Նոր
ունի թոռ՛ներուն
մասին
խօսելէ
աոաք
,
ասնՀրսւժեշտ
է ներկայացնել
նախ
Հէն ունէթոռ
-
ներր
:
ինչպէս
հա՜նօթ
է , Արեւելքը
սեչ.տ
շփում
Հասսւատեց
Արեւմուաքէ
Հետ , աոաւելաբար
հ1ս՚՛
չակրոլթեանց
շրքանին
:
խաչակէրներր
միայն
խաշ
Հրերէն
էրենց
Հեա,
բերին
նաեւ
ինշ ւղ, ունէք Արեւմուաքբ
–էպիտանի
ել ա՛նպիտան–^ ;
Գաբձեալ
այգ
շրքանին
է,
որ
արեւմաեբւն
կբօնաւռբնեբ
մտան
Արեւելք,
Ասաուհոյ
խօսքբ
քարոզելու
Համար
մեզի՝ անոլղզայ
Հեթանոսնե
-
բուս։
իլ որովՀետեւ
Հայաստան
Արեւելք
էր է
մենք եւս
զերհ
չմնացինք
կրօնաւորներու
այս ՀՀար–
շաւանքֆկն
:
Աեր
Հեթում
թագալորբ,
ԺԳ •
գարուն
(1306).՝«
թուզթ
» մր գրեց
Հոոմի
Գոմինիկեան
յ՚ւիստին,
խնգրելով
քարոզիչներ
զրկել
Հայաս
-
տս.ն Հ Ասոնցմէ աոաք,
Փ րանկ իսկեաննե
ր բ
աբգէն
Հասաատո։
ահ
էին Կէլէկէ՛"
, նոյնէսկ
Հայոց
աբ~
քունէքին
մէք ։
քԼյս կրօնաւոր՛ներբ
ճամբայ
Հարթեցին
ունէ -
թոռնե
լալ մուտ քէն
–էի։ Հայս՝»
։
Մ ի։ո բաննե բու կաւք մէաբան
ասէ բնեբ ու
( ուՅւի -
թսո ) տ քս ու խտին նաիսաՀա
յբն
է ք՚աբթոււլ
իմ էոս
լա։ոին
եպիսքլոպոսբ,
իտալի։։յ
Պոլոնէա
քաւլաքէն
։
1 333/»I՛ ,
Հռոմ ի Պ ս՛պին
կոգմէ
վիճակաւոր
նշա -
նակուքյցաւ
ան Աեհ
Հա յոց
ա րքե սլքւսկո պո սա<կան
թեմին
եւ իր աթոռատեգին
Հասաաաեց
Ատ ր սլա -
տա
քլան ի Ա ա րաւլա քագաքին
մ օտաքլս։ յքբ
•
էիամ անակաքլից
՚լրիչ
մբ էլբ էքկա յէ , թէ էէլա–
սլա քլանւ քաբոէթւչբ՝
ա բ թ ո ւր իմ է ո ս՝ քէբեն Հեա
ու
նէր երկռլ
կրօնէաքլիզ րնւկե բ՛հե ր , մ է քլբ՝
ՏովՀա՜հնէս
Անւլ ք. լոս Պո լոն իաւլի ,
միւսր՝
Պ ք՛աբո ո
Աբազոնա–
ցի ՝• Հռ ւ։մի
ն քէր քլա լացու
ցի չբ նաիս
զն աց
իրու էէա -
ղէմ ուխտի,
ապա
անցաւ
Փոքր
Հայք,
Հւ։նէկէ՝Աեհ
Հաւք,
իր թեմբ։
կաբճ
մամանւէէձէլի մէք,
քլբ վկա
յէ ղաբձեալ
նոյնէ ՚քբիչբ,
ք՝ տ բ թ ու զ իմ է ո ս ոչ
միայն
յաքուլք^ցաւ
Հտսքլ՚էէալ թուբքեբէն
ք,լ Հայերէնէ,
՛այլ
եւ իէօսքւլ ու քւււբւււլել
այգ
լք։ ւլո ւնէ քէրււվ
