•ւծ
Ա Ռ
ԱՋ
^
մսյութէւններշ^
Վարգգէսի
ողրերղութիէնշ՛
-
Զևրրակալում
ել. մաՀավճիռ
Աիլամաոլթիւ^՛
Անատոլ
Ֆրանսի.
Ֆրանսայի
վարչապետր
կր
փրկէ
՚Է"՚ԲԳԳԷ՚*Ը
կախաղանէն
.
Գէորգ
ՋաւՈ1–~
շի վերքին
կռիւր
ել նաՀատակռլթիւձւր–
«Հո^– ՜
րէէ^է
՛արձագանգներ
ր Հայասաանում
.
Ջարդի
պաարաստոլթիլններ
կարնոյ
մէք.
Աերիններուն
կորովի
կեցուածքը
կր կանխէ աղէար–
Եղիչէ
թոփչեան
2 • Հ • 3 • ԴաշնակցււՆթիՆնը հ ւ Կիլիկիա —
ՀԱԿԱԹՈՒՐ-Բ
ԵՒ ՀԱԿԱԲՈԼՇԵՒՒԿ
ԳԻՒԱՆԱԳկՏԸ
ԶԱՑՆԵՐ
ԳԱՒԱՌԷՆ
Երկրորդ
ընդՀ.
մողովի որո
չո ւմ ր
Գործ
-
կան
վ
Փարիղի
մէք մեռաւ
Եուկոսլաւիոյ
երբեմնի
արտաքին
նախարարն
ու Փարիղի
գեսպանր,
Մի՜
րոսլաւ
Ավւալայքովիչ
:
Ցիսուն
տարի առաք
ան կ՝ուսանէր
Փարխւէ
Համ ալսարանի
իրաւաբանական
ճիւղին
մէք
եւ
կ՝ալարակր
ղայն Պռսնա
- Հերոէքի
մասին
գրած
աւաբտաճառով։
Երեւան
կուգար
իբրեւ
Vլաւնե
՜
բու սլաչտպան՝
եւ կը մատնանչէը
Համ աղե բմ անա–
ԿԵԱՆԲԸ ՊՈՒԼՎԱՐ
0ՏՏԼ)8Ի
ՄԷՋ
նական
քայլեր,
Մարի
մուտքը
եւ
ձերբակալու՜
մր–
^ Ւ ւ է Կ Է ՚ ՚ յ պատասխանատու
մարմին՛
—՝
Գէմքեր
Հրաչի աչխատանքր
Ւղմիրի
մէք
եւ
ձերբակալումր
Զաւարեանի
եւ Վարգանի
ու -
սումնասիրական
սլտոյտր
կիլիկիայում
ՎՀա
՜
տեցուցիչ
եղրա կաց ո ւթ Լււննե ր Լեռնավայրի
մո -
ղովրդի
մասին
Հնչակեաններու
դո րծե լակեր
֊
պր •
Ներսի
եւ գրսի Գաչնակցական
դործիչներ
•
ԿէլէԿէան՝
Վիէննայի
րնգՀանռւր
մողովի
մէք–
Վարդանի
ել Զաւարեանի
ղեկո յցներր.
Վի ~
ճաբանռւթիւն
եւ բանաձեւ–
3 • Դաշնակցռւթ իւնը իրանի ադատագրական
շա բժման մէ ջ
Ւ՞նչռլ
մասնակցեցանք
Պարսկասաանի
եւ
ՊաբսկաՀայոց
կացռլթԼււնր՛
թէՀրանի
առաքին
ցոյցր
եւ սաՀմանաղրռւթեան
անարիւն
նուաճում
•
ՄէՀմէտ
Ալի ՇաՀին գաւերր.
Վերադարձ
գէպի
Հին կարգերր
.
0՝աւրիղր
կը պարղէ ապստամ
-
րութեան
ղրօչը–
Աաթթտր
- իյան ՚ – ^
Ռոստոմը
թէՀրանի
մէք
Բանակցռւթիւններ
Պարսից
ա -
ղատական
պա րագլռ ւխնե րռ ւն Հետ •
Աարպատա–
կանի
մեր րնկեբներուն
բռնած
դի ՐՔՐ ՚
Լ"–Լ՚Կ ՚"~՜
քակցութ
իւն ապստամ
լիերուն
.
