«Սմէն ՍԱՐԴ
ԻՈ Ց ս ոյս ր Գոթ1)՚Ին»
ՕՐՈՒԱՆ Շ Ա ՐԺՈԻՄԻՆ ՀԵ Տ
ԵԻ ԱՆՀԼեԻՍԱՔՍՈնւԵՐԸ
Վձրջերս
պսէաաՀմաւքբ
ձեռքս
անցա՛ն
«Պայ -
քաբ»ի
232
եւ
233
թ ւ երբ, ոբաեղ տպագբուաձ՝
է
Պ՛ Արչակ
ԱչպօյաճԼանի
«Ամէն
մարգ էբ
յարմաբ
գործիՆ » յօգուածբ։
Ց"՚բգելի
յօգուածագրի
ա -
սութեամբ
իր այգ գբսւթեէսն
չաբժաւլէթբ
եղել
է
Պ • Ա. ւ՚շակ
Ջօւգանեանի « Հայասաանի
կոչնա կ^ քւ
մէջ,
Լեւււն
Շա՚էթլ,
մահուան
առթէլ,
ղեաեղուահ–
յօգուած֊բ
,՜ որւոեգ Պ • Ջօպանեանն
անգրագաոնա–
չով նաեւ
Հ^անթի կուսակց
• - քագաք,
դ.ոբձ-ւ՚ւնէու–
թեանբ եւ յքւչատակելով
նբա ոլնեցաձ֊
մասնակ -
ցութիւնբ
Պօղոս
Ն՚՚ւպարք,
նա քսա ձե ռնո
ւթե ամ բ
Փարէզում
կայացահ՜
Աղգ . Համ ադում ա ր ին , ի՛՛՛ է–
ւգէս նաեւ նրա մ ասնակց ո ւ թի ւն բ ոուս
բոլշեւիկ
կուսակցութեան
Հ
եա յանաւն
Հայասաանի
Հան -
բապեաութեանւ
Մոսկուա
լոլմ կաաարուելիք
վրա –՜
փուկ
բանակցութեանւց
մէ^, եկել
է
// այն եղբա -
կացութեանւ
, թէ «Երկու
սլարագայինւ
մէջ ալ
Շանւթր
երեւ ա%. եկաւ
փ
բր կրքոա
գործ՜իչ
մ լ։ , իբր
պագարիլնութիւնբ
պաՀել
չղիացոգ
բանագնաց
մ բ ։
Ջիչեբք՚նւի
Աքէս
վարսլեա
վքււանաղէաի
գիմա -
ցր
ուքքիչ աեսակ
Հայ ՚քբծիչ
մր պէաբ էր Հանւել,
0՚"ւր,թերբ
այղ ոլէո
բրին եւ օղ աուեցան » :
« Այ" աողեբբ,
գբում է Պ՛ ԱլսքՕյաճեան ,
փոթորքւկ
յարուցին եւ Դաշնակցական
մամոլ -
չ ին մէջ ոկսաւ
յարձակո
ղ
ա
կան
մբ
Ձօ սլ ա նւեանի
ղ էմ , մաոն-աւոբաոլէս
« Յաոաջ
՚ֆի
իւմբագբասչեա
Շաւա
ր
շ Մ իսաքեանի
կողմէ» :
Վերջինա
սլաշաոլանել էր աքն աեսութքււնբ ,
թէ « Ով ալ րյլար
Հայասաանւի
Հանրապետու -
թեանւ ղեկավ ա րնե րոէն
կողմ
է
Ս՚-ոսկուա
գրկուած
բանագնւա ցբ , միեւնո
լն միւաականւ
արգիլնքին
"լի՜
տի
յանգէ
ր այգ Հ ա ք սլատո
ւ ի րակբ
՝» ;
Ընկեր
Շ • Մ իսաքեանի
վերո յիշեա
չ տեսա -
կէար Պ • Աւ՚ւլօ յաճեան
բ շատ իրաւա ցիօրէն
ղ բտ -
նում
է
ճ ի շգ եւ իբ կողմ ից աւեք առնում • «կա
րելի չէբ Գ
"՚–ք
/Է
ոեւ.
