^011^6 6Ո 1925.
376.286
I 7 , ք^Ս6 ՕՅաքտատ ֊ – Բ
^ 1 Տ (1
3)
ւ^ձց^^^մս^ՏՕՕ
ՓՐ
–, Տար.
\ա,
արտ.
5 0 0
ֆր-
1 § ^ . ա ^ յ 5 – 7 0 ^ ի ն , 7 ^ բ . ց ^ .
ք.
Բտա 167 Տ ^
V^Ո(^^^(^^ 23 բ
^V^^«•
1 9 5 1
Ուրբ աթ 23 ՓԵ ՏՐՈԻԱՐ
27րդ ՏԱՐԻ ֊ 27 ձ ւ ա « ք4օ. 6։՝>90–Նոր շրջան թ ի ւ 1801
Ս՛ԵՐ ԽՕՍ՚քԸ
ԱՐԵՒԵԼԵԱՆ խԱՌՆԱՐԱՆԻՆ
ՄկՋ
•Բանի
յաււաշ
կչ,
օ,արու.ին
արեւյքս-՚եան
Ե ՚ ֊ բ " ֊
Պ՚**յի
վերաղինման
աշիաաանքնԼրր,
այնքան ի ~
րարանցույք
կը մաանեն
Մօաաւոր
եւ. Մի2էն Արե~
՚^եքէ
^րԿ/՚Ր^եըը,
յանուն
իրենց ապահովութեան
:
Ընղհանրապէււ
մաաՀոգ են բոլորն աի
իրրե՛֊
անմիիլկան
գբացինեբը
խ. Միութեան
կամ ար -
բանեակ
երկիրներու
:
ք՝այց , մասնաւոբապկս
անհամբերութիւն
եւ
մաահողոլթիլն
կը մաանէ
թուրքիան
: Տեաոյ կու
գան
իրանր եւ
Տունասաանը։
Թուրքիոյ
մէ^
կառա
՚վարութիւն
, ազգ՛
մոզով,
մ ամուլ
, րհգգիմ ագիր
հոսանքներ
,
բու
որն ալ
միշա կը յիչեցնեն
վաղուան
վաանղներր,
առաւե–֊
լագոյն
պաարասաոլթիւնը
պահանգելով՛,
Միեւ -
նոյն աաեն
նորանոր
օգնութիւններ
եւ
երաշխիք֊
ներ սպասելով
Մ . ՚քյաՀանգներէն
:
Կը թուի թէ ա յս վերտին
ը միշա պաաբասա
է
րաղմապաակելու
իր ճիգերը ել վարկերր
,
մաւՒ–
նաւոբապէս
Թուրքիոյ
եւ Տունասաանի
Համար :
Ուոշինկթընիւ
աչքին՝
երկու
երկիրները
կը
կազմեն
գլխաւոր
խարիսխր՝
Մօաաւոր
Արեւելքի
զինուորական
զո րհ՛ ողո ւթեանց :
Առանց անաեսե
լո լ Պարսկասաանն
ու արա —
ր լք Iքււ՛՛ե երկիրները,
անոնք սա աեսակէան
ունին
թէ որքան
ղօրաւո ր րլլան
առածին
ե րկու ճակաա–
ները
, ա յնքան կը գիւրանա
յ
մ իւսներոլն
պաշա
պանութիւնը
։
Ապաց ոյց՝
Պոլսոյ
ամերիկեան
գեսպանաժո
-
զ՚՝վր
է
որ վերշացալ
երեք օր առաէ :
Թէեւ
գաղանի կը սլաՀ ուին ա րուահ՛
ո րո շում–
ները,
բայց,
միջաղղային
մամուլին
քաղած տե -
ղե կո ւթ իւննե բ ր բաւական
են , ղ աղավւար
մ բ կազ–
մելու
Համար
անցուղաբձի
մասին։
ինչպէս
կ՝եբեւայ,
գե ս պանամո
ղո վը
քննած
նաեւ շաա վւափուկ
խնղիբ
մ ը ,
Մ եծն
ք՝ րիտա -
նիո
յ ել Մ• ՆաՀանղներուն
յա րա բե րութիւննե
րը
Մի1ին
Արեւելքի
մէ1 ։
Գաղտնիք չէ որ երկու պետո
ւ թ իւննե ր ը տար
բեր տեսակէտներ
ունին
որոչ
Հարցերու
մէ^
է
Օրինակ,
Մեծն
Բրիաանիան
միշա կը քաշա -
լեբէ իրաքի
, Աուրիոյ եւ Աորղանանի
