ա
<1օ€էԽո - ձճա^ո^տէ^^է^օո: 32, 1Լս€ ճ€
յք6էո«<,
Բօա
1Ւ
ք
օոձ^
6 Ո
1925
€. Տտ\ո6
57 /\ 2731
յտւ^թհ : ՐււՕ. 86 - 60
0,
Ը.
I».
Ր Յ Ո Տ
15069-82
I) Ր
11
Թ
Ե
Ր Թ
Ֆրանսա ն. Հա ս արա կ ա պհտ ռւթիւն , ա ար՛ 4000 ֆ բ –ւլեց
–2200
Արտասահման՛ տարհկան 5000 ֆ ր ա ն ք ։
Հա տ բ 20
ֆբ–
1
ՈՒՐԲԱԹ <
24
VI:^քI)ո^I)I
24 ճ ք 8 1 Լ
9 Տ 9
1
՚հՈՐ
ՆՐա՚Ն,
25ՐԴ՝ ՏԱՐԻ, ԹԻՒ 4279
ՕՐՈՒԱՆ
հէՕԱ-քԸ
ՅԻՇԵ՚ՆՔ...
^հւքԼոնէն
քառւսսու.նեէ չ՛՛ւ՛"
սւարք՛
եւոք,
սէւսրաւլիր
Հւսքեքս
ՕպաՀանղէս
շՀ
էոյչձւ.11 ռր էչր 1չ"1
ղծ՛
սւ1չե
բ
՛էք
1՚Նք այո օաար
ասաղերոէ
ն աա/չ , այլ
Տ ք՛ Հա՛ոա վի
եւ
ք)ւի"ոի օր
Արքք "՛նքր
ւյ ամբա
ծ
է մեր
ա շքե
րուն
մէի
Աակա
ւ՛ււ ՛է՛ 1,կ ւք իւիոՆ
նաՀ աաա
կնե ր՛՛ւ
իւնկեքի
քի շաա ա կ քւ ա ւ ե լի քա ն երրեք
ւիա ո
կր մԿւա յ մե ր
էէ
ր էոե րուն
մՀ 9 :
Ու ամէն աոէրի Ապրիլ
՚ձ\ին
Հէս։ աա՛որ -
մօրէ ն
Ոէ.
քերմ եոանէք ութե
ամր.
կէւււչանք
մեր
քՈէրղէէէնքէ
էոուքէքքէ էէէալւէէ իրենւլ
, ՛քե–
րանէւրողե
լոէք մե ր սրրաղան
էււ
խար
էէս -
լաասէրէէմ
ւէ՜ԿէւոԼու էս
քն
ղ 1էւ
ղւէէ
փ
էէէքէէէէ քքէէէն
ին ,
ոքէէււն Հէոմաքէ էլո Հ
էէ
ւ^^ ւյ ան
էսնոնք
Գրեթէ
եքէ/լէէլ սերունւլ
է փոխուահ՜
Հ"՛՜
րաշուք
թուաքքէսնէն
ե ՚իխր •
« Անաւլորւքաւք »ի րե
քքՈ
քէնե ր էէ՝
•> րսէ շքոէէ
աղա էււէէ
է
էււէէ Ա՛ ի քաղե աքի եւ Արարիո
ք ան–
քրգի
անաէէլաաներէն
, Տէք՛
Զ՚^րի
ոպան —
դանոցէն
էէլ Ան
՚՚է
՚սոքուի
խէէրեքէէն՝
րսա
բախէոի
ւյի
քէէէէ
ւլան .բչաաձ– էինք
աշխարէի
Հորո
Հ
Ոէի
եր
էէ
լ ն :
Ն՛՛ր
ք՛ո
քնե
ր
շինեէքինք
եօթքւ
հ ւէէք երու
ափերուն,
էեոէէ
՚լ.
էքաքր ֊ է
էէւ
քրեն
ի քէն
՛յ
Շէնցուցինք
էէեէիական
օքւսխներ՝
խա —
ղսէէլ, էԱէւքէսՀ
էէէք
մ իքաւիոէ քրի էքէք,
էեոու
թրքոէկան
՜էՈլրի
ու ուււրի ոա րսա ւիԿւե րէԿւ ՚
լ.
