քօռճշ
1923,11.€.Տ.376.286
17. Օտատտտտ - Բ/\ք113 (130 IV^քէ^օ : 10Լ61^€
Վեցամս. 1160 փր • , Տար– 2200, Աբտ - 3000 փր •
ա.
Շ08. 15-70 Գին 10 ֆր– Շ.Շ.Բ. ԲՅՈ1 1678-63
V^Ո(^^^(^^ 25 յտո^ք 19521ւ1րբաթ 25 ՅՈԻ՚1ՈՒԱՐ
8րդ ՏՍտ՚Ի - 28^ ^ւ ա « Ւէօ. 6670–՚Սոր շրյա11 թիլ 2081
ձ՚մթագիբ՝
շ
ՄԻՍԱ-ԲԵԱՆ
՛ԵՐ
քսՕՍԲԸ
Լ €աԱթ1ւ յիշատակիև
ԱՐԵՒԵՀ1^Ը ԿԻՏՒՓՐԿԷ ԵՒՐՈՊԱՆ
Ձէրս՚Նսսէյի Աղգ •
^"Գ՚՚՚Լը
երէկ սկսաւ.
ք ն ն ձ չ
ի՚նգիր
՛քչլ որ սաէսչողական
կր
Համարուէր
,
Աունս՚սւոէսնի
եւ. Թուրքիո
յ
անգամ
ակցոլթիւնր
Աա լա՜։. աեանի֊
ղ-յւշինքին :
\
Կ
ա
ռա էիա ր ո ւթ ի ւն Ը շաա ոնց ի ր Հաւանութիւն
ր
Ի
յա յա
՝Տ
։աձ՜ էր • րա յց
անՀ րամե
շա է որիսո րՀ րգա -֊
ոանն ալ վաւերացնէ
•, Նոյն
սլարաականոլթես
-ն
աակ
Լն միւս \2 զի։.ակից1երշ :
Երեք
Մեձերէն
Անղ լիա վե րասլաՀ
ղիրք
մ
լչ
րռնեց երկար ատեն
, բս. յց իվեր^ո
յ
տեղի
տուաւ
ս • Նս
՚Հա՚Լղնե
րու
ճնշումին : Մ անաւանգ
որ , Ան–
ղ սրա
՚Լորէլ
տրտնջալ
սկսահ՜ էր։
Աաեն մո քաղաքա
կււն
ութ
իւն
ւիոիսե լու թգս -
քե
բ ալ աք. տասա
Լ
ո
լեց
ան
, լրաղբական թէ ւգաշ -
տօնական
բեմերէ։ Եւ թուրք
նա՜իւա րա րնե
ր , ղես–
սլաններ
շոլբի
ճամբայ
գաբձոլցին
Եւբոսլան
ՈԼ
Ամե
րիկ
ան
, ոբպէսղի
Ատլանտե՜անի
ղաշինքին
պաշտպաէութիւնն
ս. լ վա յելեն :
Լոնտո1ի
վերապաՀոլթեաճ
առթիւ,
կարգ մբ
ս-նղլիա կան թերթեր
անգամ
ղարմանք
յայտնե -
ցին, աբգար
գանելով
Թուրքերու
գանգատը։
Այս
առթիւ,
մասնաղէտնեբ
անղամ մբ եւս
փառաբանեցին
Թուրքիոյ
ռազմական
ումբ,
շե
շ -
տե լով թէ ^պատե բազմ
ի մբ պա բաղա
յին
Թուր -
քիան
Ունի
մի^ոցնեբ՝
Եւրոպա
քի
պաշապանու -
թեռն
զրութիւնբ
յա րձակողականի
փոխելու
» յ
Գեո
անցեալ օր կարդացիք
պաՀպանողական
օրկանի
մբ Հ Տէյլի
Մէյթի մէկ տեսութիւնը
, որ
կբ յայտարարէր
թէ «Թուրքիան
Մ (վին
Արեւելքի
պաշտպս
նոլթեան
առանցքն է» , թէ ան
«առոզշ
ազգ մբն է, տնտեսապէս
, քազաքա կան ապէսՀ եւ
ալինուորսւպէս »
