Յ Ա Ռ Ա Ջ
Լ Ե Զ ՈԻԱ Կ Ա Ն
ԱՍԷՆ ՍւքէՆ ՍՍԵՍ ՁԵԶ
Ամ՛էն յարղանքի
աւրժանի,
Պ՝
Ասէոռլյս^
հասաուր Վաչեւսնց
սոպւբ/ւ պէ"
"՚րգ յ
աւր սիրեչի
է ինհի,
որօվՀեաես
ճանչնամ
ղի՛նք իր անցեալով
ու ոաարի ֊
քով,
ինչպէս
եւ–՛" իր
հեաաքրքրոլթիլն^
ներով , խանղավաոոլթիւններով
,
կրօնքի
ասաիճանին
Հասահ
Հայրենասիրոլ
֊֊
թեամր։
Այն .աաբիքին
մէ^ անղամ,
ուր
րարեւ. կուտայ
Հարէւրիե
, րալ
է
իրեն
որ լսէ տաղ
մր Աայաթ
՚կովայէ՚ե
,
կր
մանկանա՛՛յ
; Բաւ
է իրեն
որ լսէ կոչ մք
ի փաոս
Հայ Հանճարին
, ոլնեցա^հր
կու
աա
յ՝ Բաղուի
կեանքր
վկայ։
Բաւ
է
իրեն
որ լսէ Հրաւէր
մր պաչտպանելռլ
Հաւէ ար
Հայ
մչակո
յթ ին ան՚ղաստաններր
, ,Աա ~
աոլնցի
Ղ՛աւի՜ թ կր ղառնայ
:
•Լերդերս
նեղ ացոլցեր
եմ ղինք՛ • ՚ յա —
կամ ա յ :
Երկու
- երեք
քօղոլաձներ
է
ղրկաձ՜
ՅԱՌԱՋի
խմբաղրութեան
, լՐւղղիմախօ
֊
սելոլ
Համար
ինհի , — ՏԱՌԱՋ
չէ տպեր
Ցանկալի
էր որ ՏԱՌԱՋ
"՚պէր
"՚
՛յի՛"
միայն
վշտացնէ ր , որպէսղի
Պ •
Վաչեանց
4(, վյէրաւորանք՝^
չՀամարէր
իր յօդուահ
—
ներուն
չտպոլիլր՝
քիշեցնելով
մեղի
թէ
1882^1» ,
երր. կ՛՛ա շակե րտէ ր Բաղուի
քիէա–
լական
գպրոցին,
ուրեմն
ղեռ Հաղիւ
18 —
19
տարեկան
, յօղռւահ
է ղրահ
<^Աշակ՚^ին
ել Արհրունի
տսլահ
է ՚ ղնաՀաաելով
իր
պատանի
աշթատակիցին
Հբապարակա
-
գրական
ե րաիւա
յրիքր
Ւ՞նչ
կ՚րսէ
Պ • ՛Հաչեանց
իբբեւ
րնղղի—
մախօսութիւն
,
Ղ՛՛ե՛
Հբատաբակահ՜
ՅԱՔ-ԱՋ ։
Մեր
յարգելի
բարեկամը
, Հլի ամօք^
է
կր գանղատի
թէ պաշտպաներ
եմ
՜աւ1է՜ն
բաո
ին ուղղագ
բու
թիւնբ
է ՚ ՚ վ
յ
երբ
Է^Ք
^ ^Հ ասքկա գե ան Առձեռն
բառ՛արանին
մէջ
327
ա յ է ն
գաւր
^ է,.,գ
( ր ^ ^ ^ ^ ^
րառ)
եւ քառասուն
աւքէ(1
միայն՝
էռվ
Ու 1լեղրակացնէ
թէ
Հայս
օրինակնեբբ
պարզապէս
հիԱ՚նայատւսկ սւնուլք են > »•՝/*•
Ոէ զզազ րութիւնր
ղռբ պաշտպաներ
եմ ,
ես
տրուսլս
բանասիրաց
, առ անց
է^է,
կամելոյ
զիչանել
յիմիք ; ՚)՚եռ աւելին
,
Պ՛ Վ,՚"չեանց
