ւճ
^1ա/\ա
Չսօւաւատւ ճւտԹյւըի4 &Ի1 ճՍքՀՕԲՏ յ
՝ՕՈ<16 6Ո1925,Տ.Ը.Տ.376–286
ԱՐՄԱՏԱԿԱՆ ՓՈՓՈխՈԻիք*ԻհՆ
Ի. ՄԻՈռԹԵԱՆ
Մկյլ
17, 11ս6 Օ&աշտաշ - Ր^1Տ (13)
աէւօ։
10Լ61ձԸ
Վեցամս. 1100 ֆր • ,՝ Տար– 2200, Արտ– 3000 ֆր
7Ճ.
€ 0 6 . 15-70
Գին 10 ֆր– €.Շ–ք– ԲՅՈՏ 1678-63
^^^ճք^ճՐշշ՜ձօՍւ
1952
Ուրբար–
22
օգոււտոՅ
28րդ ՏԱՐԻ - 28^
Խւռշշ Խ
6845–՚նււր շրյԱյւ՚ւ
2256
իյմրագիր՝
ՄԻՍԱԲԵԱՆ
Եհ Ե%ԱԻ ՊԱՏՄՈԻԹԻԻՆ
Այսօր կր վերշաՆսւյ « Հայկակսւն
Հ"՚բցր»,
"՛ր–
Պոլսոյ
«Սօն
Թկլկկրո՚ֆ»
թերթէն,
թարգմանոլթեսւմր
երկու
Հայերէն
թերթերու. :
Տ ս ՚ ֊ լ ի ս
1 7/՚5ւ ,
երբ սկսանք
Հրատսյրակել
այս
յօգուածաշարքբ,
Հեւոեւեսւշ
դէտոգոլթէւնբ
ար -
ձանագրաձ՜
էինք •
— « ինչպէ կր տեսնէք, տա՛րիները
ոչ
րա1ն մը
փօւյսած, ոչ ալ բան մը սւոլւվեցոՆցաւծ ե1ն»:
Ուրեմն
աւելոբգ էր ա ք տ-ա ս,սլե
լ , սլէաէ
բսեն
բանդէ անե ր :
ԸնգՀ ա կա ոա 1^ : Ո՛ րքան
ուշագրութեամբ
Հե՛
աեւէնք ա յն թրքական
Հ ր աաա րակո ւթեանց
որոնք
ո-ւղգակէ կամ ուղղակի կապ
ունէն
մ եղի Հեա ,
•ա յնքան օղաակաբ է : Ոէ միա
յն
պաամ ո՛ւթեան
,
այլեւ
այսօրոլան
եւ վաղուան
Համար %
Հեաեւիլ
չի՚նշանակեբ
այս կամ այն Հրաաա ֊•
բակութիւնբ
գնել , կարգալ ել պաՀել
խմբաղրա–
աան
մբ կամ գրասենեակի
մբ 4 պատեբուն
մէջ%
Շ
աա
մբ պարաղաներոլ
մէ^, անՀրամեշտ
է
թարղ
մ անե
լ , արտաապե
լ , վե ր լուհ՜ե
լ եւ ՀսւՆրոլ -
թեան
սեփականութիւնբ
ղարձնել,
արթուն
պաՀե–
լոլ
Համ աբ անո ր միաքբ
ւ
Ո՛^ վ պիտի
կրնար
մխաել թէ չւէ՚րաչար ա ո ւ -
մեղ ինք աո աջին ա շիւա ր Համ արտ
էն աարիներ ա -
ոաշ,
կրնայինք ետ երթալ
մինչեւ
1860
մբ՛
նալով
պէխապէր՝
մեր շրջապատի
անցուզարձին
։
Այն աաեն
պոլսաՀայ
մամուլբ
պարզապէս
լուք
կը թտբզմանէր
թուրք
թերթերէն
: կ՝տնտեսէր
զա–
նաղտնէ իւմո րումներ
, աղղ ա լին քմէ բհկեբալին
, ո–
բոնք
մեր
ղլիսունւ պվ՚աի
պայթէին
, ճակատա -
գբազ
եան
պւ
ւն ։
Այսօր
ալ , երբ մողովուբգին
մէկ եբրսբգբ կը
յահի օտար ավւեոռլ
վրայ , շատ բան ւիոիսուահ չէ
–*ճ»
յս
մի ակողմ
անի
ուզզո ւթենէն :
Ազատ տրտասաՀմանի
մէջ կա՛^յ գբասենետկ
մբ
է։
բ բան - գո
բհ
բ^ւէ
Բ
Հ ետեւիլ
թուրքերէն
Հ ր
՚՚էտա.
