ՊԱ ՏՄՈՒԹԵԱՆ ՋԱ6ՆՐ
Տարիներէ ի վեր,
մեր յառաչա ղէմ
մամոլչյչ անընգՀատ սւՀաղանգքլ կքԼ Հ քն–
չեցնէ Հայոսթեան նօսրացմանշ, սւղէասւվ
^."՚Ր՚էէ՚ն
մասինւ Այ" օրերս այգ կանչերր
հասեր են իրենց
ղագաթնակէաին
Ա՝ եծղի կա՛ղմա վեր սլո ւթ իւննե բ միանա -.
Ճ"Հ 1
իրենց մէչէն նռր մարմիններոլ. ծը–
նունղ կուտան , աւէքչի^էւմգնօրէն ւգայքաս՛^
րելոլ Համար
:
Հ՝՛՛
^^րգարեւ. Հայոլթիւնր
սփիւռքի մէչ կ^
^"՚Ժ ՝ երկու ձեւին աակ։
՚Օախ
բնական
մաՀերր։ Այն սեւ
Հասա
գիչեբր որ կր
քաչ^լթ, քէֆր թեբ թե բուն, վռբ
րորղ.,գկ,^
րսլն վրայ : Անուն ել մականուն, աակն
"՛չ «Աեծ
Նոբ Գի՚-ղցԻ», «ԲղեցԻ», «Ար–
աամեացի՝» : Այս երկրորգ
ճշղումնեբբ
սիրա արիւնող բան մբ ունին;
Ուրեմն
կ անՀետանան մաբղիկ , ոբոնք
Հա յրենի
եբկրին վբայ. ծնած՝՝•ինկան արտասա՛^ -
մեւն–, եԼ\՝Հոզբ մանելով Հ այրեն իքէն՝ ՚փէ^^
մէք մլն ալ միասին կբ աանին
է
––^"՝ւ՝\\՝՝^՝՛––
-• ՛Եբկրորղ տեսակէ մաՀերր բացաաբու ^
թեան չեն կ արօաէր,
ձուլում , գոլնա—
փո խում, պա րտութէւն՝ Հոգեկան ճա -
կատնե րոլ վրա
յ ։ - Նոր"
մ արմէններ կր
կագմուէն , ճար մբ գտնելու Համար, յա~
ն՚էւէն՝ սեբունգէ փրկութեան
: ՚ . Եբկրոբղ
աեսակէ Ապրէլ
11-24
մբ կ^ապրէնք : Այղ
"օրերուն
ալ Հա յութէէնբ Հասած անչրպե–
աէն եգերքբ, Ոբբա խնամ , > ՝ –Ավգախնամ
մ արմ իններ կաղմեց ին : Թբքական որ բտ–
նո ցներէն մեր մ տնուէ^ե ր բ Հաւաքե լոփ ,
եկեղեցիներու բակեբբ կր լեցնէին, իրենց
տկանչէն փար էէսէէսալով , Հուրէ իւիէք -
եանի սքան չե լէ
բացատրոլթեամբ •
«.՛Բու անսւնկ. Աբամ–է., Հայկազ է–, Վաբ–
դուՀԷ է» : Այսօբ այգ կոչականներր տա–
^էււ պէտքբ չունէնք : ՆորաՀաս սերունգբ
ղէտէ թէ իր անունը • Հ,սյկէքգ՝^է\;՝։^^կամ
Վ^աբղւչէս : Ոտյց այմմ մեր տչէսատանքը
անՀամեմէոտ ղմուարացեր է, քանի ոբ
^՚հձ՚բ–^՝ մարմէնբ֊՝չէյ^՝պէ՝՝ւկիաի փբկենք ,
"՛յլ իբ Բերքին ոգեկան
աչխարՀբ՛.
