ՕՐՈՒԱՆ
աՐԺՈԻՄԻՆ
ՀԵՏ
աԻԿա
էւհ
ԿուԼԿսսՑՒնէր
ԿաՎաւոէի
մը
յուշեդ
(ՈղՐԱՑԵԱԼ
ՌՈՒՐԷՆԻ
ՑԻՇԱՏԱԿԻՆ)
1916
Մայիսի
վէսին, երբ մեբ
կսւմսււորակա1
գու-նգեբբ
սլիտի
կազմ ա լո ւ.Նո ւէ ին
ՈւՈ ւււ ա կ ա
*բա րձ բ
Հ
բամաՆատաբութեան
կաբգագբոլթեամ՛բ
,
« կաւկտսիա » բազմաթիւ
գրութիւննեբ
հրա–
Մշս/գաչաի
ԳբզլազաճԼմեբ
Հրս՚յրի
գիւզբ)
–.Մեր
տարակահ է Վիսսլաաէնի
մոզովին
առթիլ
:
Տա - գիմացբ
կռուի ճակատն
էր : Աեհ բլուրներու վբ–
ման ելի ա չխա տանք մբ պիտի
բլլար
համագրել
^ Ա Տովհաննու
վանքբ, իսկ մեբաք
թեւբ
արտայայտոլահ–
բոլոր աեսակէտներբ,
եւ
իք.
Մի՜
կազմում էր Մչոյ
գաչտի
վե րջաւո բո ւթիւնբ
յ
ութեան
լուհին եւ զրաւման
ենթակայ
երկիրնե -
րոլ տարազ իր կազմ ակերպութեանց
բանաձեւե
բբ :
Հետեւաբար
պիտի բաւականանանք
կաբգ
,քբ
քագոլահքներով,
եւ թերթի՛ն
երկաբ մէկ խմբա -
զ բականէ ն մ էքբեբումնե
ր կատարելով :
«Ռուս տաբագիբ
մամուլբ, կբ գրէ.^քյ1Նկա\ւիա ,
վերքեբս չատ կբ զբազի
Իք • Միութեան
մէք
եզահ
մոզովուրգնե
բու հարցով
%
« Մենք որեւէ
քինախնգբութիւն
եւ
վրէմխնգ–
բական
զգաւյումնեբ
չենք
սնուցաներ՝
իչվսանոլ -
թիւեբ
իբ ձեռքին
մէք պա՚հոզ
ռուս
մոգովուրգին
հանգէսլ։
Ուրեմն այգ փափուկ
Հաբցին
պիտի
մօ
տենանք
աոաւելազոքն
անկո ւլմ՚էւակա լո ւթեամ բ :
Միա յնԵփրատն էր որկբ
յառաքանարկինճիկիրճե–
րից նեբս : Այգ օրերի
կռիւնեբբ
թոլրքերի
Հետ
մեզ Համար չատ է լ նսլաստալոր
չէին : Իքալիլ փա–
շսն , Տիզ բանակերտից
մեր վրս՛ յ նոբ ումեր էր
բերել,
թիլով
ՅՕՕնՕ : 6»֊
մեզնից
խլեց
Գրզլագաճի
բա բձո ւնքնե ր բ ;
Այգ պատմ ոլթիլնբ
թուրենք
; Մ եր
երկրորգ
կամալորական
գունգբ
Գբ" քի
գլխալորութեամր,
Հ
րամ
լ
իքնուս
ն էր ստա
ցե լ
Ուրեմն
Հ ա յ
վերագառնա
լ
կամ ա
ւոբական
թիկ.
ոբբերբ եւ գնացի
ներկայան՛ալու
գնգ .