;
Պսէսլականւ
քո՚բ՚՚զի՚չբ
իր զերր կատարեց՛
շա–
Հքւցալ Հետեւո
ողն եբ , այն ատեն.ւ։ււսն
^էւււլե՜քլից՝» -
նեբր
՚. Ան՛ոնց մէք առա
քինն էբ վարգապեա
մբ՝
ՑուքՀտննւէս
՚ք^ռնւեւլի,
իսալի
Նշքէցիի
բազմաթիւ
ւս–
շա քլեբ։ոնքւ բէն
մին։ ; Լսւաիւն ե սլ ք։ ււ քլ։։ ււլո ս բ
ւքարեց
Հ Լ՛– լ ոալ ռ րչ ի քլա՛ն թեւլ՚»բ
Հայ ՛իւ՛՛ րւրապեւոին
մէք :
Բոնէեցի
բամնուեցաւ
Հայււց
վսւնէսւքլան
ուիստէնլ ,
ոււաւլաւ
իր իկեզեցինէ,
ապա,
Պա։։լին
օրՀնէու
-
թե՛ամր
եւ ան,շէ։ւ,ա
.րա՚^ւ^էլե րու թեամ ր
Հք։մ -
նեց
նւոր միաբանութիւն
մբ :
Աբւ
մ իա րանու
թիւնն
էր աՀւււ՚ւասիկ
, որ ստա
ցաւ
« ունէի թո ռն։ եբ » անձո ւնբ :
Աեր
մ էք , ուրեմն ,առաքին
Հայ ռւնի թոռ բ Հայ
վարէլապետ
մրնւ էր,
Յու/Հաննէս
Բռնեցի
։
Ալն՛ իթոռնե
բ՛ւլ առաքին
ել
Հ իմնական
ն։սլտ -
աաքլն
է ր իրրեւ
թէ
Հռոմ ի եէլե՚լեցիէն
բամնուահ
Հօտր
վե բագարձնէե
լ նո յն այգ. քյքլէէդեցիին
ւլ իրկր
;
Ունիթոռներու
խմ բակբ , որ էնքգէնք
կբ
քլո չէ ր
մէարանասէր
կամ
միա՛րար
իր Հետապնգահ
նր -
պաւոաէլէն
իոկ
բե լ՛ում աք , ՀետւլՀետէ
զօրացաւ,
Հետ՚լՀետէ
նւո ր Հեւո եւոբ ղներ
շաՀեցաւ
: Ալս
Հե -
տեւ ո լ՛ւլն քւր ուն
մէք
քլա յին
ե լ՛ քլո լ ե պի ս կո սլո սն ե ր
Ներսէս
Պալիքնց
եւ Աիմէււն Պէկ՛
քքւնիթոռեան
մ ո լււ բո ւթիէն բ քէչ
քի^ տարահուեցաւ
մոզուիոլր
-
գինէ մէք այն պատճաու^վ
մ ան։ ս։ ՚ ան. զ. , որ այս
նոր
ագանգաւռ
բներբ
կբ քարոզէին
Հա յե րէ՛ն լեւլուռվ
,
չէ յն։ ՚քեբմեր
Հա լքլ ՚ հէսեբն
ու
ւււ՚ւիո բո լթիւլնւնե բ բ ,
կ* ա շիսա տ է էն գէլուե
լ Հայ
մողոլիռւբղի
կ րօն։ ակսն
ինյւնաս իբո ւթիւն։ բ , օւլնութեան։
խոստումներ
քլ՝բ -
նէիե
քլամ յոյսեր
կր նելւշնչէին։
այգ
ո լգ լլ։ւ լթեամր
ել իբեն։ք
զիրենք
կր նե բկա լաց՛նէ իւն
^եւրոպական
լո ւսաւո րոլթեան՜»
աննա Հան ք ախո յեաննեբ
:
Հե բձո ւահո գնւե բուն
մէկ մասբ
այլեւս
Հկբցալ
վե րագ-1. ռնա
լ իս ւքայրենտի
եկ է, ռեց իի՛ն գիբկբ
,
ո
լ.
