2
6 Թ
քք
ո Ջ
(ՊԱՆք՛ ՕԹՕՄԱՆԻ ԳՐԱԻՄԱՆ ԻՐ
ՄԱՍ՚ՍԱԿՏՈԻԹԻԻՆԸ,
ԱՊԱ՝ ՄէյԿՆՈԻՄԸ ՊՈԼՍԷՆ)
Վ արդան օահսյագի անձնական վկա -
յ ա թ ի ւ ն ն ե ր է ն ՝ Պանք Օթոմանի գրաւման
մասին՝ կ՚արաաղրենք քանի մը հատ
ուա ծներ մի ա յն ,
ի՛լ, իսվ լեղուո,/
,
ա -
ււանց ո ր ե ւ է փոփոիյութիւն կատարելու ,
ո ւղղա գ րո ւթե ան թ է շարահիւսութեան
մէջ :
Ահա՛ թ է ինչպէս կը ներկայացնէ մե ր
ողբացեալ հ ա յ դ ո ւ կ ը ՛ ի բ մասնակցու -
թ-եան պարաղան :
« Երբ Հասայ
Պ"ւի",
1890/ւՏ< ,
մձբ
>լիւ––
ւլւսցիՆեբէՆ
շասւԼբ
1չս,յիՆ այնսւեէլ
է
Հոկ,
Նաեւ, իմ ամեԿււսմսէերիմ
լ^էԼեբս՝
Աար —
գի"
ՋօփոլրձաԿւր
,
որ ինձմէ
աւեԱ, կա -
Կէուի,
եկաՆ
րչլալւ)ւի
Պոլիս
,
ՆաԿւօթացեր
էր
Ացղասէրնեբու
Հեա : Անցաւ,
բաւական
աաեն,
անիկա օր մր իմ մօա ղալոէի
րսալ
թէ
կ՛՛ուղէ
ղիո մէկու՛՛՛
մբ
ծանօթացնելէ
կիբակի օրմ՛՛էր , երբ միասին
ղաց
ինք
Աամաթիա
տուն
մր : Տանտէրր
մեղ ա -
ռաքնոբղեց
սենեակ
մր, ու քիչ
.քեաոյ
ներս
մտաւ
լղեիւերր
սրած
ղեղեցիկ
մարգ
մբ , Զարմ ա յ բ բ
1
ի՚աւական
քարող
մ աիկ
^ւելէ
յետո
յ , «ւէնաս
բաբուի՚ֆով
մ բ
մեկ
նեց
ու Լ ք ;
« Անցսւլ
եբկաբ
աաեն
: Օր մ*աչ ,
1896–
ին
Զաոմայր
կանչեց դի" եւ բսաւ թԿ
կաղմ
•.սկեբւղոլթիլնբ
եթէ մաբդու
ւդէաք
ունեԿւա
է
կ՚՚երթա"ս
%
-
կ՛՚երթամ
, ոլատառթանեցի
՚,
..—
Լւս
I
մաածէ
յեաոյ
չղղքաս
,
յաբեց
անիկա
:
- Ո՛չ , աւելցուցի
ես է
—- Բանի՞
ընկեր
կարուլ ես բերել
Հեաղ
,
աւելցուց
Զարմա
յր •
- Այդ մասին
ոեւէ
իսօսք չեմ
կրնար
աալ
, րսի :
^ Զարմ
այբ
ինձ մէկ չաբաթ
մամ
անակ
աուաւ ; Եո
տեսնուեցայ
բնկերներուս
Հեա.
