9^1^^X014
քօո^տ
6Ո
1925, 11.€.Տ. 376.2Տ6
Օւք«։է€ա––Րքօւ»աՅւ« : ՏՇ«. հ11ՏՏ^1էա*
17, քՀս6 ՕՅաշտաշ - Բ,^1Տ (13)
Վհցամս– 800 ֆՐ • , Տար - 1600 , արտ • 2500 ֆ ր •
^ լ ^ Օ Տ . 15-70
Գին 7 Ֆր - €. €. ք. Բտք1տ 1878-63
Տտաշճւ 24
^&ոոշէ
27րդ ՏԱՐԻ - 27 /^աւ« ք(օ. Օ՚յՕւ-նոր շրջան թ ի ւ 1802
^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^
ՄԵՐ ԽՕՍՔԸ
^
ԱՐԵԻԵԷԲԻ
ՆՈՐ
ՄԻԶՆԱԲԵՐԳԱ
1951 Շ ա ր աթ 24 ՓԵ ՏՐՈԻԱՐ
այթագիբ՝
ՇՄԻՍԱԲԵԱՆ
՝^իչ ա%գի%
սչէսէի կաբղաք
Պ՚՚լս՚՚յ
ամեբիկ -
եսւն ղեսսլսւնասիւո բՀոլբղէկ,
սչսւ շաօնական
զեկոյ -
կաասւբուած
սւշիասւանքՆեբու.
մասին :
ինչսլէս
ա յգ կաբգի
բոլոբ
ղեկո յցնե բ բ , այս
վաւեբագիրն
ալ չաա բան չյլսեբ :
Միչա
նոյն
բնգհանուբ
իյօսքեբբ
, ոբոնք
աղօա
գաղաւիաբ
մբ կուտան
ձ-բագբուահ՜
առաշագբոլ
-
թեա՛նց
մասին;
^^ՍԻւ Կ^Րպ ալ չէբ կբնաբ ԸԱալ, քանի ոբ
մողովբ
աեղփ ունեցաւ գոնփակ
:
Աբգաբել
, օբակաբղին
ւԼրայ գիղոլահ–
էին ոչ
միայն քաղաքական
, այլեւ
ռաղմ ական
խնգիբնեբ
,
որոնք
ամէն բանէ առա^ գաղանասլաՀութիւն
կը
պա վանդեն :
Մնաց որ, երբեք
այսքան
աչիումացահ՝ չէր
գաղանի
գիւանագիտութիւնը,
որքան
վերտին
ա չ–
խաբՀամաբաէն
ի վեր%
ք՝ոլչեւիկեան
յեղափո խութ իւնր կը
յաւակնէբ
՚իակել
քաղաքական
ռաղմ ավա
բո ւթեան
այս
սլրմ–
՛լալի է^ը, պաբբելաբար
մէ^աեղ
Հանելով
քաղքե
նի ֊ գբամաաիւրական
պեաութեանց
գաղանիք -
ներր Հ
ք՚այց , մեղբալուսինր
Հաղիւ
րոլոբաձ՝ ,
ինքն
ալ խրեցաւ
նոյն
չամբոլաին
մէշ՛.
&ւ ,
աաբինեբու
րնթացքիւն
սաբքեց
մէկր
միլսէն
սաոբ եւ
քսամնելի
ղաղանիքնեբ
, որոնց
առշեւ
յաճախ
կը
նսեմանար
գեղին
գիւանաղիաոլթիւնը
:
(^Իչէի՚՚նք
նո՜բ
թուրքիո
յ Հետ կնքոլահ՛ գաղտ
նի Համաձայնութիւննեբը,
ի դին անճար
մողո -
վոլրգներոլ
խորտակման
եւ սաբկացման
;
Իսկ ամենավեբշի՞նր,–
Հիթլէբի
Հեա կբն -
քուած
ղաշնագիբր
(1939
Օգոստ
.