բացաւ
իւր Հ քն Ա։։։ո ուահր
, մար եց
ՀԼՈ՛ սաւո ր չի
կան։թեգ»բ
իր ՀուլքւիրԼ մէք,
մււռցալ
իր լեւլուն
եւ
ղո Հ ւլնաց
Հ
^եւբոպական։
լուսաւոբոլթե
•ւն՛» :
Հա յոց վան քե րնէ ու վան ա քլան։ն ե բ բ տեսան
վբ–
տան
։լ ր ք
,–լ
մ իացեալ
ումեբով ճակատ
յարգա
ր
եցին
ան։որ գէմ : Եթէ
չքլբցան
եա
գարձնել
մո լո բեսւլնե–
բբ,
՛լոնէ
թ ո յ լ չտուին,
ռր «Հունձքեր
առատ
բլ -
ւ"՚յ–
Ունիթոռներու
կեգոսնն
է ր Բէնայ
վանքբ
,
Երնւքակ ։ կաբճ մամանակի
մէք կազմուեցան։
ս՛րիչ
կեգր,։ն,ներ
ալ՝ ՆաէէէքեւսՏե
, Ո՚րմիա,
կարին
եւն։
Այս
նոր ագանէգաւո
րնե րուն.՛ գորհահ
աւերը
աչ.բի առքեւ
ու՚նեն։ալով
, Հալոց
առաքնորգնեբը
ղանոնք
կոչեցին
«ագթարմա)
,
այլ
իսօսքով՝
կաիսսւբգ Հ
Ո՚նիթոռնեբբ
ունեցան
Իրքնց կատագի
Հակա–
ռակորղներր
, ոբոնց պարագալուիէնեբն
էի՛ն
Ասայի
Նշեք,ի, ՏովՀան
Որոտնեցի,
մ..։նւուանգ
Գրիգոբ
Տաթեւացի։
Որոտնեցին
ա.լնուական
տոՀմէ
էբ,
բայց
Հրամարեցալ
ա շխա ր Հա յ ին^ քլե անքէ եւ գաբ
ձաւ կրօնաւոր
, էր ամբոէվ
կեանքբ
նուէբելով
ուս–
ԿԱպ տիպադ
Եքհւանի
գքա1ւաևո1թհան
Վկ
(Ամվափա-ած «Սռվ– Հայաստան» աՍ՚սագրէՕ)
Հակառակ
նախա յեղափոխական
իբական՚ու
-
թեանէ մէք ապրոգ
ու ստեւլհաղ»բհող
Հայ Հեղէ -
նաքլներոլն
, որոնք
կբ նկարագբէէն
կնոք անփա
-
ռունակ վէճակբ,
սովետաՀայ
ղրողներբ
էբենց
բս–
տեէլհաղորհո
ւթեանց
մէք քլուաան
անոր
սքանչելի
կերսլաբբ
(տիպար)
, անկաշառ
Հա յրենաս
իքո
լթիլ
նբ , մ՚սողասիրութիւնը,
կամքի
Հսկայ
ումբ,
Հե–
ր ո լլ ս։ կսւն բնա ւո բ ռւթիւնբ
;
Ստե՜փա^ն Զօրեան
ի՚,ր «Գբագարանի
՚"զքիկբ՝տ>
վիպակին
մէք կբ պատկերացնէ
Հայ կնէոք
մաս՚նակ–
ցութիւնբ
քագաքա
ցիա քլան։ կո իւներուն
մէք։
Վի
-
պակի։
քլեղր ոնա քլան։ կեր։ւլա բնւե բէն։ մէկբ
Վիքթո
-
բիէէէնէ , իբբեւ
