« Յ Ա Ռ Ա Ջ »
(1874
1952)
Ա—
ՅնՀԱՓՈԽԱԿԱՆ
ԳՈՐԾԻՉԸ
Վ^Է
1
Լ1ՈՈ
ր Չերնուէ
, ռուս
սոցիսւլիստ
-
յեղսէփււ–
իյ ա կսւՆԿ։ ե ր ո լ, անվէճե
լէ առաքնո րգքլ եւ. աեսա՛ -
բանը,
մեռաւ
ասլրիլ
\^ին , Նիւ Ե"րքի
մէք :
Ծնահ
էր
1874^^։
Գեռ
ղսլբոցական
աարիքէն
մասՆակցեր
է
յե ղավւո խական
չա րմո ւմնե րուն
;
Ր անա ա րկութեան
եւ ոսաիկանական
Հեաաս^
-
դումներոլ
Հեաեւանքով
ս ա իսլո ւե ր է
անաւարա
ձղել
իր բա րձբագո
յն ո ւս Ո ւմ ր( ի րաւա
բանութիւն՛)
ել
՛անցնիլ
աբաասաՀման։
Հաստաաուելով
Ժ՚ը ՜
նել,
.որ –այն աաեն
կեգրոն
կբ Հանգիսանաբ
ռուս
(ինչպէս
եւ Հայ) աարագիր
յեղա վո իս ա կաննե բու
,
Չերնովբ
կբ մասնակցի
սոց • յ ե ղ • (էս էր)
կս՛ւ -
սակցութեան
Հիմնւաղրման
աչխաաանքներուն
եւ, ,
կուսակցութեան
կազմ ս<կեբպո ւթենէն
վերք
կր
ղառնա
յ անոր գեկավարներէն
մէկբ
«Յեղափոխու
թեան
Տ ատիկ»
Րրեշկովսկա
յա
յի , Միխա
յիլ
Գո -
ցի , Հքիչկոյի
եւ Վերխովսկոյի
Հետ։
Գերչոլնիի՝
""9
՚ յ ե ղ ՚ կուսակցութեան
Հիմնւագրի
եւ
Ս՛իխ •
Գոցի
մ աՀէն ետքբ՝
կր գառնա
յ
կռւսակցոլթես/ն
անվիճելի
ղեկավաբբ
;
1905
թ ուա կանի ռուսական
առաքին
յեղավ.ո
-
իսութեան
մամ անակ
կուղա
յ Պետերբուրղ
, եւ
կր
վարէ կուսակցութեան
մ ամ ուլր
ւ
որ պաՀ
մ բ սկր–
սեբ
է ր
Հ րատ՛ա րակո
լի լ , օրինաւոր
( լեգա
յ) կեր
պով
օգտուելով
ձեռք
րերոլա՚հ– Համեմատական
՛ա
ւլ աւո ո լ թենէն
, իւնչպէս
նաեւ
Գում ա յի
(Ո՚ուստս
-
տանի
խո րՀ րդա բան ի) սոց • յեղ •
խմբակցոլթեան
վսշխատանքևերբ
: Յեղափոխութեան
պտրտռլթե
-
թենէն
վերք
, Զերնով
կր ստիսլռւի
նորէն աբտա՛ -
սաՀմա՚հ
անցնիլ
եւ այնտեղ
շարունակել
իր
կոլ–
՚ս՚ակցսւկան
ա շխա տանքն ե ր բ , մշտական
կապ
սլաՀ–
պանելով
եբկրի
կաղմ ակե րպո ւթիէննե
բու
Հետ
:
1908/»5/
Չերնռվ,
ամենամեհ
վտանղի
ենթար
կելով
ինքղինքբ
, արտասաՀմանէն
կուգայ
կովկաս
(թիֆլիս
, Րաղռւ)
եւ ապա
էլանցնի
Ռուս՛աստանի
գանաղան
քաղաքներբ
, վե րսւ կաղմ ե լո լ
կ ուսա կցա
կան
մ արմ իններր
ել զեկո ւց ո ւմնե բ տա՛լու
օրուան
Հրատապ
Հարցերոլ
չուբքբ
: Ր՛ ի՛ֆ լի՛ո Հաղիւ
կբր -
ցանք
փրկել
ղէն՛քբ ոստիկ
. Հ ե տ՛ա՛պն գո ւմն եր էն
եւ
ճամ
բել
Րաղռւ
, ուր Հա յ սոց
. յեղափոիսակա%նե
