Րօոյշ 611 1925,ք(.€.Տ. 376.286
28րդ ՏՍՐԻ - 28^
իյօ. 6665–՚Նււր շրջան թիլ 2076
17, էՀս6 Օտատտատ ֊ – Բ^Զ1Տ (13^)
ԱեԱօ
: ւՕԼՏե^Օ
Վեցամս. 1100 ֆր • , Տ^ր. 2200, Արա– 3000 ֆր-
ա
նՕ6^Տ–70
ԳիՏյՕ^ֆր– Շ.€.Բ. ք&քԱ 1678-63
Տ&աշժւ 19 յՅՈ7«յ 1952 Շաբաթ 19 ՑՌՒ՚նՈԻԱՐ
Խմբագիր՝
Շ.
Ա֊ԻԱԱ՚ԲԵԱՆ
0 ր
Օ Ր Ի Ն
ԵՐԲ
ԳԼՈՒԽՆԵՐԸ ԿԸ ՏԱ՝ԲՆԱՆ •••
Օրուան
թե ր թե ր ր յաճախ
սչա ա կե րազա րգ \ ը–
կա ր <ւ գրո
լթի ւննե ր կը հրաաււրակեն
միչազգային
մողովներոլ
եւ մանաւանգ
Աղգամողովէ
վիճա ֊
բանութեանց
մասէն :
Ո՛՛րքան
<ձ ղղայացուեց » ելոյթԼեր
,
չափուււձ
ձեւուած–
, ււկագեմական
արտա
յա յտոլթեանցՀետ
:
ԱՀաւասէկ
նմոյչ մը՝ Ազգռմոգովէ
(ՄԱԿ)
վեր2վ՚ն
օյւերոլ
ա\լցուղարձէ% •
Անցեալ
երկուշաբթէ
օր , գաաական
յանձնա
խումբը կը ս. չրունակէր
վիճէ լ,«Հակա
յա րձակո
լմ՝»
բառէև
էմսձսաը
ճ շգե լո լ
Համար։
Մ • ՆաՀանգնե
րու
սլա տ ո ւէ ր ա կր , Պ ֊ճօ^
Մակտոս
, բււցաարեց թէ էբ երկէրը
ինչու
այմմ
Հակառակ է «նախայարձակում»է
սաՀմանը
, է -
մաստր
ճչղելոլ
.
Եթէ
փո բձեմ
Համ
բուրել կէնմբ ղո ր չեմ
ճանչնար,
երկու փառաւոր
ասչտակ
սլէտէ ուտեմ :
Բայց երբ մ օտէն
ծանօթանանք
, թերեւս էնք սէ֊
րայօմար
սլէտէ
ռլղէ
Համբուրել
գէո։
Ժամանակէ
եւ յարմարութեան
էւնգէր է»
յ
՛Բա ղաքա կան
յանձնա մոգռփէն
չոբեքչաբթէ
օրուան
նէս տէն
մ է^ , "Բան ատա
յէ սլատուէրակբ ,
Պ– Կ՚՚ւրոբն,
բուռն ճառ մբխօսեցաւ Պ՛
Վէչէնս–
կէ՛ է ղէմ , « սլատա
ն ե կան»
կոչելոփ
անոբ պատ -
ճառաբանութէւննե
ր բ եւ Հէքեաթ՝
մնացեալր :
Աետո յաւելէ
փբփրելոփ
, բա ցա ղան չե ց .
