կու– ընսւիր
խում բերն ալ յայտնապէս
աոաքին
ր.՝,–
պէին
իււկ դաչա
խոյացան,
վաղուան
մրցանիշ^
չկոբսնցնելոլ
մտաղբութեամբ
;
Այս
եբկու
խում բերբ իրարու
արժանի
կաղմո՛
խաղարկութիւն
ունէին, ել յայանի էր որ դիւ-րէն
յաղթանակ
մբ պիաի չրԱար ա բղիւնքր՛.
Ա/ֆ^րվի–
լի խում
րէն
մարզիկ մբ վփրաւո րուե լով պաՀ մր
կբ բացակայի
, րայց խաղբ կբ չաբունակուի
Հա^
ւասաբ
ումզնոլթեամր
: ՝Բսան վայրկեանէն
Ալ ~
ֆորվիլր կբ նչանակէ մէկ կէա , րուոն եւ վճռա
կան մաբանչումով
մ բ ։
կարճ գազար։
էՕաղր կբ վերսկսի,
Լէոն - Տէ–
"Ի^Ր կր փորձէ տիրապեաել
գա շա ին ,
Ալֆ՚՚րվԻլՐ
կր պատասխանէ եւ բերղապահը
քանիցս կր փփ ՜
մեցնէ Հակառակոբգին
հաբոլաեներր
՜՛
ՊաՀ մբբեմի
ժոզովուբգր
երկու
խումբերու
ելեկտրականւ՚լթեամբ
կբ Համակուի
, բուռն աբ -
տտյայաո
ւթիւններ
կբ լսուին
բարձրագո
չ , թեր
ու գէմ պա չլլպանոզա
կաննե բու
սովորական
երե–
*–"1^
Ր1 կս
բծես
իրենք
րլլտյին
խազացոզն՚ւ^բր,
կամ
իրենց
ղճիռր
արժէք մբ ներկայացնէր
խազի
ելքին
վ ր ս ՚ յ ։
Արգիւնքր
կ՝րԱայ վէճ մր « Լիոն -
Տէսինբ
իրաւունք
ունի» : = «Ոչ , այլ Ալֆորվիլր»
•
Վէճր կր յաէգի
ագեզ վեբքաւորութեան
մր, բա -
րեբախտաբա
1
րոլոբովին
սաՀմանափակ
եւ .էկտ–
՚^Ա
մեզլ^ի
ւլաամութիւնր
կր սմքի,
շնո֊բՀիլ
գիտակցութեան
եւ ազգային
պատոլախնղրոլ
-
թեան :
Խագացոոներր
առանց
ազգուելու
կր չարու
նակեն
իրենց զնգակի
գեզեցիկ
հարուածներր։
Ո վ
պիտի
րլ/այ
էազոլան
լնգգիմագիրբ,
Ա՛արսէյլ -
ցիներէն
բաժակր
խլոգր
՚.
Երկու
խումբերն
ալ քզայնոլթիւն
ցոյց
կոլ
տան եւ խազ^իր լրումին կբ Հասնի։
Լիոն - Տէ -
սին՝ ի զուր կբ գիմագրէ իբ կաբշնեզ
Հակա
յար -
ձակումնեբով
: Աէֆոբվիլր
վճռած է պաՀել իր
սուգ
յազթանակր
: Օրր կր տարաժամ
ի
երկինքէն
ԲէԼ
՚^Լ
"՚–է1՛
Կ՝էւ)՛^
Հորիզոնին
վրայ եւ Լիոն—Տէ–՛
սին կր պարտուի
0
Ա/^որվիլի
\ ի գէմ ։
իրիկուն է, չորս ախոյեան
խումբերր
էրար
կբ զանեն
իրենց առաքնորգնեբով,
կազմակերպիչ
իւնամակա^եբով
, իրաւարաբ - գատաւորներով^
,
ժոզովուրգին
քերմ գուրգուրանքին
տակ
յ
՚Իաշտր
կ՝ամայանայ
, յաքորգ
օրր ,
Ջ,ատկի
երկուշարթի
, զարձեալ
թնղալու
պայմանով։
Մտրզիկնեբբ
կբ Հիւրասիրուին
եւ կ՝երթան
վայե–՛
լելու
իրիկոլյւն
խնքսյքն ու պատոլոյ
պաբաՀան–
գէսր, սովորտկան
խրախճանքով,
երգ
ու
պարով
փոխազարձ
շնորՀակալիքով
իբբեւ արգար վար -
ձատրռւթիւն
երկուստեք
կատարուած
զոՀող՛–^ >~^
թեանց : Ս՚աէաւանգ
որ զրկուած
էին Զատկի
րն–
տանեկան - աւանգական
տօնակատաբութիւննե
-
րէն՛.
