քօռճշ
6Ո 1925,11.€.Տ. 376.286
Վեցամս. 1100 ֆր., Տար. 2200, Արա– 3000 ֆր •
էտԼՕՕՏ. 15-70
Գին 10 ֆր.
ք&ոտ 1678-63
818ոԱ 8
Յտաոտէ
1952
Երեքշարթ-ի 8 ՑհԻ-ՆՈՒԱՐ
28րդ ՏԱՐԻ - 28» ճոո©© ք*օ. 6655–՚եււր շրջան թիւ 2066
էէ՚քբագիր՝
շ–
ՄԻՍԱ-ԲԵԱՆ
9
՝ԵՐ
ԽՕՍ-ԲԸ
ՄԻՇ& ՆՈՅՆ ԶԱՌԱՆՑԱՆՔԸ
ՏՈՄՍԵՐ
Լեռնե րով
ել. հովերով
ր ա յ ֊ ն ո ՚ ՚ ա հ ենք մեր
րուաՆ
էշվսաՆութԼււննւ ալ էր կ՛որ ,
գին
արՀեստական
լեռԼեր ել հովեր
Հասաաաահ–
է , իբրեւ
Հետեւանք
վարչական
կարգուսարքի
մր
որ իբ նմանր
չունի մամանակակէց
սլաամոլթեան
Այս իսկ պաաճառով,
ոչ մէկ էբական
յարա -
բեբութիլն՝
Հայրենիքէն
եւ Հայկական
Արաա -
սաՀմանի
միշեւ :
Ռատիօ - Երե
լան բ ել պաաա Հա բաբ
ձեռք
ան
ցահ
թեբթեր
չԼն կրնար
ը,ացնել այս պակասը ։
Մանաւանգ
^ր , չ^ա քիչեր կը Հետեւին
երկուքին
ալ։
Հետեւին իսկ, շռտ քիչ բան կբ Հասկնան :
Եբբեմնի
բաբեւագիրնեբն
ալ մաչեցան ֊. Ե՛–
արգէն
ի՞նչ կը ներկայացնէին,
իբրեւ
բո վանգա^
կութի
ւն .
« Ամէնքս ալ Հանգիստ
ենք : Արամը
գպրո$
կԳբթայ։
ԱարուՀին
ամուսնացաւ։
Աքանչելի են
Երեւանի օգբ եւ շուբը » է
,
Բ՚՚՚յց մէկ ճակատի
վբայ
բանուկ է
Երեւանի
մեքենան
: Այգ աչխ^լմացումն
ալ կբ հառայէ
խո.
բացնելու
՚անշրպետբ
Հայրենիքին
ել
աարագիր
բազմութեանց
միշեւ
յ
Այսպէս,
յամառօրէնւ կբ չաբունակուի
թբքա–
բարոյ
իսոլմանավարոլթիւնը
Հ. Ց–
Գաչնակցու–
թեան գէմ : Խաչակրութիւն
մը որ սաՀման
ոլաօ՜ է
կեր ճարելու
ամ բոխին։
Երեսուն
աարի
վեբշն ալ, նոյն գարշելխ ղա -
ռանցանքը՝
նոյն բառերով
եւ նոյն
չաբագրու
-
թեամբ։
Թխահոյ
կաղապար մբ, որ երբեք
չխ
փոխուիբ
, ստոբագբողբ
նախարար
ըլլայ թէ Հա -
սարակ
յօգուահաղիբ,
սքաբէց թէ եբիտասաբգ
յ
ԱՀ աւասիկ
վերշին
նմ ո յչբ , ՚
Աակայն Դաշնակցսս՚կւա^ւ Օիւաղները՝ Անդյւ–
կովկ|օյւսի բոլււր կռնտրււեւոլուցիոն ուժհրի հետ,
պլււկ կազմած, սկզբյ^ւմ գերմանօ - թրքւսւկան .
