€ 6 Ա 1Ւ Ա
յէ >
ՐՈԼՇԷԻԻԿՆԵ ՐԸ ե Ի ձՍՅԷՐԸ
՚է
*"ւշԼւ
.իկնե
րի քաղաքական
ուղԼղիՆք
Հայկական
Հարցում
միչա
եղա։
քացաոա–
կ՛"՛" ,
1918
թ– յԼղափոիս,,լթիլնից
ժինչեւ–
**՚յու>ր
I Թ՛՛ւ քքիո
յ բարե կամ ութ իւնր
չա
-
Հելու
Համար
րոլչԼւիկնԼբր
ամկն
ի ն չ
ա–
րին
րաւա բարե
լու
նրան
, Ողք Թ՛բքաՀա
-
յասաանբ
Ոբեսա
- Լիաովոկի
ղա
վաղրով
ՂՒՐղին
Թ՛՛ւ
բքիոյ։
կաբսի
եւ. (ք ո ս կ ո
լա
յի
ղ աչնաղ
բե բուի
1921/»1/
Թուրքիոյ
աուին
Կաբսր,
Արաա
-
Հանր,
Ոաբիղամիշբ,
կաղղոլանբ
, Աուր
-
մալոլնՀ
Թ՚ւ՚֊բյ^ի՚ոյ
՝ւա
(^ելի
չինեչւււ
•>ամար
Ո՚ոոկոլայի
գաչեաղրաի
Ն՚ոխիքեւանի
չըբ–
քանր
նուիրեցին
Աղրբկյքանին
:
իրենց
Հա~
կաՀայ
քաղ
ա
քա կանո
լթիւնր
չարունուկե
-
ցին
նաեւ
հ)" րՀ բղա
յին
Մ իու թեան
սաՀ
-
մուններում
: ՚Լրասաանբ
ե լ
ԱյԼրբէյքանը
աէբ
կանղնեղին
Հայկական
ղալաոնեբին՝
Հոծ
Հա
յկական
մեծամ
ամնո ւթեամ բ
:
Ոոչ–
շե
լի
կնեբր
ե րբեք
ւիոբձ
շարին
աբղարոլ
-
թի
ւն ր վերա կանղնե լու .
1920
թ •
,
Ա՚լ1՚Բ1՜յքանի
իսորՀրղայնա
-
ցոլմից
յեաոյ,
Աղրբէյ
քանի
առաքին
յե -
ղափոխական
կոմ
իտէ ի (Տեղկոմ)
նաիւա
~
գաՀ
՚(յ
՛ս ր իմ ան ո փր
յա
յտա
բա րե ղ
Հայ
ժո–
գոլէս ւրդին
, ոբ
լեռնային
՚Լարարագբ
ի -
բենք
•համարում
Հայաստանի
անրաման
մ աս բ :
՚\,ո
յն բանր
Հաստատում
է Ա տալէ–
ն բ ։ Իր «ամրուլքական
ղռբծերէ»
Գ– ՝էա -
տորում,
էք
414,
նա
ղբում
է՝
«1920 Դ֊էկ–
սւհւքբեր ւին Խռրհրդային
ԱՀքլւբէյջաւնը
ինքնակալքօբէն
հլւաժարւււ1ւց
Հայաս .
սւանի
Հիւսիսափն
^րջաննհր-ից: Նա
յայտարյարեքք
Զ"՚.1Այհղռլյւի , ՚|յախիջ1ւ.
Նաւնի եւ Լհււնային ՚Լալւաբագի փււ|սանցսՆ–
•մր Խււրհլլդային Հ՝այասաա1ւի(լ » ;
Ն ո յ ն բանր Հաստատում
էբ
է11
ռրՀրւէայէն
Հայասաանէ
անղ
րան
է կ
կոմ
է սա
րնե
բէց
Ալիս
Նուբէքանետնր
, « կոմու^ւիստ
»
պաշաօնաթե
բթէ
յ ՚ Հ ^ , ՜ 1921
թ–
Ապբիէ
շՏին
•
«
ԶաՐւ(յե(լոՆրն
ու ՚Լաւրաբաղը Աււ -
ցիալիսաական Հայ՛աստանի տ,նբայժան ւքա–
ււըն ե ն ».
