2
        
        
          Ց Ա Ռ Ա Ջ
        
        
          « Ցուսւսբեր » յաճաէս
        
        
          էսմ բագ րա կաննե-
        
        
          Բ"՚է եէ. այլ գ ր ո ւթ է ւնն ե ր ո ւէ
        
        
          կ՝արծ–արծ–է
        
        
          Հթե
        
        
          Հայ ձեռագրերուն
        
        
          անաէւսչ ու մ ոռ —
        
        
          ցուած
        
        
          ր քքա լու
        
        
          Հարցբյ^
        
        
          Տաճաէս գ րուած՜ է մեր ձեռագէւ
        
        
          րնե
        
        
          րուն
        
        
          մ աս էէն , արուած ենանոնգ քանա կին մ ա–
        
        
          սին
        
        
          աեգեկոլթիլններ
        
        
          : Անգամ
        
        
          մրն ալ
        
        
          աանք անոնց
        
        
          թէ՚՜Բ
        
        
          է
        
        
          աւելի
        
        
          մանրամասն -
        
        
          եալ , սրբագրելով
        
        
          իմ իսկ նաէսաւգէս
        
        
          Հը–
        
        
          րաաա րա կած
        
        
          ց ուցա կս
        
        
          1
        
        
          ՚Նաիէ
        
        
          անմ իշասլկս
        
        
          աւելցնեմ
        
        
          , որ արր ֊
        
        
          ուած
        
        
          թիւերր կր պարունակեն
        
        
          լոկ
        
        
          ձեռա–
        
        
          գիր
        
        
          Հաաորներ
        
        
          , ի"կ ձեռաւլիր
        
        
          կր Հա -
        
        
          մարուին
        
        
          նոյնիսկ
        
        
          19/"ք
        
        
          գարուն
        
        
          ,
        
        
          այսինքն
        
        
          մինչեւ
        
        
          \Տ7)0ական
        
        
          թէէւականներր
        
        
          գրուած
        
        
          կամ օրինակուած
        
        
          ՚քրչագրերր
        
        
          է
        
        
          Աինչեւ
        
        
          1950
        
        
          Երեւանի պեաական
        
        
          ձեռա–
        
        
          գրաաունր
        
        
          ունէր
        
        
          ձեռաւլիր
        
        
          9է>0 / ՝•
        
        
          Ե րուսա
        
        
          գէմ
        
        
          ի Ա բ - Տակոբեանց
        
        
          ւիանքր
        
        
          3750։
        
        
          ՎենեաիկԱ
        
        
          . \ագաբու
        
        
          վանքր
        
        
          2100 :
        
        
          Վիէննա
        
        
          յի Ա՝ խիթար
        
        
          • էէանքր
        
        
          Հմօտալո–
        
        
          րապէս)՝
        
        
          1200 :
        
        
          Րրիտանական
        
        
          կէլւլէւներուն
        
        
          մէշ.
        
        
          Աանչեսթրր
        
        
          քհայլրնա
        
        
          մաաենագարանր
        
        
          21,
        
        
          Տրպլին
        
        
          Պիւլգէ՛ մատենագարանր
        
        
          45 ^
        
        
          ՚Լիքտորիա
        
        
          եւ Ալոէերգ
        
        
          (Լոնտոն)
        
        
          2,
        
        
          Օք"–
        
        
          ֆորտ
        
        
          124 ,
        
        
          Րրիտանական
        
        
          թանգարան
        
        
          (Լոնաոն)
        
        
          100 )
        
        
          զանազաններու
        
        
          քուէ
        
        
          20 ,
        
        
          դում ար
        
        
          372։
        
        
          Ա իացեալ
        
        
          ՚քյաՀանգնե
        
        
          ր .~
        
        
          Պոսթլնւէ մտտենտգարան
        
        
          մէկ , Հար -
        
        
          ռլրրտ
        
        
          Համալսարան
        
        
          մէկ , Լայպրրրի օֆ
        
        
          •Բոնկրէ
        
        
          ս (Ուոչինկթրն)
        
        
          մէկ,
        
        
          Բր ինս
        
        
          թրն
        
        
          Հտմալսարան
        
        
          19,
        
        
          Ֆրիրթ արթ կալրրի
        
        
          7,
        
        
          Ուտլթրրս արթ կալրրի աասր , Նիւ֊ Եոր
        
        
          քի 4ճրգ
        
        
          Փ՚՚
        
        
          Ղ
        
        
          ՚՚Յ
        
        
          Է
        
        
          ատ ենա դարան
        
        
          չորս
        
        
          յ
        
        
          Գէորգեան
        
        
          Հաւաքածս
        
        
          յ (Նիւ Եորք)
        
        
          50յ
        
        
          Հագարգեան
        
        
          Հաւաքածս
        
        
          յ (Նիւ֊ Եորք)
        
        
          55
        
        
          յ
        
        
          Ա՝որկրնի
        
        
          մաաենագարան
        
        
          Հինգ , Ֆէլտ -
        
        
          թելֆիոյ
        
        
          մաաենագարան
        
        
          9 յ
        
        
          Հարֆրրտէ
        
        
          Աեմէնարիան
        
        
          21, Նէւ^ Եորքէ
        
        
          Աեմէնար ֊
        
        
          իան
        
        
          մէկ , Բոլոմ պիա
        
        
          Համ ա լսարան
        
        
          (Նէ՛֊
        
        
          Եորք
        
        
          ) երեք , Շ էքակո
        
        
          յէ
        
        
          Համ
        
        
          ալս արան
        
        
          8 յ
        
        
          Ան Արպրր , ՄԷ2էկան
        
        
          երեք
        
        
          ,
        
        
          գանազան
        
        
          Հաստատութիլններ
        
        
          աասր , գանազան
        
        
          Հտյ
        
        
          եւ օաար
        
        
          անձեւ
        
        
          50 ;
        
