էջ մը պա^մոպթխՏավ
Ալ փաԱսւ չունիւք յ ֊ է լքարդիկ դհո. երէկ,
Աս|րհցա6
ի բ 1 յ ՚ 1 1 ց սըրտիՐք հտլքա^այն,
Ս՝ււո.սւց31Նմ1Թ այսօր զերթ չարաշււՆք ւքէզ ,
Մթ ^ Բ է յոյււիէւ դէմքը ծիածւսՑ • - - :
՛կասկածէն է էզատեր ս|ւ.րահր(ւ •աւյ՜օօբոււ՚ւէյքյ ,
ՈՆ
սէրն հոԹ չռւյՏ^ այլեւս ոչ ւՐէկ դեր ,
Սեւ թ՝ոյն. կր եոսի ս։փդ արեան փռլսաԹ,
Մի՜նչդեո– երէկ՝ կեաՕք ՈՆ իինդ կը յորդէր • • • :
Ու Խւդին.՝ օ՜ւոա|ր դժթսւլսսւ՚ի վիշալւՏւ,
Հոն չ՚աւրձադւսւնցեր. ե ՚ ր զ ն իսկ դուարթռւն ,
Խաւ-՚արՏ անթ–ափս՝ւՕց ճնշեր է չ^.րս դ ին ,
Ոսսւայնի պէս՝ հոն՛ սարդեր են արբ–ա.ն
լքտքի.ն ր֊եՆազւււրկ սւսւհւքաՏւներէն նեբս,
կրկէս է րաւցայյր 1փրքերւււ աԹյա<յ ,
կը ՚նայ|ւ|ն;ք շռւար իրարռւ երես,
ԳըտնելոՆ հոն լոկ ա1(;դյւււն1դ ՜ւք՚անյաա՚ակ– • • :
X ՚
^ այց այդ անգոՆէւդիւն խորը տակօս|ւ|ւն,
Անեղծ է բոցը սրբաշունչ կաւխյ • • • :
Ու. հացիներաՆ դարբն՚ուցին վըբան,
կաւՐքին պւպպս։.աներՐււ տյոօր կը հիընւան,
կոփելու անզուսսւ յարոյցքը վաղււււա1նւ,
Դա,րերու ժաոաւնդն ապրելռ՚ւ կրկէւն • • • է
Այն աքսւեն Օորէն ու.ղի։Ոէրէն հիբ,
Մեը քայլերուն աակ
ըռւո. րուո ւ|աըդ ու խ|ւր,
1|իտի բոլորենք աշիարհն այս ընտիբ,
Ցեո,ք ձե ո քի տուած հզբայրւււթեամբ հ ի ն – – – ։
ԶԱՐԵՀ
ԳԱԶԱԶԵԱՆ
Փա1քւււդիծ
մը "՛յս սւոթէւլ. :
՚
Տ "՛ր ինձ ր ՚իհրմ անիա սւպրոգ բարեկամ
մբ կբ
պաամէր
թէ օր մր Գերմանացի
մբ իրեն
բսեր
է*
«Դուք
Հա քե րգ քաքեք ^էք գիաեբ
, ո
րովՀետես
դինտոլոբութիւն
չէք ըբաՏէ^ է
ւԼնչուչտ
Դերմանացի
ին կարձ՜իքը
նաիա-սլա
-
շար ում է : Պերլինի
մէք ճա\նչցած
երկու
Հայերբ
չեն ոբ
ամքչ՚՚՚դջ
^ա յո ւթ ի ւն ր կբ
^ե րկա
յու՚ց՚1ւեն
;
քԼնոչիառի
վիոչաոիր
մք^ւ ալ երբ. աոա^ին
անգամ
Յէրանսա
կբ մոյնէ, քարափին
վրայ տեսաձ՜ առա
-
ջի՚1ք ^ւ1
՚^Ր
ԸէԼ"՛
ք շիկաՀեր
եւ իր յաջորգ
վէպին
՚^^ք. հւ՛ ԴՐէ ՚
՚՚ւք՝"լոր
Ֆրանսացի
կիներբ
չէկ
են՚Տ^
է
յյ՚աբգուն
բնական
քալուահ-քբ
բքան
կապ
ու5ւի գինոլորական
քայլեբյււն
Հետ
է
\Լ քս ալ թոգ
ճ շգեն
մ ս։ րմնակր թանքի
մ ասնա–
գէ առն երբ :
ՎԱՀՐԱՄ
ՄՈՍԿՈՖԵՄՆ
աՈԴԱՑԷ-Բ
ԵՒ
ՏԱՐԱ&ԵՑԷ-Բ
Հ 6 Ա Ռ Ա Ջ > Ը
Գ^ակ^սԱ կապեէ
ՀԱ6ԵՐՈԻ
ԵԻ ՎՐԱՑԻՆԵՐՈՒ
ՄԻՋԵԻ
ԽՄԲ
« Սով– Հայ«ուտՅաԸ5> աւքոո^դրի 1952ի
թիլ 9էն կ՚աւքփափեՕւք հեսւեւ֊եալ
տեզեկութիւ՚ն -
էհրը . -
Դարեր
շարունակ
Հայ
ե լ
վքաց
ժողովոլրգնե–
ՐԸ քաղաք., անաես
. եւ մ էակոլթային
ամուր ու.