յ
Տնտե ււական եւ քաղաքական
«աո ո՛յ քո
ւթեան»
Հաւաստիքները
անշուշտ
ղարմանք պատճառահ
են
բուն իսկ Թուրքեբուն
, որոնք
անգլ • թերթին
խմ–
բագի
րնե
լ
՚;ն աւե լի լաւ գիտեն
ի
րենց իրական
կա–
ց
ութ իւնը :
Խնգիրբ ա յն է որ, Լոնտոնի
, Փարիղի թէ Ուո
շինկթընի
մ էշ
, օրուան
փարի չներբ եւ
մ ամ
ուլբ
անՀբամե-տ
կբ գտնեն
չ՚՚յեէ
Թուրքիան ,
իբրեւ
անՀբամեշտ
օղակ
մը
իբե
՛Լց
մարտական
ցանցին :
Գաբձ/րալ
անգլ՛
թերթ
մբն է ոբկբ բացաարէ
՚
« Թուրքիան
մ օտ է քիուսիո
յ
ամ էնէն խո -
ցելի կէտ լ բուն
, կովկաս
ի եւ անո ր Հարուստ
նաւ–
թաՀորեբուն
: թո՚֊րքիա
ի վիճակի է վանւելոլ ոբ
եւ է ռուսւսկան
յարձակողական
, ոբիբրեւ
նշա -
նա
կէտ
սփտի
ունենար
Ի բանբ
ե լ
ա րարական եբ-
կիրներբ։ իսկ եթէ յարձակում
բ կատա
րո
լի
Եւ ՜
րռպա
յի
մէշ, մաՀացոլ
Հարուահներ
պիտի սաա–
նար
Թուբքիո
յ
ճամ բով » :
Այս
վ իճելի տեսակէտն ալ կ՝ ա պա
ց ո ւց ան է թէ
որքան
մեհ փոփո իւ ո ւթ ի ւննե բ կատաբուահ
են
Անղլիո
յ Հ •ւնրա յին կա
ր հ
իքին
մ էշ
, ինպասա Ան՜
գաբա
յի անգամ ակց ութե
ան
է
Աւե լի քափաւո
ր կ՝ե րեւա
յ
Ֆբանսա
յի
ԱգԳ ՚
մողովին ս Կղեկաբերը
:
Ա։. վա .երացում
պաՀանշահ
ատեն , կըչեչ -
աէբ թէ Թ՛– ՚֊րքիա ելՏունաստան
կբնան պաշտ -
պանել
Աւր՛ ՛գայի
արեւելեան
հովափը, ոբ
մինչեւ
Հիմա անպաչտպան
կբ մնար ։
Այս
աւ՛ թի՛– Հբատաբակուահ
տեղեկութեանց
Համաձայն
, Թուբքիա
կաղմ եւ պատրաստ
ունի
500.000
Հոււինոց բանակ
մբ, «որուն
արմէքբ
Հաս–
աատուեցա–. ՝Բորէա
զրկուահ
ղինուո
րնե
րով ՝» :
Պետաէւ ան ելեւմ ուտքին
47
յատկացուահ–
է
է ա յս բան ւ-ւկին , ո բուն պաՀեստի
ումը կը Հաշ -
ռւեն
1.200000
ղինուոբ եւ
70.000
սպայ։
Յունական
ղոբհօն
բանակ
ին
ո ւմն ալ կբ
Հաշուեն
175
Հազաո
200.000,
որոնք եփահ
են
արտաքին
1ււ
ներքին
կռիւներու
մէշ :
Տ"–կ"*՚–ին
կան
պաՀԻ ստ
ինե
ր ը ել նաւատո
բմը ;
Այս ո մերը եւ ուրիշ պարազ.անեբ
քննահ ա -
աեն
,
շաա
մ բ
մ ասն.
