Օ Հ Ա Ն
Կ Ա Ր Օ
ԽՄԲ
— 1933 Ապրիլ 27ին , սւաժանհլի
հիւանդութենէ մը վերջ կը մեւսնէր մեր ե–
րիաասարդ աշլսաաակիցը , ընկեր
ՕՀ"՚՝ե
կարօ :
Ուրեմն, մահուան քսանամեակն էր այս
ամիս, անցեալ աարի ;
Այդ ասթ-իւ ուրիշ աշխատակից մը,
Եդ– Տարօնեան, որ իր մտերիմ
ընկերն
էր , հեաեւեալ տողերը կը նուիրէ իր յ ի –
շատակին
. . . Շաա
"՚-շ ճանչցայ
ղէնք
ու.
շաւո
կարճ վա
յե էեց է
էր
բարեկամ
ութէւնր
:
1923/ք
աշնան
ես ալ Հետեւեցայ
Հայ1լա1լան
արտաւլաղթէ
այն ալէքէն
ոբ Պոլսէն
մեկ–
նելով
ողողեց
Ֆբանսայէ
ափերր–. Փարէղէ
քաղա քամ
երձ աբուա րձաննե բ էն
մ էկուն
մէքն
էր , որ յաքողեցա
յ սլա շտօն մր
ճա
րել
եւ Հոն ալ ասլբեցայ
երկարատեւ
մե —
կուսա ցումէ
մր
մ էք
Հ ԲԷԷ
անղամ
ղուրս
կուղայէ
այս կամաւոր
աքսորէն
,
Փաբէղ
երթալու
Համար–. Մյսսլէսէ
այցելութեան
մր
մէքոցէն
էր ոբ , էրէկուն
մր,
«Ֆլօ
-
րէա»
Հա յկական
ճ աշա րանր մտայ
, ներ -
կայ
ղտնուելու
Համ աբ
«Տարղղող»է
մէկ
ղասաէւօսոլթեան
: Զեմ յէչեբ
ղասա
թօսն
ու էր նէւթր
.- Վ^երքաւորութեանր
, Նար
-
գունէն
, որ ղէս նշմարահ
էր
բաղմութեան
մէք,
քովս եկաւ
եւ թօսք աոաւ
էնձմ է որ
գասա էւօս ութ
էւն
մլն ալ ես ստանձնեմ
՚.
Որոշեալ
էրէկունր,
ղյրոյցս
աւարտելէն
վերք , երբ
ւււ1յկնղէրներուն
Հետ
ես
ալ
գէոչէ
ելքէ ղուոբ
էլ ոււլղուէէ
,
Նաբգունէն
եաեւէս
ւղոռաց •
--
՛ԲԷ է մր սսլասէ
()Հան կարօն
սլէաէ
ներկայացնեմ
քեղէ
։
Բր էլան շէն վրայ՝
նբբաՀասաէլ
, սեւ ա
շ–
քեբով
ու սեւ սլեթերհվ
մտացէ
ու ժսլ —
տուն արտա
յա յտութեամբ
երեսոլնՀ
էնղ
-
նոց երէտասարղ
մր էր
թօսաէլէցնեբու
թումբէն
բաժնուելով,
մեւլէ մօտեցաւ,
եւ
աոանց
սսլասելու
այն սովորական
բանա—
ձեւե րուն
վւո թանա կութեան
ղոր էլենցա
-
ղա ղէտութէւնր
էչչ, սլա րտա
ղրէ
նմ ան սչա–
րաւչանեբւււ
մէք,
ՕՀան
ղո յգ թեւերս
լաւ
մր ցնցելով
Հարցուց
.