բայց
ինձ "Բ"չ բան չէբ
րսուած
գործի
բնո
յ թ ի
մասին
, մ իա
յն
ղ իաէ
ինք
թէ
յեղաւիոիսական
նւղատակի
մրծառա
--
յեքոլ է ռր կբ կոչուինք։
Ո՛ի որ
ինքղինքր
ւդիտի
տբամադրէբ
, ւդատրասա
ւդիաի
բլ–
լար
կանչռւած
մամ՛անակր
ներկայանա
-
լու :
«
Պաա
բա սաա կամ
ւււթ
ի ւ ն
յա յտնե
դին
եբեք
Հոէչի
, Տակոբ
Խ ողիկեան
, Ա
արդիս
ԵղիկեաԿւ եւ Առաքել
Գզեբեան :
կիրակի
օր
Զ"՚րմայրր
կրկին
եկաւ • իրեն
յայա -
նեցի
չորս
Հողու
սչատբաստ
րլլալր • Օր
մ՝ալ
եկաւ
րսելու թէ Աեւ Աչոտր
պիաի
գա
յ ղիս աեսնե
չու : Աչոտր
եկաւ
յ
ի) րա–
տական
մ^ալ ան կարդաց
, յետոյ
ժամ՚ա–
գրուեցանք
Ղ ՚ ո ւ լ է ի տակր
սրճարան
մ ր :
Ըսի որ աեղե կութ
ի ւ ն աայ մեբ բԿւ
ելիքի
մասին :
Ես ձեղ պիտի
ա ռ ա ^ ո ր դ եմ
ըսաւ
, ուր ռբ երթամ
ինծի կր Հետեւիք
:
Ժամադրութեան
ղացի։
Տեառյ այգ
աեղէ
նեղ
էիոգոցներէն
մէկուն
մէք ինծի
յանձ
նեց
ծրար մբ:
Այ"
ղէնքերր կր բամնե
ս տղանե
բուն
եւ
՚էաղբ
կոլղաք
Պանք
Օթօմանի
մօտ
այսինչ
սրճարանբ,
յանձնարարեց
ինձ ու
բամնռւեցանք
:
<;; Հինգ ատ բճանա
կնե
բ ԷիԿ՛
200՛"^՛՛՛^
Վւամփոլչտնեբոէէ։
ի^ամնեցի
ղանոնք ար -
գոց » :
Ահա , նահւ , դ է պք էն ետք Պոլսէն իր
մ ե կ ն ո ւմբ ՛ կարդ մ բ ընկերներու հե տ :
« Հեռու ենք այլեւս
Աթամպոլէն
:
Հբա–
չը եւ Գաբօն
տակաւ
մօտիկութիւն
կր
ստեղծեն
նաւապետին
Հետ եւ մեր
գիրքը
նաւուն
պաչաօնէութեան
առքեւ կր բաբ -
լոքի
, աւելի
աւլաա կր ղղանք
ինքզինք ֊
նիս
։
« կր Հասնէւնք
Փիրէէ
Աենէ
չատերր
գլխարկ
մաքէթ
չունին,
ուստէ
քադքէն
կր ՀայթայթեԿէք
: Գէչեր
մբն ալ
արւլէն
մեր
նաւը կր խարսխէ
Աարսէյլի
առքեւ։
Բաբափր
լեցուած
են Հայեր
:
\չաննեբ
ւ^^էեն
" է
կր կանչեն
մեղ,
կր
սպասեն
ոբ գուբ"
եԱենք։
ճամրսբգներր
բոլորն
^ լ կր մեկնին,
միայն
մենք ենք ռր կը
մնանք գ ե ռ : ՛Բէչ
վերք
մենք ալ նաւակ կր
նսաինք
քաղաքացէական
տարաղով
ոս -
աիկանական
պա չաօնեանե
բու
Հետ ու
գուբս
կ՚եԱենի
: Կր փռիսագբռւինք
թը-
բամվէյ
,
"՚^ԿԷ "՛Լ Կ"՚^Գ Կ ՝ ՚ " " ^ ^ ՚ ^ Ք
Բ"՚րձր
պարի""Ր՚եբռվ
չէնքի
մբ մեծ դրան առ
քեւ՛.