եր քրաինքն
ո.ւ .էիա էւա ակր
իգէսէւնե
ւլ
ինք
^է՚֊Րրնքքալ
է, քէ կի րնե
ր
էէ
ւ
շին ոէր ա ք։
ս։
էլւոն
ճիէքե
քէէէ
լ
՛էէ
Աէ. էՈքէէՕքէ ճսւ էլւււ էոա քէսււյ
քէէ.
քէս էք
իմ էս
քք
էէւ
՚1ւ՝
ւ
ցցուահ՜ ենք րնղգէմ
ղէսրալ որ ւլաՀիճին
, ^
որ
հ՜րաղրահ– էր րնդմիչա
քնքել
Հա քուն^
անու նր
՚"՚լ՚1 երու պաէոմոէ թէ^նէ ն
\
Նենղ ամ աէէէ թեամ
ր ,
ղ
էՍէ
սէղ
րէէէ
թեաւք ր
I
ու
էիայրենօրէն
քարղահ՜
էր ղինէէէթսէէի
, \
անտէր
էէէ.
էէէն
էղ
էււ
շտսլան
բաղւքւէւ թիւններ
, ^
որոնց
քլէւՈէնքի
ասլէսՀոփոլ թեան
էւլէսասւս
— \
իսանսւէոէէւն էր :
\
Ւ ր
ճիւ
էէէէլ
ային
հ՜ր աւլ րէն
քէսքւէէլէէլ
թեան
Համար
ւէւ ՛լ՛ոհ է ր ամէնէն
աո աք
էլ
լ խէսաե
լ
Հայ
մ տաւէէ րակէսն
ութ
իւնր
/. ».
քանդել
Հա քկաէքան արհուերոյներր
:
Աոաքին
էԱէրէէւահ՜ր սէուոցւոլ
էքւքէէէււ
Զէ
ք-
թոլն
,
էէքէ
իր անմ աւո շէ,
քի
թ.
էէն
է, րէէէն սւ -
պասաէսնսւհ
^բււէնիէլս խաքէուոուոքչ
էւրււր —
աո
ւթե
ւււն է ր ենթ
էս
րէլէէէհ օոէքէՈ՚1ւք, էէէն «մ ե–
ծաղօր»
րէսնաէքքէ ;
Խ աքէ
՛է
լ եցան
մեր ^բաքե րր , նաէէսւոոէքլ
-
ուեցան
է
ե րէէոնե րր
,
1՚"Կ
^ ՛էէք
ււ
էի
ու
րդր
բոնե
էյ էէէէէէրէէէէք
րւււ
թեան
ճամրոէն
էք է "քի
Աոլքթւսնիէ
, Գէւնիայէն
անւլին։
Ն" յն ճսւքքէոէոաէք իրր կր սսլասէ ր
փյ՚՚ս
-
սլո ւր ուէքէէւնին , Տ ՚" րօնին , Ա ու էւսւ
Լեբւոն
դիւղեբուն
, Աէքեսիոյ
, Շ՚ո՚՚քին
Գար։ոՀի–
"արի,
Ֆրնտրճադի
, ԱւԼաէէւդի եւ Աւքանէէ–
սի շրքաններոէն՝
եթէ
իսարւէւէին
Արբաղտն
ւ
/էնքին փարահ՝
Հէէւյերբ
" ՛ յ "
րււլոր
էիւսյբեբուն
մէք քաքաբէսբ
կռոլելաի
արմանի
էքէէէսբ
աւււին
էէ՛չ
էքիէււյն
թուրք
արիւ
նար
քէէէ է.
եւ ալ ւորաո
էէւ
խէէւմ անին
,
այլ
կանոնաւոր
րանակին
,
էւր
էէէրւլիաէլան
՚լհնքերոէք
եւ թնէլէսնօթնե
րէէէի
քլր
ւիոի.ա -
դա
րձէ
ր
:
Իսէլ սաՀմ ունէն
անղին՝
"՛ր՛ք "՛Ր
՚թ՚է՛^ է
նոլիրւսէլան
կրս՚քքէէէի զրաՀուահ–
՜՚այորէքի
-
ներ՝
անՀուն
ղոՀ ո ւլութ ե անց
՛լնուի
հ ուն
կի
բերին
սէնէորէլ թշնամին
եւ Ա եձ Եդեո–
նէն երեք աարի
յետոյ՝
1918
Մ՚ոյիս ՝>ք^ին՝
՝՝ք"^Բ դրին էսէլատ Լւ անէլախ
Հայաստանի
Հ՚"^Բ՚"պեէոոլթԼան
:
^"•^ՐՔՐ ո՛չ միայն
չկրցո"
քնքել
Հա
յ ո ւ
թիւնբ,
այլ ստիպուեցաւ
ճանչնալ
Հայ -
կական
Ոէնքչախ
պետութեան
մբ
7՞./՞՛^
՜
թիւնր՝
«Հայա ս տ ան»
սլանհ ա I ի
անունէն
աոակ ;
ալ.