աղ է
տնեբ
եւ
իբռղեկնւե
ր ա լն
տեսակէտն
ունին թէ Միշին ել Մօտաւոր
Աբե՛ ել
ք ի
պաշպան ութե՛՝ էն կախում
ունի
արեւմտեան
Եւրուզայի
փրկոլթիւնբ
։
Ամէն
պւ՝րազսւ
ւի մէ9,
սնոնք
չափազանց
մեհ՜
է կարեւո
բութի ն
կ
՝բնհսյյեն ոչ միայն
Տու^՚աստա–
նի ել Թուրրի՛
յ , այլեւ արաբական
երկիրներու
գււբհակ ցութեան
։
Գալով այս վերշիններսլն
, կը բաւէ
ակ -
նա
^կ
մ^
%եաել
•Յրսւան
գէպքերուն
փքայ։
^ ՚
ՊԷՑՐՈՒԹ, 22 8ունուաբ
(Յաւսաջ)—
Կիրտ
կի, 20 3 ո
լ.–
ուա
ր , առտուան
մամը
10.30/5/
, Ա Ի ՜
նեմ ա
Ո՚ի՚Լօլիի
լայւարձակ
սբաՀին
մէշ տեղի ու
նեցաւ
մեհանուն
ղրադէտ - մանկավա
րմ Հան -
ղւքլցեալ
Լեւոն
Հյսնթի
նոլիրուահ
յիշատակի
Հանդիսոլթիւնբ,
նախաձեռնութեամբ
« Համազ -
գայի
՚Լ»
բնկերութեան
Պէյրութի
վարչութեան
:
ԱրաՀը
հայրէ
հա
յր լե ցուահ էր խուռն
բաղ–
ւձ
ութ
եամ բ
մ ը : Աբտակարգ
շուքով
կազմ ակե
ր -
պուս֊հ այս Հա
Լգիսոլթեան
ներկա
յ էին լիբա -
նանեա
.յ
խոր֊,րդարանի
չորս
Հայ
եբեսփոխաննե—
ՐԸ
, աղգ • Գաւառ
.
ե լ
Բագաք • մողովի
աւդամ -
ները։
Բազմաթ
իլ մաաւո րականնե ր ել
անձնաւո–
բութիւննե
բ ;
Հանղէ՜սբ
բացուեցալ
լիբանանեան
քա
յլեբ -
գով
, որմ
է ետք , օրուան
նախաղաՀբ
լնկեր Վա
Հան
Փափաղեան
, քանի
մ ը խօսքով
նե րկա
յացուց
՚^՛"ՐԳՐ–\
որուն յիշատակբ
ոգեկոչելոլ
Համաբ
կազ
մակերպուահ
էբ այս Հանւղիս ութ իւնբ։
ԱյնուՀե -
տեւ
, լնկ . նախագաՀ
ին
Հ բաւէ բով
,
Հանղիսական–
ները յոտնկայս
վայրկեան
մբլռութիւն
պաՀեցին
յ ո ր ՚ լ ե լ ո լ Համար
մեհ՝ Հանգուցեալը,
որուն
նկարը
պաստառին
վբ"^յ ցուցադրուեցաւ
, յուզում
ի
ալիք
մը բարձրացնելով
սրաՀին
մէշ։
Առա՛շին
բանաիսօսն էբ բնկեր
Մ • Ի շիսան , ոբ
հանրացալ
մանկավարմ
Շանթին
յատկանիշնե
-
բուն վրայ, վեր աոնելոփ
անոր մէշ գաստիարա -
կը,
գիաունբ
ե լ
ուսուցիչբ։
Երկրորդ
խօսողն
է բ ը^կեբ Գասպա
ր Իփէկ -
եան, որ իրեն թոյլատրուահ
կարճ
մամանակամի–
է/՜՚Ցհ
է^թ՚"ցքի՚ե,
՚էերլուհեց
գբաղէտ
Շանթբ, ա–
ռալելապէս
հան
բ ան՛ս լո վ անո բ թատե րգո ւթե
անց
վսեմ գաղափարնե
բուն
՛էրա յ :
Երրոբդ եւ ՚էեբշին
խօսողբ
եղալ
բնկեբ
Աիմօն
Վրացեան
, որներկայացոլցՇանթի
մէշ
Հանրային
մաբգբ, գագափարական
գո րձ ի չր
֊. Մարգը, որ
անՀ րամե
շտ
սլա
բ ա դանե ր ո
լ
տակ ,
նետ
ուեցաւ
գոբհի
ասպարէզը եւ տուաւ իբ առաւե լագո
յնբ
Հայ
մողովուրդի
դատին
Համար։
Գե ղարուեստական
բամինն տլ ճոխ էբ ։ Հան–
դիսո ւթէւնբ խոր տպաւորութէւն
ձդեց :
Վեբշէն
լուրերը կըՀաստս.
