ԿաղաՏՓ
^ ^ ^ ^
ՊՈՒՏ՚Մ
ՆԻաՀ,
Զ"՚–Ր է ՚*՚յ1՚է"՚ցնել
անտսւռքէ, ել
վաճառանոց֊,
ները
լեցնել
եղելնիներով,
որոնք
Հմայք
Լունին
այլեւս
« վաս՚նղի
վաղուց է որ ^նորաձ-ին
աարին^
կր տառաոլի
վաղաՀաս
ծերութեամր
, եւմա ~
%ուկներր
այլեւս
չէն Հաւաաար
խղճի
աէ^իւ
ւււ։լ–
աին՝ գիմակաւոր
կաղանդին
է
Օ՚թնոլորան
իսկ կր զլ"՚նայ
իր
սովորական
ձիւնի
երաղանքր
, եւ նաւաՀանղիսար
կորսնցոլ–,
ցահ–
յո՚֊ոախար
ճամբորդի
մր պէս կր
մտմաայ
օրերէ
ի վեր մռայլ եւ անՀրապոյր
, ձիւնել
թէ՝
չձիւնել ;
Սովորութեան
մաշած
անիւր կր թաւալի
վւո֊
ղոցներու
մարդկային
ալիքին
վրայ
եւ անոր
ման~
գոտած
ճռինչր կր լսուի
մեծաւիարթամ
ապակե–
պատ
իւանոլթնեբու
դուրսն
ու
ներսրՀ
Իրկուն
չեղահ
կեանքր
պիաի
առանձնանա
յ
ամ ուր
վւակուած
դոներէ
ներս : ք՝ա յց
անՀամար
բաղմութիւններ
, ղեռ
մութին
մէ^ պիաի
ս։ ղոս -
կին,
երբ սրբաղան
խորՀոլրդի
մր
կոչնակները
պիաի
չարունակեն
անվերջ
ղանդաՀաբել
:
քք°լր
պիաի
երթան ա քն աաեն սա
մ ա յթերոէձ
Վըայ
սլքաացող
^գող՛»
աղաքը։
՚Լւպարանոցի
կչոողներր
իրենց
բոլոր
թեթել
սեւիականոլթիւններր
, դրամ
ի ծանր
կապոցներու
վե րածե
լու վարպեաութեամ
բ ղբաղած՝
Ժամ անակ
իսկ
չունին
րնկե բու թենէն
լքուած՝
ա յս
աղաքր
աեսնելու; ԱՀա մէկր
իբրեւ
դնորդ
կը ներկայա ֊
նայ
ներսբ, իսկ րնկերնե ր ր դուրսը
ցուցադրր -
ո՜ւ.IIքծ առատ
կողովներէն
ու պսւրկերէն
կր
թո^նեն
սովալլուկ
թոժիւններու
պէս ինչ որ կրնան
,
ոկ–
ոեցնէւքով
իրենց
սմքած
կուրծքբ
Հ
Ո՞ լր պիաի
երթան
եւ
,
կեղտոտ
զնցոաիներով
պարոլրոլած
բաղմ
ութ
իւննե ր էն սա երկու
աղ^ր–֊
նակները
որոնք
օրն ի բուն
լուսա շա րժ
ստուերնե
րու
ւլուցանակ1ւերր
դիտել կր կեղծեն,
ու
մաղիլ–
ներու
նմանող մատներով,
իրենց
օրերով
անլուայ
ի/ո ււլո պնե ր ր կր քթո ւրտեն ;
Ա՝շտավաս
լապտեբով
պաշտօնատան
մր առ–
քել
արտօնուած
թաւիառակտն
մր
փաստարանոլ–
թ ի լ ն կր փորձէ
Հ Հ(.Պ անդո կնե ր ր բռնոլած
են–
կ՝րսէ
Ե– Տօնի
ուղեւորներէն
, եւ ինք
Հյււա -
ԿԷՍ ԱՍՏՈՒԱԾ
ՄԸՆ ԱԼ ԿԵՐՏԵՆ՚Բ
՚ ՚՛
Ւ՜նչ
դուդադիպութիլն
Հ
՚ք՚րիստոնէական
ՀձԱրբաղան
Տարի^ն եւ Սաա–
լվւնեան
Հձեօթնեւ տ ա սն ամ ե ա կ–» ր ;
Հուլ իի ել
մ արմնի
տօնե ր ;
Առաջինը
կենգանիներու
մսուրին ՀԼտ կապ
ուած
, ե րկրո
րղ ր ց արա
կան պաչաաներոլ
շքեղան–
քէն
Հովանաւորուած
;
Մարդիկ
, նորոլթեան
կիրքը
ունին
:
Հինցած
Աստուած
մ ը լքած՝
նոր
մ ր շինելով
ղբաղած
են :
Օր մր զայն ալ լքելու
Համար
ւ
« Կրօնքը
մորֆին
Էֆ է Հապա
միւ^սը : Միթէ
կրօնք
չէ՞ ան ալ ։
Ծիսով
ոսկորով
կրօնք
. .•
՛ք՛ր իստոնէ ական
իւնկաբոյր
աաճարներու^ կը
յաշորղեն
միւոտ
— ծրոտ
գործարանները
է
Տետ
մաՀոլ
եր1լնից Ա •
Արքայութեան– մը
իաստում
ը , վւո խա րինուած
երկրա
քին Հեռու ա -
պաղայի
մ ր նիւթական
բարօրութեան
երաղով :
Ս իրան
ու Հոգին տիրապեաուած
ստամոք -
սէն
...