ջերմ բաբեկամութեամբ
կապուած
են
իրարու.
Հեա։
Այս երկու
մ ոգո վո լրւ^1. ե րո լ
առաջոյ
լոր
մ
արգիկ
օտար
բռնակալներէն
աղա տա
դրուելու
Համար
միշտ գիմած
են ռուս
ժողովյրղի
Օէէնոլ
-
թեան
:
- • –Հայ
ե լ
վրաց
մողովոլրգներոլ
գրագէտ
-
նեբու
միջել
արմատաւոբուած
է ղրական
փոխա
-
գարձ կապի
ե լ
փորձի
փոխանակման
աւա՝1դոլ
-
թիւն
։ Հայկ .
գրական
ամ սագրե բուն
մ էջ բաղմ ա–
թիւ
անղամներ
Հրատարակուտծ
են Վրացի
գա
֊
սական
եւ
ժամանակակից
գրոգներոլ
^րԿ^ՐՐ ՚
Լոյս տեսած
են իլ. ճաւճաւաձէի
, Ակ. Տերեթե
-
ԺՒ
՚
հգ ՚ք՚1՚^"շ՚^հ1՚1՛
1
•
^լգ1""չ*–իլի»
Վ • *Իլ"*
-
1-այի եւ ռւրի^երոլ
դոբծերր
;
Վրացի
ժողովուբգբ,
որ շատոնց
ի վեր
ծ՚ա -
նօթ է Տ– Թումանեանի
բանաստեղծութեան
երեք
անգամ
մասնաւոր
գիրքերաԼ
լռ յս բնծա յեց
ա՛նոր
ընւտիր երկերու
ժողովածուն
է
1935/.5՛
վրացերէն
լոյս տեսաւ
Տ ՛ Թ՛ումանեանի
Հէքեաթներու
գիրքբ .