հՅորՀբդակցու
՜
թիւններ
մ եր կովկասեան
մարմ Լւննե րո ւն
մէք
Աբչալախմբեր
.
Աաքոյի
մաՀր.
Բեռիի
մուտ
քը
թ՚աւրիղ–
Վրաց
կամաւորներ
գէպԼւ Պարս
-
կաստան
•
Ռոստոմի
գերր՛
Ցոյցերր
ԳԼ՚լա
-
նում
Եփրեմի
թատերամռւտր.
Ցաղթական
կռիւներ
եւ սրարչաւ
վերելք.
Ռաչտ •
էնզէէէ^
՚Լաղոլին՝
գրաւուած–֊^
Եփրեմի
արչալր
գէ՚գԼ՛
թէՀրան
՚ Գաչնակղական
լեգէոնր.
Մեր
ղոՀե
րր.
Բախաիարներ
.
Մայրաքաղաքը
յեղափո–
խականներու
ձեռքը՛
ՇաՀի փախուստը.
Եփ
-
րեմ՝
թէՀրանԼւ
ել ամբռղք Պաբսկաստանի
ոստի
-
կանաւղետ
՚
Վարչական
տաղանգր
՚
Հերոսի
աբչալ անքներր
Հակա
լ ե ղափո խական
Հռ
բղանեբու
դէմ . Եփրեմ՝
սաՀմանադբական
բանակ
ի Հրա -
ևգը
։1
մանատար
՚
Ռուս
Գ՛՛բքի
մուտքը^
թաւրիղ
-
եան
նախճիրներ
՚
Գում ան՝
թաւբիղռւ
ռւմեբու՛
Հրամանատար
Աալաբ
Գռւիյէ եւ Եփրեմի
մաՀը՛
ԱբքայսՏկան
յոււլարկալոբութիւնւ
՚ ՚
Մս՚Հուսմ՛
սռպաւորոլթիէձւր
Եւրոպա
լի մէք–
4– Ցարական Ռէակցիան եւ
«Դ աշնա կ ցու -
թ-էան » Դաաը • —
Ռուս
յեղափո խականներու
նաՀանք
ր եւ անոր
պատճառներր՛
Նորէն
Ա • Գ՛ եւ Ա • Ռ– կուսակ–
ցութիւննեբ
.
Շարմման
Հ իմնական
արատբ՛
Գոգմ ա յին եւ կրաւո րապա չտ
՚
«Վառօդ՚ֆի
պ՛" -
կասր
ռուս րնկե բվա րականնե
րո ւ մէք՛
Գաշն՚օկ–
ցական
նախաձեռնութեւն
մր.
Մ իք
կուսակցական
խորՀրղամողով
կոպենՀագի
մէք–
Ատոլիպին
-
եան
արչաւանքր
Գաչնակցութեան
գէմ
՚
13"՛– -
ճապի
օրեր Անգրկռվկասում
.