իսկ աս|ս նրա1ս՚ց պարտութիւնից յետւլյ՝ աէ՚.ւզլօ -
ֆբաւնսական եւ ԱՄ՚Նի իմպերէ4ւ;լիստների օգնու -
թե|ւսւմբ ժամա|ս՚ակաւոբս֊ղզէււ զաւթելով իշխանու -
թիւ((ւը, արեան մէջ խեզւբեցին աշ|Ն)յյւտաւււրսււկա.ն
մսւսսւաների ո.եւոլռւց|ւււն շարժւււլքը, ձա|սո.ւլեցրին
սովեաակստն ա՛զատարար ւյեկրետի կենսազործու- •
լքը , երկիրը զ|ւււրձրին անգլօ - ամերիկեան իմպե -
րիալիսաների համար հակասյէվեաակա1ւ1 պայքՄև ;
րի պլացդարմ։ Ժողովոսբդնեբի անկաիյութեան ու
Խւ՚զա՚տո>–թհան թշնամի իմպեբիաւլիստական բորե–
նիները զազո՚՚-թայ ի1(ւ ստրկութեան ռէժիմ հաս -
տատեցին Հայաստանում: Իր դարաւոբ պսաւմու—
թեան ընթացքում, իբ կրած |ււ;ւ՞ւթիւ տանջանք|ււերի
ժաւքանաւկաշբյանում հայ ժողովււ^֊բդը երբեք այն
պիսի աղէտի սսւաջ չէր կանզքւ,1յլ, ինչպէս կ1օ;»նգ–
ւնեց Գաշնակների ու նբանց աէրեբի՝ անզլօ-ամե -
րիկեան իմպեբիալիսաների այդ կարճատեւ, տըխ–
ր|։սւհո.չակ տրիապետութեան տաբիքս՚եբին: Առանձ
նապէս կաաստբոֆիկ դարձաւ Հայաստւանի վիճա
կը 1920 թուականի (ամ՚րանը եւ աշնանը :
Տօդո՚-ահաղի՞րբ
,
Ոմն Վ .
Աւետիսեան
,
Հ թեկնահու
պատմ ա կան գիտ
ո՚–թ1"–ններոլ
» ւ
ինչպէս
1լե րեւա
յ , ա յս թշուառական
բ լալ չէ
սեբտահ
պատմութեան
գասերբ՝.
Նոյնիսկ
անոր
բոլչեւիկեան
գասընթացքը
։
Եթէ այգպէս
չբԱար , պիտի գիտնար թէ՝ երբ
Գաչնակցութիւնբ
օրՀասական
պայքար կր
մղէր
Կովկասի
մէշ, Մոսկուան
շատոնց
անձնատուր
ե–
ղահ էբ թուրքեւգերման
ճակատին
, խայտառա
-
կաբար
սաոբագբելով
Պրէսթ ՚ Լէթո՚էոկի
գաշ -
նազի
ր բ
I
Պիտի գիտնար,
գարձեալ, թէ նոյն
Աոսկուան
էր որ անրշելի
մուր մբ քսեց իր ճակտին
, պոռն -
կաբաբոյ
մողով մբսարքեւով
Բագուի
մէշ, մաս–
նակցոլթեամբ
շաբգաբար
էնվէբ եւ Նուրի փաշա–
նեբոԼէ
զանազան
Հօճա - մռլլանեբոլ
եւ միշազ -
գային
խառնիճաղանճի
մր։ Նոլատա՞կը
պայթե
ցնել նորազաա
Հայաստանբ,
ներսէն թէ գուրսէն
ւ
Պատմութիւնը
կ՝րսէ թէ ստախօմնեբուն
եւ
կեղհաբարներուն
յ ի չ " ղ ո ՚ ^ թ Ի ՚ ^ Ր
՚^
Ի
չ՛"
Կ
*"Ր^ և՝ ԸԼ՜
լ ա յ ։ Ապացոքց ^Ր եւս ՚
- « Լեն՚իԴ եւ Ստալինի ցւլւցու-մներււվ ,
էտձ–
յասաանի աշխաաաւոբնեբին օզնութեաՏ
հասսյւ
կարմիր Րանակը: Տապտլուեց ԴաշնակՕերի արիւ
նոտ լուծը . երկրում հաստասաւեց սովետական
իշիյա|(քո1–թիւ–Թ » ՚
, , «
է ոբ Հռեւոլո՚-ցիո^
պայքարդ կը
կոչեն։
ԵՐԲ
ԼԵԶՈՒ
ԶԵՆ
ԳԻՏԵՐ
Հ Փութաքէթի
Ո՛– Ա– Կ՛ ակումբի
բնկեբո՚-Հի
Տիկիե
Յէլորիցա
Թթուեան
, որ
վիրաբուժական
ղորհոզութեան
ե ւ թ ա րկո
ւե ցաւ
, այժմ
տուն
եկահ
է եւ ապաքինմաև
ճամ բուն
մէշ կբ գտնուի։
Այս
առթիւ մեբ ցաւակցութիւնը
կը յա յտնեւք
բ"լոՐ
իբ պարագաներուն»։
ՍտոՐ • Ռ • Ա– կոԼՍ • ՓոԼ–
թաքէթի Ակումբ
(Պայքար։
դեկտ. 5) :
Խեղճ
Տիկին
Թթուեան։
Լոլրշ
վարձանքէ մր
աղատեբ
է. շնորՀիւ
վիբարոյժիև
նշգրակին
, սկր–
սեր է տպաքինիլ
եւ
իր Ակումբբ
. . . ցալակ -
Տ֊ութիւն
կը յայտնէ այգ ապաքինումին
առթիւ
...