Պ • Վէչէնսկէ
անցեալ
շաբաթ օր
խօսած՝
ճառով չէ կրնար Բանատա
յէ մէկ Համալսա
բան
ր
մանել,
ե լ ^^ անաւանգ
շր ջանա լա՛ բտ
ելլել :
ք՚սկ
վէն
շէնսկէ
արգէն
առաջնակարգ
վարպետ
մբն է այս կարգէ
ելոյթնեբոլ
մէջ։ Եթէ
շատ
նեղբ
մնայ , ռուսա կան առակներ եւ առած -
ներ կբ յէշէ :
Հէնղշաբթէ
օր անգամ մբ եւս փայլեցաւ
, եբբ
աբեւմ տեան գա^ակէցներբ
կբ մ երմէին իր վեբ–
ջէն առաջարկներբ՝
ղէնա թա փո ւթեան
մասին :
Զ,եբ
փիղերէն
Հանեցէք սա լռւծբ
(Ատլան–
աեանէ
ղաշէնք) տ Ամերէկան
մէնչել
ծ՜ունկերը
թաթխուած
է ուրէշ
աղղերոլ
աբեան
մէջ՛ • •
Տետոյ
աւելէ
փրփրելով
Զօբ՛ վան Ֆլէթ
ջարղարաբ
մբ եւ մաբգա–
կեր
մ քն է Հ՝Բորէայէ
ամ երէկեան
ղօրքին
Հ րամ ա–
նատա
ր բ)
ւ
Անոնք ոբ կ՚՛առարկեն
խո րՀ րգա
յէն ծը֊
րագրէն
ղէմ՝
շուկայէ
ձեռնածուներ
ե լ սուր կ/ա–
նողնեբ
ե^ւ : կեղծ՜ալոբներ
, կեղծարարներ
,
կեղծ
գիտուններ • • • Ֆրանսական
պատուէ բակո ւթէւն
բ
ո չէն
չ կըներկայացնէ
, քանէ որ Ֆրանսան կառա -
վար ո ւթէւն
չունէ :
—- կարգ մբ ճառախօսներ
այնքան
բս^ն կբ Հաս–
կբնան
էրենց
շօշափած
նէւթէն
որքան
խողեբր,
եթէ կրօնական
խնգէ
րնե բ քննեն :
էւ
վերջապէս
, էբրեւ թս\գ ու պսակ
բարեկբ–
թութեան
.որով շատ կր պարծենա
յ .
Աբեւմտե՜ա
ոլետւ։ւթէւննհ
ք. բ կր
Հետեւէն
երկգիմի
քաղաքականիս
ւթե ան մբ ՚ եթէ ես գող
նամ
մէկուն
կէնբ, լալ է, եթէ մէկբ
գողնայ
իմ
կինս, գէշ է»։
Կարգացէք եւ տարածեցէք
:
ՎԱՀԷ
]Նո^ դհպքհէ ք^ուԱոպի Սկ ^
Հինգշաբթի
օր, ցոյց մը կատարուեցաւ
Պի֊
ղերթայէ
լիճին
Հարաւակողմը,
Ֆերբիվիլիւ
մէջ
աղգս.յնա կան՛ւ ե բու
կողմէ։ Ոստ իկանո
ւթիւնը ու -
ղեց
արգիլել։
Այս առթիւ
լ^նգՀաբում
մբ
աեղի
ունեցաւ,
ոլուն
Հետեւանքով
ցո լցա րա բնե
րէն
մէկ
Հւոգիւ սպաննուեցաւ
եւ շատեր
ւէի րաւո րուե -
ցան։
Ցոյցին պատճառբ
այն է որ Պէղերթայէ ]\
ամբաստան, եալ՛,. երուն
արձակռւմ
բ չէր
յա յտա -
րարուած
ուշ գէշերէն եւ ամբոխը
կԳրթար
Հան֊
րագրոլթէլն
մը ներկայացնել
ղատաւորին :
Պիգերթայի
շրջակա
յ աւաններէն
արաբ գէլ -
ղացէնեբ
փորձեցէն
տափանաւերբ
օգտաղործել
քաղաք
էջւելու
Համաբ։ Ոոտ է կանո ւթ էւն բ փոր-
ձեց
արգէլել։
կռէւ մբ ծագեցաւ եւ
ցոլցարարնե–
րբ
պայթուցէկ
ռումբ
մը արձակեցփն : Ոոտէկա -
նութէւնր
զէնքէ
գիմեց։
Երկու
մեռեալ եւ
|5
վէ–
րալոր
կան։ կբ կարծուէ թէ բոԼՈր այս
ղէպքեբը
կապ
ունէն ՄԱԿԷ ներկայացուած
յ՛ո ւշա գր էն
Հետ։
Նախորգ
էբէկուան եւ Եչ՛ օրուան
արէւ–
նալէ
բնգՀարաւմԴ՚եբաւն
վի բաւա բնե բաւն՛ ^ գ Հ ա -
ԱղգաժողովիԱ աււջեէ (
Ազզամողովէն
բնկերայէն,
մաբգկայէե
եւ մը–
շակութս.