Զանգուածային
ձեբբակալութիւններ
Նովո չերկասսկի
ղնղանին
Ս ե րպիա վերադառնա
լով
, մտաւ
գ իւանաղ ի -
տական ասպարէղբ
եւ գործակցեցաւ
Փաչիչի
Հետ։
կատաղօրէն
պայքարեցալ
թուրքերու
եւ Աւստր
-
եւՀունգարաց
Լւնե բու
՚իէմ՝
Ա լաւնե բու
ադատաղր–
ման
Համար։
Ւսկ
մԼւնչեւ
1917/՛
ռուսական
յեղա–
վւոխոլթիւնր
քատադողեց
ցարական
Ռուսիոյ
եւ
ՖրանսայԼւ
Հետ սերտ
ղոբծակցութեան
մր քաղա
քականութիւն ր :
Ա երսլիո
յ արտա քին նախարարութեան
րնդՀ -
քարտոլղաբն
էբ
1906
1911=
Ապա
ղրկուեցաւ
Աօֆիա, որպէս դեսպան
եւ Հոն կէչովի
Հետ
կնքեց
1912/–
սերպեւպոլլկար
ղինակց ո ւթ իւն ր
,
Որ
յետա
դային
իբ մէք առնելով
նաեւ Ցունաստանր,
յան–
՛ւեցաւ
Օսմանեան
կայսրու
թեան
գէմ
Հռչակուած
պալքանեան
պատերաղմին։
ԱյնուՀետեւ
գեսպան
՚լբկոէեցալ
Աէն Փեթերսպռւրկ
, ուր մնաց
եւ
տե
սաւ առաքին
ա չիւաբՀամ
ա բան ու փլուղումր
ցա
-
բական
կայսրութեան
, որունւ կապած
էբ
Մեծ
Ա երսլիո
յ , այսինքն
Պելկբատի
ղեկավա
րութեամ
բ
Հարաւի
Ալաւներռւն
միացման
յոյսերուն
իրակա
նացում
ր :
Բուռն
թչնամ ութեամբ
լեցուած
էր
բո1չեւիզ՜
մ Լէ դէմ
ել սաստիկ
ղա լրացած
էբ որ նո բեկ
յե -
ղափոխականներր
կնքեցԼւն Պրեսթ
ԼիթովսքԼ՛
դա
չ–
նադիրր
, խղելով
ամէն
կապ
ԱնգլԼւռյ
եւ Ֆրան
-
սայի
Հետ : Ափալալքովիչ
յանդուգն
դիրք
մբ բո^~
նեց
Լենինի
գէմ , Գաշնակիցնեբուն
դաւաճանած
րլլալուն
Համաբ :
Մեծ մասով
Լւր աղգեցոլթեամբ
է որ
Պելկբա–
տԼւ կաոավարռւթԼււնր
, մԼւնչեւ
1939^
աչխաբՀա–
մ աբտբ
մերմեց
ճանդալ
խռբՀ րդա
յին կառավա
-
րութիւնր
:
Արտաքին
նախարար
նչանակուեցալ
1920^^ ,
բայց
երկու տարԼւ մԼւայն մնաց այգ պաչտօնին
վ ր–
բալ։
Ապա,
1922/՛՛՛
Փարիղ
ղրկուեցաւ
Լւբրեւ գես–
պան։
Եւ այդ պաշտօնր վարեց
մինչեւ
1935
Ցու
-
լԼ՚ս , ամբռղք
13
տաբի Հ
Վե րագա րձաւ Պելկրատ
1937/՛5՛ ,
սկսաւ
իբա–
աշխատանքնե
րով
լա ռանակա կան
քաղաքական
ԳԲ՚սգԼ՛ Լ
է
տեսաւ
երկրո րդ ա շխաբՀամ արտն
ալ
եւ
երբ իր Հայրենիքին
մէք ալ
Համ ա յնավա
րութիւնւբ
աիրապետեց
, փախաւ
ու ապաստանեցաւ
Ֆրան–
՛՛ա։
Ու մեռաւ
մոռացութեան
ու գբեթէ
թչռւա
-
ռոլթեան
մէք , արմանանալով
անշուք
յուղար
-
կաւո րութեան
մբ •
ՄԱՐՆկՑԼ.