բակո ւթեանց : Ա Անաւանգ
պաք բեբականնեբոլ
եկ
գի րքեբու :
Իյմբաղրութիւննեբն
անգամ կբ գոՀանան
պոլ–՜
1աՀա
յ
թեբթեբով
, պարղապէս
րնթացիկ
լուրեր
քտղելու
Համաք ;
ինչպէս
՚ մենք,
թ՛ուրքերն
ալ թուշերու ղրա -
կան ութիւն
մ բ կբ մ շակեն
30– 35
աարիէ ի վեր :
ԱնՀամար
պաամութիւններ
լո յո տեսան ամե -
նօրեա
յ թեբթերու
մէջ կամ առանձին
Հատո րնե -
բով։
Հում
նիւթեր՝
մամաֆակակից
կեանքէն : Աե -
՜Նագրոլթիլններ
, յոլշեր
,
ուսումնասիրութիւն
՚
նեբ՝
սուլթանական
շրջանէն
մինչեւ
քէմա լական բէ
ՀԼն շուշտ
նաեւ
«Հեր ոսա պատումներ՛^
, որոնք
սերտ
յլապ
ուին Հայկական
իրականութետն
Հետ է
Տարիներ
առաջ, այս թերթին
մէջ թաբղմա
—
ն ուե ցան
շարք
մ բ Տուչեր
, նուիրուահ՝
Հայկական
գէպքերոլն
: Անշուշտ
բո լո րն ալ թրքական
ակնս
–ք^
Յ՛՛՛Լ գիաոլտհ
, բա յց եւ ա յնպէս
շաՀեկան՝
իբբեւ
Հում
նիւթ պատմ ութեան : Այլ մանաւանգ
իբրեւ
վւաստացի
վտւերաթոլղթ՝
աւելի
լալ
ճան^ալու
ք-շևամին : իր խօսքով ու գորհքով։
Իր
Հեաապլ^–
գահ նպատակներով
յ
Այգպիսի
վաւերաթուղթ
մ լ ^ ալ Աղիղ էսէն -
էւլա լի
յ օ ղ ո ւահա շա.,րքբ :
Մարղբ կբ խոստովանի
թէ օզտուահ է իբ Հօ՛
բբ՝
ԱաՀմուտ
ճէլալէտտին
փաշայի ել մեհ եզ -
րօրբ
Փարիզի
ղեսպան
ԱալիՀ
Մ իւնիր
փաշայի
ձգահ
վ աւե բա թուղթերէն
:
Անոնք ոբ ուշագրութեամ
բ Հետեւեցան
յօգ -
ռլահա
շարքին , պիտի Հաստատեն
կա րեւո ր պա -
րագայ
մբ
1
Տօգոլահ՚ագիրբ,
թութակաբար
կրկնելով
Հան
գերձ
թրքական
յանկեբգներբ
, կբ իսոստովա^ի թէ
Հազարաւոր
Հայեր
ջարգեցին
Աասունի •ապսաամ -
րութենէն
մինչեւ
1895
1 8 9 6 ։
Առանց
ղա^յազա՛
նելու
թացն ու Լոբր,
մեղաւորն ու անմեղբ :
Միեւնոյն
ատեն
լա յնօբէն կբ բանայ վեց մեհ՛
պեաութեանց
գիւանա դիտական
խաւյեբուն
՛ոխ
ուբ
հ^աւքերբ :
Լեղուն կբ կապկպոլի
^ երբ կարդբ
էոլդայ
1915/
Հ"՚յ"՚ջԻ՚՚՚ջ
Աարսափներուն
: Եւ պաւքւմու -
թիւնբ կբ վերահուի
կատարեալ
հազրանկա^ի
մր։
կ^ուզէինք
առանձին
քենել այգ
պարագան։
Ե՛
ԹՐԲՈԻՀԻՆ
ԱՆԳԱՄ
ԶԱՐՄԱՑԱԻ
ճիչգ ա յն պաՀուն երբ «սաստկաշունչ
Հող -
մունք^