յյբ
մեծ Հետաքրքրութիւն
ստեղծեց
վրացի
լ/ւ.թեր– ՚
ցասէբ
Հ ա ս
ա
ր ա կո
ւթ
Լ
ան մէջ : Թումանեանի
բն
–ւ,
աիր բանաստեգծո
է թիւններբ
զետեղուած
են վրաց ՝•
չեգուի
գասագիբքեբոլ
մ էջ :
յ
1930/1՛
Վրաստանի
պետակա՛ն
Հրասէա-բա՚կ
-
չական/բ տպեց , վրացերէն
լեղուով^
բանաստեղծ
3 . 0՝ակ.ոբեա
՚եի
երկերու
ժողովածուն
:
Վերջին
տա
րիներու
բնթացքին
երկու
անգամ
Հրատարակած
է Աւ • իսաՀակեանի
«Արու
Լալա
Ա՚աՀարի–>>ն
: 1952/՛^՛
«Սովետ
. Գրող՝»
վրացակէան
Հ
րատաբակչականւբ
լոյս
բնծայեցԱւ
.ի ս
ա
Հ ա կ եան
ի
լյնտիբ
երկերու
ժողովածուն՝
վրացերէն
:
իւիա -
Հակեանւբ
վրացի
ժողովուբգին
սիրած
բան։
աս
-
տեղծներէն
է :
Հ տ լրենւա կան։՝ մ եծ սքատե րաղմ էն ետք
,
վր՚"Հք
եւ
Հա
ք
ղ րա կան։ ա րժէքնեբու
փոիւագարձ
թա րգ -
մ
տնէու
թիլն բ լա
քն։
ծաւալ
ստաղս՚լ
; Ս կսաւ
սերա
Համ աղ ո րծակցոլթ
իւնւ
ւ Դբականութիւննւե բու
մեր–
ձեցումր
այժմ
կ
՝բն
/թս՚նայ
ոչ միայն
մեծ
երկերու
թաբղմ
՚ան
։ութեամբ
,
այլեւ
ղրաքննաղ
ս՛
տակախէ
(Օգ
ու
ածն ե ր ո վ , ղ րական
ո ։ ս ո ւմնւսէռքւ րութ իւննե
-
ր՛՛վ
, • /
ր ո ղ Լ ե ր ո լ
Հան։ղիսքումն։երով
, թատրոննե
-
բու , երղ
չա
խումբե
բու
«գտսէո
րո լ
^1էե
բով , թատե
-
բախսւղեբու
բեմաղրութեամբ
: Հա
ւաստան։
ի
մէջ
թաբղման։ուած
է
կը բեմագրոլի
Ս
.՛Շան
շիււչլե
լ
ի^
իքեւիսբեբի
«Դոչանւ»
, «՚Բեթո
եւ կոտէ։^
օփերան,
իսէք
«Օ՚ուսթավե/ի՝»
ս/ետական
թատրոնին
մէջ
կբ
բեմաղրոլք։
Դ՛
Ս ՚ ՚ ւ ^ ղ ո ւ կեանի
«ՊէպօՖն
։
Հա
լպետՀրատբ
Հբատաբակեց
շարք
մբ
վյւա–
ցական
երկեր,
բանուստեղութ
իւնւ , վէսլ
ե ւ ֊ ն . ։
՝/ րաստանի
Պետական
Հրատա
բակ
չոէ
թիէնբ
վբացե րէն լո
քս
լ^ւծ։ււ յեց
Շ
ի՛ ովան՚ղագէի
«՝Բաոսր՝^ ,
« Արտ
/ւստ՛^ վիպակբ,
Հատուածն.եր
Արովեանի
ՀՎԷՐՔ
Հա յաստանի%էն
, Դ • Ա ո ւնւգուկեանի
թա
-
աերախաղեբռւ
ժողովածուէ
:
Հյուտով
էոյ*՛
հՀ
տեսնեն
Ալ. իաաՀակեանի
էԸնտիբ
երկեր^ոԼք
Սարեանի
բանա սաոեղծո ւթիւննե
բու
ժողովածո».
-
^^ՐՐէ Վբասաանփ
Հայ գրոզներոլ
«Ալմս/1
ախ՝»շ։
Վրասաանի
հայ գրական
մամուչին
մէջ
իբէ՛^^
ստեղծաղ
ործութիւհներով
հանգէս
եկանյ Նար
Դոս , Արաղին
, Ա՝ատաթՊեարռսեան
, արձ։սկագիբ
,
Տիրան
Թոբգօմեան
, որ մինչեւ
Հփմա
ալ
կբ
ստեղծաղործէ
Վրաստանի
մէջ;
1948^5՛
լոյս աաէ–
սաւ
Թիֆլիսի
մէջ վրացերէն
լեղուով
անոր պսւյա -
մուածքնւեբբ
: Նոր Աեբունղէն
Ա • Ասլան
եանի«ք»՛
ղարկուած
Հեաոյւերով
՝» վիպակբ
: Վրաստան։
ապ
րող Վ . Սիմոնեան
իր
պատմուածքնեբուն։
մէջ
^"ք
եւ Հթւ կենցաղի
միջել
տեղի
ունեցող
պայքարի
Հիմքի
վրա
լ կբ պատկերացնէ
սովետ
•
մարգոց
առօրեայ
կեանքբ։
Նոր
սերունղէն
աչքի
կբ
՚լ–՚ր~
նէ Մ– Բաբամեանբ
։՜
Զգալի վաատակ
ունի
Ա. Աւչեան
: Գրած
է
կարգ
մր թաաեբախաղեր
որոնք
կր րեմագրուին
:
Ա՛
Հա յ ք՚աւղետեան
թատերակս/ն
քնն։աղատ
է :
Վրաստանի
մ էջ հայկ.