(Մնացեալը յաջորդով)
ԹՎԹԱԿԻՑ
աւթհ գաղութ
ԵԳԻՊՏՈՈԻ
ոստիկանութիւնր
եօթր
Համ
այ -
նավարներ եւսձերբակալեց
ԳաՀիրէի
մէք։ Հեռա -
զիրր կ՝բսէ թէ
26
Հոգի ձեբրակալուած
են
երեք
օրուան
լնթացքին ։
Հանգանււկիչ Տ ի կ ի ն ր –
Պարոն,
Հանգանա
կութիւն
կ՝ր՚Կ,ենք,
կ՝ուզէի՚*ք
մասնակցիլ։
Հարուստ պարոնը •—
Հինգ
ֆրանք
անգամ
չունիմ
։
Տիկինր • -
Առէք
ուրեմն,
պարոն,
մենք աղ–
քատնեբու
Հտմար կր Հանգանակենք
««՛է
ԸՆԿԵՐ ԱՐԱՄ ԱԱՀԱԿԵԱՆ, որ Պէյրութէն
Մ–
ՆաՀանղներր
գացած է իրրեւ
գործիչ,
այժմ ան
ցած է Բալիֆոբնիոյ
չրքանբ։
Արգէն իակ
ունեցած
է կարգ մբընկերական
եւ Համակրական
Հալա -
քո յթնեբ
։իր առաքին
գոբծբ
եզած է կազմել
երի
տասարգ - երիտասաբգուՀիներէ
նոր
կոմ իտէ մբ
^՛Բրիստափոբ
Մ իքա
յէլեանէ
անունով
։
՚Բալիֆոբ–
նիոյ
շրքանի
չորս
կոմիտէնեբոլ
միացեալ
մոզո -
վին՝
րնկերր
պարզած է Հ՛ 6՛ Գա
նակցութեան
գործունէո
ւթիւնր
Մ երձալոբ
Արեւելքի
երկիրնե
բուն մէք, ուր
6000
առոյգ եւ կենսունակ
երիտա–
սա րգո ւթիւն
մ ր կբ սնանի կուսակցութեան
առողք
գաղափաբներով։
Մեր շարքեբբ կբ
սաուարանան
երիտասարդ
ուժերով, կր ստանան
Հա յեցի գաս
տիա րակո ւթիւն
մ ր , տոգորուած՝
Հա յրենաս
իրու
թեան
ղազափարներով։
Ա– ԱաՀակեան
(Լութեր)
Հեղինակն է ^ՄաՀուան պէս զօրաւոր»
վէպին , ոբ
սպառած
բԱալով
, ^ յ ժ մ իբրեւ
թերթօն կբ Հոտ -
տարակուի
(ք,Հայրենիք»ի
մէք։
թարգմանուած
է
նաեւ արաբերէնի ։
ԹԷՀՐԱՆԻ
ՀԱՅՈՑ
<ձԲուշեշ Գաւթեան»
աւզա–
յին դսլրոցի
61
չքաւոր աշակերտ - աշակերս-ու -
Հ ինե
բու Հաղ ուստ եւ կօշիկ տուած է
Հանրա/ին
սպա սա րկո
ւթե
ան
կայս . Հիմնարկր
(Ա ազմ
անր
ՇաՀն^աՀի)
, Նովբուղի
առթիլ
:
ԵԻՐՎԱՆԶԱԳԷԻ
«ԱՐՄԵՆՈԻ
ՀԻՆւ>
«Փա^թ -
ղ տՀ» անունով կբ ներկտ քացուի ատենէ մբք փեր
ԹէՀրանի
պարսիկ
բեմին վբաք : Բեմավար
գքքբա–
սանն է Հրանտ Ատեփանեան : Պարսիկ
գերաււան -
ներ/ւ իյայտ
բերած ենզովելի
նախանձախնղ
րու
թիւն
, ինչպէս կր գրէ
«Ալիք» :
Բարձրախօսով
յայտարարած
է
Շիբվանղատէի
,
թարզմանիչ
Անգրանիկ
ՏովՀ աննէսեանի