միացումը ,
իբրեւ
գաշնակցային
պետութիւն
(Արգաւանդ Ս՝ա–
եիէ) ,
րնգ Հովանեաւ
Հաշիմեան
Տան։ Իսկ
Մ •
ՆաՀանգնեբը
վերապաՀ
գիրք
մը բռնած են այս
Հարցին
մէ^. Հիմնուելով
իրենց
ղիւանագիտական
տեղեկադիրներուն
վբա
յ ;
Մեր
ղործր չէ ճշդել թէ Պոլսոյ դեսպանա
-
մոգովը
կրցա՛՛ծ է Հարթել այս վէճր ։
Արեւելեան
գործերու
մ ասնադէտ
մը կիրակի
օր տեսութիւն
մբ Հ բատ արա կելով ա յս
մ ասին , կր
Հաւաստէր
թէ Մ ալթա
յի վերտէն
իսո րՀ
բգամոդո–
վ իւն
մ էշ , Մ եծն Բրիտանիա
լիաղօ
բու
թիւն ստա -
ցաձ է Միէին
Արեւելքի
Համար
։
^
Ու կր բացատրէր
թէ Լոնտոն շատ մր առա -
ւելութիւններ
կր վայելէ այդ շրջանին մէ9, Հա
կառակ
բազմ աթ
իււ դմսւա րութեանց ։
Այսսլէս
, Մեծն Բրիտանիա
օգանաւային
եւ
ցամաքային
պաՀակաղօրքեբ
կը պաՀԷ
Տոբգանա–
նի , Եդիպտոսի
եւ Իրաքի
մէ^. Համաձայն
իւրա–
քանչիւրին
Հետ կնքուած
գաշնադիրնեբռլ
։
ճիչգ է որ վեր շիւն երկուքը
վերաքննութիւն
կ^ուգեն եւ
բրիտանական
ումե
բու
Հեռա -
ցումր կր պաՀանշեն
։ Բայց,
ինչպէս
գիտել կու
տան
մասնագէտներ
, կացութիւնր
այնպէս է որ
իրենց
չահն ալ կր պաՀանշէ
շատ
չծանրանս։լ
այս
կէտին
վրայ
։
Այս հարցին հետ սերտ կապ
ունի
Ա/՚^քն
Արե
ւելքի
բր իտանական
ումե
բու
հ բամ անա աա
բին
ղոբ՛ Րապբբթսրնի
քննական
պտոյտը
Անգարա -
յէն
Աուբիա—Լիբանան
, մինչեւ
իսրայէլ
։
կարելի էբ րոել՚թէ
երկու
անդլեւսաքսոն
պե–
տութիէ^նեբր
աղդեցութեան
գօտիներու
բամնած
են արեւելեան
խառնարանրւ
(Մօտաւոր
Արեւել -
քը՝
ամերի՛կեան,
ՄիԳինր՝
բրիտանական)։
Ան -
շուշտ
Ֆրանսան
ալ իրենց Հետ է,
1939^1՛
է վեր
զինակցութիւն
մբ կնքած
րլլալով
Թուրքիոյ
Հետ
(անբա՛՛խտ
Աուստ
Լեռ...);
Թերեւս ա յսպիսի
հ ամ աձա յնութեան
մ ր Հե
տեւանքով
է որ Մ • ՆաՀանղներր
կր խոբՀին
իրենց
նաւատորմ
իղնեբր եւ օդանաւերն
ալ
արա -
մադբել,
պաշտպանելու
համար
Թուրքիան
եւ 8ու–
նաստանր,
իրրեւ
Ա՚ացուցիչ
մասերր
արեւմտեան
ճակատէ
:
^ ՚
)8մբագիր՝
Շ–
ՄԻՍԱԲԵԱՆ
ԱԳՌԱԻԻՆ
ՄԻՍԸ
Պոլսոյ
Սպայից
վարժարանին
մէԼ Հայ քա^
րնկեբ
մը
ունէիք
Մինաս, որ ձեոնառումբի
գո
րծ–
՛կան գլ
րնթս^ցքին՝
կը մերժէր
ուբիշվէն
տա
լ առաշնութիւնր
իբրեւ
նշանառու : Պատբո
յգԸ
Կը քաշէր,
յեաոյ
բարձբաձայն
կը Համրէր
՚
-
20, 21 , 22. 23 - • .
