HARATCH, du 1er juillet au 31 décembre 1950 - page 331

ղրութեամբ
ե լ մշակումով։
Այս
ուղղութեամբ
մեհ
աչխաաանք
կբ կաաարեն
Գիաութ
իւններու
Ակադեմիայի
արուեսաի
բամինբ
ե լ մողովրդա
-
կան
երգի ու սչարի
սլետական
խումբր
:
Երդի ու պարի
սլեաական
խումբր
արմանա
-
ղահ է ոչ միայն
Հայաստանի,
այլեւ՜
բոլոր
միւս
հանրասլետոլթեանղ
գնաՀատանքին
:
Վեբ1ին
տարիներր
Հայասաանի
մէք
լայն
ղարգաղում
սաացահ
է երամչաական
ինքնագոր
-
հունէ
ութիւնր։
ք՛աղաքներուն
եւ դիւղե
բուն մկք
յաոաշ
եկահ են երգի ու պարի
բաղմաթիւ
ինքնա–
ղորհ
խումբեր
ու երգեցիկ
խումբեր
:
Ժողովուրդին
երամչաական
գեղաբուես
֊
աական
գաս ա իա բա կութեան
մէք մեհ գեր կր կա––
աարէ
ոաաիօ - Հաղորգման
երամչաական
բա -
մինր
I
«
կոմ իաաս » լարային
քառեակի
նախաձեռ
֊
նողներէն
մէկր Ա. Ասլամաղեան
քառեակի
Համար
ղբահ
է
մ եհ
թիւով
ստեղհադորհութիւննեհր
, ,
օգաագորհելով
կոմ իաաս ի ե րամ փտական
Հաբւէ՚ւստ
մ՚\սո անգութ
իւնբ ;
Հայասաանի
երդաՀաններր
ստեղհահ
՛են ,
Ւ ^ է ՚ ՚ ւ ^ " Փ"ՔՐ
^ելի , այնպէս
ալ լարային
սաեղ -
հաղոբհոլթիւննԼր
, Այւ(ւաայ,է^
դաչնամուրի
,
քու­
թակի
,
թաւքոլթակի
Համաբ
եռեակներ
, քառ -
եակներ
, նուագաՀանգէ
սնե
ր առանձին
դորհիքնե՛­
բու
Համ ար
նուագա
կղո ւթեամ
բ Հ
՝Լ^ՐէՒ^
չրշանին
ՀայասաաԿւի
մէք
ստեղհ-ուահ^
սէմֆօնիկ
Լ րամ
չտութեան
իսկական
հաղկոլմ
ր %
Ականաւոր
երգաՀան
Արամ
խաչատրեան
Հետեւե–
լով ո ուս ական
դպրող
ի գասական
աւանգութ
իւն–
ներուն
, իր աղղային
երամչտական
լեղուով
ստեղ­
հահ է կարդ մբ վւայլուն
երկեր,
որոնք
չայն Հա–
մ ակրանք
կր վա քելեն
ւ
Բացառիկ
խանդավառու
-
թԼամբ
գրուահ
է «Պոէմ^
ս տեղհագո
րհո
ւթիւնիէ .
