27րդ
Տ ւ Ս
՚Ի ֊ 27 ճա;։՛՝ Տօ. 6408–՚1ւոր շրջաէւ թիլ ^լջւՉ
ՄԵՐ ԽՕՍք՚Ը
Ւ 1 ^ 1Հ^ 7՚ՇՒ 1
ք^օո^տ
6Ո
1925,
».€.Տ. 376.286
1)Մ6€է6ա––ԲքօթՈ€է&Մ6 : ՏՇհ.
»11ՏՏՃՃԱՒ1
17, 1Հսշ ՕՁաշտաշ ֊ ք^\111Տ (13)
Վհցտմց^.§9^ ֆ ր ^ յ Տար.
1600, արա– 2500 ֆ բ –
էշէ. ն06. 15-70 Գին 7 Ֆր - €. €. Բ. ք
Յ Ո 8
1678-63
՜ Ո ւ րր ա թ 16 ՄԱՐՏ
\^տււյք»1ւ 16 ւ^ԱււՏ 1951
ծՏմթագիբ՝
Շ.
ՄԻԱԱԲԵԱՆ
ԱՋՔ ԱՄԵնԵՏՈԻՆ...
Անշուչյո նկաաահ– էք ,–~՜
" ՛ Հ
քր %հզը
մնայ
կամ ծրագիր
մր յղանայ,
աչքերր
կ՝ոսղղէ
գէպի
ամ եր իկա
Հայ
գաղութր
Տարիներէ ի Վեր , ա յգ
գաղութր
գարձած է
աեոակ
մ ր Աղգա
յին կամ կեգրոնական
գրամ ա
էոոլն
I
Անոր կր գիմեն
անՀաաներ
։
Միութիւններ
յ
Բաղաքական
կաղմակերպոլթիւններ
։
՚իպրոց ,
Հիւանղանոց կամ ծերանոց
ւ
ԵԼ մանաւանգ
Հայր՛
Միութիւններր,
որոնց
Համար
Հոսուն
աղրիւր
մր գարձած է աոլարի աչ
խարՀր,
մարգասիրական
թէ կրթական
պաՀանք ֊
ներ
գոՀացնելու
Համար :
Այս
անգիր
աւանգութեան
Հետեւանքով
, նո
յն
իսկ
րաղմ աՀայ եւ ունեւո
ր ղաղութներ
յաճախ
կ՚անճրկին
, սովորական
պաՀանքներու
առքեւ : Եւ
կամ պատրուակներ
կր Հնարեն
, իրենց պարաա ֊
ղան ց ո ւթ ի ւն ր
չքմ եղա ցնե
լու
Համ ար ւ
Օրինակ
, Պոլիսր
ունի
անփոխարինելի
Հաս -
աաաութիւն
մր, Աղգ՛
Հիւանղանոց
, որ ճչմարիտ
օրՀնութիւն
մ լ։ եղած է աւելի
քան
Հարիւր
տարիէ
ի վեր
է
Տարիներ
առաք
Պոլսէն
Ամերիկա
գաղթած
Հայրենակիցներ
ձեռք
ձեռքի աալով,
թանկագին
ՕգնռլթիւՆներ
կր Հասցնեն
ւ
կր լրացնեն
Հաստււէ–
տութեան
պակասներր։
Կ^օմտեն
ղայն՝
արգիսէ
կան
յարմ արո ւթիւննե րով
։ վիրարումական
,
ե ՛՛
լեկտրական
գործիքներով
եւ
մ ե քենանե րով •
Պոլսէն
գաղթածնե
րր չաա աւելի մեծ թիւ մր
չե ն կազմեր
այս երանելի
գազութին
մէք։Եւ ո^ր––.
քան պարարտ
ունեւորներ
, Հող չէ թէ ֆրանքով
,
ել կալուածով
Հաչուեն
իրենց
Հարստութիւնը
.