        
          Բիւրտեան
        
        
          Հաւաքա
        
        
          ծոյ
        
        
          , Ուչիգա
        
        
          282,
        
        
          գումար
        
        
          540 •
        
        
          Վատիկանի
        
        
          (Հռոմ)
        
        
          Հորս Հաստատու -
        
        
          թեանց
        
        
          մէշ\21
        
        
          , իաալիոյ
        
        
          զանազան Հաս -
        
        
          տատու
        
        
          թեանց եւ անձե րու
        
        
          մ օտ
        
        
          30
        
        
          րանսա •
        
        
          Փարիւլի
        
        
          աւլգ
        
        
          ,են ա գարաւ
        
        
          323,
        
        
          Նուպարեան
        
        
          մաաենագարան
        
        
          100,
        
        
          զանա —
        
        
          զան
        
        
          անձեր ել Հասաաա
        
        
          ութ էէ ւննե ր
        
        
          100 ,
        
        
          գում տր
        
        
          523 :
        
        
          Եւրոպական
        
        
          ուրիչ
        
        
          երկիրներէէլ
        
        
          Հաստա–
        
        
          աոլթէլններ
        
        
          եւ զանազան
        
        
          անձեր
        
        
          (Գեր -
        
        
          մանէան
        
        
          միասին)
        
        
          500,
        
        
          Պտրսկտստան
        
        
          (Նոր
        
        
          Զ ո ւէլան
        
        
          մ իասին
        
        
          )
        
        
          50 ,
        
        
          Ե՛լ իպտոս ,
        
        
          Լէէբանան , Աուրիա , իրաք ել
        
        
          ք^ուրքիա
        
        
          1250,
        
        
          գումար
        
        
          1800,
        
        
          րնգՀ
        
        
          .
        
        
          գսւմար՝
        
        
          20-009։
        
        
          Աենք կրնանք այս գումարէն
        
        
          էլէէւբս Հա—
        
        
          նել~\)^\ր , իրր Հատուկոտոր
        
        
          ,
        
        
          \՚^\ձ(՝\էսկան
        
        
          թիլերէն
        
        
          ետք գրուած
        
        
          է
        
        
          Բնական է , կա —
        
        
          րելի է եւ սլէ տք է աւելի
        
        
          որոչ
        
        
          Հաչէււ մր
        
        
          ունենէէէ լ ձեռաւլ էւրնե րու
        
        
          մ ասին , օրէւնակ
        
        
          Ալս արիս
        
        
          յ եւ Գե րմ անէէո
        
        
          լ
        
        
          մէշ գան
        
        
          էէ ւած -
        
        
          ներր : Նոյնը՝
        
        
          նաեւ Ֆրանսայի
        
        
          Համար ։
        
        
          Աուրիոյ
        
        
          ձեռաւլ էւրնե րր
        
        
          ւլ լէսա ւո րա բա ր
        
        
          Հալէսլէէ Աբ . Բառասնից
        
        
          Աանկանց վան -
        
        
          քէ՛ն ձեռագի
        
        
          րնե
        
        
          րն են ; իսկ
        
        
          Լէէբանանի
        
        
          մէշ
        
        
          Զմ մ առի
        
        
          ւիանքին
        
        
          ձեո աւլ ի րնե
        
        
          րէն ո -
        
        
          րոչ
        
        
          թէ՛֊ մր պա
        
        
          կ սած է • կա
        
        
          րծ եմ
        
        
          ւէաճառ–
        
        
          ուած է Հոս էէլ տ ոն :
        
        
          Որոչ
        
        
          ման
        
        
          րամ
        
        
          էէէ էէնո ւթ եէս։1՛ր ՝>ւէս կրցանք^
        
        
          տալ նախ Ե րեււէէնի
        
        
          ձեռաւլ բաց էլում էս բ ր
        
        
          , Հ
        
        
          ոբ
        
        
          այժմ կը Հասնի
        
        
          9507^։
        
        
          Անոնց
        
        
          ւիբայտ^
        
        
          պէտք է աւելցնել մօտ Հէսբիլբ
        
        
          ձեռւ"գիր–\
        
        
          ներ , նե րգագթէէ
        
        
          ժամ անակ
        
        
          Հա լաստան
        
        
          տարուած եւ էշմէւածնէւ
        
        
          նսլիրոլած
        
        
          ^ԴԸԼ —
        
        
          իսալոբարար
        
        
          Պ"՚լ՛սկս՚սաանէն
        
        
          \ ; Գէսբձեալ
        
        
          ,
        
        
          Մոսկէէւա
        
        
          ,
        
        
          Լենինկրատ
        
        
          , Բագու եւ Թիֆ -
        
        
          լիս , օտաբ
        
        
          ՀէոՈւէէէրկութեանց եւ Հաւա -
        
        
          նաբար
        
        
          անզատներու
        
        
          մօէո կան
        
        
          2;>0
        
        
          ՛՛՛՛՛յե—
        
        
          բէն
        
        
          ձեռտգիրնե
        
        
          ր : Ասէէնք եւս ա ւե լցնե
        
        
          լով
        
        
          մեր
        
        
          թուած
        
        
          քսան Հտգաբէէ
        
        
          ւիրայ
        
        
          էլունե -
        
        
          նանք
        
        
          20 "3-50
        
        
          ձեոաւլիրնեբ
        
        
          :
        
