ՅՈՒՏԱԲեՐ՚Ի
ՏՈհնՐ
ՆԱԻԱՍԱՐԳԵԱՆԻ
ՃԱՌԸ
ՀԻՄՆԱՐԿԷԲԻ
ԱքիԹԻՒ)
ւ^յբբ
—
Ստռրեւ.՝ այն ճաւլը զոր Մարա 26ին
իօսեցաւ. րնկեր ւԼ– ՚Նանասարդեան
«6ուսաբեր»)ւ
Տան հիմնարկէքին աււթխ. (Գահիրէ, 26 Մարտ).
Տարգելի
Պ– նախագաՀ
, գերաշնորՀ
,
գերյար–
գելի
եւ. արՀեանասլաաիւ
՝,այրեր
ա. "իրելի
Հայ -
րենակիցներ
,
Ա՚ենք անծնող
աշիարՀ
չեկանք
ու,
անժառանգ
սլիտի
չմեռնենք
։
Զաւակներն
ենք մի Հնագոյն
Հայրենիքի,
որ
անՀամար
գարեր
մաքառեց
արիարար
, տառապեց
անՀունօրէն
եւ՝ ճակատր
անբիծ
մաքառելով
ու
տառապելով՝
ապրում
է
մ ինչեւ
ա յսօր
ու պիտի
ապրի
յաւեբմաբաբ
:
Զաւակներն
ենք մի ^որՀաչատ
մոգովրգի
,
որ անյիշատակ
օբերից
ի վեր
, տքնաքան
մեղուի
նման
, աղգերի
քաղաքակրթական
ծաղիկներից
Հիւթ
է ամրաբում
, սակայն
ոչ թէ
նռ յնութեամ
բ
վայե լելու
, այլ նաեւ իր սեփականբ
աւելացնելու
,
ապա՝ այգ
րոլորի
՚Լրո՚ձ Իր Ցեղային
գրոշմր
գնե
լով^
Հտնճարելոլ
մի նոբ ու աւելի
բարձր
արժէք՝
Հայկական
«մեղրֆր՝
մեբ
ուրոյն
ե լ
ինքնատիպ
ժ շակո յ թ ր
է
Ա՚ենք աշխարՀ
եկանք
մեր այս ծնողքին
ծա
ռայելու
Համաբ:
ԱշխարՀ
եկանք
մեր
Հողի
վրայ
ապրելու
եւ
մեր
քրտինքով
մեր Հողր արգասաւորելու
Համար
ւ
Ա՚եբ ժողովուրգի
Հեա ապրելու
, նրա լացն ու
ծիծաղը
բաժանելու
ու մեր յաւիտենական
Հան -
գիստբ մեր Հողի Ժէք գտնե լու Համար
:
Աակայն
ա շիարՀ
ի չար
ուժերը
քարուքանգ
արին մեր տունը ու Հոգմացրիւ
արին մեր
ժողո
վուրգր :
Հ,բանք չատ գտան, որ Հին ու լուսատենչ
այս
ազգը խաղաղօրէն
ապրի իր Հողի վբայ
ե լ իր բու–
բիչ
Հանճարով
մ ասնակից գառնա
յ մ
աբգկութեան
քաղաքակրթական
ճիգին
:
Երախտապարտ
ենք այս աղատ
երկրին
, որի
Հիւրրնկալ
Հողի
վրայ մեր Տունն
ենք շինում
:
Աակա
յն ա յս Տունր
պիտի
շինուէր
ա յնտեղ
,
Նեմ բութի
ու Ա իփանի , ղո յգ Ա՝ ասիսների
Հովա
-
նիի տակ,
այն Հողեբի
վրայ,որ
մեր Հայբեբը
մեղ
ժառանգութիւն
ձգեցին
:
Ա իրե
լի
Հա յրենա կիցներ , մ ենք
Հա
յմ
աթլոսն՝եր
չենք
, մենք տաբագիրներ
ենք ;
Մենք ուբացած
չենք մեր
Հա
յ րեն
իքը
, խո՜լ
պէս մեր Հողր սիրելով
ու խորապէս
աառապելւ
մենք բռնութեան
տակ
քշուած
ենք մեբ Տնից :
Այս ազատ ու Հիւրլնկալ
երկբնեբր
իրան ,
իրաք
, Ա ուրիա
, Լիրանան
, Տո բգանան
, Եթով
-
պիտ
, Տունաստան
, Ֆրանսա
, Ամերիկա
, Աբժան՛
թին,
Եգիպաոս
եւայլն
առժամ
եայ
օթեւաննեբ
են մեզ Համար
մի օբ վերստին
մեբ
Հայրենիքր
գառնալու
Համար
է
Այս
տունր
մենք
այսօր
շինում
ենք պատմա
կան
՚էէեզոսի
ավւեբին,
սակայն
շինում ենք գաբձ -
եալ
մեր մեծ ծնողքին՝
յաւիտենական
Հայաստա–
նի
Համ ար
:
Տուն չէ այս, այլ ազօթավայր,
մի տաճար ,
ուր
մենք պիտի
խմբուենք
ամէն օր՝ մեր
ժոզովբ–
գի ու ժեր Հայրենիքի
փառքբ
երզելոլ
Համաբ :
Այստեղից
ամէն օր մեբ աղօթքի
ձայնբ
պիտի
արձագանգի
գաղութից
գաղութ
, մինչեւ
Հեռաւոր
Հայրենիք
. . .