,անձրեւ,
կարկուտ եւ ողողռւմներ
իրարու–
կբ յաջորգեն,
փոթորիկ
մբն ալ
գեղուՀիներու
աշիարՀին
մէջ
I
ինչպէս
Հաղոբգահ
էինք երէկ, Նափոլի
Հաւաք–
ուահ՜ «դեզաղէտնե
բ բ՝^ Եւբոպայի
գեղուՀի
Հ բռ -
չակահ
են քսանամեայ
թուրք
ռւսանոգոլՀի
մը
ք
Կի՚-նղէլի
Պաղար :
Ամէնքգ ալ տեսաք այս առթիւ
Հբատ-աբակուահ՜
պատկերբ,
սեւաՀեբ
, սեւաչուի
թ՜բքուՀին
՚/ՐՐ՜
կեր է Մ իս Ե Աագան
։
իմ գորհս չէ կաբհ-իք
յայտնել
այս մեբկապա -
բանոց ել մ եր կա ս րո լն ցուց աղբ ութեան
մա՛սին
,
ո բ
նո յնպէս
առեւտրական
ձեռնարկի մբ վե բահ–
ուահ է :
ինչպէս
կ՚եբեւայ
, գտտաւոբնեբու
վճիռբ կա
տաղութեան
մատնահ է Ա իս
Յէբանս՚ան
,
Նիկոլ
Տքուէն
,
2 3
տարեկան, որ կ՚աղաղակէ
բարկա -
ճայթ.
— « Աւէաջուց սարքած են ւաքմէԹ բսւ111. . . Թբբ–
քուեին պիսակ մր ռսնի դէմքին վբայ . իր տ|ցդրե–
բր կատաբեա՜լ չ են: Ասպւաւրէզ կբ կարդամ ո)բ ՚նւո։–
բէն երեւ֊այ նռր ւօւտեստնի ւքր աոյեՆ, «պ|իքի6ւի»ով:
Միս
0՝ուրքիան
, ՛որ յաղթանակբ
շաՀահ– է մ ի–
այն մէկ ձա
յն ի առաւելոլթեամբ
- - 1 4 / ՛
ղէմ
15
կ՚առարկէ
Համեստօրէն
•
— « Ես վսաաւհ էի թ֊է պիտի չշ՚էսհւիմ:
Աւէլի
զեղեցիկ աղջիկ*նեբ կտ1յին: Մամո՚ւ֊լի լուՆսա1նկաւ
րիչնեբր ոււզեցին ռր
պիքինիւՎ
երեւամ։ Ըսի թ-է
այլեւս չեմ կբնաբ Իսթ՚ա|ն՚պոլլ վերադաոՏնէաւլ, եթ-է
այդ վիճակին մէջ սւե՚սնեւնւ զիս։ Ոչ շարժանկ՚տւբի
մէջ երեւալ կ՚ուցեմ, ոչ ալ ամուս1նւա1սէաւլ ։Թոօրքիա
պիտի վերադառն՛ամ, ուաււմս լր>աւց|նելուհամար» :
Թերթերր
կ՝բսեն թէ ին^ ալ ղտրմացահ
էր
շաՀահ
յաղթանակէն
, ել շատ պազ. լ^ղո ւեե լո լ -
թե՛ան
մբ ա բմանյսցաւ
, երբ սրաՀ կբ
մտնէր։
Միս
Գերմտնիան
, ռր Լրքբ"բդ
Հռչակուահ– է,
կարհեր է թէ ՛Օր . Տունաստանբ
կամ Օր - Ֆրան -
սան պիաի
շաՀին , ինքն ալ եքրորգ
յ
Այս
ամբողջ
անցուգա՚բձին
մէջ,
ո՜րքան սբբ -
տառուչ է Միս Ֆրանսայի
ղայբոյթբ
:
Միամի/տ
աղջիկ,
չի գիաեբ
՛որ
եբէկոլան
յաղթականնեբբ
արիւնաթաթախ
ձեռքերն
անգամ
սբբեցին եւ Համբուրեցին
, ո՛՞ւր կբ մնայ
քսանամ
եայ
օբիոբգի
մբ գէմքի
պիսա՛կը
Լպէնկ)
...