է
/ա
ջ
ո ղ ո
Լ
թիէ ւն ակնկալել եւ
առո
ր
Համ աբ
Շանւթբ
մ եղագրանքի
ենթարկեԼ
թերելս
ճիշգ չէ : ԱքՍ մասին
վիճել
անւօղուտ
է ,
քանւք։ ո
քէ
ւղա
ր
ա գան ե ր բ մեր շա Հերու
տեսակէտով
չավ։ո։ղան։ց
ղէշ գա սա ւոր ուած
էին ,
Հետեւաբաբ
Ջօսրոնւեանւ
–.սւն լաջողութեւ՚ւնւ՛
բովանւգակ
սլատէհս -
իէԱէնատուոէ
թիլնբ
Շանւթին
վեբաղրելով
,
^1
՚ԼԳ
գատաստան։
մ բ
չէ
բրած » %
Այսչավւ
սլա շտ սլանա ղա կան բ
Շ անւ թի
նւկատ -
մ.ս
։մբ
բաւարաբ
չՀամա րե լով
, Պ •
Արգօյաճեանբ
շաէւունակում
է.
«
Ամէնւ մարգ
անւկարելի
է
որ
օժտոէ ած
Րւ
քա
ք ամ էն։ կարողու
թ իւննւե բով եւ մեծ
գրաւք էտ
ւէ բ անպատճառ
սլէտք չէ եղած
ԸԼԷ՛" /
նւաեէ. յաջող
դիւանաղէտ.
մբ» :
Մինչհլ
այստեղ
Համս՚միտ
ենք յ"՛րգելի
յ**գ՜
ուածագբքւ
Հետ,որ
աւԲէն մարգ օմաուած չէ ամէն
կաբողութիւնւներով
ել ամէնւ մարգ
իր
յարմաբ
գործ
ինւ պիտի
լծուի :
Այս
Ր"յ"
ր
յետո
յ Լեւոն։
Հյանթի
փոխարէն
անոնց
«Լե ղո ւն Հասկցող»
քցաաիսեան։ի
սլէս
ճկուն
քագԱ
՚քաղէտին
անւտեսելոլ
խնգիր
մէջ
Բ^Ր^ԷԱ
մ իանգամ ա յն
ան։ տ րամ ա բանական
է
,
մ ան
ա
լան գ
որ բսա էութեան
է լ ճիչգ
չէ
. Պ •
ե
ատիսեանբ
ցար ական
Ո՝" ւ" ա ս տ ան։ ի քագաք • գործիչն
երի
«լե
զուն»
լալ
էր
Հասկանում եւ այգ իքկ
պատճաոով
բոլչեւիկների
Համար ոչ Հաճելի
բանագնաց
էր
է
Բացի այգ, Պ՛ Ալպօյաճեանւբ
այնպէս
է
մօտենում
ինգբին
, կարծես թէ էյանթբ
մենակ
է
եղել
ու.