Պօտոյին^,
ինչ ղարմա՛նք
գիմացս
գաայ
զօբավաբ
Պօտոն ^
այգ
Հայասէր
գնղապետբ
զօրավար
ի աստիճան
էր–
ստացեր։
ՇնոբՀաւորեցի
իր նոր տիտղոսբ։
Առա–>
քարկեց ոբ նստիմ , ասելիք
ունի : Մ իւս սենեա -
կից
ղինուոբ
հառան
ներս մտալ,
ձեռքին
քոնեա–
կին
չիչբ եւերկու
բամակ : Զօրավարր
ինձ պատ
ուիբեց որ Իքնուս չվերաղառնամ
, այլ գամ
Ջիֆթ–
ԼեԿ
ԴԻ՚-ԳԸ–
» 5 " / ՛ *
Եուրկեւիչի
րանակաաեզին
, ո–
րու յառաքապաՀներբ
պիտի
արշաւէին
՝Րզիի ւոա–
փաբակբ։
ինէէ է լ Հէնց սա էբ սլէաք,
զօր. Պօտոն
ինձ պատուիբեց թէ այղ ղինուորական
ղաղտնիք
է,
բս՚ցի
ի^-^^ից ոչ ոք պիտի
չիմանայ։
Պատոլոյ
խօսք
տուի եւ Հեռացայ : ֆետայի
Մուչեղին
սքլ
ղՈւղտնիքր
չպարզեցի :
Ասի՝ տասբ ձիաւոբ
զրկէ
Իքնուս որ , 8
Օր -
ուան
սլաչաբ
Հասցնէ
մեզ։ Լաւ եմյիչում տ լղ
օ –
բր,
Տ ուլիս
եին (\9\6)
։Կիւմկիւմ
Գալէն
տնցա ք ,
այգ աւերակ
զիւղերբ եւ Պէնկէօլի
(Րիւրակն՛՝)
քիւրտ
եղիտնեբի
ղի՚^ղեբր,
որոնք
ռուս
Հբամ՚ս -
նատա րութեան
Հաւատա
բմ ութիւն
էին ց" յց տբ–
ւել, եւ մնացել
իրանց
աներբ,
բայց
իսարզախոլ–
« Ռո ւս ա ո տ ան ի մողաի ուբղնեբու
ՀԱզւոտէս -
դրութեան
հքորՀոԼրգ»
անունբ
կրող , եւ Մ • Նա -
Հանգներու
Հ ոփանաւոբութիւնր
փայելող
կարգ
մ բ ռուսական
Հ ոսանքէէե ր , ա քմմ , ոչ - ոուս տա -
բաղբու
թեան Հետ մե րձեցմ ան
ձեոնւա բկնե ր կբ
կտտա րեն աո աւել կամ նուաղ
Հա չտարար
յա յ -
տա բաբ ութ իււնե բ Հրատարակելով
:
« Աակա
քն , ամե րիկեան
կոմիտէն
միմիա
յն
Ռ" ւսաստսնի
մող
ովո
ւբղ ներուն
աղա տաղ
բու թիւ ՜
նր չէ որկբ Հետապնդէ ; Ան՛
իր
տեսակէ տնեբ բ
ունի ասլաղայ
Ռուսաստանի
կաղմ ա կե րսլո
ւթեան
մասին։
քԼքղ պատճառով ալբնտբութիւն
մբկա -
տարահ է ոուս քազաքտկան
Հոսան քնե բունւ
մէք,
եւ
մո զո վ րզապետո
ւթեսն
սկղբո լէւքէւե րն
րնղու
նւասհ Հինղ. կազմակե րպո ւթիււններ
մի՛աքն
աբմսնի
նկա տահ է օղնութեան : Աքս Հինղ. կ ազմ ւսկ ե րպ ու
թիւ ններբ , ՝ մի՛ա ց եա
լ հրաղ ի՛ր մբ կազմելով
, սո
վետական
ի չխանոլթեսն
ղ էմ մ ղուելիք
պա յքա ր բ
վ արոզ քաղաքական
կեղ րոն մ բ ստեզհեցին
, եւ
զա յն
