ձհԹԻԹՆեՐԸ
Հին կտակարանէ,
յիչահ
Բե աաց ինե ր
Ա
դարեր
,սնհանօթ,,ւ.թեան
մէԼ ,Ռացէ,ն , է,ւ,կ
այսօր
էւսրս,քանչէ,,ր
տարի
Հաաոր
մշ կր
Հ րա տարա կու ի նոր անո ւանա կո էո սմ ո
վ :
Վերտէ՛ն Հրատարտկ,ււթեանց
Համադրոլ
-
յքր կատտրահ
է ձտնօթ
ոսսուճնասիրալ
ւքարսէլ
Պրիոն , «Րրվիւ–
տր
Փարիղի
0 ՜
դոստ՚՚սի
թիլին
մկ9ւ Մեղէ, Համար Հե -
յոտքրքրական
կ , որովՀետեւ
ւլիտուննե -
րկն
ոմանք
կ՝րնւէոլ.նին , թէ ա յո
ժ ող,ւ -
Վուրւչկն
սերահ են նաէսնի
Հայերր,
կամ
Հայ
մողո
էէ,։ լ րգի
ն ա է է ւ ա Հ ա
յրերր
՚՛
Նաէիոլէոն
եգիսլտական
արշաւանքին
"՚–
տեն
իր Հետ
է ո ա ր ա լ
Հնաէէւօսներ
,
ււրէէնք
թեվէկ էէ եւ
Ա է գ ո լ
Ա
իմ
սլե
լ
էոէսձա րնե
ր,ււ
սլատե րուն ՛էրա
յ գիտեցին
էյգիպտաւլինե–~
րէն
է ո ա ր ր ե
ր ֆէէ էլէւքա
կ ան
տիպարներ
:
Վ
Հայ էլե րէէն եր էէ
լ
տի սչա րնե ր կան ե ՛լի՛՛լ՜
ա ա կ ա ն
աաձարներոլ
պ ա տ ե ր ո լ Ա
՛ է ր ա
յ» ,
Գւ՚^ւ՛
^էք՚՚՚ն
։
Շ
՛ս մ էէէ ո չէէ ոն
եէլիպ՚ոաբա–
նլլ կարւլաւյ
մ՚քէՀենաղրոշմ
ւլ ր՚էւթ
էւ ւննե րր ,
ուր
յէէշատ՚՚՚կուահ
են քքէչ էէսլտոսէւ
մ ՛լահ
պատէ,
րաղմնե ր
շ
Ասոր է՛քէ, մկ ^ Բե սէէսւլինե -
ր ո լ
ւլկմ : Ասորարաններ
քչարէլաղէէն ասէէ —
րական
րեւք.ռա,լիչ,ներր
եւ Հոն \ալ
Հսւեւլէ։–
քգեէլս՚ն
Հին կտակարանի
եւ մե
Հենաէլրոշմ–
Ներու
յիշաաէսկտհ
մ ՛է ւլո ՛էո ւր,լին •
Գեչէման
Պէ՚ւրքՀ՚՚՚ր՚ո
Ն
,ամրւ
,րգր
1812/՛^
Մոլրիէէյ մկշ Հանէէիպեղէսւ
չէնքի մր, ո -
ր՚էւն պատին մէ^ ւչետեէլուահ
էր սլատ ՝
կերնեչ
՛ուէ
եւ նչաններաէ
հահ
կ
՚էլահ
Ք՛"ք՛
մ ր ։
Ուրիչ
ճամ
բ ո
րէէ մր,
ՎիլՀելմ Վչչ -
լ՚այթ^
կէս գար ետք
Ո՚՚ւրէ՚ա
եկաւ,
չէն–
ք.էն
" Լ
քա ր է ւինէոոեչու
^ամ՛՛՛բ։
Բւսխտա–
է ֊ Ո
բ ե՛լաւ
ճէոմբոբ՚լր
, սրէէւէՀե տե լ էէր ՚էքա–
փաքէէն
էէոՀացում
տու՚սւ
Հինւլ
ուրիչ
ար–
ձանագ բութէ,
ւննե
ր
ղ տնելով
մօէոաէչայ
չէնքեբէէւ
պատերուն
՚էր՚"յ • Անցաւ
Հաչկւգ
ք՛լ մգկիթի
պատէէն
մէշ ւլետե՚լուահ
ւլտաւ
նմ ան
ք՚որ
մր , ո բուն
առշեւ
էլ աղօթկ
ին
տե էլաց էէնեբր ,
ոբէէէէՀետէւԼ
աչքի
Հէււան -
ղութէէէնէներ
բումելու
յ՚սէոկութիւն
՚ււնէչ՛։
Նոր ք՚որեբ