Ամէն օր մեր զանգերբ
պիտի
ղօզտնքեն
րեղ -
գէմ
բռնութեան
եւ ի փառս ազատութեան
;
Ամէն օր անկախութեան
երգբ պիտի
լսուի մեբ
այս տաճարից
:
Մեր
ղաւակներբ
այս Տանր
մէք Հոգեպէս
ու
քտղաքականապէս
պիտի
կրթուին
ու գաստիա
-
րակուին
մի օր իբրեւ ազատ
մարգիկ
իրենց
Հայ–
րենի
Տունր գառնալու
, Հայրենիքին
ծառայելու
եւ
իրենց յաւիտենական
Հանգիստր
Հայրենի
Հոգին
մէք
գանելու
Համար;
Շուրք կէս գար առաք մի այսպիսի
տուն
Հե
ռաւոր
ժրնեւի
մէք չինեց կախարգր
Հայ Ազատա
գրական
Շաբժման՝
անզուգական
Բրիստափորր
:
Եւ որպէսզի
յաւէտ
պաշտելի
Հայաստանի
պատ
-
կերր
միշտ
կենգանի
լինի այն տան
րնակիչների
Համաբ
, ուր առժամեայ
ապաստան
գտան
էԳրՕ -
չակ»ն
ու Գաշնակցռւթիւնը
, Մեծ Վաբպետբ,
Հո–
ղից,
տան բակում
, իր իսկ ձեռքով,
երկու
լեռնա–
գագաթներ
շինեց , որոնք
խո
րՀ բգաւո
րո ւմ
էին
զոյգ
Մ ասիսներր
յ
Բրիստափոբի
ժամանակ
մենք գեռ
եռագոյն
չունէինք
. չունէինք
այն գբօչր
-
խորՀրգապատ–
կերր «Գրօչակիի
- ոբ կազմում
է
անթառամ
փառքշ
մեր նորագոյն
պատմութեան
:
Այս
Հանգիսաւոր
առիթով
թող ներուի
մեզմի
փ՚՚՚^բԻհ
ձ՚"–է
մօտաւոր
անցեա
լից
յ
Եգիպտոսի
այսօրուան
մեր ՎեՀափառի՝
Ֆա
րուք Ա՛ի մեծանուն
Հայրը՝
%, Վ. Ֆուատ
Ա,
թա–
զաւորր,
1918
Օգոստոս
1^ին ունկնգրոլթիլն
շր–
ն,։րՀելով
Հայաստանի
Հանրապետութեան
պատ
-
իւէրակին՝
Հանղուցեալ
Ազեքսանգբ
Խատիսեանի
,
I սն՝ե ր
"րա^
ՕՐՈԻԱՆ
ՇԱՐԺՈՒՄԻՆ
ՀԵՏ
գեբագպճ
խոք/էոէքդը
ԼՔ Ո1օո(16ի աշ1սատակից Անաււէ Փիէո֊, որ քա֊
ջածանօյ)֊ է ւաւ–սական
գործ՜երու– , հետեւեալ
շլյոլւհրդած
ո ւ թ ի ն
նները կ՚ընէ Խ • Միութեան Գե -