թ ա ւ ք
ել
Հա քկա կան ՛իս՛ար
,
"Բ
"՚յ՚էօբ
աւելի,
^ ^ – լ երբեք
կենղւսնի
է :
ՀՐԱՆՏ-ԱԱԾՈՒհէ
ՈցեկոչոՆմր Ապրիլհան նահատակներուն
.
ո՛չ
նիայն արտայայտու թի ւ նն
է
հաւատքի՛ անւ՛՛ ••՝. ՛՜ւ. րաք անչիւր|ւն
ի ծոց Աստու ծո | , այլ նաեւ արտ այայտ ու -
թ ի ւ ն ն է հաւատքի մ ե բ ցեղին, մեր աղցին ալ տեւականութեսւն :
-
Ացգ
ււ՛ր որ դահիններ կուասւյ , կրնայ ոչնտանալ –բսւյց աղդ մր որ նահատսւկ–
նեբ կոէ տ այ, որ հսւննարներ կ ու տ այ՛ չ ի մահանար, չի Ա՛ես նիր, փոթսրիկ ր կրր–
նայ
անցնիլ, կրնայ ն|ււղեր կոս»րե| , բ ա յ ց ր անր պիտի մն ա յ – ե ւ Ա ս տ ուծ ոյ օ բ հ –
նո ւթե ամրր , ե ւ ացգին մնացա ծ ցաւակնելաւն ո ւ ոնա ց ս ւմո վ ր . մի ո ւթե ա մթր ՛ պի -
տի տեւէ, պիաի յարա տ եւէ , պիսւի ղր ա ւ է մի^տ սպցելւու հ ո յ լ ի ն մ է յ իր աբժանսւ–
վ այել տեզր :
ԿԱյ՚ԳՒՆԱԼ
ԱէԱԶԱՆԵԱՆ
1 9 1 5
1ո ^Vէ^^ոօ^^Յա
ճնօ^սէ^օո րաոօոշէէ րՁՐ Տ4ցք Օ. 1^^ՏՕԼ1.2ՃԱ, Րո)–Տ6Շք€էՅԱ։շ
յ՝ւյ)օտէօԱգս6, Օւքէշէէա։ Օշո6է31
^'^Տ.ս
՝V
^տ ձ՚Օոտոէ,
թէոմՅոէ 1Յ
Օոտձ՛
^ 6 Տ Տ 6
X
^աճա^ռռ^
ճ\ւ
ՏօսV«ա^
շճճ>ւտ«
շո 1Յ 83տացս6 Աս ՏՅօւշ-ՕօէԱք
(Ս 54օոէաՅքքք6,
ս
12 ^V^ս 1959, բա–
Սցէ Շ. ՃԱՃ001աԼ
V^^ա^^ 0^–
ռձէՁ.1€ ճճ
1՚Օո1աԶՈՅէ ՕոտսէՁ1
շռ
քքտոօշ.
՝Լ6 §6Տէ6 ճ6
ք01
գՍՇ VՕԱՏ ՅՇՇ0աբ11ՏՏ22 Շ6 Տ01ք ՇՏէ ՍՈ թ616ՈՈՅ§Շ ^
16 բ61շքւո3^6
ձ ս
տօսV^ո^^ 6է ժ շ 1Յ բւ6է6 ք1Ա316.