23),
Որ
պայ-
թեցուց
երկբորգ
աչխարՀամարտը
:
Ժողովրգավար
երկիբներու
մէ^, միչտ
կարե
լի է երեւան
Հանել
ղանաղան
գաղտնիքձեր.,
թոր -
՝՝րգաբանական
Հար^ապնգումներով
ել աղաա
*էի–
ճաբանութեամր–.
Նոյն իսկ մամուլի
միջոցաւ :
ք՚ոլշեւիկեան
կաբղուսարքին
Հէշ,
"՚°Հ
պիտի
Համարձակէր
բեբան
բանալ կամ գրիչ
չարմել ,
առանց վաբկր կամ գլուխ
ը վրայ
տալու ...
Պոլսոյ
գեսսլանախոբՀուրգի
բնթացքին
,
թուրք
թերթերր
օրր օրին
տեղեկոլթիւններ
կը Հաղոր -
գէին
էսմեբիկեան
ներկայացուցի^երու
ղոբծոլ -
նէութեան
մասին՝, կը Հրատարակէին
տեսակցոլ -
թիւններ ելյայտա րարո ւթիւններ
, կեր
ճարելովդ
ամբոխին :
Այսսլէ" , անոնք
չո^դալից
մանբամասնոլ–
թիւններ
Հրատարակեցին
Մ՝ ՆաՀանգնեբու
օղա
նաւային
նախարարին՝
Պ՛ Ֆինլէթրրի
քննական
պաոյանեբոէձւ ել յայտարարութեանց
մասին։
ինչպէս կր Հաղորգէբ
Հեռագիրր,
նախարարը
քննական
պտոյտ
մր կատարեց
Պրո՚ւսայէն
մինչեւ
Աաանա , ուր պիտի
շինուի
ծրաղրուած
ամեբիկ -
եան վեց օդակա յա՛ննե բուն գլխաւո
րր :
Նոյն
աղբիւրին
Համաձայն
, Մի^ի՚ն
Արեւելքի
օղանաւային
ամենամեծ
խարիսխր
պիտի
գտնուի
թուրքիոյ
մ է լ :
Ուրիշ տեգեկութիւններ
ալ կը Հաստատեն թէ
նոբ փոթորիկի
մր ատեն, թուրքիան
պիտի ղառ ֊
նա յ գլխաւո ր մ ի^աբերգր
արեւմ տեան պետու -
թեանց եւ մ ասնաւորապէս
Մ •
ՆաՀանղներուն
,
գոբծելոլ
Համար
ծովէն
, ցամաքէն
եւ
օգէն։
Գմուաբ չէ երեւակայել
այս աՀաւոր պատա -
Հականոլթետն
Հեաեւանքներր
:
կը նշանակէ թէ կրակի
զծին վրա ք սԼիտի գըտ–
նուին կովկասն ուՄիւսին Արեւելքր։
Մեր Հայրե -
նիքն ու աարաղիր
բաղմո
ւթ իւննե ր ր :
Մենք ալ կ^ոլղէ ինք Հաւատա
լ թէ պատեբաղ–
մ ը անխուսափելի
չէ ՝՛ Մ անաւանգ
որ, մարգկոլ -
թեան
լաւագո
յն Հոսանքներր
, Հսկա յական
ումեր
կարելին կը փորձեն,
զայն
կանխելու
Համար %
Միեւնոյն
ատեն ապաՀաէելով
ինքնապա չտ պանո
լ–
թեան
միշոէլներր :
