ԱՌ ԱՋ
>
Հ– Տ– գ. ՆՈՐ
ՍԵՐՈԻՆԳ
ԽխասաքդաթեաԱ
Տարիներու
ղուդրնթաց՝
յամրարար
մեզմէ
կշ
հեռանայ
սերունդ
մր որ րախար
ունեցած
էր
"Հ՛–՝
նած
ԸԱալու
զուտ
Հայկական
կրթոլթեամր։
Ի"կ
այսօր,
իւրաքանչիւր
Հայկական
դաղութի
մէ^
անոր աեղր
կր ներկայանայ
երիտասարդութիւն
մրէ որ թարթափելով
կր փնտռէ
իր
ուղեգիծր
՛֊
Ասով
Հանղերձ,
ան կր շտնայ
սլիաանի տարր
մր
դառնալ
Հայ կեանքին
մէչ :
ՖրանսաՀայ
ե րիտասա
րղո լթիւնն
, ալ իր
կար֊
դին պարտքն
ունի մաքառելու՝
որսլէսւլ/ւ
սլաՀպան–
ուին,
ինչսլէս
անցեալին
մէչ, ներկայիս
ալ
մեր
աղդային
արմէքներր
: Այս
նսլ ատա
կով
է որ աա
֊
րիներ
շարունակ
Հ Տ ՛Գ –ն չվսնայեց
իր
շանքերր,
ազգային
շու՚Լչ
ներարկելոլ
Համար
նորաՀաս
սե -
ր ունդի
Հող իին մէ9 ՚.
Ան Համախմբելով
գիտակից
տարրեր
, կաղ
-
մեց
րոլոր Հայաշատ
կեզրոններուն
մէ^ մչակու
-
թային
վառարաններ
I Աամոլլին,
դասաիսօսու
-
թեանց
ել Հանդ իսո ւթ իւննե րու միջոցաւ
Գաշնակ–
ցոլթիւնր
տարածեց
սէրը
Հանդէսլ
բոլոր
այն
ար–
մէքներուն
, ոբոնք սեվւականոլթիլնն
են եղս՚ծ
Հայ
ստեղծաղործ
մաքին,
թէ անցեալին
եւ թէ ներ -
կայիս
մէշ–. Այս ձեւով
սփիւռքի
մէ^ ան
կերտեց
ոգեղէն
Հայրենիք
մր, Հայաստանի
դռներէն
մին
չեւ Հեռաւոր
զո յգ Ամերիկաներր։
Գաշնակցու
թիւնբ
Հիմ՜նեց , իւր զանազան
ձեռնաբկներուն
կաբ–
գին,
Հ. Տ– Գ– Նոր Աերոլնդր,
որ այս աարի
կր
բոլորէ
իր ։չորունէութեան
նբդ չր^անր
:
Աւելորդ
է Հոս մատնանշել
այս վեբքինիւն
ղր~
բաւած
տեղր
ֆ բանս աՀա
յ ղ աղութին
մէ^ , իր
աբ–
մանիքներովն
ու կատարած
Հանրային
գործու
-
նէութեամ
բր ;
Հայ երիտասարդ,
ծնած
ու զարզացած
Արեւ–
մուտքի
յառաշաղՀ
մ եբկբի
մր մէ 9 , գիտցի
ր թէ
կ՝արմէ
որ ծանօթանաս
նաեւ
քու ազգային սլատ—
մոլթեանդ
ու մշակոյթիդ
, քու Հայրերուդ
ասԼ՚,Հ–
րած
ե րկրին
ու բնական
զ ե ղե ց կո ւթ իւննե րուն
եւ
նամ անաւանդ
ա յն ոսկեւլ իւր էգերուն
, ո րոնք
ար–
ձանտղրուած
են ազդիդ
Հերոսներուն
կողմէ
:
Առաւելութիւն
մրն է քեզ Համար սեփակա
-
նացնել
ֆրանսական
քաղաքակրթութեան
աբմա
-
նիւսերուն
Հետ
նաեւ
Հայ ցեղին վաստակր։
Եւ
եթէ
կ^ուղես " ն ա իս անձ ե լ ի դի՛րք