գիտել կուաա ք թէ
աԱ՚էն
բա֊
ոբ, այսպէս
կով
ղրռլէբ
եթէ, պիտի
զ ր ֊
ոէէր
ալքին - • •
քընթացս
Հոլովման
, ա -
հանցման
//ամ բարղութեանց
, ճիշգ
/ ՚ ^ Հ ~
պէս
որեւէ
բսա
ոբ է ունի իր
վերչավան–֊
կին
մէչ
(պարտէզ
֊ պարտիղամշակոլ
-
թիւն)
:
կր իւորՀիմ
թէ , իր կարհիքբ
Հաւա
֊
տարմոլթեամբ
տալով
այսպէս
, իր ղի -
աողոլթիւնւբ
ամբողջոլ
թեամ
ր արձանա
-
զրեքով
աՀալասիկ
,
ղարմանահ
ինչ
որ Պ՛ Ա.ստուահ աաոլբ Վաչեանց
կբ
Համարի
վիրաւորանք
լանիրալս,
չթոզ—
լռվ
ոբ վէճբ ՚իոխագբէ
ՅՈԻԱԱԲԵՐի
1լտմ
ՀԱՅՐԵՆԻԲի
մէք
ինչպէս
կը
սպառնայ։
Տաբակուսահ
չեմ երբեք
թէ Պ՛ Վ"՚չ ~
եանց չատ
կը գնաՀատէ
աչիւատանքեերս
I
^""յՏ
> ևԸ Հ՚ւորցնեմ
, զնաՀատաթեան
ա ֊
՚Ղ՚"9՚՚՞յՅ
^ կ՚սրհել
թէ այն, որ
աղբիւրէ
ազբիւր
կբ վաղէ
ու մինչեւ
եբրայերէնի
ակոլնքբ
, կրնայ անաես
առնել
կամ
նո
յ ն –
իոկ
չտեսնել
Հայերէն
• • • առձեոն
բառա֊
բան
մր։ Բիչ չէ՞
Առձեռն
բաաարանը
ընզգիմաթօսելու
Համաբ
ինհի
:
ԱՀա
թէ
ինչո՛ւ,
այստԼղ,
/լ^անպատ
-
/լաոիմ՝
ըսելու
Համար
թէ Պ՛ Ասաուա
-
հ ատոլբ Վաչեանց
ուչագ
բու թեամր
չէ
Հետե
ւահ
ի՚է յօգռւահ
ա չա րքի
ս , եթէ առ
-
նուսէէ^ արՀամարՀահ
չէ զինարանս
։
ԱյսուՀանղերձ
ոչ զինքբ կբ մեղաղրեմ
^
որ
ալքէնյ^
կբ գրէ Ե"վ,
ռչ ալ ուրիչ
ոեւէ
մէկը։
Այսօր
չէ որ գիտեմ
թէ
Հայը
այն
մարզն
է, որ ամէն
ինչ
ղ իտէ
՚ • . սովո
֊
րութեամ բ ,
կբ խօսի սովռրոլթեամբ
^
կ՝եբւլէ
սովոբոլթեամբ
, էլաւլօթէ
սովո
-
բոլթեամբ
, կբ ղորհէ
սովորութեամր
, կր
ղրէ
սովոբութեամբ
, ^իչդ
է^Լպէ"
• ՚ ՚
՚"Ք/"ՐԸ
% "Ր
՚ / " է Ր " Ց ՚ " Լ էէ ""Բ՚Լէբ
<<""՛"՚ ~՜
ւօտ
լոլսոյ՝»
երղելը
։ Ասկէ այն
եզրակա–
ցոլթիւնբ
թէ
Հո՚յբ
աքլոր
որ գար
աշ ֊
խարՀ ՝ կը ս/լսէբ
/լանչել
արղ էն,
անսը–
խա՛՛ւ
I
զեռ
Հւալ/լիթէն
ալ զուրս
չելահ
,
իրեն
աւելոբզ
է "որվիլբ
, գիտէ՛
ար–
՛էէն։ Բննական
միտքր,
վերազնաՀատոլ
֊
թ ե սւն ոգ ին , քրքրե
լր ե ւ պրպտե
լ ր
ձանձ
րացուցի