մ կրտեցին « Ռ" ւսա ս տանի
մո զով ո ւբղնե
բու
աղա տաղ րութեան
ԻքոբՀուբգ.՝» անունով : Ա քմմ
ա շխա տինք պազաբիւնո
ւթեամբ
քննել
ՀԿ
եղ ր ոն՚^ին
ւմոլմներբ :
•
•« Ռուսաստա\
կաւլմա լուհ
-11
ւե լ էին : Աենք
արղէն
ղոյութիւն
չոէ–
նէինք :
իքն ուսի
կա ռավա ր ա կան
զէնքերբ
մ ենք
յանձ -
նեցինք
էլեղասլետ
Աամաբցեանի
, որ եկեքւ էբ իր
Հաք սսլաներով ու Հայ ղինուո րնե րով ,
1000
՚ ՝ " -
գի , մեր
կամ՚ւլ՚՚լների
տեղբ
ւլրաւելու։
Աքղ բո
լո Ր կարճ
մամ ան աէլի անցուգարձին
, Աա յիս ամ–
սուն ասպարէզ
եկալ
մեր թանկաղին
լիւկեր Ռու -
բէնբ , մի երկոլտասնեակ
Հա
լ բմիչկնեբու
եւ
Գթոլթեււն
քո յրերու Հետ ,
25
ձիաւո րնե րով , Ա -
բեւե լեան
Ր ի ւր ո յ իւ ելԱղգ • ԽորՀ րղի
կար ղադր ու
թեամր
, կոտո բ՛ոհ ից ՛աղտ տուահ
րեկո րն՛եբբ
Հա
ւաքե լոլ եւ կով կտս
փոխադրելու
համ ա՛բ : Մեր
իւմ բի պետբ,
Գրռնւ իր Հերթին
մեղ կամաւո րնե րիս
տուեր էբ աբձսւկման
վկայակսն
եւ ճանապար -
Հահսւխսր
։կամալորնւերբ
իսումբ
իսումբ կբ վերա–
գառնւա
յին իրանւց տուներբ
, ես է լ իմ
Հերթին
պտտբաստում
էի վե րտգաոնէա
լ , րա յց ազա՛տում բ
ինձ
Հա՚մալէ չէբ
տ
Գրօն ել իմ վաշտասլետր
Տէքի
*յ^ազաբբ
Ռո ւբէն ի՛նւ իսոստտցեր
է ի՛նւ որ մնամ
իր
մօտ։
Ուրիշ
թեկնահու
չկար,
էլբսէր
Տէքի՚ն։
Ռուբէնբ
իսնգրահ էբ մի կամաւոբ որ
ռուսերէն
լալ
խօսիլ
իմանա ք , ճակատի
ղնգապետների
եւ
զօր՚սվա
բնեբի
Հեւո
իսօսիլ եւ բաց ա տրո
ւթի ւննե ր
գոլնգերր
թ^լ^^
լ^^ լրտեսէին
ռուսական
շարմումներբ
Ղ Կ՛ա բ ոզա–1րա՛.
շարէ
նի
մոզովուրգնւերուն
ազա՚տսքւ -
գրութեան
ԽորՀուբդ^ին
մէք Հաւաքուա՛հ
ռուս
&ւ
ոչ - ռուս
խմբակցութիւննեբբ
կբ մտահեն թէ՝ Խ՝
Միութեան
մող ով ո ւբղնե բունէ աոքեւ
գրուահ
սյ՜ -
ռաքին
Հարցբ՝
կրեմլի
ղիկտատո
բու թեան տաէգա–
լումն
է ։ Անկէ վերք
մի.սյ1է, կ՝բոեն. կտրեւի
է
գբաղիլ
ազդութեանւց
Հարցով
, ել ն.կատի
ունենալ
անոնց արգաբ
պաՀանքնեբբ։
՝ՐմաՀաճ եւառաձ -
գական տեսակէտ
մը։
« Են թագ
ր ենք թէ ս ո վետակ
ան
վա՛ր
չաձեւբ
Մ իւս որբ աո աւ օտե ան նւե րկա լացսւ
լ ւիա շա քին
ղին՛ուոբական
կեցուահքով