12
Փետր՛–
6ի սունէ
աւելի
թի՛–
մր կր ՜ներկայացնէ
Հ. Ց– Գ՛ Պուլվար
Օատոյի
« Նոր Աերունգր»։
Օրինակելի
մասնաճիւ
ղ մր ,
իր րս՚ղմակողմանի
ղո բծունէ ութեամբ :
Մասնաճիւղր
ունի
իր մարզական
բամինը։
Գնդախաղի
մրցումներր
տեղի
կ՚ունենան
կանո–
նաւոբաբար
ել յաքողոլթեամբ
: Ունի իր նուա
-
ղաԼսումբը
որ՝ կր ղոՀացնէ
թէ իրենց
եւ թէ
քոյր
կաղմակեբպոլթեանց
պաՀանքներր
:
Ն"Ր Աերունգր
Հողեպէս
կապուած
է
գպրոցին
եւ իր անղամնեբր
պարտաւռրիչ
կերպով
կր Հետե
ւին դասաւանգոլթեանց
: Նոր Աերունգր
իր նիւ -
թական
մասնակցութեամբ
ալ կ՝օմանգակէ
դպբո–
ցի պաՀպանման
գռրծին
:
Վերքին
ամսուան
լ^թացքին
ղինուո
րութիւնր
լրացուցած
ել վեբադաբձող
նռր սերնգական
չորս
երիաասարգներ
սկսած
են դպբոց
յաճախել
կա
-
նոնաւռբապէս
•
՝/՚\ Ցունոլար
շՏին
Պար
«էնթէրնասիոնալի»
սրաՀին
մէք, տեղի
ունեցաւ
կապոյտ
հյաչի
տեղին
մ ասնաճիւղի
կաղմ ակերպած
ներկա յացում բ :
Բոլոր
իյաչուՀիներր
գործի
լծուած
էին
եւ
սրաՀր
լեցուած
էր բաղմութեամբ։
Ներկայացումը
կր վարէր
՛կ. Ա. Ցակոբեանբ
։
Գերակատա
րնե ր ր բացի
երկուքէն
,
Բ՚՚Է"Ր1Լ
Պուլվար Օտտո
յի գպրոցի
նախկԼւն աչակերտնե
-
բէն
էին , որոնցմ է
ոմ անք
նռ յնիսկ
ամ
ուսնացած
եւ գաւակներու
տէր
են արգէն
է
Գմբախտաբար
«6առաք»ի
ծաւալր
թ ո յ լ չի տար
նկարագրել
խէս–
դարկոլթիլնր
որ չատ
յաքող
էր
ւ
կապոյտ
քՍաչի Պուլվար
՛Օատոյի
մեր
մասնա–
ճիւղն
ալ եռանգուն
մաբմին
մրն է, իր նախա
-
ձեռնոլթեամբ
է որ տարիներէ
ի վեր
կը
պաՀուի
գպրոցր
I
Այս տարի գպրոցր
ունի
75
մնա
յուն
աչակերտ
աչակերտռլՀ
Լւնե ր , չո բս դաստ րաննե բու
բամ
-
նուած
: Գ . դասարանբ
կբ բաղկանայ
35
աչա
-
կերտներէ
,
18
22
տարեկան
, որոնք առօբեայ
աչ–
Լսատանքներէն
վերք, չաբաթր
երկու
անգամ
գպ՜
բոց կր յաճախեն
, օրինակելի
եռանդով
ւ
Գպրռցէն
զատ,
խումբ
մբ աղքիկներ,
չաբաթ
անգամ
մր կը Հետեւին
«վարիչ
քց ա չռւՀ ինե բու՝»
յ
զասլձէթացքին
, որուն
մնա
յուն դասատուն
է ընկ՛՜^
Ազզ Լւն Մ աբտԼւբոսեան
յ
ՀետզՀետէ
պիտի
ՀրալԼւր–^
ուին
ուրիչ դասախօսներ
ալ
:
Ա1^ց՚^ՐԴ
ՒՏԱԼՒՈՑ
Համայնավար
կուսակցութեան
պա
ռակտումը
կը չաբռւնակդւի
: Առաքին
առթիլ
Հբ՜
րամարած
երկու
կարմիր
ե րեսփո խաննե ր ր
ԳՐՐ՜՜
քոյկ
մր Հրատարակեցին
, որով
կր բացատրեն
թէ
կոմինֆորմին
խագագութեան
պայքարր
վարա
-
դսյՐ մբն է պատերաղմբ
եւ
յեղափոխութիւնը^
մէք
ԼրիմԼ՚ն
ել նախախմութիւնր
Ամբաս
. ^
, ՜
տւսնազրի
էութիւնր.֊
ՄիՀր՚ոնական
մատնու–
պա րակե լու Համար , թէ Ւաա
լիո յ
Համայնավար
թիւններ
Գաչնակցռւ
թեան Գատր
ծերակոյտի
ատեանին
առքեւ
ԱննաԼսրնթս՚ց
տեսարան
.
Լրիմինեան
կեղծիքներու
անակնկալր
.