մ ը զրաւել
ա յս
երկրին
մէշ, մի վախնար
օգտագործելոլ
եւ
բա–
ցորոչասլէս
լդաբղելոլ
այ1ւ թանկաղին
աոաքինու–
թէւննեբյէ
կորս ծնողքդ
վ՛ո խան ցած
են քեղի , իր՜՜
րեւ բարոյական
մառանդ
:
Ա՛ի աո՚սնձնանար
անձնասէր
մինակութեան
մ է^ , որովՀետեւ
տ քդ
ձելո՚ի
մ եղկութիտլնն
ու
վբ–
Հ ատութ
իւնր
քեղ կր վ արա
կեն ու
կ՝առաշնորդեն
դէ՚գի
քետագիմութի՛ւն
, մարելով
աստիճտնաբար
քու մէքգ,
ցեղիդ
ձայնբ
:
Հետաքրքրուէ
Հ՛ Տ՛
Գ՛ Նոր Աեբոլնդ
Ա՛իու
թեան
՛իա րած
զո բծունէութեամ բ : Ներկայ
եղիր
անո ր կ՛ողմ ակե րսլած
վ իճաբանական
ու
ղ ասա
-
խօսակտն
Հաւաքսյթներուն
եւ միացուր
ձայնդ
քեղի տաբեկից
անձեբու
արտայայտած
գաղտ
-
փարներոլն
:
Այդպէսով
է միայն,
որ պիտի
կարողանաս
Հպս՚րտօրէն
բերել
քու աշխատանքի
տուրքդ
այն
բարձբ
իտէալի
իբաղոբծման
, որ է՝ Հ(Շարունա
-
կել Հայ
Աղղին
Պատմութիւնը
դարերու
ընթաց
-
քին » :
՝*-
Հ ՛
3–
Դ– Նոր ՍերոՆնդի Կնդր– Վ ա րչ ո ւթե ան
կոչը Ւր մասնաճիւզերուն ե ւ արտասւսհմանի ք ո յր
կ աղմա կ երպութե անց
յ
Հ. ց. դ. Վ աթս ո ւն ամե ա ֊
կի
աււթիլ .
Աիբելի
ընկերնե՛ր.
Հակառակ
Հեռաւորութեան
եւ
Հաղո րդա
կ -
ց ութեանց
ան յարմ ա ր ո լ թ իւննե րո ւն , մեր երիտա
սարդական
մ իա թիւններր
իրենց անգամնե
րով
կր
շանան
ամ էն գնով
լա րարե րութիւններր
իրարու
Հետ
ամ ուր պաՀել
, ո րպէսզի
ապրի
եւ տեւէ
մեր
Հայկական
մ եծ րնտանիքը
:
Այս տարի , երբ
կր շարունակուի
տօնախբմ–
րութիւնր
Հ. 3– Գ– ե^ամես՚կին.
Նոր
Աեբունգի
կեդր . վարչութիւնը
պա րաք
կր
ղզա յ մեր կու
-
սա կցո I թեան
բոլոր
ե ր իտասա
րղ ական
կաղմակեր–
՛գութեանւյ
ուղղել
իր ընկերական
ող9ոյններբ
:
Թէեւ
Հալ երիտասարգութիւնր
ցրուած
է
աշ
խարՀի
ղանաղան
մասերուն
մէշ, մէկ սրտով
եւ
Հ՚ուՏ՚աիսումբ
է որ կր բերէ
իւր
մասնակցութիւնր
ա յս նուիրական
Տոնին : Վերշին
քաոոբդ
գարու
Րն՛թացքին
, գաղթաշխաբՀի
մէշ Հասնող
մեր
երի–
տասաբդոլթեան
Համաբ
չեն խնայուած
ճիգերր,
"րպէսզի
, Հակառակ
դմոլարին
պա լմաններուն
,
ան դաստիարակուի
եւ սլատրաստուի,
իր
կարգին
ա րմա՚1ւա ,քա քել ղեր ՛քր կատարելու
Համար
մեր
Հ՚սնրային
կեանքի՛ն
մէշ •.