՛լան էւլեց ան , նոր ՚ոբձէէէններ
ե–
րեւան
Հան
ոլե ցան եւ ւէե րշա սլէս
1833/՛^
Բ՚ք՚ք՚՚իկ
գ տ ա ւ
Ա^՚՚չաբսւյի
մօտ , քեէոական–
Հիթէէթական
պեէոութէւէ՚՚ն
մ՚սյբաքալլա
-
քին
Պօղաղ
Բէօյէէ
՚ուերաէլնեբր
, անցեա ՜
լին
մկշ Հաթթուս
ա ն ո ւ ն բ
կբււղ : Ան՛է լէ՛ ա–
ցի
Հե
՚ոաէս"
յղ մր , Համ ի լթ լն ,
աւէ՚բ՚սէ^եբ
փնտռող, գտաւ
ուրիչ
քաղաքի
մր
Հէօյքի
մնա
ւլ է։ չւ ղն երբ :
Աւելի
Հէսրալ,
Բւսբէլեմիչի
մէշ
էլէոնուե–
ցան
մ եՀենաղրոշմ
աբձէսնաղ
բութէէւննե
ր ,
որոնց
մեէլնււ՚բանութեամբ
ղր՚սղեցաւ
Օքս–
ֆոբտի
ղիէոունր
Աէյս։
1900/(1/
միայն,
Հի–
թիթակտն
լէւ ւլո ւէւ
մ ր
լլէս
ղան էւքն ե րբ
յէս
յ
՛ո՜
նուեցան
յ
Գի՛տուններու
առշեւ
բաց՚էւեցէոլ
նոր
է Ս շ խ ա ր Հ մբ
, ուր
մեղի
նմ
ան
մա ր —
՛ւիկ
ապրէյր
է՛ն , էւլէ/տոլթէէւն
ւք /,
էլերտէ/ր
են , սլէստերսէղմնէ.բ
մ էլէւբ են , աշէււարՀտ -
կ ա լ ո
է թ էէ ւնն է,ր կէստարեբ են
ե ւ
Հետ եւե -
Լոփ բնութեան
անյեղլէ,
օբկնքէւն
անէլումի
՛էէ՛մ եր են
ել
թաղէէւե ր
,լ սւր է, րոլ
ղտմ բա -
նէէն մկշ։
Բաէլաքներ
՛եւ մս՚բէլիէլ
թաղուեր
են
աւե րտէչնե
բէէլ
տաէլ , րա յց
թո
՚լոլցե
ր
են քա՚լաքակբթութեան
մ բ
յի
շս՚տաէչա
բաննե
րր :
Հին կւոաէչաբանր
այււ
մ
ւէ
ւլո
փո
ւ ր ՛էբ
կո -
չահ կբ Հեթի - Բետի
ւլաւաէլներր
: Նա -
էէւաՀս
՚յրն
" ւ
Հիմնաղիրն
ԸԱ"՛ է" ՚^ էէ՛ Հե թ
մր,
ուրէլէ Հաւոեան
, Հիթիթ
անուններէ :
13
Հւսէլաբ
էոա
էստ ա էլնե
բէէ
լ
՚էր"՚յ
արճանա–
ղբեբ են էւրենց պատմոլթիւնր
եւ
ղետեւլեր
են
ղանոն ք մա յրա քա՛լաքին
մ ատենագտ ՜
րան
է՛ն
մէշ։
Հոն
Հ
տւաքեր են ւլէէ լան ագ
էէ–
տական
ւլիւաննեբր֊
Այգ ղ՚սրեչ՚սւն
՚լէււա–
նաւլէէէոաէլւոն
լեղուն
բարելոնական
է ե ՜
,լաձ– , էէնչսչէ
,1
ֆբս՚նսեբէնբ
նոբ ղաբէտբու ;
Արձտնաւչ ր
,է ւթ
ի ւնն ե ր ր բեւե ռաէչիր
է,ն եւ
Հիթիթ
լէա՚էու
՚էփ,
որ եբէչար ատեն անհա -
նօթ
էք
՚էւաւյ :
1925/՛5՛
չեէ"
էէի
տունր
Հչէո՚լնէ,
ղբաւլեցալ
տաթտակներոլ
րնթերցումռփ։
Տարիներ
սլէտք
ե՛լաւ բան
՛ս
լին
՛լ տնէ, լ
՛էւ
Համաբ :
Հնա
էէւօս
է սչիտէւ նոյն՚սցնէ
նշաննեբբ
, բաղ–
՚էատութե
՛ոն է,ւչրե բ
՛լ տնե
լու է եւ
հանօթ
լեէլուէէ մր
