Ը Ն Տ Ա Ն Ե Կ Ա Ն
ԱՍՈՒԼԻՍ
ՀԱ Օ ՈԻՀԻ՚ Ս Տ ԱՆ 0 ՝ էՋ
Ա ե բ
գ ա բ ո լ
ամէնէն
թ ա ն կ ա գ ի ն
բանբ
ոչ թէ գբամն
է, այլ մամ
անակբ։
Ամ՛էն
էնչ
կրնաս
ուչ կամ
կանութ
,
ՔԷՀ
, թէ չ ա ա
ձեռք
անցլ^եչ
, բացի
յումսչէաս
վաա
-
նուահ՜
ժամանակէն
:
."յւ-լ
Ա Հ ա
վ ե ր ք ա գ ա ն
ամրան
արձակոլբգնե
—
ր լլ , սկսան
աչէւէաաանքի
ու
յոգնութեան
ս ո վ ո ր ա կ ա ն
օրերբ
, ա ր գ ե օ ք
Հա
յ
մ " ՛ ր գ բ
կր
Հարցնէ"
ինքղինքէն.
Աւր
կ՚երթանք
այսպէս,
կամ ուր կ^ուգենք
երթալ
;
Հ^աաե
ր չեն գ ի ա ե ր թէ ուր
կ՚ուղեն
եր ֊
թալ
, թէ ինչպէս
պ ի ա ի անց լնեն
իրենց
այսօրն
ու վաղբ,
վասնղի
կեանքի
հ՜րաղիր
չունին
X
Աւբիչնեբ
այս բանր
կբ
թողուն
պ ա տ ա Հ ա կ ա ն ո ւ թ ե ա ն
, որովՀեաեւ
չունին
կեանքի
նպաաակ
:
ինչպէս
անցրնել
ժամանակբ
:
Ի ն չ է
կեանքի
ն պ ա ա ա կ բ ։
Շ ա տ ե ր թ՛ն
մաած՜եր
անոր
մասին։
Հյատեբ
կբ սպաննեն
իբենց
ժամանակբ,
ու
ձանձրոյթբ
կբ մղէ զանոնք
գ է պ ի սի -
նեմա
, թատրոն
, սբճաբան
ու թղթաթաղ
:
ինչո՛ւ
գիպուահ՜ին
թողուլ
ժամանակի
բս–
առում
ո :
"է
Ա ա ր գ ո ւ մԱ Համաբ
՜աւելի
եբանելվւ
յ ի
շ ա ա ա կ
չկայ
, քան էր մանկութեան
օրե -
բու
աս՜լրումնեբր
:
Ւնչպէ^ս
կ՚ապրի
Հայ մ անուկբ
ա յ գ
օրե–
ու՛
կբ
տեսնենք
որ տ ա ր բ ե ր են իլրաքան
-
չէւ֊բ
անՀատի
, իւրաքանչիւր
լնտանիքի
երջանկութեան
առէթնեբրւ
Աէկուն
Հա -
մար
այցելութիւն
մբ, միւսին
Համար
Հայ—
կ ա կ ա ն
երեկո
յ թ բ եւն • :
Ե թ է
փնտռենք
մեր ժամանցներուն
չար–
ժառիթր
պիտի
Հ ա ս տ ա տ ե ն ք որ րնգՀան
-
ր ա պ է ս
Հաճո
յ ք
փնտռելու
մ արմ
աքն
է ոբ
մեզ
կբ մղէ մեր պ ա ր ա պ ո յ
ժամեբբ
լեցնել
այ ս կամ ա յ ն կ ե ր պ ո փ :
Երբ
զննենք
Հաճռյքներբ
որակի
տեսա
-
կ է ա ռ վ կբ Հ ա ս տ ա տ ե ն ք թէ կան
Հաճոյք
-
նեբ,
որոնք
ղառնռւթիւն
կր թողուն
մեղի,
էնչպէս
թզթախաղի
ղիչեր
մբ , կան
աչ
ուր
եբքանկո
ւթի
ւնբ
անմ
տՀ ա կ ա ն
ք"՚–րէ
մբ
պ է ս ՝ կբ
Հոսի
եւ մենք
հ-արտւ
կբ մբ -
նանք
անոր
:
Որո՛ինք
են այս կարղի
Հաճոյքներբ
:
Անոնք
որ կեանքի
Համաբ
պիտանի
են
ե լ ա ռ ռ վ ք
, Հ ո գ ե կ ա ն են ռւ
կազգուրիչ
:
Այգ
Հաճո
յքներբ
ամ
էնէն
աւելի
կբ գ տ -
նենք
Հայ բնաանիքի
եւ Հայ
շրքանակի
մէք
:
Ե թ է Հայ մանուկբ
, իր փ " ք ր
Հասակէն
Տ ա ճ ա ՜ խ կբ տեսնենք
որ ձանձրոյթբ
մը–
/"՚^"՛*^ / ՚ / ճ " ՛ ^
Հաճոյքի
այղ քուրէն
, ղըժ -
աաե
է Հայ ընտանեկան
յարկէն
ներս
:
" ՚ – " ՚ Ր
"՚^ ՞՛^^^ ճաչակել
գռլբսի
վա
.