-
րոլ
շրքանակին
մէք մնաց երկու
Օր
ել կրցաւ
շարք
մր ղ.աս.ախօսութիւնւնեբ
կաբղալ
X
191
1ին ռուսական
ե րկրո ր գ յեղավա
իսո
ւթենէ^է
վեբք, Չերնով
միւս
բոլոր տարաղ իրներու
Հետ
կբ
վ ե րադառնա
լ Պետեբբռւրղ
եւ կբ ստանձ՛նէ
ղեկա–
վ ա ր ո լ թ ի ւ1ւ բ սոց . յ ե ղ • կուսակցութեան
է կ՛՛րնտ
-
բուէ
կեղր • կո՛մ իտէի
անղամ աղատ
պա
լմ աննե -
բու
մէք գում ա բո ւահ
կուսակցութեան
Համ ագոլ–
մ ա րէն
, ինչպէս
նաեւ գլխա՛ւո ր խմ բագիբ
կուսակ
ցութեան
պաշտօնաթերթի
( «Գէլօ
Ն՛աբ՚ո՚ղա
» ) 5
Նոյն տարուան
ամառբ կ^անգամակցի
մամտնա՛կա՛
ւո բ կառավա
բութեան
, իբբեւ
Հողագո
բհո
ւթեան
նախա բար
յ
Ր ո լշե ւի կեան
յեղա
շրք ում
էն
վերք– )
երբ
կբ գումարուի
Համտյն
Ռուսիս
յ ԱաՀմանա
-
գէր
ժողովբ
, •որու մէք սոց •
քեղափոխականներբ
ունէին
մեհամաոնռւթէւն
, Չերնով
կ^բնտբուէ
այդ
՚ե-ողոփէ նախագաՀ
: Ա՚ա-Հմ անագի
ր
մողովի
ցրոլ–
մ էն ետք
բոլշե լիւլերու
կողմ է , նոբէն
1լ^ անցնի
սառ բեր կրեայ
ղո բհ՜ունէոլթեան
: Ա՚օտ
երկոլ
տա
րի կբ էքնայ Ա՜ոսկուա
, միշտ Հետապնգռւելով
Չե–
Կ"՚յԻ
գո րհակա
լներ էն , բայց
,
/, •Լեր քո յ,
կբ
՛Ատի
պոլի
անցնիլ աբտասա՛Հմ
ան եւ կբ Հաստատ
-
ուի նախապէս
Ա՚իգտ , ապա
Րերլին
՝ եւ Պրագա
։
Այստեղ
Չերնով
կբ վերսկսի
Հրատաբակութիւնբ
կուսակցութեան
պաշտօնաթերթին՝
«Ռեւոլիլ
-
ցիոննա քա
քիօ սիա
» (
«Յեղափո խա՛կան
ՌՈԼՈ՚ՈԱ
-
տան»)
ել կբ ղլխաւ՛ո րէ աբտասաՀմ
անեան
պատ
-
ուիրակռւթիւնբ
, ղոբ կր կազմէ
Ա ոսկուայի
մէք
դաղտնօրէն
դորհող
կեդր. կոմիտէի
յանձնաբա
-
բութեամ
բ :
Զեխոսլոփակիա-յի
ղրաւման
նախօրեակին
կոլ
գայ
եւ կբ Հաստատուի
Փաբիղ,
ուր,
սակայն
,
եբկար
չի կրնար
մնալ : կր սկսի
պատեբ՚Հւզմբ
եւ
Հէթլէրի
բանա1լներբ
կբ
մօտենան
Ֆրանսայի
մ ա յրա՚քաղաքէն
: Ոտքռվ
, վեքքէն
պաՀուն
, մ իա
յն
մէկ
ձեռք
ճեբմ ակե
ղէն առահ
•իր Հետ , կր միա -
նայ
«Մեհ
Ելքին–» ու կբ մեկնի գ.աքս : Վրայ
կր
Հասնին
Հիթլէբէ
ղին ուոբներբ
ու կբ դրտւենւ Գաք–
սր • Չերնով
կբ ստիպոլի
ատեն։ մբ ապրիլ
Հոն ու
րիշ անունով,
մինչեւ
որ կբ յաքողի
անցնիլ
«ա -
զատ
գօտին։»
եւ անկէ
ալ Նիւ Եորք՛– Գ՚"քս գբտ–
նսւահ– մաւք անակ
յարաբերութիւն
Հաստատեց
ին