՚^է՚շ՚՚ց՚՚՚է
կտրղալու
է արձանա—
ղրոլթիլնւբ։
Գիտուններ
մ րցում է,
ելան
Հիթիթ
լէ, էլուն Հաէէ1լնւսլսւ
Համ ո՛ր : Ան ՛լ -
լիոյ
մէշ Աէյս , Ֆրանսայի
մէշ
Բօնթբնոյ,
Տրլա՚իորթ
, Գերմանիոյ
մկշՈւէ՚տքլեր եւ
Պոսեր , իէոաչիոյ
մէշ Աերրիճի
եւ
Զեխեր
Հրող^ւի
ի Հետ ; Տ ա րտ տե ւո
ւթ
եան
առշեւ
տեէլէէ կուաայ
Հիթի
՛թ
էե՚լուն եւ էլբ
յ
՛էւ
յա–
նուին
ղաւլտնի^եր
է :
կաղմ աէլե
րսլուահ
պետ
՛է
ւթե ան
մ ք պ՚ոտմ
ութ իւԱն է , սէլստհ
մեր
թուա էլան էն
տ ան
ս
ե ւե օթ ՛է՛" ր էսռաշ
յ
1ԼլաէՈէսսլէ
,էոներ կբ մ էւս՚նան
սլա շտ սլան ո -
լլա
էլ ՛սն
ղ
՛ս
շն
ա
՛լր ուէ մ ր , ե բ ր ւլաՀ էչր րար
ձր ան՛"
յ Հապա րնէս արք
՚ս
յէ՚ց
ա
չլքան
( 1 ( էՕ
Բ– Ա՛) •• Որղին
Հ՚սթթուսել
կբ
մառանղէ
" ւ մ ե ՚ լ պետութիւն
մր : իր յաշորղնէ.րր
էլր
տիբէսնան
Բաչւեչոնէէ
,
1530/՛՛–՛ :
Արեւելքի
պէ,տ,ււթեանց
մէշ բացա,՛ու -
թէ՛ւն
ՐԱ"՛
յոփ
, Հի^իքմ
պետութիւն
ր աբ -
քա յաէլէսն
մ
՛է
էլէւ փր ^ ՝ա բքէո յին
էլ ո րհե ր ր ճչ–
ղոց,
ձ՚էփը ,
ա
րքա
քէւն ՚լսրհերբ
ւ^չղող ,
՚լող , "բոչումներբ
Հաստատող ել
յաշոր՚լ–
նեբբ
ոբոչող ։
Ա էսՀմ անէսէլ բսւթէ՚ւն
մ ր կբ ^լԴէ
ա լյս
տ ա պե տն ե բու
իչէ
աւ՛ս ս՛՛ւթ
իւնն երբ ,
օբինտ՚լէւբք
մր կր էչանոնաւոբէ
ւլասա1լար–
ղերու
յա րա րէ, րութիւննեբր
, էչէ պ՛" շսք ֊
՚ւլանէ աէլաբԸ
Հղօբին
՛էէմ , մչաէլր
Հողա -
տէրիՆ
էէէմ :
Պեէոոլթ
իւն
լ էէր էլենիթին
էլբ
Հասնի
Աուբփիլիուլիում
Ա
.ի
օրով
(1375-1335) ւ
որ էէչատէչէէ՚ռանք
էչտէլէլէ
Աւլիսլտո
ս
ի
I
Թ՛ութ Ան՛է Ամմ՚՚նի
այրին
պ՚ստուէէչ՚աէլեեբ
կր ղրկէ,
որէղէս՚լի
որւլիներէն
մէկր
՚էրկէ
Եգիպաոս
, իբէւն Հետ ՛ոմ
ո
ւսնան
ա
լո
լ
է՛ւ
երկրէ՛ն
տէւբանո՚լ
՚էւ
Համ՛որ։
Աէ՛ք՛"յից ար–
ք ՚ ս ն էււնտքսրբեր
էլր
ւլտնուէէեւլիպտուՀիին
՚լիմումէէն
֊ւան՚լէպ ;
Տարէ՛ն
է։ ր
՚Ս՚րշ,
մամանա
էլէւ եր
քլու
Հ
ղօ րն էւ ր չ, էլր
ճա էէ
՛ս
տէ՛ն
Ասորէ՚քի
մէշ,
Եգի՚ղաացիներ
կր պարտուին
(1296)
եւ քիամսէս
բ.
Հա
՚լիւ
էլր ճո՚լռպրի
յէսէլթա–
էլան բանակի
Հետասլնղոլմկ
ն :
Ե ր կ ր
ին
հալ՛ս
լու լքնե րր , Աս ոբե "տանի
յա լ՚ձակումնե
բ ր , երէլարատեւ
սլաէոերաղմ.