Արգ,
իմացա՛՛ք
որեւէ
չօչափելի
օգնութիւն
՜ի •
նպաստ
Աղգ • Հիւանգանոցին
: Եղրա յրական ա -
քակցութիւն՝
անՀատական թէ Հաւաքական
.^
յէ֊
Անցեալ տարի վաստակաւոր
ուսուցիչ
մ ը ՀԽ՜
ռաւ
Պոլսոյ
մէք, ՑովՀ՛
Հինգլեան
է
^; • ք
իր աչակե րտնե րր եւ բարեկամները
ւձնւ^բքէյ–՛
պէս
Հանգանակութեան
ձեռնարկեցին
,
հ.Հինգ ՝-
լեան»
յաբկաբամխն
մը Հաստատե
լու Համաբ
Ազ -
գին Տան մէք ։
Պոլսոյ
թերթերէն
կ^իմանանք թէ յաբկաբա -
մինը բացուած է արգէն
, վաթսուն
անկողիննեբով։
ՖրանսաՀայ
Պո լսեց ինեբը
որեւէ
բամին
ու. -
նի՛՛ն այս ձեռնարկին
մէք ։
Բոլորն ալ կ^ընգունին թէ անՀրամեչտ
է միք^
նակաբգ
վաբմաբան
մր
Մարսէյլի
մէք։
Նոյնիսկ
Հատ
մրն ալ Փարիզ,
քանի որՄուրատեան
վաբ-ո
մարանր
ի վփճակի չէ գոՀացնելու
բոլոբ
պաՀանք–"
նեբը
կը
թուի թէ աչքերր
նորէն Ամերիկա
ուղ -
զուած
են ։ Ղ՚տրձեալ
տոլարի կր սպասեն,
ճեմա––
րանի
մր Հիմր
գնելու
Համար
Մարսէյլի
մէք :
Հեռաւոր
Ամերիկա
յի մէք ,
ունեւորներ
եւ
բանուո
րներ չարունակ
գրամ կր ճարեն
Տունաս -
տանի , Աոլբիա
— Լիբանանի եւ ուրիչ կարօտ գա–
ղութներոլ
կրթական եւ մարգասիրական
Հաստա^~
տութեանց
Հ ամ ար ;
Լեւոն
Շանթը
մէկ պտոյտով
127.000
տոլար
կ^ապաՀովէ
, իՀաչիւ
Պէյրութի
ճեմարանին ;
Բարեգործականը
ՅՕՕ
Հաղար
տոլարի նոր
Հանգանակութիւն
մբ բացած է, Աուրիոյ ելԼի -֊
բանանի
գպրոցներուն
նորոգութեան
կամ նոր
չէն
քերու
չինութետն
Համար :
վենետիկի
Մ թիթարեանց
աբբաՀա
յրր Ամե -
բիկա գացած է , եւ պատկառելի
գում աբ
մ բ կը
սպասէ
է
Միեւնոյն
ատեն
սրտառուչ
կոչեր
կ՚ուղղուին
Վիէննայի
Համար,
որ չատ աւելի կարօտ է
Տակաւին
ձեռնարկներ
տարագիրներու
տե -
ղաւորման
, եկեղեցիներու
եւ ակումբներու
չինոլր.
թեան
ել ուրիչ
ծրագիրնեբոլ
գոբծագրութեան
Համար
։ Առանց
Հաչուելոլ
տեւական ելպարբե -
բական
Հանգանակութիւններր
:
Այս
րնգՀանուր
Հչարմ»ին
գիմաց, կր տես ֊
նէ^ք
որեւէ
նախաձեռնութիւն՝
մեբ
գազութին
մէք։ Եթէ ոչ անճարներուն
օգնելու,
գոնէ
Հիմնա–
կան ձեռնարկ
մր Հաստատելու
Համար, ի խնգիր
նոր
սեբունգին
փրկութեան
կամ աղգ.
