9
ԱԼԵՔՍԱՆԴՐ ՖՈՆ ձՈհՍ՚ՊՈԼ Տ
(ԾՆԱԾ 1769ԻՆ , Մ ԵՌԱԾ 1859ԻՆ)
Այս
տսւրի Ատյիս
վեցին
Գերմանիոյ
մէք կր յիչատա1չուի Ալ՛ Ֆ"ն
Հումսվոլտի
մաՀուան
Հարիլրամեակր
: Մ եէէ
րնաիւոյ–
՚1ր ել իր մամանակին
ամրողք
իւրոսլայի
մէք շատ յարղուահ
այս
ղիտնականր
ոաՀվիրաներէն
մէկն էր ւլերման
Հին սե–
րունգին : Եղրայրր՝
Վիթելմ
Ֆ"ն
Հում–
պոլա
աՏ%ին
Հիմնահ կ Պերլի,նի
Համա–
լսարանր
իբր մշակութային
ւլորհերու
նախարար եւ Հիմա,
1884^5» / ՚
՚է^
Բ է
^ր -
կու
եղրայրներու
արձաններր
, ղարգ եւ
խորՀ րգանշան
են Համ ա լսա րանի
մ
ուտքին
երկու
կողմին։
Ալեքսանտր
3)"ն Հում -
սլոլտ առաքվւն արգիական
ճանասլարՀոր–
գրն է որ ուսումնասիրահ
է Հարաւ՛ Ա —
մերիկայի
երկիրներր
րուսա րանական ,
աեգագրական
եւ կլիմ ա յական
աեսակէա–
ներով
է
1799 - 1804,
տեւող
այս
ճանասլար -
Հռրգոլթիւնր
էմ՚է Պոնփլանի
Հեա , տտ -
րահ է ղինքր
Վենեղուէլա
, Բոլոմսլիա ,
կկոլաաոր եւ Ա՝եքսիքա
, րարձրաղտհ
է
աոաքին
անղամ
Ջիմբորաղօ
չեռնաղաղա–
՚
թր
մինշեւ
5800
մեթր։
Գրեթէ
քսան տտ–\
րի փոքր րևղտատոլմներով
միայն
Ալեք–
.
սանար
Յքոն
Հռլմսլռլտ
ասլրահ է Փարի– \
ղփ մէք, ուր եւ շարք մր ղ իանա կաննե
րոլ ՝^
Հետ
ղրահ է ղա րա շրքան
կազմող
ճանա -
ագաՀոբզական
ղորհ
մր, զանաղան
րամա—
նումներռվ
ե ւ սլա ա կե րա գա
ր գ Հատորնե -
րով :
Այէ երիկա
յէն
իր վերագ արձր
եղահ
է
Հավանա
յի եւ Տէիլատէլֆիա
յի
՚քր՛"
յ"՚է
գէսլի Պոոաօ ,
1804^5՛,
Ր՚^ձՅ
քաղաքական
սլա շտօնն
եր
զ երման թագաւորական
լ ^ -
տանիքին
կոզմ է իրեն տրուահ
Րէէ՛"
Լ"՚Լ
ւա^ին
Պերլին
Հասնելէ եաք,
1808/՚Տ<
դէս1
ի Փարիղ
րնկերաղահ է ՎիլՀելմ
իշխանին
ել անոր
Հրամանով
Ֆրանսա
մնացահ է
մինչեւ
1827
իր գորհին
աշխաաասիրռւ
֊
թեան
Համար •
իննսուն
տարիներու
երկար եւ բեղնա–
լոր
կեանքին
րնթացքին Ա.ՖոնՀում -
ոլոլտ էլատարահ կ շարք մր Հիմնարէլոլ ֊
թիւններոլ
էլազմ աէլե րսլութ իւնր՝
մ շա -
կութային
ղ աս տ իա րա կշա էլան եւ ղիտա–
կան ղարղացման
ել