ԸնգՀա
-
նուր
շփոթութիւն
Մեղադրական
ճառ
եւ
դա–
տավճիռ
յ
(Մնացեալը յա ջ որդ ո վ )
ԲԵՆՕ
կուսակցութիւնր
իբ յոյսբ դրած
է կարմիր
բանա
կին կամ
իյ . Միութեան
արբանեակներուն
վրայ
:
Անոնց կարծԼւքով,
ՀամաչխարՀային
պայքարի
ներկայ
չրքանին
մէք,
յեղափոխութիւնը
կրնայ
չաՀոլիլ
միայն
գուրսէն
եկած
բանակի
մը
սուին–
ներով»
տ
«ՑԱՌԱՋ»Ւ
ԹԵՐԹՕՆԸ
(75)^
ԼՐՏԵՍ ԿԻԿԵՐՈն ԱնԳԱՐԱ6Ի Սեձ
(Գթէց՝ դերման դէսսլանատան կցորդ ՄՈՅձԻՇ)
ԿԻԿԵՐՈՆ
ԿԸ ՀԱՆԳԻՊԻ
ԳՈՐՆԷԼԻԻ
Զատիկէն
վեբք
ուրեմն,
պիտի
փրկուէի
այգ
կաշկանգիչ
գոյութենէն
: Համբերութեան
Հալց
էր
միայն։
Բանի
մբ օր Գորնէլի
Հանդիստ
կեցաւ–
բնականոն
վիճակ
մբ ունէր,
զուարթ
ու իւաւքԱզ ֊
Եւ սակայն,
կարծես
երբեմն
բան
մր
Հագցնել
•կ՝ուղէր
ինծի։
Այգ
չբքանին
էբ,
որ պատաՓց՛"՛–
դէպք
մբ, որ խորՀիլ
տալու
էր ինծի
:
Գոբնէլին
ըսաւ
օր մ ր, թէ սալաոնո
բդ Հաս–
սր,
որուն
Հետ բարեկամական
կապ
Հաստաաած
էր,
կ՚ուղէբ
այցելել
ինծի։
Ըսաւ
թէ
պիտի՚1՚"Ր
դործ
մր խնգրել,
որովՀետեւ
չատ
քիչ գրաէ
ու
նէր
եւ մանաւանդ
կ՝ուզէր
աչխատիլ։
Եթէ
դՐ՛" ~
սենեակիս
մէք չրլլար,
արդեօք
դոնէ
չարմավ՚"Ր"
չէի
կրնար
դարձնել
զինքր :
Բիչ ատեն վեբք, դրասենեակս
մտան
հբկու
սալառնորդներր,
ղռր տեսած
է Լւ միայն
: Համես–
տօրէն
նստան
Հբամցուած
աթռռներուն
վէ"՛^
*
խիստ քաղաքավար
էին :
խեցին
գլանիկներս,
խօսեցան
Հայրենիքին
եւ իրենց
զինռլորական
պարտականութեան
, Ղ՛՛Ր
ՏակաաագԼւրը
թ ո յ լ չէր աաբ կաաար ել :
Պ՚ո՚ոք""""
ԷԼ՛ն ամէն դործ
րնե լու, գրամ
Լլ պէտք ո ւնէ Լւն ,գոնէ
ծԼսախռտ
դնելու
չափ։
Գրամէն
աւելԼւ
աչխատելու
վւավւաքր
կը մզէր
ղիրենք։
կրնա յԼւ՞՛ արդեօք
օզնե
լ
իրենց : Գորնէ լԼւն բսե ր էր թէ դեսպանատան
այն
Հաղուաղիւա
անձերէն
կի որոնք պիտի
Հասկնային
իրենց վիճակր
:
Հանգարտօրէն
թողուցի
որ իրենց պատմու
-
թեան
մինչեւ
ծայրր
երթան,
յետոյ
րսի թէ
չատ
կր ցաւէի,
րայց ոեւէ դործ
չունէի
իրենց
Համար։
Արգէն
, առանց ԱրտաքԼւն
նա Լսա րա րո ւթե ան
Հրա
մանին,
ռչ ոք կրնայի
կոչել պաչտօնի
:
/ յ ՞ չ
իսկ անձնա1լան
չարմավաբ
մր։
Ան -
շուշտ ատոր