Տղա՛յ
, գոլ
ո՛՛՛ւր էէր
մէնշեւ
Հէմա :
քէր ձայնէն
մէք էչա րօա է ու
գուրղուբան–
քէ շեշտր
կար ; Կարհ՜ես գէմ
առ
գէմ
ղտ–
նուէր
Հէն մտերէմէ
որ էէբ աեսւււհ
ւռարէ–
Ներէ է վեր : Թէսլէտ
էրաբու
անհանօթ
,
բա յց ե րէլուքս
ալ Հա յաստանէ
ա յէք շբքա
նէն
էէնք
որ կր տարահոլէ
՚Լանայ
էէճէ
Հարաւակողմր,
ուստէ
էբ քերմ
ռղքաղու—
բումբ
արղէւնք
էբ
սւ յն ուբաթութետն
որ
կր ղգար
նոր
թլե ակէ
մ ր
Հանղէսչե
լով
Հայբենէ
ղաւառէն
: Ասկէ յե
ՕՀ աււ եւ
ես յաճաթ
Հանղէսլեցանք
էրարու
եւ մեր
յարաբերութէւններր
մէշտ
ւղաՀեցէն
այն
ւգարղ
ու սէրալէր
՚էրոշմր
որ
անոնց
սկղրնալո
բութէւն
ր յատէլանշահ
էր ւ
Հողէն
վբայ
Հասաէլ նետահ
, ու
Հայրե—
նէքէ
նււ բահէն
աղատութէւնր
էր
թանձա—
ր ուր
էն մէք բմբոշթնահ
Ր1ձ"՚Լ՚"Լ^
անշուշտ
ոբ ՕՀանէ սէրտր
էւորունէլ
ցաւ
էլր
լլղաբ
այս անղնաՀատԼԱւ
բարէքն^րուն
էչոբուս–
տէն.
րայց
տյլաս է բութեան
ղէհր
այնքան
(""Ր
էր ւ՛ր ՚ ^ է ք
"Ր
" ՚ ^ ՂԻ՚"ԷՐ
ԻՐ
վիշո՚ր
է–
րեն
սլաՀել
ու ղուարթութեան
Լողով
մը
քաղցրացնԼլ
էր թօսքն
ու վաչւմունքր
րն
էչե
բն
եչւ
ո ւն ՀԼտ
:
Վանէ թէ ԱբԼւանէ
, ո լ նաեւ կամաւո
-
րական
ւլունգերոլ
մէք, անցահ
էբ Հան -
րայէն
ւղաշւոօններու
բոլռբ աստէճաննե
-
բէն
ու Հ(թրճէթնեբէն
մէնչեւ
թ որՀրղա
-
րան» բարձրացահ
,
րայց
այս
րոլորէն
վեր առանձէն
Հրճուանքով
էչր պատմէր
էր
ուսուց չա կան յէչատաէլնէ. բ չւ
;
^Զանաղան
ժաժ անւււէլներու
ու բաղմ աթէւ
վա
յրե
րու
մէք,
ղրԼթէ
բոլոր
կարղերուն
մէք ալ
ղա–
սաւանղահ
եմ , կ՝րոէր , բա յց
Հողէս
էր
ամ ենամ
Լ հ վա յելքր
ղտահ
է մէչա
ա
յն
պաՀերուն
երր պատեՀութէւն
ունեցահ
եմ
այրուբենր
ճանչցնելու
փոքրէէչ
սէչսնաէլ
-
ներուն
• Երբ որ վեբէ ղասաբաններու
Հետ
ես , որքան
ալ բան ուսռւցսւնես
էչբ
նմանէս
այե լուսարարէն
որ աչւգէն
վւսւււււոգ
էլան—
թեղէն
բոցր
կր ՀբաՀրէ
։ է՛սկ երբ ման
-
կէէլէ մր նոչւ ղէբ կր սորվե՜ցնԼս
, էլր նմա—
նէս
Ա . Մ ես րոպէն
որ առաքէն
անղամ
րչ–
լալով
լո յսէ
էչաթէլներ
կբ սբս/լէ
մ
թէն
ՀողէնԼրուն
մէք»;
Աէրւոր րաչւէ էչ։ ու էր բաբութէւնր
ան–
թաբւլաէւ
էր մ՛եչւ աչթարՀԷ
աւլբէւլւներուն
սլէս;
Գէ,ղւստւ։ւնէ