Մարգ, բարեկամ ալ ունենա
յ , ա յա
տեսակէն
ո ւնեԼա
յ
...
Երբ
մ ա բղիկ
լեզո՛֊
չեն գիտեր եւ
բառամթեբքն
ու քերականութիւնը
կը չվ՚ոթեն
նպարավաճառին
ցուցավւեղկին
Հետ, ի Հարկէ կը պատաՀին
այս
կարղի
ձախաւեր
սխալեր
:
Ա էտքս
կոլղայ
անզրագէտ
Տէր Պապայի մը
քարողբ,
աբտասաՀմանեան
եկեղեցէի
մբ մէշ ։
ՀողեՀաԼղստեան
պաշտօն
կը
կատարուէր
Հանգուցեալ
անգլիահին
տէկնոշ
մը Համար
,որուն
Հայ
ամոլսէնը
մեռահ էբ, էրմէ քանի մը տարի ա–
ռաշ է
Տէր Պտսլան
ուղեց
պատո՚֊ել
ողբացեալը՝
գոց
եղահ բառերով *
—
^ԻԿԻ^
Տ՛բ կը սիրէբ մեբ Ժողովուրգր
•••
եղաւ տիպար
մայր մբ՝
երկու
աղշիկնե
բուն
Համար
... Տիկինը,
սիրելի
կինն էր ոչ
միայն
ողբացեալ
բժիշկին
, ա յլեւ • • • մեբ ամ էնուս
...
Բարեբաիստաբտբ
, Հանգուցեալ
ամոէէն զա -
լակնեբբ
Հայերէն
չէ ին ղիտեր
...
Սակայն
, չբամբասենւք
միտ յն
մ եր քաՀանա -
ներբ,
որոնց մէկ մ՛ասր
ւիիլոն
Հաղնելէ առաշ , ե–
գահ է խաւութսլան
կամ աբՀեստաւոր
:
Համբակ
խմբագիր
մ՛ը, որ կիսկատար
ֆրան -
սերէն գիտէր
տարիներ
առաշ , երբ կբ նկարա -
ղրէր
մեհանուն
Յէր՚՚-նսացիի
մբ յո ւղա
ր կա
ւո բ ո լ–
թիւնբ, կը բացատրէր
իբ լնթերցոզւեբուն
թէ -••
« Ո՚լբտցեալին
մարմինը
... գարեշուբին
մէշ գը–
րին
» է
Պարոն
խմբագիրը
խելք չէ ըրեր ոՐ
բառարս/նբ
բանայ եւ ստուգէ թէ
հյ616
բառը կը Լշանակէ թէ
գաըեշուբ
ել թէ գագաղ
, ճաղ ։
յ
Եթէ , Ո-ամկավար
Ակում՛բին
ղբոց -
բբոցնե՛.