Բայց ել այնպէս
, ամէնէն
Հեռաւոր
Հաւա -
նականութիլնն
անգամ բաւական է որ վեր^
գտնեն
ղանաղան
ճամարտակութիւններ
եւ
միականի
մ աբղանքնե
բ
Ամէնէն
բթամիտին
Համար
իսկ միշոցներ
չեն
պակսիր^
ղէպքերու
րնթացքը
կչռելու
Համար :
ԱնՀրամե
•՛տ է բաց աչքերով
Հետեւիլ
կացու -
թեան,
ի Հարկին
պարօէականութիւններ
ստանձնե–
ւաւ Համ ար :-
& •
Պպսպ Աո^ըք^տի^ պատքիաէխ
ՄիւաԱ Խսած
Պոլսո
յ նոբընաիր
պատրիարքը
,
Գաբեգին
արք. հյաչատուրեան
, բ Փետր՛
\(ձին
օղանաւով
մեկնած էբ Պուէնոս
Այըէսէն
, Մ իլան Հասած
պի՜
"՛Ի ԸԱար եբէկ ;
Կ՝իմանանք թէ մինչեւ
Փետրուար
28
մնալով,
ճամբայ
պիտի
ելլէ ղէպի
Պոլիս, ուր կը
սպասուի
Մարտ
\ին։Մասնաւոր
Հ իլ րամ եծա րնե ր սլիտի
ղի–
մաւոբեն
նորլնտիր
պատրիարքը,
թերեւս
Աթէն -
քէն :
Մաէոքււ Աութաեը
գ՚՚էէդէ^կհ՚ց^
Վեշին
լուրերու
Համաձայն,
կացութիւնը
ծանրացած
է Մաբոքի
մէ^,
իբրեւ
Հետեւանք
Աոլլթանին
ել ֆրանսական
ներկայացուցիչին
մի
շեւ ծաղած
վէճին : Նախարարական
խոբՀուրդը
առշի
օր քննեց
ա յս խնղիբ բ
նախագաՀ
ութեամ բ
վարչապետին : Հրատարակուած
տեղեկութեանց
Համ աձա
յն , կարգ
մ ը նա իսա բաբն եր կր քկւնաղա -
տեն
ղօր՛
ժիւէնի
բռնած
գի՛րքը
Աուլթտնին
գէմ,
ել նպատակայարմար
չեն գտներ
ծա յրա յեղու -
թեան
ղիմել : Զորավարին
փո իսանո րգը
Հաղորգած
է Աոլլթանին թէ ^աւելորդ
են^ նոբ բանակցու -
թ իւննե ր , քանի ոբ Ա ուլթանը
կը մեբմէ անշատ -
ուիլ
ՀՀԻ ս թ իքլա թէն եւ գաաապարտե
լ անոր
գո բ–
ծունէութեան
եղանակնե
րր : Փո խանո րգը
Փարիղ
եկած է , մ անրամ ասն
զե կո լցում տալու
Համ ար ւ
կարդ
մ ր թե րթեբ
Հ աւանական կր ղտնեն որ նո
յն
իս
կ Աոլչթանին
Հ րամարումը կամ ղաՀընկէցոլ
-
թիւնր
պաՀանշուի
Հ Նոյն
աղբիւրին
Համաձայն ,
վարչապետր եւ ներքին
նաիսարարր կր
գնաՀատեն
զօր • Ժի՛ էնի վճռական
գիրքը
, ի"կ աղղ. • պաշտ -
պանութեան
(Ժ • Մոք) եւ արտաքին
ղործեբոլ.