        
          Շատ
        
        
          Հաւանա րաբ
        
        
          ձեռագի
        
        
          բնե
        
        
          ր
        
        
          էգիաի
        
        
          պակսին Ա երձաւոր
        
        
          Արեւելքի մէէ կտմ ,
        
        
          օրէէնակ , Պուլկտբիոյ
        
        
          մէ2
        
        
          :
        
        
          (հուսճուկի ,
        
        
          Ֆէլէ՚զէէ
        
        
          , Աոֆէէայի եւ այլ վայրերու
        
        
          ձե
        
        
          ռա էլ ի րներր
        
        
          կրնան
        
        
          էշմիածնի
        
        
          կամ Երե -
        
        
          ւանի պետական
        
        
          մ ատենագ ա րանին
        
        
          նուէր–
        
        
          ՛՛ւէլ • Ա յոպէս՝
        
        
          Հ ոն պէա էէ ալե^ա
        
        
          յ թ է ՚ ֊ ը \
        
        
          Ա ա կ ա լ ն
        
        
          եւրոպական
        
        
          երկէրներու
        
        
          ձեռա
        
        
          —
        
        
          գէ բնե բուն
        
        
          թէւր պէաէ նուազէ
        
        
          , կամ պէ
        
        
          աի նուագի Ա ուրէո
        
        
          յ , Եգէպտոսէ
        
        
          , Պարս–
        
        
          կաստանի
        
        
          ձեռադբտց
        
        
          գոլմարր :
        
        
          Գալոէէ
        
        
          Թս՚֊րքի՚էյ
        
        
          ձեռադէբնեբուն
        
        
          , չաա
        
        
          ,ան փճացուած
        
        
          կր նկաաուէր
        
        
          , սակա
        
        
          յն
        
        
          թերեւս
        
        
          կարելի է Հբապաբակ
        
        
          Հանուին
        
        
          այս կամ այն կերպով։
        
        
          Գաւառներէն
        
        
          յա -
        
        
          ճախ
        
        
          ձեռագի
        
        
          ր կր բերուի
        
        
          Պոլիս ,
        
        
          որոնք
        
        
          կր պատկանէին
        
        
          տին վանքերու եւ եկեզե–
        
        
          ցիներու,
        
        
          ոմանք նախապէս
        
        
          ծանօթ էէն
        
        
          րանասէ
        
        
          րնե բուն : Առ Հասաբակ
        
        
          մենք
        
        
          զա
        
        
          նոնք կորս ուածնե
        
        
          բու
        
        
          չաբքէն
        
        
          ն չանա
        
        
          կած
        
        
          էէնք : Այս կորուսեալ
        
        
          նկատուած
        
        
          ձեռա —
        
        
          գէբնեբն
        
        
          են , որ երբեմն
        
        
          Հ րապա բակ կու
        
        
          գան
        
        
          Պէյրութ,
        
        
          Ե՚քիպտոս
        
        
          , նոյնիսկ Փա -
        
        
          րէդ,
        
        
          Լոնտոն֊ եւ մինչեւ
        
        
          Նի՛– Եորք, ՛էա —
        
        
          ճառման
        
        
          տամար ;
        
        
          կան նաիսկին Հաւտքածոնեբ
        
        
          , որոնց էնչ
        
        
          րլլա լուն
        
        
          մ ասին
        
        
          աեզե կութ իւննե ր կը
        
        
          պակսին :
        
        
          կան
        
        
          ուրիչ տաւաքածռներ
        
        
          ալ,
        
        
          որոնք
        
        
          այժմ մտս կր կազմեն
        
        
          աւելի մեծ տաւա —
        
        
          քածոներւէւ։
        
        
          Օրինէսկ՝ Լագէսբեան
        
        
          ճեմա -
        
        
          բանէէ , Թիֆլիսէ՚է՛
        
        
          , Աեւանէ։
        
        
          Հաւաքէսծոնե–
        
        
          րր,
        
        
          որոնք
        
        
          այժմ
        
        
          Երեւանի պետական
        
        
          մ ա–
        
        
          ա են էէյ էլ էս բանին մաս կր
        
        
          կաւլմեն։
        
        
          Ա. Թագէոսի,
        
        
          կտուցի,
        
        
          Անկիւրիոյ,՝՝
        
        
          Աեբաստիոյ
        
        
          Ա. Նշան
        
        
          էիանքի ել նման ու– Հ
        
        
          րիչ
        
        
          Հալաքածոնեբ
        
        
          ւՐասամբ փրկուած
        
        
          եւ ^
        
        
          մասամբ ալ ցրոլտծ ենՀոս ռւ Հոն։ Ա
        
        
          - .1
        
        
          նոնցմէ մեծ ու փոքբ
        
        
          նմոյչներ
        
        
          կարելի է
        
        
          այժմ
        
        
          զանել
        
        
          Երեւանի պետական
        
        
          ձեռա —
        
        
          գբաաան
        
        
          մէշ կամ Երռւսա,լէմի
        
        
          Հաւաքա– \
        
        
          ծոյին
        
        
          մէշ: ԱնՀե ա կորսուած
        
        
          Հ աւա քած ո–
        
        
          I
        
        
          ներուն
        
        
          մէշ գլխաւորը
        
        
          Արմաչի
        
        
          Հաւաքա - \
        
        
          ծոն
        
        
          է ։ Անկիւբիոյ
        
        
          կարմիր
        
        
          էիանքի
        
        
          Հտլա–՜^
        
        
          քածոն
        
        
          էլրսեն թէ կր լլտնուի օտաբ
        
        
          ձեռ
        
        
          քերու
        
        
          մէշ :
        