յեղա՛ւիո խա քլան գորհին
նուիրուահ
,
կամքի
մեհ
ումնէ։ բկա յացնւողաղքիքլ
մ լնէ
։իսկՎիք–ձ^
թոբ՚այի
մայրբ. Տիկ՛
Աննա
միսւմիա,
էլաւաււացի՛
այւլ. կինբ յեզափո
իւա քլան։ գէպքքէբու
Հէէտ զռւղրնւ
–՛
թաց աստի^^անարար
քլբ Հասուննայ
ել կբ
Հասնի
լնկեբային
գիտաքլցութք։։սն
, քլ բմ բ
։ւ1
։է իր ՛Ա՛լք բ -
կան
մղա՛հ
յ ե ղա վ, ո իսա կան
պա
լք։էւ,րի
էոլթիւն՚բ
:
ԱովետաՀայ
անուսնի
աբձակաղիր
Ղ՝ •
1՚1ււք|ւր–
61յան
իր քլււ՚րգ ՛քբ ստե զհագո
բհ ու թեանց
մէք
կբ
սլա ա քլերա ց՛նէ Ա ով քէսւաքլան
Հա յասաանւի
կի՚նւերու
ղի ւոա կցա կան
մ աքի
աստ քւճանա քլան
ղա բգա
ցումն
ու Հասռւննալբ,
անոնց
մզահ
մերթ
լուռ,
մքտբթ
բացա յայտ
ււլա յքարբ
շրքապաաի
Հաէլասուիետա
-
կանւ , յետամնաց
տարրերու
գկմ
: Ա բլ ՛ոե ուս էլէ -
տէն
Հետաքրքրաէլսն
է Գ. Գեմիրճեանի
«Աաթօն»։
Գիւղէն
եքլահ Աաթօնւ քագա՛քին։
մէք բնէակող Արմ–
բատք.աննքէբու
աղաիսինն
է : Հեղինակբ
էիարպետ
՛Լք՛է՛՛՛ի նքլաքագբահ
է Աովետ
• ի՚բականւութեան։
Ա •
աարիներու
5*
Հւււսոլնւցող
եւ՛ իմաստաւորուող
քլնւոք
կե րւ։լա րր ոբ աբւլկ ն կր
մ ասնսւքլցի
քլին՚ե բու
Հւս -
մ աբ
քլ՛ազմ ակեբսլուահ
մո ղո վն ե ր ո ւն եւ
գեկոլ
-
ցու մն՚երուն
: կ բ սկսի
լուռ
պտ յքար՝
հո յլ ,
ուրիշի
աշիէատանքր
շաՀաղ ոբ%–ող , քաէլքենրի
Ամ բաւոք,ան
-
նեբու
եւ քլնոք իրսււո ւն։ քնւե բուն
ղի։ տաք լից ,
ւ՚լտրւլ
ՈՀ– աչխատ՚սււէբ
Աաթոյի
միքեւ։
Այգ
ն։ռյն։
նւիլթին
աւելի։
եւս հաւալուն
նքլարագիբր
կբ
տքււն՚ոլի
Հե -
զթակի
«Նիղեար»
լԱլպակին
մէք :
ԱովետաՀայ
էլրողնեբու
ստքագհագ որհութի՚ւնւ
-
նեբ։։ւն
մէք
էլհոք կե ք. պարր կ՛՛ա լ՚ատցււ
լււ\ լ
ի բրեւ
ումեէլ
էլաւքքք։ ւոքո,
ւսնձ՚նսւ կանէ
ե բք՚ոնկւււ
թիւնէր
Հանբ. երքանկւււ
թեան
միաձուլոզ.