( Շում ան) նտիսաբա րնե րր վտանգաւոր
կը գանեն
ծս*յբա
յեղ սէնՀա շտո ւթ իւն ը I
ինչսլէս
տարիներէ
ի վեր, այս անգամ ալկա–
ո ավա բու թիւնր
կ՛ուզէ
ամէն
միշոց
փոբձել
, մ ի -
շին ճամբայ
մր ղտնելու
եւ աստիճանական
բարե–
նո րողոլմնե
ր կատա րե լու Համ աբ : Փա ր իզի
մ էշ կր
կարծեն թէ ՀԻ ս թ իքլա թ ի ճնշում
ին ՛իրա յ է որ
Աոլլթանր կր մեբմէ
ծրազ րուած
բարենոբողում–
ներր
է
Աքս առթիւ
գիտել
կուտան թէ ա յղ կու-
սակցութիւնր
գ լիս ա լո բ ա բա ր կր բաղկանա
յ քա -
ղաքնե բու Հարուստ
վաճառականներէն
եւ մ տա -
ւո րականնե
րէն , կազմ ե լով աննշան
փոքրամ աս -
նո ւթիւն
մ րւ կուսակցու
թիւնը
ՀետզՀետէ
աւելի
մ եծ
ճ՛նշում կր բանեցնէ Ա ու լ թանին
վ րտ
յ : Կ՛ րս —
ուի թէ իր երէց
որղին
ղործօն
աշակից
մ լ ^ է,
է
^իսթիքլարի
, եթէ ոչ իրական
անգամ :
Մ իւս
կողմէ , շատ մր իսլամ աւանգապաՀ
վարիչներ ,
որոնց
գլուխր կր ղտնուի
Մ արաքէ
շի
ազդեց
իկ
փաչան, Հակաոակ
են
՚ւի ս թ իքլա իզոբծունէու
-
թեան
մեթո՚ոներուն
: Անոնք
ուղղակի
կ՛ամ բաս -
տանեն
ա յզ. կուսակ
՛լու թի ՛նր թէ
աՀտբեկչական
միշոցներոլ
կբ դիմէ , ձղտ ելով ամէն կապ
թգել
Ֆրանսայի
Հետ։
կ՝բսեն
նաեւ Քէ բռնի
ղրամ
կը
Հալ IIIքէ խանութպաններէն
: Շատեբոլ
կարծիքով
,
Համա քնավաբնեբր
ղաղտնապէս
կր
իսրախուսեն
« իսթիքլարր
:
ԱՂՄԿԱՀԻ
ՏԵԱԱՐԱՆՆԵՐ
պարղոլեցան
Անղլիոյ
եբես՚ի.
մողովին
Եշ– օրուան
նիստին
մէշ, երբ
Հաստատուեցաւ
թէ կաո ավա
բո ւթիւն ր
Հաւանած
է որ Անղլիոյ
ներքին
աորմիղր
դրուի
ամերիկացի
հ ո ;1ակա
լի մ ր Հբամանատա
բութեան տակ , Արեւ–
մաեան
քյլրոպտյի
շոլրերուն
մ է շ ։
Ջբրչիլ
բուռն
^ւռ
՛քր խօսեցաւ,
նուաստացում
Կ"ձելով
այս–^
պարադան : «Մենք
անկարո՞ղ
ենք վարելու մեբ^
նաւատոբմր»,
աղաղակեց։
Վարչապեար
թէեւ\
պատասխանեց
, բայց կր կարծուի թէ պիտի վե –\
րաքննէ
եղած
կարգադրութիւնը
:
|
ՄԱՐԱկՑԼԻ
Հիւսիտյին
արեւմտեան
./.^ա – |
նին մէշ ամ ե րիկեան
երկու
օդակայաններ
պիտի
շինուին
, իւրաքանչիւրր
5.000.000
տոլար ծախ -
քով : Տեղական
թերթերր կր գրեն թէ Վիսպատէ–
նի (Գերմանիա)
ամերիկեան
օդակայանն
ալ Աէն
Ժէռմէն
(Փարիղ)
պիտի
փոխադրուի
:
ԿԱԶԻ երկու
դո րծա րաննե բու
գոբծագուլը
վեբշացաւ
, միայն
24
մամ տեւելով։
Բայց Աչ -
խո՛տանքի
Գաշնակցութիւնբ