չ աւանգոլ
թիւննե
ր են ,
որոնք
տբուահ
են յետամնաց
մ ոզովոլրգնե
րո ւն՝–
սորվելու
Հաւ1աբ : Այսպէս
, ունինք
գբող^
նեբ,
"րոնք
ամէն
/չր գրեն
էով,
ուրիշ
֊
եեր
Եով,
աաա՚նկ
սորվեր
են , ել. ա–
աանկ
ա՛լ պիաի գրեն՝
եթէ
նոյնիսկ
գեո
երէկ
ելահ
բԱ՚ոյին
Հաւկիթէն
, այն Հա ֊ •
ՍՆՑեււԼ ԱԶՆՈՒԱԿԱՆՆԵՐ
մոզումով
թէ
էխմաբ
են անոնք
որ
եբկար
պրպտոլմներ
կբ կատարեն
ուղի
ղբ որոնելովդ
սովոբութենէ
գուբս
Դիւրի՞ն
կբ կարհիք
սովորութիւն
քան֊
Ղ^ւ
•
Աովռրութիւն
մր քանղել,
քննական
ո -
գիով
ու զիտական
միտքով
պբպաոլմ
կաաաբե
լ աւելի
գմոլաբ
է մեբ մէչ
քան
• • . սսւուանիկ
թռցնել
է
Գիտեմ
թէ
ամեն
ղրո՚լր
պիտի
շարու
-
՝^...^.'ւ^
ւ;։մեն
« ^ – / ^ . ֊ – ^ ֊ Հ ։
ո ւ ւ յ ՛ է ն
, լ
^ > ա ՛
1
>ւ
.,
մ է ն ;
Ոչ ոք ուշաղրութիւն
պիտի բնէ
կա֊
աարռւահ
սլրպտում^ւեբուն
եւ ներկայա
-
ցուահ
ապացոյցներ%ւն
: Հայր
այսպէս
է
որ մնացեր
է • • • Հա
յ , Բաչ
Վաբգանին
թո ոբ
մ իչա :
Գուբսբ
, սանղուխին
վրայ,
մեհ
ագ
-
մու կ կա
յ . տանուաէ րր կբ պոռա
ք
կնոչ
յոզնահ
ձա յն մբ կբ չանա
յ պա
-
տաս խանե
լ . յթուԱւ սենեակին
ռուս
է ք ս է -
լ ա ն ս ի ն
կնոչ
ձայնն
է ,
իբիկուան
այս
մ ամռւն :
ՊատաՀահ
բ ախքււ բ է եւ
ւառօրեա
լ *
Տիկին
Թէբլօֆր
գացահ
է
նրբանցքին
մէչ
գանուող
աղբիլբէն
տաք
չռւբ
առ
-
նելոլ , թ է յ պաաբասաելոլ
Համար ,
եւ
տանուաէբբ
, ատոր Համաբ , ինչպէս
ա -
մէն
օր , /լր
պոռայ։
Երր իր տունը
զյաս սենեակ
վարձելու
Համ տբ , ա յղ
մ ՚սր՚էը
, ե րկու
նա խազ ա
֊
սոլթիլեբ
անղամ
մը, կ՚ըսէ որ առատ Հո—
սող
տաք
չռւբ
կայ ամէն
ժամու
արամա–
դրե լի . բա
յց երբ , աանբ
մէչ Հաստաա
-
ուելէգ
վե րչ
, ե րթաս
եւ նո
յն ա յգ
տաք
չո՚րր
առնես , ձեզ սպաննելու
չափ
/լբ
պոռայ
եբեսիգ
1Լաոբ Համար
է որ, խեզճ
Տի/լին
Թէր -
(օֆբ,
^եռքի
ամանբ
պատերուն
զաբնե —
լէն
եւ
չ՚՚ւրը
թափելէն
ճամ բաներբ
, ա բ–
գէն
չիչեցալ
իր սենեա/լին
մէչ...