յին
յ անձնա էսո ւմ՛ բը վեբջա ցուց իբ գոր -
ծը տա բա՛ւի
բնե
բու եւ ան-է պաաակնե
բո լ
Հարցին
չուբջ : Տանձնախումբի
տեգեկաբեբբ
, Տքթ • ՛Բա -
բէն
Ասք՚՚ւն
բնւլ֊՜է ՚ ժողովիե
յանձնեց
տեւլեկա՚էի–
բբ,
որուն
թուաՀարն
յ\. 0.3 Լ. 215։
Այս
տեզեկազրին
մէջ շաՀեկան է
Հայերու
՚էերաբերեալ
բանաձեւը :
ՇՆՈՐՀԱԿԱԼՈՒԹԵԱՆ
ՀԵՌԱԳՒՐՆԵՐ
Արաբական
Ղ՛ա Հնա կցութե
ան ք^գՀ ՚ քարտու–
ղա ր Ազզամ փա շա քանի
մը օր առաջ ստացած է
Հեռագիր
մը Պ– ճորճ Մարտիկեանէ
, որով ԱՆ -
ԶԱյի նախագաՀ
ը
շնորՀ ակա լո ւթ ի ւն կը յա
յտնէ
այն ա շիսատա նքին Համա
ը , զ" Ր կատարած
ենա–
րաբա կան
եր կի րն ե բ բ ի իսնգի բ Հայ տա բագի րնե -
բուն
բարօրութեան
է
Աղղամ փաշա
Հեռաղրով
պատասխանեց
Մ տ ր– :
տիկեանի
, շն ոբՀակա լութ
իւն
յա
յտն ե լով էր Հե -՝.
ոաղբէն
Համ ար ուր կ՝ բսէ թէ Արաբ
.
Գ
ա շն ա կց ո ւ–՜՝
թէւնբ
մէշտ պէտէ օմանղակէ
Հայտաբագէրնե -
բոլ
էնզբէն
ել կր զնաՀատէ
ԱՆՋԱյէ տարած աշ–
էսատանքներբ
ա յս Հարցէն՛
մէջ : Այս
օմանգակոլ–
թէւնբ կբ բխէ մեր ճշմտբէտ
Համակրանքէն
մեր
Հայ
եզր՛"յրներուն
Հանղէպ : Աենք լալ կբ
Հասկը֊
նանք
ան ոնց կը"՛ ծ ղմո ւա րո լթէ
ւննե ր բ եւ
մ եր
մ արղկա
յին
պ։՚ւ ր տ ա կան ո լթ է ւնն է օգնել
բոլո
ր
այն
մոզովուրգնե
բուն
ո րոնց տա ր րական
/՚/"" ՜՜
լուն քնե բբ կբ բռն՛ա բա բուին :
ՄԱԿի
Հէն՚լերոբգ
յանձնախումբբ
659.100
տո
լարէ վարկ
մը նշանակեց
ՄԱԿ է
տաբաղփրներոլ
ղրասենե՚սկէ
1952/
ծաիսսերուն
Համար եւղանա -
ղան
վայրերու
մէջ բացուելէք
զբասենեակներու
Համ.