Այ"
«փէրկելու» պա յքաբբ տեսակ .մր պատե -
րաղմ է. Հայր Հայուն մէչ։ Ատոր Համաբ
մեբ ղէնքերբ Հինցած են : կաբե լի չէ սե–
բունգ փրկել
երբեէՏնի
մեթտնեբով
, Հին
՜գործելակերպով,
\
ձ ւ ւ ւ ւ ւ \ ն ւ ^
ւ՝^դւււ–,ււ,5ւ^.ւ;\դլւււ Ս
Աենք միչթն
ւէ
^ի^^^փ\^ մեն^ մեզ՝^.նխ^
տաւոր կր ւլգանք որ ինկեր ենք
երկու
Հին ՛ել նոր սերունգներուն ճէչգ մ՚էչտե՛—
վր՛ Ի^տխտաւէէր՝ քանէ որ Հէներն ալ ք^ւ
կբ Հասկլնտնք եւ ւէո խագարձ նոբերն "*չ՝
Հէներբ էրենց մ աքուր գ ւսղափ արա կանու–՛
թեամ՛ր ,որռւն մէչ էրենց սեփական արէլ–
Փյ||*՝
իսէսոնեցէն : Նորերբ՛ ՜ ՝•՝: ՛մամանակակէց
յ՜աււաչագէմ քա գա քա կ րթ ութեան ճամբա—
ներուն վրայ , Հւսմալսա րաններէ ելած ,
՜^Հ։.՚եթէ էրենց մէչ Հայկական արմէքնե -
՛բու ծանօթութիւնր նուագ է^ մէւս կողմէ,
օմտուած են մէչազգա յէն գլուխ
—
Գ՛՛Ր ~
՚ծոցնեիճւ ,՝՝ւե՜Լրհպական լեզուներու
թոբ
Հմտութեամբ : Եթէ
մ
եէլփ
15 ՚ .
տարէներ
պէտք են քաղաքապետէ մր Հետ
պարղ
՚^՚անօ թութ էւն՝՝՛մ՛ը ՚Հէճ՚սւոաաե լւււ Համա՜^՝\՝,
անոնք
բնէլՀակառակն
, օտաբ
էքիչափայրի
մը մ էչ կէս մամ վերչ
"I
յնպէս կը չար -
՛մէն՝ կարծես էրենց սեփական տանբ
էվէէէւ
I ՛Լերչէն ^^––՚յ աաբ էն եր ու բնթացքին չաա
ւէօտէն Հեւհաքրքր ուե ցա յ
նէւբ
ւէերնղական–
նելքնվ՝՝։ –Նախ Հինգ տարէ վարեցէ Հ •Հ՚էէՒ՛՛–
յՈւստւէէն՝»ի խմ՛բագբութէւնը
,
ուրեէՐն
՝կ՝ւէւ՛––
պբո ումեէԼ էր էրենց Հետ : Յետոյ , ամէս.՛
ներով գաւառ գացէ, լա յնքէն ու երկայն
քէն չավէչվէելով Նո ր Ա
եբնգական
կազմա–
կերպութէւններբ : Ակներեւ է անչբպեար
Հին եւ նոր սերոէնգին միչեւ։ Նորերբ Հի–
ներր չեն տանիր ու փոխագարձ Հիներն ա լ
՚հմփսհսանքով
կբ նային նորերուն փբւճ^^,
ւէսվէսալոփ թէ՝ «մեէլի պէս չեղանք :
անգամ նկատեր եմ . երբ ագգային Հքսւա–
՜քոյթ մը կայ, նոյնէսկ խնչոյք,
%^րեիը
խում՛բ խէէւմբ կուգան սրաՀէն գրան առ-
չեւ։ Կբ սկսին իրենց յատուկ
քննական
՜ա կն
ար1^
երբ ս պ իգեցնե լ ս բա Հ էն ներս՝՛՜ %
Երբ կր տեսնեն ոբ տարէցնեբը մեծամաս–
նութիէն են , կրձգեն ու կբ Հեռանան
է
Հաճոյք չեն գգաբ մեր խօսքերէն։ Վեբ\\–
չերս Հանգէսի մբ լնթացքին ինծէ՝ Համաբ
չատ
յա րգե լի անձնաւո րութիւն մբ կը
րտնտիսօսէր
X
կէս գէ չե րէն այլեւս պեխերբ
բուսած ոբգէն եկաւ սրաՀ ՝ \ Հարցուց է թէ
ո՞ւր էիր՛
ՀԱինեմա ղացիք^ պատաս -
• խանեց։՝՚՚–\–\՝\՝՝՝՝--՝՝-
.^՚^ո՝\
։ւ"՝ ՝ \ " ։.՝–^> ՜ "
• ^
իոկ^^Տ^գ՚՝ճ^մ^կ.^վէՀ
^՝՝չԽՃ
^Գքէ՝^^
սած,
միչտ նոյն բէսներն են» Ղ՝^^
^ Ղ ՝ \ \ ՝ " ^ ^ ,
Ու֊բիչ օրինակ մբ
Համբտ՚բձմւսն օ՜րը
•«Համագգա յին՝»է Փաբէզէ մտսնաճէւղր ,
իր^ Հաստատելիք մո զուէբգական Համալսա–
ՏԱՐՕՆԻ ^ 1 ^ ^ » ^
Հ^եաԲ
•
Համազգ ային
ը ն կ ե լ ա Լ թ ֊ է ա ւ յ ՛
՚ *11էյիոէթ^ ՚մսէսնա՜նիւղը կը շաբռւնակէ
գասախօսութ-իւննէր
ս ա բ ք ե լ
Հայաստանի^
ա շյ ս ա բ հ ա > գ ր ւ ւ ւ թ – հ ա ն լքասին: Տաբօնի
ի ա ր հ ը
նէբկայացուցքած
Էթ,կ,.