, բնկերվ՛
պե
-
տու թեան։
ունեցահն
ու Հանբ՛
ղո լքր
սլաՀպանոզ
անձնէուէր
քաղաքացի։
Ուշս՚գբալ
է Ն՚ոի.րի
Զ՛՛՛Ր
ք
եան/ի ՀՀացսէւանէ
»
՚1էպԻ ՀեբՈսոլՀ
ինւե բէն
մէկուն
Տսւսւքիքքի։
քլել՚սլարր
, կոմ է. ր իւոո։ Հ ի է, ւս՚խտւոա
-
"էր , ՛ք։սրւլասէբ
, րարի,
Հսւմեււտ : Ոչ
՚քիալն։
քա–
ռաքղ իմ ու թեան
մեհ Հեո ան կարն քէր ունեցո
լյ ղոր -
հօն
Հանւր . ղորհիչ
է
,ււէյլեւ
քերմ
ղղա ցո ւմ
՜Լ
ե րո վ
օմաուահ
ււլարկեչա
եւ •սւ՚ռս։քինիւ
ագքիքլ
է ։ Ան էլր–
" ^ յ ՚էուիետ • քլնոք յատա
քլ քլամ քի մեհ ումով
քւււղ–
թտՀւսլւել
իր մէք առկայհող,
բ ՚ ո յ ց ուբիչի
բէւտա–
նեկան
երքանկութեան
սպառնւացող
իր
Հբաբորր.
զգացումնեբբ
: Ան գիաակցաբաբ
չո՚-՚լելով
կոբհա–
նել
ուբիչիւ բնտա նեկան
եբքանկոլթիւնբ,
քանգել
ուբիչի
՜թտանիքի
խաղաղ
էլեանքբ
ել այգտան
փը.
լատակներուն
՛իրա յ կառուցսնել
իր
երքանկոլ
.
թեան
ա պար անքբ :
կնոք ՛այս
զ իհբ աւելի։
ցա՛յտուն
գաբձաւ
Հայ
րենակա՛ն
ւղաաք–րաւլ՚քին
, երբ Հայ
քլինւէէթ։ ալ
ռագ.
մաճակատին
վրտյ
կբ պայքարէին
, ոչ միայն
իբ.
րեւ
ք ՚ ՚ յ ր ե ր
ու բ՚եի՚չքլնէեբ
, այլեւ
իբբեւ
ռազմիկ
.
նեբ
:
((Լեոն։ աշիսաբ Հի։ գ։>լԱէոբբ%
ս ՛ոք, ւլհագ ո բհո
լ .
թեան
մէք
Ստեփան կուրտիկեա;ն
կբ
նկաբագրէ
Աօնիա
Զիլին՚կիրեան։բ։Աօնի՚սն
կամքի
ումի
մարմ.
նացումնէ
է,
՛քէ քլ ն՚պատաքլ
միայն.
։ււն։էր,
յագթիլ
թշնամիին,
մտնել
Պեբլին։
1943
Գեքլաեմրեբին
Աօն։ի։ան։ հանբասլէււ
կբ վի բա ւո ր ո ւի . • ՚
Հոգեվարքի
մէք անգտմ
քլբ մւոահէ
Հայրենիքի
ճա քլսւ տաղ րի
լալլթանաքլի
ւքասք՛ն։ ;
Հեղինակներէն
Հ •
՚^օւչար
եւ
Հ. ՄկբտիչեսՅւն
եւ ուբիշն.եր
կանացի
տիպարներ
քլեբտահ
աաեն,
նքլատի
են։ ուռտհ
իբաքլանին
մէք
ղ ո յութիւն
ունե
֊
ցող
Հեբոսներբ
է Ասոնց
Հեա
միասին
ղբուա՛հ
են
էււ ր.ւղիււի
քյբէլեր
որոնց
Հեբոսր
"րոշ
էււնձնւալո բոլ.