բանակցո
լ թիլննե
րբ վարել է անկաիս պատուի րա -
մլոլթեան
միւս եբկու
անգամնեբից
:
Շանթի
պատուիրակութեան
անգամնեբից
մէ
կբ տողեբիս
ստոբտղրողնւ
է
եղել
, մ/"–"^ ղաբա -
բաղց
հ ք^ւկեր Լեւոն
Զ"՛ Ր էֆե ան բ ,
Հա
յաստանւի
խորՀրգաբանի
անգամ
, նախկին
պաչտօնեայ
Բագ–
լում
, իր սոց ի ալիս էոա կան ծագումով ու ղի
ՐՔ"՚Է
մ
իա
լնգամ ա յն
քէնղու1ւե
լի
բո լշե ւիկնւե բ ի
Համ ար :
իսկ ես օրուայ
յայտնի
Հայ բոլչելիկնւեբի
Հետ՝Ա՛
Աեսնւիկեան
, Ա . Լուկաշին
,
Ա. կարինեան
եւայլն
մտերմական
յա բա բե բութ
ի ւննե բ ի մէջ էի ^ գա -
սբնկերներ
էինք,
իսկ Ա– երկուսի Հետ նաեւ
Համ–
երկրացիներ։
Բացի այգ, է " ՚ ւ
ծանօթութիւն
եւ
մաերմութիւնւ
ունւէի Անւգբկովկասի
բոլշեւիկեան
երրորղութեան
ղեկավար
Աերգօ
Օրժօնւիկիձէի
՛Հետ,
ոբինէ մօտ ծանւօթ էի Ո՚ռ՚ւաովում
1918
թ՛՛
ելորր
այգ. ժաման,ակ
գտնւում էր Խ
"ր
^բգ՛
Աղէր"
բէ
յջանի
մ
ա քրաքաղաք Բադ ւում :
Բոլշեւիկների
«լեզուն։»,
նրանց « մառղ.ոն
»բ ,
նրանց
մտայնութիւնը
եթէ Հասկացող
մէկբ կար,
մանալանղ. այն օրերին,
մէկբ տողերիս
գ
^ողնէ
էր •
Պարտք
եմ Համարում
այստեղ
յայտարարելու
,
,որ Շանթի
պատուիրակութեան
անունից
բանակ–
ցութիւնների
իրական
վարող
ր ես եմ եզել
Հմտքե–
բ ի
փո խանակութե
ան
իմ աս սա վ) ել որ մեր
մէ՝ջ
սկղբոլնքայքւն
խնգիրների
շ ո ՚ ֊ ր ջ որեւէ
տարա *
կ արծ
ութ
իւն դո յութ իլն
չ ք։
ոլեեցել
ՄիԼանկեալ
յիչատակելով
ի մ
անունը
Պ՛
Ալ -
%ախադաՀ
Ըողվէլթ,
որուն չէբ
բնկերաց,սծ
Հովքքինս
առաջին
անդամ
րլլալով,
Բէպէք կան -
չեց
Մորկբ՚եթոն։
կԴրեւի
կ^ռզէր
անողոք
Հաշ -
տութիւն
մր պարտագրել
Գերմանիոյ
,
առանց
անւգբա դառնա
լու ոբ վերջինս
անկարող
պիտի ըլ
լար
ապրիլ,
նոյնիսկ
տամանելի
պայմաններու
տակ, եթէ դործադրուէին
Մ"րկը՝եթ՚՚յի
գագա -
վւարներբ :
Զբբչիլ նախ կր դժկամակի
.-֊- « Ջեմ
ուզեբ
Անպ-լիան։
շղթայու ած տեսն։ել
դիակի
մբ Հետ» ,
կ՝բոէ։
Տետոյ
տեղի
կուտայ։ Կըթուի թէ երկ
ու
պատճառաէ.
ւքոբկբնթօ
անոր
ա չքին աո.ջեւ կբ
ց" լ՛՛ւ ց՚^է
1
ղերմ անւ մբցակց
ութեան
աեՀետացոլ -
մ՚ւվ,
Մեծն։ Բբիտնփոյ
քաղելիք տնտես. շաՀերը :
Երկբորդ,
անզնաՀտտելի
առաւելութիւն
մր ,
Ո ոզվէլթի
Համ աձա յնութիւնբ
, ոբպէսզի
յազթա -
՚նակէնէ վերջ
Ո-ո՚րբ
գրաւեն
Անգլիացիներբ
, եւ ոչ
թէ
Ամերիկացիներբ
:
Աեպտ. Հ6ինւ Բէպէք կբ Հասնի
իտբն : Ուժ ֊
դնօբէն կբ բողոքէ եւ բախում
մ բնւ ալ կ* ունենա
յ
՜^Ո՚^ք՚/՚ք՛
^^՚ա : Երբ ստոբաղրոլթեանւ
լու րբ 1լառ–
նւհն , Հրլ եւԱթիմսբն կբ շշմինւ։ ^անր
նւկատողոլ–