հի Հետ։
Կ՝ոլզէր
գիանալ
թէ ինչ վէճտկէ
մէք էին
իբ ձեռագիբնեբբ
: Աւա՜դ , ՛ոչինչ
կրցայ
փրկել
իբ
Գ" յքե
բէն
ել ձեռագի
րնե
բէն : Փա րիէքի
գրաւմ ա՝ն
երէւրորդ
օրն իոկ Գեստտպոն
քսուղտբկելոփԶերնո–
վի բնակարանբ՝. գբալահ–
էբ
բոլ՚՚Բ
^եռագիբներր,
փսքլ գո յքե
րբ կո ղո պտ ո ւե ց՚անւ տւսն՚տիբոք
կողմէ
•
Նիւ
Եորք Հտստատուե
լոյվ, Ջեբնւով
շաբունա
կեց
էր գորհունէոլթէլնբ
, որ կբ սաՀմանափակ
-
ոլէ
ր գերա ղանց ապէս
Հ րա պա րա կաղ բա կանւ
ա շ -
խատանքներով
: Վեբքին
երկու
տտբիներբ
անւկո -
ղին գա՛ք ոլահ
էր հս՛նր Հիւանդութեան
մբ Հետե -
քցՄՐ -
Ինչպէււ ծանռւցած
է ի ն ք
,
անցեալ
շաբթ-ոՆ լոյս
ա ե ս ա ՚ ւ
Շ– ՚ՆԱւրդւււնիի
նււր
ցոբծը ,
Առաքնոբգ
Մայրերու,
պաակեբսւտսբդ, 250
է ջ
:
Բժշկապետ Պօղսս Քօլօլեան գրած է յսւո.աջ1աբան
մը
,
իբւ^ւ– թւււղր^ ընծոսյռւթեան , ոբ
ահաՆա
( սի կ
Ֆրանսացի
մեհ գրագէտ
մը, իր կեանքի
վեր
քա լոյ սին՝ ինչպէս
այմմ
ես,
կբ գրէ–
«Նոբ
բան
չեմ
կարղար
Հիմա,
որովՀետեւ
նո՛բ բան կարդա–
քոլ տա
րիքին
մէք չեմ գտնուի ր , այլ վերստին
կբ
կարդամ
էնչ որ կաբգա ցեր
եմ տա ր ինե ր առաք» ;
Այսպէս
ալ ես՝
կբ կարդամ
• • • մեհ՜
գասականնե–
բԲ, որոնք կարգացահ
եմ ատենօք
եւ որոնւք
չեն
մեռնիր
երբեք
;
Արգ
, Ա ո կբ ա՛տ է ա շակերտբ
, ՝Րսենո՚ւիոն
,
կբ
գրէ •
« Աա
յրբ , առանց
փո խա ր էնռւթ
էւն
սպա
-
սելու
, կբ սնուցանէ
ել կբ խնամէ
աքն էակբ
որ
տակաւին
չի կրնա ր ղնաՀ ատե
լ բո լո ր ա յն րա ր էք–,
ներն
էրեն
լ^ւձեռողր,
նո յնէսկ
անկարո՛ղ
է Հաս
-
կբցնելու
թէ
ինչի՜ պէտք
ունի։
Մայրբ,
սակայն
,
կբ քանա
յ գուչակե
լ ինչ որ յարմ ար
է եւ ինչ որ
Հաճո քք կբ պատճառէ
, ու կբ շա բունակէ
սնուցա
նել գիչե ր - ցերեկ
Հաղար տեսա՛կ
նե ղութ
իւններ
կրելով,
առանց
ուղե լու
ղիտնալ
թէ ինչ երախ
-
տիքով
պիտի
Հատուցուին՛
իր կրահ տառապանք
-
ներբ
»:
Ներկայ
գիրքբ
նուիրուահ
է ա՛քղ օրՀնեալ
Հե–
բոսուՀիին,
գո րկբ կոչենք
մայր։
Ջ-այ^՛ երգ՛ա՛հ
են
բոլոր
բսնաստեղհ՜նեբբ
, րոլոբ
լեղուներով
:
ԱՀա
Վէքթոր
Հէւկօն.–
յ ՚ 6 Ս տ ,
(յտոտ
ա Յ
ե1օոէ16
քոքՅոշշ,
հշւ&տ
է ա բ
6թ^^"1€1՜6,
7աւտ
ատւէւշտ։
սո
յ Յ ր ժ ա ,
սո
V
^^սx
բ
^6է^6 « է
ատ
IՈ6^^
.