մր մէք կ՚աչէւաաէր
վեղ
Հարէւր
ֆրանքէ
մր փոթաբէն,
ղումար
մր ոբ
նո յնէսէլ
այղ
ժաժ անա էլա
շբքանէն
Հաժ աբ անբաւաբաբ
էբ ապրե լու :
Բա
յց
ՕՀան
Հնարր
կբ ղտնէր
այգ վտէտ
ղու -
մարէն
մէէչ նէչատելէ
մասր
յաաէչացնե/ու
Հանչւայէն
նսլաւոա էլնե բու
ու նւսեւ
ւլէրքԼր
ու ա
յլ նուէրներ
ԴՐ կելու
Ա է սլէ՛ րէո
յ
մ
էք
աքսորական
բարեկամներուն
է
1929/՛^՛
երքանէլայէշատաէչ
Հայասէր
Բրաֆթ
- Պռննարէ
թնղբ անքէն
վ բա
յ ,
Զուէցեբէա
ղացէ ,
պա շտօնւսվ ա րե լու
տեղւո
յն Հա յէլաէչան
որբանոցէն
մէք :
5"՛–
րեշբքանէ
լնթացքէն
, Հաստատութեան
ու
որբերու
չուբք
յւ՛ոնէ մր թղթաէլցութէւն
—
ներ
ղրկեց է Հ3"՚ռսւք»էն
: Այ՛է
ղրութէէն–
նեբէն
մէէչուն
ժէք էչր էւօսէէ տղու մր
մա
սէն
որ չ^ւէչէէ բնե ր ուե Հետ
ունեցահ
վէճե
-
րու
լնթացքէն
, անճա րաէլո ւթէւ ան երե —
սէն՝
մէշտ
էբ էրաւունքր
էչր
էլոբսնցնէր
ու պատէժնեբւււն
կէսր
ուր է ^ ե բու
Հաշ —
լոյն
էլր էլբէր , առանց
ոթէ եւ քէնէ : ՛Բանէ
մր օր վերք
, ՕՀան
էն ստա
ցու
յ նամ աէլ
մ ր
որով
կր Հարցնէր
«Ո՛՞վ է այն
՚ 1
՚ ո ք ր է 1 չ
որ–
Բր որ պասէէժներոլն
կէսր
ուր է շիւերուն
Հաշւոյն
էլր էլրէ • տո՛ւր
էնհէ
էր անունր
,
էլ^ոլղեմ
էլեանքէ
ուղեկէց
ղաոն՛ալ
"՚յԳ
փոքբէկ
ղժբսւթտէն
որ ա յղքան
էլանութէն
էբ մասն
ու բաժ
էն բ րնղուէյահ
է էր անէ–
բ աւետ
լ ցե ղ էն
ղժնղակ
ճակա տաղէ բէն
»
X
Բաբէ էր ՕՀ՚սն , ու էր բարութէ՚նր
ճա–
ոաղայթէ
ժ չ։ ՛՛լէս անթւորօր
էն
էլ՛ է յնա բ
մարղող
, ւոնաս ուննե ր ուն
եւ նոյնէսէլ
է ~
րերու
վբայ
: Անգամ
մր , քանէ
մր րն -
էլեբներու
Հետ
էր սենեաէլն
էէնք , սեղա
-
նէն վրաչ
նոչւ ւլաբթոլցէչ
ժա։քացոյց
մր
տեսնելով
Հարցռւցէ
.
–
ՕՀա՛ն , ա յո
է՞նչ
չռա
յլութէւն
է .
կՋ ՄԸ ՕՀԱՆ
ԿԱՐՈՅԷՆ
Պէաէ նստէմ
ձէւնոտ
ճամբանեբուն
ե -
դերքր
եւ Հարցնեմ
եր թեւե
էլո ղ
ճամրորղ–
ներուն
, թէ էբենց տեսահ
քաւլաքեելւուն
ժէք
կա՛՛յ
մէէլն աւելէ
աբթուն՛
,
լեռներէն
մէէլն՝ աւելէ
աւլնուաէլան
եւ հովերէն
մ է–
էլլն աւելէ
ղղա
յուն՝
քան
Հնօրեայ
էմ
սէ
րական
թնձորենէն
. . •
X
Ա^ւ մեբ տունէն
չէր
կ՚"րող
Հեռանալ,
եւ
մեր
տունր
չէր
ուղեր
Հեռացնե
լ ղա յե
. . .