ժ ողովրղ ա էլանա ցման
Համար,
այլեւ
իր «•իոսմոս»
անուն մեհ
աչփւատռլթիւնր
այսօր ալ Հիմնական գի–
տելիքեերու
շտէ՚մարան
մր
էլլ։ ներէլա լա -
ցք^է
՚ Ան՛շուշտ
ղիտոլթիւնր
150
տարի–
նե րոլ
Հ ետազօաոլթեամբ
ս՛յսօթ շատ
մ ր
նոր ելՀինին Հակոտնեա
լ
րացատբու -
թիւննեբ
զտահ է , բա լց Հումսլոլաի
գոր–
հերբ
իրենց
Ա
՛րմէքբ կր սլաՀԷ,ն ;
X
Ալեքսանտր Ֆռն Հո ւմպ ոլ տ , 130 տարի
ա ռ ա յ , Հ ա յ ո ց ւքէջ
Անցեալ
Գարնան
Թիւսլինկբնի
գրտգա -
րանին
մէք գտայ
ձեռագիբ
մր, որղբբ ֊
ուահ էր
25
Հոէլաեմբեր
1829/^՛՛
Մոս -
էլուայի
մէք եւ Հիմա
առիթր
եէլալ Հրա -
ա՚սրակելոլ
ղայն,
որովՀեաեւ
ու՚լեբձ
մբն
է բ Ալ • Ֆոն
Հում
սլո լտի
նուիրուահ
, երբ
ան
1829/՛^
կ՝ա յցելէբ Ա ոսէլուա
յի
Հա
յոց
Իղփաւլարեանց
ճեմս՚րանբ : Տար
Նիէլսզս՛–
լոսի աոաքարկո՚ւ
Ա.
Ֆ՚՚ն
Հոլմսլոլտ Աւ֊
բս՚ւի եւ Ալթայի
շրքանր,
շինական
ճուն–
ւլարիա
է՛ւ կասսլից
հովբ
Հեաախուղելու
էլերթտր
է՛ւ այո աոթիւ
Հանղէս
մբ տբ ֊
լին
իրէ՛ն իսլաաիւ՝
Աոսէլուայի
Հ " ՚ յ " ղ
այգ
գպրոցին
մէք, որ
1815^1»
ՀիմԿւուահ
• եւ մօա երեք
՝էաբիւր
աշաէլերտ
ունեցահ
էր ։ ԱՀա այգ ղրռւթիւնր
.
Րան շնորհաւորական
Ասացեալ ի ղիմաց
ս՛շաէլեբաաց
ճեմս՛–
րանին Տեաբց
Ե ՛լ իաղա բես՚նց ի
՚Լեբայ
գալս աեան
նորին
րա րձու
՚լերտղանցռլ
-
թէ՚ան
ղերաշնորՀ
Հումսլոլաի
մեձ
ո՚Հբռ–
չաէլ բնա բանա
ղ է ՛ոի ՚
Գեբաստիճանեալ
Տէր ,
^ ւ Ի ^ ւ
՚ " յ ^ " է է ՚ ՛ ուբախ
առնէ
զմանէլունս
ւլտյսոսիէլ,
որպէս
ւիսեմափաո
տեսիլ
մե–
հ՚սմեհ
անձանց ,
Եբքանէլացեալ
բարեշնորՀ
այցելու ֊
թեամր
ձեբղ
բարձու
ւլ ե բազանց ութե ան
ա յս Դ"լր"ց
աբէ. ւելեան
, ոչ չ՛սրէ
՛լտ անե
լ
ղչափ
ռւբախութեան
իկբոց : ՚Բանղի ար
ժանի
եղել
այսօր
աեսս՚նե
լ ի սլա տուա -
էլտն անձին
Ջե՜ր ղա յն ղեբապանհ
րնա -
է
^ին
, որոց
ցանէլալի
անունն
Հռչաէլեալ
քարոզի
ի բոլոր
քյւրոպիայ
ռչ
րն՚լ
անմաՀ
յօրինուահոցն
նո յնպէ ս եւ լ^գ անսաՀ -
մ ան գիտութեան
:
Հայեցեալ
ի քաւլցբ
հիհագ
ղիմաց
ձե -
րոց,