Աքս
Տօնին
առթիւ
, Հա ք երիւտասարգու
թիւնր ,
՛ւն ած
Գ՛Ա շնակցու թեան
շունչով
, կ՝ուիստէ
Հաւա–
աարիմ
մնալ
ալն բարձրակէտ
նպատակներուն
, ո–
րո՚^՚ց
իրաղ ո րծմ անը Համ ար
զոՀուեցան
րազմ ա
-
թիլ
"ե բոլնդնե
ր է
Հոս մեր կարգին
կարելին
դո րծ
կը
դնենք
հայկ՛
շունչով
շաղուելու
Համար
Հասնող երիտա—
սարզ-ոլթիւնր
, Հ րատա րակե լո էի
Հաւասաան
թեր
-
թր
,
կաղմ ՚սկե րպե լով դասա խօսո
ւ իմիւ1՚նհ ր , Հա
-
յերէնի
դասրնթացրներ
, թատերական
խումբեր
,
^մ արղական
շա րմ ո ւմ , եւն • եւն • %
Ա յս բո լո ր իէն մ էշ մէկ
ն սլատ ւսկ կր
Հետապբն–
,դեն.ղ , որ չմաբի
ու շաբունակո՚.ի
Հալկ՛
բոցին
արծարծոււքն
ու տեւ ականա ցում ր նո ր սե բուն դի՛ն
մէ9 եւս,
որպէսղի
օր մր իրականանան
մեր տեն
-
չանքնե ր ը ;
Հ րապա րակա
լ եւ ս Դ րկե լով մեր
լ^կե
րական
•ողքո
քններր
ԿԵԳՐ. ՎԱՐԶՈԻԹԻՒՆ
Հ Ց Գ • ՆՈՐ
ԱԵՐՈԻՆԳԻ
190 000
ԱՆԳԱՄՆԵՐ
«մաքրադո
րծո ւած»
են
Հունդա
րիո յ Համ ա լնավաբ
կուսակցութեան
մ էշ ,
մէկ տարուան
րնթացքիւ7է , Համաձայն
սլա շաօնա
-
կ։սն
տեղեկ՚սդր
ի մ ր
Հ
Պ ար են ա ւո րւ1՛ան
կացու
-
թիւնն
ալ ծանրացած
է , ինչպէս
Զեխոսլովաքիոյ
մէշ
:
՚ք-ՈՐԷԱՑԻ
մէշ դանդաղած
են
ղինուորական
ղ՚յրէ) ողոլթիւններր
եւ այմ՚ք ՄԱԿի
ումերր
կեդր՛
ճակատամասին
վրայ,
կր գտնուին
կարմ իրնե
բու
պա շտսլան ողական
առաչլ/ե
դծեբուն
առշեւ
;
Հ ՚ ս ն –
գաբտ
է նմ անասլէս
արեւմ տեան ճակատամ
ասր
,
ուր , կր թուի
թէ կա րմ ի րնե ր ը , ի զի՛ն ամէն
բանի
" րո չ՚սծ
են պաշտպանել
Աէուլը
՚.
ՀԱՈԿԱկԱՆ
ՆՈԻԱԳԱՀԱՆԳկԱ
ՄԸ ԼՈՆՏՈՆԻ
ՄԷՋ
ԼՈՆՏՈՆ
(Յաււաջ).