Ընտանիքին
Հայրը
զուրս
կԳլլէ
«ժ ա մ ան ց»
՚ ՚ ^ ^ ք է ՚ ՚ ^ ք Լ )
^ ք
,1
, լ • ^
փնտռելու։
... Ընտանիքին
զաւակներն
ալ
^ ^ " ՚
է ^ է " ^
Համար
կ ըսէինք
Հայու.–
կը
Հետեւին
իր օրինակին,
գուբս
կԳլլեն
է վարիչը հայ ընաաԹեկան
յայւկին.
փնտռելու
այն, ինչ որ չեն գ տ ն ե ր ր ն ա ա
-
"՚^ ^
"1՛
" 1 Ի
" ՚ Ի
Ժ՛՛՛է ԻՐ Ր".("էւ
կ ա ս լ ռ ւ –
նեկան
յարկին
աակ
: Աւ
մայրը,
՚ մինակ
Ր Ի է Դ " ՚ Ր ^ ՚ ՚ ՚ է
Ղ ՛ "
" է
թ է ՚ ^ / " " ^ * ՛ Ւր
" " ^ ՞ – " ֊
,
^
Ր1Ո I
նեն՝
ա ո ե ւ
ռաւաենեոոլն
Համ
ու
տխուր,
սլարպուած–
տաս
ս ցշ ղ ը ղբա–
է
^
՛՛է
՚–
՛ է
ղ ի տ ն ա կ ա ն
ա չ խ տ տ ա ն ք ո փ
:
Հա
յ ո լ Հ ի ն պէտք
է խ ո բ ա պ է ս
մ տահ՛է
ինչո՛՛՛ւ
պ ա ր պ ո ւ ե ց ա լ
աունս
: Ե՛– վ է պա
աաս
իւանատո
ւ ն :
Նախ
Հարց
ա ա ն ք
— ֊ – Ո՞վ է
լնաանեկան
յարկին
տէրր
:
Պ ա տ ա ս խ ա ն ը
պարզ
է :
ՀԱՅ
ԿԻՆԸ–
Ան է վարիչբ
ընտանիքին
եւ
անոր
յաբա
բ ե բութիւններուե
: Ե թ է թ ա -
փուր
է բոյնբ,
եթէ ան լ^տանիքի
ա ն գ ա մ
ներուն
Հրասլոյր
չ իպատճաոեր,
ուրեմն
մայրն
է որ չէ կրցեր
Հրապուրիչ
ղարձնել
զայն
:
Պ ր պ ա ե ն ք
անցեալբ
: ինչ է երքանկու
-
թիւնր.
Հարցուցինք
քիչ մբ վերբ
:
աւէ ար ;
պ ա տ ա Հ ա կ ա ն ո լ
-^
Ուրեմն,
սլէտք
չէ
պ ա տ ա ՛ ր ա ղ
թեան
թողուլ
Ժւսմանակի
ղործահ՚ութիւ
-
նր
, այն ժամանակի
, որ կբ սկսի
իբ ա -
մուսնութեան
աոաքին
օրերէն
մինչել
զա–
լ ա է ^ ե բու
հնունղբ
ու անոնզ
մեհնալու
չրքանբ
։
Ա էկ խօսքով
, Հա
յ կնոք
պ ա ր տ ա կ ա ն ո ւ – ՛
թիւնն
է Հրապուրիչ
ղարձնել
ընտանեկան
կեանքը
^ԷՀՂ
ինչպէս
ղ ե ղ ա ր ո ւ ե ս տ ա
—
1լան
բեմ մբ
, տ ա լ ո վ
լնտանիքի
ան -
ղամներուն
մաքի
սնունգ
, Հողեկան
վա -
յ ե լք,
լ ^ տ ա ն ե կ ա ն
իսազեր
, Հանղիպում
-
նեբ , այցելութիւննեբ
եւն . ;
Ոմանք
կը կարհ՛են
թ է գուրսի
վայելք
-
Ամէն
մ ա ր գ ապրահ–
է
երքանկութեան
ներն
են (^սինեմա
, մարղազաչտ
եւն.՝) , որ
ժամ
եր
.