ոչինչ
եբկբ՚սյիմք
թէ արժանի Հա -
մարես
քիք
ձերում գ աէլնաբ/լոլթեամբ
ա
յս
ուսոււէնտէլան
շինռւահ
, որէ պաուղ
^րշ–
մարիտ
ա՚լզասիրութեան
եւ բարեզոր -
հութեան
էլառուցեալ
յեր կուց
եզբարց
Հարազատից է ԱովՀաննիսէ
նեբղ որհա —
էլտն ներքին
խոբՀրգաէլանէ
եւյԱգայ Տո–
ւիակիմայ
Տեաբց
Աղիաղաբեանց
յատէլա -
պէս իսլէտս
կրթութեան
Արամեան
ման–
էլանց , յռրում
ի միքռցս
չոբեքաասան
ա–
մտղ
յօբէ կառուցմանէ
անտի վաբժեալ
են
մտնկունք
թուով
իբր երեք
Հարիւր
, յո -
րոց
ոմանք շարունակեալ
են ել չա
րունա–
էլեն զլ^թացս
ուսման
իլբեանւլ ի էլա լսե-
բսւկան
Հ ամ ալս արանի , ե ւ ա Ա
բաւլումք
նուիրեալ
են ղանձինս
յա յլեւա
յլ աբքա -
յաէլան պաշտօնս
Տ է բութ ք՛ան Աու ոսւ՚ք :
Արդ ,
՛ի ղերաստիճանէ՚ալ
Աքր , մո՛ւտ
աբա
բարե լաքուլութեամր
իշաւիղ
նորա
նոր
սիսրաէլոբհռւթեանց
, շա բունս՛ կեցէ ք
զօ՚լաաբեր
սլաոււլս
աշխ՚ստանս՚ց
ձեբոց ,
դոբս լուսաւորես՛լն
է՚ւրոպայ
Հանասլպգ
ունի
բնւլ ունել
բազում
բեբկբութէ.տմբ
%
յ՚սկ
մեք գա քս արժանա
լի չտտաէլ
վասն
մ եր օր աօնեսցուք
ի իսոբ սբտիւլ
մ ե
րոց
յայսմ
ամի իյիշատակ
ձե րում գ աբժա -
նավա
լե լ
ղ ալս տեան , եւ ղց ան էլա լի
անուն
ձէւր
ոսէլեւլիհ
աաոիւք
անքինք
՛լ բեսցուք
ի խոբս
սրաից
մերոց , ի՛ն գրե
լով
մ իան -
գամ ա յն յԱստռւհո
յ , ՛լի
սլաՀ
սլանեսցէ
ղանդին
էլեանս
ձեբ
րն՚լ
երէլա
քն
աւուրս
ի իսաղա ՛լութ եան ։
Լ Ա Մ Ա ռ Օ Տ
ԱԿՆԱՐԿ
ՊււԼ
^ԵԱւ
եՐեՔ
ԺՈւՈՎ-ՈհՐԴւեՐՈհ
ԳՐԱ Կ ԱՆՈհԹԵ ԱՆ Վ^ՐԱՅ
Յաջորդական երե ք յօդուածներոՆ 1քէջ
սլիտի ներկայացնենք, քաւյելով Երեւանի
« Սովեաական ԳրականութիՆն » ամսա -
թերթէն (1959 Փե տրուար) Պալթեան ե -
րեք
երկիրներու ժամանակակից ցրակա–
ն ո ւթի ւ նը : Ա յ դ տեւլեկութիւնները քաղ -
ու ա ծ են Հայաստանեան ղրական ա յն
պա տ ուիրա կ ութե ան կ ողմ է , որ անցեալ
ներր Սա– Կսւրտիկեանի առաջնորդու -
թ ե ա մբ այց ե լ ա ծ էր Պալթեան աշիարհը ;
Պատուիրակութեան անդամներր տեսակ -