իր
Հոյակասլ
Փինալ/ք^ ՚,
ուր օգտագորհուտհ
^•՝է
Հայ
մողովրգական
«ճախարակ՝^
երդի
եղանակեր
:
Ա րամչաական
մ չակո
յթի
ղարգացմ
ան
մ էք
մեհ ա չխա տանք կբ տանին
ե րամ չաագէ
տնե
ր բ ,
երամ չտական
քննագտտնե
բ ր ,
պատմ ա բաննե
ր բ
որոնցմ
է չատեր
ռուսական
եւ
Համ աչխարՀա
յին
երամ չտական
մ չակո
յթի
մ ասին
գրահ
ուսումնա–
ս իրո
լ
թիւննե
բով տո աքԿւակա ր գ
տեւլ
կր ղ
բալեն
Ա • Միութեան
երամիչտ—սլատմաբաններոլ
կար -
գին
:
Ասոնք
գրահ ենկարգ մբ դասագիրքեր
,
ինչ­
սչէս եւ րաղմ աթիւ
ղ իտական
ա չխատո
ւթ իւննե
բ ,
որոնցմէ
մաս մր արղէն
Հրատարակուահ
է Հ
Հայ
ականաւո
ր եր ղաՀ աններր
ու ե րամ չտա -
ղէանե
ր բ
իրենց
երամ չտական
կրթութիւնր
սաա­
ցահ՛ են Մ ոսկուտյի
, Լենինկրատի
եւ քյրեւանի
ե–
րտմչտանոցներուն
մէք :
Բացի
ստեղհագո
րհողնե
բէն Հայ
մողովուրդր
տուահ
է երղ իչն
եր եւ եբգչոլՀ
ինե
ր եւ գ ո րհիք -
ներոլ վրա լ ն ո լագո
ղէւ եբ , ո րոնք
կ՛՛ա չխատին
իր­
րեւ
գասախօս
Հա
լաստանի
, քք ոսկուա
յի ,
Լենին—
կրատե եւ ուրիչ
պետական
ե րամ չտանո
ցնե րո
ւ
մէք։
Մոսկուա
քի–,
Լենինկրատի
, Երեւանի եւ ու -
րիչ պետական
օփերաներու
մէք կան վարպետ
գե­
կավարներ
, ինչպէս
մողով րգական
աբուեստա
֊
ոէտներ
Ա. Մեքիք - Փաչաեան
, կ.Աարա քեւ, Մ •
թաւրեղետն
, Գ. Բուդաղեան
, Ա– 2արեկեան
եւ
քք • Մ ա լունղեան
I
Պրոֆ– Ա– ՏԷՐ ՂէԻՈԼԴԵԱ՚Ն
ԿԱԲԳԱՑհԲ
ք;Ի
ՏԱՐ1ԼԾԵՑԷԲ
« Յ Ա Ռ Ա Ջ » Ը
Պք1ՒՏ՝Մ ԵԻԾԱԴ.
իք– ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ
ԳՐքԼկԱՆՈԻԹԻԻՆ
ՏԽՐԱՋՈԻԱՐԹ
...
Անոր ալ Հագո
ւե
ց ո լց Լւն գարղարգարԼալ
րղ —
գեստնեբ : Պճնեցին
հագԼւկնեբով :
Շքեղակերտ
մարմարներով
:
ԵԼ
մաՀր,
սկսալ
մպտիլ
մ արգոց
ե րեսին :
Միւս
օրերէն
դուրս,
յատուկ օբմբն ալ յատկա -
ցուցին
գայն
աւելի
գեղեցկացնելու
Համար : Նո -
յեմբերի
առաքին
Օրբ
Տօն Մեռելոց :
Որքան տխուր , սեւերես եւ գաման էր մաՀր՝
յ ե ր երկրին
մէք։
ճիչգ
երկրին
իչխողնե
բուն պատ­
կերր
. . .
ինչ որ պէաք
է ր
ղա յն
սարսափաղգու
ղ արձնե լու՝
կ՛՛լնէ
ինք : Ողորմ
ուկ
ղէմքե
ր : Լա -
ցակումահ
չարտկաններ։
Անհաղիկ
դաղաղներ եւ
մերկ գերեգմանաաուններ
:
Հաւատացէք
, մ արգիկ
մ եռնե լէ կր սոսկա —
յին...
Ներկա
յիս , խաոնուե ցանք
Ե ւրո
պաց
ինե
րո
լն :
Պատռեցինք
« Հայոց
ղ երեղմանատո
ւն»Լւ մենա -
չնորՀբ
ե լ իրաւունք
ստացանք,
գոնէ
աեգւոյն
մեռե
քնե բուն Հետ Հաւասարութիւն
վա յել ելո
լ :
Այսօր,
դամբանա խոր չերուն մէք, իբրեւ
գ բ ա ֊
ց Լ՛ ունինք
օրինակ
եղ իպտացի
մ ր , եբրա յեցի մր ,
Ֆրանսացի
մբ կամ Մարոքցի
մր..՛ Լ)չ
կրօնական
իւաբութիւն
, ոչ կուսակցական
, ոչ աղդայԼն
խրն֊
գիբ
գոյութիւն
ունի դբաց
ինե րօւգ. Հետ :
կատարեալ
Համ երա
չխո
ւթիւն եւ եւլրա յրու ֊
թիւն : ճիչդ
Համ երա
չխո
լթիւն
քաբ
ողո
ղնե
բուն
ուղահ՜ ր • • .