մչակոյթի
զա րզացման :
Միայն
ծերանոց - անկելանոցնե՛^բ
սլաՀելոլ
գատապարտուած
ենք։
Այն ալ մեծ մասով պե -
էա՚՚ւ-թեան
գանձած
եւ բաչխած
գասքաբնեբով
՚՛ ՚ ^ .
Ը
Օ Ր Ի Ն
ՀԲԱՐԿԱՆԱ6-Բ ԵՒ ՄԻ
ՄԵՀԱՆՋԷԲ»
Հ.Տառաք»ի Հաւատարիմ
լ^թերցռղ
մը ,
Տիկին
Ա՛ Զ՛ նամակ
մը ուղղելով
խմ րաղրոլթեան
, կբ
զարմանայ ոբՀցարգ ոչ մէկ գրութիւն
երեւցաւ
Ա. Պարթեւեանի
երամչտական
ցերեկոյթի
մա -
սին
» յ
— « Հակաււակ աՕււր որ, հանդէԱէն այւաջ հ –
րհք անմահ հրաժշաայյէտնհրու կենսագրականնհ ֊
րը հհտ աքրքլա ւթե ան խթան մը ե ւ անուղղակի հ ը –
ր ւ Ա Ն է բ
մը եղան հասաբա կռւթե ան,
ձ ե ր
թ ե ր թ ի ն
միջոցալ :
• • • Արդ ա՞ր չ է որ քննադատներ մ ա մո ւ լի է–
ջերէն տաՔ իրենց ինկ ած ր աժինը, ղոնէ շեշտելու
համար թ է Սորպոնի մ է ջ անցուա ծ ա յ դ
ժամե րը
երաժշտական Ցշմարիտ վ ա յ ե լ քի ե ւ աղդային հ ը –
պարտութեան ժամեր էին » :
Պատասխան
՚—՚ Ոչ մէկ նկատում
։
Ապացոյց՝
երեք նչանաւոր
ե րամ չտաղէ տնե բուն կենսագրու -
թեանց
Հ րատա րակո
լ թիւնը :
Կը նչանակէ թէ մեբ կամքէն
անկախ պարա -
գայ
մը կար ;
Աենք մեր տրամ ագբութեան
տակ
չունինք
մ էկէ
աւելի երամչտական
- թատե բական
քննա -
գատնեբ
, ո րպէսզի
ամէն տեղ Հասնին
։
Այգ
օրր բացակայ
եղած է մեր գեզաբուես -
տական
ա չխատակից
ը ;
ԱՀա կր տեսնէք ոբ տակաւին
որեւէ
գրութիւն
չերեւցաւ
Օր ՚ ԳոՀաբիկ
Ղ^ազարռսեանի
երամչ -
տական
երեկո յթնե
բու
մասին
ալ ։ Մ էչա
անկախ
մեբ
կամքէն
։
Եթէ նամակագիր
տիկինը գեղարուեստէ
կբ
Հասէ^այ
, կրնար
ինք ղրկել
Աորպոնի
ցերեկոյթին
նկա րաղբռ
ւթիւնր
1
Փոխանակ
երկղիմ
ի
Հարցում–
նեբ
ուղղելու
լ
Երամչտական
ձեռձարկ
մը Հասարակ
Հանգէս
, որպէսղի
սեւէ
մէկը
գրի առնէ,
^չքեզ եւ ան–
նախբնթաց»
մ անրամ ասնութիւնեբով
։
ՎԱՀԷ
ՏԻԿԻՆ
Ա. ՇԱՀՄՈՒՐԱՏԵԱՆԻ
խնամատաբու^
թեան
Համար
մինչեւ Աաբտ
\ \ ստացած
էինք
41
Հազար
ֆբանք
ղոր ամ բողքութեամբ
յանձնեցինք
Օր ՚ ՇաՀմուրատեանի
է
Երէկ
10ՕՕ
ֆբանք
եւս ստացանք
ԼԱ՛ &•)*
Ուրեմն
րնգՀ • գումար՝
42.000
ֆբանք ւ
ՄԵԹՐՈ6Ի