        
          ^
        
        
          Նիկոսիոյ
        
        
          (կիպրոս)
        
        
          ւիանքին
        
        
          ձեոաւլիր - :
        
        
          ներր
        
        
          աւելի
        
        
          ՚ յաբմար
        
        
          վայր
        
        
          մր
        
        
          փոթա - ;
        
        
          գրռլէսծ են՝ Անթիլիաս եւ Հոն գանուած
        
        
          ^
        
        
          ք)Օի
        
        
          մ օտ
        
        
          ձ ե ռա զի րն ե ր ո ւն
        
        
          մ իացռւած
        
        
          :
        
        
          1
        
        
          Պէաք է յուսալ
        
        
          , ռր օր մրն ալ
        
        
          Հէոլէպի ,
        
        
          Ա բ • Բառասնից Ա անկանց
        
        
          ձեռագիբներր
        
        
          •
        
        
          իրենց
        
        
          իսեղէՀուկբակ
        
        
          թորշերէն
        
        
          Հանուելով
        
        
          յաբմար ել կեէէրոնական
        
        
          մաաենագարան
        
        
          ^
        
        
          մր կր փոթագբուին
        
        
          :
        
        
          ^
        
        
          Ներկայիս
        
        
          այս է ւէիճակր
        
        
          մեր ձեռա - |
        
        
          գրական
        
        
          Հտբսառւթեան
        
        
          :
        
        
          Մեր
        
        
          Հտլաքածռնեբուն
        
        
          մէշ ամէնէն օգ– •
        
        
          տակաբր եւ բանասէրներուն
        
        
          տրամագրր– \
        
        
          ուածը անտարակոլս
        
        
          Ա . Վազարի
        
        
          աննման \
        
        
          Հ ա ւա քած
        
        
          ոն է
        
        
          :
        
        
          Մ խ ի թ ՛ս բե ան
        
        
          Հա լրեբր ՚
        
        
          ազն
        
        
          ոլա
        
        
          բաբ կր տրամ ագբեն
        
        
          իրենց ձեռա– •
        
        
          գիրներր,
        
        
          մէսնալտնգ
        
        
          ՛իրենք իսկ
        
        
          միշտ \
        
        
          իրենց
        
        
          Հալա քած
        
        
          ոնե
        
        
          րէն
        
        
          Հ բա տար ակու - •
        
        
          թիւններ
        
        
          կ՝ընեն
        
        
          X
        
        
          Երսւ֊սագէմ
        
        
          ի Ա ր • Տակոբեանց
        
        
          Հաւա - ;
        
        
          քածոն
        
        
          , որ իր կա րե ւո րութեամ
        
        
          ր կր մր - •
        
        
          ցէ Աբ– ՚Լտզարի Հեա, գժբաթտաբաբ
        
        
          ան– ,
        
        
          մ տտշելի կր մնա
        
        
          յ նեբկա
        
        
          յ
        
        
          քագաքական
        
        
          պայմաններուն
        
        
          պաաճառով։
        
        
          Թէեւ աարա—
        
        
          կոյս
        
        
          չունիմ, ոբ ինչպէս առաշ,
        
        
          այժմ ալ
        
        
          1
        
        
          միտբանռլթիւնր
        
        
          պիտի
        
        
          չգլանա
        
        
          յ ձեռա —
        
        
          գիբնեբ տբամագբե
        
        
          լ
        
        
          ուսումնաս
        
        
          ի բ ռզնե — ՚
        
        
          րուն : Մ իա րանութեան
        
        
          կր պակսին
        
        
          Հարկ
        
        
          ՝.
        
        
          եզած
        
        
          ուժերր՝
        
        
          ձեռագրական
        
        
          ռւսու՚քնա -
        
        
          սիբութեանց
        
        
          Համար :
        
        
          Բնական է , միայն
        
        
          ձեռագիրներ
        
        
          ունե - ^
        
        
          նալ եւ Հաւաքել
        
        
          չի բաւեր , պէտք է յար– ;
        
        
          մար
        
        
          միշոցներ
        
        
          ունենալ
        
        
          զանոնք ապաՀով \
        
        
          եւ լաւ վիճակի
        
        
          մէշ պաՀելու
        
        
          Համաբ :
        
        
          Զեռաէլիբ
        
        
          Հաւաքոզ կամ ունեցոդ
        
        
          անՀաա \
        
        
          կամ Հաստատութիւն
        
        
          պէտք է լալ
        
        
          րմ բո - *
        
        
          նէ , թէ իրենք լոկ պաՀապանն
        
        
          են ձե - \
        
        
          ռագբին
        
        
          , անոր
        
        
          ԲՈԻՆ
        
        
          տէրն է Հայ մ չա - ^
        
        
          կռյթր։
        
        
          Զանազան
        
        
          երկիրներու
        
        
          օրէնքները^,
        
        
          կր պաաժեն
        
        
          ազգա
        
        
          յին
        
        
          յուչարձաններ
        
        
          եզ–
        
        
          V
        
        
          ծանո՚լնեբր
        
        
          , բա յց որեւէ
        
        
          պատիժ
        
        
          չեն -.
        