եւ մեր
խօսակցութիւ
նր սկսալ
ոուսերէն,
իսկ վերքազալ
հաքերէն,
յետոյ
փտշւէէն Հետաքբքբուեց
ինձմ ով ,
՚սւբզեօք
այղ–
3
տարուան
կռիւներ
ից շա՛՞ տ եմ յոդնահ եւ
կբհքիս
վբա՛յ
շարուահ
ռուսականէ
շքանւ շանն եբր
երբ եմ սաացել եւ ո՛"բ կռիւնե
բին ։ Պ ատւՐեց ի սր
մ ասնակցահ
եմվանա ք գրաւման
, Խնուսի
, Մ ուշի
եւ Պիթլիոի
կռիւներին : Երբ ոտքի
ե լա ք
Հ բա -
մե շտի , նորից
ինձ Հար՛ց տէէւաւ ,
Ասելիք կամ
ոեւէ խնգիրք
ունիմ : Ասացի, աւո, եթէ
Հնարալոր
է ինձ ՛ազա տէիք
Գբղբլաղաճի
ոքիլնւերից
, ռր ւիա՝–
կե ր է ինէ իմ մ
էէէ
րմն իս , իրրեւ
ան բա՚մանւ
բնկերներ
I
Գ\ա
, սիրելի
Արմենակ
, ւիաղբ
տււաւօտեան
աապա լեցաւ
ներքէն
յեղափո
խութեամ
բ , կա՛մ պե
տական
Հարուահով
մ բ ։ Ո՞վ կրնա
յ երա շխա
ւորել
թէ է՛ քէսանռլթեան
տիրասահ
կառավարութիւնբ
,
ն. I I
է լ
11 ւ 1 ւ \
ւ
իմ մարղիկբ
քեզ կր լողացնեն ել ռտ
ժոզովրռավար
պիտի
բլլտք։
Ամերիկեան
արդելքբ
՚ . .Լ Լ
\ ւ ւ *
. , V /
/ / / / տ
ու ".
լ է Լ՚^ւ գքուխ
քեզ նոբ Հագուստներ
կբտան :
չի կրնար վախել
է։րակաՍութիւնր.
ււուս տարա– ււ \յ, , ՚–
՚ ՚
ր ^ է . #
գրութեան
մ էք ստեղհուահ է յետագիմական
Հռ -
գեվիճակ
մր, որՀետղՀետէ կբ ղօրանայ։
Ասիկա
չնշմաբուլնեբբ
ճշմարտութեան
գէմ աչք
Գ"ց՚"Լ
քաղաքական
քայլամներ են :
« Ծանր Հետեւանքներով
յղի ուրիշ
պարագայ
մ բ եւս : Աոսկուա,
դա լիքր
նա խատեսելով
, մա՛ -
մանակէ
մբ ի ւԼեր մոլեռանգ
ռուս
ազղայնակսք– ~
նութիւն կբ ներաբկէ Խ՝ Միութեան
քաղաքացի -
ներուն՛ : ինչպէս
դիտէք
, ղէւտութեանց
, արՀեսա–
ներոլ ել արՀեստագիտ
ութեան
մէք
մ ա րղկու -
թեան
ձեռք
բեբահ
րո լո ր գիւտերը կբ պա րտ
ինք
« յաւիտենական
ռուս
մողո վո լբգ՚^ին : Պա՛տմ ու -
թեսն այս այլանգակ
խեղաթիւրում
բ կբ շարու -
նակո
լի , ապացուցանելու
Համար թէ «եզրայրա -
կից՜» մոզոէէուրգներբ
կամովին
յարահ են «.րարձբ
մշակոյթին՛» :
« Ռուս
մոզովոլբգբ
աստուահացնելու
նպա -
տտկով
կատաբուահ
այս ձեռնարկնւերբ
բարենշան
չեն...։
Աղղային
իպաբտռւթեան
այս
բանղագու–
շանքբ
սկսահ է վարակել
նաեւ տաբագիր
ռուս
Մի՛ւս օրբ բոլորովին