ԵԻ ՀԱՆՐԱԿԱՌԲԵՐՈԻ
գործա -
գուլբ
պիտի
սկսի
այսօբ , ուր • եթէ
կառավարու–
թիւնը
վերքին
պաՀուն
չՀալանի
6000
ֆրանքի
յա
ւելում կատարել
ամսավճարնեըոլ
վրա
յ
ԱՐՄԱՏԱԿԱՆ
կուակցութեան
արտակարգ
մո–
ղովբ
առքի
օր լուծեց
վւչոտ
խնգիր
մը, ոբ կր
կոչուի
վկրկնամուսնութիւն»
։ ԱյսուՀետեւ
կոլ -
սակցութեան
անգամները
պիտի
չկրնան
մ իեւնո
յն
ատեն անգամակցիլ
զօբ » տր Կոլփ
կազմակեբպոլ–
թեան : Պ - էոիօ այս աււթիւ ճառ
մբ խօսելով ,
գիտել տուաւ, թէ զլ՛ րավա
րին
վա րգա պետութ
իւնը
կբ
Հ1գտի
մ իակ
կու սակցութեան
, գրութիւն
մ ր ո–
բուն
չնորՀիւ
Հիթլէբ
իչի" անո ւթեան
Հասաւ
ել ո–
բով կբ կառավաբռլի
իյ . Ա իութիւնր
՚
զօր •
ար կոլ նոր ճաո մբ խօսելով,
բսաւ թէ իր կաղմա
կե րպու թիւնր
րոլռրովփն
առանձին
պիտի
պա
յ -
քարի ւսնքատա կանն երուն
ԼՀամայնավաբ)
ել
միւս
կուսակցոլթ
եանց գէմ ։
ՀՆ՚հԿԱՋԻՆԻ
Հրամտնւոտարբ
, զօր՛ տբ
Լաթր
թասին
յի , որ Հոն կր գտնուէր
երեք ամիսէ ի վեբ,
Փարիզ
է"՚֊գայ,
15 20.000
օալնական
զինուոր
պաՀան քե լու
Համ ար : կարգ
մ ր
տեղեկութեանց
Համաձայն,
Մոսկուայի
Հետեւորգնեբբ
կրնան
նռր
արչաւանք
մր կատարել
Հանոյի գէմ ,
60.000
զփն–
ոլորներով
, յառաքիկա
յ ապր
ի լին կամ մ ա յիսին :
ֆրանսա
այմմ
160.000
ղինուոր
ոլնի
Հնգկաչինի
մէք,
50
Հազարր
ֆրանսացի
, մնացեալր
բնիկ։
ԲՈՐԷԱ6Ի
մ ա յ րաքաղաքբ
, Ա էուլ ,
89
՚>րէ ի
վեր պաբպուած
րլլալով,
գա^ակիցնեբբ
Աարտ
\4ին
նեբս
մ տան
առանց
գմոլարո
ւթեան եւ Ազ -
գամողով
ին գրօչր
սլա բղե
ցին
քաղաքին
վյրայ։
Ինբ
ամսուան
մէք տյս չորր"րգ
անղամն է ոբ քաղաքր
ձեռքէ
ձեռք
1լանցնի : Լաւատեսներ
կր
կարծեն
թէ կարելի
պիտի
րլլա
յ
Համ աձա յնութեան
ղե -
աին
մր գտնել , քանի ռբ կռիւները
գագրած
են
բաւական
աաենէ ի վեբ ։
^Տոէսեքու։» ժողովը
տեղ-քաղ կ*ըևԿ
Պ՛ ԿՐՈՄԻ՚ԲՈՑԻ ՆՈՐ
ԶԻՋՈՒՄՆԵՐԸ
Զոբս
փոխանորզներու
մողովբ^ սկսաւ
արգէն
Ք ^ յ լ նեաել։Բացորոչապէս
կբ տեսնուի
,թէՊ ՛Կ բո–
միքոյի
քաղաքականութեան
մէք կայ
ղգալի
փո ֊
փոխոլթիւն
մը
ղէպի
լաւը, գէպէ
Հասկացոզոլ
-
թ իւն