Աոա9ինր
՚Բբիստոնէութիւն
կր պաադա–
մէ խաչին
վկայէն,
երկրորդը
Համա
ւնա
րր թ.
ւկան պար
^նե,
սրաՀներէն
կ՝արձակէ
Հ րամ անագի րնե ր :
ւկեդրւ
վա -
ք՚րիատոնէական
է
Արբաղա՚Խ
Տարի1է^ , փ՛^՜
ուած
դրան
բացումի
արարողութիւնն
է ։
^Եօթանասունամեակր–»
կարգ
մը
երկիբնե -
բու
գոլռներուն
փակումի
եւ պատնիշումի
նախա
տօն ակն
է ,
Մարքսի
աթոռը
կը մրցի Ա
.
Պետրոսի
աթո–
ռին Հետ ;
՝ք՝՝րիստոնէոլթեան
Հիմնադիրները
իրենց ա -
րիւնսվ
ոոռղտծ
են իրենց
Հիմնած
կրօնքին ան -
ղ աստանները :
Ս՝ արքսականներր
,
ուր
ի ^ ե
րու
արիւնը
դործա–
ծած
են կարմիր
վարդապեաոլթեան
արտերը
ք / ՚ ~
գեղելոլ :
Ծինչ
քրիսաոնէական
տօնը կուգայ
ուրախա
ցնել մանուկներր՝
անոն^ աղուոր
նուէրներ աա -
լ՛՛՛ւ
)
<^եօթանասունամեակի՝^
տօնը
ինք
կ՝առնէ
անՀամար
նուէրներ ;
Մեր
Հ առաշդիմ
ականներն ալ քանի
որ
մ աս -
նակցե ցան
ա յս ^Եօթանասունամ
եակ
ին՚ֆ՝ պէտք է
խրկեն
նաեւ
իրենց մէկ խմբանկար
ր , մ ակագր -
ուած
^ղթա,
Հայր,
ողորմէ
մեղի։
Ուժ տուր
պա
յ–
քարելու սա ՚հաշնակներուն
դէմ՝^
. - -
Վերջապէս
: •Բրիսաոնէոլթիւնբ
Կ՝Ը"Է ՚
€ Սիրէ քու թշնամիդ եւ բարիք
բրէ
քու աաելի -
ներհլգ »:
կարմիր
կրօնքն ալ կը քարոզէ՛
է^Աիրէ
քու
բաբ ե կամ գ ել րնկերգ
ա յսօր , վաղր
զա յն կախե–
լու Համար
իբրեւ
լրտես
ու դաւաճան •••
մ է ^ ։ ՏեււաէՒ ^թէւասւէսռնորգը
իր սըրածին Հեա,
շրջուն՝
աշնանային
դունսյգեզ
պարտէզի
՚ ^ Ը ՚ ՚ ^ Է Լ ^
ե,"Ր
է."՚–ք՚^Բէ1 անշարժ
–,՚,,^^ա՚( • ».