մ շակո յթի
ել
ղր**՛ ՜
կան ու թեան
ղարգացմանւ
մեծ
խթան
կբ
Հ ան/ղի -
սանայ
Թիֆլի—ի
Հ.Սովետ . Վրաստան՝^
թերթք
,
Հայերէն
լեղուով
)
Վեբջին
սւաբթն երբ՝ յաճախագէպ
են
Հ ա յ եւ
վրաց ի ղրողնե
րոլ
Հանղիպումնե
ր բ :
Երկու
Հանրասլեւոա
թեանց
գրուկս։նւ կադ։էա
-
կերպոէ թեանց
աք ռրծօն։
մաաւն։ա կցոլթե՚Աէք
ր
տեղէ
ունեցա՛՛ն
քց . Աբովե։ոն։ի
մաՀուան
)00ս՚մեսւկի
,
վրացի
Իւ՛ էքաւճաւաձէի
մաՀուանւ
40ամեակի
, %՛
Ա ո ւնղ ո I կեանի
ծննպեան
\4^ամեակի
. վրացի
Գ՛
Գոլրածեշւիլիհ
մահուան։
\60աւքեակի
, Տ–
Թու -
մանեանւի
յոբելենական
Հանդէսնեբբ
:
«Հ.
ԱՏՐԻԱՆ
ՆՈՐ ԱԵՐՈՒՆԴ—
Տիկին
ԱնաՀիտ
Լ.
Տէր
Ա՝ ինասեան
(ծնեալ
Ա. կ՚եւոնեան)
,
ՏօւՇՈՇՇՏ €Տ
ԼնէէքՇտ/՛
վկայական
ստացած
է Աորպոնկնւ
(Հին,
Մի՚ջի^
գարռլ
եւ նոր սքատմութիԼն
,
Ր^ղ
^ *
աշ -
իյւաբՀագրոլթ
իւ ւն ,
Հքիջքւն
Դար-ոլ
Արուեստ
ից
սլա՚տմութիւն՝^
: Մայիսին
սւ/ւտի
ն։երկայացնէ
փբ «թէղֆբ
բարձ ր աղ ռ յն ուսմանց
Համար
:
«Թէ՚թին
նիլթն
է «Թոնղ րակեցինւերբ
եւ Պալ
-
գվւկեաններբ
^ :
Շն՚ո րՀաւո բո ւթիւննե բ :
*
^Իա%
Արամին
Հայրբ՝
իբ Հօբեգբօքմէն
նուէր
կբ
ստանւայ
գեգեցիկ
, փ՚"քր/՚կ
հ՚""քեհ. ^Ս. ՝ Արամ
չթ–
նորՀակալութեան
նամակ
կբ դրէ
•
Սիրելի
մեծ
Հայրիկ
,
շնորհակալոլթեամբ
ստացանք
ղրկած
նուէբղ
: Ամէն
անղամ
որ
ղԻ^Ք
գիտենք,
քեղ կբ յիչենք
...։
X
ւասու– -
ՈՒՍՈԻՑԻՋԸ
Արամ,
սա
նաիւաղւ
թեան
մէջ՝
«Դաշտին
մէջ եղ մր ել կռվ
մը
-
րածի
»
սխալ
կա՛՛յ
:
ԱՐԱՄ՛
Այո, նախ
կինէբ պէտք
է
յիշել,ապա
ԱՍ
՛ՐՂ
ք
€ՏԱքհԱՋ%Ի
ԹԵՐԹՕՆԸ
(111)
Հ Ռ 2 Ա Կ Ա Ի Ո Ր | Լ Ր Տ Ե 1 յ Ո Ի Հ Ի \ ւ Ե Ր
յ - ն – ԴԱՒԱՃԱՆԻՆ
ԿԻՆԸ
կուքսուհի Ռ-ի Օբաւդրէն, .
