0
քօոժշ 6ո1925.1<.Ը.Տ.376.286 օ
17, ք^սշ ՕՅաշտատ -
(13) .\16ւքօ : 1 0 Լ 6 ^ ^ 0 օ
Վեցամս –1100 ՜
Փ
Ր ՜ , Տալւ՜– 2200 , Արտ. 3000
ՓՐ ՚ %
ա
ն06. 15^70 Գի.0 10 Ֆր • €.€.Բ. Բտա 1678-63 օ
3 ^ ^ «
1953 Ե րէ քշա րթի 31ՄԱՐՏ օ
. օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ ^ ^ - օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ օ
29րդ Տ ԱՐԻ - 29«
ճոոշէ ա
7030 - ՛Նոր շրջան
թ ի լ
2441
էՕմբագիր՝
շ. ՄԻԱԱԲԵԱՆ
Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ Օ է
ՄԵՐ
ԽՕԱԲԸ
1 ք Ե \ Ա Ւ 1 1 Ր ն Ե Ր Ն 11Ւ
Ա Ն Մ Ե ՚ Լ Ն Ե Ր Ը
0
ոսկու-այէ
Հռ֊չսւկած– ք^գՀ • ՚եերումբ
ՀԼայն՛^ է
սւն որ ՝,ամսւր որ կապ
ու՚եէւ ՝։արէւր
՝էաղարներոլ,
ելժէ^ ոշ միչձւոննԼլւոլ. Հետ :
է՛ա յց
, յ
ասնակի
շնոր՝, մ
շ^
է , որմէ
ասաւ֊ե
Լապէս
պիտի
օգտուին
քրէական
,
վարշական,
ւչինոլյւրա1լահ
յանցաւո րեե ր ր% Նաել
տարէցներ ,
անշավւաՀասներոլ
մայրեր
, անրումեչյի
՛հիւանգ -
յ#.յ
ր եւայ^
X
էյերումէն
ղրկուած կր մնան
իւորՀրղային
կարգուսարքին
րուն
ղոՀերր , — քաղաքական
յան–
ցաւո րներր
, որոնց
Համար
վար կարե կի շ րաււ
ւէ ր
•էնարած
ե ե րոլշե ւիկ^եե րր
, —
<Տ,Հակայե ղա վւ ո խա
կան » ;
Հրամանագրին
մէկ յօգոլյսծն
Ա/Հ
յատկապէս
կր
յԼ՚շէ այս պարագան ;
՚ « Հակայեղավախականներր
» ենթակայ
են
օ2 , 49 յ 43 յ 25
եւն.։
պատմ ական
օրինագրքի
օճրգ
յօղուած՜ին
,որ ամե–
.,–,,*,^,^,––,^.^,.^;,^,^
նախիոա եւ երկարատեւ,
պատիժներ կր տ ր ա -
ս ագրէ :
թ՜երեւս կարգ մր տարրեր
օգտուին ; իսկ րուն
շնո ր՛էր պիտի վա յե լեն քրէական
յան ցա ւո րնե ր ր |
որոնց
թիւր
կրնայ
միլէոններոլ
Հասնիլ,
եթէ
լա յնսրէ ե րացո լին րոլո ր ա րգե լա րանննե ր ր ւ
Կր
յիչէք թէ անցեալ
աարի
աՀաղին
փոթո -
րէկ րարձրացաւ
, երր վաւե րական
տեղեկութիւն–
ներ Հրատարակուեցան
րււնի ա շիւա տանքի
կա
յան..
ներու
մասին :
ԱՊՐԻԼ 8էն ՍԿՍԵԱԼ «ՅԱ Ռ ԱՋԷԻ
ԽՄք^ԱԳՐՈԻԹԻԻ՚նԸ ՊԻՏԻ ՓՈԽԱԳՐՈՒԻ
Յ Փ , 11&Ա0
Ո * 6 ^ Հ 8 « ք » 2 | ք 1 տ 9 «
ԿԸ ԽՆԳՐՈՒԻ
ՆԱՄԱԿԻ
. ԹԵՐՒԻ
, ԳՐԱՄԱԿԱՆ Ա–
ՌԱԲՈՒՄՆԵՐ
ԵՒՆ– ԿԱՏԱՐԵԼ ՆՈՐ
ՀԱԱՑԷՈՀ։
Ասփյւ՚վալս կը մնայ թ ե ր թ ի ն
Մանաա—շէք^
ք՜Ի^Ը •
Թ ե ր թը պիտի տ պուի « Արաքս » տպարան,
ԾԱՒԱԼւ^ Պ1՚ՏԻ Հ՚1,ԳԱՐԶԱԿԱՒ1՛
ՀԱՏԱՀԱՃԱՌԻ
ԳԻՆԸ ԱՌԱՅԺՄ ԿԸ ՄՆԱՅ
ԱՆՓՈՓՈԽ
ՆՈՐ
ԲԱԺՆԵԳԻՆԸ––
ՏԱՐԵԿԱՆ
2500,
•ԼԵՑԱՄ -
ՍԵԱՅ
1300
ՖՐԱՆԲ
֊.