Մինաս , նետէ՛ , նետէ՛ , կը շ^Լայի
:
... 24
կ՚ըսէր ու կը նետէր
ռումբը,
պայ
թեցնելով
նշանակէտին
ճիշդ
դլխուն
,
երբեմն
նոյնիսկ
օգին
մէշ ;
—
է-րմէնի՜ , ասլրնտան պոմպա^ի ,
կ՝ըսէի^
Թուրքերը
կատղած
է
Մինա՚ս,
իսենթ ես դուն , կ՚ըսէի,
Օր
մըն ալ
պի՛տի պայթեցնես
ձեռքիդ
մէշ՛.՛
Ռում բս պէտք է պայթի
նշանակէտին
ճիշգ
Գլիսուն , չեմ ուղեր որ չպայթած՝
բոնեն եւ
յետոյ
նեաեն
ինծի :
Ո՛մ բաձդոլթեան
ա յգ դասերէ՛ն
ինծի
յիչա -
տակ կը մնււէյ վաբմո
ւթիւն
մ ր , ղոբ ա յժմ կ*օդ.-
տագոբծեմ
. . . Հրապարակաղրութեան
մէշ երբ
կ ու ղեմ ճչմաբտոլթեան
, տրամաբանութեան
եւ
՚^եղնանքի
ռում
ր
մ ը պա յթեցնե
լ
Հակառակորդին
գլի-ուն
վրայ,
ճիշդ ինկած վա յրկեանին
, ո՛չ կա -
նոլիս , ո՛չ ալ
ուշ։
Ա յս
ն շան ա ռո ւթ ե ան խաղեբր
քէ՚յ ֆ
Կը ւզատ–
1էառեն
ինծի։
Ո՚՚՚ւմբը
պայթեցնել
յարմար
կէտին
Պպսպ աԱեբիկեաճ
դեսսքաԱաժողովււ
ՈՐՈՇՈԻՄՆԵՐԸ
ԳԱՀՏՆԻ ԿԸ
ՊԱՀՈՒԻՆ
Մօտաւոր ու Միշփն
Արեւելքի
ամերիկեան
գեսպանամողովր
փակուեցաւ
առշփ
Օր
,
Պոլսոյ
մէէ– Ժողովը^ որ տեւեց մէկ շաբաթ,
զինուորա
կան
խորՀոլրգի
մր Հանղամանքն
ստացած
էբ :
Հ^"–՚"Դէրները
կ՝ըսեն թէ քննուեցան
Արեւելքի այս
րնգաբձակ
շըշտնին մէշ պաաերաղմր
արդիլելու
միիցներր
կամ ապաՀովելու
կաբելփ
եղածին
չափ
արադ յտղթտնակ
մը, եթէ պատերազմ
պայթի այս
տարի։
ՄիԼերկբականի
ամերիկեան
նաւատորմի
հրամանատար
ծովակալ
Բէրնիի
խօսքով,
մողովը
կը
ւխզմէ
կարեւոր
Հանգրուան
մը Ա՛
Ն ահանգ -
ներու քաղաքականութեան
Համար
Մօտաւոր
եւ
ՄիԱն
Արեւելքի
մէշ ։
Տրուած
որոշումներն
Ու
մ շակո լած ծրագիբ -
ները գաղտնի կը պաՀուին : Մ անրամ ասն տեղե -
կաղիր
մը պիտի
ղրկուի Ա • ՆաՀ անդնեբու արտա
քին նախտրարոլթեան
, բայց պիտի
չՀբապաբակ–
ուի՛ Անհաւանական
չէ ա յսո ւՀանղե
րձ , որ ընդ -
հանուր կերպով
ծանուցոլի
Ա - ՆաՀանղնեբու
նոր
քաղաքականութիւնը
այս շրշանին
մէշ :
Բննուած
Հաբցերն
ու տրուած
որոշումները
գերաղանցապէս
զինուորական
Հանգամանք
ունէ -