Սո6 քօւտ
բ1ստ Ըօաուշ
Vօստ
1շ է՜Յւէտտ էյԸբսւտ ժէտ .Յոո66տ, Vօստ
^ւ
\՚շ7,
VՕ^^Iս §^ՅV^^ օշէէշ օօ11ւո6 գսւ
է
՚ոշ
տօո ոօա
ճս
տՅՕոքւշշ ^6 ոօտ
Րէ՚^6տ ԱՅՈՏ
\3ւ
քօւ : ՏՁւոէ Օշուտ
Ըէ
տ€տ օօաբՅէյոօոտ, ճշտ
օ^^6ոէ
^սx
շօ ա աշ VՕստ, գս1
յ
օոէ շէէ* ա^^է)՚^^տ^տ. ^V^օոտ աՅէ էյ՚ ա ա ; 1Յ աօոէՅ§ո6
ժշտ ,աՅքէ>՚ւտ : ^VVօոէա3
^է1
•6 I
Տւ Բ Յ Ո Տ 6Տէ 16 ՇՇԸԱք Ժշ Ս քքՁՈՇՏ €Ո
զԱ1
VՕսՏ է^0սV62 ԱՈ6
ՏէՕՕՈԺՇ Բ3էէ16,
ՕԸէէՕ
հՅՏ|ԱզԱ6 ՈՅէւՕՈՅԽ Ճ6ճ166 ՅՍ Տ Յ Շ Ր 6 ֊ € Շ 6 Ա է ^6
յՇՏՍՏ,
Ո ՚ 6 Տ է – 6 1 1 6 բՅՏ թՅք
6X061161106,
Խ հՅԱէ-ԻՇԱ Ժ6 Ա բՈէէ6, թՕԱք 16
ԲՅ
>՚Տ
էՕՍէ 6Ոէ16ք 9
էւէք6 1Յ ճ6Տ1^Ո31է թՕԱՀ €էք6 16 բօ1ոէ
V0է^6
ւ3տտ6ահ16ու6ոէ. Օս ճօոօ, ա16Աճ գս՚ւշւ ՅՍ օօոէՅՕէ
06 €օ6Աէ
զա
3
Յւաճ 16Տ հօաաշտ յստզս՚ձ Տ6 ՏՅօհքւշք բօսք ոօստ
շ ո
քօբՅոժՅոէ տօո
ՏՅո^ ՏԱք 1Յ
էVօ^ս^^^62-Vօստ 16 տօսV6ո^^
ճ ս
ա3^է)՚^6 ճշտ V6է^6Տ,
ճ6
Շէտ զսւոշք օշոէ ա1116 Յքաշուշոտ : 6V6
^ս
^տ
,.բ1
'^է^^տ, ք61ւ
§ւ6ս%
6է
ւ61ւ^ւ6ստ6տ, հօաաշտ, քշաաշտ, 6ոքՅոէտ, զս1, ՏՅՈ Տ ժւտէւոօէւօո Ժ ՚ Յ § 6 օս.
ձ6 գսՅԱէ6, շօոքօոճստ էօստ ԱՅՈՏ 16
11161116
հօ1օ63ստէ6, ՕՈէ
թ^6ք^^6
տօսոէ
թԱւէօէ գս€ ճ6 քշաշք ւշսք քօւ
7
ՕՅ1§Ո6 06 Շ06Աք գԱ6 1 ՚ Տ § Ա Տ 6 ՈՕՍՏ ք31է
^ՈV0
^ս6^
00111016
13 « ք0ք06
ձ6Տ
Ո13քէ)՚քՏ
»
6է
« 1 6 Տ31սէ ճ6 06ԱՃ զԱ1 6Տթ6ք6Ոէ 6Ո 1Ա1 », V0սՏ
օօաասուգսքք
Տ6Տ §
ՐՅՕ6Տ, Յքւո զԱ6 Vօստ թսւտւշշ ԺՅՈՏ 1Յ 1690Ո ձս
ՏՅՕՈք106
ճ 6 7 0 Տ
Բ6ք6Տ 6է ՃՅՈ Տ ^6X6աբ16 գԱ՚11տ VՕսՏ ճ0ՈՈ6Ոէ, 13 քՕէՕՇ
6է 13 V010ռէ6 ճօ ք6Տէ6ք
ճւ§Ո6Տ
ճ՚6սX Օէ
ՃՇ
աՅքՕհ6ք
ՏԱք
Խ Տ էէՅՕՇՏ
6աբք61Ոէ6Տ ձ6 16Աք ՏՅՈյ^, զԱ՚|1 VՕսՏ ՕՈէ 1Յ1ՏՏ66Տ 00011116 1՚հԸՈէՅ§6
16
ր1ստ բ^^^^6սx
զսւ
տօԱ.