Գիլզաղնա
ցութիւն
մը, լւնաա–
Հայ
մ անուկը
տունէն
կը Հեռացնեն
: իմ
նիքով
ու բ ա ր ե կ ա մ ն ե ր ո վ ,
քննութիւննե
-
կարհ՛իքռվ,
բուն յսւ(ւցքա
.նՈ
|րը մայրն է :
րոլ
մէք յաքողռւթիւնր
ա չ ա կ ե ր տ ի
մր
Ի ն չ պէտք
է լ^ւէ ՀայռւՀին
:
Համար
, մտերիմներու
Հեա անցուած
պա–
իր ամուսնութեան
առաքիւն
օրերէն
էսկ
Հեր
, ե ւ ա
յլն
, երքանկութեան
Հանղրուան–
պէտք
է չվարժեցնէ
իբ բնկերակից
բ՝ յա -
ներ
են ասոնք։
Ու կր ձղաինք
կբ1լնել
այս
առիթ^ւեբը
, գ ա ր ձ ե ա լ
՛է՛"
յ ե լե
լ
՚լանոնք
,
I ա
ա
—
բայց
ա փ ս ո ս , կան պ ա ր ա գ ա ն ե ր ,
երբեք
չեն կրկնուէւր
. . .
էիողովռւբղնեբն
ալ,
անՀատնել
յրոՆք
բաբեբոլթիւննեբ
մչակելռլ
Հայ բն
նէ՚քներոլ
Հետ։
Այցելել
Հայկական
Հ ա ւ ա –
քռյթնեբու,
մասնակցիլ
Հայկական
խբն -
քռյքներո.
մ անալւրնղ
լսարաններու
Կբ - ուր Հ ո գ ե կ ա ն
սնունգ
եւ ժամանց
կբ մա
Վ
ման
ռւնին
իրենց
երքանիկ
առլբումնե
—
րը : Ու գ ա ր ե ր
վերք
իդ^բ
վերապրելու
տակա
րար
ուէ։ :
Ընտանեկան
յարկը
շ ա տ իրւ
։ մ բ նը -
ա յ գ
օրերը
^
« ռ
տայր
ի ն ձ զծուխ
ծխանի
մանցուցած
են թռչուններու
բոյնին
: Մէկ
ե լ
զառաւօտն
նալասաբղի
. . .» կ՝երաղէ
ու
օրէն
չ ի շինռւիր
ան , տարիներռլ
բնթաց
-
կ՝ըղձայ
Հայոց
արքան
:
քին^ յ՚"Րդ1՛
Ժ ՚ ^ ՚ Լ ^ է " " –
նման
. Բք^ն մը
ԿՐք^ԱԿԱ՚Ն
ՀՈԳԵՐԸ
ՊՈԼՍՈՅ ՄԷՋ
•
•Բանի
մբ տ ա ր ի է ի ՛լեր
ուսուցչի
պա -
կասը
ղգալի
կր գ ա ռ ն ա յ
Հ ե տ գ Հ ե տ է
է
Հ ի ն
սերունգէն
մնացած
ռւսսւցիչները
ՀետղՀեաէ
կը ծերանան
կամ կր մեռնին
եւ
իրենց
աեղբ
պարապ
կր
մնայ
:
Նռր
ուսուցիչ
չՀասաւ
եւ
ասպարէզը
մնաց
նռրաւարտ
կամ
սկսնակ
վարժու
-
Հիներու
ձեռքը
:
Առաքին
ընգՀ
. պատերազմէն
ետք,
թր–
քաՀայոլթեան
մէք
ուսուցչութեան
եւ
Հ ր ա պ ա ր ա կ ա գ ր ո ւ թ ե ա ն
անկումը
ամէնէն
սոս
կալին
է :
Այն
օրէն
ի վեբ , որ
« Մէարիֆը
»
(թուրք
կրթական
նախաբաբռւթիւն)
փ ո ք ր ա մ ասնռւթեանց
ղպրոցնե
բու
Վ՚*՚Բ
-
չութիւնը
ուղղակի
իրեն
ենթարկեց
եւ
տնօրէնները
ուզղակի
իրեն
պատասէսա
-
նաաու
ըրաւ
ու իբ պա
շտպանութեան
տակ
ա ռ ա ւ , մեբ գ պ ր ո ց ա կ ա ն
կեանքը
բոլոբո
-
փէն
փ ո խ ո ւ ե ց ա ւ ;
ճ
իչգ էք որ թաղականութիւնԿւերն
ու