կբ ս՚ղառնայ
նոր ա–
նակնկա^եբ
սաք^կ
՚՛ ^ ^ ^
ԹոՀքքիափԱ հւ ՅոՆեաստանհԱ
ԿԸ ւօՈԱՏԱՆԱՆ
ՕԳՆԵԼ
ՆԱԵԻ
ԱՐԱԲԱԿԱՆ
ԵՐԿԻՐՆԵՐՈԻՆ
Մ օտալոր ել Մ իէին
Արեւելքի
ամերիկեան
դեսպաններուն
ու
զինուորականներուն
Պոլսոյ
խո րՀ բղամ ողովր
Հրատարակեց
իր պա շտօնա -
կան
ոեկոյցր
, Հետեւեալ
բո վանդա կո ւթե ամ բ •
« ԽորՀրդամողովը
գո Հ ո ւնա կո ւթ ե ամ բ Հաս -
տատեց
թուրքիո
յ ,Աունաստանի ե
Պարսկաստանի
նոր յառաշդիմութիւնները,
վերշին
տարուան
ըն
թացքին
, իրենց պաշտպանութեան
զօբացման
Հա
մար, ինչպէս
նաեւ
այն ուշագրաւ
մասնակցու -
թիւնը ղոբ թուրքիա
եւ Աունաստան
ու -
նեցան
Բոբէայի
մէշ իրենց
գոբծունէութեամբ
,
յանուն
Հաւաքական
ապաՀովութեան
: 1ԱորՀրդա -
մողոէէը
ղոՀ է նմանապէս, ոբ այս
շրշանին
մէշ
ուրիշ
երկիրներ ալ ՀետղՀետէ
աւելի
դիտակցոլ -
թեամբ
կ՝ըմբռնեն
իրենց
մասնակցութեան
ան -
Հրամեշտութիւնր
չրշանի
Հաւաքական
ապաՀո -
վութեան։
Միշին
Արեւելքի
ամերիկեան
ներկա -
յացոլցիչնեբը
Համ ռղոլած
են թէ ա յս
ձդտումը
աւելի պիաի
զարգանայ եւ պիտի վայելէ
Միշին
Արեւելքէն
գուբս
եղած
ուրիշ
երկիբներու
աէակ -
ցոլթիէնը
» յ
Բոբէայի
պատերազմին
մէշ Թ՜ուրքիոյ
եւ Տու՛
նաստանի
դործօն
մասնակցութեան
վրայ
գրուած
յատուկ
չեչտր
ցոյց կուտայ, որ Միշին
Արեւելքի
պաշտպանութեան
ծանրութիւնը
գլխաւո
բարաբ
պիտի
գրուի
անոնց
ուսերուն
՛վրա յ է
Մ ի՛ւս կողմէ , խոստացուած
աշակցութիւնը
ունի այն իմաստը, ոբ եթէ արաբական
երկիրներն
ու իսրայէլը
սրտանց
յարին
գէպի
արեւմտեան
ճակատր
, Մ • ՆաՀանգնեբը
պիտի
չթերանան
ի -
րենց
օգնութիւնը
Հասցնելոլ
նաեւ անոնց , ինչպէս
կր Հասցնեն
թուրքիոյ
եւ Տունաստանին
։ Աման -
գա կո ւթ ե ան ա յս խոստում
ը , անկասկած
, ղեկո
յ–^
ցի՛ն ամէնէն
կարեւոր
մասն է եւ պիտի
իբականա^
նայ
Միշին
Արեւելքի
երկիրներուն
Հետ քաղաքաէք–
կան ու զինուորական
դործակցութեան
մը պարա–
գային։
Այս առթիւ
դիտել կր տրուի թէ
զեկոյցին
մ էշ բացո բո չ չէ արաբական
երկիրներու
դործակ
ցութեան
վեբարերեալ
ակնարկր
, ինչպէս
նաեւ
ոբ
ել է խօսք
չկայ
Պաղեստինի եւ արաբ
գաղթա
կաննեբոլ
մասին
ւ
Զեկոյցէն
կարելի է ստանալ
նաեւ այն ապա -
ւորութիւնր,
թէ
Ա՝ • 1յաճանգ(1հրր պաշտօնական
յ ա նձն ա ռ ո ւ թի ւ ն չհն ստանձներ
երաշիւաւււրելոէ.