1915 :
ս ո 6
ՅՈՈ66 զս6, բօսք ւ՚հօոոօսք ձ6 ՐհսաՅուէօ օո V0սճ^3^է
թՕսVՕ^^ 6քք306ք ձս Օ^ւՕՈձհՇւ–, բՅք06 զԱ՚6116 աՅքզԱ6 16 03ԽՅ
|ք6
ձ ՚ ս ո
բ6Աբ16 6Ոէ16ք : 16
V6է
^6. Լ՚&ԱքՕբ€ 6Տէ 6Ո §Ա6քէ6, 3003ե466 թՅք 16
ք163Ա
ԳԱ՚6Ա6 3 ձ6օհՅւո6. Ըէ օ՚օտէ 16 աօւո6ոէ զ ս շ օհօւտ1է 1Յ ՚Րսքզսւ6 բօսք
1ւգսւՀ16ք 1Յ զս6Տէւօո 3-ՈՈ6Ո16ՈՈ6 6Ո տսթբոաՅոէ V0է^6 ոՅէւօո յստզս՚Յ
1Յ քՅյ
^6ք
ձճ 1Յ ՕՅքէշ
ձ ս
աօոձ6.
(ԼՄ6
1Յ
ՏԱւէէ 6Ո
ԲՅ^ Օ
2
6է
3)
ԵՐԴԻ Վ-ԵՐՍԾԵՆՔ Վ.ԷՐՔԸ
Տարուէ
աէսբի
ողեքլոչելոէէ
Հայաքինք
Աէսբսաէինեբբ,
մենք պիաի
ունենանք
մէկ
մաահոլմ
,
երդի
ւիերահ՜ել
փէբքր
եր՚լ*
^"՚յ մ-էէղոէիուբդի
յաւիաենակա
-
նութեան
:
Երդ՝
՜՛՛"յրենիքի
ամբուլ^ացման
եւ ան
ւլա խութ
եան
Եր՛չ–՝ խաղաղութեան
, չինարաբ
ու յա–
րատել
էսշիւաաանքի
;
Երղ՝
մշաքլոյթի
զւսբգացման
եւ ստեդՀ
հ՜ոլդոբհ՜ութեան
:
երգ՝
ներքին
կաղմաքլերպութեանց
ղՕ -
րացման
եւ նեբդա^ակ
Համաէլեցութեան
%
Այս
բ – " լ " Ր Ր
՚ղիաի
կաղմեն
արու քայ -
լերդ
մր ին^քնա էէլաչա պան
ութ եան
,
"՚ Ր
ավէն ալ ինկահ՜
քւք քանք :
Այ յ դ կր ներչնչեն
աւելի
քան
մէէլ մի
լիոն քարդուվէչուր
ոսկորներուն
բեկոր
նեբր
I
Այդ
ճիդն է որ ււչ միայն
կանղուն
"ւէ–
տի պաՀԷ մեղ, ՚"յլ եւ պիաի դաոնայ
քբ–
լէէէտիչ
մւլձաւանք
մր
Հայութեան
բ " լ " Ր
թ^ամ
ինեբուն
Համ ար ։
Երէկ
ալ երգ մբն էբ մեր կեանքբ
, -
աւլօթ ք եւ
էլա րօա աղա աութեան
:
Տեղ
- աեղ երդն ու մաւլթանյ>ր
ւիեբահ–
ուեցան
ղղբ՚չադին
մարտակոչի
, սաբռե
-
լուի լե՛՛– ու ձ՜ոբ , քլամ սուլթանախնամ
եւ
ցաբանիսւո
ոստաններ
:
Զեռք
ձեոքի
աուին
իսլամն
ու քրէ" ՜
ւո ոնեան , դե րեղմ անէստան
մր
փեբահելու
Համէսր
աբԼւմէոԼան
Հայաստանր
:
;–,^–ձ–։
Ամ՚"
յաց
ա՛ն
« ՚իեց նաՀէսնղնեբլւ»
, Կէ~
լիկիան
, Աեւ ^քովոլ ափերր
եւ "է.բիչ
Հա–
քէոչսէտ
չր քաններ : Ա՛ արեցալ
է ա
յկական
յետին
Համրւսնքին
մոլխբ՝
Ր՜ուրքիոյ
ամ—
