մեն
աՆթոյլաարելէ
դիցներո.,
անոնք կը
յ««֊
Հ-ԱՑՐԵՆԱԿՑԱԿԱՆ
նան
յեղափոխական
սեր ղէմ
...
Այն խ"՛–^ Բ՚՚ՐԸ.
է
որ
կ՝անՅնէլ,ն ու կր
վերաղառնայէն
-
""""^^
ճլմարէա
յեղափոխական
օճախներ
էի^ ՚ "
« Պարոններ, երբ մեր
մաՀմետականներր
ոՓ"՚Ի
Կ՝երթ՚"ն
Մեկկա,
վերաղարձին
մենք
ղա
նոնք
չենք
րնղունիր, երէ մանաախաի
վայրերէն
կուզան։
Աակայն
մեզի
կ՝րսեն թէ ՚ " յ Գ յ ե գ ^ ՚ ՚ Ի " ՜
խական
մանաախար
մե,, մօա բերողները
վաան -
սաւոբ
չեն։ Եո կ՝ըոեմ, որ անոնք է"""
""–^Լէ
ՊՈՆՏՈԱՑԻՆԵՐՈՒ
ԸՆԳՀ.
ԺՈ\ՈՎԸ
ունենալ
երեք կարղի
գանձաաոմռեր՝
միանուաղ
րիչ։ Տեսակ
մր
Հայրենակցական
ա-տաաւո
վաանղաւոբ
են քան իսկական
մանաախար :
« ք^Վ "է կը. համարձակէր
զսլչի՚լ
Գաչնակ -
ցութեան, ով որխ" ւ. ա րկո
լթ խ–,, կ՝բնէր,
կը ձեր
բակալէր,
դաաասլ սրաուած էր
անխուսափելի
մաՀուան...
Լսեցէյ
անոր նչանարանր
հ.ՄաՀ
կամ
Ազաաութիւն>
յ
Ջանացէք
խորասուզուիլ
ա–
նոբ
մաքին
մէլ, րմբռնել
անոր
իմ ասա
ր եւ գուք
կր Հասկնաք, որ այգ
կուսակցութիւնը
միջփն
ճամբայ
չունէր, ան կ՝րմբռնէբ
աղաաութիւնը
մի–
սւյն մաՀու
ճա ;մըով
...
« Եթէ եււ լինէի արձանագործ
, պիաի պաակե–
րացնէի
Գս չնակցութիւնր
մէկ արձանով ,
որու
պաաուանգանին
վրայ կր վ՚որագրէի
այղ
արեան
բաղնիքի
մէչ զալարուող
բո լո բ ղոՀեբր, ա^
կողմր
կր
կա՚սզնեցնէի
Համաղասպ
ՕՀանքանեանր, ձախ
կողմր՝ Խամակը, իսկ վերր գագաթին՝
ԱՀարոն -
եանր
ուրծիւի
կերպարանքով...՛^;
ԼԱյսաեղ գա -
ռ֊ախաղը կր կարգա
յ Հատուած
մը Ա.