Փետրուտր
\7 ին ,
Շա–
բաթ
գիչեր ,
ցաօւշ 11Ձ11^
մէշ նուադաՀանդէս
մը
սւուալ երիաասարգ
շութակաՀար
Բաբիկհանը
:
Որքան գիաեմ
, ւքասնաւոր
Հրաւէրներ
ղբկր
՜
ւած
էին Լոն՚ոոնի
600
Հայերուն,
բայց
կ՝ամչնամ
գրելու,
սիրելի
րնթերցող,
որ միայն 20—25
Հա
յեր
ներկս.յ
էի-ս :
՚" րե բախտա բա բ երիտասարդ
աբուեստագէ
-
տը
՚^՚Ի1ազզայինօրէն
ծանօթ ՐԱալով,
Անգլխա
-
զներ ել օտարներ
լեցուցած
էին
սրաՀը։
ես արուեստազ
էէո չեմ, նուաղէ
բան չեմ Հաս–
կրնար։
՝Գյկա^xը
Ն\Յ\\Ը գացի
միայն Հպարտանա
-
ու ել օտաբնեբուն
րսե
Ը"
Լ՛
Տեսէք,
մեր
բազ–
մաչտրչւսբ
ազդր
միայն
գոբդավաճառներ
չաբ
-
աաղրեր , այլ ել բարձ արուեստագէտներ
:
Րայց
ներկայ
օտտբնեբր
շատ
լալ կբ
Հասկը–
նային
զեզարուեստին
պաՀանշներր
ել ուրախ
եմ
բսելոլ
որ մեր տաղանղաւոր
Հայրենակիցը
շեր -
մասլէս ղնաՀատռւեցաւ
ել ծափաՀա
բո ւե ց աւ եր -
կու մամա ան րնթացքին
: Եւ ես կր Հբճուէի
, դի՜
տելո՚ի օտարնե բուն
իսանգս՚վ
առո
ւթ իւն ր :
«Ո՛՛ւր
էք
Դ՚"՝ք < Լոնտոնի
Հ^աղզասէբ»
Հայեր,
Կ*Բ"ԷԻ
ինքն իրենս , խորապէս
վրդովուած
: «Եկէք
ձեր
Ա՛չքերով
տեսէք
թէ օաարներր
ինչպէս
կը գնա
-
Հատեն
Հայուն
տաղանդր
:
Ի՞նչ պիտի
բլլաբ
մեր կեանքր,
թնչպէս
պի
աի շնչէինք,
ի՞նչ եբեսով
պիտի ապրէինք
,
եթէ
մեր պաշաելե
մողովուրգին
ծոցէն
ծնած
ԷՐԱա
-
յին Ռոէրէն
Մամոլյեաններ
, Աարոյեաննեբ
, Ա
իւր–
մէքեաններ,
Րաֆֆի
Պետբոսեաններ
եւ Բաբիկ
-
եաննեբ : կեցցէ
Հա յ տաղանդր
:
Յովհաննէս Չալրգեան
ՄԱՐԶԱԿԱՆ
ԿԵԱՆ-Բ
Կիրակի
18
Փետրուար
կէսօրէն
՚քերշ
Փարիզի
Հ– Մ • Մ ՛ր նուիրագո
րեց
յաղթանակի
եւ ոգե
-
լորոլթեա^ւ
օրր ասլագայի
անխախտ
Հաւատքով
է
Ժամր
\4ին մեր պաՀեստին
0, 0.
\5շի պա
-
Հեսաիին
գէմ եկաւ
աչխոյմ
ու վճռական
, Ա՛
կի՜
ոախազին
յաղթական
էր
0
1 ,
Ո • կիսախաղին
ա–
ւելի վստաՀ
իր յաղթանակին
կը խիզախէր
: Գրմ–
բախտ դարձուածքով
մ ր Հակառակո
րդր
յաշոզե
-
ցաւ պարտու թեան
՛քա ան ել մեր պաՀ ես տին
3
4 :
Աաճտխ
րսած
ենք , աւելորդ
անգամ
մ լ ^ ալ
կրէ^ենք
.