, չւ։ րս արտաքին
նախարարնե
բու
մողովին
Օբակսլբգբ
պատրաստելու
տեսակէտով
՚հչ. օրուան
նիստին
մէք, խորՀրգային
պաաա֊
ուիրակր
րրաւ
Հետեւեա
լ երեք
առա
քա
րկնե բ ր * -
1յ
իր ներկայացուցած
օրակարգի
առաքփն
Հաաւոլածէն
վե րցնե
լ Հ*իե րմ անիո
յ
վեբաղինմ
ան
"րգե լքր» նա խաղա սութիւնր եւ փոխարինել
գայն
Հետեւե ալ բառերով
՚
Հկիբաբկում
Փոցաամի
Համաձայնութեան
Գեբմանիոյ
ապաղփնման մա -
աէն» ,
2) Մէացնել
խորՀբզայէն
օրակարգէ
երբոբգ
ել արեւմտեանի
առաքին
Հատուածներբ,
ատանա -
լու Համար
Հետեւեալ
բանաձեւր՛—•
վԵւրոպայէ
ներկայ
լսւրուած
վիճակին
պատճառներոլ
քննու -
թիւնը
եւ մ ի քոցներ՝
ապաՀովելոլ
իրական
ու տե
ւական
բարելաւում
մր
չորս
մ
եծ
պետու
թեանց
յարաբե
րութեանց
մէք , նկատի
ունենալով
նաեւ ,
վերոյիշեալ
պետութեանց
զինեալ
ումե բու կբբ »•-,
ճաաման
Հարցր
> յ
3 ^
ԽորՀ րղա յին պատո ւիրա կութ իւնբ կը Հա–
ւանի եա առնել
իը նախագծին
երկրորգ
Հատուա -
ծր ել անւ.ր տեզ կ^րնգռլնի
արեւմտեան
նախա
գծին
երրորգ
Հատուածր
,
ուր կ՝
րսուի
•
^Պ՝եբ -
մանւսկան
մ իութեան
վե րաՀաստատմ
տն եւ Հաչ -
տութեան
գ ա ^ ա գ բ ի մր պատրաստութեան
վերա
բերեալ
Հարցեր »։
Այս
եբեք առաքարկներր,
որոնք պիտի
քբն -
նոլրն
արեւմտեան
եբեք
պետութեանց
կռղմէ
,
ցսյց կուտան
, որխո բՀ րգա
յին
պատուիրակու
-
թիւնր տակաւին կբ պաՀանքէ
միւս Հարցերէն
ան
քատե
լ գեբմ անական
Հարցր, որխռ րՀ րգա
քին նոր
բանաձեւման
մէք կապուած չէ բնալ
այմմու
լար
ուած
վիճակի
պատճառներառւ
քննութեան
Հետ ։
Պ՛ Կբոմիքօ
նմանապէս կր պաՀանքէ
Գերմանիոյ
ապազինում
ր քննել Փոցտամ
ի
Համ աձա
յնութեան
Հիմ ան վբա յ : Գաչնակիցներր
մէկ
սկիզբէն
Հակա
ռակ
են այս բանաձեւումին
, գիտել
տալով ոբ
Փոցաամի
Համաձա
քնոլթիլնր
ամէնէն առաք
բրո֊–
նաաբբոլած
է Ռուսերոլ
կողմէ %
^
Զիքելով
Հանգերձ
ուրեմն
որոշ կէաերու վբ -
րա
յ , որոնք
իրենց
Համ աբ
ե րկ րռ րգտկան
կ ր թր–
լին , Ա ովետներր կր պաՀեն
իբենղ տեսակէտնե
ր բ
գլխաւոր
Հաբցեբու
չուրք
։ Այս պատճաոով
, եր-
կար
Ոէ.