գե /նած՜ ՝^երՏՅ^
ներուն
ւՕսՀը այնքո՛՛՛
,^. մ :
Առաքնորդուսծ
՚
,, ^;ւ., , ՚ ՜
%էս՝ բարեկւսԽացայ
• ^էԱաաո^
^/^^՚^՛*
՝
քայանած
էի անոնց
իւ՚
ւ.\, . ՚՛ ւ՝
"քի՚^^^^քաֆ՚^^յ.՛^ կւէ/–ն
գրականութիւնր
, բո՚րբոքուն եւ խանգավա»հ^ չ–
աով արտասանած
էի քտոԱակնե
ր Մ ուրէն
\՚7յէ -
լիէն եւ ՚Բիցէն
, ու զար^քացած
էի որ անոնք
չէին
լսեր ձա/նս , այլ կը քալէին
իմ կողքին
լուռ ու
ս ու նշ,
նման
անմարմթ
ստուերներու
,
ւրոնք
այլեւս
չեն պատկանիր
երկրի
, այլ՝
եւկն^ւն
ու
մութին,
ճիշդ
յար
ել նման
այն քաղցր
ու Աէնո–
րոշ էակին
որ իմ շուարած
Հոգիիս
իսորէն
սւն -
գազար կր մրմնջէր
ինձ.
—
«Ա՚ւէհ Յ11 այ՛ 1օV^,
\V^էհ Յ11 այ՛ 1օV6•••»^
ԱՐԱՄԱՑԻՍ
Ս Ր Ս ա Ն
աացեալ
մը
,
իրիկուան
ազօթքէն վեր^ ապաս -
աանարանր
կ՛՛ուզէ ապաՀ"վել
բանաի
խցիկներու^
մէջ , կաղանզ ի պատմ
ութ
իւննե բով
զոլաբճացնե–
լ՛՛ւ
խոստումով%%
Փողոցին
ծտյրը,
ճաշարանի
իւոՀանոցին
շո
գիին
մէջ՝
ցնզած
ծերունի
մուրացկան
մը ԸՐ՜
զումի
ելած է ՀձՓրկութեան
բանակի՝^
երգչռւՀի -
ներուն Հետ իր ջութակի
կտորով
ՈԼ դժդոՀ ծա -
մ ածռութեամ
բ մ ր կ՝ե րւք է ու կը նուագէ
^կեռաս–
ներու
եղանակն
է^ : Ապիկար
ը կեանքին
մէջ կե–
ո ասի ծառ տեսա՛՛՛ծ է արդեօք
տ
Մ աչած
վւա յտէ
սրունքով
, մ ոռցուած
ռազ
միկ
մր փայաը
սալա լաաակին
ղարնելով
1^անցնի
նա խանձ ով
ու երբեմն
կանդ
կ՚առնէ
ու իր կար -
ճրլիկ
մ ատներով կր դարն է կուրծքի
չքանչաննե–
բուն,
եւ մշտնջենական
«մենք։
Հիներււ
• • ՚՝» նախա–՛
բանաք ճառ մը կ՝ արտասանէ
յ
Ա^ւ՚օթութենէ"՛ թէ դի՛՛ .՛է արբեցած
այրեր
ու
կիներ
արդէն տաք ա\ւեիւ. ւներ գտած
1ւը խոկան
թլււիոա
•է։կ։ս՚1։ կաէւ։ռլ^ե
րր սարսափե
ւքնելով :
՝^1ուշւ •։ վարով
քանի
մ ր փտունի
տղւ՚ւներ՚ձ ի -
րենց
՚ու։ւ^ ր սասւցած
Հրա <քաննեբքւվ ւլե . պ ՚Հաե -
րազմ կբ խազան ել անոնց
մ է մի^ւ
մ
զձաւանջի
պէս
իր ղգ եանած
Հակառակորդը
ֆիււեգգելու
կ՝աշ
խատի
, իրրեւ Հ(պսւտե րւսզմ ական
զ ե ր ի՝^ ;
0՝աղէ թաղ
ու մայթէ
մայթ
նոյնիսկ
կըփոխ–
ուի
երեւոյթը
է
Լուսաւոր
պողոտաներէն
յամրաքայլ
կ^անց–
7ւին արտօնեալ
բաղմ
ու թ իւննե
րը
ղ ո ւնա ւոր կա -
պոցնեբով
, շատեր
լ^յկերակցութեամբ
իրենց
թանկագին
շուՆե բու
որոնք մաբդկա
ւին անուկնե ր
ունին ;
«ՅԱՌԱՋ»
ԻԹԵՐԹՕՆԸ
Ս Ը Վ Ս Ջ Է Ն
Պ ա Ո Ի Ս
(ԻՐ ԲԵՐՆՈՎ
ՊԱՏՄՈՒԱԾ)
— Երդում
կ՝րնենք, որմենք գաչաք
չենք ,
պատասխանեցին