ՀԱԻԱՏԱԲՆՆՈԻԹԻԻՆԸ
ՎԵՐԱԿԱԱ^Ի
Լիբս;,նսՅնի հայ կաթ-ււղիկէ պատբիաւրքաբանբ
հետեւեալ պաշտօնակ՚ա|(լ յայտաբարութ-իւնը հբ՛ա -
աարակաւծ է
Մասիս\ւ
մէջ–
(30
Յուլիս).
Վ^երստին
Հրասլա բակ
Հանուււհ է Օրմ անե
անի
« Հայոց
եկեղեցին՜»
վերնագրոլահ
եբկասիբու -
թիւնբ :
Այս
առթիւ
Հայ կաթողիւկէ
Պաա բիա բքա
բանս
պաբտք
կը զգայ
յիչեցնելոլ
թէ սուն
ղիրքբ աբ -
զ իլուահ
մատեաննեբու
կարզին
գասուահ
է յա •
կանէ յանուանւէ :
Հա
յ կաթողիկէ
Հաւաաացեա՚լնե
բն ուստի
բղ -
ղոլշանան
զա
յն կաքգալէ կամ նո յնիսկ
իբենց
քո–
վբ պաՀե լէ :
Գիտակցա
բա ր Հակառակ
զորհ-ողնեբբ
հանբօ -
րէն կբ մեղանչեն
եւ , եկեղեցա՛կան
լ ^ ղ Հ • օրէնս -
էյբութեան
Համաձայն
^ նովին
գորհով
կ՚ենթար -
կուին
բանագրանքի
ոբ յատկապէս
Ա .
Աթոռին
վեբապ՚աՀեալ
է :
« Մասիս
» ւալ իր կողմէ հետեւեաւլ իյօրհբդա–
ծութիւ՚ններր կ^րնէ այս աոթիւ.
Կբ մեբմենք
Օրմանեան
եկեզեցին
: Աղճ
ատռլաՕ՜ ,
խաթաբուահ
, անճանաչելի
գաբձահ է Հոն
Հայոց
եկեղեցին։
Զի այս ղրքին։ մէջ սպբգուն
սոփես -
աութիւն
մբ սառեցնող
թ ո յ ն կբ Հրամցնէ
, կեզ^
աղդասիբութեանէ
մբ չաքաբով
օհ՚ուն :
Օրմանեան
եկեղեցին
արմանի չէ որեւէ
ողջամիտ
Հայու
ղրա–
զաբանւինւ :
^ ~ – 4 ^ ՛ - ^ — ^ —
^
ՄԱԸԱԷՑԼԻ
բնւկերվաբական
եբեսփոիսանբ
, )
նախկ– նւաիւաւ–.սւր Պ ՚Կասթոն
Տէֆէո
,հանւբ արկահ–^
մր –անցուց Ալստրալիոյ
մէջ եւ Հիւանդանոց
փւա –|
խազրոէ եցաւ՝,
•
%
ԿՈՒՍԱԿՑԱԿԱՆ
ՀԱՄԱԳՈՒՄԱՐԸ
ՆԻԱՏՒ ԿԸ ՀՐԱ
ՒԻՐՈՒԻ
13
ՏԱՐԻ ԵՏԲ— աղԱ-ԲԱԿԱՆ
ԲԻՒՐՕՆ
(ՊՈԼԻՏԲԻՒՐՕ)
ԿԸ ՋՆՋՈՒԻ
՚ – ՆՈՐ
ՀՆԳԱՄԵԱՏ
ԾՐԱԳԻՐ
ԶԱՐԿ ՏԱԼՈՒ ՀԱՄԱՐ
ԱՐՏԱԳՐՈՒԹԵԱՆ
Մ ոսկուա
յի կուսակցական
սլա շտօնա թեր
թ բ ^
« Փբաւտա–^, Հետեւեալ
ղեկոյցբ
Հրատարակեց
0–
գոստոս
26
/Տք
Բանի
մբ օբ առաջ
տեղի
ունեցաւ
կուսակցու -
թեան կեգբ
. կոմիտէիէն
լիադումաբ
նիստբ
(պլե -
նում) : կեգբ
. կոմիտէն
ոբոշեց
1952
Հոկտեմբեր
Տին նիստի
Հրաւիրել
կուսակցութեան
(ԻԹ • Համա
գումաբբ։
՚ ԱՀաւասիկ
օ բակա րգբ
.