Համ ողուե լու
Հ ամաբ
մ աՀուան
ղո լար թաց
ու–
մԼն
, պէաք է ա յցե լե լ Եւրոպա
յի մե ո ե լատուննե ֊
բր , մ ասնաւո րապէս
Ն" յեմ բեր
\ ին : \ք աղիէ^եբ ,
հաղիկնեբ : Աոլղ եւ աման
հաղիկնեբ :
Հաղա
րն ե ր ո վ հա ղկա բարձ ա յցելուներ
կա֊
աարեալ
Հարսնետուն
:
Ես կ^ախորմիմ՛
դեբեգմ աննո ցնե
րէն : Զեմ գ ի–
տեր
ինչու : ինհի
երրեք
ախբութիւն
չեն աղգեբ
անոնք :
Կ՝րսեմ : ինչ խ աղաղութիւն
, ինչ Հանգստոլ
֊
թիւն։
ինչ արՀամարՀանք
ել անտա
ր բե րո
ւթ
իւն
ոգքերուն
եւ անոնց
մաաՀոդութիւններուէւ
Հան —
ղէպ :
ԵԼ
ինչ գեբագոյն
հուլութիւն
. • .
Պառկիլ եւ ոգքերուն
քիթին
խնդալ : Բանի տեգ
չդնել
անոնց իրա բանց ումբ՝
քանի մբ օր էւե
լ ապ—
րելու
Համաբ
.:... -.
^^,.ւ–~–ք.֊՛ *.-՝
ԱՀա
իրենց
ամ բողք
գբաղոլյէ
բ • • •
Տեսէք սա երիաասաբգ
կինր,
կեսրոքբ
Հոգա—
կո լտԼւն վրա
յ հաղիկ կր ղետեղէ , մ ոոնա լով
ոբ
մամ անակ
Լն
մ աղփետտուք
խաղացահ
է ր
անոր
Հետ , «օր աոաք սատկիս , աղատ
ինք ձեռքէդ » եր–
գելով
...
Այսպէս
րաղմ աթիւ
ղուա րճա
լի
պատկերներ
իրտվլան , անկեղհ եւ մեհ ցաւերուն մօտ Հ
« Տօն Ամենայն
Աբբոց »: Ուրեմն
բոլոր
Հան­
գո
լ ցեա^երր
, երբ բնակութիւն
կբ
Հաստատեն
մ եռե ւասաան՝
սուրբեր են՝ առանց
Հռոմ
Լւ կաբ -
տհնալական
մողովի
որո չում ին կամ
էքմ
իահնի
Գե րագո
յն Հող . ո րՀուրդի
վաւերացումին
:
ՄաՀ աց ահն
երո
լ
բո լոր
մ եղքերր կբ
ս ր բո
լին
եւ յարգանքի
կ՚արմանան
ոգքերուն
կողմէ , քանի
հէ Ա% ԸՆ Կ Ե Ր Ս
Յուշ են դարձե| օրերը պատանեկան հասակիս .
Րայց ւքի ախոէր պատւքութ֊իւն միշտ խոցոտում 1
հսցիս :
Գարնան օր էր : Մեր դրան ազբիւրն էր մեղմ կար..
կաչում .