մաքբուելռվ
եւ նոբ րզ-
գեստնեբ
Հազնե լով^ անցա
յ ղո րհի : Զբտղահ
էի
այգ֊
25
ձիէաւոբնեբով
,բոլորբ
Աշեցէլ եւ Աասունցէւ–
նեբից
բազկացահ
: Գրանց խմբապետն էբ
յա՛յանի
ֆետայի
Աասունցի
Մոլշեզբ
, Անդրանիկի
,
Հրայ–
րԻ
է
Գէորգ
Զավ
ուշի
ղինուո րներից :
Մեր
25
ղէն ուոբներր լաւ էին ղինռւահ
, ւէօ -
սին, մաւզէր
Հրացաններով
, ունէէնք
էքեբ սեւիա
կան
էոէսսնոցնե
ր
ը ել լաւ
ձիեր :
Առաքին
մեր աբշաւանքբ որ տեւեց
քսան
Օր,
այնքան
՚աբդիւ1։աւռբ
չէր–, Հազիւ
200
Հոզի կաբռ–
զացանւք
բերել
ռրբեր
եւ. կիներ : Ե րկ րո բղ. մեբ
փորձբ
՛աւելի
զէ չ : Վերազաբձայ
կիւմկիւմԳալէ
,
ուր ունէէ ինք փոքրիկ
զ ազ թակայան
, տեղաւո րեց ի
Երբ
մենք կբ մւոնէէնք
նբանց
ղիւ՚լեբբ,
՚քեղնից
խոյս կուտա յինէ, եւ չէին
խօսեր,
փակուելով
ի^
բանւց տնէե բէ՛ մ էք Հ
Վերքասլէս
Հասանք
Եուրկեւիչի
բանէակատե -
ղէն նւերկա յացայ
ղինուոբական
բոլոր
կարզէԱէգա–
հութեամբ
, նեբկայացբի
Արարատեան
ւլօբտբամ -
նի Հրամանատարի
յանձնա բա բական
նամակբ
, ել
ղօր՛ Պոտոյի
եբկէււ
տոզբ։
Զօրավաբր
սկսալ
քբ–
թէ՚ն տակէն։
մ րթմ րթա
լ
եւ
Հր՚սմ այեց ոբ
իրան
նէե
րկս յանւամ վաղր։
Միւս
օրբ
25
զինէէէւո բնէե րով
մօտեցանք
յառաքասլաՀ
գիրքերէւն
: Այգ տեզի
ոլ–
մերբ
ձիաւոբ
կռղակներից
էինէ բաղկացահ։
Մեղ
բնղունւեէքէէն չատ լ՛սւ ,
եւ
ա ր շաւանքբ
սկսաւ առա
ւօտեանէ մաւքբ Յինէ լուսաբացէ՛ն
: Րարձբ
Հ ՛ " յ ք Ի է
՚Րղիի
դ՛էէ շ՛ո ավա յրն։՝ էէձէք , թուրքերի
ել ՝Ր.իւբտե–
բ ի
Հտմար
՛ա
լգ
աբշաւանքբ
անէսսլասե
լի
էր ։ Խու
ճապ եւ էէ^ւսխուստ : Աքստեզ
թշնամ
ին
մեհ
ումեբ
չունէր եւ դրա Համ ա բ ռո ւական
բարձր
Հրամ։։։ -
նաէոսէրո ւթիւն բ օզտաւԼՈ րհե
լ էր այգ
ց ո ւց ա կան
յա րձակւււմ բ ՛Րզ է՛է՛ ուղղութեաւք
բ ո ր սլէ սղի կարո–
ւլանար
Խալիլ
վէա շայ ի ումերբ յետ շպրտել
Մ ուչէ՜\
ճակատից : Րաքց անւօգուտ , Իք՚"–՚լիլր
Տ՚ուլէ՚սէւ
վեր–՚\
քեբէէնէ էլրաւեց
Մուշբ եւ Աոլլուխ
դիւղբ։
՚\
իսկ մեր աբշաւսնքբ
կոզակնւերի Հետ չատ յա-Հ
քող էր : Երկու
օրւււ
՚ան
՛քէք ՛քէ՛ երկու
տ՚սւսնեա՚կ
՝
՚էէ՚ււլերէւց
կարողացէսնք