թիւնւներ
կ՚՚րնեն։
Րոզվէւթի
: Հբլ Համաձայն էր
որ Գեբմանիա
Հսկողութեան
ենթարկուի
25
տարի,
եւ ի ո ապ բուստի
մ ակաբդակբ
ւյտծ րքք"՛ լ
ան։
որ
յարձակած
ժոզռվոլրգնեբու
կեանքի պա լմաննե -
րէնւ : Բայց կըբացատրէ
ա յս
անի
ր ա ղ ո րծե
լ ի
ծրագբին
Գերմաններունւ
ել Համա շխաբՀա
յին
Հ անբ . կարծիքին
վ րա յ ձդելիք
աղիտա
լի տպա -
ւոր
ու թիլն։ ր : Հրլ , Աթ ի՛ք "բն եւ Հո փքինս մասամ
թ
կր
յաջ ողքէն
Համ
ողե
լ նախադաՀ
բ :
Ա՚ոբկբն։թոյի
ծրագիբբ
անղլեւսաքսոն
քազա -
քականւոլթեան
վւաստա թուղթ
մը չեղաւ : Եւ
՛ո չ
ալ ուրացուեցաւ
կամ մերժուեցալ
, մին։չեւ նախա
դաՀ
ք^՚րումբնփ
յա յտա րա բութ
իլն
ը ,
3
Յուլիս
1945
:
ԱյսուՀան։դե
րձ անո ր
զ աղափարներր
տեղ դբ–
տած
են երկու
վւաստաթուղթերոլ
մէջ՛
Փոցտա–
մի
Համ աձա յնոլթեան^
ե ւ^ ^ բնւդՀ ՚ , սպա յակո լաի
պետերուն
տրուած
1067
ՀրաՀանզին
մէջ ,
.որ ամերք՚կ
՚ քաղաքականութեան
րնգՀ
՚
ուղեցոյց
մր կր ն։կատոլի
, Գերմանիոյ
մասին,
մինչեւ Տու -
լիս
1947
:
Եալթայի
մէջ բուռն
վիճաբանսւթիւ^ւնւեբ
տեզի
1^ունեն ան ԼեՀասաան
ի արեւմտ
՚
սաՀմաննե
բու
մասին : \
944//
՚/^/»^^5/
ամիսներուն,
բանակցո
լ -
թիլնւներ կատա ո ուած
էին։ Լոնտոնի
լեՀական կա–
ոաէիարութեան
եւ անդլ՛ ու ամերիկ՛
կառավա -
բութեանց
միջեւ։
Այս բանակցո
լթեանց
իբրեւ
Հետեւան։ք
, ստռրադբուած
էին
երկու
դադտնի
նամակներ : Առաջինը,
Նո
յ ՚ 2ինւ . գրուած էրյա -
նուն
Անւղլիոյ
վսւ բ չասլետ
ինւ , որ կ^ընգոլնէբ
0տէ–
Ր
1՚
Դ
1՚^
Ր
՝ Շթէթինը
մէջր
Հաշուելով,
առանց
ճշ -
գելու ,
11111
կ ա յն , սաՀմ անագծին
Հարաւ
՚ մասը
է
Կր խո ստանար
Ա^՚դ քի" ,ք *"քակցոլ
թիւնն
ու . եբաշ -
խաւոբու
թիւնբ
, եթէ նոյնիսկ
անւնւպաստ
զ.իրք
մր
րռնէին Ա՝ . ՆաՀանղնւերբ
։ Եբկրորգբ
,
Նոյ–
I
7ին , սաորաղ րուած էբ նախադաՀ
Բոզվէւթի
կողմէ ել կ^բսէր թէ՝ Համաձայն
պիտի
ըլլայ Լե -
Հասաանի,
Խ ՚ Միո՚֊թեան
ել Աեծն
Բրիտանիօ^\
կողմէ
ընգունուած
որեւէ
կարգագբութեա%
, ^
Պիտի չՀակառակի
բնակչութեանց
աեղաՀանոա. Լ
Լ
թեան, եթէ իրագործելի
Համարուի
այգ։
Գեկա
՚ \
\նին,
Անգլիոյ
երեսփ՛
ժոզովին
մէջ
Ջբրչիլ կը
թուէր
ԼեՀաստանի
քաղելիք
օգուտները,
քանթ
»ք
յ
Արեւելքի
մէջ ձգած
Հոզերուն
վքոխարէն
,
աւելի \
Հարուստ
Հողեր
սլիաի ստանար
Արեւմուտքէն։
Եւ
յ
կ՝աւելցնէբ
՚
\
«
Մ ի լիոնաւո
բ ԼեՀ եր պիտի
փո խա գրուին
քԼ, \
րեւելքէն
դէպի
Արեւմուտք
, եւ միլիոնաւոր
Գեր֊ ^
մաններ
պիտի արտաքսուին
ԼեՀաստանի
ձգուած
^
Հողերուն
վրա
յէն։
Որովհեաեւ
վսւարուլքը,
՝ի18
՚չ
. ՝.