^ Բանտարկո՛ւած
ենք։
Տասնեւութր
օր
ե.. մ1անր
այնաեգ։
Աենէ մէկ մասբ կը
փ ո խ ա ղ բ ե ն
չէնքին
՚էեբի
յաբկր։
Օր
մ՛՛ալ
Գարօն
ու Հր"՚չր
կր յայտնեն
, թկ
ոբոչ–
ո ւ ա ծ է որ իրենք
երթան
ժրնեւ
, իսկ
մ
բ–
կ,ացեալեերս՝
Այէ երիկա
:
Տաք,,րգ
օբր
Գաբօն
ու Հր"՚ՀՐ
մեկնեցան
:
« ԱնացածԿ,եբս
15
^ " ՚ լ ի էէնք
ե լ
մենէ
ոչ ոք ֆրանսերկն
ւլէտկբ։
Աեւլէ
յայտ
-
նեցէն,
թէ չուասէի
սլէաէ
մե1լեէնք, րս ֊
տ է պ ե ց է ն ոբ Հաղուստ
ղնենք
մեդ Հ ա մ ա ր ,
կառա էէա բութ
ե ա ն
մօւո
մեւլէ
յ ա տ կ ա ց —
ուած
ւլրէսմ կար, ղւլեստէ
վէոիս,,,բւք
էքը
ւէաբ
՚ է ր ի ն , նաւի
ա ո մ ս ա կ ի
ւլիներն
ալ կէս
արմ էքո էի Հաչուե
լուէ
մ ն ա ց ա ծ
ւլում
արր
մեղէ
յաԿւձնեցէն
Տ
« Տ ա յտնէ
ե,լալ
,,բ նաւր
պէտէ
մե1լնէ
Հ ա ր ա ւ ա
յ է ն
Ա մ ե բ է կ ա : Այսոլէս
28
՚>րկն
Հ ա ս ա ն ք
Պուէն""
֊ Այրէ"՛
Նաւր
խ ա բ ս –
իսեց , մենք
ալ գ ո ւ բ ս
ելանք
ճամ՛
բո
բ դ ն ե –
բու
Հ ե տ եւ պատի
մլւ տակ
նստւււնք
շր -
ւ ա ր ա ծ :
« կառապան
մր մ օ տ ե ց ա ւ
մեղէ
, չր
Հաս
կցան
ք բ տ
յ ց
պէսրղ
էբ , ՛էբ մեղ
կ՝ոլ–
ղէր
ոեւէ
պ ա ն գ ո կ կ ա մ քաւլաքէն
կեգրռնր
տանէւ : Հա յկական
վէճը
ծա
յ ր
տ ո ւ ա ւ •
մենէ
մաս մր կ ա ո ք
ն ս ա ա ւ ,
մէւսներր
Հ ա կ ա ռ ա կ
ուէլէլութեամ
բ
ԷբեԿւց
ճամբան
շա
ր ո ւնա
կե ց էն
ոաոէէ :
կ ա ռ ք բ
չ ՚ ՚ ՚ ֊ կ ա
յէ
մ
ր
փուլոցէն
մ՛էք
կանւլ
ա ռ ա ւ :
կ ա ռ ա պ ա ն ը
գ բ ա մ կբ պ ա Հ ա ն ք է ր : ՚էեռ
չկէնք–
՚Լ^ա -
ր ա ծ ՝ երբ մ ա ր գ մր մ օ տ ե ց ա ւ
մեւլ
եւ
թուրքերէն
լեւլուով
բարեւեց։
Կարծէք
լոյս
աչիսաբՀ
տ ե ս ա ն ք ,
վ ե ր ք ա պ է ս
մեր
լեզուկն
Հասկդուլ
մր կար։
*էճարեցինք
կ ա ռ ք է ն
Հաչէւր
: Ա ա բ դ բ
առաքնոբւլեց
մեզ իր իսանութբ
: էրաղիրնեբէն
ի մ ա ց ա ծ
էր թէ մ՛ենք
Պ՚էւէնոս
^ Այբէս
պ ի տ ի
ղանք՛
եւ
ռւզած
էր մեղ դիմաւորել,
բայց մեր
նաւր
ո ւ չ ա ց ա ծ
ՐԱ"՛
1"՚1
է է Ր է բ ց ա ծ ռբո -
չե
լ
նաւին
ժ ա մ ա ն ա ծ
ճ ի չ գ
թ ո ւ ա կ ա ն ր
մեղ
ք ա ր ա փ ի ն
՚ / ր ա յ
ւլ իմալոբելոլ
Հա —
մ ա բ
:
<; Անծանօթ
ա յ գ մ ա բ գ ր
մեւլ
աոաքնոր—
՛լեց
ճ ա չ ա ր ա ն մբ եւ լաւ մր կ ե բ ա կ բ ե ց :
Հ տ ն գ ի պ ե ց ա ն ք մեր միւս
րնկերներուն
,
ւիճարեց
աԿւոնց
կառքին
ղ րամն
ալ եւ յե
—
աոյ
ր լ, լորս մկկ տարաւ
Արարի
մր
պան–
ղոկ
ճ ա չ ա ր ա ն ր ։ ճ ա չ ա ր ա ն ա պ ե տ ի ն
ներկա–.