բան մր չէէնք
հահկեր
էբժէ,
եւ ան հա -
նօթ
էր մեբ տնաէլան
ղա ւլտն է .թւ ե ր ո ւն
. . •
Երբ
չեղահ
բաներ
ոււլե լուս
Համ
աբ
մեբժոլէէ
ու արաասուէէ
, երբ
մայրս
լար , էնձ անհանօթ
պատճառներով
,
ան
էչր ղէտէր
մեբ աբցունքնեբր,
էբ
՛ւէ՛"– ~
թր
երեբցնելով
է . .
Ան մարղեբէն
աւելէ
հանօթ
էբ էլանա —
ցէ ղաղտնէքներու
. . . Հաւաքուահ
թոս
-
տովւււնաՀ այր իւնձոբենու
վւէլոնէն
տակ
,
թաղէ
կէներ
մերթ
էրքօրէն
, Հեէլեէչալով
,
մեբթ
չատ
ղղոյչ
էլր էւոււտովանէէն
րա —
ներ , որոնք
էլ րնղՀատոլէէն
, երբ մարղ
կր
մ օտեէւա բ . . . Անոր
նու յռւահքեե
բ ու
տակ
կր լողանա
չէն ու Հանղեբձ
կր
փոէւէէն
կէներ , ցուցաղրելով
մարգերէ
ա
յնքան
ւլգո ւչո ւթեամր
ոլաՀ ուուլ
էրենց
մ երկու
-
թէւնր
. . .
Ան էնձմ է ու բոլորէն
որքա՛՛ն
աւելէ
չրլէ՚ոյ
թէ «Բրէտէ
Ֆօնսէէ»է
մեհ պար
-
գեւր
քեղէ վէճակուեղաւ;
Զեմ ուզեր
որ
Հարսաանաս
, ՚էեբքր
երեսնէս
չես նայէր
ւ
-
Տղա՚յ,
եթէ պատճառր
յայտնեմ
վր–
րաս պէտէ
թնղաս
, րսաւ
ՕՀ՚՚՚ն
վարան
-
քռվ
:
Եթէ
չյայ՚ոնես
, աւելէ
չտա
պէաէ
թնղամ սպաոնաց
է •
Այն ատեն
յանցաւռբէ
ժպէտով
ժր, ո —
բով
էլարհես
մ եբ ներոզամ
տռւթէւնր
ա
-
պաՀովե՜լ
էլ՛ուղէբ , ՕՀան էր
Հէն
ղարթոլ–
ՅէէՐ
ե " յ Յ
՚ոո՚լով
բացատրեց
.
Աւելէ
ք ՚ ս ն վեց տսւրէ է ոչւ այս
՚էոբ—
^էքբ
է
առանց
եչւէչվայրկեան
՚քչւ էչենալու
,
էլր րանէ ու էլր րանէ սեղանէս
՛թ՛ա
յ : Այո
ւսնզ ուլ բռնու շէլ ա ա ան ք ր
էւ զճ ա Հ ս՛ ր ո ւթ է ւն
էլաղղէր
էնհէ; Ատոր Հաժար
"՛յս նոր
ժա
մացոյցր
ղնեց է որ առա
քէնէն
քէշ մր Հան–
ղէստ
ւոտմ
%
Բնտէլանւ"
բւււ ր "՛յս թոստովանանքր
բն—
ղ" ւն ո ւե ց
է"
լ
էլնղուքներու
րնղՀանուբ
"լ"ռթկռւմով
՚^Ր , ^ էն չ նե րէչւոնէւ րէն
ռ —
մանք
զ լո լէէնէւր ո լե վեբեւ
ձեռքե ր ր ճա
-
էւաբակաձեւ
էլր գարձնէէն,
ՕՀ՚՚՚նէն
Հար—
ցնելու
Համար
թէ էէ՛՛՛ր թոցու
ցահ %
ք՛սէչ ան ստոյէէչեանէ
մր Համաէլէւբււչու
—
թեամբ բւս
լա էչւոն
է"
ց ա
լ մբմն քելու
;
-- Ե" էբոէ"՝ որ վրաս պէտէ թնգաք
;
ԵԳ–
ՏԱՐՕՆԵԱՆ
(ՄՏացեալր յաջորդով)
գաղտնէքներ
ղէտէր
. . . Ով
որուն
րսելու
գաղտնէք
մ՚ունենար
, կր տանէր
թնձորե
-
նու
մօ՛", անոր վկ"ւյ"ւթե–ամր
էէ^ք՚՚՚լու
..