Համար պէտք
չկայ
Պերլինի
Հրամա
նին
:
Աչ– այդ
ալ կարելի
չէ :
ՈաքԼւ ելան գմկամ ա կո ւթե ամ բ : Շատ
ղոՀ մր–
նացի , երբ գուռր
զոցռւեցալ
անոնց
վրա
յ , որով
Հետեւ
վերքԼւն
ծայր
անՀաճոյ
էին Լւնծի :
Գռ րնէ լԼւն այլեւս
երբեք
Լսօսքր չրրալ
այս
՚ ս յ –
ցելոլթեան
: Բայզ Լւր վերաբերումր
ցոյց
կուտար
թէ ցաւ զգացած
էբ անոնց գործ
մր
չզանելուս
Հ ամ
լ
•ր–
Այգ առաւօտ, գեսպանատան
պարտէզին
մէք
Հանգիպեցայ
օղալին
նախարարութեան
կցորդին
:
Տեսեր
էր որ
2
օդանալ
որղներր
ղրասենեակ
կբ
մտնեն
ել անոնց
խօսքր բացաւ
ինծի
:
Ըսաւ
թէ
ուչարութիւն
րրած
էր որ
երկուքն
"՛ւ յարւսբերութեան
մէք էին
քա րտո
ւզա րո ւՀ ի իս
Հետ,
ել Հարցուց
ինծի
թէ տեղեկութիւն
ունէի"
արդեօք
անոնց մասին բացուած
քննութենէն
: Հար–
ց՚ոքննո,
թեան
ոլւսՀան
Հակւսս՚սկ՚՚՚ն
յայտաբարու–
թիւններ
րրեր էին իրենց Հաբկադբեալ
վայրէքքին
մասին : Թերեւս
նախրնտրելի
է ոբ չարտօնէք
ձեր
քարառլղարոլՀիին
այս տղոց Հետ տեսակցիլ,
եզ–
րակացոլց
զինուորականբ
է
Զօրավար
, պատասխանեցի
, ատենը
եկած
է "Ր այլեւս
լուսաբանուի
այս Հարցը։
Եղելութիւ
նը ծանօթ
է ինծի
ալ : Որքան գիտեմ
, այս օդա
-
նաւորդներու
պետին
Հարցում
ուզղուած
է : Ջեմ
կրնար արգիլել
որ քարտուղա
րուՀ իս տեսնուի
ա -
նոնց Հետ, ցորչափ
որոչ տեղեկութիւն
մր
չտաք
ինծի քննութեան
արդիւնքի
մասին ,այլապէս ,կաս
կածած
պիտի
բլլանք
իրենց
մասին,
ինչ որ ան
-
դարմանելի
արդիւնք
պիտի
տայ։
Համակրութիւն
չունիմ
իրենց Հանգէպ,
բայց ատիկա պատճառ
մր
չէ որ կասկածիմ։
Այսօբ եկան
ինձմէ
զոբծ
ուղե
-
լու
:
Զօրավտբբ
մտածկոտ
դէՈ՚-ի՚Բ
չ՚^Բ^եց
-
— Ցետո՛՛յ
.
Կ՝ոլզէր
արգիւնքր
իմանալ
:
-
Անդրդուելի
մնացի
եւ բարեկամօրէն
Հաս–
ԿԸՅ՚՚՚^ցի
իրենց
թէ կարելի
չէբ գոր^ի
առնել
ղի -
րենք -
֊ ֊ Կր խոբՀիմ
թէ լաւ չարմած
էք։ Բիչ ատե
նէն պիտի գիտնամ
ճչմարտութիւնր
եւ
տեղեակ
պիաի պաՀեմ
ձեղ ալ ;
Մտածկոտ
վերադարձայ
աչխատանքին,
նոբ
մաաՀո^^Փեւսն
մր բեռր աւելցած
էբ ուսերուս
:
Գրասենեակին
մէք, քեծ
խնդիր
մբ
ունեցանք
^"Բէն
Գորնէլիի
Հեա
:
Fonds A.R.A.M