նեբր
կբ
տկաբացնեն
սլե տո ւէժ էւ լ
՛է՛
ր • Ներ՜
քին
թլբտումներ
Նւսյր
էլու՚ռան^
արքայէէէլ
արքային
Հ եղինակլլլթէււնր
էլր
տ
/լէՈբանայ,
ալաէոապետներ
Կ^է՛՝^ Դ՚է՚էին
էէեղբոնի իշ -
էս անււ I թե էսն ՚լկմ , էէւր՚էէ քան շիւբ
էւ շի՛տն
անձեւէս կան չաՀ ր
էէր
՛լե բա,լաս
է
պե
ւոՈլ -
թեան
չաՀ երկ ն ; Արեւմ ուտքէն օտար ցե–
ւլաէ՚էում րե բ՝ Փ ՛ւի ւ
՛ք
ա ց ին ե բ ,
Մ
ուչքիներ
կ՝ ա ր չա ւե
ն
պետութեան
՛էր՛" յ , էէէ՛ ՛լ
ք
՛՛ո
ւեն
"Լ
էլբ Հբ/լի՚լեն
Հաթթւււչտ
մ ա
յր՚սքա՚լաքր
(1200)
Հիթիթ
կ՚"յ"բոլթիւնբ
վեբշ էլէ
գտնէ է
Պեաութիւնր
կր քանւլ ուի , մէւէլովոլրղ
(•
կր պատուաստուի
ն" րե էլնե լ՛" ւն Հե՛ո , քա
ւլա քա
էլր թ էէ ւթ է։ ւն ր էլր մն
՚ս
յ
, կլլ էէւ՛էէււան -
ցուի
յա ՛ւթա կաննե բուն էԲաբրաբոսնեբ
էէ՛ն
եկոլէ
՚րներր
րէս՚լղ
՚սէոմ
տմ ր
րն էէ
էլն
ե ր ո
ւն՛ :
ԱղաէՈ՚սմէւտ
էէ
ւ
թւէյլ
՚ստու
"՛էէ՛ է։ ՚ոէր մո -
՚էովո՚րղ
կբ Հիթիթ
մոէլովուբգէ,
կր յաբ–
՚էէր
պա բտուահ
մ"գով,,ւրղնե
բու
կբօնբ ,
•.լեղուն
,
բա
րքե րր եւ կ՝տ չիսատէ ր ղա չն՛"–
քլից
չ՚նեչ
իրեն։
Հիթիթ
կրօնին
Հե՚ոքերէ
քլչ,
մն՚"ն
Յոյներուն
մօւո, Եէո
բէէւրաց
էէնե -
րուն
՛քօա։ ՎեՀապետներէն
մէէլուն
Աիւբ–
"Իլ Ոի
(1350
բ.
Ա.) ա՚լօթքր կէ
նէք
անի
Աէսնաթոն
էիէս րաւոնի եւ
8որ
նաՀ՛ա
էէչե
աէէ
աղօթքէէն
. «Աստուահ
Հաթթէ՚էւ
Փ՚՚թոբէ՛՛
քլին.
Տէր իմ, եւ. ՚ լ ո ւ ք աստու՚՚՚հնեբ
, է՛մ
Տէրերս
, մեղանչեցի
է,"
;
Հայր" ՛սլմե -
ղանչեց
, Աստուհոյ
խօսքեր ք գրմեց
, Տէր
իմ , Հօրր
մե՚լքր
որղիէ՚ն
վր՚սյ
է/՝իքնայ ,
իմ
՚էլ՚՚ոյ
էէնէչահ է Հօր,, մեէէքբ : ԱՀա
քլր
էսո ս՛ոս վան
իմ
Տ ի լ՛ոշս
է,
ւ իմ Տ կ բեր
ուս %
Բանի որ խոստովանեցա
լ Հօբս
մեղքր
,
թող
մե
՚լմս
՚նս՚յ
Փոթորիկի
աս՚ոուհոյն
,
իմ
Տիրոշս
ո՛ւին»
Հ
Հիիմէ՚թնէ,րէն
ա ՚ ՚ ՚ ս շ Հոն կր բնաքլէբ
,ււրէ՚չ
մողովուբէէ
մբ, Հնաէււօսնե ր կն
էլ՚՚չուտհ
Ն՛" խ՛"
Հ է՚թիթնե
բ ։
Հիթ իթա
էլւսն
ք
ե՛լուն
Հն ղե ւբ "՛ւլ ո՛ էէէոն է , ի
"քլ
Ն ա է՛՛ ա.Հ է։ թ ի թն
էւ
ր ր
էլէ"
բճո՛ ւլ ւ՛՛լէս
էլ
լ տե սն" ւի
Հի թէ՛.իմ Հ ՚" ր թս՛–
քան
՛լ էս էլն
է,
լ, ո լ
՚էէ՚այ։
Պէ՚է՚՚՚ն
կ՝աւելցնկ
ւ՛լ
քւ
իչնե րու
Հետէււե
լէէէէ
. «քքր
թուէէ թէ Հա -
քերր
Հեռաւոր
սեբունէլներն
են
ո
՚սոն՚լ » :
Պա՚ոէք
աբշսննե
քէ ր նաէսաՀ էւթէէ թնե բր էլր
էլէէ՛
չեն
՛Աղի
ան իք , ա
յէւինք1ւ
ււ
չ
սեմ
աքլան ,
ոչ
Հն ղե ւբ ս սչա էլան ;
\՚ն
չ ոբ ալ է՚Աա
յ տե–
ս,։ւթէււնբ
Հնախօսնէ,րսւ
,
լե,Լու"՛բաննէէ -
րու, պատմաբաններու,
րտցայէ"
լոէ է էւբ
րնիէլներ
էլային,
Հիթիթներ
եէլան եւ ււչսւս,–
ոլասէոուեցան
, յետոյ
"՛րիչ
ղեէլէ
,բ ս՛ ր չա-
լեցին
եւ՛նոբ
մո՚լովուրղներ
կա՚չմ՚՚ւեցան։
Անտտոլու
բեմ մրն է , ուր
իւրաքանչիւր
մողով ուր,չ կբ էլատարէ
էւբ
գե
բր
էւլ
կր
էքեէլնէ՛ անհանօթութեան
մէշ, օր մ ր կլ՛
յա
յան
ուի իր քա՚լաքաէչ
բթ ութե՚ո՚քր
, էէր
էչր
էոէէւէ
գտբէւր : Հի՛թիթ
ք՛ո ՛էս՛քա
կ ր թո
լ -
թեան
Հե ՛ոքեր/է
3600
ւոտրոէէոն
(Բ. Ա.)