քւսն գիտէնւք, աւքէն՝էն գռհւացուցիչ
ԷՆ
աւքէնէն տէ– )
Նակւս((ւ ւքեթ՚11.տ1(1 է ։
Միւս կողմէ չեմ Հասկնար
, թէ ՝
ինչո՛՛ւ տեղ պիտի չգտնա
լի
Գերմ անիո
յ մ էջ
, Արե
ւելեան
Փրուսիայէն
ել միւս
Հողամասերէն
ար -
տ աքս ուած
Գերմ անն ե ր ո ւն Համար : /՚ վերջո
յ
6~7 ՚
միլիոնԳերմաններ
սպաննուած
են արդէն
այսղար– )
Հոլրեքի
պատերազմի
քչեթացքին
» յ
(ԼեՀական
Ո
պիտակ
Գէբք
,
1944—1948)։
1
Մ իեւնո
քն
մ իտքերբ
յա յտնեց
Եալթա
յ ի մ
էջ ֊ .
կ բ մնար Համաձա
քն ի ք ԼեՀաստանւի
ձգ^ւելիք
Հո - ՚,
ղեբու
տարածութեան
մ ասի՛ն : Ռուսական
նախա– Հ
գիծր
կ^րսէր.
«ԼեՀաստանի
արեւմտ՛
սաՀմա - \
նագէոլիւը
պիտի
անցնի
Շթէթի^էն
, պիտի երկա– <
րի Հ)տէ քւ ի Հա րաւբ
, ել աւե
լ ի
Հ եռուն
արեւմ
»/
ւ ~՜
Նայսէն՝^ : Ջբրչիլ
բնոզիմացաւ։
Ըսաւ
թէ
ԼեՀաս– ։
տան
չէ
ր կրն
։ււ
ր «կուլ տալ» այդ բոլո
րբ
:
Առա - ,
ջարկեց
Օէոէրքւ րնթացյւբ եւ աւելին
Ըքքալով վե -
I
լ
՛ին
Սիլեղիան։
Ամերիկա
միացալ
անդլ՛ •առաջար–՜\
կին
՚.
\
՝ \
Երկու
նա իսագիծե
րո
լ
միջեւ
եղած
տարբերոլ^– |
թիւնլւ շատ մեծ
էր է
Անգքեւսաքսոններբ
սաՀմա՛ - ;
նաղիծ
կր
նախաքոեսէինւ
աբեւել՛
Նսւյոէն,
ոբ։
կ՚՚անցնւի
Հաւք ան՛ուն։ քար աքէն
ե լ մօտաւորապէս– .՝
9700
քառ^
քմ.
կբ
պո
՜կէ
վերին
Սիլեզիայէն,
\ ,5՛ \
միլիւ֊ոն
բնակի չով : Մինչգեո. աոեւ մտ՛
Ն"՛ յսէն , ՚
աւելին
րլքաքով,
իր
մէջ կ՚առնէ
ոչ
միայն
26.000՛՛ I
քառ.
^մ . Ատոբին
Աիեղիայէնւ,
Պրեսլաւ
^
Լիէկնից
քաղաքներով
ել
3.5
•մի՛լիոն
բհակչոլ
թեամբ,
այլեւ
կարեւոր
Հոգաշերտ
մրն ալ Պբան–^
տէպուրկէն : Զկրցան
Համաձայնիք,
որուք
զեկո
ք– Հ
ցբ
խմբագրուեցաւ
Հետեւեալ
ձեւով.