ՀԱՂՈՐԳԱԿՑՈՒԹԵԱՆ
ՄԻՋՈՑՆԵՐ.֊
Մեթրօ
ք ՛ ա տ է։
Եւ րաղմաթիւ
Հանրակաոքեր
(թիւ
26,
ԾԱ՚ԼԿԱՋԱՐ»ԳԸ
ՓԱՐԻԶԻ
ՄԷՋ
Կէլ՚ուկի
օր Փարիղվէ ՀայՈց
եկեղեցին
ծայրէ
ծայր
լեցուած
էր , Ծաղկազտրգի
աոթիւ. : ^ատեր
գուրսր
մնացած
էին,
Ր"՛յց
ո՛՛ւր երրեմնի
րաղմու–
թիւնր որժամերով կր խափանէր
երթեւեկր
...
Կր պատարագէր
՝Լաշէ վարգապետ
, Անթի -
լիասի
միարաններէն։
Այս առթիւ
կարգացուե -
ցաւ
Ամենայն
Հայոց
կա թ ո ւլիւ կո ս ին այն
կոնգակր
որով Եւրոպա
յի Թեմին
Հա յր • պատուիրակ
նշա -
Բոլոր աե ղեկաղի
րներն ալ կր Հաստատէին թէ նակուած է Ա ե րովբէ
Հք • վրգ - Մանուկեան եւ ո -
12 - 15
միլիոն
էէժբախաներ կր գտնուին այգ կա–^.՝՛. րուն
ամ վափումր
Հրատարակած
ենք արգէն ;
յաններոլն
մէք%
Նոյն իոկ առաջարկուեցաւ
մի -
շագգա
յլն
յանձնախում
բ մ՝ր ղրկել ,
քննութիւն
կատարելու
Համար :
Մինչեւ
այսօր ալ, խնգիրր կր մնայ առ ֊.
կախ
% Ամէնէն
շափաւորներն
ալ առ նուաղն
տասր
մ իլիոն կր Հաշուեն
բանտերու
, մեկուսարաննե
-
բու,
կեղրոնացման
կայաններու
մէք
արգելա
փա կուած
ղոՀերուն
թի^֊ր •
Ո՛՞վ սաուղեց ա յս անՀամ ար
թշուառներուն
մեղքր։
Ե ւ Հիմա որ լր,գՀ • ներում
Հռչակած
են ,
անմեւրւե՛^րն են որպիտի
օգտուին
, թէ
մեղաւոր
նե
Փարիւլի
առա
քնո րգր իրքարողին մէք Համե–
րտ չիսոլթ եան
կ՛՛չ մր ուղղեց
րոլորին,
պատուի -
րելով
մոռնալ
անցեալր; Այս ա՚ւթիւ
ղիաել
տուաւ
թէ Հակաոակ
իր բարգաւաճ
՛լիրքին
,
ֆրանսաՀայ
գաղութբ ետ մնացած է,
բաղգատելով
"՚՜Է՚ԷԼ
վա յրե լ՛ու. Հետ : Պէաի աշիսատին
ան յասլաղ կագ -
մակերսլել
Թեմր,
Համաձայն
նոր կանսնագրի :
^><^ Պաաարագէն
վերք ՀոգեՀանգիսա
կատար
ուեցաւ
ի։ յիշատակ
ողբացեալ
չ^կեբնեբ Գ՛
ԻՓԷկ~
եանի եւ Տիգրան Տ է ր ոյե ա նի ,
խուռն
րաղմու -
թեամբ :
րր
՚ – ՛
Այս
Հաբցումնեբր
կ^ուղղենք
անոր
Համ ար
ռր ք մեր մինուճաբ
Հայաստանն
ալ , ինշպէս եւ
կովկասեան
ելռուսական
մ իւս
երկիրներու
Հա -
յերր
նո յնպէս
ունին
բաղմ աթիւ
ղոՀեբ
% Բաղմ
ու
թիւննե ր որոնք տարիներէ ի վեբ ղրկուած են սւ -
ղատութենէ
, ղանաղան
պատրուակներով
ւ
Գիտէք նախապատե
բաղմ եան աՀաւոր ^մաք -
բաղո րծո ւմներր^
(1936 ՜ 37 - 38) ,
երբ առ
նոլա՚լն
250
^անուանիներ–^
անՀետացան
, Հրէշային բաբ-
րաբոսութեամր
:
Հքատերր գնգակաՀա
րուած՝ են ։
Ուրիշներ
խոշտանգուելով,
տառապելով
մեռած՝
բանտերու
,
աքսորավայրերու
կամ սառուցեալ