Ասա"ւհմէ
առահ
էր բուբմունքր
աա
-
բահելով
բակէն
ժէք, Աստուհոյ
՛քէկ Հր -
րեչտսւ/լէն
պէ"
էքահ
էր մեբ րակէն
մէք
՚ ՚ ՚ ւ՛ր Հովանէն
աաբւււհելով
մեբ
տանր
վրա
յ , ամ ար՛ս յէն տապերու
յարձակումր
կբ քախքաէւէբ
• • • : Հէւ՚ոնէչնէւբ
էլր Հան–
գարտէէն
, երբ անոնց
մաՀէճներր
փո
-՝
էւաւլրոլէէն
անոր
մօտ
. •
•
3"՚էնահ
Հնձ -
ոլորներն
էրենց
գեբանղէներն
անոբ
յանձնելով,
էլր Հանղոաանայէն
, կռնակ–
նէն անոր աուահ
• • • :
Շաա
անղամ
էնձ րռահ
են , րայց
էեմ
յէչեբ
թէ է՚նձորենո՛՛
լ պատճառով
մ եր
տունն
"՛յ՛է մօտէէլոլթեան
վրայ
էր շփն -
ուահ , թէ՛"
մեր տան պատճառով
էր ււր
թնձորենէն
այղտեղ
եկաւ
Պարզ է սակայն,
որ մեբ աւգե եւ
թրն—
ձոբենու
բարեէչամութեան
մէքեւ,
բտցւոբ–
ձակ
ղէտում
մր կար ...
X
Ես ունեցահ
եմ թնձոբենւււ
էմ
սէրս ,
նաէւ քան էմ յէշողութէւնր
• • . Այղ պատ
ճառով
ալ անոբ եկահ
օրերու
մասէն
էնձ
տեղեէչռլթէւննե
բ չէ էչա բուլ
տւււլ էմ յէ -
չոզութէւես
- • •
Մայրս
էնձ էչրսէր.
^թնձորենոլ
սէբր
քու
մէք էլաթէ պէս
էր ՚ • • մէկր
մէւսէն
էէէր
քոէլեր , մէէլր
մէւսէն
տեղր
կր
բռ–
եէ բ . . . Երբ որ լա յէլ՛ կաթէ
Համ ար ,
կա–
Ր
^Լէ
էւ՛ Ք
^Ղ
Է.Է՚՚""3^՚^Լ
՚ թնձորենու
մ օա
տանելով
.... էչր ժսլտէէբ
զա
յն տեսնե՜ -
էով,
էլարհես
թէ ան ստէնք
մ՛րլլար,
կար
հ՜ես էրմէ կաթր
Հոսէր»
...
^ " ՚ յ Յ է՛^
յ է ք Գ ՚ ՚ ՚ - թ է ՚ - ն "
լաւա՚ոեղեակ
է
այն
օրերուն
, երբ մեհ ու
յողնեցոլցէէ
ա ր չա ւանքեե ր է վերաղարձահ՝
ես
ու
փայտէ
ձէս թաղաղութէւն
կր
՚լանէէնք
իր
է"՚^քին
ու չոյսւնքնեբ
ուն
տակ
,
որււնք
աւելէ
անուշ
էէն քան
րոլոր
աբէլահնե
բն
ու յաղթանաէլներր
. . .
Եւ այսպէս
ամէնէն
անղաւաճւսնն
էր
նա,
ամ՛էնէն
աւելի
նա թ բէւտ բե լէն
. . .