՚ մենք եկանք
երկու
կեավուր -
ները
բռնելու,
որոնք
մեր
ձեոքէն
վւախան :
Հրամայեցի
զինաթափ
րնե լ զիրենք
ել կա -
պելէ ետքը
մէրքէզ(**)
տանիլ
։
Հարցուցի
նաեւ :
Ջեր
կողմր տակաւին
կեավոլրներ
մնա ֊
ցի՚^ն , թէ բոլորն ալ վտարուեցան :
Ր"1"Րք1 ՚ " Կեավռլրը
կատղած
է–
Վան,
Մուշ եւ Տլէյթոէ^
իսլամ
չթողուցին,
մենք
ալ պէտք է զիրենք
բնաջինջ
ընենք :
Անոնք
պատմեցին
իրենց կատարած
սպէԱ -
նոլթիլնները,
խօսեցան
փախցուցած
Հայ կինե ֊
բու
մասին
եւ ուրիշ սարսավւելի
մանրամասնու
֊֊
թիւններ
: Այնքան
վաիւցած
էին , որ չէին
Հաս ֊
ւրւար մեր ով րլլաչը։
՚Բիւրտերուն
վյւայ
աեսս՚յ
մեր
րնկերներուն
դաշոյնր եւ իրենց
կողոսլաա^
իրերը : Անոնք կբ շարունակէին
պատմել
, թէ Հա
յերը
մեծ
խումբե
բով
կը տանէյւն
ել
ձո րե բու
մէջ
կը սպաննէին
։ Վերջապէս
որոչեցինք
իրենց
գոր–
ծը
վերջացնել։
Երբ ամէն
ինչ Հասկցանք
, մէջ -
աեղ
Հանեցինք
այն տղաքը,
որոնց
ձեռքէն
Հացը
կողոպտեր
էին;
*
-
Ասո՛՛նք
են ձեր վւնառած
մարգիկը է
֊
Այո։
-
Ջեր փնտռած
կեավուրները
մենք
ենք ,
գոռացի
, դուք
մ իա
յն քաջ էք անղէն
կինե րու
եւ
մարդոց
դիմաց
. մ եզ Հետ կռուեցէք
, եթէ կրնաք
ւ
Ե րր
ի՛^ ացան , թէ մ ենք
Հայեր
ենք , սարսա -
ւիէ դունատուեցան
• իրենցմէ
մէկը
ըսաւ •
Օլան,
պիղի
էօլտիրէճէ
քլէ ր (* ) ։
Տղաքը
Հեռացուց
ին
՛լիր ենք : Եզօն չաա վար–
պետ
էր դիակներր
թաղելու
մէջԼ^*) : Մենք
մեղի
Հետ
ունէինք
թի եւբետատ
: Ատոնք պէտք էին
զիրք
շինելու ել սպաննուածները
թյսղելու
Հա -
մ ար ;
Երկբորգ
օրր Հայրապետը
կրկին
ԴրկեԱԷ^Ք
Հաց
բերելու
Համար,
մէկ
օր ամբողջ խոտ կերած
է ինք • Հա յրապետր
վե ր ա դա ր ձ ին իր Հետ
բերաւ
երիտասարդ
մը , որմաուղէրով
զինուած
էր • ա–
նիկա առաջարկեց
, որ մեղ մօա պաՀենք
իր
երկու
քո յրեր ր եւ Հօրեղրօր
աղջիկը
, որովՀեաել
վախ
ունէր
. որ ՝Բիւրտերր կր տանին
զիրենք
:
Անիկա
բաբ
Լ կիրթ եւ ուսեալ
երիաասարգ
մ րն էր ել կր
պա ականէր
յտ յտնի բարե կեցիկ
ընտանիքի մը՛
(^^*) (քէաշտօնաաեղի, ժանտարմաներա., ոս -
տիկաններու պաեակնոց ;
(|*) Տղայ , ւքեղ պիտի սպաննե1լ :
(**) Անհրաժեշտ էր թաղել եւ լաւ
իրենց հետքը կորսնցնել տալու եամար:
Ցուցագ րութեան
շարժուՆ
բեմ
մ րն է կար -
ծես , անոնց
մէջ կան՝
ջուրի եւ ցամաքի
բոլոր
կենգանիներու
մ որթով
ղգ ե ստաւո րեա
լնե ր , ս պի
տակ
արջէն
մ ինչեւ
թ շոլառ
խլուրդր
, պօա վիչա–
պէն