յացուց
մեղ, րսելաի
որ, ասոնք
ա յ ս տ ե դ
ւտ
օր իմ Հաչոլիս
սլիտի
ճաչեն
ու դիչե ֊
րեն : Այս կ ա ր դ ա գ բ ո լթ
են կն յետո
յ , մէ կ
երկու
չսւբաթուայ
բնթւսցքին
րոլււբիս
ալ
գ ո ր ծ
ճ ա ր ե ց , աբՀ եստա
ւոբնե
ր ր աեէլա -
լոբելաէ
սւրՀեո
տ ա ն ո ց ն ե
բու
մ էք ,իսկ ո ե ւ է
ար՛հեստ
չունեցուլնեբուն
»/// իբ ս ե փ ա կ ա ն
իսանութէն
մաԿւր
մոլնբ
ա պ ր ա ն ք ն ե ր աբ–
ւաւ
ծաիսելոլ
: Երբ
15
օբբ լյւացաւ
, վր–
ճ ա ր ե ց պանդոկիկ,
ու ճաչաբանին
ծ ա խ ք ե –
բբ ել մեղ վէոխէսդ րեց Արաբներու
թաւլր
,
ա յնտեգ
էիարձելոէի
մ եղի
սեԿւեակ
մր :
« Այո մ ա ր դ ր ն ա խ ա խ ն ա մ ութեան
մկկ
աչքը
եւլաւ
մեղի
Համար
, եւ րրաւ
^ յ ն
բօլորԲէ
ինչ որ մարգկօբէն
Հնարաւոր
էբ ,
մեղ
օդնելու
Համար
:
« Այս էսնծանօթբ
թուրքիա
յ է ն
ե կ ա ծ
Հաստատուած
Ա ո ւ ր ի ա դ ի
քրիսւոոնեայ
Ա ր ա բ
մ՛՛էր
. . .
« Ս՛եր նոր թաղին
մէք
ծ ա ն օ թ ա ց ա ն ք
նաեւ
երկու
Հայերու
, մին
քւքարբեբդցի՝
հր ծիսաի,ո,ոի
՛լ ործ
կ՛՛րնէ ր , իսկ
միլ սը
Մ չեցի որ ւլ եար
մ ւսքբոգ
նաւ ւ,լ մր
մէք
մ ե քեն ա էլ
լ,
բծ
է ր :
« Օր ՛էր երբ տուն
էլսւրձայ
, մեր
լր,կեր–
նեբբ
րսին թկ՝ Լ,,նտ,էն
ղէսցուլ
նւս լ մբ
դայ
, ւ,լէ ա չիսա
տէսւո
բնե բ կ՛՛ւ, ւղէ եւ եր -
կ,,ւս,կան
՚էսկի
էսլ ամս,,,կս,ն կր էիճէսբէ
Տ
Ն՛է
յն
լս՚֊ր բ ^""ւ՛՛ր՛լ
ե դ նաեւ
մեր
արաբ
բա բեկամր :
«ՈբոչեցիԿւք
երթալ։
Ամ
րէէղք
յիսուկ,
օր
մնացեր
էինք
Պ
՚էւէԿւոս
- Այբէս։
Այս
նաւր որ աբքւսռ կբ փոիսադ րէր
, 40
Օրէն
մեո
Հէէւս դ ուդ
Հ,ւնտւ,ն :
Օ՛՛ ւբ երբ քէսրափիկէ մօտեցաւ,
սլաշտօ–
նական
Համաղւլեստոէի
մէկբ եկաւ ու մեղ
ոլաՀանքեց : Ա՚տուծեցիԿւք թկ
բաԿ,երնիէւ
րուբւլ է .