րագոյն հյորեուբգի վերյին ընտրութեանց աււ -
թ ի լ —
^ . ք Տ ւ Տ յ Լ յ *
Մ արտ
12/է
ընտրոլթիւններով
,
678
պատգա֊
մ ա լորն
Լ
ր կը կազմեն
Գե րագո
յն ԽոբՀուրգբ
, իսկ
638
Հոգի՝
Ազգռւթեանց
ԽոբՀուրգբ։
Ա
՚րեմն
•հա
մագումար
1316
անգամ :
1946^5՛
Գերագո
յն ԽորՀուրգր
կր
րաղկանար
1339
պատգամաւորներէ
,
682
Միութեան
Խոր -
Հռւբգի
,
Ազգռւթեանց
ԽոբՀուբգի
անգամ
էին;
Այսօր
23
պատգամաւոր
պակաս
է,
ինչո՞ւ;
ս ոսկուայի
կուսակցական
պաշտօնաթերթր
,
« *իբավաա^^
որեւէ
բացատրութիւն
շտա ալ
այս
աՍսպասելի
երեւոյթի
մասին։
ա • Ա իութեան
ժողովուբգին
Ր^՚է՛^ ՜
ՒԻ՚^Ա
այսօր
չատ
աւելի
է քան չորս աաբի
աոաք։
Ան -
զասկած
12 - 15
միլիոն
ժռղովուրգ
աւելցած
Հ :
1ւ)^էՅ^
րնտ բութեանց
առթիւ
արձանագրուածներու
թրլք
էր
101-717-686,
իսկ
1950^1՛
111-116-373,
այսինքհ
9 –398 "687
աւելի։
Ընտրական
օրէնքր
որ
շԳ
ղէո
խուած
ե լ
Գեբագռ
յն ԽորՀուրգին
Համ
աբ
օՍՍ "01)0
Ր
^՚^ԿԷ
է1՚ մէկ պատգամաւոր
կը տրամա
գրէ ,
վէոխաևազ
էՐրո պատգամաւոր
պակաս
ու^ —
սսսա լու գե րագո
յն ԽորՀուրգր
քառասունի
շափ
աւե Ա։ սլէտք էր ունենար
:
ի ն չ մ ^ ւ
պատգամ
աւոր–
Սևբուե
թրւը կը պակսի , եբր ժողովուրգբ
կ՚աւել
նայ : ՀաՍելուկ
մը
որուն
Համաբ
Ա ոսկուայի
կա—
ռաղարութ
րւՆը որեւէ
բացատրութիւն
չի տար
,
րս
՚լ
խռ
բ՛է րգա
յին քաղաքացիներր
չեն
Հեաաքբքբ–
ուրր
եւ
կը խոնաբՀրՆ
«աշխարՀի
ամէնէն կատար—
սալ
ւՒողռղբգապետութեա՜ե
առքեւ՚ձ :
( / / ՚
ի ք ա ն կ
-
եալ
բսենք
ոբ
(յոլկոս
լալիո
յ
մ էք
, ուր
նո յնպէ
ս
գԱսաւո
բ խորՀբգաբանը
կ՝ լնտրուի
Համ աձա
յն
էՐողոզուրգր
թբլին
, – մէկ
պատգամ
ալ.