ց ո լ թի ւ նն ե ր ունԾցան յիշեալ երկիրներու
Գրողներու
Մի ո ւթե ա նց
վ արչ ութե ան
քարտուղարներուն հետ եւ ղրոյցի ձեւին
տակ ց ր ի առած են իրենց հաղորդ ու ա ծ
տեղեկուշ> իւններր :
« Սով– Գրա կ անութե ան » նոյն
թ ի ւ ի ն
մէջ Ստ - կուրտիկեան հրատարակած է
նաեւ ՜նամբորդական հր տ պ ա ւ որսւթիւն -
ներր, որոնց Եստոնիոյ վերաբերեալ մա
սր մասնաւորաբար է ր հե տ աքրքրէ մեղ՝
Հ ա յ ե ր ս ։ ճամբորդ ա կ ան տ պ ա ւ որո ւթիւն–
ներուն ա յ դ մասին պիտի անդրադառնանք
Եստոնիոյ
ղրականութեան
նուիրու ա ծ
մեր յօ դ ո ւ ա ծ ին ա ռընթ ե ր :
հյորհրդահայ բաւլմաթիլ բանաստեղծներ
ա մս ա թե րթին մի ե ւ ն ո յն
թ ի ւ ի ն մէ ջ
թար գմանա ծ են նմոյշնեբ Պալթեան երեք
երկիրներու ժամանակակից
լ ա ւ ա ղոյն
բ անա ս տ եղծ ութիւ Օներէն : Մե ր ընթ ե ր -
ցողներուն պիտի ներկայացնենք
ամէն
մէկ երկրէ մ է կ կտոր :
ԼԱՏՎԻԱԿԱՆ
(*)
ԳՐԱԿԱՆՈՒԹԻՒՆ
1՚2բգ
՚լաբոլ
՛թ՛բ քերր
Գեբման
Խաչա -
կի րներբ
էլր ի՛ ուժ էին Պալթեան
հ ուէափ -
նեայ
երէլիրներէն
ներս : Այս ելյաքոր -
գաէլան
այլ ա բ շաւանքնէւ
ր ր եբ1լո՚ր
ժամա
նաէլ ար՛լ ե լք
Հան՛լ իսա
ցան
լատվի
աէլան
մ շաէլո յ թ ի ն ու
՛լ րաէլան
ութ եան
զաբղ աց—
մ ւււ ՛հ • Այ՛է պատճառով
ալ ,
լատվիական
՛լիրն ռւ զ րա էլանռւ թի
ւնբ
Համեմ ՛ստա
բաբ
շաա
աւելի
ուշ սէլսահ
են
^ա՚լէլիլ։
Ր՚սյց
ժ ալո ւիբ զ աէլան
անւլ իր բանաՀ
իւս
ու թիւնբ
,
Արաասանեաց
ոլ^^ղիր
Աաեփան Ա աբ–
տիրոսեանց ի
1829
Հոկտ
.
25 ,
ի Մ ոս -
էլով :
Րաց
ի այն յիշաաաէլելի
Հանղամանքէն
,
ոբ այս նամակր կբ նեբէլայացնէ
Ալեք -
սանտր
Ֆոն
Հում
սլո լտի
վե րա բե րմ ամբ ,
կր պարղոլի
մեր աչքի՛ս նաեւ
ալն իրո —
ւլութ իւնր , որ ա յգ թուականներուն
Հոհ
գադութ
մ բ ունեցահ են Հա յերբ
Մ ոս ֊
(լուա յի
մ էք՝ նախքան
կաիէլա սի եւ Ել՛ե -
ւանեան
նաՀանգի
գրաւում ր
քիուսերու
էլողմէ , ելղսլրոցական
լեզուն
քինք եւ
լոաաէլ
էլրաբար
մրն է բ՝ նախքան
Գոր —
պատեան
ուսանողութեան
կով կաս
ւիերա–
գարձր
։
Պ.