տեն
թէ
կացու -
թէւնը
աւելէ
հանրացահ
է
Թունուզի
մ է շ ։
կառա
վա
բ ո ւ թ
էււն ը
Հար
կազ
րուե
ցաւ
նո
ր
գօբք
Ս՚կել
կեգրոԼական
քազաք՚ւեբբ։
ՖբաԼսական
ղինուոբ -
ներբ կաղմ եւ
պատրաստ
կբ սպասեն Աֆաքսէ նա–
ւաՀանգիսաին
մէշ
յ
է
^եռագէբբ
կ
՚ըսէ թէ
29
Հ"գէ
սպաննուեցան
չորեքշա
բթէ
օր , կռիւներու
ըեթացքիԼ
:
Կը թուի
թէ
ազղայԼակաԼԼերը
մասնաւոր
հրագիբ
մբ մշա
կահ
են ,
ամբուլշ
երկիբբ
անկարգութեան
մաանե–
լու
Համաբ ա
ս տ ի ճան
ա բա
ր :
Նո
յն
օրբ ^ անրա կառքերը
ել
խա
Լոլթնեբը
քաբկոհուեցան
Թունուղ
քտղաքէ՜ն
մէշ եւ
էսռո -
վոլթ
է ւ ն
բ ա
րագօ
բ
էն
աա ււաւՅ ու
հուեւ
ի Հա ֊
ԿԱՑՈՒԹԻՒՆԸ
ԻՐԱՆԻ ՄԷՋ
ԹԷՀբանէն կըՀեռագրեն թէ ընդդէմադէբ ե–
րեսփոխաննեբէն
15
Հողէ ՇաՀէն
գէմելով, խնգ -
րեցին
վեբշ աալ Տոքթ՛
Մոսատեղէ
«ապօրէն էչ^
խանութեան»
։
Անոնք բաց նամակով
մ ը կ՚ըսեն թէ
ՇաՀ
էն
« բարոյական
պարտականութիւնն
է էր անմէշաի–
կա-ն ուչադր
ութի
ւնբ
չնո բՀել
իրանէ մէշ
տէրող
վտանգաւոր
կացութեան»
։ Նամակբ
ստորագրահ
է րնգղէմ աղէ բնե
ր ուն
՛Լարիչը,
չտամալ
իմամէ,
յանուն էբ
15
ընկերներուն
եւ
21
լրագրողներու
՛ո
րոնք խո ր Հրգա
բան ապաստանահ
են ; Բո ղո քո զն ե–
րը
կ՚ըսեն թէ վարչապետբ
Հրամա
յահ է իբ կու -•
սակիցնեբուն
ներկայ
չբլլ"՛
լ Երեսփ
՚ մոզովի
նիս
տերուն,
որպէսզի
մ եհամ ա սնո ւթիւն
չղոյանայ ։
« կառավարութիւնը
կը սպառնայ
մեզի» :
էքերակո
յտ
ին
մ էշ ալ գմգոՀ
ութիւն կը յա
յտ
նեն վարչապետին
գէմ
յ
Երեսփ
՚ լնտբռւթիւնները
շաբունակռլե -
ցան
ԹէՀբանի
մ էշ
, Գշ: օբ ։ Տասբ
Հազա ր ոստի
կաններ կըՀսկէին
բարեկաբգոլթեան
: ՚ԲուէՀա -
մ աբը
սլիտի կատա բուի
՚էս^գը
, շա բա թ :
ՋԵԽՈԱԼՈՎԱԲՒՈՅ
ապաՀովութեան
նախա -
րարբ
, Լատիւսլալ
՚Բոփբիլա
, պաշտօնանկ
եզալ ։
Պ"^շտօնական
զեկո յցբ կ՝ ըսէ թէ պա շտօնէ
արձակ–
ուեցաւ
«իր իսկ խնղ
րան քով» : կ բ կա րհուի թէ
նոր
մաքբագորհումներ
պիտի կատա
րո լին
։ Եր -
բոբդ
կա ր եւոր պաշտօնանկութիւնն
է որկբ կա -
տարուի
վերշին
քանի մբամ իսնեբու
ընթացքին :
ԱՋԳԱԺՈՎՈՎ,ԻՆ
անգամնեբէն
12
երկիրներ
Հաւանութիւն