ՍասոՆնի
՜
Ահաւասիկ
ա մ փ ո փ ո ւ մ ^
ււ-քք^ոքւաբ
ւմ
ա ս 2 ւ
"՛յ՛"
Ի "ՐՐ-՞Ը –.անգէսացող
^ " ՚ ո
րօնէ ԱչխարՀը զանգոլածեզ աչխարՀա -
գրական ամբռղչութէւն
մը կը կազմէ էբ
լեռնե րոփ ել գաչտե րով : Լեռնա յին չբղ–
թաները ամրապինգ գօտիներ կազմած են
անոր չորս կոգմ երբ եւ գագա թ ոլած են
2500^^ 3500
մեթր րարձրութեամր : Ջբա–
բա չխա կան ւլագտթնեբը Հանղէսացած են
էբրեւ սաՀման Տաբօնէ ԱշխարՀին , ան -
ք^եսսլյ^ա^^^եւ. ինքնտպաչտպանութեան
մի–
քսւոբ մր կազմելով անկէ ։ ^–^
^,,,^ձ^.֊^.
- Հայկական Տաւրոսի
ամէնէն -•• ՝\ Հասա
գօտին Հարաւէն գրեթէ Հաբիւբ քիլոմեթր–
լա յնութեամ բ կը գրկէ մէչքբ Տարօնի աշ–
իստրՀէն։ Լեռներբ
700
մեթր բարձրոլ -
թէւն ունեցող Տ էգրանտկե բւռէ գաշտէն\\^
մէկէն կբ ցցուէն մէնչեւ
երեք
Հազար
էքեթր
բարձրութէւն եւ ա յսպէսով
կը– ձեւաւո բուէ երկնքէն առկախ Հայաո^-ձ
տանի լենռաչիսարՀբ։ Հայկական Տալբոսբ
\^ովւաց աչխարՀէն էլերկարի մինչեւ Աա
սուն, կանցնէ կազմելու էցիզանի, Աոկսի,
Շատախի լեռնաստաննե րբ եւ կր խա չա -
ձեւէ Զտկբոչեան լեռ1ւաչզյթէսն , որ Պաբս
կաստան ի սաՀմ անբ կբ կաղմ է
Հէլսէսէն
Հարաւ , Արարատէն մինչեւ
Պ ազտ աէԱ։։–
Տարօնի Արեւեչքբ , Վանի ծուիր կբ տա\ք^
րածուի : Վասպուբականբ կբ պարծենա յ
Վանէ կապո յտ \քովով , Տ արօն ցին եբն ալ
կր պաբծենտն Ա չո յ գաչտով , որ կանանչ
էէ՜ով մրնՀ.Է\\՚.^ք
-^\^ձ՚V
՝^՝"^\^"^V
^ ՝ ՚ \ ՝ \ \ ՝ " ՚ ^ ^ յ ՝ ՚ ՚ \ ՝
Ըստ երեւոյթէն
Տարօնէ՝՜՝եւ ՎաււպՈւ. -
րա՛կանէ մեր Հին նախնիքներուն մ էչ մ եծ
էիէճեբ ծագած
•ա՝սս^Հմ|1յններհլմա^^էն\
Վանայ ծովբ սպաոնսւկուծ է էսումել գէէտլի
Տաբօնէ գաչտը ; Տարօնցէներ ,
տբւլէն
«ծէէւռ»–, փայա, գեբան՛ եւ
՝ծ
^/է
՚\իաչէճծ՝
առած են էբենց ուսեբուն եւ չսւրմած-են
գէպէ Վասպուբականի սաՀմանները։ Եր՝–
կիրր անոնց խռովքէն ել աբչաւան^էն
ցնցուած է , եւ էր բնգիրքներէն
գուբս–
մայթքած է Աէփտնբ, Նեմ բութը եւ Գր–
•վէււէւը ,ու Վանէ ծովը Սւյս Հ՚սկսւյ պատ Ն
ուաբնեբուն առչեւ աեղատոԼութեան գէ՝՝–
մած , ամփոէէոլած է էր ներկայ սաՀման
ներուն մէչ։ Տտրօնցէներբ իրենց
արեւ1ե
՝ի–
քը ասլաՀ ոփո ւած տեսնելուէ^ վերագա բ՝ ՝՝-
ձած են իրենց ւմուները, առանց գէմ ելու
ցեղա կործ ան պա տեր՝աղմէ մբ
յ\"՛ .՚՝,՚\՝ ՜՝ Դ\՝