ոտնագնղ
ակիւ խաղր կատակ
եւ ան
-
Հաաական
խազ
չի ճանչնար
յ
Տասնրմէկ
Հոգի
ի–
րերօղնութեա՚ք
բ ու նե րդա չնակո ւթեամբ
կրնան
տպպՀովե
լ յաղթանակր
\ Մ եր պաՀեստիին
յա -
ռաշապաՀնե
ր ր տկար
են : Պէտք
է
Հաւաքական
խա ՛լա րկո ւթեամ բ ու յաճախ
պա շտպանո
զական
ձեւով
խաղալ
, քանկտրծակի
խուսա՚իումնեբ
, ա–
նակնկալներ
ստեղծել
• • •
Ժամ ր
1
(էին դաշտ
ելան
մ եր պաբծանքնեբր
,
կաբգապաՀ
եւ վճռական
:
Առաշին
կիսախաղր
անցաւ ապտրգիւն
,
երկու
սլարտասած
ցուլերու
նման
կր Հեւային,
չէ ին
յտ–
դեցած
խազէն։
Ր՛ կիսախաղին
մեր
Հայորգիները
կրկնապատկելով
իրենց
ճիդերր,
առաշին
նչանա–
կէտր
կր շաՀէին։
0. 1 5 շ /
ակար
կողմր
դտած
էին մեր տղաքր
։ Աշ թեւին
վրայ
կեդրոնացնելով
իրենց ծանրո
ւթիւն բ , յաշորդարար
երկու
կէտ
եւս
<աՌԱՋ»Ի
ԹԵՐԹՕՆԸ
(80)
(Գրեց՝ գերման դեսպանատան կցորդ Մ Ո ՅԶԻՇ )
ԿԻԿԵՐՈՆ
ԿԸ ՀԱՆԳԻՊԻ
ԳՈՐՆԷԼԻԻ
Ուրեմն
տն ալ այդ կարծիքր
ունէր,
իսոստա–
ցաւ տեղեակ
պաՀել
զվ՚ս , անմիշապէս
ոբ
Հարցը
լուսաբանէ
բ : Հարցուց
թէ կրնա՞ր
պաշտօնական
նկատել
յա յտա բա րո ւթ իւնս : Հաստատական
պա
-
տասխան
տուի՛
սեմին վբայ,
րսաւ
ինծի տակա
ւին,
^Ր. յուսամ
որ սիսալած
կ^րլլամ
ձեղի
Հա -
՛քաբ , որովՀետեւ
ձեր քարտուղաբուՀիի՛ն
զ ալա
-
ճանութիւնը
ապաՀովաբար
գէչ
արդիւնքներ
պիաի
Ունենա
յ
1
Իսթանպուլէն
ստացայ
ժխտական
պատասխան
մը՛
ք՚՚՚լ՚տուղարոլՀիին
նմանող
ոչ ոք ի՚շած
էր
ճեպրնթացէն։
Այմմ, կարգր եկած
էբ դէ՚զՔՐ
Ի՜
մացնելոլ
Պերլին։
Գրեցի
կեանքիս
ամէնէն
ցաւա–
զին Հեռա՚լիրր
, ծանուցանելով
թէ
քաբտուղարու–
Հիս անյայտացած
էբ առանց
ոեւէ Հետք
ձւլելու
:
Ըսի
թէ
կ՝ո.ղէի աակաւ ին Հաւատա
լ արկած ի մը
կաւք մաՀուան
, բայց թէ դասալքոաւթիւնն
ալ
կա
բե լիոլ թ իլննե բու
սաՀմանին
մէշն
էր։
Ժամեբր
կր սաՀէին
եւ Գորնէլին
չէր ՚Լերա
-
դառնար
: իբ փախուս՚ոը
ՀետզՀետէ
աւելփ Հաւա
-
նական
կը դառնար
եւ նո յնիսկ
ստուգութիւն
մ ը
գս՚րձալ,
բայց
օրեր պէաք եղան,
որպէսզի
ունե
նամ վեբշապէս
ղաղտնիքին
բանալին
:
Պերլին
վւրփրած
էր ու
Հեռադիր
Հեռագրի
վրայ
կր ղրկէր,
"՚՜զզելով
ինծի
րստ
սովորոլ
-
թեան
Հարցումներ
, որոնց անկարող
էի պաաաս–
խանելու։
Պարտաւոր
էի ամէն
մի^ոց
ի գործ
գնել,
՚լտնելոլ
Համար
Գորնէլին
:
Պերլինի
մէշ
չէին Հաւատար
աբկածի
կամ
անձնասպանութեան
՚էաբկածնեբուն
: Անաց ոբ , ես
ալ չէ ի Հաւատար