մողովել
, կին , մ անուկ ,
^քՕՕ
Հոգի,
եւ
էսՀաւլէն
թիւաէ
ոչէսար,
եզ,
կով–,
քոբի եւ ձիեր։ Մեր էւբսբ կատարեւէւլ
էր։
Ջորրռրղ
օրբ ես էւմ կաբաւանււվ
զօ ր .Ե ո լբկեւի
չ ի
բանէակա–
տեղինւ է էւ , ւլնացի
բա ց ա տ ր ւ։
ւթ
էււնն։ ե ր տ՛ս լու :
Պէտք է ասել որ ղօ րավարբ
Հա յեբու
բարե -
կամ
չէր ։ՊտՀ
մ բ մ տահելուց
լետո ք
ինէձ
Հա
րցուց
թէ կաբո
զ եմ Հասէոսւտել ռբ
Ա
՛քդ որբերբ
Հայ
են :
ինձ չՀ ալատաց որ Հայ ենւ, մօտբ
կանղնէահ
սպա
յին ղրկեց
որ
իր հտռան
կանւչէ ։ Եկաւ
հառւսն ,
սեւ մօրուքով,
եւ
սեւ երեսուէ , անունբ
ԻւանւԼՏով՜
Հ՛աննէս)
Երեւանի
գաւառից
։ Զօրավարին
գլխա -
ւո բութե՚էւմ
բ մ օւոեցանէք մեր ո բ
րե
ր
ին
, իւանբ
րս–
կրսաւ
Հետնե ր բ էւէՕսի լ Հա յերէնէ , տւլաքբ պատաս–
խէէնեցին
Հայերէն/։
Զ,օրավարբ
իաչոբ
աչքերով
իւանինէ
նա
յեց , իւանբ
չփռթուել է, վերքապէս
ել–
ՔՐ գտաւ, բացատրելով
թէ այս երկրի
մողո -
վուրգներբ
իրար
լեղուն լաւ ղիտեն՛, այնպէս որ
դմուար է զատել
ո
րնէ
է Հայր,
որն է
՚Րիւրաբ
«
զօրավարր
դառն՛ալով
ինձ •
Տեսաք^ք,
իմ
սիրելի
կամաւոբ,
ես
ձեզ Հա–
յերիգ
լալ դիտեմ,
ղուք
մողվելով
թուրք եւ
քիւրտ
տղանեբբ
կ^ոլղէք
ձեբ ապաւրա ք խոչոր
Հա
յաստան։ բ ստեղհել
, րայց պիտի
չյաքողիք
,
Հա -
ձաստանբ
ւքենք պիտի
լեցնենք
կողակնէերով
եւ
Խախոլնեբով
՚, (ուկրա յնակա՛ն
զիւղացիներ)
:
« Լսիբ , կամաւոբ^
երկու
մամէն այս տեղ որբ
կամ
ւլաբթական
պիտի
չտեսնեմ »:
Երբ մեր կարաւ՚անւր
Հասալ
Պինւկէօլ,
Եզիտնէերի
գքւականութիւնբ։
Ոչ միայն
աքակողմեան
Հոսանք՛
ի՞նչ
կրնանք սպ^ ^
տարբեբ
էնեբ ունեցող
այս խմրակցութիւններէն
:
« Ա՛ս կազմակերպւթիւ՚^՚՚եերէն
ոչմէկբ
կ՝բն -
մոոով ուրգնե՜րու
ինքնէՈրոչման
անպայման
ներբ , ա յլեւ
Ամերիկեան
կոմ իտէի
կողմէ
մողո -
վ բգավար
մ ակգիրին
աբմանացահ
կազմ
ակերսլու–
թէ՚ւննեբբ ;
« Տղայական
պիտի
ր/լ՚"բ
ենթէսդրել թէ՝ ոչ ՜
ռուս
ազղերու
արգաբ
պաՀան քնւեր բ պարտա գրե -
լու Համ աբ , Ամերիկա եւ արեւմ տ
.
մոզՈէԼբղ՚ապե–
տուբիւննէե րբ պիտի
աւլէինէ զինուորական
մէ՚քտ–
մտոլթիէն
կատարել
ասլաւլայ
էլո ւս
կառավ֊֊.