Թէյի
ժամն
է : Միչտ
թէյի
ժ ամ է
Տի–
/լին
Թէրլօֆին
, անոր անվերչանալի
Հա -
սակով
տգուն
եւ նիՀար
ու սպիտակ
ա գ ֊
9կանբ Համար ;
Անչուչտ
օրուան
մէ՜չ
ուրիչ
ժամեր
չաա
/լան, բայց
անոնց
Հա
մար , ամէն
ժամերուն
եղահր , միշտ
թ է յ
է
միա
յն
:
Բաժակներու
եւ ՚լզալ^էերու
մեհ իրտ —
րանցում
մբ կբ լսոլի
իրենց
սենեակէն
է
կաս կահ
/ւ լի ձեւով
մր տաք
թէ յր կբ լե -
ցրնեն
բաժա/լներուն
մէչ , եւ եբեւակա
-
յական
շաքար
կր ղարձնեն
մէչր
անվեբչւ
Հետը
բ Աալու
է նաե
ւ Հաց եւ սաբաին
:
Շտտ
եւ բարձր
կբ խօսին,
լռեցնելու
Հա
մար
անօթոլ
թիւնր
աղմուկին
մէչ :
՚^Իձ
՚ւ^Բնէ
նեբս կբ մտնէ
րնտանիքին
Հայրը,
է ք ս է լ ա ն ս ը ,
ֆշալով
եւ
շողիով
լեցնելով
մթնոլորտբ։
Ան ղացահ
է ճա
-
- շելռլ
Ո՚ռւս
կարմիր
հ/աչին
ճաշաբանր
է
Միւսներուն
Համ^^.
^–5. X ^ ^ - ֊ , ^ ,
"–ր
–4
զէն
շատ
սուղ
է • րայց
/լարե՚լին
/լրնեն,
ել Հայբեբնխն
Հոն կր ղբ/լեն , իրենց սար–
աինի աոլփր ագատելու
Համաբ
Ան կարհես
կշտացահ
է • Հապա
ուր —
,վոր
՛՛ւն
՚յՆդ.
ե
գել՛
1
չխատանք
չէ
որ
կր կատարեմ
, ու բեմն : Ուստի ,
կը
խնզ բեմ Պ՛ Վա չեանց էն , որ իր ոլզզա
-
՛ւ րութիւնր
ՀՀիմնա յատակ
անելոլ
»
արա֊
մագրութիւն
չաեսնէ
քօղոլահնեբուս
մէչ,
ոչ
Ա
՛ք իմ ու զգագ րա թիւնս
«Հ
իմնա^ուրկ
անելու
՜ֆ
ւլօրռլթիւե
իր
327
օբինա/լնե
-
իմ նպատա/չս
չէ Համոզել
մէկր
/լամ
միսը։
Այլ սլաբղապէս
ամենազրել
վէճին
ամբողչ
սչատմութիւնբ,
ցոյց տալու
Հա ֊
մար թէ ամէն
անղամ պաբտուահ
են ա -
մենազիրներր
բայց
միչտ
ամէն պարտ -֊
եալ
զրահ
է ամեն , սկիղրէն
ի վեր :
Աքս անզամ , սակա
քն , Պ՛ ՛Լա չեանց սր—
խալ
կր բացատբէ
Աոձ/ւոնէն
քաղահ
իր
օրինակնեբբ
, որոնց
թիւր • • • քիչ է ՚էեռ
,
ես աւ/էլին
գիաեմ
՚.
Տեսէք
թէ թնչպէս պէտք է ու
գզարանել
ոլզղաղրա/լան
ա քս վէճբ , ռւ
բացատրել
թէ
ինչո՛ւ
Եով
զրուահ
են Պ՛
Վաչես՚նցի
բերահ
327
օրինակնեբր
, որոնք է"վ
կր
՚լրոլին
երբ
... ամուրի
են է
Ե՛
ՆԱՐԳՈԻՆԻ
(Շար.)