ԱՀաբոնեա–
նէն ):
Ջնայած
Հ նախնական
քննութեան»
անկանո -
նութիւններին
ու կարեւոր
փասաաթզթեբի
մէկ
մասի գո ղո ւթ եան
, գարձեալ
կային ա յնքան փաս–
աաթղթեբ
, փաստեր եւ վկայութիլններ
,
որոնց
Հիման
վրայ
Գեբազոյն
Ատեանը
կարող էր մեր
բանտարկեալնեբից
չաաեբին
ամենածանբ
սլաաիմ–
ների ենթարկել։
Ցարական
վարչաձեւի գէմ
Հ՛Ա՛
Գա լնակցութեան
վարած
յեղափոխական
պա
յքա
րը ել կաաարած
բազմաթիւ
աՀաբեկումներր
ան -
^ե րքե
լի վէաոտեր
ձէի^ն , ծանբ պատ իմնե ր տնօ -
բինելու,
ինչպէս
նման պարաղաներում
ցարական
ղ ատա րաննե րր վար ւում է ին
քհո ւսա ստանի
միւս
յեղ ավա խական
անղամնե
րի վերաբերմ
ամ բ :
ինձ
թւում է թէ ցարական
կառավարութեան
գաղտնի
ՀբաՀանգով
է որ կ՚երազոյն
Ատեանր
մեր
բանտարկեարւերից
չորսին
միայն
՜ Բմ . Համօ
0 Հ ան^ անեան
ին , Աարղիս Ա անասեան
ին ,
ՑովՀան–
նէս
՚Լաղարեանին
եւ Արչակ
Աոլրագուիվւն
տա–
մանակիր
աչխատանքի
գատապաբտեց
,
48
Հոգու
կարճ մամանակով
աքսորի,
իսկ մնացած
94
Հո -
ղուն է լ ազաա արձակեց
:
. . Աղատոլածների
.մէ1 էին Հ. 6–
Գաչնակցու
թեան
Բիւրոյի եւ կեգրոն.
կոմիտէների
մի չարք
ւմնե,
Այսքան
մեղմ
վարուելւ
"է
ատճառբ
, իմ
Հււ^՚^Բ^Իք^Վ
՚"յն է , որ ցարակփն
կաււաւիաբութիւ՛–
նր ^իչդ այգ գատավարոլթեան
նաիսօրեակին էր ոբ
կը
փ"Ի՚էը
Իր ՀայաՀալած
քագաքականութ
իւնր ,
ընդգրկելով
Հայկական
Գատի պաչտպանութիւնր
:
իսկ թէ ինչից դրդուած
ցարական կաոավա -
րութիւնը
դարձաւ
մեր Գատի
եռանգուն պաչտ -
յզա)էնեբից
մէկր, այգ մասին
յաջորդ
յօդուածով։
ԲԵՆՕ
^ 6 Ա ( հ Ա Ջ » Ը
ԿԱՐԳԱՑԷ՝Բ ԵՒ
ՏԱՐԱԵԵՅհ՚Բ
Փետրռւար
4ի կիրակին
տեղի
ունեցաւ Տրա -
պիղոնի
նաՀանդին
ՀՊոնտոս)
Հայր.
Աիութեան
տարեկան
րնդՀ
. մռղովը,
Բատէի
սրճարանին
ՀԱզատաւլ րութենէ
ի վեր Փարիզի
այս թա -
ղամասր Աէն Միչէլի՛ տեղը կր բռնէ.
Հայկական
՚՚աւաքոյթներոլ
Համար)։
Տ րապիղոնի
նաՀանգին
Հայր. Ա իոլթիւնը
Հա–
մագրութիւնն
է Տրապիղոնի,
թ֊իբէոլոլռւ,
կիրա–՛
սոն ել ՚Օրտոլ
քազաքներոլ
Հա յրենակիցնե
բուն :
Ունի
մ օտաւո րա պէ ս
150
անդամ
ՀՓարիղփ չր9ան) :
Ան չուչտ
Աամսոնն ալ իր
չրչանով
կարելի
է
չաղկապել
պոնտական
այս միութեան։
Եւ օգ -
առւիլ
անոնց
Համրանք՚՚եբէն
:
Ներկաներուն
մէչ, աչքի կըզարնէր
Հին թէ
եոր վւաստա բաննե բու , Ր՚^իչկներոլ,
գրոց - բրոց–
ներու
Հոյլին
բացակայութիւնր;
Ժողովին
մ՛էչ կր աիրէր խանղավառ
մթնո -
լորտ մր, մէկ սեղանէն
միւսր;
ձդտում
մր
գէպի
Հաստատակամ
վե րակաղմոլթիլն
, ւիե բանո րոդում :
Ակնե րել
ճիգ՝
աւելի
չօշաւիելի
, յիչատակելի աչ–