,է–յւււրքիրյ ապսւհովութիւնր Ատլանտեանի ւյաշինքի
.։^ջաէքծ՜ին մ է ջ ։
թուրքիոյ
վբայ
կ՚իյնայ
մասնա -
ւոբտբար
Մօտալոր
Արեւելքի
քաղաքական
կաղ-
մակերպութիւնր
, ինչ ոբ յաշողութեան
պարա -
գային,
պիտի
բանար
Ատլանտեանի
ղաչինքին
դռները
անոր
առշեւ։
ԱնՀրամեչտ
կը
նկատուի
նաեւ արաբական
երկիրներու
մասնակցութիւնը
,
պայմանով որ անոնք
վերշ տան մէկ կողմէ
ի -
րենց
ներքին
՚իէճեբուն,
իսկ
միւս
կողմէ
Հար
թուին
անոնց տա րակա բծութ
իւննե ր ը
թուրքիոյ
եւ իսրայէլի
Հետ։
Այս պարադային է ոբ Մ • Նա
Հանգներր
պիտի
յօմարին
նիւթական
աշակցոլ -
թիւն
ընծայել
անոնց։
իսկ այս նպատակով,
Մ՛
էյաՀանդները
կը շանան
Արաբներուն
ել Հրեանե -
բուն
մատնանշել
խորՀրգ.
վտանգի
ծանրութիւ
նը,
որուն
առշեւ
անոնք պէտք է վերշ մը տան ի–
րենց
ներքին
կռիւներուն
է
ԱՆԳԼԻԱՑԻՆԵՐԸ
ԳՈՀ
ԵՆ
Լոնտոնի
թերթերր
կը գրեն թէ
պաշտօնական
շրշսէնակնեբը
Հրճուանքով
կըդիտեն
այն նոր ու
շերմ
շաՀագբդռութիւնը,
զո ր Մ ՚
ՆաՀանգնեբը
5 " յ Յ կուտան
Մ իշին
Արեւելքի
Հտնդէպ : Պաղես
տինի
Հարցին
շուբշ
Լոնտոնի եւ
Ո՚-ոչինկթընի
տարակարծութիլններր
Արեւմուտքի
խոցելի
կող–
մր կր կազմէին
Մօտաւոր
Արեւելքի
մ է շ ։
Ամերիկ
եան այս շաՀադրգռութիւնը,
այմմ, պիտի
կրնայ
նպաստել
նաեւ
անղլեւեղիպտական
վէճի
լուծ -
ման։ Եւ եթէ կարելի
եղաւ Հնդկաստանն
ուՓա -
քի՛ւ տանն ալ մ օտեցնել
արեւմ տեան
խմբաւոբմ
ան ,
այն ատեն պիտի իրականանայ
Մ •
ՆաՀանգներոլն
Հիմնական
ծբագիրր
,
պաշտպանութեան
ում եղ
գօտի
մր Աթէնքէն
մինչեւ
ՏէլՀի
, 13–
Միութեան
Հս՚րաւային
սաՀմաններուն
դիմաց ր ։
Պոլսո
յ ամերիկեան
խո բՀ րդամողովը
,
կ՚ըսեն
Լոնտոնի
մէշ, գոՀունակոլթեամբ
արձանագրեց
նաեւ
այն ՚իաստբ, թէ Մ • ՆաՀանգնեբը
բազմա -
թ ի լ օգանաւային
խաբիսխներ
կ՝ապաՀովեն
Միշին
Արեւելքի
պաշտպանութեան
Համար,
թուրքիա
իբ
չաա
մը օդակա յաններր
տբամադբած
է
Ամեբիկա–
ցիւներուն
. նոյնր բրած է Ֆրանսա
(Մաբոքի
մէշ) :
Կր թուի թէ Մ • ՆաՀանղնեբը
մ իեւնո
յն
պաՀանշր
ըրած
են Անղլիոյ եւ Եդի՚դտոսի
, Աուէղի
շրանցքի
չրքանին
, ինչպէս
նաեւ
Լիբիոյ ել կիպրոսի Հա -
՚ք՚ոբ։
Այս րոլորբ
^ոյց կուտան թէ Մ՛
ՆաՀանդնե
րր իրենց
օդանալային
մեծ
ումերով
ի
Հարկին
պիտի
կռուին
, Միշին
Արեւելքի
պաշապանոլ -
թեան
Համար
(Լ»ւթերտւ շայ»»ւ1ակ»ւր՚իւ6(ւ ^րսքօ^էտլ Գ–
է յ )
Fonds A.R.A.M