անոնց
ենթակայ
Հոգաբարձոլթիւններբ
իրենք
էլլնարեն
իրենց
տնօրէնբ,
սակայն
^Մէարիֆ»ն
է, ոբ կ՝բնգունի
կամ կբ
մեր
ժէ
վաւերացնել
ա յ ղ
լնտբութիւնբ
:
Ա ն գ ա մ մբ որ տնօրէն
մբ Հ ա ս տ ա տ ո ւ ե -
ցո՛ւ
ղպբռցի
մը մէք,
՛Այլ
եւս զայն
իբ աե–
՚ լ է ն էսաէստել
անկարելի
կ ՛ ՚ ը լ լ ա յ :
Տ ե ս ա կ մբ անձեռնմէսելիոլթէ։ւն
ստա
-
ց ա ծ
կաբգ
մբ տնօրէններ
, բոլորովին
ա–
նարժան
է։բենց
կռչռւմէւն
ու գիրքին
,
սկր–
սան
ղպբոցնեբբ
վարել
իբենց
ուզած
ի ն
պ է ս :
Միշտ
0՝ազ.
իյորՀուրզներու
լԸւտբած
մարգիկբ
չէ որ կը վաւերացուէին
ռւ տը–
նօրէն
կ ՚ ը լ լ ա յ ի ն ։
կաբգ
մը մարգիկ,
ո -
րոնք
ՎՄ
էարիֆ^ի
քննիչներուն
ե լ
պաշտօ–
նատարներռլ
անձնական
պ ա շ տ պ ա ն ո ւ թ ի ւ
նը
ձեռք
բ ե ր ա ծ էին , յաքողեցան
կարգ մը
գպրոցներու
տեսչութիւնբ
ա պ ա Հ ո վ ե լ ի -
բենց
Համար
:
ԱյնուՀետեւ
ա յ գ գպրոցներբ
տնօրէն
-
ներոլ
չ ա Հ ա ս տ ա ն բ
դարձան
: Անպարտա
-
ճանաչռլթիլն
, անվւութոլթիւն
, չ ա ր ա շ ա –
Հութիւն
, ղեղծում,
ամէն
բան
տեղի
ու ֊
նեցալ
ե լ բնաւ
կարելի
չեղաւ
անոնցմէ
մէկբ
տեղէն
խաէստել
կամ պ ա չ տ օ ն է
զ ա գ –
րեցնել,
ռրովՀետել
միմիայն
«թուրք
կր—է
թ ա կ ա ն
քննիչներու
՚ ռ ե ՚ լ ե կ ա գ ի
րնե
բ լ ^
կարեւորութիւն
ունէին
«Մէարիֆի
ս,չ
քին : իսկ կրթական
քննիչ^ւերբ
պաչտպան
էին
ա յ դ
տնօրէններէն
մէկուն
կամ
մ ի լ .
սին : Մ անաւանղ
որ մեր բաբիծաղէ։կ
տնօ
րէններ
բ,
իրենց
զեղծումներուն
՚ լ է մ ե -
՛լած
բռղռ^երուն
էւ պատասէսան
,
«Աէա–
ր է ֆ ^ է
քննիչներուն
կամ պ ա շ տ օ ն ա տ ա ր
-
ներուն
սովոր
էին ը"ել. «Աենք
թ ա ղ ա -
կաներու
կամ
Պ ա տ բ ի ա ր ք ա բ ա ն ի
" ՚ զ գ •
բագձանքներուն
թ ՚ ն ք
ծ ա ռ ա յ ե ր
,
մեն.,
ւ ^ ա ւ ե ^ ա ք յարկէն
ներս
, ոլ
իւրաքանչիւր
աււարկայ՝
յիշատակով
մը կբ կասլուի
ըն
տ ա ն իք է։ն :
Ե թ է
Հ ա յ ռ լ Հ Է ։ ն մ տ ա ծ է ա յ գ բոյնին
ա ա լ
Հայկական
կնիք մր, ինչպիսի
քերմռւթիւն
սլէւաի
Հաղնէր
ռւ ա բ տ ա բ ե բ է ր ա յգ յար -
կը։
Միայն
Հայկական
նկարներու
մասին
չէ
ակնարկս
, ա/լ անոր
ամէն
մէկ
կարասին,
մ ա տ ե ն ա գ ա
բանը
, ն ս ա ա րաննե
րն ու ան —
կողէէնները
կրնան
Հայ տունին
լատկս^իչը.