Ցեդունի աակ քաղցրաձայն
գեղցեղում էր մի
թոտ ուն :
Պատի քարերր բոնած՛ մացլցեցի դէւցի վեր,
՚|)ախ;՚ուՏ երցչին բոնեցի, արի ցերի . րնաւեր,
Թեւիկներր կտրեցի, ոտքին մի թել կապեցի ,
կտպոյտ երկնի բնակչին ինձ խաղընկեր ընտբեցի :
Րայց տխուր էլւ թռչունը, էլ չէր եբցում, նբո -
ուողում
Եյ֊ղ^ամէ ժամ թառամում, նիհարա մ էր. նուա ֊
^
ղում
էւՕԱյում էր նա ծառերին, երկնի ծովին լուսաօինյ
(Յ՚ափահարում թեւերն իր . աղերսանքով նայում
ինձ :
Ու մի օր էլ կսկիծի, կարօտի կանչր բեբնին՝
Մեռաւ երգիչ թռչունը՝ աչքր յառած իր բնին:
3»ւշ են դարձել օրերբ պատանեկան հասակիս .
Րայց թեւ\սւոբ բնկերս կտցահարում է հողիս :
ԱքԼՐՄհՆ
որ սրբացահ
էւն ել մանալանղ
դադրահ
են մրբ–
ցակից
րլլալէ
ապրողներուն
Հետ
՚ • .
Պէ տք է ղ եղե ղ էլա ցնե
լ մաՀր : Ոչ միա
յն
անոր
արտ աք Լնր
ղ ամ լ՛ա րաննե
բ բ , ա
լքէէԼ
անոնց
նէ, ր ֊
քԼնբ
դամ րանա Լսոր չերր , ղարղարելով
, ղէ,ղէւց -
էլա ցնէ, լով ա յգ տւլ եւլ փոսերր : Գեղարուեստի
նո ր
ճիւղ մր սաեւլհել • • .
Պէտք է ո բդեղ րել , Հայոց
«Ննքեցեալ
ե
Հանղուցեալ^
մ ԼսԼ. թար
ի չ ո րակումէւե
բբ
«մէ,ււել
էլո չուահ
ւլորհԼն Հէ,տ :
; Այնպէս որ երկնքի
Հ րե չաաէլնէ, րր
կ՝բսե
թէ ՝ անմ աՀ էան
սլաա իմ
Համ արէան իբենց
անմ ա •
Հութիւնր
...
կ. ՊԵՏՈԻՇ
ԼՐԱՏՈՒ
ԱՐՈՒԵՍՏԻ
յ՚տալական
թերթեբր
ղովեստով
կր խօսի՛՛
ա բձանագո
րհո
լՀ
Լ։
Նուարգ
ԶաբեանԼւ
մ ասի
՝1՛
(գուստրբ
հանօթ դրաղէտ
կոստան
ԶարեանԼւ) , ոլ՛
մասնակցելով
Հռոմ՚Լւ նոր էլաքարանի
որմնագար––
ղ ումին,
չաՀահ է առա
քնո
ւթ Լ;ւն ր երկու
Հարիւ՛՜
իտալացք։
արուեստագէտներու
մէք եւ արմանացա՝
մրցանակի : Նուարգ
Աարեան
հանօթ է
արղէ
Հռոմ
ի գեգարուեստական
չբքանակնե
բուն
մ է՛ք
իբրեւ տադանգաւոր
կին տրձանագորհ
եւ կբ վա—
յելէ
մեհ մուլով
բդ աէլանութիւն
: Ուսուցիչ է Հռո­
մի քԼբուեստԼւ
ճեմարանին
մէք։
ՅաճաԼս կբ մաս–՝
նակղի
իտալիոլ մէք կաղմ ակե ր սլո լահ
մԼւքաղղա
յին
ցո ւցաՀ անդէ սնե
բու : ՝1,երկալԼ։ս Լւր
գոբհեր–՛
Հ
ան րութեան
նեբկա լացնե լու
Համ ար էլր պատ ֊
բաստէ
նոր ցուցաՀանգէս
Հռոմի,
թերեւս ալ Գա
Հիրէի մէք ;
«ՅԱՌԱՋ»Ի
ԹԵՐԹՕՆԸ
(221)
ԵՐԿՐՈՐԳ ՄԱՍ
^
ԺԵ.
Հասկանո՛"ւմ
ես , նոյնԼւսէլ աոանց պսակի • • •
ԱյսպիսԼէ անամօթութեան
մ Լւա լն ստրուէլներն էան
–•ասնում : Այդ մամէն գոլ քնահ էիբ սարում
, բայց
կանչում էիր իմ ականքին.