երեւ ի Կարկն էէլիաի
րւււնէռէոբ–
կեԿւ մեւլի։
ԱԿւղլեբկԿէ
չւլ
իէոԿէէս
լւէէի
էէէնք
կբԿէԱէբ
ոեւէ
լէէԼէէէս
րէ,էնոլթ
էւն
տալ : Մեր
րնկեբներէն
Դէսւէթբ քէչ
մ ր
աԿւղլեբկկ,
ղէէոէր
, ,,բուի կէսրելէ
ե,լս,ւ
Հէ,ւււկդԿ,ել թէ
Կւ/յէւէն
առնե լէք
ոլԿւէնք,
մէոբէւր
մեէլ
ա -
ռւոքնորգեց
Կէոււէոյէն բԿւկերութեան
էլբա -
սեԿ
/եակբ եւմեր սլաՀէէէԿէքքբ ւլանձեցէԿւք
%
« ԲւոլակէսԿէ
եբկաբ
քէո
լե լէ
յեաէէյ
մ՛ր -
տանք չկԿ՚քէ
մ՛ր կւբբսւԿւցքներկն
Կւեբս ;
Շկնքր
մեղէ
յէչեցոլց
Մաբսէլէռյ
Ֆր -
բաԿէսական
բ,,ւԿ,տբ : Մա,սնք սենեակ
մբ ,
ուր աեսանք որ բաղմէսթէլ
մարդէկ խր ֊
1
\ււդուած
եԿ, այնաե,յ։
Հայեր
էէն։ Զար -
մացանք թէ ի՛՞նչ կր էէնտռեն
այւլքաԿւ Հա
յեր՝
Լոնտոնէ
մկք։ Բէչ յետււյ
էբոէլոլ -
թէէնր
ոլտ րւլոլեցէսլ ; Փ,ս էէէւ լուս կւսննե բ է–
ին : Կբ խօսկէն
բաբձբւսձայն,
կր
ՀաքՀո—
յէէն
անոԿւց , որՊանքան
կոիսեբ էէն ու
պաաճառ
եղե բ կոտորածէ ու դ ագթէ ;
Ա յս ախռւբ
լուբբ
առաքէն
անդ ամ լսե
լռվ
՛շատ գէչ տպա
լոր ուե ցանք :
« Այ՛է երեկոյ
քնեցէնք
նոյն
չկնքէն
մէք, սեւ ներկուած
, դաւլադէ
նման
ւիա
յ–
աէ մաՀճակալնեբու
մէք։
« Առաւօտուն
ելանք , թէյերնէս
խմ՜ե -
ցէնք ու աննպատակ կր սպասէ էնք՝ երբ
մէկր
ներս մտաւ ու «Պանքույէ
աղաքը»
Հարցուց
:
« Մենք
ենք րսէնք։
Բոլռբր
զարմացան։
« Նորեկր
յայտարարեց
, թէ յատկապէս
մեղ
Համաբ է եկած
Փէսբէղկն
, եւ թէ էնք
կբ կոչուէ
Տօքթ.
Զ՚՚՚բէֆեան
:
հնղրեցէնք
որ , ռեւէ
կերւդււվ
Հ ւււստաւոէ , թէ յատ
կաէէլէս մեղ Համար է եկած : Տա յտնեց ,
թէ այգ մտօք ոեւէ փաստաթուղթ
չունէ,
րայց
կրնայ
ցոյց տալ Հրաչէ նամակր :
« ՏեսէսԿյք ղրութէւԿէր
, էսկասլէս
Հրէո —
էին
ղէրն
էբ՛՛ Առաւ
մեր աԿէոլնԿյերր,
ցու
ցա կաւլրեց
մեր կարէքնեբր եւ մեր
մօւո
ւլէոնոլած.
ղլւէււմր աոա
յմմ րաւա բաբ սե —
պելով
մ ե 1րևեցաւ , լա յտնե լուի թէ
յետււյ
գբամ պէտէ
էւււլւս
րկէ :
Բ
սկա պէս
անցաւ
քէչ
մամաԿւակ ու ւէ՚եղէ գումար
մ՛բ
էււ —
գարկեցէն
։
« Ամրողք
եբեք ամէս
մնացէնք
Լոնտռն
ւ
« Փ ր կութ եան Բանակցէ
կաղմակե
բ,,լ,է լ - .
թէւնր
չաբաթ եւ կէբակէ
օրերր
մ՛եղ կբ ,
ցուցաղ
րէր
Հբա էւլա րակա քէն
մ ոգո
ւին երու
մէք, կբ խօսէր
մարդկութեան
թչուառւէւ–
թեւսն
մէսէէէն ու էչրամ կբ.Հաւաքէր
%
Նոյնպէս
կէբակէ
օրերր
նուաղոէէ կր
Ռ Ո Ւ ՍԻՍ Ե Ի Ե Ի Ր Ո Պ Ս
Խ՛ ՄէոէթեէսԿ,
՚ւարէչր
Ալպակէ
էւս
յէն՛.