Հնոլթէէւն
ունէւն : Տէէաէիորթ
կչ, յիչէ
Հէէ ՜
թիթնէքբոլ
մէկ
Աովորութիւնբ
,
"ւմուոնռւ–
թեան
Համար
էսղշիէլ
ւչնելու
սովոբութիւ–
նր, ոբ աւելէ՛ սեմս՛քլան
քէր թուի
ք ՚ " ն
Հնւլ–
եւբոսլաէլուն
, եւ ոբ կլւ տեւէ մէէնչեւ
այսօր
Հայերու
մէշ ալ :
ԼԱՅ
ԿՐԹԱԿԱՆ ԿԵԱՆՔԸ
Սրտի
էսնսւսՀմտն
՚թեթ^^ւացէէւմ
մրն է որ
կր Հումէսկէ
մեղ, երր Միշին
Արեւելեէէւն
մեբ
ւլ ա էլո ւթն երկն՝
ք/ւլէէէգտաՀայ
կրթա -
էլան լէսբքլե բոէն ունեցահ
՛լ ո րհո
լն է ո ւթեան
ել ձեռք
ձղահ
արւչէ՚ւն^ւերոէն
չուբշ քէր
էլար ղան ք :
Պատկեբբ
էսռաւել
էսբուխ՚էւսիչ կ ,
եբչւ
էէի տ
էէն քթէ
մ էս սն՛" ւ՛՛րա բար ա յս
տէոբի
.քաղաքաէչ՚՚՚ն
էէւ
էլ ինո
լ ո բս՛ էչան
,,,ն՚" էլն քլա լ
՚էէ՚ղ քե բու
բե լ՛ ուէք ով
ե՛լ իէէչտաՀա
յ կրթա -
քլան յարէչերր
Հա րէլէս՚լր"
ւե՚յան վ՛ակ
մնա
լ
չուրշ
երէչէէլ ոէմէէէէ եւ մեբ աէլղէս լին
էի ա բ–
մար՚՚ւննեբէն
մէէլ քանին
օւլ տաւլ
որհուեցալ
տե ւլա էլտն ղինուոբաէլան
ի շէս ան ութ
եանց
կողմէ։
Տաբեվերշի
տեղեկաղիբներչէ
ց՚՚յց
կ՛՛ւ
տ՚սն
սաէչսւյն , որ Հաէչաո ՛սկ էլարւլ մլ, ղմ
ուա րութե
անւլ , աղւլա յին
էչ լ՛ թ ա էչէսն էլեան~
քբ եէլիսլէոաՀայ
՚լ՚՚՚ղութկն
նէւր,,
անցնոէլ
տարե շբշան
էէն եթէ չէ ա րձանւսղրահ
յտ էո
էլան շող վեբելք,
էլոնէ
պէս՜էԱւհ է
էոնցէէալի
էէր ոլս էէ Լէք նա քլան մաէլտբէլակբ :
Գէո Հ իրէ է՛ մ էշ , տէոէ՚նե՚ոէլ
՛ո՛" րէւնե րկ ի
վեր Հաստատուահ
է Գալուստեան
Աւլէլա -
յին վաբմարնար,
թտ՚լամ
ասե րէն՝
Հէէլի ո -
"լոլէւո
յ մէշ , Ն" ւ՛՛լա բէէ ան բ ի՛՛քէ Ա՚լեքստն -
ԳՐԻ"յ
՚ ^ է ^ Պօղոէ՚եանր
իր
Մելքոնեան
մ էսն
էլ էս պա բ տ կ ղէէ բամնով ;
Բեղուն եւ արէլ էսսէէէւոլ, կեանք
ոլնեցէսհ
են
յիչեալ
երեք
կրթակ՚՚՚ն
յարկերն
՛ոլ ,
էէ
էէէղսւթէէն մէշ •
Հիմնուահ
րարերաբ
աղէլայիննէէբու
նիւ֊
թէսէլտն
օմանղակոլթ
եամ
բր , վերել
յիչ -
ուահ
երեք էէաբմարէսննեբն
ւսլ իբենց
էլո–
յոլթք,–ան
քանի
մր տասնեակ
էոաբէէնեբոլ
բ^ւթէոցքէէն
. էլբթտհ եւ ղաստիարւէէկտհ
են ,
էէէւլղային
չունչով
, Հազարաւոր
Հէսյ մւս -
Եթկ
է՚սէլապկ ս Հա յեբր