Տարօնէ Հէւս էս բ կբ ցցու էն՝–" ՚4աբփ։
Խամուրէ , ՚Րօսուր , Ագ ֊ Գազէ ել քմալ -
եաղէ լեռներբ Ա ալտզկեբաէ եւ
քցնռլսէ
ւաւառներոլ Հէւսէսային սաՀմանը կաղ -
Գ
մե
րէսնին հո1մւն՝^՝ՀանգիէգռԼմ՝մբն\էր՚՝սԽբ -
քած ; ՕՕ -
70
Հայկական ցաւէն տահ֊ա -
պոէլնեբս Հաւաքուած ,անբնւէՀատ նոբ
սեբունգէ էէրկոլթենէն կբ ճառէինք ։կար–
ծեմ , սբաՀին մէչ Հաւլիւ մէկ կամ երկու
նոր սերնգականնեբ կբ գտնուէին ; Ղ՛ա -
գարի մբ պէոՀուն , Շ՛ Աէւսաքեանէ Հեա
մտանք յաբակէց սրաՀնեբր , ուր երգչա–
իսումբ եւ , ե րիաասա րգական կագմա -
կերպութէլննեբ
մէկ մէկ օփէէքոէէներ» զե
տեղած ՝ կբ պարէին : Ամբոզչ
չաբաթբ
աշէւատած , աօնական օրով, ւէոխանակ օ–
տար սրաՀներ յաճախելու, աՀամեբ սի
բասուն ՀայուՀիներբ Հաւաքած , ընտանե–
կէսն՝ մթնոլոբ՛ա՝ մը կազմելով կը զույե՝բ\^
ճանային
: ւ"^՛՝՜՝՝ V՝՛՜"" •••• ՚. ՝•՝՝ ՚ , ՝ " •.՝՜\ ՚՜՝. ՝՝•, ՝ \ ՚ \
~ ՝՝իէհկ մենք ի՛՛՛նչ կր իսօսէինք անղին։ Ա -
մէն բան։ Արտցաւ մ տեբիւքներէս
մ ին ,
բնգունո ւած
ձե լերէն քա յլ մլն ալ անգին
անցնելով,
1լառաչալէկէր
խաղալիքէ ձե
ւով ւէտյաէ Ա. բ. Գ.եբ չէնել եւ կախել
օրօրօցներուն եզերքները , ոբպէսզէ ման–
կիկր առաչէն պաՀէն ատոնցմով տպաւոր–
ուէր։ Գէտեմ, սրտէն արիւն երթալով կը
բերէր ա՛յս առաչարկր ՝; Ասոր մէկ աար
բեր փոէիոխակին ալ Հանդիպեր եմ տարի
ներ առաչ, գեբակաւոաբբ մեր լուսաթա -
թտխ
իհուրէնն էր։ Այն ատեն Աոնմոբան.\
"Ի կբ բնակէ ր , իբ պզտիկ որէլին , այդ օ–
րեբուն Հազիւ
6—7
տարեկան բակէն ւէեր
՜՜բաբձբացաւ , մօրմէն •.չ^՚թտ՝ մփ՚հաց խնգ–
՜բելու^։ Հազիւ ներս մւհած , բնկեբ իիուբէն
սկսալ զաւակին ֆրանսերէն.նախադասու–
թեանց Հայերէն պէեաէոմխանեւ՝^ ՝՝^^^^՝^^^^^
կէօլ) բնգաբձակ լեււնաչխարՀն է , որ
քլ իչնէ մինչեւ Ա շո յ Ա. կարապետ վանքը
ել Կէնճ , ձռւլուե լով Տսււ բոսեան լեէւնտ–
չզգային
Հետ։
Այս բոլոր լեռնաչէլիմաներբ, եթէ րտբձ–
րաբերձ լեռնագագա թնե րը իրենց տար -
՚՛ բեր բտրձրութիւններով նկաաէ չառնենք
^^եւ մէչէն կոգերբ չտփենք, պէաի տեսնենք
որ անոնք
1800-2000
մեթր
բարձրութիւն
Հունէն, իսկ անոնց խաչաձեւումներբ
. ե^
Հրմ չտո լքներ էն կաղմուած գա չատ ղետ էն–
ներբ
1500 - 1700
մեթր բարձրութեան
վբ–
րա
I
եր ււտնուին :
. ֊ ^– -– ֊–.