եւ
գերակատարներու
մ ասին : Պ • Տ ո վ Հ տննէ ս ե ան ունի
ուրիշ կտրգ
մ բ
թարւք մ անութ
իլ ններ
, որոնց մէք քա է անի
են «Աւե–
րակների
վրայ»,
«Ջոր ա/ին»,
ՀՀ
.Արմենո
ւՀ ին» եւն %
Այս
երեք
թարղմ անութ իւններր
արգէն
ներկա -
յացուած
են«Գիշան»
թատրոնին
մէք, ուր Պար -
սիկներր մեծ խանդաւք առու թիւն
ցո քց տուած
են
եւ արգէն
ծանօթ
են ^իբվանզադէի
թատերտխա
-
ոերուս
։ Մեծ քա9ողոլթեւն
ո տած է «Աւերաէնե
-
րի վրաք»ն որ եբեք անղամ ներկա քացուած է ։
ԳՈԿՏ– ՏՈՎՀ–
ՀԱԽՆԱԶԱՐԵԱՆ
ԹէՀբտնի
Համ ալսարանի
ուսուց չապետր եւ Հա /ոց
^Գալիք–
եան» աղղ ա քին դպրոց
ի տեսուչր
, րնտրուահ
է
անզ ամ կրթական
նախարարութեան
բարձրս. գո
յն
ք"" ",Հ^*ւբգի՝–կ.բական եւ գիտական
յանձն ա խ ր՛ ւմ ~
բին։
ԵՐԵԻԱՆԻ
գաՀուկտխազի
(տէՏ)
ախոյեան
Հայ
մարղ եկ Մանաւաղ
վիրաւորուած
է ոտքէն :
21 1
տարեկան է եւ
11
տարեէ ի վեր կր ղբաղե գաՀու–
I
կախաղով
։ Գերմանացեներր
Հ
.տնվախ երհտասար–
•
գր% կռչած են ղին,թ։ իր առաքին
գաՀուեր
ինք\
պատրաստած
է քանե մբ փայտի եւ թեթեզի կր -
տորներէ
, ղիւղացիներու
Հետ մաղքցելով
քեռներէ
ել մասնաէցեքով
մրցոււՈւեբուն
։ Տետոյ եր մտնէ
ւյենուորա^ան
ծառայութեան
մէ9 ։ Երբ
ՇաՀր
Լտ%կարտ.րեի մէ9կբ Հանդեսքե
Մ անաւաղ են , գա–
Հուկախաղե
մտսնաղէտ
՚Բաթիար կր խնդրէ
որ
Մանաւաղհն
եւ իր րնկերոք
դաՀուկ
մր տրուի
ւ
Արրան անմե^ապէս կո կարղադրէ եւ երկուքին
ալ
կր
տրուի
երկու
ղո յց. զաՀուկ,
երկու
ղո յզ եր -
կարաճիտ
մասնաւոր
կօ^շիէ^եր ։
ՀՏԱՈԱՋ>Ի
ԹԵՐԹՕՆ–
(54)
Գետի փրփրած
ալիքները
կլանեցին
մի քանի
քարեր
, որոնք
վերեւից
լնկան : Մ արգիկ
Հասել
էին նաչանակուած
տեղը,
այժմ աւելոբգ էր
զգռլ–
Լութիւնր
I
Րոպէ
չանցած՝
պսպղացին
կայծակնեբը,
Հարիւրաւոր
թնդիւններ
լսուեցին
։ Ծուխը
չեբե -
է
-աց , մոլթր գեռ թանձր էր ձորի մէք
ւ
Հարիւրաւոր
արձագանգներ,
գէս ու գէն վա–
գեցին
մեռած
ծմակներում
, տարածեցին
գղրգոց
,
սկսեցին
ճոթռոտել
նրանց
թուլ
ծոցեբր
,
կարծես
կտրատում
էին դարաւոր
րուներր.