Գունաւոր
ու նէլարէն
թուղթերու
, թե -
լեբու
, էմ ձեռակերտ
ղորհէնեբոլ
, եւ չեմ
գէտեր
որ տեղերէ
տէրացահ
ա
յնքան
բազմապէս
է Հա րստութ
էւննե
բու
ր"վան
-
ղակ
ղանձարանս
, թնձորենէն
էբ ՚
րոլոր
այւ՛ րանե բ ր որռեք
աւելորղ
ղտ—
նելով
էլր նետէ ր մայրս
, Հայրս
աոնե
-
լով
, էւր ատներ
էլ ու ռաքա ր էչէր էնձ
անոնց
փոէւարէն
, եւ եւլրա յրնե ր" էչր թէէ էն ու էչբ
վ՚էրէին
ւսռանց
լէ ռ էւու բ էնութեան
. . .
էլր
յանձնէ է թնձռբէւնոէն
. . . Անոր
մ էւ՜հ ոբտէն
մէք
ւլսւղտնապաՀ
եւ վսւոաՀելփ
անէլէւ1ւ
—
ն(ւր էլա յէն պաՀուահ
էնձ
Համ ա լ։
. • .
\յլ էբ սբտէ
բոլոբ
թոբշերուէւ
հանօթ
էէ՛–՛
Տեղ մր էլար ուր էլաբելի
էր
սլաՀել
ղնղ աէլեե րր , մէէլ
ուբէշ
տեղ
չա րմա բ էբ
ա
յն ղունաւոր
թելերուն
, որոնցմ ով
պա–
տոււոէէլներ
կր Հէւսէէ
- - • էր սբտէ
թ՛՛ր—
շերէն
՚^էկր
մշտասլէս
կ՚արտասուէր
...
եւ
մէէլ
ուրէշն անյատակ
էր,
ուր
էնկահ
ամէն
բան
էլր կորսուէբ
, ղմելէէս
նման
,
ե,
Ա Յ Ն Դ Ժ Ռ Ա Ի Տ
Օ Ր Ե Ր Է Ն
ԼԵՐ՛ ԱԳԱՄԵԱՆԻ
ՅՈՒՇԵՐԸ)
Իմ յուսաՀատական
վիճաէլիս
մէք , հա–
բաւ.ր էլր զղայի
Հայերէն
թօսելու,
էմ րա—
րեբաբ
Հովէւէս
էլր պատասէւանէէ
ԱաՀակ
Մւ՚սրոպէ
մէւռոնաՀամ
լէւղուով
;
կարհես
ան ալ ազղռւեցալ
այս աղօթքով
օհուն
լեղուէ
ղեղղե ղանքէն
;
Ե րէչւոբ խնամ ուեց ա յ ա յւլ թղճամ էտ
Ա–
բաբէն
որ ամէն
ճէղ թաւէեց
դէ"
մէւէթա–
րելու,
ւլաբձայ
անոբ
որղէն
ու օ՚լնսւ/լա
-
նր
յ
Մեչ՛
սնունզն
էր թանապուր
եւ
Հ՚՚՚ց
,
էբրեւ
Հաղուստ
ուէւէէ
չ"՚"(իեէ
՚^Ր եւ
բուր
դէ չուան
մ ր իբրեւ
դօտի
:
Կր
կ ՚ ՚ ՚ ր ^ է ի թէ մէաէլ
Հայն
եմ որ ա •-
զտտւււահ
եմ այն աՀաւոր
ս պան ւլտն "ց էն ՚,
ՀետւլՀետէ
ղաա
յ Հա յ մ սւնուէչներ
որոնք
ոբղեղրուահ
էէն այս վաչէչատուն
անա —
պատտէլսւններէն
; Շատեր
էէէն
էլրնաբ
աոկալ
ղրէլան.^երուն
-,
՛Բանէ քանէ
մ ււււուլա չ
մ անուէլնե ր թօչ
-
նեցան
, մաՀւսցան
, անթնսւմ
ու լքուահ
:
Անււնց
Հ ոգեվտր^ւ
անղամ
տառապանք
էր ՝
Է1"է1
՚է.
՚"րեւէն
տաէլ եւ ճանճերւււ
ա բ–
չաւ՛ո
նքէ
ն տաէլ–. Շ՛՛՛ա ե՜բ էլր լք ուէ էն
կեր
ղաոնւււ
լով
վա յրենէ
կենղանէներու
յ
Եւ
չ ո ւ 1
՚ 1 է ր ո լ , որոնք
յզփացւււհ
էէն Հայ
մա–
նուէղերու
ղէաէլներով
;
Ա յ " կի"ավա
յրենի
ժ ո ղո վո ւբ դր
"Ր՛՛է
տեղ
չունէ ր
բնակութիւն
Հաստատելու
Համար
եւ կր թսւվւառէր
անասլատէն
մէք՝.