ին : Նկատի
առնուեցան
նաեւ
քտղաքտկան
եւ
անտեսական
խնղիրներ : Օղանաւա
յին
նախարար
Պ՛
Ֆինլէթրր
^ որ բաղմաթիլ
խորՀբղակցոլթիլԱ–
նեբ
Ունեցած
էր թուրք
վաբիւչներու
Հետ եւ ծովա
կալ
Բէրնի , որ զօր՛
ԱյզրնՀաոլըբի
պէս
քննական
այցելոլթիլններ
տուած
էբ շաՀակից
եբկիբնե
-
րուն,
ստոլղելոլ
Համար
անոնց
զին.
ո ւ ժ ն
ու
ճշզելոլ Մ• ՆաՀանգնեբու
րնծայելիք
աշակցոլ
-
թ ւ
՚ ^ ն ր ,
վճռական
տեղեկո
ւթ իւննե ր
Հաղորղեցին
ժողովին :
Այս անձնաւո րութեանց
եւ բազմ աթիւ շգա -
նաւային
կցորդներու
ներկայութիւնն
իսկ 3"յՅ
կուտայ, թէ ինչ մասնակցութիւն
պիտի
ունենան
Մ՛ Նտհանգներր,
այս շրշանակի
ղինոլրական
ղործողոլթեանց
մէշ։ Մ • ՆաՀանգնեբը
գործնա -
վրայ եւ յարմար
մամուն՝
հպարտութիւն
կր ^է" ՚Ղիաի
միշամտեն
նաւային ու օդ
ռանաւա
պատՇւառէ
ինծի :
Գիտեմ թէ Պոլսոյ եւ Թիֆլիզի
մէշ
ալ Հրա -
պարակադրոլթիւն
կ^լ^էին
, գրիչ կը ճռնչաւյնէին
,
բայց
Հ բապա րակաղրո
ւթ
իւն ր Պո լիս կամ
Թի՚ֆլիզ
չմ՚եա՚՚ց,
առաւ
քալեց։
Հիմակուան
տղաքը որ դաս
կուտան
ժամէն
չեկան
, ոչ ալ Զաիսըր
պաիւալին
իսանու թէն , ուստի
ինքնա պա շտպանոլթե
ան Հա -
մ աբ
պէւ^ք
չունին
օղնութեան
, կանչելու
• ՚ ՚ ան
տէր
կենդանիները։
Եւ կամ մատնանշումի
եիւնէր՛
ցոյց տալու,
այդ մասին
ուրիշ անդամ
է Հրա -
պ տ բ ա կա դ ր ո ւթ ե ան այս նոր սե րունգը
վար պետ է
ռումբի տեղատարափ
սաեղծելու
,անվրէսլ
նչանա–
է
-ոլթեան
խտղեր
կատարելու
,
իր անւււնույ եւ իո
հ ա շ ւ ռյն կււուելու,
ու նաեւ վարմ՝
քալելու դա -
բուն
ողիին եւ պաՀանշներոլն
ծանօթութեան
մէշ,
թէւԼ1ւա ինք ոնէ իթա
ալէլոլ
կարգացողաց
Հա–
մ
աբ
X
կր խոստովանիմ
որ լալ նշանառու
ըէլալր ի–
րաւունք
չի տար
՚ . . ագռաւին
ալ նչան
առնելու ։
Աղռաւին
միսր
գարշելի
է , եւ
աշիսարՀի
Վրայ
չկսւյ որսորդ
մր որ յօժարի
նշան առնել
ադւլւսլին
։
կենդանիներն
իսկ չեն ուտեր
ադռալին
մի՚սր : Ա—
տոր
Համար է որ կը պատմուի թէ , օր մը^
ադոաւ
ս ր ղ ացեր լացեր է վարազին .