Հսկայ
ճիլ -
զերր ։
Միտմամանակ
շնեբր
աՀռելի
աղմուկ բաբ -
ձրացրին
, որի Հետ շուտով
խառնուեց
կոտորոլող
մարգկանց
վայնասունր
։
Լեռնա
յին վեՀափառ
լռութեան
անկիւնր մի
ակնթաբթում
գմոխքի
փոխուեց
։ կարծես պաառ^
»ւեց գետի ^որր ե*. անՀամար
գեւեր
ծածկեցին
չրքականերր :
Հրացանաձգութիւ
նր ղնա լով
սաստկանում
էր
ւ
Մարգ ու ան,սսուն
խառնուել
էին,
տբիւնաՀեղոս֊
թիլ
՚հր
անգութ էր, անխնայ...
իլ
երր աբեգակր
երեւաց
Տողի
Հսկայաւոիպ
սարի
գլփւին , ծտռերի
երկարաձիգ
չուքեըը, աք ու.
ձախ
շե րտե
ը գցեց
ին
մ արգկա
յին
վրէմի
գարՀ ու–
րելի պատկերի
վբա
յ ։
Գտչտավտյրը,
ուրայգ գիչեր
մարգիկ էին
ապրում
, ա յժմ ներկա յացնում էր մ աՀ եւ ոչըն —
չո ւթիւն ։
Վըաննեբից
մնացել
էին մոխրի
կոյտեր , գլ՛–
րանց մօտ , ղ րանց ից Հեռու
, խոտե բ ի մէք, ծտռե
րի տակ , վւռուած
էին դիակներ ել անշարժ քա–
բացած
աչքերով
նայում
էին ծիծաղկոտ
,
գեզեցիկ
երկնքին
, նա յում
է ին զարմ ացած
, ապշած
է
Գաբձեալ
փափուկ ու սիրուն էր վա
ղոր գետն
աշխարՀբ։
ԱաՀբ անցել էբ, եւ այստեղի
մչտակոն
բնակի
չնե
ր ր դարձեալ
շաբժլոլմ
էին ւ
Ոչ ոք չէբ Հասկանում թէ ինչ պատաՀեց եւ
ինչու
, ոչ ոք չբ գիտեր թէ արդեօք
ազաաուեցի
ն
ժարգիկ
գիշերային
կոտորածիցէ
կեանքր տարաւ
իր Հուժկոլ
Հոսանքը
դիակ -
ների
վյւայով,
մօտիկ
մի ծառի
վրայ
մի ինչ որ
ժիր
թռչուն
տաքացած
անգա դար
եբգում
է ր իր
առաւօտեան
մեղեդին
• • •
Բայց
Հրանօթը գեռ չէբ ԼՈ-ել։ Նտ այժմ
թլն–
գում էր բարձրերում
, Հիւսիսային
լեոների
լան–
քերում
I
Այգտեզ գեռ չարունակւոլմ
էր կոիւր :
Մանասր
իր մարդկանցով
ետ էր
քաշլյքկմ,
այժմ նրա գիմաց
կանգնած
էին թուրք
զինուոր ա
նե րր
։ Գրանք
Տում
ի գիւղում
ապրողներն
էին ։
Հրացաննե
բի
ձա
յնը ա յնտեզ չէր Հասել . բա
յց
շուտով
մի Բիւրտ
վազեց
գ ի ՚ ֊ ղ ր ել
սարսափելի
րաներ պատմ
եց
Հ ար իւրա պետին ։
Թուրքերբ
օղնութեան
փաղեցին
, րայց
այլեւս
ՊԱՐԻ ՀԱՆՃԱՐԵՎ
ՎԱՐՊԵՏԸ
ՄԵՌԱՒ
Շաբաթ
օր Լոնաոնի
մէք մեռաւ
պարախաղի
Հպալէ)
Հանճարեղ
վ տրպետը
, Վասլաւ. Նիժինսկի
,
կարճատեւ
Հիւանգութենէ
մր վերչ
։
Հանգուցեալբ
60
տարեկան էր եւ
աշխարՀա֊
Հռչակ արուեստագէտ
մբ մինչեւ
1919,
երբ վա -
րակռւեցաւ
մտային
Հիւանգութենէ
մր որ անգաբ–
մանելի
մնաց
մինչեւ իր մաՀբ։
Անզուգական
էբ
իրբեւ
պարոզ
։ Տարօրինապէս
ճկուն
,
Հ րա շա