Վրաննեբր
ուղտերու
վրայ
բե՜ռցահ
, ամէն
էէրէչռւ էչամ երեք օբր անզւււմ մր տ1։ղ
եւ
մէքավայր
էչր փոթէր,
Ա
՛յ՛՛ վաթաղրու
—
թեանց
լնթացքին
էլբ վւաիսչէբ Համաճա
~
բաէլէն
սարսափաՀսւր
, իր
Հաբաղատներն
անզամ
Հէւանգ վէճակէ
մէք կր էքէր
, որ
պէսզէ չվաբակուէ
:
Երէլու ամէս մնացէ
էմ
թնամաէչալէ"
ւէ
օտ
, ա մէն
աո
աւօ՚ո
Տօսք.
ր էչ ՛աո աքնորղէ
է
ա րօտավւււ
յրե բ ր
յ
ի՛՛նչ
ղե ՛լե ցիէչ է րնու
-
թեան
ազատ
հոցր , Հեռու
մարւէոլլ
վաա
դորհ ուէւէ ութենէն
: Մ այր
Հ՚՚՚էբ
էլ՛ ուրա
-
թացնէ
էլ են ղան ա էչան աչթարՀր
իր բաբե–
բեբութեամ
բ եւ առատռւթեսւմ
բ ; Հաղա —
րաւոր
ոէիսւսբնէւր , ուղտեր
էչր լավւեն
այս
րնղարձւււէչ
մա րդագետ
իննե ր ր , արօտա
-
վայ բերն
ու
մ չա էչո ւահ՜ դաչտեբր
;
Ր՝ լուի ւււ ուո
շրք ի էլ ցեզաթում
րերլլ
իրենւլ
անՀամ ար Հօտերով
կբ լավւեն ,
էլ՚աւերեն
բոլոր
իբե՜նց անցահ
շբքաններր
էչ չւ թալա–
նեն նստա
էչէ, տց
ժողո վուրղ ր :
Ոչ
՛Լէկ
ձեոնել՚էցռւթիւե
-. Այն չբքաննեբբ
ոբ
ան–
քրզփ են լքուահ՜ են բոլորովին
,
Ե՚իբատր
ւիո իւանա էլ օզ աագո րհուե
չու
անտեսռւահ՜
է , էսէչ թուրք
էշթանութէւնր
ոեւէ էչեր -
սլ"վ
էէ Հէ,տայէբքրուէր
՛ո յ՛՛ Հարուստ
աշ–
ի"սւբՀամա"է
բարէքէն
որ էչրնար առաւե
-
լաղ ո քն էւււվւով նպաստել
երէլրէն տնտե
-
ս ութեան
;
Աուր էական
սլետութէւեր
վեբք աուահ
է
այս
աւերէէ
ցեզւսէւումբերուն
ան"անձ
գո րհունէ
ութ եան
ել էչաղմաէչերպահ
՚" յ "
շրքանր,
ոբ մեհ ա՚գագայ
կր
թռստանայ
ե ր էչր էն տնտեսաէլան
՚ ղա րգւ՚՚ցմ
ան
Հ
Ար՛էէն
ի։րա էլանւււց ուցահ
է ե ր էլր աղո րհա էչան հր—
րա՚լիչ՚բ
եւ
Ե փ ր ՚ ՚ ՚ ՚ ո ի
քուբին
օ ՛լտ ա ւլո բհո
ւ–
մի
հրաղիր ր էուրք
"ւս "ւմնւսս
ի
րութեան
առարկայ
դարձահ
է մօտաւսր ապադա
—
յին Համար
:
թուբքիան
էէլ՛ կրՅ՛"^
է"՚՚է^Լ
՚"
/"
3^1.՛"՜
թումրէւրր,
ի"էլ Աուր իան
այոօբ
այղ շր—
քաններէն
էչ՚աբտաղբէ
առատ
բամպակ
,
բրինձ
արմտիքէ
Այ"
էլեանքր
անտանելի
էբ ինհէ
Հտ
-
մար , սւէքերս
յառահ
Հեռաւոր
հննդա
-