Փեաբուաբեան
ապստամբութեան
շբբ ՜՜
քանին
երբ
բոլչե
լի
կնեբր
բանա
կցո ւթի ւն
նեբ
կին ւիսւբում
ԼեռնաՀայաստ՚սնի
կտ
֊
ռավաբութեան
Հեա
1921
թ • Մ այիս
՚21ին ,
Արաաշէս
կարինեանր՝
ԽորՀբգային
Հա
-
յաստանի
կառավարութեան
եւ Ա ելնիկո
-
վր՝
կարմիր
բանակի
կողմիղ
, ն ո յ ն ն
էի՛–
Հաստատում
, որ
« Զ'"|^^գե^^1Լ|ւը եւ Լեո, ֊
նային ՚Հարաբաղւո որպէս Հայաստանի ան
քակտելի ^քսւսեր. պիաի մանեն նրա՛ մէջ»
(Աբշտկոլնէ
- «Հայասաանէ
Խ– Իչխանու.
-
թեան
րնոյթր»
1926
թ– ԳաՀէրէ,
էք
25)
նո
յն Հասաաաումր
կաաարում
է
նաեւ
Իյ՚՚բՀբղայէն
Հա յաստանէ
կառավարոլ
-
թէւնր
:
Նաեւ
1912
թ– Տունէս
\2էն
Երեւանում
յա լտա րա րւում
է Հեաե՜ւեաչր՝
«Ա<լրբէյ -
յանի Սոցիալիսաական Խռրհրդային Հան–
յւապեսաւթեան եւ Հայաստանի Աոցիւալիս–
աական Խոր՚^ՐԴային Հանբապեաութ-եան
կաո.ավարոլ.թ–իւնների ՛միջել եղած համա–
ծա,յնոլթեան հիման վրայ . յայտարար -
ւում է որ էեո՝նային Ղարաբաւլն այժմուսէ–
Թից կագմում է Հայաւսաանի Աոցիալիս -
տական Խորհբդային Հանբապեսա^ւթ-եան
աէնբաժան մասը» :
(^^ -
Նաւասարգեան
« նքոբՀրղ.
. քաղա քականռւթէւն
ր Հա յկա
-
կան
Հարցում–»
էք
34)։
Մէկ
օբ յետոյ
,
1921
թ–
Տունէս
13 -
Երեւանը
յայտա
-
րարուս
է
« Լեռնային Ղարաբաղը վերջին
1ւամաձայնոլթ–եամբ Հաւյասաանի Խորհր -
դային կառավայրուր-եան կողւքից յ ա յ տ ա -
յւարուած է Հայւա՚ստանի ա10բաժան մա -
ււր » :
Այս
յա յտա բա բութեան
տակ
ստո–
րաղբած
են «մողովրգական
կոմէսարներէ
իսրՀրղէ»
(Ժողկոմ|սՈ,րհ)
նաիսագաՀ՝
Ա.
Մ ե տսնիկե
ան
,
իւո րՀ րղ է անգամներ՝
Պօ
ղոս
Մակէնցեան,
Ալեքսանղր
Բ է գ ղ ա տ
-
եան,
Որապէոնեան
(Լռւկաշէն)
, Արտա
-
շէս
կւսրէնեան
ե լ ^աըտոլղար՝
Ղ,արա
-
րէկեան
.