քՀ Ո
գք աարահ ութԼան
՛էրա յ ,
Ր ՚ " Յ Է
^ . " ՚ ՛
—
՚ ի
" ր ի աէիերէն
:
Եւ ա ք
"է
>բ «յաւլթա կաննե ք՚ր
՚Ֆ
դ իւա
յին
ՔՐքէք^՚եբ
կ՝արձակեն
, տեսնելոէի
մեզ ցի—
բոլցան՝
ի սփիւոս
աշիէաբՀի
Եւ սակայն,
Հալահական
Լլարիւնլուայ
մ ոէլոփոլ րդր այս
փլուզումին
աք
դ իմ ա -
ցաւ,
ստեւլհելոփ
էա
լբենիքի
մր
Կ՚՚րէդքԼ
ԱբաբատԼան
դա չաին ՛էրա ք , ինչւղէս
եւ
չէն
բո յնե բ
օտա րութե ան մէք :
Ւնչպէս
Հա յրենիքր
, նոյնպէ ս այդ
բո
յ–
նեբբ
հաւլկեւյան
յաբէսաեւ
տքնութեամր
,
էի էր քր
ե՜բղ ի փե րահ՜ե լու
էք ճռա քլան ու -
թեէսմ ր.
Եթէ
ղարե՜րու
Հաւատքր
սարսի
էթղթա–
աեցէք
1915
Ա"լրէլ
11/24^
ԱրՀալիբքին
քիչսւտաքլէւեբր,
դբաւոր
թէ անղիբ,
թօ —
թաւիէ.լու
Համար
թմրութեան
եւ դասա
-
լքւււթեան
ւիոչիներր
:
Հայոց պատմ ութեան
է քեր
ր
չատոնց
վէաքլուահ՜ էին, եթէ ՚էէրքերր
եբղերոլ
էիե~
բահ՜էււահ՜
չբլ լային
անքւնդՀատ
, մէկ սե -
րունքէէն
միւսը
;
Ոչ
միա
յն Հայբենի
լեռնե՜րն
ու
ձորեբը,
այլ եւ իսաէլաղոլթեան
մամանակի
Հոդփբ.–
տիքնԼ՜րն
անւլ ամ պաամ ութեան
ձա
յնր քլր
էի
ո խան ց է ին սերունդէ
սերունդ
:
Եւ ձայնր
կ՝էսրձաէլանզէբ
, կը
հալալէր
ամէ^
ոլւլղոլթեամբ.
, միչտ
սյրթուն
սլա -
Հելոէի ամ բողք րաղմ ութիւննե
ր :
Աեւէ
թ շնամի
չի կբնար
մ արել
ա
յ դ
ձայնր , եթէ
մուլոէիոլբդր
ինք մոռցահ՝
չէ
անոր ե ղանակնեբր
:
Հայաքինք
ԱբՀալիրքին
ղոՀեբը
այգ
ե–
ղանաքլնեբռւն
աբտա
յա յտիչնեբն
են
ոչ
միա
յն Հաւաքաբար
,
ա
յչ եւ անՀաա
— ան
Հաա
:
^՛Լ
չունեցաւ
Հաբադաա
մը,
1915^
ձ^ր–
րադբեալ
Ապտնդին
մէ9-.
Զ"Հերէն
իւրաքանչիւրին
՛Լեր քին
նայ–
ուահ՜քը
խոբՀ ուրդ
մ րն է ձեղի ե՜լ ամէ
-
նուն Համար
;
Անոնք աՀա
յւառասուն
տարիէ
ի
փեր կը
սպասեն
ոբ ամէն
մէկդ
՚Լէբք մր գաբմա–
՚ ^ է ք ^ ՚Լարգափառ
երդ մրն ալ դուք
Հնչե–
ցնէք
յանուն
տաբաղիր
բաղմ
ութ
եանց
Լէնքնապա չապանոլթեան
I
1950, Ապբիլ 24
2՛
Fonds A.R.A.M