ԿՒ
՚^Տ
հ
.Բ
Գ՚՚՚^է
արձա/լելու
այգքան
չո ՜
՛լի։
Ն՚ոխանձով
/լը նային
անոբ^ ե՛֊
կբ
Հս՚րցնէն
/լեբահը
: ՚Լքախ
մաբզասիրակաՆ
՚լգէսոումով
մը կ՛ուզէ
լռել •
բ՚՚՚յ՚ք
յ ^ * * * ո յ ,
I՛
ուբղ1լային
ցասում ով մր /լր մռնչէ
•
« Ի՜՛՛նշ /լեբայ
, ... Գաբձեալ
եւ միչա
մա–
քառօնի
. •
:
X
Շուաբահ–
ռուս
նախկին
ագնոէս՚կան
նեբ
են : Մ՚որդըէ
իր անցեալին
հուլու
-
թեան
մէչ ամբաբահ
ք՚՚/՚՚Բ
^"՚Բ՚է^ԲԲ–
Հրս/շքով
պաՀ ահ– , թէեւ
բաւական
թբէ~՜
խլահ
վյ,ճակի
մէչ,
խն
։ս յալ
'11
թեէոմբ
/լը
ղորհահէ
ւլանոնք ,իր աբգի
կե՚սնքը
պաՀ–
՚ղանե
լու
Համ աբ
:
Մչտա/լան
ա՚էւօթա թենէն
մարս՚/լռւ՛"^
է
յիչել՚՚՚է
որ ղաբղացահ
մարզ
է ինվ,
,
՛լ ա–
ս/.ր տալ
ուզահ
է : Մէ/լր
չէ եւլահ
իր՚^էն
ղ՚ոս
առնուլ
:
Յետոյ,
ուզահ
է
Ոէլտւսզ
" րհ
/•
լ
իր
ւ/եհ՚լխ
/.րեւ
ոյթբ , եւ սլաւական
թուչին
անցեալ
ղաբոլ
սբահայբ
մօր
՛ւ՛ ք ՚^՚ն "՛լ ւ/շա/լե—
լո՛ք, սլատտհ
է սին/.մայի
սթո՚տի"ներբ%
հքոսաացահ
են , ն/լարներր աոահ
/՛ն .
նոյն
իս/լ անգամ
մ ըն ալ , ամբողչ
օր մր սառն
Հով/.բուն
մէչ աղնուացնելէ
ետք
՚/ք՚նքը
^
վեբչապէս
անցուցահ
են Հրապարակէ
մր
մէ/լ
քանի
իբէ.ն պէս,
"՚֊/՚Իձ
անսո՚էոբ
մարղոց
Հետ,
Լւ ակնթարթ
մբն ալ
ւլ"բ–
հ իքը սեւեռահ
առանձին
, անոր նչանա —
էլալից
անձին
ու մօրուքին
վրայ
. • • ;
Ան/լէ ի ՚քԼր /լր սպասէ , ել պարապ
տե–
ւլբ խայտառա/լ
կ՚՚ք՚Ապյ,
՚"յ՚1 ՛անցահ
ձեւի
մօրոլքբ
պաՀելով
թոլչն
ի վ՚"լ՛
՝•
կանչոգ
է Կ
՚ " յ •
Տիկին
Թէբլօֆէն
միայն
գլք"՚"րկր
կը
տեսնաս : Անձին
միւս
մասերը
, գէմքն
աշ
միասին
, Հալահ
եԿւ զբամնեբուն
Հեա
• • *
Զեռնար/լահ
է /լնոչ շբչաղգեսանԼբ
հա—
խել՚ււ
մԼհ ւզանղ ււկնե րա. մէչ։Տ՚"–փել՚ր
ա––
ռահ,
մւլ՚՚ննեբ
/լերթայ
քալԼլով,
ղանե–
լու
Ամ երի
կու
Հ ի առասպե լական
աք՛ կին
-
ներ , ոբոնք
շրչազղ եստնեբու
պէ աք ու -
նին։
Մէկ
Հատ
մր միայն
հախահ
է
օբ
՛էր,
եւ այնքան
արախացահ
եւ
չոււսրահ՜
4֊
դբա^ը
,ս
.^Ն
&չ
,.ւՆ
, ոբ ուր ղրահ
/՚լլ՚սչը
մ^հո
1/
Ա՚,՚չիկր
մօտէք է նոբ՚ոձեւութեան
մեհ֊
ք։<անութի
մր մէչ։
Եբաղեեբր
քանի
մբ
անզամ
եւս կր
քսո րաա/լուին
, երբ
ամէն
իրիկուն,
Հանելով
օրն ի բուն
ցա ցա
-
զրահ
չ ք ե ՚ լ ղղԼսաներբ
, կր մանէ իր
Հա֊
լտհ
մուչտակով
վտիտ
վերարկու
ին մէչ,,
՛էւ
/լոլգայ
սենեակ
. . .