I .
Զեկուցում
կեգբ
. կոմիտէի
գոբհբւնէոլ
՚
թեան : Տեղեկաբեր՝
բեկեր
Աալենքով
,
Կեղբ -
կոմիտէին
լ ^ ՚ գ Հ ՚
քարտուղարբ;
2.
Զեկուցում
Վերստոլգիչ
Տանձնամոդո
-
՛ԼԻ՛՛ Տեղեկաբեր
լձւկեր Պ՛ Մոսքատով,
նախա -
գաՀը ;
3.
ԺԹ ՚ Համագումարին
ցո ւցմ ունքնե
ր բ Հին -
գեբոբգ
Հնգամեայ
հ^բագրի
մասին ,
1951 1955,
աարինեքուն
Համար։
Տեղեկաբեր՝
լ^կեբ Ա՛
II՛՛՛
րո ւ. ր ո վ •
4՛
Բարեփոխո՛ւմներ
իք. Մ իութեան
Համայնա–.՝
վար
(բոլշեւիկեան՝)
կուսակցութեան
կանոնազրի
։
Տեղեկաբեր՝
րնկեբ
Ն • 1Տբուշչեւ :
5.
Ընտրութիւն
կուսակցութեան
կեդր •
կա՛զմ ակեքպո ւթեանց
%
Համ ադում արին
պատուիրակներուն
թիւբ եւ
լ^տ րութե ան եդանա կն ե բ բ .•
1.
Մէկ պատուիրակ
Լդելեգատ\՝)
վճռակսքն
ձայնով,
իւրաքանչիւր
5 0 0 0
սւնգամի
Համար։
2 –
Մէկ սլատուիրակ
խո րՀ րդակցա
կանւ ձայ -
նով,
իւրաքանչիւր
թեկնահուի
Համար :
3.
Համաձա
յնւ կանոն՛ագբի
, Տ՚Թ • Համ
ադումա–՝
րթն պատո
լի
բակներ
բ
( կամ պատգամ
աւո բնե
բ բ)
պիտի
լ^տբուին
ղադԱէԼի
քուէա րկո լթեամ
բ :
4՛
Իհուսիոյ ԱԱ (լ^կերվարական
՚խոբՀբ -
գա
յին
) դ՛ա շնակցա
յի՛նւ Հ ան բ ա պե տ
Ո
ւթե ան պատ ֊
ուի րակնե բբ պիտի
բն արուին
կուս ակցո ւթեան
մո–
ղռվնեբուն
կոդմէ , շբջաններ՛ու
, երկբամասերոլ
եւ
ինքնւտվաբ
Հանրա պետո լթե անց
մէջ։
Մի՛ւ"
Գ՛" Լ ՜
նակցա
յին
Հանբ՛ա պեաո ւթեանց
պատ՛ուիբակներբ
պիտի
բնտրոլին
կուսակցութեան
չրջանա
յին մո -
զովնեբո
ւն կամ Համ ագում արներուն
կողմ է , Հա -
\մաձայն
իւրաքանչիւր
շրջանի կեգբ. կ՚ոմփտէնե -
բոէԼ ոբոշման :
5.