Տարօնի աշխարՀբ մօտաւորապէս
17000
քռ • քիլոմեթր
աարածութիէՏք~^^ւՏ^^^
է
Բնակչութեան
թիւն էր
320-000
, որոնց
180-000
Հայ, մնացած
110-000
՝Բէւրա, եւ
(ՓՕ՚ՕՕՕ
Թուրք կամ թրքացած ՚Բիւրտ եւ
"՚-բիւ Ցեղեր :
... –Բանէ ոբ Պէյրութէն ճամբայ
Կ՚ել
լենք, լռական է որ Հարաւէն պէտէ մ բա
նենք Տարօնէ աչխարՀբ
յ
Ու Տէգբանա -
կերտէ լնղաբձակ դաչտէն մեբ
աչքերբ
յտռած բարձրաբերձ լեէէնեբուն , բամնբ -
ւած արշաւախհւմբեբու
, Նայէրեան աշ -
խարՀբ կը մտնենք։ Գետերու ել անՀա շէւ
՝էթքտտկնեբուձ)սյմ՝՝էճշխտրՀն է որ կոչհւմսծ
՝ք՝»Եբկիբ Նտյիիէ»,
^^ք^ձ^ ^ Հ / ^ յ * / * ^ ՛ ^^^Ա;/^
կը կոչեն Աասուն։ • \՚՝՝\՝՛ ՚–\ \ ՚՝՝ \՜՛ ՝՝•՝՝•>
էԼյն Հասա՚՝լեոնԽկ
.Օ
որ՝՛– ^^աւրո՚ս՚ճան
լեռնա չղթա յէն կր էիաթթուէ
Տարօնի
մ էչքէն ել ամ ուր րերգէ մլւ կը վերածէ
հայաստ՜անի Հաբււ^ւը, Աասունէ է։ ^փոք -
րէկ գաւառ մը չէ Աասունը, լեռնաշխարՀ
մբն է։ Աւքբողչական Աասունը մօտ
7000
քռ , քէլոմեթբ տաիաէէ՚ութիճ^ուՏւփ, ՝էիր^^
թէ Հաւասար Լիբանանի պետո՜ւթեան ;՜
^.Նայիբեան այս աշիււաբՀբ կբ մտնենք
գետաբեբաններէն ճտմ բա յ ելլելոէէ
յ
Ա եր
այս բագմ ութիւնբ եբեք մասի բամնուած
ճամ բայ
կ՚ելլենք : Ա էկ խումբբ Ֆաբզի -
նէնք^ Հէն^Տիղրանակերտէն
, վարզին գե–
էոէ եղերքնեբէն կբ մտնէ լեոնտէւչարՀը եւ
աստէճանաբաբ կը բարձրանայ, գէպէ Հա—
բւ^ւայէն Աասուն : Աէ^սթեւը
Պաթմս^
գետէ Հունով , Հէսղօէն քլե^է գէպէ Բսա–
նաց գաւառը , որ ք^արղան ալ կր
1լոչոլի
,
երբեմնի Ազձնետց գաւառը ։Եբրոբգ
թեւը
Ա ոտկանէ գետէ եզերքներէն
կբ մտնէ
Աոտըդանէ ել Աաբաթուկի
Հէսրալային
ս
էկ օրուան ձէու
ճւսմբո րգութեամ բ
մինք արգէն Հասած ենք
1500
մեթբ
լ^աբձբոլթէւննեբու,
որոնք Աասնոյ Հա —
րաւ
III
լին չանչե րբ կրկագմ են : Ա ինչեւ
այգ , րւսբձունքներոլ Հասնիլբ - բաղմաթէւ
՚"յլ գետեր կբմէանան
Տիզրիոէ այս
ճէւգերուն , որոնց Հուներուէ էքենք կ՝յն -
թանանք : Եբկբէ մէկ մասը անտաէւուտ ֊է^^,
դփտեբու եզերքներ բ. ս^սէ ծ^ագեբոլ
Հ^
Ա
^^-Հ–
բանբ անպակաս է , որ կը
չաբունակուի