Լշ
յ ՚ Յ ւ յ ա
6էօւէ
§ՐՅՈՇ1, թաքօոժ,
ա յ՚ տ է տ ո շ ս ճ ,
Րշէաշ
թ31
հտսէտ
աս
^տ
Յսx
^^§&^(յտ շ ս ո շ ս ճ . .
Լշ թ^^է^6,
էօսէ ո օ ս ա
ք Յ շ ւ է շ տէ յ ՚ 1 – 1 օ ա 6 1 6 ,
Ըէ31է
սո <1օսճ
V^^^IIՅ^^^. 1ԱՅ
ատրշ
տէ31է
ա Յ
աշքշ.
« Մ այբս իմ մ այբս
էբ» : կաբճ , բայց է^նչ Հբ–
պարտութիւնւ
«իմ մայրս»
կոչելուն։
մէք, բանաս
-
տեղհ բ թե բեւս
էլ ուղէ բսե ք թէ
սեփ՛ականութեան
իր զգացռււքներոմն
մէք ոչինչ
՛այնքան
պարհտնւք
կբ սլատճառէ
իրեն՝
որքան
մայր
մբ
ռւնեն՚սլու
Հ ա ր ս տ ո լթ ի ւն բ , եւ է^նչ մա լբ ՚ • ՚ :
Մեր Մէամանթօն
տլ երղահ
է մա՛յրբ,
ել
ի՛՛նչ
յոլղումով
ու քեբմութեամբ
.
Մայրի
՜ կ
, մայրի
՜ կ
, հ ի ն
օ բ ե ր ո Ն
օ ս բ շ ա ւ լ ւ ւ յ ս • • •
Մայրի
՜կ
, ւՐայբի
՜կ
, հ ի ն
օրերէու
ւ ւ բ բ ո է ւ թ
- ի ւ ն • • .
Մայրի
՜կ.
մ ա յրի
՜ կ ,
հ ի ն
օ ր ե ր ռ ւ ւ
քաղցբուբ-իՆն
• • •
իսկ
Նաբղունէ
, փոխանակ
րանաստեղհ-սւ
-
թէւն
մբ նւուէբելոլ
Հտյ մայրերուն,
կբ նռլէրէ
. , •
«Առաքնո
բղ»
մր։ ՈբոփՀետեւ
ամէն մամանակէ
ա–
ւե լի ա յմմ պէտք
ունինք գիտակից
ու պատրաս
-
տոլահ՛
մ ա յրերու
, ա քն տեսակէտոփ
ո բ Հտ լ մա ք–
բր
կբ խոբՀ բգանշէ
մեր պատմ ութիւնր
, մեր քե -
ղուն
եւ մեր աւանդութիւններբ
:
Ա ւոա բ ո ւթե
ան
մէք,
աղգային
եւ անՀատ ական
մ
տաՀոգռլթիւննե–
րու
կա րգին , որոնք
կբ
դմուա րա ցնեն։
Հա՛յուն
(նախբնտբելի
էր բոլոր
այգ օտար բառերբ
դնել
գիրքին
ետեւբ,
բառարանի
ձեւով)
:
Կաբգացի
իր գԻբՔՐ
՚ ^ է և
ւ ՚ " ֊ ^ ՚ է " Վ ^
ՎԷ՚՚Ժ
՚ՂԷՍ ,
Հ ետտքրքբութեամբ
%
Զտյն օգտակար
կբ գտնեմ
ոչ միայն
մայրե
-
րուն,
այլ եւ–––
Հայրերուն։
Շատ
կր փափա
քիմ
որ այս
ղիրքբ
«Բ՚"րձի
գԻՐՔ»
՚^Շ գս՚ռնայ
ամէն
Հայ
տան
մէք։
Լաւ պատբաստուահ
է։
Աոյաքին
մասբ,
ուր մայր
եւ բմիչկ
կբ խօսին,
կբ պարոլ
,
նակէ
մայրութեան
արուեստին
տարրական
դիտե
լիներ
բ , պարզ եւ յստակ
: Եբկրորգ
մասին
մէք ,
«Առա^որդբ»
կ՝Բ^դլ՚"յ^է
"՛֊
կը. խ"րացնէ
այգ