ս՛ յս մողովուբ -
ղին
սերունգէն
էին, ղոնէ ււլաՀահ
ւրլլալու
է էէն քա ՛լա քա՚էլր թութ
եան
Հեէոքե ր բ , աւա՜
տապետական
սաՀմտնաղբութիւնր
^ .բնէլե–
ք"".էին
I
օրինս՚էլիրքէ
, քանի
ոլ՛ կաղմա ՜
էէէօէէէււթԼ
՚սմր
էլր նմանին
Հ ա ր թա ք՛՛՛ն ղա
էլ—
նէէրոլ
ւէբ"է յ տե "նո ւահ տէ՛ սլէ" րն ե ր ուն
։Ն"ր
՛լ
էսէէթո
՚լ^՚եբ
եէլահ
են , բա,լմաթիւ
պաա -
ո
լաստս
ւմնե ր կատարուահ
,
լեղուներ
ւիո էսուահ
, ցեղեր ա յէ՛" սեր
Ա
՛հ ե
ւ
՚սնկ՚՚ւ
էք
էէ
ղա՚ոա՚զսէ
բտո
լո
՛հ
են :
Յ՚՚յն
իմէսէւտասկրր
Հերակլիտէս
ՀՀէսմէն ինչ կր Հոսէ՛»
կ՝շ"էր,
մաւքանաէլէէ ոաՀտնքէւն Հետ մողուէ ուրւլնե ր
կ՚ււղան
" Լ իրենց
բն՚լունաքլ՚էւթետ7էց
չսէ ՜
փաէ ղե ր մր կէ կւււ տա րեն
ւււ կ՝ ան ցն ին :
Հետք
մր էլբ ձ՚լեն
իրենց եաին, մառան
—
ղո ւթիւն ա սլա՛լ ա լ սերունղնե
բու • Եւրա -
քանչիլր
արձանիդ
յէէչատէււքլարէւ,նէւ
ետին
՚ղատմոլթիւն
՛քբ կա
ք
եւ կ՝՚սպրէէ
Հեղինա
կէ , աբոէ.ես"քաղէար :
հէՈՐԷՆ
ԳԱԲԵԿԵ^լ^^
ՀԱՅՐԵՆԻ
ԱՌԱԱՊԵԼՆԵՐ
ԵՕԹՆ ՕՐՕՐՈՑ
Գարնէսնր
Բարա՚լլիի
տակ
, մասբենի -
նեբբ
սչճնլէււմ էին վա րւլագո
յն եւ "պի -
աակ
հա
էէի
էլն է։ րով։
քիս
՚յ՚ւեբէւ
սէոուեբում
ձ՜լում ու հաւլէլում
էին լայնաթեբթ
, վառ
կէսրմ էւր կա էլսւչնե ր , ալէէլիս՚էլտն
հ իր ՛սնա-
՛ԷՈ
յն էքանէււշէսէլներ,
նաւլուն
սոլսամրաբ
՜
ներ
, շաՀոքբաէքնեբ
, նաբւլիսնեբ
եւ ղեռ
այնէէլիսի
հազիէլնէէր ու խոտեր
, որոնք
րս–
ւղե ւլան
էէ
են
ւլի
բահի
վէ՛ ր՛ս ՚ " ր սր աէւ , այ -
ր՚էլաձքի
ել ստամոքսի
ցաւէ՛ Համաբ :
Լեոնալանշէ,
մոխբ՚սւուն
քաբամայ՚Վ՚ց
ցոլացայա
րէսոլմ էր սաոնավճիտ
մի
ա՚լ–
բէ՚ւր
, որ էլ՚էէքաւի
նմ ան կէկէա լով ու շո
րս րա լով էսէէէսշ է ր վա էլում , է,ւ իր ավւե բ
է
; ։–ւնաչ ներկեէէէվ
սաՀում
կ՚ւրչում
էր
Ր
իեբէւ ու հ
էս
ղի էլհե բ ի մէշ :
Այմմ
չոբացել ենթէ այղ աղբիւբր,
թէ
5
աղիէրէե րր եւ թէ մ ա ս բ են ինե բն
ո լ
մ
ի
տխուր
ղոբչ՚էլթէէւն
է տիրում
Հովէէլ
՛Հե -
ւունի
ււրնղահ այս վայբեբում
:
ինչո՞՛ւ է չոբացել եւ
"սմայտցել
այս–
վ"*յրր։
ի ն չ ւ է
՞ լ
Հովիւ
Ղեւոէնի
նստահ գա–՛.