որ
40
տ
աղար րսակբ
չի
Մ արտ
26/5՛
լնտ րուած
եբես–
ղախահեսբուն
թ ի ՚ ֊ ր շատ
աւելի
է քան
նախկին
լսո
ր֊, րգա րանին մէք) :
ւ ՚ ՜ ե չ մ իչավայրի
կր սլատկանին
Խ • Մ
իութեան
կ՚եբագոյն
/1/որՀուրգի
ել Ազգութեանց
ԽորՀու
ր–
գրե
1Հյ.6
պատգամաւոբնեբր։
Ա ոսկուա
յի
մ էք
սովորութիւն
է րսել թէ
մ ռ–
ղովուբգի
նե րկա յացուց
ի չեեբ ը բանուորներ
, գիւ–
ղաց
րԱե
ր կամ
մ տաւո րականնե
բ են : Ուրեմն
լնտ–
բուածնե
բը սովետական
լնկե րութեան
այս
երեք
^ական
տարրերուն
Հաւատարիմ
պատկերը
պիտի
սԼրկայացն^ին
, բոլորովին
ճիչգ չէ : Անտաբա
-
կոյս
բո լոր պա աղամ ա
լո
րն ե ր ը
Լմ էքն
ըլլալով
յ տաւո րականնե
բր)
ծաղ ումով
բանուոր
կամ
գիւղացի
են , բայց
աննշան
փոքրամասնութիւն
մբ
կր կազւէ են անոնք ոբ իսկապէս
զոբ&ատան
մէք
բանուոր
ե լ
կամ արտերուն
մէք աշիատող
գիւզա–
ցի են : իրականին
մէք , խորՀբգաբանը
, որ սլաշ–
տօնական
լե զո
ւո
վ կը բաւլկանա
յ
«Աովետական
Միութեան
լաւագոյն
որգիներէն
եւ ա ղքի 1^ ե բ էն՝» ,
մասնաւորարար
կը բաղկանա
յ Համ ա յնավա
ր կու–
սակցութեան
անգամներու
եւ
գաշնակցային
Հան
րապետութեանց
կառավարութիւննե
բու պաշաօ —
նաաարներէն։
Ընտ բուածնե
րո
լ
անուանական
ցան—
կէն
կբ տեսնուի
որ մեծ մասը կը պատկա՜նի
Ա թա
լինեան
կարգուսարքին
ստուարաթիւ
պաշտօնէու
թեան
: Գիլանակալութեան
(հսքՇՅԱՕքՅէւտ)
գլուխր
կր գտնուին
, բնականա րա ր , ՛Բաղաք. Բիւրո
յին
եւ
կուսակցութեան
կեգր • կոմ իտէին
անգամնե
րր :
Տետո
յ կուգան
, բոլոր
Հանրապետութեանց
մէք ,
կուսակցութեան
շբքանա
յին
եւ
տեզական
մ ասնա–
ճիւղե բուն
րազմ աթիւ
քա րտուզա
րնե
ր բ , ա յս
ինքն
Մալենքովի
մաբգիկբ
: Անոնք տեսակ
մբ «ի պաշ
տօնէ ե րեսվախաննեբ^
են Լգեպուտատ
\ ) : Գա յ -
թակզութիւն
պիտի ծագէր , եթէ այս
տեղական
իշխանաւորները
Գերագոյն
ԽորՀուրգին
, չզրր
-
կուէին : կուսակցութեան
մեծ գործիչներէն
վերք
,
կուգան
զանազան
Հ ան ր ա պե տ ո
ւթ
ե ան ց Գե րագո
յն
Խո
րՀո ւրգնե
բու
նախագաՀները
եւ
փոխ - նախա–
ղաՀները
, յետո
յ կեգր
՚ կառավարութեան
,
եւ
գաշնակցա
յին
Հ ան րապետո ւթեանց
նախա րարնե
-
որ փոխառութեան
զործով
եկած
էբ այս երկիրը
^
Համակրանքով
նկատում
է
նրան՛
« Ես ա յսպէս
կը Հասկնամ
ձեբ ազգա
յին
գրոշի
եռագոյնի
գռ յներբ.
կարմիր
արիւնի
գնով
գուք
ձեռք
էք բերած
անկախութիւնր,
եւ
որպէս
ղի Վանի կապոյտ
երկինքբ
լոյս
սփռի քազաքա
-
կրթուած
ել ազատ
Հայաստանի
վյւայ.
Հարկաւոր
է նարնքագոյն
առարկայ
, այսինքն՝
ոսկի–
գրամ7>
(Ալ– ԽԱՏԻՍԵԱՆ
—
< Հայաստանի
Հ ա ն բ ա պ ե տ յ ւ Ն –
թեան Ծագումն ու Զարգացումը> ,
1940
,Աթէնք)
.
Այո,
գետերով
արիւն
թափեցինք,
որպէսղի
ազատ ու անկախ ապրենք
, որպէսղի
մեր
մշտաՀոս
«ոսկոլ^
մեբ ստեղծարաբ
աշխատանքի
ու Հան–
։\արի
ուժով
կարողանանք
Վանայ
կապոյտ
երկնքի
Լ՛*յ՛՛ր սփռել
մեր տառապած
ու խաղաղատենչ
աշ–
; Այս գասակարգին
մէք.