խատանքի
մր նուիրուելու
:
Կր նաիսաղաՀԷր Պ • Երուանգ
Օարոլթիւնեան
,
որ քանի մր իսօսքով
պարղեց
Աիութեան
դերն
ու
եպատտկր
: Այս աոթիւ
Հիմնական
պաՀ անչ
մ ր
նկատեց
դոնէ երկու
սաներու
Հայկական
բարձբա–
գռ յն
կրթութիւն
տալու
նուիրական
գռբծր :
Զե կո լց ա բե բն է ր Պ ՚ Եալէն
ինճէեան
Որ
ամ-
փոփեց
վերչին
տարիներու
զո բծունէ
ութեան
պատկերր։
Այգ զեկոյցին ել
ելեւմուտքի
ԼՊ •
Բ աբզէն
Անգրէասեան)
, Հրատա րակութ
իւնբ կր
թողում
վարչութեան
Հայեցողոլ
թեան : Աիա
յն
յիչեմ
, որ վերչին
նեբղաղթին
, վարչութեան
ան
ւլ ամնե րր անխտիր
մ ասնակցած
են
Հանգանակիչ
յանձնախում
բե բուն եւ Հանղ անակռ
ւթիւն կատա -
րած
Հա յրենա կիցնե բուն
մ էչ ;
Անչուչտ
զեկոյցը
ունէր կարդ
մ ը
քէւնագատելի
մ ասեը : Բա յց մողովր
խուսափե
ցաւ
ամ ուլ
վիճա–
բանութիւննե
րէ : Նո յնիսկ պէաք չտեսաւ
գնաՀա -
տանքի կամ պարսաւանքի
բանաձեւ.եր
քուէարկե
լ ո ւ ։ Նախլ^տրեց
Համերաչխ
ել նեբղաչնակ
մթնո
լորտի
մր մէչ,
քննել աոաչարկներր
, մաղել կա
րելին ու անկարելին
, մչակելռլ
Համար
ապագայ
գործո
ւնէ ութե
ան
ուղեգիծ
ր :
Նոբ
վարչութիւնր
րնտրռւեցալ
Հետեւեալ
ան–
գամներով
. Տիկին Ա.Թորոսեան, Պ– Պ– Եր
ուանգ
Յարութիւնեան
, Շաւէն
ինճէեան
,
Հայկակ
Հքատուրեան
, Խաչիկ
Ազաճանեան :
վարչութիւնը
պիտի
ւս չխատի
.
1 )
վեբստուզման
ենթարկել
անդամնեբոլն
, անուանացանկ
ր ել րնել իր կարելին
,
անտարբեր
Հա լրենակիցնե
բ ր բանիւ եւ գործով
Համ ախմ բե -
լու Համար
միութեան
չո՚-րչ •
2) կատարել
լրիւ մարդաՀամաբ
մը
Փարիզի
եւ գաւառի
Պոնտաց
ինե բուն :
3 )
Մ ասնաւո
բ կո չով ել նամ
ակադրոլթեամբ
Հրաւէր
ուղղել
գաւառի
, Ա իչին
Արեւելքի եւեբ -
կու
Ամ ե ր իկանե
բու Պոնտաց
ի Հա յրենակիցնե
բուն
,
"Ր՚ՂԷ՚՚ՂԻ
կազմեն եթէ ոչ մասնաճիւղեր
, ղոնէ օ–
մանդակ
մարմիններ ;
4)
Հաստատուն
ելեւմուտքի
մր Համար
նկատի
ռւ պար
տուրք : Անկախ
անզ ամա վճա
րնե րէն եւ
Հասութա
բեր
ձեռարկներէն
•
5)
Բարենպատակ
յաակացումներու
Հետ րն -
թացք տալ մէկ կամ երկու սան -
սանուՀիներռւ
բարձրադռյն
կբթս՚֊թեան
գործին
Փակագիծ
մր , այս առթիլ
. ֊ -
Օքտ
մը Հայր–
Միութիւններ
ունենան
իրենց
յ ի չատակտ
բաննե ր ը ել պատկե րաղարդ
պէստմռլ
—
թիւններ։
Մօտ օրէն
լոյս կր տեսնէ նաեւ
Ակնայ
ռլատմ
ութ
իւնը
, ծանօթ
գրողի
մ ր
խմ բագրռւ -
թեամբ։
Փափաքելի է ռր Պոնտոսն ալ ունենայ
ի–
րենր
, Ֆրանսա
յի ել արտասաՀմանի
Հա
յ րենա կից–
ներու
գռ բծակցութեամ բ :
Եթէ
Պոնտոսի
չրչանը մեծ
Հերոսամարտնեբ
չէ ունեցած
, բերած է իր բամինը
Հայկ.