հանօթութիւններբ։
Պարզէն
ղէուի
Բ՚»բդր
ք՛ս լե -
լով,
ոչ միայն
կ՝աշխատի
լնտանի
դարձնել
մայ
րութեան
դիտութիւնր,
այլ եւ
կբկնռւթիւններռվ,
՛որոնք մանկավա
բմո ւթե՛սն
ամ էնէն
Հին ել ապա
Հով մեթոտբ
կբ կաղմեն,
ինչպէս
եւ «ւէերաքաղ
-
^եբով»
կբ
ք՚ոնայ
յիշռզութեւսն
մէք
անքնքելի
կերպով
դրոշմել
մայրո՛ւթեան
որքան դիտական
,
նոյնքան
սրբաղան
սկղբունքքւեբբ
:
Գբքին
մէկ
ուրիշ
արմէքնւ
ալ այն է որ խբմ–
բագրուահ
է բաղմ՛ս
թիւ
մասնաղէտ
բմի շկնե
բու
ա շխատւսկցութեամր
;
Պատիւ
կբ Համարեմ
նեբկա յա՛ցնել
ա յս գիբ
-
քբ, զոր
(Խտ եօՈՈՇՏ ք6Աւ116Տ ,
ինչպէս
կ՝ բսեն
Ֆրտն–
սացիներբ)
ինձ ղրքլտհ– էբ Նաբդո՚ձնի
ռրպէսղթ
«Ընհայական»
մբ բերեմ,
իր իսկ բառովբ,
այլ եւ
երքանիկ
կբ ղգամ
ինքղինւքս , որ ղր՛ադէտ
-
բմիշ
կբ չէ
էք
ոռցեր
իր հերռւնի
բո. բեկամ բ , ո բ
ա
յլելւէ
կբ սլա տ կան ի « Հին-Հ ին ղա բուց
յ ի շաւո
ա
էլն ե ր ո ւ» -
Կբ
ճան՚չնւամ
Նաբղունինւ,
իբ բմշկական
ու -
սանո ղութ եան
առաքին
տա ր՛ինե ր էն սկսեա
լ :
Հե
տեւահ
եմ իր սքսնշելի
վե րե լքին , փաււքի
ճամ
-
բուն
վրայ։
Հպարտ
եմ որ չեմ խաբոււոհ
իմ
յոյ
սերուս
մէք, երբ առաքին
՛իսկ տեսութեանւս՝
զղա
ցի թէ տաղանդաւոր
երիտասա
րգի
էք
բ Հետ
է
ղո ր–
հս : Անիկա
յետոյ
աշիսատեցալ
իլք
մ օտս ,
իբբեւ
ներքին
բմիշկ
կարմիր
Իյաչի
Ր ։։ ւմա ր ուն ին , ուր ,
գիտո
էնւ
բմի
շկ եւ
ղ րա։լէւո
- բանաստեզհ
, առող–
քռլթիւն
կբ շնորՀէր
շատերուն
եւ յոյս՝
աէքէ1նուն :
&« Հրապարակուի,
թերթի
մբ մէք ալ
յայտնահ
եմ իմ դնւաՀ
ա
տո լթիւն ս իբ ճշղրիտ
ախէոա
՚ճանա
-
չո ւթի ւննե րՈէՏւ, մասին։
Յետոյ,
աչքի
Հիւանդոլ
-
թեան– գէշ
օբեբունւ
, յաճաիս
եգա
ք իր սնար՛ին
մօտ,
^ԲԲ–
՚
1.".ք"է ղսբհարսննեբր
իսփուահ
,
կ՚ապրէր
խաւաբիէնւ
մէք , վաղուան
յոյսով։
Այգ
լոյսր
փբր–
կեց
զինք , ի մեհ ուրա խո՛ւթիւն
բոլոբիս
:
ԵԼ
տՀա
դարձեալ
լհուահ
իր սիբուկանւ
աշ -
խա\ոան
քնե բուէ.՛ ; Այմւք մերթ դիական
Հատոր
,Րր
կուտայ,