մէս չեւ այղ ւլետերոլ աղբէւրներու ակե–
Բ^՛՛ –^յ՛– ոբովՀետեւ.դետերն. ու դետակներբ
չաա են : կրնանք բսել թէ Աասնոյ ձոբեբբ
Աօսեաց անտառնեբով Հարուստ են : Ան -
ւնե
րոլէ՛
մէ\՛ աիրապետոգր կաւլնին է
էր զանէսզան ա ե ս .ս կնե բոէէ :
Հաբաւայէն
«
յս մասերր այդեչաա չրչաններ են : Ա -
սա խաղող եւ բաւլմատեսակ մէրղէ ճա
ռելէ կան : Բսանաց էլաւաււը գէնէէ եւ չոր
մէբդի չբչէսն է։
Աիէս
մասերու րնակիչ -
ներբ –Բէլրտերն են , որէէնք չոր մէրդէ աբ–
տ աղբ ութէւն ունին ;
Երկրորւլ. կտմ երրորգ օրուան ճամբոր–
ւլոլթէււնր մեւլ կը
փէ։
իսէէւղրէ արւլ էն Հա -
յաչաա Աասունը։ Աենք կը մտնենք Հալէ–
տանէն ղէւգէւ հ/ուլբ , Հնաէլաբեան Ուլուր՜
եան : Բաթման դետէ չրչանէն կը Հաս -
նէն Բսանքէ Հայ գէււլերոլ կեգրոնբ։ Իսկ
Աոականէն կր մօտենանք
^1իք–,ա0ք
^թուքէ
Հայկական շբչանին :
–."֊––.. . ... .".֊,,.
Որքան կբբաբձբանանք, էսոբխռրատ -
նեբը կբշատնան , ձորերր կը կնճռոտէն ,
էսա չաձե ւո ւմներբ եւ կո ւտ ակո ւմնեբը^ կը
րաէլմապատ կո ւէն : Երկէբր այլազան ի^–
նոլթիլն մը կբ նեբկայէսցնէ։
Գիւղճբը
Հարսներու կը նմանին էբենց
դԵւլագարդ.
..•,՚1.րնգՀ՝^՝ձ
Հ^խխէն՝՝^Գղէն ֆրանսերէն՝՛՛–.
Աւլելս պղ՚ոիկբ զայրացած
-
է^31Տ
ԲշբՅ,
բՕԱքգԱՕւ
էՍ
բ&ք|6Տ
թՅՏ
շօտաշ էօսէ էտ աօո(1«1\^ո՝՝ ^VIս.V"՝^"-Տ
; %որտՀաս սերունդբ Հայկ՛
փաբախին
մէչ պաՀելու մեր ւիռբձեբբ, մեր միչոց -
արբ
Հնաբոյ^ եֆ ։ Ոչ^առով, է՛չ Հանգէ–
սէավեւ ոչլ էսլ խբատներոէի կրն.ւնք Համո–
֊դիլ.^ււ շլացնել։ Նորին ու Հինին
միչեւ
–ւ^^ոչ֊ բացութիւն մբ պէաք է ձգենք ։ Զա -
նոնք պէաք չէ նոյնացնելու աստիճան մեր
մէչ խառնենք։ Աեբ Հին էիէճերբ^ պգտիկ
֊նախանձներբ
, գ.աւճբ,ը շաա՛են
:
Հա յկ •
կեանքբ էէեբչին ծա
յր սաՀմ անափակ* ան–
լնդՀատ մէկզմէկու էէրայ կ՚իյնանք։
հե–
՝՝^ՀալՀ՝՚ն»իե՝բբ
լեյւէ ի^լոիը կր հւեէւնե%՝՝)ո՝ւ
՜կլ* ծիծաղէն
։ Անտառէ մը բացաէւտանը
՝^չ)(ւ՚լնչ ու լոյս կբ սբսկէ
մեծազանդուած
՝յիսնաչոլթեան : Հյեէյկ։\ կեանքն աՀ ի՚իթե՝–
ցաստաննեբուն էգէ աք՝ ունէ - : ՝՝ • •\՝՛՛ ՝՝՝