լի
ոստումներ
կր կատարէր
որեւէ
խազի մէք, ափ ի
բերան
ձգելով
Հանգիսականնե
ր բ ; իր
շնորՀներբ
մասնաւորապէս
աչքի
կրզաբնէին
.էՇԷՀԷրաղաաֆի
մէք
, ուր կիսամերկ
ստրուկի
գերբ կատաբելով
,
կատաղի
սիրաՀարութենէ
մբ կբ բռնուէր ի տեա
Արեւելքի
ցանկասէր
իշխանուՀիին։
Ամրոզք աշ -
իսարՀի մէք մասնագէտներ
կբ վկայէին թէ ՀՆի -
ժինսկի
այն մարգն է որուն կր նախանձին
աաւո -
ուածներր»
;
Նիժինսկի
ծնած էր Բիեւ
1890^5՛։
Իր Հայրն
ու
"այրբ
պտրոզնեբ
էին եւ պաբել
սորվեցնել
սկւան
•.Հրեք տարեկանին : Տասը տարեկան էր երբ
մսւաւ
Պարի
կայս . վաբժարանբ
, ՝ ցա րական
(իուսասսւա–
նի մէք։
Տասնրինր
տարեկանին
կբ պարէր
անմաՀ
փաւլովւսյի
Հետ։
Հռչակաւոր
արուեստաղ էտ
Գիակելեւի
խնամակալութեան
տտկ
դարձաւ
փայ–
լուն աստզ
մ ր ռուսական
պարախաղի
։ Գիա կել եւ ,
ոբ բացարձակ
Հնազանդութիւն
կբ պաՀան
քէ ր իր
պաբողնեբէն
, ռւժզնօրէն
րնդգիմացաւ
, երբ Ն ՚՛ ՜
Ժինսկի
կ՝ոլզէր
կնութեան
առնել
Հունգաբււցի
գեղանի
գերասանոլՀին
, քիոմոլա
Փուլսկի :
Արգէն
մ իքաղդա
յին
Համ բաւի տիրացած
, տ–
ռաքին
աշխարՀամարտին
սկիղբր
Նիժինսկի
ձեր
բակալուեցաւ
Փեշթայի
մէք, իրբեւ
լրտես, երբ
ոստիկանութիւնր
իր պարի
գծադբո
ւթ իւննե
րը
շփոթեց
քաղաքական
ծածկաղփ
րնե
բո
ւ Հետ։ Ար -
գելարան
մր փոխագրեցին
1916^5՛,
եւ Նիւ
Եորքէն
մ եծաՀաբւստ
սեղանաւո
ր
մ ր յաքոզեցաւ
փրկել ,
Նի՛– Եորք փոխագրելով
:
Իր խելա գարոլթենէն
ի վեր
(1919 տ ,
ԿԻ^Ը ա–
մէն օր գիմ
եց աշխաբՀ րՀռչտկ
յիմ աբաբո
յժներոլ
,
ֆաքիրներու
, գուչակնե
րու
, րա յց
անօգուտ :
Նո յնիսկ
ուխտի տարաւ
Լուրաի պատմական
վան–
քր։
Թեթեւ
բարւոքում
մը ունեցաւ
Զուիցեբիոյ
մէք,
1938/Տ՛,
Ինսուլինի
ներարկումով։
Տետոյ
անցաւ իտալիա
1940) ,
Մ ՚ ՆաՀանղներր
մեկնե
լու Համար , բայց
չկրցաւ
պատերազմի
պատճա -
ոով : Հունգա րական
ապաքինարան
մ բ կր գտ
նուէր երբ Նացիներր
Հրամայեցին
սպաննել ան -
րուժելի
Հիւտնգնեբր։
Հրաշքով
փրկուեցաւ
Հի -
՝՝ւանգապաՀոլՀիի
մըմիքոցաւ։
քիուսեըը
Փեշթա
մտնելէ
վերք արտօնեցին ոբ Վիէննա
փոխագրուի
,
գաբմանռւելու
Համար։
Ամերիկեան
Հրամանատա–
րր դղեակ
մբ գրաւ
իր տրամ ագրութեան
տակ։ ի
փեր քո յ Անգլիա
փո խագբուեցաւ
: կ ինբ
, (հոմ ո լա
,
դա սա խօս
ութի
ւնն ե բ կուտա
բ ե լ յօգուածնե
ր կր
դրէք՛, դրամ
ճարելու
Համար : Բարեկամներ
եւ.