փափուկ
վիճա բանո
ւթի ւննե ր կր նախա -
տեսուին
տակէսւին
, մինչեւ որ կարելի
րլլայ փո
խագարձ
Հասկացողութիւնով
մր կազմել
Ջոբսե -
բու
մողովին
վերքնական
օբակարգը։
Ամէն պա -
րագայի տակ, մթնոլորտբ
այմմ
աւելի պայծա -
ռացած է
I
ԿսւցոէթիէՏը ԻոսՕի մկ
Թէհրանէն կը հե ո ա գ րեն մ՛արտ 14 թուա կ ա -
նով
,
Ոսաիկանռւթիւնը
այսօր
արգիլեց ոբ ել
9"յՏ
ԹէՀրանի
փողոցներուն
մէք։
ԱնՀրամեչտ է
՚բտօնաղիր
ստանալ
Հբապարակայէն
մողովնեբաւ
Համ
է
՛բ :
Կբ կարծուէ թէ այս արղե լքէն պատճաո%
այն
ցոյցը
զոր հլԽաղաղութեան
կուսակէցները
՛ֆ
կատա րեց ին անցեալ
ուրբաթ
օր ,
ամերէկեան
դեսպանատան
առքեւ , երբ ցուցարաբները
մաՀ կը
պաՀանքէ էն ղօր՛ Մէք Ար^Բրէ
Համար,
ցցելով է–
րենց
բռունցքները
։
Առա
քէն վճռական
ձեռնարկն է ա յա արգելքը
,
նոր վարչապետին՝
Հոսէ
յն Ալա
յի պաչտօնավա -
րութենէն
ի վեբ ՚ Արտօնագիր
պարտագրելով
Հբ–
րապարակա
յին մողովնե
բու
Համ աբ , նոբ կառա -
վարռլթիէ^Բ
կ^ուղ^ նուազեցնել
Հակօտար
ցոյցե
րու վտանգը :
Շատեր կբ վախնան ոբ օտարներոլ գէմ թբչ -
նամական
ցոյցեր
կատարուին
ուրբաթ
օր Լաէյ -
*"*ր)
) Հասարակաց
նոր պաբտէղփն
բացման
առ -
^է՚–
՚ Այս շէնութեան
մէք կարեւոբ
բամ
էն մը ունէ
ամերէկեան
դեսպանէն
կէնը,
Տէկէն
Կրէյսէ
\ԽՄԲ • . Այս պարտէզին
մէք է ռր ազյբէլբ մը
պէտէ
կառուցուէ Պ՛ ճորճ Մարտէկեանէ
ծախ -
քով)
։
կարգ ^ր ազգայնական
տարրեր կբ քննագա -
տեն Հասարակաց
պարտէզի
ձեռնարկր
, իբբեւ
օ–
րինակ օաար միքամտութեան,
պաՀանքելով
աղ -
քատներոլն
յատկացնել
գրամ բ :
Արքայական
Հրովարտակ
մր
պաշտօնապէս
Հ աստատե
լով
Հոսէ
յն Ալա յի վաբչապետութիւնբ
,
<ւիր կատաբեալ
վստաՀութիւնբ
կրյայտնէ
անոր
ճարտարութեան
եւ իմաստուն
քաղաքականու
-֊
թեան
մասէն >:
X
Հեռագրի
՛քր Համաձայն
, Ապաաանէն
Հե
ռանալու
Հրսւման ստացած
են անդլիացի
րնտա -
նէքնեբ
,
7 0 8 0
^սգ1՛
՚
Շատեր Պասբա Հասած
են
(Լուրերու շտբւււձակու^խյլք կարդա; գ. է ^
Fonds A.R.A.M