մ եր թ բմշկա կան՛ դի րք մր,
շարուՏ։ակե\–
լոէէ Հանդերձ
ՀԱՅ
- ՐՈՅԺբ
, բմշկական
մողովբ
-
գական
մեր միակ
ամսաթեբթբ
: Ունի տտսնւեակ
-֊
նեբով
Հատռրնւեր,
Հրատաբակելի
:
Այս
« Առաքնոբգր
» գիրք
մբն է ոբ պէտք
է
տպել
ել սսլառել
Հազարնւեբով։
ՈրովՀետեւ
նախ
օգտակար
է Հտյոլթեսն
,երկրորղ՝
Հեղինակբ
մեհ
ղբաղէտ
մբն է ել պբէղտող
բմիշկ
մբ։ իր բարե
-
կա,քնեբբ, աաբահելով
ղիրքբ,
օղնահ
կ՝րլլան.^ Հտյ
կեանքբ,
ունինք
նորօրինակ
գմուարութիւն
մլն
՚եռղովոլբդթլ՝
որ առողք ապրի,
ել
քաքալեբահ֊
Կ ԲԱ"՛՛՛՛ տաղանդաւոր
եւ բաղմաՀմոլտ
մտաւորա
կան
մբ՝ ոբպէսղի
Հրապարակ
նետէ նորանոր
գոբ–
Հ^^ ՝՝^
^ ^ ^
ՊՈԼԱՈՅ
թերթեբր
կր ղրեն
թէ մեհ ռազմա
-
՛ալ, -—• Հա լբ ֆրանսեբէն
կբ խօսի
Ֆրտնսայի
մէք,
անգլերէն՝
Աքեբիկայի
մէք, արաբերէն՝
Արեւելքէ
մէք,
յունարէն
Յունաստանէ
մէք։
ԱՀա
թէ
ինչո՞ւ
Նա րգո
ւնւի , փո րձե լով
ուշացնել
վերքնական
ձու
լում բ , ոչ միւս քն սքանւչելի։
Հայեբ^ւի
դասագիրք
մ բ կուտա
ք Մնաղո բդա
ցին
ձեռքբ , այլ եւ Հա
է։
կր
նա լի դա ոնա
լու Համար
բո լորին , դիտականէ
բա
-
ռեբուն
դէմ
կբ դնէ անանց օտար
Համա բմէքբ
,
քառա -
վ^ռբձեր
պիտի կատա՚բոլթ,
թբակէոյ
մէք, քւ
քիկայ
Օղոստոսէն,
Հելլենական
տորմէղն
ալ
պէ^
աի մասնակցի
Նեղռւցնեբու
պաշտպանութեան
:
Լանքով
, բա
յց ա յգ փփճակԼն
մ էք ալ
չգագբեցաւ
Դբելէ : իր վերքինւ դրոլթէւնբ
նոլիրուահ
ռուս
լե–
Հակսն
յարաբերութիլններու
Հարցէն
, ռր տպա
-
դրռւեցալ
«՛կովիյ
Տ՚ուոնալ»
ամսաթերթի
մէք ,
լոյս տեսաւ., քսն՛ի
մբ օր առաք
միայն
:
Զերնով
ք։ երկաբ ատենուան
երաղն
եղահ
է
ռո՛ւս բնկերվարական
երկու
կուս ակց
ութ իւննե
-
բու
սոցիւս լիէէտ - յեղափ ո խ՛ո կ աննե րո
ւ եւ սոց . -
դեմոկրատներոլ
միացումբ։
Վերքին
տարիներր
մեհ
քանքեր
կր թափէր
այդ
ուղղութեամրէ
իր
մաՀէնւ մէկ ամիս առաք Հրատարակուեցաւ
ղանա -
ղսն
Հոսանքներու
պատկանող
15
ականաւոր
բն -
կերվարակէսննե
րոլ
ստո բաղրո
ւթե ամ բ դիմում
մբ.