        
          սաՀմ անած
        
        
          ձեռագիրներ
        
        
          յօչոտուլնեբուն
        
        
          , \
        
        
          փճտցնռւլնեբուն
        
        
          ,
        
        
          Հաչմոէլներուն
        
        
          գէմ : |
        
        
          Ա ակա
        
        
          յն կա
        
        
          յ անտարակո
        
        
          յս
        
        
          բաբռ յական
        
        
          ւ
        
        
          սլաա իժ մր բոլռր
        
        
          անոնց Համար , ոբոնք •
        
        
          ա /ս թանկագին
        
        
          ն չխա րներր
        
        
          չաՀ ագիտու– ^
        
        
          թեան
        
        
          Համ տր կտմ ա յլ պատճառնե
        
        
          բուի կր \
        
        
          կոզոպտեն
        
        
          , թերթ
        
        
          թերթ
        
        
          բաժնելով
        
        
          կր
        
        
          5
        
        
          ցրռւեն,
        
        
          յի չատա կա րաննե ր ու թուական—
        
        
          ներ կր շանան
        
        
          թաբգաթել,
        
        
          կադմտՀան ;
        
        
          կ՝լնեն,
        
        
          մանրանկարներր
        
        
          վերստին
        
        
          կր ,
        
        
          գունաւորեն
        
        
          եւ փոթել
        
        
          շանալով
        
        
          կ՚՚եզծեն։ ,
        
        
          Ասոնք անաաբա.կոյս
        
        
          ամենացած
        
        
          աբա -
        
        
          րածներ
        
        
          , վանտալներ
        
        
          , չորնալիք
        
        
          ձեռքեբ ւ
        
        
          են ։
        
        
          Չ Ս Ր Լ Զ Ս ՚ Ո Ր Կ Ս Ն Ի Կ Ա Ր Ծ Ի Ք Ը
        
        
          ԱՐՈհԵՍՏԱԳԷՏՒՆ ԱՆԿււխՈՒ^եԱՆ
        
        
          ւքԱՍՒՆ
        
        
          Հեււագիր մը կը տեղեկացՕէը թէ Փե -
        
        
          տըուար (փՕ ԼոնտոՕ|ւ մէջ անակՕկալ
        
        
          կեըսյով մեււած է անցլիացի աշխաըհա -
        
        
          ծււ։1ւօթ ցր"ղ Չաըլց Մոըկան • 04 տաըե -
        
        
          կան էը : Հաւ֊անաըաը աակաւին
        
        
          առիթՕ
        
        
          ուԸենանք ցրելու իր ւքասին . բայց առա
        
        
          ջին աււթիւ մեր միաքը կուցայ 1948ի ա–
        
        
          մաոը ժընեւի մէջ կատարած իր լքէկ դա–
        
        
          սախօսութւնը , որուն մէջ հարց կուտաը
        
        
          թէ ւքեր օրերու արուեււտացէտր տնկա՞յօ
        
        
          պէաք է րլլայ բարոյւսպէս . թէ ՛ պետու
        
        
          թեան կամ ցաղավւարաբանութեան մը
        
        
          կողմէ ցօրակոչի պէտք է ենթարկուի :
        
        
          Ստորեւ՝ իր դասա|սօսութեան 1փմնական
        
        
          լքասերը :
        
        
          Մեր
        
        
          օրերու
        
        
          աչխար՛Հր
        
        
          անիմասառլ
        
        
          —
        
        
          թիւններու
        
        
          կծիկ
        
        
          մրն է.
        
        
          բռնւէէսլեաոլ
        
        
          —
        
        
          թիւններր
        
        
          կր խօսին
        
        
          լանուն
        
        
          ժռւլէէւէբէլա —
        
        
          պեաութետն
        
        
          , եւյեզափ
        
        
          ռ խա կաննե ր ր րնգ
        
        
          Հանուր
        
        
          զօրակոչ կր պատանշեն
        
        
          բոլռր
        
        
          մ արզե բուն
        
        
          մ է 2 : Եթէ–, աաենօք , ^ է լլի եւ
        
        
          Պայրրն
        
        
          ժլնեւ
        
        
          եկան աշակոզմեան
        
        
          Հա -
        
        
          լածանքնեբէ
        
        
          ագաաելռւ
        
        
          Համաբ,
        
        
          աքսօր ,
        
        
          ես , գարձեալ
        
        
          ժրնեւ
        
        
          եկած եմ ձտէսա -
        
        
          կոզմեան
        
        
          Հոսանքին
        
        
          զէմ
        
        
          պաչտպանելռւ
        
        
          տամար ազաա
        
        
          ութ
        
        
          իւնր :
        
        
          Աակայն այս անիմ աստութիւեր
        
        
          "՛Լ ՜~
        
        
          բերգական
        
        
          է– մտաւորականնե
        
        
          բ , ոբ ա —
        
        
          տենօք ազատութեան
        
        
          պտչապաններն
        
        
          էին,
        
        
          ա յսօր րանտարկեալներր
        
        
          գարձած ենա
        
        
          յն
        
        
          գազտփա
        
        
          բ ին , թէ յաոա2գիմռւթիւնն
        
        
          ու
        
        
          վեՀ
        
        
          անձն ութ
        
        
          իւնր
        
        
          ձա թտ կոզմ եան
        
        
          մ արգոց
        
        
          մենաշնորՀն
        
        
          են : Մեծ է թ է ՚ ֊ Բ նաեւ ան —
        
        
          կեդծ
        
        
          անձեբու,
        
        
          որոնք այս թէւրէմացռւ
        
        
          -
        
        
          թեան
        
        
          գոՀեբն
        
        
          են :
        