րը մէկ վա յրկեան
մտահէին
, ի Հարկէ,
՚ղէաի\
չղբէէն « ցաւակցո՚^թէ՚ն
» բառը,
այլ
պիաի^
յայտնէին
էրենց
ոլբախութէւնը
կամ խնգակցոլ
-
թիւնը՝
իրեւց
ընկերո՚-Հէին
ապաքէնմ՚ան
առթիւ
։
Եւ սակայն,
Հաւանաբար
, այւ՚յ ցաւակցակա
-
ն»ը
ղրողբ , ինքնիրեն
բսահ է •
Ամաւ՜ն,
Հասկցո՜զը
ով է–– Գրէ՛
ք երթայ...
ԱնՀտմ
վրիպումներէ
կարելի է խուսավւիլ, երբ
մարզիկ
ճիղ մբ բնեն
սիրելու
մեր մեհասքանէ
լե–
ռուն , ,որ մեր ամէնէն
թանկաղին
ղանձն է
1
Աարղ
իրաւունք
չ ո ՚ ֊ ^ ի աղճատելու
ել ք ո ՚ ֊ բ շ ի
կտորի
վերահելու
զայն
լ
ԵՒՐՈՊԱՑԻ
Ի
՚՚ՆՋ
ԿաՑՆԻ
ԿԸ ԳԱՌՆԱ8
հ
ԱՐԵՒԵԼԵԱՆ
ՆԱՀԱՆԳՆԵՐՈՒՍ
ՄԷԶ
Վերջին թղթաբերով հասած թուրք թերթերը
Աօւկասակլյս լուրեր կը հրատարսյկեն «Աբեւելեաւււ
նահանգներու» կացյլւթեան մասին։
Ահաւասիկ հեււագիր մը Անգարայէն
Ա՚Լղ
՚ Ժոզով
ի
ելմտացոյցի
յաւձնաժողովը
քուէարկեց
ոստիկան
զօրքի
բնղՀ
. Հբամանաաա
-
բութեան
ելմտացոյցբ
բաւական
բուռն
վիճաբա
—
ն ու թիւննեբ
է վել՚շ : Հալքեան
երեսփոխան
Ագիզ
Ուբաս
աբեւել.
նաՀանգներու
կացութեան
մասին
խօսե լով
շեշաեց թէ պե տո լթեանՀ ե ղին ակութ
իւն բ
տկաբացահ՜ է , ^աղայութեան»
շյ՚շանբ կը շարու–
նակուի
, արեւելեան
կարգ
մը
ն ա Հ անգն ե ր ո ՚– մէշ
՚էրեթէ
ամէն ոք զէնքով կը չյ՚շաղայի
:
ճառախօսր
յետոյ
անՀրաժեշտ
նկատեց որ ոստիկան
զինուոբ–
նեբը գագրին
կրաւորական
ղէրք
բոնելէ,
պետ՚ոլ–
թեա
ն
Հ ե ղինա կո
լ թ ի ւն ը վե րաՀասատե
լու
Համ
ար :
Միլլէթական
եբեսվւոխան
Օսման
Պէօլիւքպա՛
չը իր կա բգին
շե շտեց իժէ ժոգովուբգբ
նա իսապէս
շատ բան է քա շահ
ոստիկան
զօրքի
ձեռքէն :
Վանի
Հալքեան
եբեսվւոխան
Ֆէրէա
Մ է էէն ալ
ըսաւ թէ կոզոպուտի
ղէպքեբբ
աւելցահ
են ,
Հեր
քումով
կարելի չէ հահկել
ւ^նոնք։
Գա/ււիճը
տ ճ ծ յ / է
էէատճոէած
Եբէկ,
եբկուշաբթի
, հանր
ա^ագնապի մը
մաանուահ
էբ գաՀլիճը :
Վա ր չա պե տ ը ստիպոլահ
է ր վստաՀ
ո՚֊թեան
քուէ պաՀա
..շե լ ,ութ անգամ
Հ ե լմ տական
հրագբի
Ութ գլխաւոր
կէտերու
մասին :
Առա
շի Լ բ կը վերաբերի
երկաթուղիներու
վե–
բակազմ
ութ եան : Երկր"րգ,
եբրոբգ եւ
էորրորգ
կէտերբ՝
Ընկերա
յին Ապա
Հ ո վք,լթե ան