ԻՑչպէս պաայուած՛ է հեղինակիՏ
•Բոլիղլինկ
ըսած
էբ ինծի , թէ Եոզէֆ
Թեր
-
պոֆէն
, Կէօրինկի
ա՛ջ ձեռքբ,
՛ներկայ
պիտի
բ լ -
լայ,
եւ ան էր, որ պէտք
էր տնօրինէր
իմ նպաս
տամատոյց
գոբծիս
ճակատագիրբ
:
Պա լատի
հ ա ցկերո
յ թ ի մ եծ սրաՀբ
լեցուած
ԷԼ
համաղգեստաւոբ
մարգոցմով
Դերմանացիներ
Նոբվեկիացիներ
" ՚ ֊ Ր
^ չ շատեր , որոնց
ին^ոլ
-
թիւնը
չէի կրնար
ճշգել ; Տեսայ
Իտալացիներ
,
Հունգարացիներ
, ճափոնցիներ
, Ֆին/եեբ , Ո՛" ՚ մ ա -
նացիներ
, Պուլկարներ
ել Առանցքի
կուսակից
գի -
ւանագիտ
• մաբմնի
ա^գամնեբէն
շատեր
:
Շոլէ
-
աացի
եւ ղուիցերիացի
գիւանագէտնե
ը բ
^գէչ
Հարրռւխ
եղած
էին» եւ մէջտեղ
չելան
յ
Տեսսւյ
նաեւ
Հանգուցեալ
յւստիկան
նախարար
Տոնա
Լին, զոր րոլորը
Յուգա
Լի կբ
կոչէին
Նորվեկիոյ
մեծաղոյն
ահաբեկիչբ
եւ կինեբռլ
ան–
ոլսւնւի ոբսորղբ
։ Մարիա
նւեբկայացուց
ղիս անորէ
Ներկայ
էբ նմանապէս
կնուա
Համսուն
, Ն՚որվե
-
կիոյ
մեծագովն
ղրաղէաներէնւ
մէկբ - անոր կ*ր՝ե–
կեբանաբ
իր աղջիկը
, Մ արին ; Համսուն
որոչա
-
սլէս ութս՛՛
ւն էն վե ր էր եւ խանգա վառ
Բ-ուիղ -
լինկեան
նացի
մը :
«Բոքթէյր/ներոլ
ժամանակ
, բարձր
կանչեր
լս–
ոլեցան
պալատի
բակին
՚^էջ՛
իարձբս՚ցաւ
մեծ
աղմուկ
մը եւ ամէնր ոք
սլատուՀաններոլքւ
մօտ
վաղեց : ՝Բոլիղլինւկի
«\\\xձ^»երը,
ինւչսլէս
կը
կոչէր
ան իր «մրրիկ
գի^ ո լո րնէե ո բ՜ֆ , կ^ողջունէին
ղա յն ,
իբ ծննգեան
տարեգարձին
առիթով
: Երկու
Հա -
ղարի
մօտ
մ արգիկ
, «ինքնաբուխ՛»
կաղմակե
ր -
պած
էհն ^աՀառ՜ւ՚ացութիւն
մը ի պատիւ
իրեն
է
Մարիա
սքանչացած
էր :
՛Բոլիղլինկ
ճառ
մը խօսեցաւ
պատուՀանէն
է
Ապա
քանի մը խօսք փոխանակեց
վարի^եբէն։
ո -
մանց
Հետ
ել ցոլցարարներբ
Հեռացան
: Այնոլ
-
հետեւ տէ^ակա տար
ութիւնբ
շաբունակուեցալ
Տ
«հյաւեար»
Հրամցուցին
, ֆրանս–
«շա մ վ։ ան։ ե ա՝»ն՛
առատօրէն
Հոսեցալ
ել գինովցած
Նացիներ
կա
-
տաղի ճառեր խօսեցանք
Րողվէլթի
եւ Ջբրչիլի
ղէմ:
Բաժակներ
պարաու եցան
Վիտքուն
եւ
Մ աբիա՛
Բուեղլթնկներոլ
կենւաց
է