յեղա
փոխութեան։
Որքան
Հում
նիւթեր
զէնքերու ա -
ււաքմ ան ՜ եւ ուրիշ գաղտնի
գո րծունէութեանց
մ ա–
սին,
մեռած թէ ողչ վկաներով՛.
Մանկութեանս
լսած եմեւ դեռ մաքիս մէչ
դրռչմռւած
կը ՚^^՚՚՚յ , ափ մր անձնուէր
քաչերոլ
Հետեւեալ
յանդուղն
գռ րծո
ւնէ ո ւթիւնր
յ
Գիչերուան խորլռութեան
մէչ, խանութի
մր
թաքստոց
ր ապասատանած
նուի րեա լներր , ի
լուր
գի չե ր ա պաՀ ին
Համ աչափ ոտնաձա
յնին եւ
ծովուն
ալիքներուն
, ձուկի
(յւ)աւքս|ւ)
խոչոր տա–
կառներուն
մէչ, կոտորակուած
զէնքերուն մաս -
նիկներր կր զետեղէ
ին սրտատրոփ :
Երբ չուկա
յին գիչերապաՀր,
բափքաՏ՜թ-Հ* ,
գի
չերուան
մամ
ր
1
1
ին կամ
1
՚2.ին, մ ասնաւո
ր թակո–
ցով
նո յնքան
Համ ա չափ
Հ ա ր ո ւած տար սալա յա -
տակին,
քիչ անգին,, անոնք վերչացած
տակառի
մ ը կափարիչին
վրա
յ , թակո
ցին
Հա րռ ւածնե
րունւ
Համապատասխան
ել Համլ^թաց
դամեր կր մխէ -
ին , ռւչազրութիւն
չզրաւելու
աստիճան
ւ
Պար -
բերական աքս գործողութիւնը
սակայն եւ այնպէււ
անվրէպ
չանցնիր : Ու ունեցան չատ մը զոՀեր :
ԱԶԳ– ՏՈՒՆ ՄՒԼԱՆՈՑՒ
ՄԷՋ
Միլանէքւ կը գրեն մեզի Փետր– 18 թՈՆակաՕով–
Գազութիս
մ էչ կաղմ ուած է
եօթը
Հոգինոց
յանձնախում
բ մր , Հովանաւո
րութեամ
բ
Գազթ •
վարչութեան
նախագաՀ
բմ . Արզռւմանեանի
եւիր
առատաձեռնութեամբ
ամ էնուն
սիրելի Պ
•Հիւսիս
եանի
։ Արդէն
8
միլիոն
լիրի գումար
մը Հաւաք -
ուած է։ 8ոյս
ունինք
աւելի չօչափե
լի
գրամա -
դլուխի
մր Հասցնելոլ
, որ պիտի յատկացուի
եր-
կար ատենէ ի վեր ե րաղո ւած
ազգային
չէնքի
մը
գնում
ին ;
Աւելորդ է յիչեցնել
մեր աղնիէ. ղաղութին
դի–
տակից
Հայրենակիցներուն
թէ իբենց
պարտքն է
րնդ առաչ
ե բ թա լ^տռատաձե
ոնօրէն ,ա
յսեղակիեիր
խ"ԲՔ"վր
աննման
նախաձեռնութեան
,
որպէսղփ
մենք ալ ուրիչ չատ մր օտաբ գաղութնե
բու կար -
գին
կարենանք
, մեր աղգին
արմանապատուոլ
-
թեանր
վայել
ոլ
ներկայանալի
Հայկ՛
Տուեր
ու-
նենալ։
Օաարոլթեան
մէչ այգպիսի
Հաստատու -
թիւն
մբ լաւագոյն
կռոլանն է այլասերույէէ փբ–
կելոլ
մեզ եւ մեր զաւակները։–
Ա • Ա՛ Ա •
^8ԱՌԱՋ»Ի