«Երեք պե~\
տերը
կբ
նկատենէ , որԼեՀաստանի
աբեւել. սաՀ- .|
մանը պիաի
Հետելի
Բրրղր^ի
գի
^ի՛^՛
) կարզ. Ր՜՛
շրջաններու
մէջ
5—8
քիլոմեթր տա ր բե րո
I
թեաւէ
բէ ՚
փ
նպաստ
ԼեՀաստանի։
Արեւմտ՛
սաՀմանիւն
վերջ֊ .)
նական
կարդաղ.րո
լթիւնւբ
կր
յետաձգուի
Հաշտու–
I
թեան
Համաժողովին
»:
Թ՛Ա՛Թ
՚ \
՜–^՝^՝–՜ ՚՜ ՚ ՚ ~ ֊ – ֊ – » ֊ – ՚
՚ ՚֊––––
^^.֊^^.^^.^ ^ I
ՏԽՐՈԻՆԻ ֊ ԱԹԱՆԱՍ
ԲԱՀԱՆԱՅ
1
Աթանաս
քՀ՚^՚յ՛
Այվաղեան
,
որ
վերջերո
վախ-Հ
ճանեցալ,
Աոֆիայի
մէջ,
ծն^լրւծ
էր
ա11ին
, Պ բ" ւ–\
սայի
Ենիճէ
գիւղը : Յաճախած
էր
, Արմաշի Գպ -Հ
րեվանւքը : Ուսուցիչ
եղած
ԷԲԷօթէՀեա
եւՄարմա––՝–
ճոլխ
քաՀանայ
ձեձնադրուելով
1905^5՛,
Ենիճէխ)
ՎՐ"*.1՛
1915/՛
աքսՐրին
ապրած
է
Ջա յ Ա
թասիօն\
Պոլովատին
,
1918/Տ՛
վերադարձաւ
ծնւնգավայրբ
եւ.Լ
նորոգեց Ա.Յակոբ
եկեղեցին,
զոր մղկիթի վե
բածած
էին Թ՚ուրքեբբ : Վեբաշինեց
նաեւ
գպրոցը^–
Աւերակներու
մէջէն
պլպլաց
ԼուսԱ
՚ւո
բ ի չի կան –^
թեղը ։ Ենիճէ
գիւղի,
12
Հազար
բնւակչոլթեա
^շ
մնացորդը,
120
բնւտանիք
(300
<ոզի) անգամ
մը՚Ա\
ալ ծազկեցաւ
:
. ՚
Հազիւ
երկու տարի անցած եւ դեռ
իր
քրտնա՛–
թոբ
աշխատանքին
պտուղբ
չվայելած
,
պայթեցաւձ.
յոյեելթոլրք
պտտերս/ղմբ եւմեր գիւղր
աեզաՀաՆ՛^
պօյաճեանը
գբում է, որ Հ՛ Տէրաէրեանբ
Ջօպան–
եան։ի
գիտոզութիլնը
Հերքելոլ
ՀաէՐար
փութացած
է <^.Ասսլարէզ»ինէ յօդուած
Հասցնել,
որաեզ
«Շան։ -
թի պատուիրակութեան
ձա խողո
ւթ իւն բ կբ պատ
ճառաբանէ չատ իրաւացիվ՚ասւոա
րկո ւթիւննե բով
,
բայց կբ զգուշանա
յ խօսելու
Շանթի
իրր
դիւանա
ղէտ
ել բանաւլնւաց
կա րողւ՛ ւ թի ւննւե րուՀ։
վրայ»։
«Ասպարէզ»ի
՚1։
յօդուած
չեմ «Հասցուցած» եւ
ոչ է լ նպատակ
եմ ոււնեցել
Պ–
Ջօպանեանի
դիտո -
ղութիւննէերբ
Շանթի
մաոինւ
Հերքելու
, քան։ի ոբ
«Հայաստանի
կոչնակ»բ
կարգալու
Հնարալոբու -
թիւն։ չեմ ունեցել
։.