ղօաիներու
մէք։ Գեռ ուրիշներ
անՀեա
կորսուած ։
Ան՛շուշտ
ողք եր ալ կան տակաւին,
Հաղարա
ւոր
աքսորականներու
կամ րանտա բ կեալնե
բու
մէի
Տարիներէ ի վեբ Հարցումներ
կ՚ուղղուին
ա յս
անՀամ ար
ղո Հերու
մ ասին , որոնց
մ էք
կարեւոր
թ ի լ մր կր կաղմեն
նաել
Հա յ րենագա
րձներ ր
տ
կրցա ք որեւէ
լուսաբանութիւն
ստանալ ,
ուղգակի կամ անուղղակի ;
Հայէլական
արտասաՀմանի
Հռլսո ւմնա կաննե -
րր՝^ այս Հարցին
մէք անգամ տեսակէտ
շունեցան -,
Անոնք
շՀամարձակեցան
միացեալ
ճակատ
կաղմել
նոյնիսկ այս եղերական
պարագային
։
Զայն - ծպտուն
չՀաՆեցիՆ ;
Գոնէ չՀաբցուցին
թէ ո՛՛ւբ են կամ ինչ
եղած
են իբենց
լուսաղբա
րնե ր ր եւ ուղեկիցնեբր՛—
Զ՛
Եոայեան
, Վ– Թոթովենց
, Մ • Ջանան, 0. Բա -
քաղնունի,
I). Տակորեան, Ա.Բակունց ել իբ
լ՛՛ւ
Հ ամա ր Ծայր . Աբ եւե լքի
ուր ի շ մէկ մասին
մէք ,
տարեկից
գրագէտներն
ու բանաստեղծներր
։
այգպիսի
արարք մբ «ամենածանր
Հետեւանքներէ
Որեւէ անգբագարձում
շունեցան,
երբկ՝ի-
պի՚ոի
ունենայ։
Ամերիկացի
մասնագէտներ
կր
մանային
եղերական
գրուագներր
Ա. Խանքեանի
,
քննեն
ֆրանսական
ծբագիբնեբր,
որոշելռլ Հա
Ա՛ Տէր Գաբբիէլեանի
, Լուկտշինի
ել միւս վար - մար թէ Ա - ՆաՀանգներբ
ինշպէս
կրնան
օգնել
չապետներուն
, իրենց փառաբանած
սովետակա՜ն
զէնքով ել դրամով ; Հքբագիրր կր ձգտի պատե -
իշխանութեան
Հ իմնագի
րնե բուն
սպանութեան
,
րաղմբ
Վեբքացնել
եբկոլ
աարիէն։
մաՀացման կամ անՀետացման :
Շ՛
4 ֊
Երկու կառավա
բութիւննե
ր ր
կ՚՚րնգունին
Ֆէ՝ԱԱ1հւԱււՀաէիկ1ւաԱ
ԿԱՐԳ ՄԸ ԿԱՐԵՒՈՐ
ՈՐՈՇՈՒՄՆԵՐ
Ֆրանքեւամ
ե րիկեան
բանակցութիւննեբր
ւէերքացան
, տեւե լսվ երեք
օր : Մ արա
29/՛^
Հրա -
աարակուեցալ
եբկար
զեկոյց մր, որուն
Հիմնա -
կան կէտերբ
կ՝ամվւովէենք
ստոբեւ
. -
1 •
Խաղաղուիմ իւնր կր մնայ
միշտ
Հի՚քնական
քա էլա քական
ութ իւնբ Ա • ՆաՀանղնեբուն
ինշսլէս
Ֆբ՚սնսայի : Հետեւաբաբ
քննուեցան
իսաղաւլու -
թ^ւնր
շա֊էելու կամ ամրապնդելու
միքոցներր :
2– Խ– Միութեան
՛լեր քին գէպքերր
Հիմնա -
կան
ւիոփէւիւութիւն
մ՛ր շեն բերած
այն
սպառնալի
քին մէք որուն
տռքեւ կբ գտնուի աղատ աչխար -
4
Հ1 :
ճչմարիտ
խաղաղութիւն
մր կրնայ
ստացուիլ
եւ պաՀ պանոլիլ
մ իա յն տմրողք ՚ ազաա
ազգերու
շինարար
քանքեբուն
չնորՀիւ ;
3 •
Ֆրանսական
կաււա էվա բութ
իւնր վճռած է
իր կարելին
կատարել
առաւելագոյն
շափին Հաս -
ցնելու