ՖՐՈԻՆՃԵԱՆ
՚չեղեցիկ եւ ինքնատիպ
ղէռյԽւները շաա
աւելի
Հին են , ձէ. սեբունգէ
սերունգ ա -
ւանգ ուե լով
Հ ա սահ են մինշեւ
մեր օրե -
րր։
^ողովբղական
այ՛լ
սաեզհազոբհոլ
֊
թիւններր
մեհ մասամբ
էլեր՚լեն
չինակա
նին աչխատանքր
^ աղաաադրական
պայ -
քարբ, կր հազրեն
եբկբին օաար
աէրերրէ
1089^1՛
լո յս
էլլ՛ տեսնէ Ա ՚ Գիրքբ
ւս՛ա–
՚թբէն
լեզուաէ
աոաքին
ս՚նդամ
:
Ի՛՛էլ
\^ՐԳ
գարուն
կ՚երեւին
լաավս՚կան
ս՛ շ -
խարՀիկ
դրաէրսնոլթեան
աոաքին
՚իոբ -
ձերր , կատա րուահ՝
Գե բմ անաց ինե
բու
կո՚լմէ ։
՜ ^ .
Միայն
19/"՛^
գարուն է, որ Հանդէս
՛կոլ
զան
Լաա՚իիացի
՚լբալներբ եւ էլբ
ղ՚ոբւլա–
ցնեն
ա՚րլային
ղ րա էլս՚՚ե ու թ իւն
բ ,
որուն
ղարղացման
մէք մեհ զեր ունի
Լաավիա–
ցի
Ժ
եհա
՛լ ո յն րանասաեւլհ
ր՝
Ե՛՛՛ն Րւս լնիս
(1805 - 1929),
որ կ՝երղէր
Հայրենիքի
ել
մ արղ
ու
՛իի շար : Րա
քնիս
ի րա՛նա ս տ ե
՛լ–
հութիւններռլ
ժռզովահա
ին՝
ՀՀկուպռ
լա
երէէէլո
յի
Հէ
.ռալոր
՛ո բձազսւնզնե
բ բ» Հա -
ւռոբին
՛էասին , էատէէիացի
՛՛ւրիշ
ւոէլանա–
լոր
դրո՛ւ մբ, Անտբէյ
Ալպիտ
(լբ ղրէր
« Այս Հատոբր
էլբ պատ(լանի
ա
քկւոլիսի
՛լե ղար ուե ստա (լան երէլե բու
թ իլի՛ն , որոնք
դարաչբքանին
մ շակո յթն ու Հասաբակա–
էլան
ո ւ
՚ լ ՚ լ ո ւ թ ի ւ ն ն է ՚ ր ր
,
տիրող
ղ
ասաէլար -
՛լին իտէալնեբն
ու առանձին
՚սնՀ աա՛նէ.բու
Հ ոդ ե բանութ
իւնր
Հասէլնալոլ
Համար շաա
աւելին
կուտան
, քան տնտե սագէ անե րոլ
յ
վիճա էլադ իրնե րոլ ել պատմ
աբ՚՚՚ննէ,
րոլ
աշիսատռլթիլննեբր
»: (հէՄՐ–
Վեբքերս
Յառա^ Հ
րատաբաէլեց
երէլաբ
յօդոլահա -
շարք մր Րա քնիսի
ղոբհեբէն,
նոլիբոլսւհ
Հա յոց պաամ ութեան եւ
մշաէլո քթէն
ւ
հ. աշխարՀիս
ամ ե՛նադժ բախա
երկիրր ել
ամենադժրախտ
մողովոլբ՚լբ»
: էաավեբէ.^
նէ թարդ
մ անուահ
ունին
յ՛
նաեւ
ուրիշ
դռրհեր)։
Անղրէյ
Ուպի՚ո
, որ ալժմ
,Տ2
աարեէլան
է , իբաւամբ կբ նկաաու ի
լատ՚իիական
գրաէլանոլթեան
կաղնին : Իբրեւ
արձա -
կադիր , թաարերզակ
, ՛լբաէլանաէլէա
ել
գասսւէլան
երէլերոլ
թարւլմանիչ
, ան իր