՛Բ ՚՝
Զօր՛
Հայկ
Շէքէրճեան,
ԱՆՋԱյէ
Եւրոպայէ
նե րկա յացուցէչը
այմմ կը գտնուէ
Հ է ը ն ե լ
եւ սկը՜
սած է րանւա կցէ
լ ՄԱԿԷ տարազ է րնե
րու
գբասեն -
եակէն Հետ ։ Փարէզ կբ Հասնէ չորեքշաբթէ
: Պ •
ճորճ Մո֊րտէկեան
շնո բՀ ա կա լո
է
թեան
Հեռագիր -
ներ
ուզզած է նաեւ Լէբանանէ
արաաքէն
նախա -
րար Պ • Շաբլ
Հելոլէ
, ոբ ն՛ախագաՀն է լէբանան—
եսն
պատուէրակու
թեան
, էնչպէս եւ Պ •
Բառէն
Ասքուէ ։
նուր
թիլը
եղած է
50
Հոգէ,
՛որոնց մեծ
մասէն
փէճակը
ծանբ է ։ Աաթէօրէ եւ Պէզերթո/ի
մէջ
մ ասնակի
գո րծ՜՚ա գո լլԼե բ սա բքուած
ե ն
, ի նշան
բողոքէ
՜։
Ֆրանսայի
արտաքէն
նա էւա րա բութէւն
բ զե —
կոյցո՚է
մը 1լ՝էմացնէ թէ՝ Հ1յոր Տեսթ՚ուբ»է
Հաւա֊
քո յթբ ա րղէլոլած
չէ , ա յլ պա րղա սլէս
ֆրանս
՚
բնկե ր<ոլթ էւնր
մերմած է սբաՀր տրամ աղբել։
Ւ—
բաւ է թէ Հաւաքսյթնւեբու
արգելք մբ կայ, բ ՚ ս յ ց
14
տարուան
պատմութէւն
ունէ։
կ ուսա
կց
ութ
էւ–
նը ո րոշած է ուո
էշ
ս րաՀԷ
մ բ մ էջ մողո ՛է ղո ւմւա–
րել , նախադաՀութեամբ
իր պետերէ՛ն
Հապիպ
Պուբկիպայի
չձերբակալուած)
:
X
Թուն։ ուղի
՛՛զա՛տ ո ւի ր ա 1լն ե ր ը կբ յա յտա
րա՛
րեն թէ ՝
Մ ԱԿ էն կատա ր ուած
ղէմ ո լմ բ
Համ ա պա
տասխան է կազմակերպութեան
սկզբունքին
։Թու—
նուղի
՚քարզպանր
պաՀանջեց
սլէ յէն ետ կանչել
ի ր
պատո
լի բա1լ1. երբ :
« ^ տ > . տ ւ ^ « . ^ ա
« ւ ^ ՚ ^ ^ ՜ ա . ՝
ՄՈՍԿՈՒԱՅԷՆ
կր Հեռագրեն թէ
պաշտօնանկ
եղած են Պալթիկ եւ Աեւ ծովերու
Հ րամ անատար՛–
ները եւ ուրիշ կարգ մբ պաշտօնատարներ։
Ան՛ք —
եալ տարի ալ արձակուած
էր ծովային
ն՛ախա —
րաբը :
ԻՐ ԱՆՒ
կառավարութիւնը
պատասխանե
լուէ
անգլ–
ծանոլցաղրին,
կր յայտարարէ
թէ
Ի
^Ր
Հ իւսլատո սա րաննե ր բ ան՛զա տճառ պիտե
փաէուին
Յունուար
21 (՜Տ.–
սկսեալ :
ԱԶԳԱԺՈ՚ԼՈՎԻՆ
Բաղաքական
յանձնախում -
ԲԲ
5/
ղէմ
53
ձայնով
ե լ
երկու
ձեռն՚պա
Հոլթեամբ
•Որոշեց
զինաթափութեան
յանձն՛ա
մո զովին
ղրկել
Խ– Մ հ ութե ան վերջին
ծրագրին
կարգ մբ մասե–
րբ
։ Մ իւս կէաեբբ
մ երմուեցաՂ
(ղաղ բեցնել ՝Բո -
րէայի
պատերազմ
ը , Հինղ
մեծերոլ դա շինք
մ բ
կնքել)
։ Աքս առթիւ
բուռն։ ճառ մբ խօսեցալ
Պ–
Վ^իշինսկի , արե լ՛ք տես՛ն պետ ութեանց գէմ
( տե ս
« ծբը Օրին »ը) :
Պ, Ֆաւ պիտի կազՍհ
ևսէ
գառւիճը
ՎՍՏԱՀՈՒԹԻՒՆ
աԻ ԳԷՄ
40ւ
ԱԱՅՆՈՎ
Րնշպէ ս կը նախատԼւ-ուէր
, վա ր շապետու -
թ^ան
թեզեածուն,
՛կ՛ էտկառ
Ֆոււ
(աբմաաա -
կան) , Հինգշաբթի
օր վստա
Հ՚ոլթիւե
շա.Հեցաւ
Ազգ.