Որով
կր
շեշւոէ։լէր
մէկ
եւ միացեալ
կուսակցու
-
թեան
անՀրամեշտութիւնբ։
Ատիկա
առաքին
քայ–
լբն էր որ կբ կատ՛արուէր
եւ այդ
յաքողռւթիլնբ
ձեռք
կբ բերուէր
ղ լխաւո րապէս
շնւոբՀիւ
Ջեբնո՛ -
վի՛, որ ամէնէն
Հեղինակաւոբն
էր եւ ամէնէն
ազ -
դեցիկբ
ռուո
բ1։կե րվւս րականնե
բու
՛քէք •
Զերնով
ի թաղման
առթիւ
կազմակե րպո
ւտհ
սգաՀանդէսին
ներկայ
եղահ
են ոչ միայն
ռուս
,
այլ
եւ զանտղան օտտր բնկերվարական
եւ մողո
-
էի
բդավէսր
կաղմակե բպութ
իւննւե բո՛ւ ներկայացու
-
ցիչնւեբ։
ԱղաՀանւդէսին
նւաիսաղտՀեր
էիրակլի։
Ծե–
բեթէլին
: Գամբանւականներ
կաբգէսցահ
են սոց
. -
յեղ.
կողմէ
Մ. Վինեակ
եւ Զենղինւով,
սոց՛
-
դեմոկրէստ
. կողմէ՝
ԱբրաՀամովիչ
,
Ուկրս՚յինիա–
յի սոց . յեղ . կողմէ՝
Պրոֆ • Գրիդոբիեւ
, ԼեՀ
սո–
ցէալէստնւերոլ
կռղմէ՝
Վացլալ
Աոլսկիյ,
իսրայէ
լի։ բնկերվաբականներոլ
կողմէ՝
քցայիլք
Գրինբերղ,
Հ րէական
բանուո րա կան
եւ սոց իա լիստա կան կաղ–
մակե բպո
ւթէ
ւն^ւ եբո՛ւ կողմէ՝
Րաս
կին , Նէւ
ԵոբքԻ
Հրէականւ
սռցիա լիստական
«Ֆ"րվէրց՝^
թերթԻ
քլողմէ՝
Լ. Ֆողել՚քան
եւ. կոլումբիսւյի
Հա՚քալս՚ա
-
րանի
քլողմէ՝
պրոֆ.
Ա՚"Գ1Ի
(ամեբիկացի)
՚
Ա տացոլեր
ենւ նաեւ ցաւակցական
բաղմ աթիւ
Հե–
դիբնեբ
եւ նամակներ
, որոնց կարղ ինւ՝
Ընկեր՚Լ
՚
Մ իշաղղա
յինէն
, բրիւոանաէլան
ա շԼսատ ա ւո բա
կան
կուսակցութենէնւ
(Մորդանւ
Ֆիլի՚պսի
ստորաղրո՛–՜
թեամբ),
Աւքերիկայի
սո ց Լրա լի ս աա
կ ան
կուս՚սկ
՜
ցոլթենէն
ԼՆ– Ր՝ոմասի
ստսրտւլրոլթեամբ)
,Աղաա
Աենտիկաներու
կոմիտէէն,
Րունղի
էլոմի՚ոէէն
եւայլն։
Րազմաթիւ
պսակներու
կարդինւ–,
պսւսկ
ղրկոլահ
նաեւ հովաէլալ
Կրրկի
կողմէ , որ նախա–
ղաՀնւ է Ռուսաստանի
մո ղ ով ուրղնե բու
աղաաադր–
ման
Ամերիկեան
կոմիտէի
•
Այս
եբաբ
շարքին
մէք կբ բացա քլա յի անւու -
նբ
Հայերու
ներկա յացուց
իչի ,ինչ որ շսւտ
ղարմ՚ս–
նալի է, որովՀետեւ
Հայ քանի
լքր
սերունդներ
դաստիարակուեր
են Զերնւո,քի
դա՚ղաւիաբն
եբով
եւ
մէւս
կողմէ՝
Հսնղուցեալր
եղահ
է
սնձնէական
բաբեկամբ
Հ . 3 • Գ՛սշնւ՚սկցութեան
աւագ
սերն
-
դէնւ պատկւսնոդ
բազմաթէւ,
ղ ո բհ .ք– չնէերու , էն.չսքԼ՚*
օբէնակ,
՛Րբ՛ Մ էքա
յէ քեան , Ա. Զ՛ս՛ արեան
,
Ա՛
Վարանդեան
, Համօ
ՕՀանւքս։ն ե ։ոնւ ^ եւա
ւքն ՚
Ա–
ԽՈՆԳԿԱՐԵԱ՛^
Fonds A.R.A.M