ինչո՞ւ
ագռաւի
միս չէք ուտեր,
միսիս
յարգը
կԴյնայ ։•
Յետո
յ գացեր
լացեր է արէին :
ինչո՞ւ
աղռալի
միս չէք ուտեր,
կեբէք,
գէ թ մէկ անգամ կեբէք, որ միսիս
յարգը
բարձրա
նա՜ ք ։
Կ՚ըսեն թէ արշր , փորձի մր Համար՝
որուն
որս տ ճառ ր կր մնա
յ գաղտնի
, Համ տեսեր է ագռա
ւին
միսր , բտյց
նորէ՜ն ու նորէն չէ
բարձրացեր
ա յս
ղ ա ր շե լի թռչունին
գինր :
Վ^աբաղր չէ ուղեր, աբ^ը չէ ուզեր,
նչանառու
ոբսո^՛բղն է որ ադռաւ
պիտի
որսայ :
Ո՝ու.մբ չէ ,
իմուքն իսկ չինետեր ագռաւին
;
Ս.ԲԱ.Զ
ԱՅՐԻ
ՏԻԿԻՆ Ա– ՈԱՀՄՈԻՐԱՏԵԱՆԻ
(՛՛՛ն–
դամ ալո յծ)
իսնամ ատա բութեան
համ ար
3000
ֆր ՚
մլը տրամագրէ
Պ •քէյաչիկկարապետեան
Պբիւսէլէն
,
պատասխանելով
« 8 ա ռ . ա ^ » /
կոչին
Ուրիշ
ղու–
մաբներ ալ պիտի
ծանուցանենք
մէկ—երկոլ
օրէն :
ՊՐՈՖ • Վ • ՏՈՏՈՄԵԱՆՑ
ԻՏԱԼԻՈՑ
ՄԷՋ
Օտաբ աղրիւբէ
մ ր կը տեղեկանանք
թէ պրոֆ •
՝4 • Տոտոմեանց
, որ Պալքանները
կը դանուէր
աա–
րիներէ ի վեր , Հռոմ
հասեր է իր կնոշ եւ
ղալկին
Հետ, մեծ ղմուարութեամբ
:
Ալեւոր դիանականր,
գրեթէ
աչազուրկ
, ան -
նկա րագրե
լի թշուառս
ւթեան
մր մ ատնուած
րլ -
լալով
,դիմում կատարուած
է Միլանի Ազդ
՛Միու
թեան
, որպէսզի
անմիշական
օգնութիւն
Հասցնեն։
ԱԷՈԻՏԻ
ԱՐԱԲԻՈՑ
կառավարութիւնը
արտօ–
նեց որ Մ– ՆաՀանգներր
վե^ ամիս եւս
զործածեն
Տ հաբս/նի
փդակայտնը ։
յի^
զոբծ
ոզո
ւթե անց , իսկ շաՀակից
երկիրներուն
սլի՛
տի
ձգեն
ցտմ տքա
յին
գո րծոդոլթեանց
Հողն
ու
նախաձեռնութիւնը
։
Վեբշապէս
ա յն տպաւորութիւնը
գո
յացած
է
թէ
Մ օտալոր
Արեւե
լքի քադաքական
Հաբցերն ալ
ժամանակի
ընթացքիւն
պիտի գտնեն
իրենց
լու -
ծումը
, որքան ալ դժուարալոյծ
նկատուին
։ Այս
մասին կր տիրէ յստակ
լաւաաեսո
ւթիւն
մը
I
Աւելի
ս>՚,,Քեքողական ու լ^գՀանուր
հարցերու
ճնշման
տակ ի վերշոյ
պիտիւ լուծուին
Կիպրոսի
մասին
հելլէն եւ բրիտանական
տարակարծութիւնը
,
ա
լ-տբ եւ Հրէական
վէճր
, իս լամ ական կամ արե -
ւելեան - միշերկրականեան
խմրաւոբումներու
կամ
շրշանա
յին գա շյւնքներու
օդտա կար
ութիւնը
կամ
վնասակարութիւնը
եւ ասոնց
նման
"՚՜րէէ.