ԹԵՐԹՕՆԸ
(76յ
ԼՐՏեՍ ԿԻԿհՐ ՈնԱ ^ ա ս տԻ ս է ձ
( Գ ր ե յ ՛ ւյերմաՑ դեսպանատաՏ կցորդ ՄՈՑԶԻէ;)
ԿԻԿԷՐՈՆ
ԿԸ ՀԱՆԳԻՊԻ
ԳՈՐԱԱ՝^
« Փոքրիկ
Անիւը » բոլորովին
ապաքինած էբ
ել
իրեն յատուկ
խղճմտռւթեամբ
եւ
ճչգապաՀու–
թեամթ, կը կատարէր
աչխատանքին
մեծագոյն
մասր : Գոբնէլին կր թարգմանէր
^տար մամուլր :
Ախալներով
լեցուն
թա բգմ անութի՛^ ^Բ դրած
էր
գրասեղանիս
վրայ : Այո անգամ չս*փԸ անցու -
ցած էր : կանչեցի եւ ցոյց
առլի
^^նի մը
իմաստի
Հոլկասո
ւթիւններ ;
Ջեմ
կրնար այս աեսակ
գործ մը ընդունիլ
,
օրիորգ
Գորնէլի,
րսի, թերեւս
Ա
,լ քիչ մր բաբ -
կութեամբ։
Այս խափանաբարոլթիլնր
պատիւ
չի
բերեր
ձեր իրական
կաբոզոլթեան
, Ր՞՚^Ր ԿԸ Բ՛" ՜
փառի
ձեր միտքր աչիսաւոութեան
պաՀուն :
Եւ սխալներով
լեցուն
թաբզ,Րսլնութիւն
ր
Հրե–
ցի իր առչեւ։
Ւչխելոլ էի ես ինծի, ^՚֊
խ"Բխելու
էի
Որ
արդէն պիտե ազատէի
Գորնէլէէ^
»/՚օւ«
ա–
աենէն:
՝
Գոբնէլին
մեռելի
մբ պէս տմզունեցաւ։
Առաւ
թո՚^ղթերր
, չանթաՀաբիչ
նայուածք
Ր ^ետեց վբ–
րաս ելՀեռացաւ
առանց բառ մր ըսելու՛–
Գուրսը,
ԻԼաոբ կտոր
ըրաւ
թաբգմանոլթխնր,
նստաւ իբ
աթոռին
վբայ ու սկսաւ
աղիողորմ
Հեծկլտալ
Հ
Գացի իր
մօտ։
-
Տղայ
մի րլլաք , ըսի, ամենամեծ
Հանդաբ–
տութեամ
բ։
ինծի ալ կը պաաաՀի որ
սխալեր
ը -
նեմ ել կր ստիպռլիմ
Հանգոլրմել
դեսպանին դի-
տ ո ղո լթ ի ւնն
ե
ր ո ւն ;
- Ատոր Համաբ
չէ , ըսաւ լացը չարունակե -
Լ"Վէ
Բ ՚ " յ ց Գ՚"–Ք վսաաՀութիւն
չունիք
վրաս։
Մ իչա ա յս անվե րչանալի
թարդմ
անռւթիւննե
րբ ;
Ալ չեմ կբնաբ
տանիլ այս վիճակբ։
Ուրիչ
գործ
տուէք
ինծի :
Ի՞՛նչ ւ^ել այս գբեթէ
չզադար
Կ^"^ Հետ
է
Շուարած
էի։ Բայց այս անդամ կորովփ
կեցուածք
մբ
ռւնեցայ :
Պէաք է ռր այգ^աչխատութիւնբ
կատար -
ուի : Եթէ ձեզի Հաճո
յ չէ , վերադարձէք
Ա ոֆիա :
Եթէ այդպէս կր վւափաքիք
, ես չեմ որ
***ԲգեԼՔ
պիտի
Հանդիսանամ
1
Գորնէլի
ոտքի
ելաւ
, գէմքբ
արցունքով
ռ -
գոգուած :
Ուրեմն
կ՚ուղէք որ մեկնի՞՛մ,
բսաւ
անգո
յս
ձայնով
մբ։ Բառերր
գանգաղօրէն
սաՀեցան
իր
դողացող
չբթունքներէն
:
Զեմ ստիպեր որ մեկնիք.