Ն ո յ ն յայտարտրոլթէլնր
արեցէն
բոլ
-
շեւիկներբ
Ո՛էղա
յ ո ւ մ երբ
րանակղոլմ
էէն
1921
թ՛
Գաչնտկցոլթեան
նեբկայացու
-
ցէ^երէ՝
Արշակ
Ջամալեանէ
եւ
ՎաՀան
Նաւասարգեանի
Հետ
:
Հակառակ
Հանղէ
սա լոր
րոլոբ
էաս
-
տումնեբէն
Լեռնայէն
Վարաբադյ,
մէնշել
ա՛յսօբ
մնում
է անբաժան
մասր
ԽոբՀբգա–
յ ի ն Աղբբէյքանէ
:
Բոլչեւէկեան
ր ՚ ՚ ւ ո բ
իէոստումներր
սէն
ու նենգ
իսօսքե
բ
կէն
Հայերր
խաբելու
:
Զանղեղուբբ
ապս
տամ բած– լէնե
լռվ
բոլ–
շևիկների
ղէմ եւ գէմ
լէնե լով
Ա՚քրբէյ քա
ն ի տիրապետութեան
, չնորՀիւ
ԼեռնաՀա–
« Ւ ՚ Ն ձ 8ԱՆե8հ1յ եհ հ*ն1 ԿԸ ճՆձեՆ
Այ"
էբ
նիւթր
գասախօսռլթեան
,
ղոր
Մինաս
Թկօլէօլեան
տոլալ
Աարսէյլի
ժկք,
12
Տունէսին
, րեդառաքելով
Հա
-
մ աղղա
յ ի ն ի Հրաւէրին
:
Ընտրեալ
րաղմութիւն
մբ
կր
լեցնէբ
ֆբտնսական
Համալսարանի
ամվՎւթտարո–
Բ ա ց ա ո
իկ
դեղեղկոլթեամբ
դասախօսու
թիւն
մ ր ։ Բացառիկ՝
նէւթր
ներկայա
-
ցնելու
եղանակով
,
ո ւսո ւմնա
ս է րո
ւթ
ե ան
լբքսլթեամ
բ , վերլուծում
է
խորռւթեամ
ր
ե լ
ճչղռւթե
ամր
;
«Գաբ
մբ ղրա կանո
ւթիւն»
ի
Հեղինակը
կբ տիբապետէբ
իր
նիւթին
:
Ան իսօսե ցաւ
մէկուկէս
ժամ
ամբուլք
տ–
ռանղ
յռդնելու
, առանց
տկարանալու
:
Ոչ իր խօսքին
եւ ոչ տլ իբ մտածումնե
-
բուն
մ էք
. ինչ ոբ
ցոյց
կուտա
յ էբ
մ
աքէն
թտբմութէւնն
եւ
ուժր։
Ան խօսեցաւ
նաեւ
առանց
յո ղնե դնելու
եւ առանց
ձանձրա
-
ցնելու,
էնչ որ աւելի
գժուաբ
է, ու
կ՝են–
թաղ
րէ րեմրաստցի
իրական
ա ա ղ ա ն գ
;
Մ • Թէօլէօլեան
ճչղեց
նաեւ
կարեւոբ
կէտ
մը., իր
բուն
ուսռւմնտսիբութեան
մէք
մտնելէ
առաք ..
Թէ
խորհրդահայ
րառր
աւշխարհաքաղա–
ք ա ւ կ ա ն
իմաստ
մր
ունի
միտյն։
ինչպէս
ն ո յ ն իմաստր
ունին
արեւելահայ , արեւ -
մաահայ
որակումնեբր.
Հայ
մչակոյթր
բաղմերտ1ւղ.