՚ ասհ
աւոI
տեւ
,ք
է յատկացնել
ներքին
գործեբու
եւ Պետոլ^
.սն ապաՀովութեան
նս. խաբաբնեբռւն
: Տեղա.,
խութեան
այս պաՀապւյն
Հրեչտակնեբր,
Բք, ^
կրայի
մտերիմ
գործակիցներր
, նմանապէս
եբես^
փոխան
են ի պաշտօնէ
: քաղաքական
բաբ^
*Բ
ՈԱ
^
\\տ իկանո
ւթի
ւնր եւս
լայնօրէն
ներկայացուցած
է
Հկրեմլի
մէք, ինչ որ
աւ.^^,Օեան
բնակաՀւ է ոստիկա
-
հակ^ն
Պետութեան
մր
Համաբ։
;
Բանուորներ
»ու գասին
մէք կեբեւան
մաս^
՝նաւորապ1,ս
ձեռնարկներու
եւ թբրսթնեբու
տնօ -
րէննեբր,
ճարաաբագէտնեբ
,
երկաթուղիներու
պեաեբր,
արտաղբութեան
«նո բա րա րնե
ր ը^ , ա
յ֊.
սինքն
Հնգամեայ
ծրագրին
ամէնէն
եոանգուն
գո ր–.
հագբի^եբր,
առանց
Հաչռւելու
արՀեստակցական
մ իութեանց
պաշտօնեաներու
կարեւո
բութ
րլնը .
Ուրիշ խօսքով,
Գեբագոյն
Խոր4ուլ.գին
մ^չ բահ ^
ուոր զանգուածներու
ներկայացլցէչնեբը
անոնք
են որ պա չտօնապէս
նշանակուած
են առաւե լա
֊.
գոյն
արտագբութիւնը
ձեռք
բերելու
բանուոր-Աե–
բէն :
Մ
իեւնո
յ՜նր գի՚-ղացի
ղանգո ւածնե
բու
Հաւէար,
•լրոնց
՜նեբկա յացուցիչհեբր
գԱստւորարաբ
Հաւա
քական
տնտեսավարութեան
ւէ ասահգ^տսեբն
են ,
կոլխողներսւ
եւ սովիողներոլ
նախագաՀները
,
մեքենա
- տբակտոբայի՜ն
Հմ եքենանե
բու
եւ ւ1 ե քե
նաշարժ
արօրի)
կայաններու
տնօրէններր։
Աատի
վրայ
կր Համ բուին
պարզ
գիւղացիները
եւ
գեղք–
կուՀիներր
որոնք
մբցա՜նրշ կոարած
են Հացա^ա–
տիկի , արմտիքի
եւ աբքառի
աբտագբութեան
մէք :
Ուրիշ երկու
ընկերայրն
գասազարգեբ
ալ ղը
փայլփն
իրենց
բազմ
ո ւթեամ
բ , - մտաւորական
-
՛ները եւ զինուորականները
-.
Մ
տաւո րական
գա
-
սին
երեսփոխաններն
են ծ՜անօթ գրագ^տեեր
ել
րուեստագէաներ
, Աթալինի
մրցանաէչաւորնեբր,
որոնք առատօրէն
պարգեւատրուած
են Աթալրն
-
եան
մրցանակներով,
լաւ կատաբած
րլլալոզ
զու–
սակցութեան
նչանախօսքերը,
գրտական
ղանա -
զան ակագեմիաներու
նախագաՀներբ
եւ
փոխ
-
նախագա^նեբր,
Համալսարաններու
վերատեսուչ–
ներր : Ասոնք չատ կարեւոր
թիւ մր կր կազմեն
քան
երկրորղական
կրթութեան
գասախօսները
եւ
ղիւ–
ղակաՆ
ուսուցիչնեըր
ւ
Գալով
զինուորական
գասի
երեսփոխաննե
-
բուն, նախընտրաբաբ
նշանակուած
են 1Ա ՚ Ա իու -
թետն
մարԼախտներ
, բանակին
զօրավարներ
,
զին
ուորական
շբչանեբու
Հրամանատարներ
, Աոկօ -
լովսկին
, կոնիեւը
, Վասիլեւսկին
, Տ իմ ո շին կօն
,
Երիմբնկօն
, Բաղրամետնր