բայց
կ՝արտօնեմ
ոբ մեկնիք, եթէ չէք կրնար
այլեւս
Անղարա ապ -
ր ի լ ••
կբ յուսայի ոբ այս
իսՕԱքերէս
վերչ
վտարուած
պիտի նկատէ
ինքղինքր ,* բայց
չարտասանեց
սպասուած
բառերր
: Գաբձալ
ինքն իր վբա
յ , սկր–
սաւ
վազել եւ մեկնեցաւ
դոլռր
աղմուկով
ղոցե -
լով : ժամ մր վերչ^ եկաւ գտաւ զիս ել
ներողու֊
թիւն
խնգրեց
իր ընթացան
Համար : .
գէ"էքէ՛^ առաշ,
Գոբնէլին
Հրաւիրեր
էի որ
մեղի ճաչի գայ այգ իրիկունր։
Հետաքրքիր
էի թէ
պիտի
գա՞՛բ արգեօք։
Եկալ,
բայց չատ ուչ, այն
աստիճան որ միւս
Հիլրեբբ
ստիպուեցան
սպասել
իրեն, սեգան
նստելու
Համար։
Ուչագրութիւնս
գրաւեց
իր ծայրայեղօրէն
չղայնռտ
վիճակր,
իայք^
այդ
տմգոէնռւթիւնը
կընե րդա շնակոլէ
ր իր Հա -
գուստին
դոյնին Հեա :
ճաչի
ընթացքին
, Հազիւ թէ ձեռք գպցոլց կե–
րակոլբներուն
, գինի չխմեց
ել չուր
ուզեց։
Գրե
- յ
թէ
չմասնակցեցալ
խօսակցութիւննեբուն
:
Այն ՚
ասլաւորութիւնր
ունեցայ թէ մտատանչութիւն
մբ
ունէր։
Բանի մր չաբաթներ
պէտք
եզան
,որպէսզի
Հասկնամ պատճառբ
Գորնէլիի այդ
տարօրինակ
վերաբերումին
;
Այդ
իրիկունը
ինծի գալէ առաչ գացեր էր իր
բարեկամ
բմիչկներէն
մէկուն
խորՀուբդ
Հաբցնե–
լու : Գորնէլի տատամսեր էբ Հրաւէրս
բնդունե -
լու,
որովՀետեւ
կը վախնայ
եղեր թունաւռբոլե
-
լէ
. . . : իր անՀանդարտ
խղճին այս արտայայ -
լութիւնր,
պատռեց
ինծի
Համար
աւելի
վերչ ,
մէկր
այն բազմաթի՛֊
քօղերէն,
որոնց
եաին պաՀ–
ուած էր խորՀբդաւոբ
Հոգին
այս
տարօրինակ
կնոչ :
Տետոյ
եկաւ : Զաակի
չաբաթր :
Ապրիլի
Յի երկուչաբթին
, Գորնէլի
ուզեց ա–
ռանձին
խօսիլ
ինծի ^ետ , անմիչապէս
որ գրասեն
եակ
Հասայ
~
Ուրեմն,
օրի"Րգ
Գորնէլի,
ի՛՛նչ կրնամ ը–
նել
յէեղի
Համար
Fonds A.R.A.M