Տ՚լան անսլատկառ
Հսկայ
մրն է :
Պո՚սի
"՚նղնղային
ձայն
մր ունի,
եւ
կ՝երղէ
ո ուսա/լ ա ն Լ/լ/.ղ ե ցք՛ին մէ9 :
Բս՚յց
սաբսռացացիչ
է, երբ
ձմԼո
ա ֊
ռսւօանեբբ
, /լանուխ,
իրենց
սենեակին
պատերուն
վր՚սյ
կախուահ.
Հին
սուրբ/.֊
բու
\ւկոճնԼբան
առչԼւ
/լբ
պատաբազէ
ժամերով
, ինքն
իրեն
• . .
Թէրլօֆնեբուն
սենեա/լին
/լը
տիրասլե
֊
ԵՐԳԱ1ԱՆ
- — օ
ղանռւեցին
մարղիկ,
որոնք ժխտե -
•քէն Հայ եբաժշտոլթեան
Ղ"յ՚"–թիւ>ը
կոմիտասի՝
խռովայոյզ
վիճակի
ասաքճա–
նբ
կ՚որելի
է պատ/լԼ րացնԼ
լ
թ Լ կա
յ
ա
յե
յամառ
եւ Հեաեւոզական
պ՚"յքարիլ
, որ
նա
մւլեց իր տեսա/լանով
ու զորհ՚Մ"կա
—
նով։
Ընղ որում
այ՛լ պայքարում
է՛ս
շատ
անողոք
էբ : Զքսնայեց
անղամ
իրքուսռւ
-
ցիչ
Մ ակար
Եկմալեանին
, "բը
ղտնում
էր
, թէ Հայ երաժշտութիւնը
իրանա
-
արաբա/լան
երաժշտութեան
մի մասն
է ՚
Հայ
ազզային
երտժ շտոլթեան
ինքնու
֊֊
բոյնոլթիւնբ
ժխաոգ
Հեզինակէերից
րբ ՜
ժիչկ
Թիրե՚սքես՚նն
էլ դանոլմՀր^
"Բ
՝ ՚ " յ
երամշաոլթիւն
, բնդՀանբասր"
՚ ք յ " ՛ – ՜
թիւն
չունի , իսկ այն , ինչ որ կայ , ա -
ռաչացել
է ասորա
- բ ի լ դ ս ի ՚ լ " ՛ / լ " ՚ ն
եք.