բաբենո -
բոգման : ՀԱյս առթիւ
Հաբիլրին
մէկ յաւելում կը
նախատեսոլի
գոբհատէբերոլ
վճարելիք
սակէն
վրայ)։
Հինգերորգ,
վեցեբոբգ
եւ եօթնեբոբղ կէ~
աերը
հեր Հողագոբհնեբու
օգնութեան
, ութե -
Ր" ՐԳԲ
Հ անր ա յին խնամ ա տա բ ութեան
յ
ԸնղՀանուբ
կարհիքը
այն էր թէ գաՀլիճը
պի
տի չկրնա
յ գիմ անա
լ։ Գեռ քանի մը օրառաշ
Հե
տեւեալ
խորագիբներբ
1լերեւային
տեղական
թեբ–
թեբուն
մէշ,
Հ ԳաՀլիւճը
անձնասպանութեան
կր
գիմէ» •
^Տետաձգուաե՜
մ՛աՀ»–
ԱպտՀովաբար
Պ • Փլելէն
ինքն ալ չիՀաւատար
փրկութեան
,
€ Սպ^գ • *^"Ղով բ ղա Հ լիճին տա պա լո ւմ՛ ը կը բեմ ա–
գրէ , եւայլն
։՛
Լաւատեսներ
ալ պակաս չեն, նկատելով
•ար
նախաբսւ րական տագնապ
մ բ շատ հանբ
Հետե -
ւանւքներ
պիտի
ունենա
յ , ներքին թէ
արտաքին
^
Տակատի
վրա
յ ; Եւ յետո
յ , ո՛՛վ պիտի
յ"՚շ՚՛ րգէ Պ *
Փլեւէւի
։ Երկո՛֊
անուններ
կ՚արտասանուին
, –
Ժոռժ Պիտօ եւ ՚Բէօյ ։կբ խօսուի
նաեւ վւոխանց -
մ ան գաՀ
լիճի
մ բ
մ ասին , վա ր էա պետ
ութե ամ բՓոք •
քիէնո յի : Այ՚է պարագա
յին Հաւանական
է որ զօբ •
տբ
Կոչի կուսակիցներն
ալ մասնակցին
:
Աւելորգ է ըսել թէ ասոնք
բոլորը
ենթագրու–
թիւննեբ են :
Զ(ւդիւ Սէ ք^ոքէէմըԱ
գւուհէ ՓԻ
Անգլիոյ վարչապետբ
եւ Մ • Ն՛՛՛հանգներու
նա..
խագաՀբ
իրենց
խօսակցութիւններն
սկսան կիբա -
կի
օբ , նաիսագաՀական
զբօսանաւին
մէշ։
իքօսակ–
ցութիւնբ
տեւեց
իբիկուան
ժամբ 6էն \ I է Երկո^
վարիչները
ընգՀանոլր
ակնարկ
մը նետեցին բո ^
լոր
խնգիբ1եր.ոլ
մասին,
Եւբոպա
յէն
մի՛նչեւ
Մի–^
շին եւ Ըայր.
Արեւելք։
Զբօսանաւը
իսաբիսխ նե..
տահ էբ հովո՚-ն
բացերը,
ոբպէսղի
ղաղտնիք
չյա
յտնուին : Խօսա կց ո լթեանց
ներկա
յ էին
երկու
պետոլթեանց
արտաքին
նախարարնեբբ
, Պ • Պ • է–
չվ՚ոբն եւ իտբն , ինչպէս
նաեւ
գլխաւռբ
խորՀբ -
գսքկաննեբբ
:
•) ^ ^Ըլ՚չիլ
Հ՛՛՛ու սիրալիր
գ՛է ւնե էութեան
մը ՚սր ..^
ժանացաւ
Նիւ Եորքէն
Ու"շվւնկթըն
Հ աս էII ծ ատեն :
^Նս^իսաղաՀը իր մասնաւոր
օղանալը
տրամաղրահ
էր : Պատասիսանելով
ղանաղան
Հարցումներու
յ
ԶրրչիԼէ ոբ
77
տարեկան է, բսաւ թէ
^խաղաղու
թեան
Հեռանկաբներբ
աւե
լի
Հաստատուն
են
1952^^՛»