րաւոր
մայռր
բաբձ"ւնքից
ւլլորուել
. րն–
կել է լերան
լանշր ու
տակոէէ
արել
այն -
սւեղ նաՀապետակտն
մեհ աունբ
I
X
կանէոչ
ձ՚՚ր՚՚՚Հոէէաէւց
վեբեւ՝
լեռնւսլան -
շէ
՛ն , էէլա բ ււ "լա էղ՛" տ
չէ՚նութ
է,ան
մ
էշ
ա՛՛լ -
լ՛ում էբ չ^աւլարէւ Բայանէէոլրր
: Եօթր
որ–
ղէէ ունէր
նէս իրարից
մ էւ - մի աաբո
՚է
վւո -
քր , բոլորն էլ Համեստ ու տշէսէստասէր ,
բէէ
Լէ,
րն
էէ
\աղնէւլ
ոլ
մաբ՚լասկբ
, ինչսլէս
էէ
րեն ց Հարէէլրամ
եա
յ պապր՝
^^էսւլարէ, է -
լի աղէ , որ Հեբոլ
Հանւչել կ ր՝ թիկն ար -
ւահ
է
՛ր ս
էէ
րահ
րն էլ ո
է
.էլէ,ն ո
լ
բնին , էսնբա–
մ ան չի ր"ւէս ր չ՛ե բնին :
շ^աէլտրէ, Բա յէսնղ ուր
էէ
եօթր
ոբղին
էէ
•գեռ արելչէ Արհ ո
ււէս
բլէէ ւբ
էէ
ճակատր
չՀամ–
րուրահ
ւլ "ւր,, է
է
՛ն
ղ ալիս էոնից , լուսա–
րացից
մէէնչեւ
եբեքլոյ
Հո՛լի Հետ
կռէլւ
տա
լէ՛" , անասուն
էէչաՀում , Հալալ Հաց ու
ւէք
ո
I
ւէ :
Մ
ի րերքսււլաւո
տարէւ , ուչ տչնանր
, երբ
նոբ բերքն
արգէն
լցուել էր տմբաբներր
,
Բտյանէլուրբ
ոբւէչեց մեհՀաբսանէւք սաբ–
քք՛լ
ղիւ՚լոլէք
, սեղան բաց ՛՛՛նել սլասլենէս -
կան
րնկու՚լենու
լայնահիր
Հովանոէ. տակ
ոլ
մ իանգամ
ից <ամ ուսնացե
լ եօթ տ՚լանէէ -
րին ,
Այ՚է՚՚էէ"
էլ արեց ։
Եօթր օր, եօթր
ղիչեր տեւեց ճաղաբանց
•
եօթ
տ՚լաների
Հարսանէէքր եւ ամէն օր ՚ " ՜
նասուն
էէէն
՚քորթոլմ
, ամէն օր
ղին՚ււ
նոր էլաբաս րացում • • • Եւ ՛է
Ի
չե բ ու ցեբեկ
՛լիւղի
՚էբ՚"յ
իչխա-մ էր եր՚լն ու նուաղր. •
Ուչ •աչնանբ եօթ Հարս մտան
ճա՚լարի
է՚այանգուլ՚ի
պապենաէլան
տունր ,
ղե՚լեւլ–
կ ութե էսմ ր
էէ լ
էլ էւանքո վ Այրին նրա օշա -
էսր : էլւ ինն ամէէս յետոյ՝
եօթն
օրօր"շ
օբօրսւե
ց նա Հապէէտս՚քլտն
օշա
էէւ
ում :
Շէնացալ
Բա յանգուբէ՛
օշա խր
:
Մ
ար •
շան խա թուն ր շաՀել՚սցալ
եօթ թոոնէ, բի
մէշ.
նորաՀէսս
"՚՚լշկայ
նման
թեթեւաքւ"յլ
՛էկ ս ու գէն էբ
էէ
աղվ՚լում
, շան ասե լով ,
շան լոելով
օւլնութեան
Հա՚ւնում
իր Հարո—
ներին :
Ամկն
օր , վա,է առաւօտեան
,
բացւոլմ
կր Բա յ ան էէ" ւբ է, աան մեհ
ւլարոլտսր ,
կրասե ր ո բ էէէէն՝ Ունանր
^ Բուլաբէ, րնկե -
բակցէէւթեսէմբ
Հօան էր քչում արօտնեբր
.