Հնգկա
֊ պարսկական
աղղեցու
թեան
աակ
:
I
Եւ եթէ Կոմիաասր
էլիպակա^
երա
-
ժչառւթեան
որոշ ղիտնսհ՛"՝^՛^^
Բ Ի
Կ՚՚՚Լ՚^ՒՅ
աբտայայտուահ
նման
իբ^իք՚^երր
վե
-
բագրում
էր նրանց Հ^ք եւ բնդՀանբա
-
պէս
փռքբ
"՚դղԼրի
երաժշտութեան
ան -
աեգեակռլթետն
,
Ա
.,,^, ի՞նչ ասենք
Եկ
֊
մալեանի
կամ
քեաւ/ւ՛" 3""^
ԱպիբիՂ"^՛
Մելիքեանի
մասին
»Բ
"^տհ
Բ""՛
Վ ^ Բ ^
նի՝
մեր եբաժ շաութեան
ոգչ տեսութիլ
֊
նբ , Հետեւաբաբ
եւ Լ րաժ շառլթիւնբ
, բն -
գօրինակոլահ
են Յռյնեբից
: Բաբեբախ
-
աաբաբ կոմիտասբ
Ա . Աելիքեանի
այս ոչ
ղիաական
, Հակա>այրենասիրական
Հայ -
եացքների
մասին
՚՚չինչ
չիմացաւ
;
՚իա
նրա Համար
կը լինէր
սարսափելի
Հաբ —
II լ ահ , որովՀետեւ
կոմ իտասր
աո
անձնա
պէս
էր Հոզ տանոլմ
իր աշակերտ
Ապիբի–
գոնի
կբթ՚ււթեան
–^իշգ լ^թացքի
մասին :
Տայտնի
է, ՛՛բ
1904
թուականին
,
երբ
Ս ելիքեանը
մե/լնւււմ
է Գեբմանքւա
սովո
-
րելու,
կոմիտասը
վախենալով
, որ
նա
/ւ^ըն/լնի
զ երմ տնական
ե րաժ
շաութեան
ազ՚լեցոլթեան
աակ
, արաազրել
է տալիս
նրան
Հայ/լա/լան
ժողովբղական
երւլ երի
իր մի ժողովահոլն։
՛իա աքն
մ
ոզովահռլն
էր , որն այսօբ
մնում
է Հայ ե բաժ չաա
-
/լան
Ժ
Ա
՛լով րղական
սաեգհագ
որհ
ութեան
բնագ ալ աո ոլյՏ որպէ ս
էգե
ր ա գանց ո ւահ՜
իր րարձբ
ղե զար
ու եսաա կանո ւթեամբ
, –՛
եւ որն
ս՚յ՚ւ
արտաղրութեան
շ^"Ր^իւ֊
փբ~
/լուեց կորստից
տ
կոմիտասբ
Եկմալեանին
պատասքսանում
է ^Եբղեցռղու
թիւնք
Ա.
պատարագի
»
յօղուահում
, ուր ցոյց տա/ով
ներղաշ
-
նակմ ան
սկզբունքներ
ում
Հ եզինա/լի
թո յլ
տուահ
սքս՚սլնեբբ
, միաժամանակ
ղիաա
-
կանօբէն
Հիմնաւոբամ
է իր
քննազաաոլ–
թիւնր
. իսկ
բմիշկ
Թիրեաքեանին
նա
պատասխ՚սնամ
է ^Հայն
ունի
ինքնու
—
բո յն երամ շաու թիւն
^ խորագիրը
կր"Ղ
յաաուկ
յօգռւահ
ով : Այստեզ
՚ / / " /
"՚ք"՛^
կոմիտասբ
բացաղանչոլմ
է . ^քւքե՜ղճ Հայ
ժողովոլրգ
, ՚"դ՚1 Լ" եւ ինքնուբոյն
այն -
քան,
որքան
միւսներբ,
այղ. ոչ ոք
/լարալ
է ՀեբքԼլ
:
Ունիս յատու
/լ լԼգու , /լր քսօ -
սիս : Ունիս
յաւոոլկ
ռւղԼղ,
/լը զատԼս
է
Ունիս
յատուկ
մ ՚"րգ
ա բանա
/լան
/լաղմ ,ո–
ր՛՛՛ի կր ղատուիս
այլ ազզերէն
ու
անոնց
կասղմէն : Աա/լտյն
ոիբտգ , ռր
ւլւլացմանգ
ազբիւրն
է, քուկգ
չէ եզեր,
այլ, մի ինչ
ռբ ասորա
— բիլղանգական
եւ
Հնգկա —
պաբս/լական
է եզեր
» :
Աքս
քօւլուահում
^ Հա քի ինքնուբոյն
ե —
բաժշտութիւն
ունենալու
՚ւր՚՚յթր
՚լք՚տա —
կանօբէն,
ասլացուցելու
֊.ամաբ , կոմիտա–
սր
ղ իմ ում
է ա ր ե ւմ տ ե ան աղգե ր ի ՛բ՛՛ր
-
գացմ ան պա տմ ո լ թ ե ան բ /.ւ եղրա/լացր
-
նամ.