յա յտնեց
ինւ որ Լիբիան
անդամ
բնա–
բուի անմիշապէս
։ քՕ • Մ իութիւնր
Հ ա կ ա՜ ո տ կե ց ա լ ,
դ.իտեք տալով թէ այգ երկիրբ կբ գտնուի
անգլեւ–
ամերիկեան
զօրքին տիբապետու
թեան տակ : իր
ներկա քաղ ուց
ի չբ պաՀանշեց
մ ին չեւ
երեք
ամ
իս
ետ
կանչել
բոլոր օտտր
ղինուորներբ
ել
քանդել
ռազմական
խաբիսխնեդբ
։ Եգիպտոս ՛ալ
միացաւ
ա յս
բս
նաձեւէն
\
բաւ։
Ա՚ոքնիւի
մէշ, ոբ
1 3^ճ)0
բնակիչ
ունի,
5000
ցուցարարներ
յարձակեցան
ոստի կաւ. զօրքին վը՜
բա յ ելաւարի
տուին
սլա Հա կանո ց ը։ Երեք ոստի~–
կաններ
սպաԼԼուեցան
ել ս՛՛րիչ երկու
Հոգի ալ
ա–
ռե ւանււլո ւե ցան : Եօթբ
Հո՛լի
սպաննուեցաւ
Թե -
պուլպա
քաղաքին
մէշ պատաՀ՛ահ
բնդՀ ա բ
ո
ւմ ի մ
ը
միշոցին։
Թունոլզչւ
արեւելեան
կողմը,
Մէնզէլ
Պու
^Հելֆա
քաղաքին
մէշ ոստի կանա կան
շոկտտ
մը հուղակը
իլկաւ ել սպան սպաննուեցաւ
:
Օղնական
զօրք ել ոստիկաններ
զրկուեցան
Աուս քազաքբ,
պաշտպանելու
Համար
եւրոպական
թաղբ : Գաղթա
յին
ղինուո
րնե
րէն
դունդ
մր , մէկ
վաշտ
Հ բաց
անակիբԼ
եբ ելշրշուն պաՀակնեբ
ղըբ–՜
կու
եցան խռ ովո
լթ
եանց
կեղրոննե
րը :
Կը
կս՛րհուի թէ աղղա
յնա կաննե բուն հրա -
զիբն է կարղով
գէլրգաւլին
ցոյցեր
սաբքել
բոլոր
մեհ
քաղաքնե
բու
մէշ ։ Խ ռո վո ւթ իւննե ր
բ
սկսան
Հիւսիսային
շբշանէն
Ատթէօր,
Պիզեբթա
եւ
^է ւ՛բ Ւ ՛էէ Լ
1
Ի"Կ
"՚ յ՛^՛^ կր ա՛ա բահուին գէ պի Հա -
բաւ, քազաքէ
քաղաք
, Հս-մաձայն
կանխորոշ
հբա–
գրի
մը ։
Եբկուշաբթի
օր խռով
Ութ
եանց գլխաւո
ր վա
յ –
բբն էր Նտպոլլ
, հո՚էեզե րեա
յ քաղաք
մ բ՝ Թու -
նուղէն
50
մ գոն
դէպի
Հարա
՛ւ
- արե՜ւելք : Երեք -
շաբթի օր ամենահանբ
Գ^"/քը պատաՀեցալ
Աու—
սի մէշ, Նապուլէն
70
մղոն գէպի
Հարալ, իսկ չո
րեքշաբթի
օրընդՀանուր
զռրհագոլլի
մ աան
ուե -
ցաւ
Աֆաքս :
Ը՛ւ՛բո ս տ՛ն ե բ
բ
չորեքշաբթի
օր գրաւե՜ց
ին Թե–
պուլպա
քաղաքը
, թունու՚լէն
70
մղոն դէ պի Հա
րալ - արեւելք,
փողոցս,յին
կռիւէ մբ ՛Լեբ^ :
Առաշին
անղամ է որ ազղա
յ։. ա կան
՚Լ
երբ քա—
ղաք
մ բ կբ ղբա
լեն այս ղաղթափա
յբին
մէշ, մէկ
շաբթուան
խ ռո վո ւ թ ի ւնն ե ր է վեբշ
, ուր