ու այլաղան
է իր աբտայայ
-
տութեան
ձեւերոլկլ
մէք,
բայց
մէկ
ու
ան
բաժանելի՝՛
իր
ոդիին
ու իմաստին
մէք
I
Հայ
մչակո
լթր,
ուր
ալ
Հւսսռէննա
լ ան
,
ինչ
սլա յմաննեբռւ
տակ
ալ ռւռճանայ
տն ,
Հարաղաա
արտա
յա յտութիւ^էն
է
նո
յն
ցե
ղ ի ն , անոր
ին^ատիպ
աւլգա
յին նկարա
-
գրին
:
Ասլա
, յարղելի
ղասախօս
ր անցաւ
իը
բուն
նիւթին
եւ ուսո ւմնա
ս ի բեց
խորՀր
-
գաՀ
ա յ ղրա կանո
լթիւնր
,
մ աանան
չե լով
այն
կայաններր,
որոնւյմէ
անցած
ւէ
ան
1920էն
մինչեւ
մեբ
օբերբ
:
Վ ե ց
շրքաննե
բու
բաժնեց
խորՀբգաՀւսյ
գ բ ա կանո
լ թ ի
ւնբ , որոնց
անունները
այն
-
քան
լատկանշանուկան
են , որ սլէաք
չու
նին
յաւելեալ
բա ցա տ
բութեանց
1)
Բանգումի
շբքան
(1920։–– 1923)։
2)
Խարիսափում
ի եւ կառուցմ
ան
չբքան
(1923 - 1932) :
3)
Արուեստի
մտտՀոդութեանց
ձՐ2.՛"^
(1932 ֊ 1934) :
4)
Հա
չուե
յա բլլար
ի եւ Հաւաաաքննռւ
-
թեան
չրքտն
(1934
- 1939)
:
ք>)
Հայրենա
կան
պաաե
րաղմ
ի
շբքան
(1939 - 1946)
6)
՚ք^"Ր
Մ1"՛^
(1946 - 1956) :
Այս
թուականնեբր
կր ներկ՚սյացնեն
ւէ ր
Հայրենիքին
մէք
տիրող
վարչակաբղին
կրած
վւովւոխռւթիւններբ
,
քաղաքական
կամ
բնկերա
յին
յէ^ղաշր
ք"
ւմնեբ
ր ;
Անոն ք չեն Հսլատտկիբ
միչտ
ներքին
սլաՀանքներու
, այլ երբեմն
կբ թէյլագբբ
-
ուին
ա րաաքին
Հաբկագբանքներէ
:
Ամէն
պարագայի
մէք իսորՀրգաՀտյ
՚լբա–
/լանութիւնբ
,իբբե
ղեկավարուած
ղրակա.
նութիւն
, ղռւղաՀեռ
էլ լնթանայ
քաղաքա
կանէն
եւ վերո
յէչեալ
թուակտններբ
կշ
Հանգէստնան
նաեւ
այղ
ղրաէլտնութեան
յատկանշական
՛հանգրուաններր
.
Գասախօսէն
Հէմնական
թեցն
էսկ
է
տ յս : Ուոս՚-մնասէբել
քտ ղա քա էլան
այգ
մաէլլնթա
ցութեանց
եւ տեղա աու"
ւթեանց
էլո ՛ լ ք ի ն , Հ ո ՛ յ մաքին
Հակաղգե
ցութիւննե
-
բբ,
անոր
դիրքր––
Վեբէն
տրուած
ՀրաՀանգնեբր
ի ն չ չա
-
յաստանէ
կառավարութեան
եւ
ժողովուր
դի
կորովի
եւ առնական
էլեցո՚֊ածքին
,
էլապուեղալ
Խ " բ Հ բ ՚ լ ֊ ՚ ս յ ի ն Հայասաանին
" ւ
մնաց
նբա
անբաժան
մ՚սսբ
մինչել
այսօր
։
Գանակցութեան
բարիքներից
մէկր
ի
նպասա
Խ՚՚բՀբղ՚՚՚յին
Հայասաանի.
Եթէ
չր
լի՛նէր
Գաշնա
էլղ ութ եան
բնղղիմոլթիւ–
նր
1920/*»
Զս՚նղեւլուբն
է լ այսօբ
մաս
կբ
կաղմէր
Աղրբէյքանի
, ինչսլէս
Նախիքեւա.
նր
եւ
Լեռնային
՚Լաբաբաղր։Շուբք
տա
–՛
սր
Հաղար
քս՛ո.
• քիլոմէ,թբ
(Լեռնա
լին
Վարաբաղ՝
4161
քառ.
ք-եւ
Նախիքեւան
5335
ք–
քիլ"մեթր)
այսօր
չնորՀիւ
րոլշե–
լիէլնեբի
քաւլաքականութեան
խլռւած
է
Հալասաանից
եւ կղուած
ղրաղի
Ա՚լբբկյ
՝
քանին։
Այս
է «արդաբամիա»
քաղաքա
֊
էլանութիւեր
բռլշեւիէլնեբի
:
Ա– Ի–
ԼԻԲԱՆԱՆԻ
•
ԱՐՏԱԲԻՆ
ՆԱԽԱԲԱՐ
ՇԱՐԼ
ՄԱԼԻԲԻ
ՅԱՏՏԱՐԱՐՈԻԹԻԻՆԸ
« Լբ Առնտ
»ի մասնաւսը ր-ղրակիցը ,
էօժէն Ա՚անոնի. մասնաւոր տեսակցու -
թիւն մը ունեցած է էիբանա;նի Աըտաքին
նախարար Շարլ Մալիքի հետ։ հյօսակցու .