միշնեկր՝
Բաղին
ե՛ր՛երն կր քչէէւմ
արտբ
՚ է ՚ ՚ ՚ ր ե է ո ւ ,
երբոր՚էր
սերէքն կբ էոանւէւմ
ղէո–
նեբէւ,
չորրոբղբ
֊այղի էր ՚լնում՝
էտե -
լու : Ամ էն
մկէլն
՚լւնկ բ իլ, ւլ՛՛ բհր
, ի ր Հա
լալ աչէսա տանքր
յ
Հան՚լէ՚սա
ու էլաէլար
չունէին ե՛ Հէսրս -
նե րէ , մէկբ
գ՚էմն էբ մ աքրում
,
միւոր
շ՚՚ւբ
բեբէէւմ
, եբբէէբէլբ
Հաց թէսում
,
չ՚՚բ–
րորղբ՝ կով կթում
, Հինղեբռբլլր՝
ձալյսր
հեհում
^ էլւէք՚կուո պա,որաէէտու.մ : Այսսլէս
-
ե՚էսւն՝
մի մեղուանոց
կր տանր. էէօթն օ—
բօբրոցնեբէ՚ց
լսււււմ էր մեղոլնեբի
բզղիւն
" Լ
թէւ
չւււննե ր
էէ
՛էա յէ՛ս
յլ • • •
Ամէն
երեէլոյ
աչխատանքէ՚ց
յետ՚՚յ
, երբ
ձո ր
էէէէք
իշւււմ
մ է՛լիոն - մէ՛ լիոն
մ անուշակ
է բ
բու
ցւո
ւմ ու էեռնա կա՛ո ա րնե ր ր թաղ
ւում
էին մթնչաւչի
մէշ,
եօթր
եէԼբայբնե–
բ.ր տրեէսնէ,րր
Հողով
լլլուոէհ՜,
Հո՚էի
Ր՚՚յԲ՚Բ \
վբանէ
,բր,
էլնում
^ լսւացւէււմ
կէէն .լեոնա՚լ– \
րէէւրէ։ սաոցաՀամ
^ ^ " ^ 1
թարմացահ
ւլա \
լիս տուն, եւ Բս՛ յան՚լո
ւր ր ,1լս
,նէսնց
էւց ան– \
շատ
, էւրիէլնէսՀացի էբ նստում
իր
եօթր
I
ւլա
լա
էլն է, բէ, Հետ :
\
Մ՚՚՚ք՚շ՚՚՚ն
էսէսէմոլհբ
էիէսյէոկ
մէ,հ
չ ե լ
՚ ե է ի ր |
օ.եոէւն, երէ
՚է
՚ր
մետս
՚ք"է
ք՚՚՚է՚՚վ
հահկահ
յ
՚ է
՚ " ք բ
Հարսէ՛՝
Հյա
.մամի Հետ միասին
էլէ1էթ– ՝
սա
յէէ վ
րէ,
րւէւմ
կ բ
ճա
չր եւ ին
^է
կ
ր
չք՛ է՛ե
էիով
լցն՚ււմ
նաէս ճա՚լարի
Բ.Ոէ յ
ոէն
ւլ էէ
լ
բ էէն ,
՛ս
ււլ1"
աւաղ
որղուն
, ել այսէղկէւ
եօթր որ–
ղինե ր էէն էէ
էս
ւա
էլո
ւթ ե ան
կար՚լ
"էի
: Յե ՜
տոյ
էլալէէս ,
ն՚՚յն
կարղով
ճէսչ
կր
ահում
Հարսներին
ել նբանց Հետ ինքն
էլ
նստում
էր Հացի :
Բ՛ս յան
էէ՛,
ւր
էէ .ւէ1ւան
,բ յաշուլ
կ
էւն
էլն
ում
էլՈբհեբբ
: Տ՛ոլ՛է՛ն բերքա՚ւատ
էբ ,
Հոբերր
լցուել
էէ՛ն ղոբէ^նով,
՚քառաններբ
՚"յղի
նեբէէ բերք
՚էվ
;
Զմրան
" ւ չ ՚էիչերին,
երբ քառասուն
՛ո—
ւաղոէէլնե
լ՛ ի Հեքեա
թ
.ր
լ՛՛ե
լ ո ւ
ց
յէ
,տո
յ
բո -
է" Բր ք՚սչուել
էին իրենց
ւոե՚լե բր ու քնել ,
Բա
լանէլ
էէէ
րր
էլ՛"
բթ ո
էն
, նե րքէէն
լ ո ւ
՚ լ ո ւ մ
էէվ
Հա շլւււմ
կ
ր ա ^ւանր վա ս տ՛ս էլւս
հ
վւս ղեր
է
ե լ
ուրաէսանոլմ.
Հիմա
նա կարող էր քա
ոապատկել
անասռւննէէրի
թ է ՚ ՚ բ ,
սեփ՚սկան
շրաղաց ու ձիթՀ ան ք էլաոուցե
լ , րրուտա–
նոց րացել :
ՍՏ–
ԿՈՒՐՏԻԿԵԱՆ
(1 Շա՛ր–)
Fonds A.R.A.M