աԿւցալ
ԱքաԿւտէնաւէա
,
Ա.էլ րէակէսնէ ն \
Պալթէկ
հուի
մէնչ
ժբնեւէ
ՀէսԿէէք
էէ
,լոլմը\
,ի ե բքա բանէկ, կբ մերձեԿ,ար :
\
Գքէեցէնք
էւ
,բ,լկն, թկ Աուսէա
երկռւ.\
ղ արկ է էթ ր ե լք
կքէ
վւնտւ։ կ բաց էէ
էէւք
երու
•
լիրէս յ , Հեաեւելէէէի
կա
յւ, րէէ ւ թ
եւէւկ,
Հիւէ՚նա -
դ րին
ւււն
լի
աւե ր կա լոկէն , էէր ւււ Կւ րէէէի էււն -
ղ ւս կւււ թ
ԷւԿէ
ր
սէէէկա
յն կլւ րէոցւսէոբէ
Ո
ոււէ
եբկէլ ւսրեէէէԿ, քէէ,ւլւււքականոէ թէւԿւր :
Բէսրլ
Մ՚սբքս
, ւէրուն աԿւուԿւլւ կր յ ե ղ -
յեւլ
ոլէ
մ էշտ
Համ ա յնավէս բ երկբէԿ, մէք ,
•>ակւսւ,լալ
մր,
Հ ա մ ,ւ, ւլ ե ր մ
էէէԿէ
էէրկէ էր–
Բբէտանո
,կէ,,Կւ
թ աԿւ,լ ս,լւտԿւէկ, մկք էքէոէէէծ էր
փէսսէոէ,,թոլ էքթե քէ եւ
է
,քաբսէւ,ււուք բեր , ո —
քւ,,Կւք ո
էէէ ս
։ք էոուԿւղ
քւ
կր
նէո էէէէէ
տե
սկ
ԷԿ, եւ
ւ,,Կւ
,ք քէ էէ,
կւսկլ
I,
ւււսւսսէ բ
քսէէլէէէքւսկէււԿււէլ —
թէւնբ կրքննադատէ
էն :
Մ՚՚՚րքո
Հրատտբակեց
Յայանու յ յ ի ւ ն ն ե թ
սւնուն,ւ։ի
,լլւք
,ւքկ
մբ, ցոլց
աալւէւ
Համար
Անղլէոյ
ւդւ,,տ,ււսխանւստոււււթԷւԿւր
Աւււ -
սէէէ
յ ղօրադմւոն
մկք , ԷԿ՚չ որ էիւոուկււլ մբն
էբ
բ՚՚՚յս՚նէլ
ւսկ Եւրոպայի
Հսւմւոր : Ասկէ
էլէէէէո
Հ րաւո ւո բւս 1լէսծ կր րաւլմաթիւ
քՕէէ —
ուածներ
էսնէլլէէոցէ
ւլէ ւանէսւլ կ ւո Ըք՚րք
՚~ ՚
Հերթէ
սէէլդեէլւէւթեան տակ
Աարքս
1850Հ5»
է էէեբ կր
էէէէ
,տԿ,էսԿւչէբ
ռուս
էիսւէոնւլբ
Եւբռսքայէ։
Տօդ ւէԼէէէծներոլ
Հ րատւսբակոլ
թեւսն
ա բ էւբէւէւէ՛ ե ա կէԿւ ա —
ո էթ էէվ , ե քէկու ամեբէկացէ
ւք
էաոլկլներ
Պ լե քո թ էէք ե է. Հէւդ/էց
Հ լէո
,աէ
,էք,ակե էքէկ,
24
յօղռւածԿւերու
Հաւաքած,,ն՝
«Ռուս
սպաՈ–
նափքր Ե ւրոպ այի » (1952)։
Մ՚"րք"
կը
՚լբէէ թէ Ռուսէա
Պ
՛է
լս՛՛ յ
տ է բւսնա լոէէ ,
Ալպանիան իւրացնելով պիաի ղբ ա ւ է Ադ–
բիականի կեդրոնր , պիտի ս եղն՚ է Աւրս -
տրեւհունցարիան , այն ատեն
Ռ ո ւ սիոյ
բնական սահմանր պիտհ երկսղփ Տանցի -
կէն, կամ թ ե բ ե ւ ս Շ թ ե թ թ ի ն է ն Թրիէս -
թ է : Այն ատեն պիտի կաղմու ի համա սը–
լաւ իմաստասէրներու երագած
սլ ա ւ
կայսբու թի ւ նը :
Մաբքս
Համակէր չէր օսմ • կայսբու -
թեան
ւսլ որովՀետեւ « ւլաո ամէէէծ ե լ էէբ––
տած » կբ , բայց