՝Նամար Ֆբանսայի
եւ լ^կերակից
պետու
թեանց
Ոէ ժեբր
Հնղ կա շին ի մէք , ոբպէսղի ո^շա -
ցնեն
֊ւ,ամա յնավաբական
կաղմ ա կե ր պո ւած
ուժե -
րբ ել ապաՀովեն
խաղաղութիւնր
եւ
րարօբու
—
թ ի ՚ ն ր այդ շբքէսնին մէք :
Եթէ
Ջինաստանի
Համայնաւէաբ
իչէսանոլթիւ–
նր օզաաղործէ
Բորէայի
մէք կնքուած
ղինագա -
դար
մ բ , նախա յարձակ պատե րաղմր Լարունակե -
ԸՆԴաւՈԻՐ նեՐՈԻՍ
ԻՈՐՀ. ՄԻՈհԹեՍՆ
ՍԷԶ
•ք-ԱՀԱ-քԱԿԱՆ
8ԱՆ8ԱՒՈՐՆԵՐԸ
ՊԻՏԻ
ՁՕԳՏՈԻԻՆ
Խ • Մ իութեան
Գերագո
յն
ԽոբՀուրդի
նա -
խաղա՝, ութիւնբ
րնգՀ • ներմ ան
Հբամ անագէր մր
Հրատարակեց
Աարտ
2Տին
։ ԱՀաւասէկ
Հիմնական
՛յ ասե
Րէ
1–
Պիաի
արձակուին
անոնք ոբ գաաապաբ -
տոէ.ած են Հինգ աարուան կամ աւելի պակաս
։
2 •
Պիաի
արձակուին
, առանց նկատի
առնե
լու պատիժի
աեւողութիւնր,
անոնք որ գատա -
պաբտուած
են տնտեսական
, վարչական եւ զին -
ոլորական
յանցանքներու
Համար,
ինչպէս ել ա–
նոնք որ դատապարտուած
են Համաձայն
Ռուսաս–
աանէ քրէական
օրինագրքի
193
յօգուած
4 Ա* յ 8 յ
10 Ա– ե ւ 4, 15 , 16, 17
Հատուածներուն
եւ միւա
Հանրապետութեանց
քրէական
օրէնքներուն
։
՛ձ–
Արձակել,
առանց նկաաի
ունենալու
պա -
աիժբ , ա յն կէւները
որոնք տասր տարեկանէն
պա
կաս
ղտւակներ
ունին,
յղի կիներր,
18
աարեկա֊
նէն վար անչափաՀասներր,
55
տարեկանէն
վեբ
՛ո յրերր եւ
50
տարեկանէն վեր կէնեբր,
անբուժելի
Հ լ. ւանգներր :
4–
Կէս առ կէս կրճատել
Հինգ տարիէն
աւելի
պատիժներր
:
5 •
Գագբեցնել
գաաաքննութիէնր
այն
ղործե
րուն
սբոնց
մասին
վճիռ տրուած չէ ներկայ
Հրա–
մանագիրր
Հրատարակուած
ատեն, եթէ նախա
տեսուած
պատիժր
Հինգ տարէ՛ն
չանցնիր
։ Նոյն -
պէս
գագբեցնել
քննութէւնր
ներկայ
Հբամանա ֊
ղրէն
2 ճւ 3
Հատուածներով
նախատեսուած
գոր–՝
ծերու։
Այս Հրամանաղրին
Հբատաբակութենէն
առաք գործուած
յանցան^երու
Համար, ուր օ -
րէնքբ
Հին՛է տաբի կամ աւելի պատիժ կր նախա -
տեսէ , գատարանբ եթէ ^ինգ տարուան
Հաւասար
պատէւժ վճռէ , կրնայ
արձակել
գաաապաբտեալրՀ
Եթէ
սլատիժր
Հինգ տարիէն
աւելի
րլլայ
, կէս առ
կէ ս պիտի կրճատուի :
6 ՚
ՎերաՀաստատել
քաղաքացիական
իրա
ւունքներր
ա յն բոլոբ
քաղաքացիներուն
ոբոնք
լր
բացուցած
են իրենց պատիժր կամ արձակուած
են
Հ ամ աձա
յն ա յս
Հրամ անադբին
։
7–
ԸնդՀ–
ներումէն
չեն կրնար
օգտուիլ ա -
նոնք որ ղատապարտուած
են Հինգ տաբէ՚էն աւե -
լէ՛ , Հակա յեղափոխական