ժողովին մէչ,
|01^
ղէմ
401
ձայնով ։ ՚իէմ
քուէարկեցին
Համ ա յնավա
բւե բ ը իբենց
ուղեկից -
նեբով, իսկզօբ՛ տը կոլէ կուսակիցները
ձեռլն -
պաՀ
մնացին ։
Եր իտասաբդ
վարչապետբ
ա յս յաջո ղութ
իւնբ
շա֊,եցաւ
շԼոբՀիլ
լնկե բվա րա կաններ ո լ ,
ոբոնք
|0Ե
քուէ
ունէ իլ : Վերջքն
պաՀուն
Պ՛ Ֆոռ
•հաւանութիւն
յա յտնած էբ շա րմական
սակացո
յ -
Յւ՛
^ր ագրին
(աշխատափարձքբ
վերաքննել
Համ ա–
ձայե ապբուսաի
սղութեան
, թէեւ
կա՚ւավարու
-
թիւնբ
իրեն կբ վերապաՀԷ
վերջնական
որոչու -
մը)
։
Վարչապետբ
իր յա յաա րա րո ւթեան մէջ կ՛ը -
սէր թէ պիտի շարունակէ
երկրին
պաշապանու -
թեան
քա։լաքա կանո
լ թիւնբ ։ Ներքին
կեանքի
մ էջ , անՀբամեշտ
կը գտնէ
խնայողութիւնը
եբ -
կաթո
լղինե
բու եւ բնկե րա յին
ապաՀովութեան
վարչոլթեանց
մէջ։
Ազդը շատ ծանբ
ծաէսքեբու
տակ մտած է անոր Համար որ աւելցած
են .աղգ.
պա շա պան ո ւթե ան ել Հխդկաչին
ի
պատերազմին
յատկացուած
վա բկերը : Ծախքերու
ա յս բեռը կը
Հա բկա։էբէ
«իմէ խիստ
խնա
յո ղո ւթ ե ան ց
գիմ
ել եւ
թէ Հտրկային
ճիգեր
մը (նոր տ՚ււբքեր)
, ^ոբ գմ -
բաիստաբաբ
՛սն էսո ւսա փե լի է : Յաււաջիկայ
շա -
բաթնե
բու
բնթաց
րին
ո ւշա գրո ւթեամ բ պիտի Հե -
տեւինք
դինեբոլ
բեթացքին,
մասնալորապէս
ան—
Հրամեշտ
ուտեստներու
Համար ել Համապատաս—
խան
միջոցնեբբ
ձեռք պիտի
՛առնենք
, ընգգիմա -
նւալոլ Հ՛ամար
այնսլիսի
փ ո փո իսո ւթե անց որ կրնան
վտանգել
ա շիսատաւո
րնե
բո
լ ապբուսաի
մակար
—
գակբ » ։
Արտաքին
քաղա քական ութեա
լ մ՛ասին
խօսած՜
ատեն , էէաբշապետր
բացատրեց թէ «մեբ ապա -
ղան չիկրնար
բաէք֊նոլիլ
Արեւմուտքի
ւք իւս
ազգե–
բու ապագայէն։
Այն կառավարութիւնը
ղո ը պիտի
կազմ եմ
պիտ է շարունակէ
մերձեցում
ի այս դո բ–
ծ՜ը» ։ ինք եւս Համաձայն է եւր՛ոպական
բանակի
՚՛ Ր կաղմ ութեան՛
, մասնա կցո ւթեամ բ Գեբ՚Ր անիո
յ ,
պայմանաւ
յւ
ր չվերածնէ։ այդ երկրէ՛ն
նաէսկին գի–
ն ա պա շա
Ո
լթ ի ւն բ : «Խ ս՛ գա ղ։։ ւթ ի ւն բ
ան բաման՚ե
լի
Հ եւ Ֆրանսա
ղէ՛տէ թէ ւլա/ն Եւբոպա
յի մէջ պաՀ՛
պանելոլ
Համաբ
Հարկ է վերաՀաստատել
Ասիոյ
մէջ
։
Ա
յս
Համ
ողումոլէ է որ Ֆբանսա կբ
գործէ
Հնգկա
չին ի մէջ ՛ուր–, ընկերակից
պե տութե
անց
կատաբեալ