        
          Արուեստագէտներու գօրակոչ
        
        
          դա՚լա -
        
        
          փարին
        
        
          շուր2
        
        
          էլոլզեմ
        
        
          ճչգում
        
        
          մր րնել
        
        
          տ
        
        
          Ե թէ
        
        
          զօրակոչ
        
        
          րսելով կր Հասկնանք ար -
        
        
          ուեսաագէտի
        
        
          ենթա կտ յութիւնբ
        
        
          այս աչ—
        
        
          խարՀի
        
        
          ուժերէն
        
        
          բաբձր
        
        
          ուժի մր վէճա -
        
        
          բանութ
        
        
          իւնր
        
        
          աւելռրրզ կր դառնայ
        
        
          : Բայց
        
        
          եթէ այս գազափարր
        
        
          կր րացատբուի
        
        
          ան—
        
        
          Պատաս էսանատուութ
        
        
          իւնր
        
        
          մ իա յն ան —
        
        
          Հատներռւ
        
        
          Համաբ չէ , այլ նաեւ մատե -
        
        
          նտզարաննեբու
        
        
          կամ մ ատենտգա րանա
        
        
          յին
        
        
          վարչութեանց
        
        
          ալ։ Անտարակոյս
        
        
          ,
        
        
          անոնցն
        
        
          է պատաս խանատոլթ
        
        
          ի ւնր ցեցէ , փոչիէ ,
        
        
          կեզտէ , փտռւթենէ
        
        
          աղատ պատ ե լո ւ ի —
        
        
          րենց աւանգ
        
        
          լանձնուած
        
        
          ա յս
        
        
          թանկէսւլին
        
        
          նչիսաբներր : Յարմար
        
        
          գարա1^եբ
        
        
          , յար —
        
        
          մար
        
        
          , չոր , մուկէ ել ցեցէ
        
        
          ղերծ
        
        
          գա բտն–
        
        
          ներ պէտք են ձեռագի
        
        
          բնե բուն՛
        
        
          Համաբ :
        
        
          Գժրաէստաբտր
        
        
          , մեր Հաստատռւթիւննե
        
        
          —
        
        
          րէն
        
        
          քիչեր
        
        
          նո յնէսկ
        
        
          նաթնական
        
        
          պայման—
        
        
          ներ կր լրացնեն
        
        
          այս ուզղութեամր
        
        
          :
        
        
          Այս
        
        
          մ ասէն , սակա
        
        
          յն , ուրի շ առի թուի Հ
        
        
          ԲԻՐՏԵԱՆ
        
        
          Ս Տ Ա Լ Ի Ն Ի
        
        
          Մ Ա Հ Ը
        
        
          Փարիղի եւ Նէւ. Եորքէ մէշ
        
        
          Հբաաաբակ–
        
        
          ոլէսծ
        
        
          ռուս
        
        
          րն կե բ ւիա բ ւս կան
        
        
          թերթր,
        
        
          «Ըն–
        
        
          կերվարական
        
        
          թզթատաբ»
        
        
          ,
        
        
          1950/»
        
        
          էր
        
        
          7-8
        
        
          թէւէն
        
        
          մէշ կր տրատտբակէ
        
        
          Մռսկռւայէն
        
        
          նոր վեբագարձած
        
        
          ֆրանսական
        
        
          լնկերվա–
        
        
          րական
        
        
          պատուիրակռւթեան
        
        
          ծանօթ ան -
        
        
          գամներէն
        
        
          մէկուն եւ թեբթին
        
        
          թմբադիր–
        
        
          ներէն
        
        
          մէկուն
        
        
          մէշեւ
        
        
          տեւլէ ունեցած
        
        
          թօ -
        
        
          սակցոլթիւնր
        
        
          .
        
        
          « իմ կարծիքոէէ ,
        
        
          յտ յաա բա բած
        
        
          է
        
        
          ֆրանսացի
        
        
          լն կե ր ւէա ր ա կան ղեկաէէարը
        
        
          , - - 1
        
        
          Ատէսլինէէ յաշռրգնեբր
        
        
          ՚լէնքր
        
        
          սպաննել ար– ;
        
        
          լած
        
        
          են : Ոչ թէ էլտզավւտրական
        
        
          պատ -
        
        
          ճառներով, տ ւլ պարզապէս
        
        
          էբենց
        
        
          մսրթր
        
        
          աւլատելու
        
        
          Համաբ , ոբուիՀետել
        
        
          Ատալէն
        
        
          կ՝ ուղէ բ
        
        
          մ աքր աւլ ործել
        
        
          իր զո րծա կիցնե -
        
        
          բուն մեծամասնութէէնր
        
        
          » :
        