«ինչո՞ւ
փախչել, երբ
կարելի է էլոռւել»։ Եւ ես մնացէւ։
Րայց
յետո
ւ
ի նչ լսեցի
քեղանից :
քքս , ճիչղ է, չէէւ Հաւատում
...
^ԿԻէ՛ Հաւատում
ոչ թէ ինձ, այլ քո ղոր­
հին։
Գոլ
ապստամբութիւն
էիր, Բ"՚յց չ\իր ըն -
ղունում թէ քո ղէնքր պէաքական
կարող է
լէնել
ել
քմոյլերէւ
ձեոքում ••-
քԼյդ աչխարՀի
կարղ է - մեր Հայբերի ու
պապերէ, ասւսհն է՝ ղէնքր
ղօբեղին
...
Հայբեբբ
, սլասլերր
կարող
էին այգպէս ա–
ոել,
որոփՀետեւ
չեն տեսնել
այն, էնչ ոբ մեր աչ–
քերի առա ք էբ կատարւում : Երբ թչնամին
տանն է
նււտահ , երբ նա օրօբոցէւց
ղուրս է քաչում երե -
Լ՛՛ո՛յէն եւ նրա մի ոտից բոնահ՝
էսփում է պատէն
ու այղ արիւնոտ
միսբ
՛լցում է մօր ՚լիրկք–
իոկ
ինքբ
քրքքում , ալնմամանակ
ղօրեղ ու թ ո յ լ չեն
Որոնում։
Գու լանգ ուգն
աբչաւանքնեբ
էիր
՚քոր–
ք^Ում ստրերի
ղքէսից եւ կարհում էիրթէ
ղրանից
աւելի
ոչինչ
Հարկաւոր չէ : Բեգ
պատասխանում
էին՝ որի անցկաղնելոփ
երեք
գիւղեր,
երկէւնքբ կր
ճաքճաքուէր
այգ դագանութիւնից
, եթէ
այնքան
Հեռու
^քինէբ։
Րայց դու մի ուրիչ տեղ, մէէ
ուրիչ
Հանգամանքի
մէք կհել
նրան, ոփ գցել էր մեղ
Հրէչաւոր
բեբանն
ու
համհամոլմ
էր : Եւ քե՚ք ա—
նիհում
էին
ամէնքր։
Գու
էլ , ի Հարկէ
. . .
Ոչ , ես չէի անիհում : ի՞նչպէս
կարելի էբ
. . . Գու մեբ Հանգահ
օքախոլմ
մուէս
էէ՛ր պաՀ -
պանում
, մ եգ գաս էիբ տալիս : Րայց երբ
մ
ենք
էւոփորեցինք, երբ մեբ Յ՚՚փսէ՚ին
անգամ
ղէնք փեբ–
ցրեց,
ւլու չՀասկացաբ,
ոբ մեղ այլեւս
ղասեր
չեն
Հա րկաւո
բ , այլ լալ առաքնոբղնեբ
: Բաւական չէ
որ չՀասկացաբ
, այլԼաւ աոաքնորգներ
: Բաւա —
կան չէ որ չՀասկացաբ
, գ ե ռ սկսեց
ի ր մեղ հաւլ —
բե՜չ , սպառնա
լիքնե ր կա րգա
լ • • • Այգ մամ
ից ես
սոփորեցի
արՀամաբՀել
քեգ :
~ ֊ Աչակե րտնե ր ր ուսուց
չին չեն է՞ է ներում :
Ի՞նչ արահ :
Գոլ
փատ
ուսուցիչ
էէւբ • էլու
միայն
սոփորեցնոէէմ էիր, Լ-՚՚Կ երբ
աչաէլեբտներգ
պատրաստ
էին, գոլ այլեւս
ոչինչ
չունէիր անե -
լ ո ւ ։ Մենք այստեղ
գանաէլ
անւլամ
չէււնէինք
եւ
մեգ ոչխաբնեբի
պէս մորթում
ԷԼ՛ն. բ ՚ ս յ ց այգ քո
ի՞նչ
վէո