^Ամրողչ
արեւմտեան
ազգեբբ
զար– •
գտցան՝
սնունգ
աոնելով
Հին յունա/լան
:
քազաքա/լրթոլթեան
բե/լռբներէն
լատի
– ձ
նականի
միչոցով
, րայց
եւ այնպէս
իլ
րաքանչիւր
աղգ
ունի
ուրոյն
եբաժշտոլ
—
թիլն,
որ ոչ
յոյն
է եւ ոչ էլ լատին
» ;
Ապա
նո քն տեղում
չաբունա/լում
է. Հ^ճիշգ
նոյն ճանապարՀն
են անցել
մեր Ե՛
գաբի
սրբազան
ւքերանորոգիչներբ
: Անոնք
կր -
թ ո լեց ան Աթէնք
եւ Ալեքսանգր
իա՝
ա
յգ
ժամ
անա կնե րի լուսաւորոլ
թեանց
կենտ
-
բոննեբոլմ
, որպէս
մենք
այժմ Եւրոպա
-
յում
,
ապա
Հայրենիք
վ ե բագ առնա
լով
կերաԼցին
ու վերակագմեցին
, բստ
օրի -
նակի
յոյն
եւ ասորի
լիգռլների՝
մեր
զ բ–
րարաբր
եւ մեղ աւանդեցին
ոսկեղաբոլ
մ ա տ են ա
՛լ ր ո ւթ
ի ւն ր : Եթէ
ճ չմ
արաութիւնէ
Լն այս
ր՚՚լոբբ–,
"–"I՚" ուրեմն
ճչմաբաու–
թիւն
է եւ այն, որ մեղ առլին
եւ երա
֊
ժ շաու թիլն , որ այնքան
Հաբաղատ
է
ու
ազգա
յին եւ այնքան
ինքն ուրոյն
է
ու
ինքնատիսլ
, որքան
իբ լ/՛՛լուն
ռւ ղրտկա—
նութիւնր
, որովՀեաեւ
իւրաքանչիւր
ազ
գի
եբաժչտութիէնն
իր
՚ո՚է՚էի
Հնչական–
ելեւէջներէն
/լբ հնի ու կր
ծ ս՛լաքի
:
Հաք քեղուն
ունի իբ յատուկ
Հնչնաւորոլ֊
թիւնր
, ուրեմն
ել
Համապատասիւանոգ
ե րաժ շ՚ոութ
իւնր » :
կոմ իտասն
րնղո լնում
է ւլանաղան
ազ -
գերի, Հեաեւաբար
եւ երսւժշտական
մր -
շակռ յթնե
րի
/լա՚զի
ու փոխադարձ
ադ
-
՛լ ե ց ութ
Լան
՛լ ո յութ իւնր
իր/.սց
հ ադմ ան
ու գաբղացման
տարբեր
շրչաննԼրում
,
րացատրելով^
այն նրանց
/լեանքի
ւդա
յ -
մ անների
րնւչ ՝,անրւէլթե ամ ր , ս,յսին
քն չի
Հ եռանում
պա տմ ա քլան ո ւ թ ի ւն ի ց , որով
եւ
Հեռու
է մնամ
ազղա
յին
արա եստնե
բի
^
անՀաաա/լանութեան
ւււ
ինքնուրո
քնու -
թեան
ժքստմ՚ոն արաաաւ որ
ուեաււթիլ
-
նից : Սա
ան/լաս/լահ
կոմիտասի
զԼգագի֊
տական
ՀայԼացքների
արձ էքալ ո ր
գհե
-
րիտ կ ՝•
(2 Շաբ.)
ՄԱՐԳԱՐԻՏ
ԲՐՈԻՏԵԱՆ
շ ւ Ր Ա Տ Ա Ր Ա Կ ՌԻ Ա Ծ Ձ Ե Ռ Ա ՚ ^ ֊ Ի ք ՚ ՚ օ է Ր Ը Չ Ս Ն
Վ Ե Ր Ա Դ ֊ Ա Ր Զ Ո ԻԻ Ր :
Fonds A.R.A.M