իւնդիրնե ր : Այս րո լոր
Հարցերու
կարգադրութիւն
նը,կր կարօտի քիչ մամանակի
ել վստաՀօրէն
կա
րելի է րսել, թէ այս ուղղութեամ բ խոշոր
քայլեր
սլիտի
առնուին
, ե թէ
մինչ ա յգ պատերազմ
մ ր
չպայթի ։
\,Վ Ար՛ղարա
յէն կը Հեռագրեն
թէ նախկին նա -
իւէսգաՀր
, իսմէթ
ինէօնիւ
, ճառ մը խօսելով
Ազղ՛
մ ողովին
առշեւ
, յա յտաբարեց
՚
«Եբրորգ
աշ -
իւարհամարտ
մր կարելի է, եւ մեր երկիբր
կրնայ
յարձակում
կրել
սկիզբէն
իակ։ Ուստի
Թուրքիոյ
պատրաստութիւնը
պէտք է պաՀել
ալնւզիսի մա–
(•արդակի մր վրայ ոբ կարենայ
դիմադբաւել
այգ
պիսի
յարձակում
մը^ : Նախկին
նախաղաՀբ
պա–
Հանշեց
նաեւ ոբ Մ
*
ՆաՀանգնեբը
երաշխիքներ
ընծայեն
Թուրքիոյ ։
Գակիճը կր պա1ւանջե Փոխկ^
Ազգ. քէԱտէակաԱ
Օ ք ^ ճ / ^
Ազղ
- ժողովր
երէկ սկսաւ
քննել
ընտրական
օրէնքի
բարեփոխման
խնդիրր,
որ բոլոբ
ընթա -
ցիկ
Հարցերուն
մէշ դարձած է ամէնէն
Հրատապը։
ԳաՀլիճը
չկրցաւ
համաձայնիլ
որոշ ծրագբի
մը
մ ասին , յանձնա րքսսելո լ համար
ղայն
աղղ •
ժո -
ղովին
I
Նախապէս պատրաստած
էր
լնտրտկան
նոր
օրինագիծ
մը, որ սակայն,
ինչպէս
Հաղոր -
ղեցինք,
մերժոլեցաւ
քուէարկութեան
յանձնա -
իսումբին
կողմէ։
Այժմ ազգ՛
ժոզովյլ
սկսաւ
քննել
հարցը, առանց
որոչ
օրինագիծ
մը ունենալու իբ
աոշել– Եթէ սակայն
ժողովը
Հակի
1946^
լ^տրա–
կան (Համեմատական)
ղբութիւնւր
պաՀելոլ
կող -
՚^ւԼ–՛ այդ պարագային
, Պ՛ Փլեվէն,
նտխարարաց՝
իւորՀոլրղէն
ստացած
էբ լիազՕրոլթեամբ
, ւէըս–
տահոլթեան
խնդիբ
պիտի
յարուցանէ
,
պտՀանշե–
լով
րնդունիլ
քո լէ ա բ կո ւթեան
յանձնախում
բին
մեբժած
լ^տբական
օրինագիծը։
ԳաՀլիճը կը
յու
սայ, սակայն, թէ ազդ՛
մ՜ոգովը
ս^իտի
բարեվախէ
րնտ րական
օբէնքր
, ընգոլնելով
մ եծամ ասնա
կան
^եւը,
նկատի
ունենալով
մանաւանգ,
որ դաՀ -
լիճի նոր տագնապ
մր կրնայ իր վատ
անգբադար~
1^»ւթ%տւ շ*–յս«է»«կ»ւ«փ»–&ք
Գ– է » )
Fonds A.R.A.M