՛աւելի
քան
56
Հոգի սպաննուահ եւ
200
Հոգի
վի բաւոր -
ուահ
են
I
Հա
ղո րդա
կցո
լթ
իւննե բ ր
խզուահ են
Թունուղ
քաղաքին ել Թեպուլպա
յէ
մ իշեւ
, ոբ
քանի մբ
մ
ղոն
միա
յն Հեռու է Մ ոքհինի
բերդէն
։
՚Բսան
Հողի սպաննուահ
են այս վերշին
քաղաքին
մ էշ : Ֆր
անւ սա կան իշխանու
թիւն
բ
անմ իշապէս օգ
՛նական
զօրք զրկեց ել զինուորական
մեհ ՛լո րհո -
ղութեան
մ բ կըսպասուի ա յսօր - վաղը : Տա -
կալին
ճշգուահ չէ թէ արա բ ըմբոստներբ
ինչպէս
կրցան
տիրանալ
Թեպոլլպայի։
Հեռա
՛լ իրը կ՝ ըսէ թէ քս՚ղտքին
անկում
էն քա
նի
մ ր մամ ՚իերշր
, Նոր Տէսթուրի
Հ ե տեւորդնե -
րէն
սսլիտակազզ եսա ամբոխ
մ ը խոլմեց
Մ
ոքնինի
փսքբ պաՀա կախ
Ում
բին
վբայ, որ յան՛կա
ր հակ էի
եկահ՛ րլլա լով
, դէբք
բո-ն. եց պատո ւՀաննւե բու
եւ
դուռնե
բու
ե տէն եւ կրակ տեղաց
% Խ "–՛ զաղո
ւթ
էւ
նբ վե րաՀաստատ
ո ւե ցաւ երբ հովա
յէն
զէնուո
բ -
ներ
օւլնութեան
Հասան։
Ուրէչ
քազարէ մբ մէշ
բնէկնե
րը կրակէ
տուէն
կա րղ
մ բ
բնակարաններ
ուր
կը բնակէ՛ին
ֆրանսացէ
սպաներու
ընտանէք–
. ներբ ;
Ոստէկանական
տեղեկաղէր
մբ
Հազոբգելով
էսուզաբկութեանց
արղէւնքր
,
կ
՝բսէ թէ շատ մը
կտսկահե
լինե բու
վրա
յ գտնուեցան
մ եաաղեա
յ
կօշկաձէւզնեբ
(կօշի՛կ
Հագնելիք)
, որոնց
հ-այրե -
րբ
սբուահ
են
ահելէնւերոլ
պէս
է
Ասոնք
շատ
ա
ւելի վտանգաւոր
զէնքեր ենքան սռվորա -
կտն
ղաաքնւբ։
2ԵՌՆԱՐԿՆԵՐ՝
ՎԷՃԸ ԼՈՒԾԵԼՈՒ
ՀԱՄԱՐ
Թունուղի
կառավա
բո ւթ իւնբ
Հրատարակեց
մ աբզպանիՆ
ուզղուահ
նամ ակ
մ
բ
որով ներկա
յ
դէպքերուն
ամ բ՚՚ղք պատա
ս խանատո
լու
թի՛ նբ
կը
ձղէ ֆրանսական
կառավարութեան
վբա ք : Ծանոլ–
զազ էրբ ստո բագրահ է վա
ր չապե տ ը , Մ
ոՀամմէա
Շենիբ :
Ֆրանսական
կաոավաբութէւնբ
նոր Հրա -
Հան զնէեբ
զ ո կահ է մ ս։ բղպանվւն
, եւ տեղական
ի չ~
խտ՛՛ութիւնը
կր^անայ
տազնապը
լուհել
՚էերսկսե–
լով
բանակցոլթիւննւերբ
:
Վար չապե՜տ
ինւ
հա^
ու
ոաոր ^ն
Հ տմ աձա ն
« իր օղոստափառ
վեՀապեաը
վճռապէս
կը յ ա յ ՚
աաբաբէ թէ կը պաՀԷ
էւբ
ամբողշ
վս՚ոաՀոլթիլնը
(՚ԼււՆրերու շաբւյնԱակութիՆնը կարյդւա| Դ– էջ)
Fonds A.R.A.M