Մ աբիա
կաս
- կարմիր
կբ կտրէր
ամէն։
ան։ -
գամ
, որ բաժ՜ակ
կբ պաբպէին
ի պատիւ
իրեն
ել
ամէն
.ոք կր ծիծտդէր
ի տես
ս/լս
«հիւս՛իսական
անմեղութեան
» :
կբ գա բշ էի ես այս աղմ կալի խ րա խճս/է։քէն
ժո՛
ղռվոլբգի
թագաւո
բթէ՛՝
Հաքէ/^ւ ի պա լատին
մէջ ,
բա յց ստիպուած
էի Համա կերպ իլ : Եւ
ի վերջո
յ
ստացա
յ վա րձատ բոլթիլԱս
:
Մ աբիա
ել
՚Բոլիղ
-
քինկ նէ ե րկա յացուց
ինւ ղիս գ իկտա՚ոո
ր Թե րսլոֆէ
-
նին։
Ե՚՚ղէֆ
Թերպոֆէն
անկասկած
վայելչակազմ
մէկն
էր : Ս^ , մաՀապատիժի
են թա րկուած
ւսքա •
նախարար
Եոաքիմ
Ո՚իպլ^արոփի
նման , իր ՍՀա -
պա
րէղը ամ բող^ոլթ
եամբ
կբ պարտէ բ ի՛ր վա
յե լ -
չաղեզ
գէմքինւ
եւ քանւ՛ի մբ Հարուստ
կիներու
, ո–
բոնք Հրապուրռւած
է ին ա յգ գէմքով
; Բաղաքբւ
-
վաբօրէն
համաձայնեցաւ
բո լո բ առաջա բկն-ե բուս
;
Բանւի ո ր վարչապետ
՚Ր՝"՚–իղէի^կ
յանձնարարած
է
նպաստամաաոյց
գոբծը
, ըսաւ
ան , առարկու
-
թիւն։ չկար
այգ
մասին։
Առաքելոլթիլնւս
վեր^ա
-
ցած
էր :
Դերմսւն
մարղսլանը
ժամագբութիւ^է
մբ տբ
-
լալ
ինծի,
իբ գրասենեակը,
Աթորթինկի
մէջ,
ոբ
նո րվեկեան
խոբՀ րգարանն
է : Ա յնտեղ ստացա
յ ես
գրաւոր
Հաստատում
մբ :
Վերջապէս
կրնւա յի Հեռս/նալ
ա յս զա րՀռլբե
֊
լի տօնակա՚տաբոլթենէՆ
:
Մ
ք՚^է
"*ձԴ *
սրաՀբ
լեցուած
էր պոռացող
՚ կանչող
, գինով
Նացինե
-
բով։
Բայց
այն պաՀու^ւ,
երբ ես շա լս գրած
էի ,
ծայր տուաւ
ահաւոր
խուճապ
մ բ ։ Մարեցան
-
լո ր լո յսերր
, մին չեւ
իէւկ պալատի
Հեռաւոր
սէ\–
եա1լքէերոէնէ
մէջ՛. Պալատ ր թաւլուած
կր
մթռլ
-
թեան
մէջ։
ճիչեր
կբ լեցնէին
օղը։
ՊաաուՀան%ե–
րբ բա՚ցուէ ին կոնակի
վրա
յ ել մարգիկ
իրար
կբ
Հր՚էշտկէին
։ Վերքապէս
, մէկբ
քան,ի մբ
մոմէր
բերաւ
սրաՀբ
: Տեսա
լ Բուիզլինկբ
, որ ոստիկա
-
նական նախարար
Յոնա
Լիի
Ք ՚ ՚ փ ը Կ^քքած , ոտքրվ
ձեռքով
կր խօսէր
ինքն։ իրմէ
ելած։
Մարիա
կաւփ՛
ճի պէս
ճեբմ՚աս՚կ
էր : Բառ
մբ չըսալ
;
Այնուհետեւ
լսեցի
Բոլիզլինկբ
, որ կբ Հա
լ -
Թարգլք. կ. Գ–
բ.
ԶԻՆԿԸՐ
Fonds A.R.A.M