էյոբՀրգային
բանակի
, նաւատորմի
եւ
փտական
ԱպաՀովութեան
նախարարութեան
՛Գ
սաՀ մանա պաՀ
ղօրադո
լնգե րո
լ
կադմ ակե րպու -
թեանւց անդաէԲնեբբ
իբենւց պաաոլիբակնեբբ
պիաի
բնտբեն
կուսակցութեան
միւս
կադմակեբպու
՚
թեանց Հետ , շբջանա
յին
մողովնեբու
կամ գաշ ՚
նակցա
յին
Հանբա պետո ւթեանց
Համ ադումարնե --
բուն մէջ :
ՀրաՀանգբ
սաոբագրահ– է Աթալին,
իբրեւ.
ընգՀ - քա՚րտուգաբ
կուսակցութեան
:
^
Հնղամեայ
հ–րագբինւ տեղեկադիրբ
կբ նախա
տես է
7 0%
յաւելում
ճար տար ադո
րհա կան ար -
տագքւութեանց
, \
9 5 0 /
վր"՛յ
• Այ""լէ"
,
ձոլլահոյ
•արտագրոլթիւննեբր
պիտի
աւե^անւ
76
^0
, Հան -
քահոլիսբ՝
4 3 % ,
Հում
քաբիւղր՝
8 5 ՚ " "
Հաբիւբ
,
ելեկտրական
՛ումբ
8 0
առ Հա ր իւբ ,
աբՀեստական
ձղաիսէմբ
8 2 % ,
ատազձր՝
5 6% ,
թուզթբ՝
4 6
առ
Հ՛արիւ ր , բամ սլակի
Հ իւս ուտհեզէն
բ՝
71
առ
Հարիւր , բբդեղէնբ
5 4 ,
կաշին՝
5 5
Ա՛ռ
Հաբիւբ^
շաքաբր՝
7 8 ,
միսր՝
9 2 ,
ձուկբ՝
5 2 ,
ի
՚ 1 ք ն ա շ
նեբբ՝.
2 0
առ Հարիւր
եւն՛ : Նռր ձեռնւաբկնեբ
՛զի՜
տի Հաստատուին
, աւելի
կարեւոր քան
1948
1950/5՛ :
Նոբ ելեկտրակա
քաններ պիտի Հ՛աստաա -
՛ուին : Զ՚որկ
պի՛տ
ի։ տ^ուիւ
Հ ո ղա զ ո րհա կտն
ար -
տազ բութեանց
, մ ինչեւ
90–—95 ^
Հ՛ամեմ ատո
լ -
թեամբ : Ջբ՛"բաշի"՛՛"կան
ցանցեր
պիտի
Հաստատ
ուին եւն
. :
(էուրէրռւ շարունակութ-իւնը կարդալ Գ • է յ յ
ււււււււուււււք|ւււււաւււււււք1էւուււ։ւուոււււււււււււէւււււուււււ)ւււ
ՆՈՐԷՆ
ՀԱՏԵՐԸ
Պո|աւյ թեբր-երը հետեւեալ աեղեկութիււննեբը
կր հրւսաաբսւկեն, քսսլելով անզլեւս՛աքսոն աղբիւ–
բ է • -
Աովետական
քարոզչութեան
կեզրոն
Լիբա -
նանի մէջ, արաբական
միւս
երկիրնեբուն
Բ ՚ " ղ ՜
դատմ ամբ աւե
լի մեհ
թիլով
Հայ
Համայնա վար
կայ։
Պէյբութի
իսորՀրզային
ղեսպ՚անաաոէնբ
կը
նկա տուի
Համա
յնա վար
դո րհակա լութեան
րնդՀ
կեդրոն :
Եղիպաոս
ի Համ ա յնա՛վա ր կուս ակցո
լ թ ի ւնբ. ու
նի
10.000
անւգամ եւ կբ զանուի
նոբ կաոավարոլ
-
թեանւ
աւելի խստացահ
Հակակշռին
աակ :
Գրեթէ
Համայնավարութիւն
չկայ Ա ուրիո
յ մէջ, ոբ Հո -
ղազորհականէ
ե՜րկիո է ղերազանւցապէս
: Համայ –՛
նավաբնեբուն,
թիւր
արՀամարՀելե
է Աէուաի Ա -
րաբիոյ եւ Եէմէնի
մէջ, իսկ իրանի
կացութիւնը,
բոլորովին
աաբբեբ է
յ
Fonds A.R.A.M