էլեանքին
աւելի, քան վաթսուն
տարին
նբ–
լիրահ է իբ երէլրին
դրաէլո,նութեան
ել
մ շաէլո
քթին
զար՚լաւյման
: Աւսլիաի
սաեւլ–
հա՛լ ոբհութիւնբ
ումփոփու՚ոհ
է
25 ՚ ՝ ՛ " ՜՜
տււրնոց
ժալուիահուի
մլ,
մէք։
Յի՛շենք
այսէոեգ
միայն
«Նոր
Աղբի, բնեբ» , «Աե -
տս՚քսէ
ոստայնի
մէք», «Ասկի»
՚իէ՚ղեբլ՛ ,
՛Տ
Հերոսի
վ ե րաղ
արձր » , «Իհոլանտի
ժ ա–
ռտնդբ»
, «կ/,սվս Րրունս»բ
բաւլմաթիլ
" ՛ յ չ
սլատմոլահքնեբու
ել
ւէ
էւ՚լեբու
շարքին :
Իր հննղեան
՚է՚)րդ տարին
Աւոլիա կբ Հրա–
տարակէր
«Լո
քսր՝
ամւ
՚լե
բու
մէքէն»
՛լիր -
քր , որ լատ
ւէի
աէլ ան
ժ ս ՚ մ ւ ՚ ւ ն ա (լակից
դ բա
էլան ռ
ւ թ
ե ան ամ էնէն
կաբ
է. ւոր եւ ամ
էնէն
Հետաքբքրաէլան
ւէէսլն է % քԼյժմ էլաչէսա -
տի «Վէպի
սլատմ
ութ է, ւնբ»
խռ
բադ
լ
՛ուէ
՚լորհէ՛
մբ վբայ,
որ
Հ ամ՚սշէ
՚՚ա
րՀ
ա յէ,ն
՛է
ի–
ոլա՛լ րութեան
էս՛՛բ
ո
ւ ս
ո ւմն ա ս ի ր
ո
ւ թեան
Հիմ
սւն վրա I դ իաական
լուրք
ա շիսատու -
թիւն
մրն է
Լաա
՚էէ
՚ացէ,
ուրիշ
քա
քանէ,
արձաէլտզ
է
՛բ–
նեբ
են Վէլէ" , Լացիսբ
\«Փ"թորիկ»
է,.
ԸՆԹԵՐՑՈՂԻՆ
ՅՈԻՇԱՏԵՏՐԸ
« Ս ՓԻԻՌ ՚ ք Ը
ԵԻ
ԻՐԱԻ
ՐԱՆԱՍՏԵՂԾՈԻ -
Թ Ի Ի Ն Ը ։ ^ – «ԱՐ ԵԻԵԼԱՀԱՅ
ՐԱՆԱՍՏԵՂ–
Ծ ՈԻԹԻԻՆԸ
ԵԻ
Է^ՄԻԱ ԾԻՆԸ » — « Հ Ա
ՄԱՊԱՏԿԵՐ Ա Ր ԵԻՄՏ ԱՀԱՅ ԳՐԱԿԱՆՈԻ -
ԹԵ ԱՆ»
Ա - յ ^ ^ Ե Ի ; Ա֊
ՀԱՏՈՐՆԵՐւԼ։
Այղ
պա յհառ
դերր
իր
մ էքր կր էոաա ֊
ցրնէ ամ բողք
հրաւլ իր մր , որ իր սէլիզբ.–՛
էլաոնէ
վե րանո րողչա կան ա շթատանքնե
—
րէն , \^%^)ական թուականնեբուն
ել քԻԼ
մբն
ալ աւելփ, առաք, երբ ֊է՚սյկական
թար
ցէ՛ն ձա
խ
ո գանքն ե ր էն ետք , Հա յ
մ
արգռլն
ուշադրութեան
եւ զ որհունէ ութեան
ա–
ռաբկան կր դառնա
ր
մ եր
Հեռաւոր
՜՜՛այ -
րենիքին
անտեսուահ
ու լքուահ
վիճակբ
եւ երբ ՛լաւս,ռներուն
մէք էլրթաէլան ,էա -
ոա րան՛նե ր բանալու ել զանոնք
<^թէ կուզ
ճզակտոր»
ռւսոլցիշներաէ^
օժտելու
մաա–
Հ ո գութ է, ւնր
Հ րամ ա յաէլան պաՀանք
մ րն
էր =
Եւ յետոյ,
ինչո՞ւ
Համար
ամէն
կբթա–
էչան Հաստատոլթենկ
գրականութէ՚ան
ա -
ռաքեալներ
սպասեչ։