Հիացողներ
ալ կ՝օգնէին : Նիմինսկի
երրեմն
րտբ–
ւոքման
նշաններ
ցուցնելով,
կբ պարէր, երբ սի
րական
եղանակ
էքբ լսէր։
Տարիներ առաք
դնշուՀի
մբ գուշակած
էր թէ եզերական
վախճան
մր
պիտի
ունենա
յ ։
Աերժ Լիֆար , Փարիղի
Օփերային
պարախում -
բի վտրիչր
(ռուս) «պարախաղի
Հանճարբ» կր կո
չէ
Հանզոլցեալր,
«վարպետ
մր որուն
տեզր ոչ
ոք պիտի
կրնայ
բռնել
» I
ուչ էր ։ Ամէն ինչ վերքացնելով,
Մանասր
նաՀան–
քում էր ։ Նա թ ո յ լ չտուեց որ Թուրքեբր
մի
քայլ
յ օտենան
, որեւէ
յաքողութիւն
ձեռք
բերեն ;
Տոկուն ել անխռով,
ինչպէս
շյէքապատի
ժայռե–
րր,
յարձակուողնեբը
քայլ առ քայլ ետ էին քաշ
ւում
, ղիմելով
միշտ գէպի
բաբձր եւ բարձր
. . .
Հրացաննե
րի
աղմ կալփց պա յքարր
Հեռանում
էբ գանգաղ
կերպով ։
Նա թուլացաւ,
նա ուչ վերքացաւ
Աբեգակր շատ
է բ բարձրացե
լ , տ յրում
էր ,
մ՚րր օգի մէք չքացաւ
վառօդի ծխի վերքին քՈս -
լան
է
Նորից
ամէն
ինչ մատնուեց
լռութեան : Հա -
յեբր
անցան
սարի
միւս
կողմր։
Ուրախ
էին նր -
րանք
, բարձր
ձա յնով
խօսում
էին , ծիծտղոէմ ,
Համ բուրում
է ին
մ իմ եանց ։
Այգ ժամանակ
նրանք չգիտէին թէ ինչ են թօ–
ղել ՃանապարՀին
I
Բաբձր ու լերկ
զառիվայրի
էԼրայ , երկու փ^՜
տիտ
թփերի
մէք, րնկած էր մի տղամարդ։ Նրա
մի ոտը քա րգուած էր եւ արիւնը
լճակ էբ
կազմել
մանր խճերի
մէք ։
Նեբքեւում
, քարերի
վբայ,
երեւում
էին ա -
բիւնատ
Հետքեր,
վիբաւռբբ
երկաբ տեղ էր քաբշ
րնկե լ, րայց
այստեղ նրա ուժր սպաոոլել էր
Ի
զուր նա երեսի
վբայ
լնկած
փորսող
էբ
տալիս, ի զուր նրա մատներո
ճանկռտում
էփ^
Հողհ
ալ
քարերր, առաք գնալ նա այլեւս
չկաբս
ղացաւ , կա բծես սարեր
էին զարսել նրա
մէ^քի
՛ԻՐ"– • ե : նա ու շ՛ո թափու ած՝ րնկաւ ու ան շա րմ
ւո–
ղաէ.
ԼկՕ
Fonds A.R.A.M