ա յլեւս
;
ԱՐԿԱԾԱԽՆԳՐՈԻԹԵԱՆ
ՎԱԽՃԱՆԸ
Գոբնէ լիւի անՀ ետա
ցում էն
Հինգ օր վերշ , Բտլ–
թէն
՛՛լ բունն է բիւ գբասենե
ս՚կէն ստացա
յ
Հ եռագիր
մբ, որ կր Հրամայէր
ինծի՛ Պերլին
երթալ
տեղե
-
կ՚ո՚ոու
ու թե՚սն
Համ ար : Պտր՚ոաւոր
էի՛
լաշորդ
թղթատար
սաւառնակր
առնել
: Տ ա րօ ր ինա կ ր ա
յն
էբ որ Գորնէլիի
Հայբր
անչուչտ
ստացած
րլլալու
է ր նամակս
ա յգ պաՀուն
, եւ սակա
յն
ոչ
մէկ
կէ՚սնքի
նշան ցո յց կուտար
:
Ա՛՛ւրի I
1
2ին կաո՛" իսում բ նստա
յ ուրեմն
, իս–
թ՚սնոլուլ
երթալու
Հա՚քար
:
14/
առաւօտուն
, ես
՛Ոլ
ու բեմն պիտի
երթա
յի
րմ պել
նուաստացումի
ղ՚ոոն բտմակէն
: Գող մր կ՛՚անցնէր
էութենէս
, երբ
կր խո րՀԷ ի ինծի սպառնացողր
րո լո ր
բաներ
ուն
վրայ
:
Երբ
իսթանպուլ
Հասայ
, խնդրեցի
բարեկամէ
մբ, որ իր ինքնաշարժր
աբս՚մադբէ
ինծի
եւ
միա
սին ժամեբո՚ի
սուրացինք
մեծ քաղաքին
ճա՚քբանե–
րուն
՚իրայ,
Գորնէլիին
Հանդիպելու
յոյսով,
կա
֊
աուրեալ
յիմարութիւն
մըն էր այս ;
Երեկոյեան
պիտի նստէի
օդանաւ՛
յաշորղ
ա–
ռաւօտ
Պերլին
պիտի
բլլայի
է
Գեսպանատան
մէշ կր
զատէին
Անգաբայի
յատկացուած
Հեռազիրներբ
:
Յաշողեցայ
կարգաղբել
որ ինծի
յանձնոլին
անոնք, որ կր սլատկանէին
ինծի, փոխանա
/լ
զրկե
լու ետեւէս –.Բացի ^Հեռադիրը
, իբրեւ
տեղեկատու
դիւանի
պետ
, Բալթէնպրուննէբ
, բուռն
մեղադ
-
բա1՚քներ
կր տեղացնէր
վրաս։
Նոյնն
էր պարա
-
զան նաեւ
արտաքի՚ն
նախարարին
; Պատասխանա
տու
կր նկատէ ին զիս
Գորնէլիի
անյայտացման
Համաբ,
ել մասնալորապէս
կ՝բնղդծէին
թէ
իմ
խնդրանքիս
էէրայ պաշտօնի
կոչուած
էբ ան
Ան
ղա րայի
մէք ;
Նամակներս
կը տեղաւորէի
, երբ ուչտդբոլ
-
թիւնս
Գրաւեց
չատ
սովո րական
չագանակադոյն
պտՀարան
մր։ Բացի
ղայն,
քանի մր տող
մ իայն
կբ
պաբունակէբ
, բա լց ձեռքս
կբ գողար
երբ
վերշա–
ցուցի
ը1
։թերցումս։
Արտաքին
նա խա բա րո
ւթենէն
բարեկամ
մը ղրկեր
էբ այդ կարճ երկտոզր,
խոբ–
Հուրդ
տալու
Համար
ինծի,
որ առ
այժմ
Ոէոք
չկոխեմ
Պերլին
:
^՝Ր.՚՚էբ
թէ սաստիկ
ղայրացեբ
էին քարտոլ
-
գարուՀիիս
փաիսոէ ստին
առթիւ,
եւ մեղսակցոլ
-
թեան
ամբաստանութեամբ
պիտիձեբբակալենզիււ
,
անմիքապէս
մտնեմ
Գերմանիա
:
ԽորՀոլրդ
Հարցնելու
ոչ ոք
ունէի
ձեռքի
տ՚սկ
: Րայց
ին քնապաՀպանում
ի բնաղղր
մ ղեց
զիս ղո րծե լոլ
:
Ուչ ատեն, ծածկաղիր
Հեռադիր
մը
զրկեցի
Պերլին,
ըսելով
թէ Հիւանգ
էի :
(Շար..;
Fonds A.R.A.M