գ ր
ւեւորել
Հայ
կնոք
կ՝ ի յ ն ա յ իր բոյնբ
դարձնել
Համակրելի
ե լ Հրասլոլբիի
Այնաեղ
ապ -
ՐԻԼԱ
՛հաճելի,
մէկ խօսքով
սիրել
տ ա լ
զայն
բնաանիքի
անգամներուն
:
Վ Ա Ղ Ա Ր Շ Ա– Մ.
թուբք
ք ի ւ լ թ ի ւ Ո - ի ն
ե լ թուրք
իտէալին
կը
ծառայենք,
ատոր
Համաբ
մեղի
գէմ են» :
Այսքանր
բ ա ւ ա կ ա ն է,
որ «
կրթական
քննիչ»
մբ կամ
«.Աէարիֆի
պաչտօնատար
մբ ա ռ
ոչինչ
Համարէ
ա պ ա ց ո ւ ց ռ ւ ա ծ
զեղ
ծումներն
ու գոգութիւննեբբ
:
Եղան
տնօրէններ,
որոնք
իրենց
չսիրած
ուսսւ
ցիչներր
անդթօրէն
«Մէարիֆ»ի
քն
նիչներուն
մտանեցին
, բսելով
թէ « գ պ -
րոցներու
մէք ա գ գ ա յ ի ն կամ
Հայկական
գ ա ղ ա փ ա ր ն ե ր կբ տ ա բ ա ծ ե ն » : Ա ա ս ն ա ւ ո -
ր ա բ ա ր
տնօրէն
մբ մեր միակ
րաբձրագոյն
վարժարանէն
երեք
վաստակաւոր
ուսոլ
-
ցիչ
պ ա չ տ օ ն է
ղաղրեցռւց
այս ձեւով
:
«Մէարիֆ»ը
այղ ուսուցիչները
ոչ մ ի -
այն
ղպրոցէն
ա ր ձ ա կ ե ց
, այլեւ
ուսոլցչա–
կան
ասպարէզէն
ի ս պ ա ռ վտարեց
:
Տնօրէններուն
տ ր ո ւ ա ծ այս
լիաղօրոլ
-
թիւնն
ու անձեռնմխելիռւթիւնբ
պատճառ
եզան,
ոբ քանէ։
մը անարժան
մաբգիկ
ա ն
կումէ
անկում
տանին
մեր գսլրոցներբ
:
Այս
տ ե ս ա 1
^ ե ր բ բ ա բ ե բ ա է ս տ ա բ ա ր
ցան -
ց ա ռ էին եւ այս սլտՀուս
գ ր ե թ է
ա ն Հ ե տ ա –
ց ա ծ են մէքտեզէն
; Աակայն
իրենց
պատ
-
ճ ա ռ ա ծ
բարոյական
անկումն
ու ք ա
յքա
—
յումբ
կարելի
չեղաւ
ղարմանել
:
իսթ ա ն պ ո
լ լ ի Հայ Համ ա քնքէւ
բ ա ր ո
յա
-
կան
ու ներքին
վ ա ր չ ա կ ա ն
անկումին
մ
էք
չ ա ր ք մբ բախտա
խնղիրներ
եւ արկածա
-
էսնդիրնե
ր չ ա ր ա զ է տ գ ե բ կատարած
են ,
սակա
յ ն ասոնց
մէք քանի
մբ լրագրռզնե
-
բու
ել քանի
մը ուսուցի^եբոլ
կատարած
ժ խ տ ա կ ա ն
գ ե ր բ վ ճ ռ ա կ ա ն
եղած
է :
Ջենք
ուղեբ,
որ Հայ ուսուցչի
րարի
ա–
նունին
այս արատբ
քսոլէբ
: Հայ ուսոլ
-
ՑԻԷԸ
. համեստութեան
,
սլաբկեչտութեան
ու