թիէն
չէ ^ ^ձք Հաւաքական
կերպար
, բայց
միան–
գամա՚ւն
Հաբազաւո
ի՛բական
կնոք նւքլաբաղրինլ
ու
մամանակի
ոգիին
: Այգպիսի
երկերէն։
է Հ՛ Ակր
-
տիչեանի
«Ոկր ու՛ա կանբ»
ռւբ սլատկեբացահ
են
իս՚՚րՀրւլ
՚ շ՚սէոյէէսյի՛նւ քր.ոք ս։նւա/է ր։ոք.լք։ քլաւքքբ,
ա–
նլնկճելէ
ոգին : Հետաքրքրական
է երբ ֆա գակւսն
զօրավարին
եւ մաՀուան
գատս-պարտուահ
շաբքա–
ւինի Հա լքէ։է։ցքն։ե ոբ ի՚ուսրոլ
քքբ ՀսէԼ՚գիւ։։լին
ւ Աիսոյ .
եւսն՚նե ր բ
լւււ ո ւուոք, լութեամ
բ քր՛ նւա լինւ
իրարո
լ :
Ա քգ Հոգ եբ •.•՛նա քլա՛ն մենռււմ ա, լւտէ ն։ քլբ ւղա ր ւոււլփ գօ.
րավսւրր
ել կ ր խւնտրՀեցնւէ
ղէՈւ
ի։ ր Հ
Աովետ՛
կինբ
Ա՛՛յզ տուաւ
նւաեւ
մեհ պաւոե–^
բագմինէ
բնթսւցքքն
։։ չ միա
յււ քլաւքքթւ
ումբ , Հո -֊՝,
ղի;ի։ն գ ե լլե ց կո լթ իէն բ , մ տ րղկա յինէ Հ։ւ յսւկապ
գի - ^
հեբբ , ա լլեէ ՝ իբ բարո լաքլանէ սքւււն։ չքէլի նքլա^ա
- \
գիրբ
:
I
« Աեր
Բո քբերբ՝» ստեգհագ՛։։բհութեան
մէք Հ ՚ ՝
Բոչար
տեսնւե լուի ւլոՀուահ
ա՜ն էէ։ն։ ՚։
է
ն։ ս։։լք կւււն ղիա–
քլբ , քլ բն։ղՀան։,ւ։\ա ցն։ է
^.Ա ա րտ ի քւ ո ււո է.ահ
"՚Գ^հԿքԼ \
քուռ
է , ք1։՝ահ իսաղաղ
ու .ան՚վբգ՚քվ
երկբի։
բուր
-
մ ունքի։
մէք :
՚1
,լււ քում եմ եււ նւրանւ , նւա քում
երքլար
ու
։։։1թալ՚Ծ։
ի։ ն՛րա պաւոկե^լւ
լքքւհ՚անւում
է
իմ
ա չքե բ ի աո աք , մ եհ անւ ում է իմ քէ րք,ւ ակա–
ք՚։ւթեան
մէք
ու
քլա՚Լլլն։ ու մ ՛ապագա
յ ի գիմ սւց , իր վեՀոլ
-
թեան
մէք Հոյաէքտպ
ու սքանչե
լի
• • •» :
Ա այր կնէոք քքհրսլարբ սքանչե
լք։ է ւգատկերա
-
ցահ։
Պս՚՚ոերա՚լմի։
՛աւոեն իւրաքանչիւր
մայր
Հե -
բոս
է Հաւ։։ւ։ոքի՛
,
յոյս1,
եւ աո քլո
ւ^՛
ո ւթեան
, ՛ամ -
բույք
աչի՚՚սրՀ
մ ր էսնմեկնելքւ
։՝ւ յոււլիչ
, բս։բգ
եւ
մ/։եւն։ոյն ատեն.– սլարղ՛» կբ ղոէ Ատքւփ՚ոն։
Զ՚*բ^անւ
:
ԱշխաբՀի
մկք ոչ մէկ
կին կր
՛քս։յելէ
այն։
փառքն։
ու սլաւոիւր
, քնչ որ Աովետ
. Ա իութեան
ւ/՚ք
0
է
Ի/որՀրդ