ր-իւնը աոաւելւսբար .ւյաըձած է Լիբաքւտքփ
ա|բտաքին քաղ՛աքականութեան շուրջ , ո–
ւրուն ներկայ արեւմաասէր ուղղութեան
գլխաւոր
պաշ,տպւս1ննեբէն
մէկն է Արտա -
քին նախաըարը։ իսկ
երեսփոխանակաւ՚ւ
ընտրոլթիլններն ալ եկան ցոյց տալու թ է
ժողսվուրդին մեծամասնութիւնը կողլքնա–
կից է այս քւալւաքակա|(ււոլր֊եան :
Շարլ Մալիք Պէյրութի Ալքերիկեան Հա–
լքալսարանէն շրջանաւարտ է, երկար տա -
րխներ Մ– ՚եահաււգներու Հաէրվարտ համա.
լսարանին մէջ եղած է փիլիսոփայութեան
դասախօս, ապա, քաղաքական
կհնաքին
մէջ նեաուելով, դարձած է Ըւոշինկթընի
Լիբւանանեան դեսպա» . ՄԱԿի լիբա1|1անեան
մնայուն պատուիրակ . նախ քան որպէս
Աըտաքին նախաւրար էիբաւնան կանչուիլը:
Ատյւրեւ՛ Մանոնիի յօդուածին գլխաւոր
մաււեըը :
Պ • Շարլ
Մ ալիք
րնգունեց
թէ Լիրանա
-
ն ի
1է
բե սփո խանա
կան
ընտբո
ւթիւննե
րր
« միքաղղա
յին
նշանակութիւն
ժ՛ ր
ունէ
՚
Լէն , ռբովՀետեւ
բնդւլիմաղիբ
ճակատին
ղեկավարներր,
1957
Ապրիլէն
ի վեր
Հրա
մա րե ցան
Երեսվ։
՚
ՀԻ
"՛լո
վէն
եւ էլա՛ւ ավա
֊
րութեան
Հետեւած
քաղաքա
էլան ութ
եան
գէմ
բուռն
պայքար
սէլսան
մղել,
որուն
արձաղ
անդ
Հ անդի
ս ա ց ան
ա բա բա
էլան
.էլարգ մր երկիրներու
եւ խոբՀրդային
մա–
մ ո ւլբ » :
Լիբանանի
Արտաքին
նախարաբր
յայտ
-
նեց
թկ
իր երէլբին
արտաքին
քա
ղ ա քա
էլ ւս -
նոլ
թիւ
լն բ պէտք
չէ
որե ւէ փոփո
խութ
ի
ւն
կրէ,
«ՈբովՀետեւ
ստՀմտնոլած
է Լիրա
-
նանի
տեւաէլան
շաՀերով
» :
ինչպէս
յայանի
է , Լիբանան
աբալւտ
-
կան
առաքին
եբէլիրն
է , ռբ րնգունեց
Այ՝
ղրնՀ ա ո ւբ բ ի
վ ա բղ տպե
տո
ւթիւն
ր
:
Այս
ուղղութեամր,
Շարլ
Աալիք
Հետեւեալ
րացատբոլթիւններբ
տոլալ
,
« ԱյղբնՀա
ուրրի
վաբգապե
աութիւնր
երկու
աեսակի
յանձնա
ոո ւթե ան
։յ բեռ բ կր
դնէ
տմ
էէ
բիկեան
էլառ ա վա
բ ո ւթե ան
վբայ
.
առաքինր՝
Միքի՛ն
Արեւելքի
երկիբնեբուն
տնտեսական
եւ
ոաղմական
օղնութիւն
Հասցնելուն
մէք կր
կտ յանա
յ ,
ինչսլէս
Մ արչբլի
ծրագիր
ր
, որ եւբոպաէլան
էէր -
կիրներռւն
էլօղնէբ
նո
յն ձեւով
: Եբէլրոբ
•
գր՝
դինռլոբական
ս ՚ ֊ ղ ղ ս ՚ կ ի
օղնութես՚ն
՛քր
յանձնառութիւնն
է Ա լղրնՀաՈւբրի
վ՛որ
-
I
ղա պեաութիւնբ
լնգունող
եր էլի րնե
բուն
Հանղկպ
,այն սլաբաղային
մկք,որ
՛այս
եր.