զոՀտբերռւթեան
Հերոսր
եղած
էր ,
՛ ո յ ն
ւէազեմի
վարժապհտը ,
որ
մոռնալով
անօթութիւն
, թչուառութիւն
ու չքաւո
-
րութիւն
, աշակերտներռւն
մեր
մեծա
-
սքանչ
լեղուին
Ա., Բ., Գ.բ
սոբվեցոլցաՆ
է–
Ա Հ ա
այս
սերունդն
է ^ որ
ա ն Հ ե տ ա ց ա ծ
է գ բ ե թ է կամ
անՀեաանալու
վրայ
է :
Այսօր
ուսու՛ց
չութիւնբ,
նուիրական
ա ս պ ա ր է զ մբ րլլալով
Հանդ.երձ,
գործի
ա ս պ ա ր է զ մբն է միաժամանակ
:
Ուսուցիչն
ոլ ուսուց
չութիւնբ
փրկելու
Համար
միքոցներ
խորՀելռլ
ժամը
Հ ա ս ա ծ
եւ
անցաւէ
Ի"Կ
է ՝•
ԱՀ ա ո ւրեմն
ա քն պ ա տ ճ ա ռ ն ե ր
բ ,
որոնց
Հետելանքոփ
ուսուցիչներու
չաբքբ
նօս -
բ ա ց ա ծ է ե լ
ուսոլ
Պոլիսբ
Հ
ցչի
տագնապ
կբ
ք ա չ է
Զ–
Ա Հ Բ Ա Կ Ե Ց Ի
Մ Ո Ռ Ց Ո Ւ Ա Ծ
ԷՋԵՐ
ՏԷՐ Ո՚ԼՈՐՄԵՍ.
—
Ջէրքէղյլ
տեսա՛նք
, Տոքթէօր
. • .
—
Ի ՛ ՛ ն չ
Զէբքէղ
. ••
Զեմ
գէւտեր
. . . ինծէւ
այնպէս
թուե
-
ցաւ
. . . որքան
կրցայ
Հասկնալ
իբ շար -
ժումներէն
, ճիշդ
ա յ ս
ժամ
ուն
Համ
ար
ձեղի
Հետ
ժամադրութիւն
մբ կբ
էսնդբէր։
Անունբ
չ ա ր ձ ա ն ա գ ր ե ՛ ՛ ց • . •
Գրել
չ ի դ ի տ ե ր ,
Տոքթէօր֊՛..
—- Բացատրութիւն
մբ չտուա՞ւ
. . .
—
Լեզու
չ ի գէւտեր
, Տոքթէօր
• • •
Ջէ
րքէ՞ղ
մբ, անղիր
ու անլեզու
, ան ալ
Եւրոպայի
ճիշգ
կեղրոնբ
... : Անապատ
-
նե բկն
չեղելռփ
քաղաքի
մ բ
փոզոցնե
բուն
մէք
թ ա փ ա ռ ո ղ
առէ։ւծ
մբ աւելի
տաբօբէւ–
նակ
չէբ կրնար
ըլլալ
:
Ու ան ինչ առիւծ
, ան ինչ չքեղ
ա ն ա -
սուն,
տեսնելիք
բան էբ։ Ժ ա մ ա դ բ ա փ ա յ -
ր Ի ՚ ե
՚ Լ Ր ՚ " յ
Հեռուէն
ա ր գ է ն
որռչեցի
զ է ՛ ն ք ը ։
Ե թ է
բիւրաւռբ
բազմութեան
մբ մկք
ալ
թաղէին
գայն,
դիտողին
աչքը
ամէնէն
ա.
ռ ա ք ու ա ռ ա ն ց
փա
րանր
ւմ
ի , ուղղակի
ի -
րեն
փրայ
պիտի
իյնար
:
Լեռնցի
Հսկայի
աՀագին
կ ե ր տ ո ւ ա ծ
մը.
երկար
ծալքերով
լայն
ու անՀատնում
փե–.
րարկու
մը՝ ղոր ա ր ծ ա թ է նեղ գ օ տ ի
մբ
մէքքին
վ,րայ
կր սեզմէբ.