բութեան
գէմ։ Այս տեսակէտէն
ՀրաՀանգիչ
են 1՚՚"է"էԴո^էէէՀ1ունե–՜Իսկ
«Ագգային
Մի
Պալթեան
պետութիւննե
րո ւն եւ արբանեակ
եր - չքվանակէն
մէք կ բնգունի. I Գ^Ա–Գ.Գ յՐ
կիրնեբուն
գլխռլն
պայթ.սհ
ազէտներբ
ՀբաՀան -
^/"–^»^
՚" Լ ՚Ղ՛"^՛^՛"^
ՂՈ Գ^^Հ՚՚Բ "է
դիչ
են : Եթէ սուիետական
վ ա բ չաձեւբ
ներքին
բււևկում՚ով
մ բ փլի , դաւաղանբ
խլոէքբ
Հովիլ
պի
տի դառնա
յ ;
« Րայց
սլաՀ մբ ենթադրենք թէ այս անկա -
րելի
դէոլքը
պատաՀեցաւ։
Ենթաղբենք
նոյնպէս
որ Ռուստստանի
կեդր. իչխանոլթեան
տիրացան
մողով բգավար
կոլս՛ակցութիւննեբբ
: Տեււնենք թէ
ի՞նչ
կրնանք
սսլասել, թէ հբագբով ելթէ ազղա^
յին
Հաբցի
մասին
իրարմէ
բո լո
բովէն
ւոեսսէկէտնւեբ
՜՜ ~՜
յս կաղմ ակե րպւթ րւ1էԱՈ ր^ս
դունի
մոգովուբգներու
ինքնւորոչման ան
իբաւունքբ։
Ոմանք
«Հոգային
սկգբունք»ի
նման
ղա րմանա
լի եւանիմ աստ
միաք
մբ Հ բա պա բակ կբ
նետեն
, ել« չրք անա
յին դա նակցոլթիլն»
ղաղա .
վ.֊արր առաք կբ քչեն : Ուրիչ
մբ,
է՛նքն։ ո րո չմ ան .ի–
ռւսական
դաշնակցութեան
»
Ոլ -
Հողերո՛ւ.
էէրայ տեղաւռբուահ
Ռո՚-սերն ալ
ինքնորոշման
մասնւա կց ին ։Աս իկա կբ նշանակէ որ
Ջէչէնւ-Ինկռլշ
Հանւրաէէլետոլթեան,
՚Րաբաչայ - Պալքարլարի ,
բուն
դի՚-գ
կբ հ
գբու
Խրիմի եւ ՚Բալմոլկներու
ինքնավար
Հ՚անւրապե -
տութեանց
բնաք
^է
քուահ եւ տաբագրուահ
տեղացի
մողովուրղներունէ
ճակատագիրբ
, անոնց տունե -
ել
Հողերուն
ւիրայ
տ ե ղա ւո ր ո լ՛ա՛հ
ռուս
քտցին եւ բանէուոբն է որ պէտտի վճռեն
• . . ։
« Այս Հարցին։ կաէէքակցու թեամբ
Հարցում
մը
աղի
ինչո՛՞ւ
մ իեւնո
յն պայմաններբ
չեն
.իր Պալթեան
երկիրներու
Համար։
էսթոնիոյ^
Լաթէէիռ ք եւ Լիթուանիոյ
վախճանբ
ինչո՞վ
կր
տար
բերի կովկասեան
Հանրասլե տութե անց վախ -
ճանէն։
Արդեօ՞ք
անոր Համաբ որմեր երկիրնե -
բուն
մէք
քաբիւ՚լի
Հսկայ ա րղիլնւա բե րոլթիլ%
մը
կր ղտնուի, եւ կամ կաիկաս ելթիւբքեստան
ռոլ–
ն ա շիսա րՀ ակա
լութեան
ճամբաներռւն
՚Լրայ
.սնռլին։
Տ՛ամանւակակի
ց ռուս
սե բունէզնէե՞ րն
ալ վարակուահ
են Խենթ
Պետրռսի(Տէլի
Փեթբօ,
Մեհն Պետրոս)
կտէսկով եւ կատաբինէ Ր .ի
րիլ–
զանզական
հբաղիբնեբով
(Մնա՛ցեալը յաջորդււվ)
թ,
սա
կաէ
կր գւ
Ղ Վ՛
Fonds A.R.A.M