կիրնե րը
մ ի քաղղ ա յին
Համա յնավա
րու թե -
նէն
վաանդուս՚ծ
՛լ՛լան
եւ սլաշտսլա՚եուհ
-
լու
Համար
գիմեն
Մ • ՆաՀանղներու
.ղին
-
ուորաէլաքւ
օղնութեան
; Այս
երկու
յանձ
•
նաոոէթիւննեբն
ալ ոշ մէկ
ձեւով
էլր վբ
-
աս՚նղեն
Լիրանանի
անէլախութիւնն
ու
ինվնավս՚բութիւնր
, ֊ ֊ ինչսլէս
Աաբչէլի\
հբաղիրր
վտանղ
մր
չեւլաւ
Յէրանսա
յի
ինքնավարութեան
—- պարղ
՛ս յն պատճա
-
ռով
, ոբ անոնց
իբագոբծումբ
կամ
ժրիս
-
տումր
էլաիսուած
կ մեղմկ
: Այս նէլաաում
.
ներով
կ , ։։բ լ՚նւլունեցինք
Այ՚լ1^Հաուըրի
վաբդապետութի՚նր
» ;
Լիբանան
բաբեկամակտն
սերտ
էլասլէւր
ունի
՛արեւմտեան
ր ո լ ՚ ւ ր
է.րկիբնեբուն
Հեա,
եւ միաժամանաէլ
անւլամ
է
Աբաբա–
էլս՚ն
Լիէլային
: Աուէղի
վերքին
ի՚նդիբնե
-
բուն
աաեն
, արարաէլան
միաէլ
երկիրն
էր
Լէրանան
, սր իր ղիլանաղիաս՚կան
եւ
այլ
յարարե
բութիւններբ
չէ՚ղեց
Յէրանսա
յէ
Հետ։
Սաէլայն
Արե ւմս ւտքի
Հանղէպ
Լէ
-
բանանի
ունեցած
բա րե էլամ ո ւթ
ի ւ ն ր
ենթա.
կայ
է էլարգ
մը սլա յմաննե
բու , ւլոբ
Շարլ
Մ ալիք
չ ի ծ՚սծէլեբ
.
« Ա՛է էն աոթիւ
յայտւսրաբած՜
եմ
եւ
" ՛ յ ս
աո իթով
ալ
էլոււլեմ
յ է չ ե ՚ յ ն ե լ
մ 1^ ր
ֆբանսաց
է բա րե կւսմնե
բուն
, թէ
Լիրանա–
նէ էլաո ավարութ
իւնբ
էլբ ցտնէլայ
սլաՀեք
ել
ալ աւելէ
սէ, րտացնե
լ
՛է՝ է, ր երկու
եբ -
կիրնե
բուն
մէքեւ
ղս յութէւն
ունեցող
բա
րեկամական
էլապեբր.
Պկ՚ոք
է
աւելցնեմ
սաէլայն,
թէ
էն չքան
ալ մեծ
ՐԱայ
այս
բաբե
էլամ ութէւնր
, Լէրանան
չ ի
կրնար
րոլորովէն
անքաաուէլ
տրաբաէլան
եբկէր.
ներէն
եւ այս
վէէ րքիննե
ր ր
ղոՀել
իր
եւրո
պաէլան
բարեկամներուն
Համար։
ԱՀա
թէ
ինչու
ա րա րաէլան
ժողովռւբղնե
բու
օրինա.
ւոր
պաՀան
քներուն
Հանղէպ
Յէրանսա
յի
ցո
յց տուած
Հտսէլտցռղութեան
ո՛լին
ա
-
յ
ռաւե
լ
եւԱ
կը սեբտացնէ
ռչ միայն
ֆրանք՛
՝.