Հանրայէւն
կեանքին
Համար
միթէ՞ նուագ կարեւոր
են
"՚՜ԲԻՀ
՚ք։ււ բէղնե
ր ալ , որոնց
սպասաւորներ
Հասցուցահ
են մեր միւս
եբկբորգական
՛էա րժա
րաննե
բ բ եւ որոնց էչատւսր,սհ
դերն
՚"Լ այնքան
թեթեւ
սբ՚ոո՚է կբ ստորաւչնա–
տաաէ
ուսուցիչ եւ դաստիարակ
3 •Օշ՛"–
կան ։
X
« Համապատէլեր
ԱբեւմտաՀայ
Գրաէլա -
ն,, ւթե ան»
է՛ն շինշ
Հ ա էլա ս ո ւթ իւննե
բն " ւ
թիւր
իմ աւյութիլենե
բբ
մ ատնանշե քու մեր
ւսշխատանքին
ւիերքակէտր
դնելէ
աոաք,
տեսնենք թէ երկու, առիթներու
մէք ինշ ֊
սլէս ա րտ,ււ յա
յաո
ւահ է Կ՚բի՚լոր
Ջ"՝՝
րա՛՛քէ՛
մ ասին
է
Մեր
էլուլմ է աոանց
որեւէ
մ ե էլ–
նութեան եւ Հերքումէ,
ւիորձի,
աՀս՚լասիէլ
ե րէլու Աշս՛ էլաննե լ, ուն
՛լ ատո
ւմնե ր ր
Ք
՛՛՛ի
Ք
՛՛՛ի ի , բնթե րցուլն եբուն
ձւլ ե լաէ
ամ
էն
ԷսորՀ բգահ
ութէււն
։
« Հւսմասլաակեբ»ի
էք \^^ին ՛էրա յ կր
էլար գանք
.
« ԶօՀրապ
բոսլիէլ
մի՚ոք
մբն է
1880/՛^՛,
ու սլիտի
մնայ
այդ
բոպիկութեամբ
նո յնէ։ սէլ ե բր Պոլսո
յի բաւս՛ բանա էլան
՚էաբ–
ժ արանին
մէք դւսսեր
պիտի աւանդէ
, եւ
կամ
1910^2ւ
Օսմանեան
Իէ ո րՀ բգա
րան էւն
մէք
քաւլււ՚քական
տաբոդութէւամբ
ճառեր
արտասանելու
առիթներ
պիտէ՛ սաեդհէ |
իր
բնահին
Հռեաոբոլթեան
յագուրգ մր
ճարելու
Համար » :
3
0չ՚"՚1"՚՚ն
Լ"յ" կ՝րնհայէ
1Հ^42ին
Երու
սաղէմ
Սրբոց
3 ա կոբեանց տպա բանէն
իր
շաա արժէքաւոբ
Հ ա յ Գրա կ անութիւն
թո–
րաւլրոէէ մեհահաւալ
աշթատութէււնր
, որ
Հայ
՛լ րականու
թեան
Հ աւա
քահ
ո յ զասա -
՛լիրք մլ^ է , ամ էնէն
արզ է,աէլան մեթո -
տով
ու էսնս՚մքով
պաարաստուահ
:
Այս
բնգարձաէլ
ա շէսատռլթ
իւն
ր
երկու
մասէ
էլր բազկանա
յ : Եբկրոբդ
մ ասին
մէք
էք
439/՚յ՛
՚էբ՚"յ
1 նախապէս
մեէլնաբա–
նելէ եաք Գ՛ Զ՚՚Հբապի
«ճամբու
նօթե -
ր»էն
Հատուահ
մ բ , կուտա
յ նաեւ
Հեղի -
նակին
՚չբաէչան
գորհին
ղնա֊,ատականր ,
Հետեւեալ
աոդերով
՚–— « ^րԻդ"Ր
Զ՚*Հ ~
բասչ , վիսլասան
, քննա՚չ ատ , տբասլաբա–
(լադիբ : իրապաշտ
սերունդին
ամ
էնէն
տ ա դան դա
լո
բ գրա՚լէ աներէն ու մեր նոր