մ ինչեւ
մողէսը,
մանաւանգ
ճադար ներ ու
նապաստաէ^եբ
%
Որքան
զոլարճալի
է ճան^ւալը
, աՀա իբա -
կան
արջենի
մոլշտակալոր
մը, քովէն
կ^անղնի
նոյնքան
սոնքացող
աւ^ուաշոլք
մը անղիաանա -
ր՚վ
որ իր Հագած ր կեղծուած
ճագարի
մ լ ^ է յ ո
վագի վերածուած
: Ու ա յսպէս
անՀամ ար Հակա -
սոլթ իւննե ր , Հակասութ
իւննե ր , մաղձի եւ ատե
լութեան
Հողը
պա բա րտացնե
լու
երեւո
լթներ :
Կէս
գիչերէն
վերջ
օրէնքը պիտի
աւլէ
փողոզ–
ները ;
\,երսր
երջանիկ7ւերր
պիտի
ոզջազու
բուին
ել
կ.ւոգանգին Հետ պիէոի րոէարճանան
: Իսկ
զ.ուրսր
մ՚՚աւդած
է՚ւե շառ
բադմոլթիէ^ւներր
անծանօթ
մութ
քւ. ."•ռջներու
մէջ , կամուբջնեբու
ես վքրոտակ պա–
աեոու տակ, պիաի
թունալորե1ւ
վաղուան
օգ ••
^լաղւ։՝նդի
անստո
ւզ. առաւօար
սլիտի
սկս՚ւ
մռսւ ,
էձւ,– ցՆաւագին
, որովՀետեւ
մանուկներն
ի"կ
Իր՛" ~
ւունք
ոէձւին չՀաւատալոլ
մեծ
զաւեշաին
:
քտ–
ՎՇՏՈՒՆԻ
ՕՏԱՑԱՆ՚Բ
աՁՐԵՆԻ՚Բ
ԱՄՍԱԳԻՐ
, 27
աարի
թ ի լ
11
(286)
, 1949
Նոյեմբեր։ ճ
ոխ եւայլազան
բովան—
գ֊ակութեամբ ՝. Տարեկան
բաժնեգին
8
տոլար։
թաղել՝
^՚"յըը եւՀօրեդբայրը
սպաննուած
էին,
մէկ
Հօ -
րեզբա
յրր աղատեր էր թրքութիւն
ընդոլնելով ,
Ր՚"յց
իր ազջիկներր
առեւանգեր
էին ։ Իր առա -
ջարկութիւնը
ընդունեցինք :
Հայրասլետը
յաջողեր էր միայն
քիչ մր
Հաց
բերել
, յոյսերնիս
կտրեցինք
• Վարդավառի
կիբա
կի Օրը խոտ կեբանք
: Մեր դտնուած
տեղը չատ
դեգեց
իկ
է ր . անՀամ ար եւ գո յնզդո
յն
ծազիկնեբ
բացուած
էին ամէն
կողմ , բայց
մեր սրտերը
սոլ–
դի
մ էջ է ին : Անդագար
կը գիտէինք
Հեո ագիտա–
Կ"Վ ճամբաները
, ուրկէ
կ՚անցնէր
աեդաՀան ե -
ղած
ժոզովուրգր
փոշիի
ամպի
մբ մէջ :
Մեր
բռնելիք
ուզզւււթիւնը
որոշելու
Համար
ժողով
մ ր ըրինք : Ընկերներր
կ՝առաջարկէին
գնալ
Տ իվրիկ
, անկէ
քյարբերգ
, Մ ուշ եւ անցնիլ
սաՀ–
մ անագ լու խը
:
Ե" Հակառակ
էի , որովՀետեւ թէ
^ ՚ " Տ
չունէինք եւթէ առաջնորդ
• ամբողջ
ժոդո -
փ"՚֊Րգը
տեզաՀ ան եդած
Ըէէ՚"է՚՚վ
ՓՍԿ
" " ^ " ՚ յ Ւ
լեռներր
մնացած
էին։
*հիտէինք
, որ Վարդան
ՇաՀպազը
իր խում -
բով
լեռր բարձրացած
էր, բայց
ոչ մէկ
միջոց
ու
նէինք
՚լինքր
գտնելու՛
այսու
ամենայնիւ
փոր -
ձեցինք
Լլ այդ նպատակաւ
քանի
մը օր
թափառե
ցանք
^
անՀնարին
եղաւ
իրենց
Հետքը
գըտ–
նել :
ԶԱՊկԼ
ԵՍԱ8ԵԱՆ
Ո՛Վ ՈՐ ՀԻնԳ ԻԱԺԱ՚ՆՈՐԴ ԳՏ՚եէ,
«ՀԱՑ -
ք^Ո6ժ»ն,
ՁՐԻ
« 6ԱՌԱՋ
» ՊԻՏԻ ՍՏԱ՚նԱՅ
ՎԵՑ ԱՄԻՍ :
Fonds A.R.A.M