՚. Ր՚զթակից
մ բ Հաբցուց թէ ս աս տկա ցա՛՛հ–
է Ա թա լինի
սպառ՚Լ ալիքբ
յ «ծս
անոն ց
գաՀ
լիճին
ս/հգամ չեմ » , պս. տասիսանեց
Ջըբչի է ՝• Բա
յց եւ
ա յն՛պէս
աւե
լց ուց,
Զեմ կա
բհե
ր որ այղ կողմ
էն
վտանղբ
աւելի
մեհ /ԼԼԼայ քան Պեբլինի
պաշար -
ման
ատեն :
X
՚Բագաքական
կացութեան
մ ասին
խօսահ՜
ատեն , Զըբչիլ
յայտնահ
է թէ ^Արեւմ
Ո՚՜աքը ան ^–
բաժանե
լի է» ։ Ըսել
ո ՚ ֊ զ ա հ է թէ ա յս
ուհետեւալե–
լորգ է խօաի
լ ա ղղե ց ո լ թ ե ան շր շանա
կն ե ր ո ւմ ա ս ին
յ
Մեհն
Բրիտանիա
նոյնքան
շաՀաղբղռոԼահ
է Մ՛
ՆաՀա՚էնե բ ուն ապաՀովո
ւթ ե ամ ր
որ չափ
Ամեբի -
կան՝
Մ իշի՚ե Աբեւե
լքի կամ Ասիո
յ պաշտպա նու -
թեամբ։
Հետեւաբար
պատսա խանատ
ո՚-ո
ւթիւն -
ները պէտք է ստանձնել
Հաւաքաբար
եւ
եղբայ^ա–
բաբ :
Այս
առաշին
աեսակցութենէն
վեբշ,
պիաի
սկսին
գոբհնական
խօսա կցութ իւննե բ ը
իւրաքան^
չէւբ
հս՚րցի
մասին
I
X
^ՌՐՀԻ
լ
ԵոՐՔ <ասահ ատեն
200
Իրլան–
տացիներ կը սպասէին
քարափին
՛իբա յ ,
թշնամա
կան
ցո
յցե
ր կատաբելու
ել Պելֆա ստբ պա Հանշե -
լու Համար %
X
Մ • ՆաՀանգներո՚-ն
նախագահական
թեկ -
նահոլ
նշանակուեցալ
զօբ՛
ԱյզբնՀաո՚֊րբ
^ Հանրա–
պետական
կոԼ" ա կց,ո ւթե ան
կողմէ ; Վե
րշնական
պատասխանի
կբ սպասոլի
մինչեւ մէկ շաբաթ
I
էա՜աո
—
ա
աո ր
աա
• ւ1«ւււ—»>ւ՚ւ ա աւ ««ւո՚քէւււէոք^ւ
«ոասէ
ւ՜ւ՛՛"*՛
Ասոր
էէրայ , Գեմոկրատ
եբեսւիոխան
Սէլիմ
Րակըպ
էմէչ
ղիտել տուաւ թէ երկրին
անգորրոԼք
թիւնը
այժմ
աւելի լաւ է ։ Թ՝արըք Կիւրէք ՛սէ պա
Հանշեց
անգորրոլթիւնը
ապաՀովել
ոէ թէ հեհով,
այլ քաղաքակիրթ
մ՛ իշոցն ե ր ո՛վ՛– Ներքին
գոբհա -
վար
Ֆէ՚էզի
Լութֆի
Գարաօսմանօզլու
ալ խստիւ
մեբժեց
այն սլնղում՛ր թէ երկրին
մէշ անգորրոլ
-
թիւն չէ մնացահ ել րա ցատբեց թէ պետական Հե–
ղինակութիւնը
չի՛ նշանակեր
աՀաբեկել
ժոզովուբ–
ղը
, այլ սիբա
շաՀ
իլ
զա
յն եւ ս. զատ՚ոլթ
եան
իր՛ս -
ւակաբգ
մը՚Հաստատել։
Գորհավարը
աւելցուց թէ
ոստիկան
զինուոբնե
բուն
թի՚֊բ
մեհապէս
աւել -
ցահ է եւ միայն կարգ մը անկարեւոր
ղէպքեր պա–
տաՀահ են ;
(1,ու.րերւււ– շա|սս.&աւկւււ^իւնք կւ^ՐԴ^՚ւ Գ– էշ)
Fonds A.R.A.M