ւլրականութեան
մ եհաղ
ո
յն
ւթւ՛բպե անե
րէն
մէէլբ։
իր ւլորհր
իրր
ի ո ր ք , ձգ տ ում
ու,
իրր
ձե ւ , արուեստի հասա ծ
բիւ բ եղա ֊
ց ո ւ մ ,
կր մնալ
ամկնէն
յատկանշական
—
ներէն ու կատա բեա ^ ե րէն : իր Հրասլա -
րա էլադ բութ
իւն
ր , առաքաւոր
գագափաբ—
նէ՚բու,
ինքնաաիպ եւ կճոգ տարա՚լաէ
մր—
իբ արու
ոճռւէր
ւ Իր վիպաէլնեբր
անձնա —
էրսն ,էե ր լո ւհ ո լմ է, եւլՐ՚կերական
թավյան–
ցումի
պղտիկ
դլութ ^ գոբհոցնեբ
են ուր
մարգէւ ու մեղքերր,
շբքավայբն
ու անոր
անդդահ
գե
ղեց կութ իէն՛նե րբ , կիրքերն
ռւ
ղոՀեբբ
էլանցնին
Հանդարա,
Հպատակե
—
ցնող պա յհառռլթեան
մր մէքէն , ու նո լն
ատեն աբուեսաի
անթե
րի դեղոբնեբ էլր
դառնան։
ժամանակակից
գէմ՚քերէն է։բ
սեւեոոլմներր
(Ծանօթ դ է մք ե ր
,էերնա–
գրռլահ)
դարձեալ
շաՀեկան
էլբ մնան է, -
բենց ամփոփութեան
մէք ա քնքան շաա
ղիհ
ու նկա բա՛ւի
բ սլա բ ո ւնա կե լնո
ւն Հա-
մար
Հ Վարահ է Հանդէսներ
, թերթեր »
յ
Այստողերէն
եաք, տանք նաեւ
թոպիկ
բառին
բացատրութէ՛ւնբ
, տեսնելու
Հա -
մաբ թէ Օշականի
մտքէ՛ն
մէք ինշպէս կր
սլաակեբանայ
ան Գրէ՚՚էսր
Զ՚՚^րապի
առն–
չութեամբ :
Մեր
րառարանին
մկք
բոսփկ
կամ
բոպ–
լիկ
բառին դէմ հետեւեալ
բացաարոլ -
թիւններր
(լբ ՚լտնենք
փոխարերական
էւ -
մս՚ստաէ
ւլորհահուահ •-^
Անտեղեակ , անհմուտ , տղէ տ . ի ե լ ք է
բոպիկ , կոշտ - կոպիտ
իմաստով
նաեւ ։
Ուրեմն 3– Օշ՚ոկան
(լբ ՚լոբհ՚սհէ
մէկուն
Համար , որուն
էլրա(լան
աբժանիքներբ
նեբրոգելուն
մէք կբ մրցի
ամէնուն Հետ :
Յիշո՚լութիւնր
տկաբ
մէ(լբ
է իո՛
յն
էղիաի
է, քնա բ
նմ ւսն
Հ ա կա
ս ո ւթ ե ան
մ է՝) %
Որպէսզի
ամէ ն րան
րսահ
բլլան ք ,
« Հայ Գրականութիւն»
Հատորին մէք
Գր
՚ 9.օՀբապի
«ճամբու
նօթեբ»բ
՛էեր -
լուհման
ենթա
ր էլո ւե լու
պաՀուն
, կբ ւքտ–
նենք
ուրիշ
ներբողներ
ու ւէկա յութ
ի ւննե
բ
Հետեւեալ
կերպով :
Հ^օՀբապ , նման
ձեռնաբէլի
մբ (ճամ -
բ լ նօթերր՝)
ամէնէն
յարմար
աչիսաաաւո–
րբ կր ներկայանայ
:
ՄԿՐՏԻՋ
ՊԱՐԱԱՄԵԱՆ
(8 Շար.)
Fonds A.R.A.M