անկախութէ։ւն
շնոբՀելէ
վերջ,
սաանձ
նած է քա ղ՛ո քակբ
թո ւթեան
պաշտպանութիւնը
։
Ա
յնտեղ կըշարունակէ
կո իլ
մ բ , որմ է խուսա -
փելոլ
Համար
ամէն բան
բբալ»։
իր
պաշտօնին
վաւերացումէն
անմիջապէս
վերջ , Պ • Ֆո՚ւ
գոյւծէ։
ձեռնարկեց
, կաղմ
ելո
լ Հա
մար նոբ գաՀլիճը։
Աեծ
գմո ւա րո լթիւնն
եր կը
ն՛ա էսաաեսուին
քաղաքական
ղետնէւ
վրա
յ ։
ԱԱղփէս ևէ^ԱԽ՚իկա
ձեոքձեոքի
Ջըբչիլ Եչ՛
Օր
չաա կարեւոր ճառ մբ խօսե -
ցաւ Ա . Նա Հանզնե
բու
խոբՀ րղա բանին
մ էջ ։ Ներ
կայ
էէ՛ն նաեւ
նա էսա րա բնե բ բ , Գերագո
յն՛ Ատեա -
նի անգամնե
ր բ ել ուրիշ ականալ՚ո
ր անձեր :
Ծ ե բուն
ի վա
ր
չապետբ
յա յտարաբեց
թէ ի^ք
որ ալ բլլայ Մ • ՆաՀանգնեբուն
տբամաղրած
օգ -
՚ն՚ութիւն՚ը,
Աեծն
Բրէ։տան։է։ա
պիտի կատարէ իբ
՚էեբբ՝
Եւրոպայէ՛
պաշտպանութեան
Համար։ Այ-
ւօր
Մ եծն
Րբիտանքւա
՛այգ պաշտպանութեան՛
կր
տրամ աղբէ
աջ՚ւ կց՛ո
լ
թ էււն մբ
Որ
Հալասաբ է Եւ -
րոսլայի
մնացեալ
մասին աջակցութե՛ան
երկու եբ–
րորղին։ : Ես Հ՚-ոս եկած չեմ դրամ
խնդրելոլ Հա -
մ աբ
ձեղմ է : Ե" ոչ թէ ոսկի
, ա յլ ՚զողսլատ
կ՝ու–
զեմ
, ոչթէ շնորՀ , այլ նիւթ։ Ոչ թէ բրիտանտ -
կան
տնտեսութիւն
բ վեբակազմե
չու , այլ
Մ եծ՜ն
Բբիտանիո
յ պաշտպանոլ
թիէնբ
զօրացնելու
Հա -
մար » :
Խօսելով Խ– Մէութեան
Հետ եղած
յարաբե -
բութեանց
մասէն,
Ջրրչէլ
բսաւ թէ Աեծն Բրէ -
տանէա պէտէ
մէանայ
Մ• ՆաՀանզներուն
, «բա
ցարձակ եւ ագդու» պատասխան
մը տալու Հա -
մ աբ , եթէ նորնախա
յս. րձակումնե
ր
պատաՀէն
Ծայր
. Արեւելքէ
մէջ ։ «Յանցանքը
՛արեւմտեան
պետոլթեանց
վրայ
չէյնար, եթէ այնքան մեծ ՛ան՛
գոլնգ մբ բացուած է մեր միջեւ»։
Յեաոյ վստա
Հութիւն
յա յտնեց թէ ա րեւմ տեան
պետութիւննե–
ՐԲ պիտի
կրնան
դիմ ագրաւե
լ ո րեւէ սպառնալիք ։
Եթէ
անդլիախօս
ազգերբ
միացնեն
իրենց ճար -
տաբաբուեստը
ել գիտոլթիւնր
, ուրիշներ
պիտի
չ։իո րձու^ին
յարձակում
կատա րե լ
Ջբրչէլ
բացատրեց թէ արեւմտեան
սլետու -
թէւննեբբ
թո ք\չ պիտի չտան որ Ֆ՚՚րմոզա
կզգին
Համայնավարներուն
ձեռքն
իյնայ
է ինք Համոզ -
ուած է թէ Ջինաստան
ասլազային
պիտի
մերմէ
Համայն՛ավարութիւնը։
Ինք երկաբ աշխատած
է
(Լ«ւթե|ւոՆ շաթւււԹակութիւնր կարդալ է յ )
Fonds A.R.A.M