• կնոք ՛քէք յագքՏսէՀարոււռհ
քն քլնոք յա -
տուկ
անցեալի
մ ան. ր , ե ւ՛ աս իբ ս. կլւն
լլիհեբբ
րնգՀէս կաոա
քլն։ վ՚արթամօբէն
հւււդկտհ
են
սովեա՛
^՜ւ՚ԿրԻ
ք՛ո գս՚քէէէ ցիին յատուկ
վսեմ
եւ
առաք
ինի
մ անւ էէւ քարոզութեան
: թո՚էմ ա Ա եհո վէե ց ինւ քլ՝բս է բ
իրենէ Համար՛
«Իբրեւ
արեղակն
փալլէբ
բնգ
ամենւաքն ագգս
Հայոց
եւ լուսաւորէր
գամենեսեան
աս՚ոուահէէ։
քին ւլիտութեամբ
եւ կայր բնգգէմ
Հեր–
ձուահոգաց
ագթա րմա յից՛»
;
Ոբո՚ոնւեցին
իր ա չա՚կեր տ^։ ե րով Հաստատուե
-
ցաւ
իրնւքտկայ
Ապ
ր՛ււ կո ւն։ ե ս։ ց ՚իտնքր
եւ իբ աւլգ.ու
քարՈէՐէեբուի սաստեց
մ էէլո րեա
լն եր բ. չատերբ
ղղ–
քաց ին , ոմ անք
հանբ պատիմներ
կրեցին
, մէկ
քա
նւին ՛իա խան
եւ ինկան
«փրանկներու
աչխայւՀբ
» ;
Ունի թոռ՛ն երուն
մ ե հաւլ ո յն. Հարո լահբ
տուաւ
Ո բ՛՛ան, քէ ցի ի աշակերտր
Գրիգոբ
Տաթեւացի
: Այս
վ անա կան ր , որ «եօթն՚ալո
քս վա ո գա պե տ» ի Համ
-
բաւ
ստա
ցահ
էբ իբրեւ
ճա՛րտար
լեզուի։ ,
տոկուն
բնւտւոբութետն
եւ լա յն գարգացէււմ
ի տէր
անւձ ,
կբ մ ե բքլա ցնէր
ու1։ իթոռնե բու
գա ւե րն ւււ մ եքենա–
յոլթիննե
րբ եւ կբ լռե ցնէ ր իր
Հ ակառակո
րդնե բ ր
ո չ թէ սպառնալիքով
, բանտով
կամ
աքսո րով
,
այլ
Համալելով
գանոնւք , իրենց
էսկ
խոստովանիլ
տալով
իբենց
մոլորանքը
:
Այս վաբգա՛պե աներբ
ունեցան
ա յնսլիս ի րն -
կեթեր
եւ ՛ա շակե րտնե ր ,որոնէք բաղմաթէւ
՚իւսյ -
բերու
մ էք ն՚որռգե
ցիւն , հաղէլեցուց
էն եւ վ՛ա
յլե
-
ցուցին
Հա յքլ ՚ վան քե բ բ
յ
Աւելի
ուշ , քիէ . գարուն
, սկսաւ
գոբքէել
« Հա
ւատքի Փրոփականտ՝»
կո չո ւահ
Հաստատու
թ իւն ր
Հռոմի
մէք։
Զայն
Հիմն։ա\
էբ Գրիգոբ
ԺԵ՛
Պապբ
1 621
ին - Ուրբանոս
Ը . ան։որ կցեց
գպբ՚՚Յ
^ ւ ապա
բան։ : Գսլբո ցին։
ն սլատա
էլն է ր քաբ ոգի չնեբ
պատ
-
րաստել, աեսակ
մբ ն։ռր ոլնիթոոնեբ
,եւ
Գ^՚Կ^Է
ղանոնք
Արեւելքէ
«Հ ե բձո ւահո գ՛»
մո զովո ւրգնե
բու
մէք տաբահելոլ