եւարտբական
, այլ նաեւ
ֆրանքեւլիբա
- \
՚ււանեան
րարե էլամ աէլան
յա րա րե րո
ւթ
ի ւ ն - ^
նէւբր : Այս
առթիւ
էլոլղեմ
անկեղծօրէն
յայանել
թէ
մեւլի
Համար
անՀասէլԱ՚՚հալի
էլբ
մնալ
Յէրս՚նսայի
իսբալէլասէբ
քաղա
-
քւ" էլտնո լթիւնր՝
1956
Նոյեմբերէն
ի
՛Լեո,
եւ
յ ո յ ս
ունինք
որ իբ այդ
քագաքականսլ.
թիւնր
պիաի վախէ
: Կբ
մ աւլթեմ
նմ անա
պէս
, որ Յէրանսա
յաքողի
լաւագո
յն
էլէէ ր.
"ք"վ
Լ " ՚ – ^ ե լ ալժերիական
Հաբցբ,
պաՀսլա-
նելով
թէ՛
իր օրինաէլան
չաՀերր
եւ
թէ՛
•ալժեբիտցի
ժողովուրդին
շաՀերբ
:
« Ֆրանսայէ
Հանգէպ
ունեցած
մեր
բա
րեկամ
ոլթէւնէ
ր իսոր է ե լ անկեղծ
; Ե րքա
-
նէէլ ոլէաէ
ըլլտյէնք,
եթէ
առէթ
լնծայ
-
ուէր
մեղէ,
մեր
ճիղերր
միացնել
այէէ
րո
լոր
ճիղեբոէն,
ոբոնք
կբ ձդտին
ֆրանքեւ–
ա բա բական
յա
բ ա բե բ ո ւթ
ի ւննե
ր ր
բարելա
ւելու
» :
փով
էլ ան ղբա գառնան
ղեղա րուե ստա
էլան
սւոեղծագոբծոլթէ.ան
վրայ
:
Ի ՛ ՛ ն չ ցանեցին
եւ թնչ
կր
Հնձեն
:
Մինաս
Թէօլէօլե
ան վւաստացի
լնթեր
-
ցումնեբ
լ՚ր
՚սէ.
Լեն^նէն
, Ատալինկն
, քէքան–
քեանկն
, Ժ՚լանովկն
,կարգաց
ՀրաՀանւլնե
րբ , քննագտտոլթիւննե
բր
կուսակցու
-
թեան
օր կաննե
րուն՝
ա րուե սա աղէ անե
րռւ՛Լ
ուղղուած
: Շեչտեց
ղրսղներոլ
ղանաղան
Համաղումաբներռւն
լնթացքին
արծար
-
ծուած
խնղիրնէղւբ
, եւլած
քննագատոլ
-
թի
ւ ն ն ն րն ու ցուցմ ուն^ե
բր
:
Այսինչ՝
այն ինչ որ ցանեցին
:
Միւս
էլողմէ՝
ւլասախօսը
ցոյց
տուաւ
ձեռք
րե րուած
արդիւն^րբ
, Հունձքր
:
Հասալ
տ
յն եղրակացութեան
թէ
ծանբ
տուրք
վճա
բե լռվ
Հա^ւգերձ
վաբչակար
-
դին
, յաճաիս
աբե՚սն
ղինով
, Հայ ստեղ
-
ծ ա գ ո ր ծ
միաքը
էլրցած
է մնալ
իր
մ եծու
թեան
եւ ւլեղեղկռլ
թեան
մէք. ինչպկս
ս լ -
րիշ
տ ե՛լեր
, Հանդիսանալ
Հարաղաա
ար
-
աա
յա յաիչբ
ցեղս՛
յին
ան կո բն չե լի արժ
կք–
ներուն
եւ առ աքին
ո^.թ եանց
:
Բացառապկ
լ,
բեղուն
չբքան
նկաաէյց
1932
- 1934^
երէլռլ
տաբիներր
(Ջարենց
,
Ղ՛ . Մ Ա՛Հ "՛րի է Րաէլո
ւն ց)
Հայր են ա էլ ան
սլ ա -
աեբաղմ
ի չբքանբ
, ուր արեւմ ա ա Հ ա
յ
ղ րա–
էլանութիւնբ,
մինչ
այդ
մոռացութեան
տրուած
, էլերեւայ
Հոն
Վարուժանով
,
յքեծարէւնղով
եւ ուր կր
սաեւլծադո
բծեն
նաեւ
գ.