, Փուկովր
, Ա
ալեեովս–
կին
եւայլն։
Աննշան թիւ մր կը կազմեն ստորա
-
գաւ^ սպաները
եւ պարզ
զինուորները,
րացր
քանի
մր պատերազմի
Հերոսներէ
, մանաւանգ
օգանա
-
ւռրղներէ
:
Այսպէս
է
1950/՛
Գերագոյն
ԽորՀուրգի
րնկե–
րա յին
կազմ ը : Ա ովետական
ըն կե ր ո ւթ ե ան խր՛^ ՜
րակցութեանց
Համեմատութիւնը
միեւնոյն
եղած
է ինչ որ
1946/՚5« ւ
Համա յնավա
բ
կուսակցութիւնը
ոբ կը նչանակէ
իբ թեկնածուները
ամէն
լնտրա–
կան շրքանի մէք, ոչ մէկ բան րախտին
կր ձգէ ,
եւ անչուչտ
գիպուածով
չէ որ մ իեւնո
յն
թիւով
կիներ
լնտրեց
, ինչպէս
չորս տարի առաք : Գե -
րագոյն
ԽորՀուրգին
մէք կան
277
կին երեսփո
-
խաններ,
ինչպէս
1946/1՛։
Այս
1316
պատգամ
ալո
րներր
մեծ անելիք մը
պիտի
չունենան
, ինչպէս
նախորգները։
1946/՛
Գերտզոյն
ԽորՀուրգր
Հինգ նիստ գումարեց
, փո
խանակ
ԱաՀմանագբոլթեամբ
նախատեսուած
ո^/^
նիստերուն
: Նկատի
ունենալով
ոբ
իւրաքանչիւր
նիստ Հգլխաւոբաբար
նուիրուած
տարեկ • ելմտա–
Յ՚՚յՅԻ
քուէարկութեան)
տեւած
է միքին
Հաչուով
Հինգ օր , ուրեմն
խորՀրգային
եբեսփոխաններր
ոՀ
իսկ
մէկ ամիս աշիւտտած
են չորս տարուան
մէք՛.
ԱՆԳԼԻՈՏ
ԲՆԱԳԷՏՆԵՐՈՒ
արքայական
կասա -
ոին անգամ րնտբուած
է Տոքթ
. Վ.սչէ Գալպեան
,
զաւակր
Պաղեստինի
ծանօէեԲԺ.
ՎաՀան
Գալպեա–
նի։ Տոքթ. Վաչէ
1949^5՛
յաքողոլչէեամբ
ստացած
էր արեւագարձային
Հ իւանգութեւնց
մագիսաբո–
սի տիտղոսր։
էտինպոլրկի
Համալւ արանին
մէք կը
Հետեւի
բնգՀ • ներքին
Հի.անգութ
եանց մասնա
-
զիտութեան
, այս քննութ1ան
մէք յաքող
Հանգի–
սացոզր
կրնայ անգամ րԱալ
անզլ. բժչկական
կա
ճառին։
Մեծ Հաստատութիւններ
Անգլիոյ
մէք խ.
րեն պտչաօն առաքարկած
են ։
խա րՀի վրա յ
Ա իրելի
Հայրենակիցնե՛ր,
Վաղր, երր մեր եօթբ յարկանոց
տոէնր ամ -
բողինայ,
մեր արիւնով
,,լ
երազնեբով
սբրացած
յաւէտ
պաշտելի
Եռագոյնի
լո յսերբ
թողէք
մ շտա
պէս
ողողեն
մեր այս աղօթատան
մաքուր
ճակա
տր, եւ զոյգ
Մասիսների
կատարները
թողէք
խոր–
Հրգաւորապէս
բարձրանան
Ժեր Տան
րակում՝
Հայրենիքի՝
նրա աղաաոլթեան
եւ
անկախութեան
երաղր
միշտ վառ
պաՀելու
Համար մեր
զաւակնե^
բի Հօգում,
մինչեւ
այն նուիրական
»բր, երբ այս
նոյն
շէնքից
կր ղօղանքեն
զանղերբ
Հայրենակա
-
րօտ
Հայութեան
աւետելու
Հտմար,
թէ Հասած
է,
վերքապէս
, օբր մեծ
ու
նուիրական
Հայբենա
-
գարձի :
ճա -
Fonds A.R.A.M