Այս է՚նգէրներուն մէչ ամէնէն աՀ^ւոթը
–սա՝՜է որ-Հ Հւսյ մտաւո բական բ իր ապբէււՕ^–
–ար Հհգւոչոլ խնդրով կլանուտծ
^ մեծ էէ^–
սով քաշուէօծ է մշակութային ել Հանրա
յին ճակաէոներէն : ՊաՀանչբ անՀտմեմտտ
մեծ՝ տբամագրելփ Ոք-մեբը սւնՀամեմատ
- ^ԴքԱ–^յ^*քէ^անուր խորՀբգածութիւննե ֊
՚ Հ
^ ք ՝\
^ԿԲ ձեռնարկեմ յօգուտծաշաբ–
.^.մբք֊^Հիմնուելով
ԺԵ՚էն
մէնչեւ ԺԸ՛
դարու մեր գազթականութեան սլատմու -
թեան վբայ, որուն մէչ թաղուած կը մլ^
^մւն\սաբոռազւլեցէկ
դրուագներ
.էէՀՀՀ
– ՚ ^ « . Ն
Vէ..\\>\.•.V՝՝V"\.
.
լՀՐ՚աա^ԱՆ^^
պղէնեբո^
, ծառեր,քվ՝^է^՝՝մանտւ..էնգ բն–
կոլզենիներով, որէէնք քոզքէ մէչ կ՝առնեն
գիւզբ, բաբաէներով, ոբէէնք ղփւզին մեղ֊
մ^^^ի^ն՝՝եւ
՚անեԼչութէւն կբ բերեն եւ
՚^Աւկէ^զրէձթիձ^ն կը կազմեն
չրչասլատի
վայրի բնութեան
յ
Հնաղաբեան քաղաքա֊.
կ՛րթութիւն
մլէ գարերով կերպարանք ըս–
տացած է էսյս ղառիթավւնեբու
Գէխին ,
՛Հսկայական մայէւերոլ կոէլքին եւ վայրի
<անաահ.նեբհԼ ծոցին մէԼ։ Հոս կէսմռւրչ
^ր, անգին մւնսէուռ մբ կամ
Հին եկեղեցի
մր էր Հնաէլաբեան ղերեւլմանոէի •, մչակ -
՝>/ճ՝^յ^
՜ւ^քԱս՚^Ո^ո.
պաա՚աո.–– արւոերով ,
ցոյց
կ՝^ւ1տԽնմր չաա Հին ՝դէսբերէն սկսած քա
ղաքակրթութեան ճաւքբան քալող մռւլո -
–վ^ւիՎմլ^
քI;;^^^^/՝»•:•ք ՚«>«
\.չրչմ^ննեբուն
•քկի– ^ ՝
՝՝՝^։"՝՛։՝՛՝։,յ՝՝;;^";՛՝;;;՚;;։;;^;;;;՛
Աղծնէք ( իյաբզտն
)՝ ՚ 16^)՝
Ա
ոտըդա՚հ –\ ՝՝ ՝՝ուբ
Հայերբ քիչ թիլ մբ կբ կտզէքեն , բաւլ՝–
դատմամբ քիւրտ
աղդտբնա կ չո ւթեան ,
ուչաէէրալ ազգագրական պատկեր մբ կր
՜պաբզեն
է
Կբղղտք որ անոնք Հին Հտ յեբ
են , որ իօլամացած ՚Բիւբէոեբ դարձեր են ;
Հայ
իչիսաններո լ կերւէլարանքն
ունին :
Ւսկ Մոտրւլէէէնի մէչ շէկ մոգոէիռւրդ
մը
կայ, Շեկոյի տուն, էււ^բ Հայերէն կբ իսօսիւ
՚Բիլրտը՛ Ւսկ Հայերբ քէլրտերէն
կր խօ
սին ել Հտյ են : Անշուշտ այս րոլորր Հա
յեր էին , եւ քաղաքական պարագաներու
՚Հաքկադբանքուէ՛ քէւրտ անունովդ ասլբած
ԱբԲ՚՚Ի՚ւ °Բ"^"Պ,^՚^<մբոլւդութիւնը.,մբպ^
կը Հասցնէ
Աասէ