Գեմիրճեան
, Ա. Զօբեան,
ՇիբագՀ
եւ
" ՚ ֊ բ ի չ տաղանդաւոր
դբուլներ
.
իսէլ
՚Լերքին
տաՍր
աարիներբ
նկատէ,ց
Հալ
մաքին
ամէնկն
րեղմնտլոր
շրքաննե
-
րէն
մէէլր,
մ՚՚ւսնաւորաբաբ
պաամա
֊
րա–
նասիրաէլան
, լեղուադիտական
,
ղիաական
եւ արուեստնեբու
ղանաղան
մարղերուն
մէք։
Ոչ մէկ
ուրիչ
շրքանի
մէք,
յայտա
-
րաբեց
դասախօսբ
, չենք
արտ՚աղրած
այդ
որակով
ե լ արժէքով
գործ։
Ոչ մէկ
դիտողութիւն
ունինք,
աւել
՜
ղռւց
Մ ՚ Թէօլէօլեան
, խորՀրդաՀայ
՚ լ ր ո ղ –
նեբուն
, անոնք
կատարած
են եւ կր չա
՚
բունաէլեն
կաաարել
իրենց
պ ա ա մ աէլան
ա–
ռսւքե
լութիւնբ
, ոտե՚լծադլ,
րծե
լով
միչա
,
աա
լով
Հս՚յ
մէէլ
ե լ ան բաժ անե լի մ չակ^'
յ ՜
թին
տեւական
եւ մնայուն
ղործեր
։
Ամէն
Հունձք
ի Հաբէլէ
ունի
իր որոմն
՚ "
Հատիէլր
, իր յարգն
ու ցորենը
:
Տար՚լր
էլերթայ
, ցորենր
կր
մնալ
,
Ու
Մ–
Թէօլէօլեանի
րնգՀանուր
եւլրա
-
կա ց ո ւթ
ի լ ն ր կարծէք
իր բնական
արձա
-
գանգէ
կը գանէր
Երեւանէն
եր՚լուող
ղե -
՚ լ ե ղ ի կ
երդին
մէք,
ուր էլր միանային
խոր–
ՀրդաՀ՚Այ
Խ՛
Գաշտենցն
ու
արտաստՀ
-
մանի
ղրո՛ւ
Մ • Թէօլէօլեանբ
,
ե ր ՚ լ ե լ ՚ ^ ւ
Համաբ
ն ո յ ն անմաՀ
երգր,
յայտարարելու
Համար
ն ո յ ն ճշմաբւոութիւնբ
.
Ջուրր գնում է , կաւմուըջն է մնում,
Փա՜ոք գետի վրայ կամուրջ կապոդին :
ճանապարհից լալ ի՛նչ կայ՜ աշխարհւււմ,
Հագա՛ր ^ հազար փաւււք՚ նամբայ շինողին :
Եբգն էլ հիւսւում է նանսայար1փ հետ,
Եւ նրա հետ էլ մնում է կանգուն :
Լալ երգն ու նամբան՝ ապըոււք են յաւէա ,
Փա՜ոք նրաւն, ով նո՛ր նամբայ է շիւնէում :
Խ ՚
ԳԱՇՏԵՆՑ
Ես
աւելի
քան վստաՀ
եմ , որ եթէ
րա
-
բ ե գ է պ էլարդադրութեամր
մր
Մ
արսէյլի՛
դաստ խօս՛" կո՛ն
սբտՀին
մկք
գտնուէին
նաէ
,լ
Երեւանի
մեր ղբ չե ղբա |րնI^ր
ր , նո լն
ռբոտրնղոստ
ծ՚սւիեբով
սլիտի
ողք ունկ
ի ն
Մ • Թէօլէօլեանբ
, ղտնելով
իբ
վերլուծռւ–
մր անաչառ,
ճիշղ,
եղբայրական
:
Fonds A.R.A.M