անընկճելի
ու
Հ պ ա ր տ
ուսեր՝
որ չէին
ձ^ռաե,
«ւ
՚էեբէն
կ^իչխէ
ի ն
կոր տ ք ա մ ա կ
քաղքենիներու
•
բաղմ
ութեան
վրայ
. թ ա ւ ո ւ տ
մօբուք
մբ ,
Որ
ամբոզք
գէմքբ
կր ծածկէ
ր
: Ու այս բո
լոր
ի՛ն
՛էրա
յ ,
մ ո ւ չ ա ա կ է
բարձր
ու
սուբ
գտակ
մ բ,
ուղտի
մ որթէ
:
վազվզոզ
փոքբիկ
մ ա ր գ ո ց
Հոսանքին
մ էք ան կբ սպասէ
բ անշարժ,
շ փ ո թ ա ծ ,
ա բ Հ ա մ ա բ Հ ո ա : թեւերբ
իրանէն
փրայ
ծա
լած
էր. Հաւնոցէ։
մր մէք բ ա ն տ ո ւ ա ծ ար -
^իւէ՛
մը պ է ս • • • :
ի ՞ ՛ ն չ րան ստէ։պեր
է,ր այս տ ի տ ա ն բ Ա -
սիոյ
լեռնեբէն
դաղթելու
ղէպի
ք ա ղ ա ք ա
կրթութեան
ա յ ս
կեգբոննե
րբ
որ
1լ
ատէր
Հ պ տ բ տ
սպասուհի
իր նայուածքին
մէք :
Ի ր
երե
ք
ծագռւ1լներն
Հետր
առած
,
իլրաքան
չիւբ
էէն
ձեռքէն
մ է յ մէկ
ծ ր ա ր ո փ ,
կովկասի
չեմ գէւտեր
որ
անկիւնէն
ճամբայ
է/նկած
էբ, ու սաՀմանէ
սաՀման,^
կ ա յ ա ր ա ն է
կայարան
, շ ո գ ե կ ա ռ ք է
շոգե՜
կ ա ռ ք
փ ո է ս ա գ բ ո ւ ե լ ո փ
, պաաե
բազմի
ղրր՛
-՝
կռւող
ձիերու
պ է ս մէւնչեւ
Հոս Հ ա ս ա ծ :
Իրեն
բսեր
էին որ այստեղ
բմիչկնեբը
Հրաշ,ղ
կբ
ւյոբծէին
: Աւ ան
Լօղան
եկեր
էբ՝ այն Հաստատ
Հ ա ւ ա տ ք ո վ ոբ բ ա ւ
կբ
գարա
մր ցու՜ցնել
գ ա ր մ ա ն
մ բ
գտնելու
Համար
:
Ուբեմն
այս Գողիաթբ
Հիւա՞՛նդ
. . .
-
Հ ա պ ա
ինչո՞ւ
զ ա ւ ա Լ ^ ե բ գ
միասին
բերիր,
կբ Հարցնեմ
:
իրենց
Համաբ
եկայ,
բժիչկ,
թող ես
մեռնիմ
, իմ կեանքս
թնչ է՛ • • ես մեզա
-
ւոր
Հա֊քր
մ լ ^ եմ . . . բայց
փ՚՚քբիկներս^
^
բայց
վւոքր
ի1^երս
... ;
Ու
բ ա ռ ե ր բ կը կ ո տ բ ա է ր ,
կր
ծամծմէր,
կբ
դարձնէր
ու նոբէն
կը կրկնէր
իր
ա յ
լանղակ
թուրքերէնով
:
Իրաւ
ա/ Հօր մը Համար
գիւրին
-
գիւ–
րէւն
էսո ս տ ո
վանուելիք
բան մը Հէր Իք
պատմութիւնը։
Գեռ իլ, ե բէւաասարղո
լ -
թեան
չրքանէւն՝
բանակին
մէք
ֆ բ ա ն կ ա է ս տ
մը
ս տ ա ց ե ր
, բայց
լռեբ , ւլազտնի
պ ա Հ ե բ
էբ
բմիթ^երէ
: Ու այնսլէս
կբ թուէր
որ
ա
յգ
Հսկան
Հազիւ
թէ էւր մ որթին
՛ ի յ " "
յ
ղղացեր
էր աՀաւռ
ր աէստէւն
՚ լ ր ո շ մ բ : Յե -
ա ռ
յ
ամ
ռլսնացեր
բ ա
յ ց
երեք
զալա1
^ե
ր
ծնելէ
վերք,
կինը
մեռեր
էր , դ ե ռ
քսան