վ՚"յրի"՝
Ւղմիբի
վրայ,
կբ
յիշէի
այն ե -
բանելի
օրերր,
աղզայէն
լղէչեբաէլան
ե —
ոռէն կեանքր,
Հայուն
յառաքգէմւււթէւ
-
նր , ազատութեան
վսեմ ձգտում ր , ստեղ–
հագո րհա էլան
թ՚ւի՛ էքր
, մ եհա
Համ բաւ
Հայ
առեւտ րաէչաննե
բու
ղո րհ ո ւն է ո ւթ ի ւն ր
որ
կր տաբահուէր
մինչեւ
Անատռլռւի
էւոբե—
Րր եւ եւբոոչաէչան
չուէչանեբբ
, որոնք
Հո–
սուէւ ազբէւբներ
դարձահ՜
էէն
պետական
դա
նձո պաբարտացնելով
: Հայուն
Հան -
ճարէն,
ուչէմութեան
արղասէքներ
էին
ռբ էլր փթթէին
:
իղմ
իր ր Հին դարերէ
ի ՚իեր սւչիւաբՀա
-
Հռչաէչ առեւտրաէչսւն
նաւաՀանղփստն
է ե–
ղահ։
Փոքր
Ասիոյ
ղժթռյն
էբ էբրեւ
հռ–
վեղեբեայ
ղեղեցիէլ
քաղաք՝
եւ
ժէքաղգա–
յին
Համբաւ
էլր վայելէբ
: Հայկաէլան
մր–
չաէլո յ թ ի աշի՚ո
յժ վառարաններէ
ն ժ ին
ե–
՚քս՚հ
է
1700
թուաէչւսննեբէն
ալ առաք :
իւլմէբ
ունեցահ
է ղպրոցնեբ
, Հէւան
-
գանս ցներ , հերանոց
եւ յէմաբանոց,
որ–
բանս ցներ , արՀ եսա անո ցներ
էււ Հաղարա–
ւոր
ւլրքեբով
բեռնաւոր
գբսւզարան
-
մա–
տեն աղա րաննե բ՝ որոնց
նիւթական
Հոգր
ստանձնահ
էբ ժուլռվուրգր
;
Օսժ • պետութէւնն
անգամ
չունէր
" ՛ յ "
օրէնաէչելէ
էչաղմ ա էչե բ պո ւթ է ւն ր :
ԺԸ •
դա բ ո էն ունէ, ց ՚ " հ է տ ւղա րան
եւ
մ աժ ՛՛ւլ ,
էնչւղէս
3 "՛թ՛ան
Վան ան ղեց է էն ^Ոսկեդա–
ՐԲ» ,
ՀՇ
տեմա բան
Պ է տան է ղէտելեսւց»
,
« Ար շա ԷՈ չս Աչւաբատէէան
» եւ ու րէ է Հչ՛ ~
չւատարակութէւննեբ
, լրսւղէբնեբ
եւն . : ;
Բաբեղ
որհս՚էչսւն
, էլրթակւււն
1ււ Հայրենա
-.
սէրսւէլան
մէութէւններ
իրարու
Հետ
մր -
ցումի
մէք է,ն եւյա^ ;
Այն
Ւզմիրր
իր բոլոր
անցեալով
ու
նե բէլա յով
չա բժան էլա բի ժաոչաւէնի
մր
նման
էլչւ սաՀէր
աչքերուս
առքեւէն
,
/•բի–
աասսւրղութիւն
մր ղարղացահ
,
աղզային
աղա
ու տաղ րաէլան
Հու ւա տքով
տ ողո
րուահ–
յեղ ա ւիոթա էլան
ողին
բաբձր
: Ընէլե լւն ե ր
Ս
մէէլիէչ
ժէէլիէլ
էլր պա տ էլե րանա յ ին
աչքիւս
առքեւ,
թերեւս չատեր բանտարէչուահ՜
•••^
(5)
3–
ՀՒԱԱՅԵԱՆ
(Շար.)
Fonds A.R.A.M