Հէէէմար քրիսւոոնէութքէան։
լոքսբ
;
«Փ բ ւ՛՛ ՛իա էլան ՛էէա» լ ի տպարանր
եր Հբ՚ստարա–
-
քքէր էլբօնւաէլան գիրքեր
, ղսնաղան
լեզու՚ւեբով
Նր–
պաաակբ
նոյնն
էբ,
ռարձի
բերել
«Հեբձուա
-
հող»ներբ
:
Ի՞ն՛չ եղաւ
այս
«ւի բովւաէլան՚ոա»
յին
ա րդիւն
-
քբ՛
Այն եղա՛ւ,
ոբ կբօնսւէլւէւն վէճեբբ
ւսւելցան,
սլայքաբբ
սաստկացաւ
, բտ լց մոգովուբգ
բ դարձ
-
եալ մնաց աղէտ,
լ " յ ս ի եէ. մտալոբ
սսնունգի
քլա -
րօտ
Նոր ունիթոէներբ
, որոնք
կբ սիրէինէ գաւա
-
նաբւսնակէեն
խնւգիբնեբ
հեհել
ճիչդ
այն։ ձեւով
,ինչ
ձեւով
որ քուրր
քլբ հեհեն
սանդի
մէք , մեր
լեզուն
ագճատեցին
, լ՚լբճեցին։
, վերահեցին
անւճանաչելի
բա՛նի մբ :
Գէէբհահուահ
լեզուն
իբր թէ գրաբաբն
էբ •
րայց
այնպէսէ
գբաբաբ
մր,
որուն
վրայէն
թա
-
վ՛ահ
էր
Հի՚ն։ղերորգ
գարու
ոսէլիէ խա՛ր։
իէոբենա–
ցԻԻ 1 Նարեկացիէ
, Շն՚որՀալիէ
լեղունէ
«եւբոպա
-
կան։ացալ»
, աւելի
ճիշգ՝ լաաէնտկտցաւ
,
նաեւ
սլարսէլացալ
ու
թաթարացաւ;
^ոգովոլրգիլ
խօսաէլցականէ
լեզուն
,
այսպէ՛՛
կոչուահ՝
աշիսարՀիկ
բարբառբ
ՀետգՀետէ
մաաւ
գբականութեան
մէք՝
լա՚ռինական
, պաբսէլական
,
թաթաբւսկան
, թբք՛
բ։սոերով
ու ոճեբով
I
Նախ
ունէիթոռներբ
, ապա
նաեւ
^,ի^րով՛ակ
՛՛՛ն՜
տա»յի
քարոգիչներբ
«բարեէլսւբղեցին»
մեր
լեզՈւն
այնպիսի
ձեւով
մբ, որ այլեւս
իրենք
միայն
կբր–
նայի,ն
Հասէլնալ
իրենւց ղրահր
:
Այս աղճտաոլահ
, օտար «արշաւանք»ի
են -
թաբկուահ,
գրեթէ
աւերակէ
վերահուահ
լեզուն
էր , որ ետքէն
լլաբձալ
« ղրտկան
լեզու»։
Մեր
եկեղեցէն
կրցահ
էր
փրքլել
՛ինքզինք
ՈԼ–
նիթոռնէերոլ
՚ոիրապետռւթենէն
, բայց
մեր
լեզուն
երքլար Սէէոէն կրեց
այգ
տ իրապե՚ռու
թե,ւէն
Հեա
-
քերբ
:
1920^5՛
ետք
Հաստատո՜։
եցաւ
ն,որ ։։ւն.իթոռնե
-
բու «գի.նէաստիա֊»ն
, ինչ՚գէ,։
որ սլիաի
բսէին
ի ֊
բենք՝
մեր գարու
ռւնիթոռներբ։
Բանի
մբ խօսք մեր գաւառարարրաոներու
մսէ
՛՛ին
:
( Խ մ բ ա գ ր ա կ ա ն
ՅՈԻՍԱՐԵՐի)
Fonds A.R.A.M