զ ործոլնէութեան
, ի վ ր–
նաս պետութեան
կատարուած
կարեւոր
գողու -
թեան
, աւազակութեան
եւ կանխոբոշ
մաբէէաս -
պանութեան
Համար է
8 •
Որոշուած է
վերաքննել
խոբՀրգա յին
Հանրապետութեանց
ոլատժական
օրէւնագիրքր, որ
պէսգի վարչական
, տնտեսական
ել՝ ուրիշ քրէա -
կան
մանր
յանցանքնեբ
ու վեբաբերեալ
պատիժնե–
(Լսւրերու շարւււնակութիւնը կարդայ Դ • էջ)
թէ ստիսլռգաբար
անՀրաժեշտ է գերման
ռազմա -
կան
աքա կցութ է՛ւն մր Եւր" պայի
պա շտպանու -
թեան
Համար եւթէ Հարկ է վերքացնել
գրաւման
նեբկա
յ կար՚էուսարքր
, Համ աձա
յնութիւններ
կլ^–
քելով :
5*
Նկատի
աււնելով
երկու
երկիբներուն
Հա -
մաշխաբՀային
գիբքՐէ
Ֆրանսայի
ել Մ • ՆաՀանգ
ներու
կաէւավաբոլթիւննեբր
էւ Հարկին
պիտէւ խոբ–
Հրգակցին
այս՚ււՀետեւ
, էւնչպէս
անցեալին
մէք ,
րնգՀանո
լ ր էսնգէրնեբու
մասին :
6 •
Խ որՀբդակցութէււններ
կատարուեցան
նա–
ել տնտեսական եւ ելմ՛տական
էսնգիրներու
մասին։
՚ • Ընգոլնելով
Աարի
Հարցին
կարգադրու -
թեան
կաբեւորութիւնր
, որոչուեցաւ
լուծում ր
փնտռել
կարելի
եղածէն չափ շուտ ,
եւրոպական
կարգ՚ւ՚-սաբքէ
մր մէք։ Ֆրանսական
պատոլիրա -
կութիւնբ
։է անբամասնօբէն
բացատրեց
այն պատ -
ճառներր
սրռնք անՀրաժեշտ կր գարձնեն
ֆրանք -
եւ՚լերմ՛ան
Համաձայնութիւն
մր այգ
կարդագբու՛
թեան
մասին, եւրոպական
բանակի
ղա^ագբին
վաւերացումէն
առաք : (Բաղաքական
շրքանակ
նեբու
մէք մեծ կարեւորութիւն
կ՚րնծայեն
այս կէ
տին,
քանի ռբ Տո^թ. Ատբնաուրր Ա՛
ՆաՀանգ՛նե
րբ պիտի
այցելէ այո շաբթու։ Կր մեկնի
Գշ. օր) :
8–
Հետեւելով
Անգլիոյ
օրինակին,
Ֆրանսա
եւս պիտի սաստկացնէ
սեղմումներր
,
ոբպէսղի
ռազմական
՚ղիտոյքներ
շփոխագրուին
Ջինաստան
:
9–
Երկու
կառավաբութիւննեբր
պիտի ա
չխա֊
աին զարկ տալ Համ ա չիա րՀա յին առեւտուրին
:
X
Փարիղի
թերթերբ գոՀշեն երե ւսէր ա յս
այցելութեան
աբգիւնքէն,
մասնաւորապէս
ձա -
խողած
Համարելով
Աարի
Հարցին
լուծումր։
Ֆր֊
րանսա
88
միլիառ
ֆրանքի
նոր օգնութիւն
մր
պիաի
ստանայ
X
Ֆրանսայի
վարչապետբ
ել արտաքին նա -
խաբարը Բանատա
գացին
իրենց
Հետեւորդներով,
չ՛որք
մր խոբՀբգակցոլթիլններ
կատարելու
Հա
մար : ԱյղբնՀաուրր
վերքին
անգամ
ունկնդրոլ -
թեան
բնղ ունեցաւ
Ֆրանսա
յի
ներկայացուցիչ
-
ներր շաբաթ
օր : Պ - Մայէր այս առթիւ
գոՀունա–
կութիլն
յայտնեց
խո րՀ րգակցո
լթեանց
արգիւն -
քի^
Համա^ է
Fonds A.R.A.M