        
          ԽորՀ րւլա յին ա չթաբՀածանօթ
        
        
          ղրագէա
        
        
          իլիա
        
        
          ԷՀբէնսլուբկի
        
        
          մէկ նամակը,
        
        
          ուզ -
        
        
          զուած՝ ժան Փօլ Աաբթրէ,
        
        
          չուտով
        
        
          եկաւ
        
        
          Հաստատելու
        
        
          տէբող այս կարծէքր
        
        
          : ԷՀ–
        
        
          րէնպուրկ
        
        
          նոյնիսկ կարգ մը մանրամաս -
        
        
          նութիւններ
        
        
          կռւաաբ
        
        
          Ատալինի
        
        
          մաՀուան
        
        
          պարագաներուն
        
        
          մասին ։
        
        
          ... « Ր-ուսական
        
        
          Համայնավար
        
        
          կու
        
        
          սակցութեան
        
        
          1 9Հ"^–
        
        
          Համ ագում արէն
        
        
          (1952
        
        
          Հոկտեմբեր)
        
        
          քէէչ ատեն ՛էե բ2 , պաբզ
        
        
          էլար–
        
        
          ձաւ
        
        
          բռլռրին
        
        
          տւսմաբ,
        
        
          էէր Ատալին մտա—
        
        
          յէն
        
        
          Հիւանղութենէ
        
        
          կր տառապէր
        
        
          • իր
        
        
          չուր2ր
        
        
          մ էէա յն իր կեան քէւն գէմ
        
        
          զաւո՚լ
        
        
          անձեր կբ տեսնէր։
        
        
          Խօսա կցռւթ
        
        
          ի ւննե
        
        
          բուն
        
        
          մէշ կր պնգէր , որ իր ամէնէն
        
        
          Հին զոբ -
        
        
          ծակիցնեբր,
        
        
          ինչպէս՝
        
        
          Մռլոտռվ,
        
        
          Միկ"յ
        
        
          ~
        
        
          եան,
        
        
          Վոբոչիլուի եւ Բականո՚իիչ
        
        
          կ՝ուղէին
        
        
          ղինքր
        
        
          սպաննել
        
        
          « Երբ
        
        
          1952/՛
        
        
          Գեկաեմբերին
        
        
          «բժիշկնե -
        
        
          բու
        
        
          դաւադրութիլնր»
        
        
          երեւան
        
        
          ելաւ , բո՜
        
        
          լորս ալ Հասկցանք որ Ատալինի
        
        
          Հէւլան -
        
        
          ղութիւնր մեծ վտանգ էբ մեր երկբին
        
        
          Հա
        
        
          մար : Իր գէմ նիւթուած
        
        
          գալագրութեան
        
        
          գաղէւէվւաբէն դատ, Ատալէւն
        
        
          իր
        
        
          ամբող2
        
        
          իմացականութիւնր
        
        
          պաՀած
        
        
          բլլալով
        
        
          , մբ—
        
        
          տաղրած էր
        
        
          19/"^
        
        
          Համադոլմարէն
        
        
          ծնունգ
        
        
          առած
        
        
          կեգրոնական
        
        
          կոմիտէն
        
        
          գրեթէ ամ–
        
        
          բողջութեամբ մաքրագործել » :
        
        
          Ակսելոլ
        
        
          Համաբ,
        
        
          Աաալին
        
        
          ոբոշած
        
        
          էր
        
        
          շատաղ ործել
        
        
          ՀակաՀրէական
        
        
          զղացումնե -
        
        
          բբ։
        
        
          Հրեայ
        
        
          բժիչկնեբուն
        
        
          զէմ
        
        
          կատարուած
        
        
          ամ բաստանռւթ
        
        
          իւննե
        
        
          բր որպէս
        
        
          պաաբ -
        
        
          ուակ
        
        
          պիտի
        
        
          ծառայէին
        
        
          Գերտզոյն
        
        
          Խոր -
        
        
          Հուրղ
        
        
          ի կարգ
        
        
          մ ր
        
        
          անգամներր
        
        
          , ի մի2ի
        
        
          այլոց նաեւ Լտղար Բականոէէիչր
        
        
          , ձեբրա—
        
        
          կա լե լ տալու եւ անոնցմէ
        
        
          «ինքնարսւթ
        
        
          խոսաովանութ
        
        
          իւննե բ»
        
        
          թ լելու
        
        
          Համաբ :
        
        
          Ապա պիաի
        
        
          ձերբակալուէին
        
        
          տարինե
        
        
          բու
        
        
          դործ ակց
        
        
          ութ եան Հետեւանքով
        
        
          Բականո -
        
        
          վէչէ եւ միւս
        
        
          ամ բաստ՚՚անեալներուն
        
        
          Հեա
        
        
          կապ
        
        
          ունեցող
        
        
          անձեբր :
        
        
          Այս
        
        
          ամբող2
        
        
          իսնէլրին մէշ
        
        
          Ալեքսանար
        
        
          Պոսկրեպիչել
        
        
          , Ա տա լինէէ անձնական
        
        
          քաբ–
        
        
          տոլզարութեան
        
        
          պետը
        
        
          , չատ վաա
        
        
          գեր
        
        
          էէէազտց . չգոՀանալոէէ
        
        
          իր ՛հիւանգ
        
        
          պետին
        
        
          տուած
        
        
          Հ րաՀանգնե
        
        
          րոէի , անոնց
        
        
          ւիրայ կ՝ա—
        
        
          ւե լցնէ ր նաեւ իբ
        
        
          Հ րաՀ անգներր ել ւլա -
        
        
          նոնք կբ փոխանցէր
        
        
          Գաւլտնի
        
        
          Ոստիկանու–
        
        
          թեան Պետական
        
        
          ԱպաՀովութեան
        
        
          փոխ
        
        
          նախարար
        
        
          Ա՚իումինէւ :
        