^ւնէ վերէն, բաբձրքւււ^ան–
դակը^ ոբ մեէք-ղի ել լնղարձակ լեռնա -
կռ-լաավ Կրն է , մօտ
50
քիկոմեթր լայնփ
՛եւ. Հաբէւբ քիլո^^թր
երկ^յ^ք։
Այս Հր»–
՚ կայ ր1էւբձրա ւանզա կէն լ^ւգՀտնոկբ մ էչէն
բարձբութէէնր երկու Հաւլաբ
, մեթր է ,
էսկ գագաթնե բբ
2500 ֊
մեթբ
Հ Այգ
բյսրձրտլանգակէ մէչ կբ մտնեն քյիանքի ,
Բսանքի , քցուլբի Հայկական
շբչաններէէւ
Հէւս էսայէն մասեբբ,– Տալւոբիկլւ ամբող -
չութետմբ,
Հյաաախ
(Ա^ւտոք , կէլէղոլ -
ղան, Հյէնբւլ– - Աեմալէ) չրչանբ, ^ովա -
սաբը Հ ^արաթոլկը,
հքորթ - Բւսնաչէն
գաւառնեբաէ, որէէնք կ՝երկարէն
մէնչեւ
Պ՚իթլիս եւ ղառիթաւի կը կաւլմեն
Գէւ՚լէլ–
Լբճէ , Փասուր ել Գասգէ Տաբկոշի լեռ
նաշղթայի կողերուն վրայ են : Այս լեռ–
նաչւլթան կ^էյնայ Աուրատ ւլետի
(Եվէ -
^ց^).\.կք^ հուլբի Տի՚լբիսեան
ճիւղին մէ -
^ւէք,.
եւ
70
քիլ՛՛մեթբ եր կարս ւթեամ բ
կէ^Լ.
^գայ Անտոքէ գէմացբ, կբ կազմէ Տար -
կուշի դազաթբ (երեք Հազար մթեբ), կբ
կէէէղմէ իքոէլմօ Կէտիկը եւ զառիթաւէով մը
կ՝էչնէ Տաբօնէ դտչէոէ ամէնէն իսոբունկ
^ասին էէբայ, ուր կը . էլտնոլէ • քցորռնք
ԳէւղՐ, մեր պատմաՀօր Ա . եո^է^քէւ՚ցէէ
^ԻչԳճ^յ"
ւղթ՚^յի^
գի՚^՚"ցբ^
"՚^րիչ
ժ"^՜
.նտկուաակ մբ կբ սկսէ 1սիանքէն , իքոլլ.–.
–֊բէն ել կբ կաղէքէ Ասլիտակ լերան , կամ
Ա էէլիտակ խազտկի (չզթայ գիծ) լեռնա -
չղ թան ,եւ կր լեցնէ Պա թմ ան գե տ ին եւ
հւ ուլբի գետի մէչել էնկած տարած ու -
թիւնը, ։ Բարձրութիլնբ լեոնա չզթա յին\ճ ,
Հաւլար
2500
մեթր։
Գիւզերբ կբ տա–
րածէքէին վար է կողերուն վրայ եւ ձորե -
բէէւն մէչ,,ձօԾօ,^
xյ^^,մեթբ
բաբձիԾւ -
թեան վբայ
,է ,.\
.•.\։......>..;^
Ա պիտակ էցադէսյկէ^բաբձո,*նքներէնՎէս^–
բռնակելռԼ
մեր ճամրան երկնայէն մթ\–
նոլորտէ մբ մէչ, րոլոբ
բարձունքները
–թոդելովվարեքը^
մեր Հայեացբք կ՝բնգ -
՝^ ԴԲԿԷ ^՚^րալայէն երկրամասբ , որ Տէգ^–
րանակերէոէ գէսչտն է ել Հեէէաւոր Տի՚աի–
ք
*1էքիբի
քտղտքբ։ Հոբէգռնը\ծիր
չունէ ,
֊ ո ւ մենք երկնքի յքէյէ^^երս էն մէչ առկախ կը
՚^՚"նք։
Կ. ԱայՈԲ%ի
Fonds A.R.A.M