քթն էր : Բաւական էբ որ ղւււ եւ քո մ ա բ–
՛լիկ փա յլուն
գէնքե
ր ունէ իք • մեւլ
մնում էր նա–
քե ք նրանց եւ մ խիթարուե
լ : Ես Հ ա ս կանո ւմ էի
թէ
ինչու
անիհում են քեղ : Աչակերտներր
աոա9
է ին անցել , մինչղեռ
փտրմապեէոբ
դեռ
էլանգնահ
էբ իր տեւլբ. նա, ուրեմն,
անպէտացել
էր։ Հաբ–
կաւոր
էէէն նոր մէսրղիկ,
Հարկաւոբ
էր նոր գաս­
տիա րա կո լթ իլն : Մենք
ղիէոէինք,
ոբ֊
գայլեբի
Հետ ապրել չէ կարելի, դա քււ դասն
էբ՜– Ր՚՚՚յց
նէէ
ր
դաստիարակր
լգիտի
իմանար մի բան -• պատ -
րաստել
, լալ պաէորաստել
մեղ : Եկ՚ու
մի այգպէ.~
սի
էք
արղ : Նա չարՀամ արՀեց
թո
յլե ր ին
ու
երե --
իւաներին.
ել
ամէնքր պաա րա ս ւո ո ւե ցէէն
քերմե —
լէ
անւլ ութե ամբ
...
Հասկանում
եմ , դու էէւբ • • •
֊ – Ոչ, Մելիք
Աւտնբ։
Ի՞նչ էի ես։ Բո մ՛
գմէէո
Հ աչաէլե բտր
. . . Մ ելիք՝ Աւանբ էսեց գմգոՀնե՛
բին եւ ղորհ
սկււեղ : Գու ա յգ
մամ անակ
է լ չէ է՛ ՚՛
Հալւսէոում
մեւլ
...
Րա քց Հ էէմ ա՞ ... Հէւաէյահ ես
Այդքէսն
անՀասկացոէքն
էէ։
եէ1
,
րաղ ական ֊֊
չեց
Մ անաս բ եբկւէւ
քայլ աււաք անցնելով :
Ես էլ՝արդարանայի
քո աււաք ,
Գէսյիանէ
.
չարունակեց
նա
,
քիչ է՚՚ելուց
յետոյ
, էէ՛էէ
գաոնու֊
թեամ
ր , որ ցո
յց էր էոալիս թէ
մ եէլագրանքԱեր
՚
սասէոիկ աղդե
լ եննբա վրայ : Ե" է լ ասելէւք ու -
նեմ,
ր՚ոյց
Լ՚՚^նչ Հարկաւոր է ասել,
քէսնի որ չե
կւս րո
ւլ էէւրւսնալ որ ես չէի Հաւատում
քե՛լ : Եթ
ալգ
մեւչք է , ուրեմն
էյււ էլատա պէս քւաո ւահ
եմ ՚
Գիէոե՞ ս ո բ ինձ հմ ակի
մ արգ են անւււէսնւււ
մ։ ՄԼ
թէ՞
այւլ անունր
բաւաէլան չէ , որ ես էսրմանի
լԼ՜ ՜
նեմ ներոէլամտութեան
. . •
Գոլ
ոււլում էիր քոեք ճ չմ ա
քէ
տո լ թ ի լն բ
է.՛
ես ասացի։
Ներել.–֊
Ես ներել եմ ամէնքին : Րայ՛–
գու
ուրիչ,
աւելի
հանր
մեւլք ունես : Աքն՝
Լ՛նչ
որ
ոււլում էր անել իմ ւս Հ ա րե էլո ւ ահ
՚ք
՚ոքրբ,
չունե -
նալով
ուբիչ ճար, ւլու պիւոէւ
կէււէոա
րէ էւր , եթէ^
մեր
ւլորհր
չյ՚՚՚քողոլէր
:
• ւ
ԼհՕ
Fonds A.R.A.M
1...,321,322,323,324,325,326,327,328,329,330 332,333,334,335,336,337,338,339,340,341,...460
Powered by FlippingBook