տ ա
բու
:
ինք
չէր ըսեր
ու չէր կրնար
դիտնալ
թէ
ինչէ՞ն
մեռեբ
էր այղ անմեղ
կինը։
Բայց
աարիներու
լնթացքին
մէք,
սոսկու~
մոէէ կր դ ի տ է ր որ իր երկու
մանչերուն
ա–
կանքները
քիչ քիչ կը էսցռւէին
,
կասլարի
պ է ս կբ
ծանրանային
: Ո ւ է ս ա ա ա ե ղ ի
, ա - ;
զօթք
, գ ե ղ , ա ն օ գ ո ւ տ :
ինչս՞
Լ
: Ճ ա ր ա Հ ա տ
բմիչկ
մը իբենց
ա––
րէ՚ւնբ
քննելով
, տ ե ս ա ւ ռբ
Հօրը
Հիւան
-՝
գութիւնը
ւլաւակնեբուն
երակին
մէք
կը
շրքաղայէր
. այնպէս
ռը իրենց
փոքրիկ
սրտին
իւրաքանչիւր
զարկը
ուրիշ
բանի
չէ ր ծառա
յեր
բ ա
յ ց
միա
յ ն ա յգ
աՀաւոր
թռ
յ ն բ
մա
բմնէւն
զանազան
բքիքնեբուն
մէք
աւելի
եւ աւելի
մտցնելու
՚ • . :
՜ Հիմա
աղ^նակն
ալ սկսեր
էր
թեթեւ
,
շ ա տ
թեթեւ
խուլութիւն
մը ցոյց
տալ.
Հօրը
ամբողք
ս ա ր ս ա փ ը այն էը
որ մ ի
գ ո ւ ց է այս վերքէ՚նն
ալ • • •
Ա յ գ պ ա ր ա գ ա ն
գռւշակելբ
գ ի ՚ ֊ ր է ն է\
ընգմէ քեցէ
, բ ա ւ է էր արիւնն
ալ
քննել։
- Ոչ, ոչ, բ ա ց ա գ ա ն չ ե ց
գ ե գ ն ե լ ռ վ
. – ՚ ։
Ր՝ող
ա յ դ
մէկին
ապագան
ալ անյայտ
^ը–
նայ • • • : Խուլ
տղաքնեբ
ունենալ
, այն չէ
ցաւը
գլէսաւոր
, բայց
գիտնալ
թէ
անոնք
խուլ
են մ ի միայն
իմ մեղքովս,
անոր
Հա
մար
ոբ աասնըՀինգ
տ ա բ ի առաք
օբ մբ,
տ ե գ մը ե"
շ^ուցի
. . . շնացի
• • • :
Աչքեբը
թրշեցան
, փայլեցան։
Ա կ ռ ա ն ե –
բբ
կճբտեցին
բերնին
մէք
մանրախիճեբ
վւչրելոլ
պ է ս : Րայց
որո՞՛ւ
բ ա ր կ ա ն ա ր :
Այս
նախնական
մ աբղբ
ռրուն
Համ
աբ
վրէմէսնգբութիւնը
կեանքին
էլեբագո
յ ն
Կպարտութիւն
ու օրէնքն
էբ
այժմ
իր վը–
րէմբ
ուրիշ
մէկէն
չէր կրնար
լուծել,
բա
ցէ։
միայն
իբ անմեղ
զաւակներէն
...
Ա ս տ ո ւ ա ծ
, Ա ս տ ո ւ ա ծ • • • քու արիւ
-
նէդ
ե ր ա խ ա ն ե ր
չունի՞ ս դուն
...
Մ ա
նուկներուն
փչուր
մր ղութ
չունէ՞՚ս
գունէ
Ու
գլուխն
երերտկալէն
ու Հ ա ս ա կ բ ճօ
ճելէն
երբ սկսաւ
Հեռանալ,
ես գ ե ռ ան -
չարժ
մնացած
կբ դիտէի
լեռնցի
տ ի տ ա ն ի
իր
ա Հ ա գ ի ն
կ ե ր տ ո ւ ա ծ ք բ
. . . Գ ա ճ ա ճ
թէ
Հսկայ
, մ ա ր գ
որքան
փոքր
է
բնութեան
անյեղյփ
ու աՀաւոր
օրէնքներուն
առքել
յ
Ռ–
ԱԵՒԱԿ
(Ս՝նացէալը յաջորդով)
Fonds A.R.A.M