Պ • Ջօպանւեանի պէս , Շանթի
մաՀուանւ առ -
թ ի լ ես է լ մի յօդուած
էի զետեղել
«Ալիք» օրա -
թերթում
: իմ նւզատակս է եղել
ո է թէ
վերլուծում
կաաարել
Շանւթի
գիլանազիտ
՚ բնգուն։ակու
թիւն -
ների
մասին,
այլ ւէտս.դրութիւն
եմ ունեցել,
որ -
պէր
Մոսկուայի
բան։ակցութիւննէե
ր ի
իրականւ
վարոզը,
անաչառ
կերպով
Հայ Հանրութեան
ծա -
նօթացնւելոլ
Շանւթի
պա
՛ոո ւի բակո
է թե ՚սն «ձախո -
ղոլթեան–»
իրական եւ աոարկայական
պատճառ -
նեբի
Հեա։ Ես այն կարծիքն
եմ ունեցել եւ այժմ
էլ մնացել եմնայն կարծիքին, որ լաւ դիւանւա -
ղէտբ նա է, ով իր թիկունքում
ոսւզմ՛
բաւարար
ուժ
ունի,
իր ի,օսքր
գիմացինինւ
Հասկացնելու
ու
սլարտազրելոլ
Համա՛ր : Այսօբ
եւ ս
, Պ •
Ալ"թյ"՛
՜
ճեանփ կարծիքով՝
մեծ պետութիւննե
ր ի լաւ ու
՚ւ՚ոբձուած
, արՀեստով
դիւանագէտները,
ինչսլէ՛՛ս
են մէկբ
միւսի
ետեւից
պաբտւում ու ձախողաւ -
թեան
մատնլում
ռազմական
ու տնտես՛
բալարաբ
ռւժ
չունենալու
պատճառով :
Եթէ Պ– Ալպօյաճեանը
այստեղ
վերջապէս,
դնէր
իր յօդուածին
, այն։ տպաւորութիւնր
սլիաի
ունենայի, թէ մի բարեմիտ
յօդուածագիր
իբ
եբկմտանյխ
է յայտնաւմ
Շանթի
պաաոլիրակոլ
-
թեան, մասին եւ ենթադրում
, ո ր
թերեւսաբգիլնա–
ւէտ կբ լինէինք Մոսկուայի
բանակցութիւննեբը
,
եթէ
Շանթին, փոխաբինած
լինէր,
օրինակի
Հա -
մար , Պ • Ա • հՏատիսեանւը ելբնդՀան։րապէս
, ոբ -
պէ" տեսակէտ՝
«ամէն մարգ իր յարմար
գոբծի՛^՛» :
Ատկայն
, դժբախտաբար
, Պ •
Ալսլօյաճե
ան ի
յօդուածի
շարունակութիւնը
եւ վերջաբանքԼ
«
Ա՛
սոր
ի՞նւչ պիտի
ըսէին
մեր ընկեր Բան,ջո ւն ին ե ր ը»
զ արձուածքր
, ինձ բոլորովին։
Հիաս թափեց ր քւն եւ
կասկածի տակ
դրին յօգուածագռի
բաբեմտու -
թիւնր :
Պ՛ Ալպօյաճեանէն
առանց
իբ կողմից մէկ բառ
աւելացնելոլ
կամ պակսեցնւելու Պ–
Տէբաէրեանի
ական,ատեսի
վկայութեան.֊ դէմ պատմութեան
Հա
մար մի փաստաթուղթ
է մէջ բեբում :
«\933ի
Հայ
մամուլի
շ,,,տ օրզաննեբի
մէջ (որո՛՛նք
են) Ե՛
Թ՛ ստորագրո,
թեամբ Հրաաաբակուտծ
է շաա կա
րեւոր
գրութիւն
մբ, որ մինչեւ
Հիմա է լ չէ Հեր -
քուած \
ՀԱՄԲԱՐՋՈԻՄ
ՏԼՐՏԼ՚ՐԵԱՆ
Fonds A.R.A.M