        
          Այգ ժամանակ է ոբ Գերտզոյն
        
        
          Խ"բ —
        
        
          Հուրգի
        
        
          անդամնե
        
        
          րր որոչեցին
        
        
          գործի
        
        
          անց–
        
        
          նիլ :
        
        
          Գա գան ի ժողով
        
        
          մ ր գում արե
        
        
          լով , Կու
        
        
          սակցութեան
        
        
          եւ կա ռա վա
        
        
          ր ո ւթ ե ան
        
        
          մ էշ
        
        
          կարեւոր
        
        
          պաչաօններու
        
        
          վբայ
        
        
          գանուող
        
        
          բոլոր
        
        
          րնկերներուն
        
        
          յայտնեցին
        
        
          էէրենց րս–
        
        
          ւղասող վտանդր, եւ
        
        
          պաՀանշեցին
        
        
          որ
        
        
          կբեմլինի
        
        
          մէշ Գերտզոյն
        
        
          ԽորՀուրղի
        
        
          բա -
        
        
          ցառիկ
        
        
          նէէստ մր Հրաւիրուի
        
        
          անմիշապէս
        
        
          Ա տա լին նիստին
        
        
          եկաւ առանց
        
        
          Պոսկբե–
        
        
          պիչեւի
        
        
          -. Այս ՚իեր2էնր
        
        
          կրեմլէն
        
        
          մտած ժա
        
        
          մանակ
        
        
          ձերբակալուած
        
        
          էբ մառեչալ
        
        
          Ժու֊
        
        
          —
        
        
          կով
        
        
          ի
        
        
          Հ րամ
        
        
          անին տակ գտնուոզ
        
        
          պաՀակա–
        
        
          իսումբին
        
        
          կոզմ է :
        
        
          Ժողովր
        
        
          սկսելուն
        
        
          "լէ"
        
        
          Բականովիչ
        
        
          Ատալինէն
        
        
          պաՀանշեց
        
        
          անմիշապէս
        
        
          ձեբ -
        
        
          րակա
        
        
          լե լ տալ Ո՚իումինր եւ ՚Լ^Ր^ տալ
        
        
          բժիչկնեբու
        
        
          դատավարութեան
        
        
          Ատալին
        
        
          կտրուկ
        
        
          կերպով
        
        
          մերժեց Բակա—
        
        
          նովէչի
        
        
          Հասցէին
        
        
          լուտանքներ
        
        
          թափելով
        
        
          եւ դինքբ
        
        
          տեղւոյն
        
        
          վբայ
        
        
          ձերբակալել տա—
        
        
          լու սւղառնալիքով
        
        
          :
        
        
          Այգ ժամանակ
        
        
          , Բականովէւչ
        
        
          , ղունա —
        
        
          թափ եւ յոլւլումէն
        
        
          դոզաՀար,
        
        
          ղրսլանէն
        
        
          Հանեց կուսակցական
        
        
          իր
        
        
          անդամատետբր
        
        
          եւ րղիկ —Րգէհ. բբաւ
        
        
          զայն՝
        
        
          Ատալինէւ ե —
        
        
          բեսին պոռա լուէ •
        
        
          Լեն ինէւ կո ւսակց
        
        
          ութ
        
        
          իւնր
        
        
          ան պատ–
        
        
          ոլութեան
        
        
          ՚քէ2 թաթխեցիր
        
        
          , ոճրագո՛րծ
        
        
          1
        
        
          Աաալին,
        
        
          ինքնիրմէ
        
        
          ելած.
        
        
          Հեռաձայնէ
        
        
          գոբծիքր
        
        
          ձեռք առաւ։
        
        
          Միկոյեան ելՄ" -
        
        
          լոաով
        
        
          մի2ամ տեցին ա յ դ պաՀ ուն . Մ
        
        
          " լ " —
        
        
          տով
        
        
          րսաւ
        
        
          Աւելորդ
        
        
          տեզր
        
        
          մ ի յոգնիր
        
        
          . Հեռա -
        
        
          ձա
        
        
          յնի
        
        
          թելերր
        
        
          կարոլած են :
        
        
          Մ էկո յեան աւե լցուց .
        
        
          -
        
        
          ժուկով
        
        
          Լո՚֊ր
        
        
          ունի մեր ա յս ժոդո -
        
        
          էէէն • Պսսկրեպիչեւ
        
        
          ձե ր բտ կա լո ւած է : Ե–
        
        
          թէ
        
        
          մէնչեւ
        
        
          քառորդ
        
        
          ժամ այստեգէն
        
        
          գուբս
        
        
          չելլենք
        
        
          , սլաՀակագօրքր
        
        
          կրեմլէնր
        
        
          պիտի
        
        
          ԴՐ՚սւ-է
        
        
          Բանի
        
        
          մր վայրկեան
        
        
          վեր2
        
        
          Գերագոյն
        
        
          ԽորՀուբդի
        
        
          անգամներր
        
        
          կրեմ լինէն
        
        
          դուրս
        
        
          եկան, Ատալինր
        
        
          ինքնակորոյս
        
        
          յուզման
        
        
          վիճակի
        
        
          մէշ ձգելով
        
        
          ժոգովասրաՀին
        
        
          մէշ :
        
        
          Վեր վար կր քալէր, կր ՀայՀոյէբ,
        
        
          պո -
        
        
          ռտլով
        
        
          պատոլՀաններուն
        
        
          ապտկինեբր կր
        
        
          կոտրէր :
        
        
          (5 Մնացեալը յա ջ որ դ ո վ )