թուրք
է՛ն՛ք է բ քէ կր
ք"՚֊հ՜—
ուէր
մէէսյն
եւրոպական
քեւքէւ,վւէ,է,ու —
սքաացնկ էն
մ ե,լէ , ու էրենց
,ք
ո բծ
էն
փրո—
վւա կ,,,նւոր կ՝ քէնէէն :
« Ժո՚լո՚իռւրւչբ
մեծ բաղմութեամբ. կոլ
ղէոր ու կր ղէէոէր
մեղ, էրր
մարղկէոյէն
թ չոլառէէլթեէսն
կենղանէ
էթլանե բբ :
« ԼէէԿւտոն երեք
էսմէս
մնալէ
յետոք,
ւոմրո,լք
Հաք փա
խստւււ կւսԿւնե ր լւ
ցրուեցէն
Ամերէկա եւ Տունաստան :
« Մենք
ուդեց
էնք
երթալ
Պռւքկաբէա »
բո,
քդ
մերմեցէն
ու յայտնեցէն
, թէ յԼւէե -
րէկա պկտք է եբթւսնք։
ՄեԿւք յամառե
—
ցանք
մեր Ամ երիկա
չերթալու
ոբոչումին
վրայ
, ու Կւամակուի, խնղիրր
տեւլեկացոլ -
ցինք
Տօքթ
՚ Զ՚"րէֆեանէն
, որյաքոգե -
ցաւ մաս աո մաս ուգարկել
մեղ Պուլկա—
րէա,
ւէւրկէ մամանակէ
բնթացքէն
ամէն
մէսրգ քնտրեց էբ ճամբան :
ՊՈՐԻՍ ՓԱՍԹԵՈԱք
ՄԱ ՐԳԸ, ՐԱՆԱՍՏԻՂԾԸ ԵԻ ԻՐ ՎԷՊԸ՝
ՏՈՔԹ. ԺԻ Վ - Ս Կ Օ
Պատկե Բբ բնական ա րգէլկէքն է մարգ -
կայէն
կեանքէն
կարճութեան
եւ այն Հս -
կա
յ ա շիսաէուսնքէն
, ղոբ ան կ
՝էէ1
ղէ
ղլուխ
Հանել։
Երկու
եէլբեբու այս անՀաչտու
—
թէւնն է ոբ կր սաիպէ
մարւլ
քւ
ամէն էնՀ
տեսնել
ա բ ծ իւի պարվւակող նայու ա ծ քո վ ,
արաա
յտ յտելու
կարճ փա յլակներուի , իբ
ամիքական
րմբռնումը
;
Այս է բանասաեւլծութեան
է,,կոլթԷւԿւր
:
(Այո է էբաւ
բանաստեղծութէւնը
, էէլէաէ
րսէբ Օշական) :
Նկաբչութեամբ
սնած,
բանաստեղհ
,
Փասթե քւԿււսք կ՝սւրտա յայտէ
նոյն
այս
մ՛էտքր,
մեր նկարէշներուն
օբէնակուի •
« Ոամէդրւսնտէ
մը,
Մ էքկ
լ
Անճկլոյի
մը,
թէձիանռյէ
մը
վրձինին
մրրիկը
կանխամտւււծ
ուած չէ երբեք : Այն ան —
կչտոլմ
քաւլցբ, ոբ կր մղէ ղանոԿւք նկա -
բելու
տիեղերքր
մ,սմանակ
չի ձ,լեր
իրենց
"ւրիչ
ձեւով
չարմելու
։՛*՛
Տ պ ա ւ որո ւթիւն ,
ա ր տ այայ տ ո ւթիւն ,
անյիչւստակ
մամանակնեբէ
է ՛Լեր
գոյու–
թէւն
ունեցող այս Հ ա րստու
թ էւն ր , որ կր
լեցնէ
մ արդ ուն կեանքր
, կբ
յ"բդետնկ
ղայն :
ԱՀաւէէէէէէկ
ուբէչ
մտածէէւմ
մբն
ալ ^ ոբ
կր չօշաէէկ
նոյն
խնգէբր
.
« ԲԿ,ա,լ
,ք քէ
,ոբուն
Օւթւութ
եսւմ բ , էնչպկս
ծ էծ
եռնակք,
,կբ կառո լցան ենք ա չխարՀ ր
-
Հսէլայ
բոյն
մր. Հողէ եւեր1լնքէ
խառ
—
Կւոլբւլ , մաՀուան ու էլեանքէ
ւ ,
եւայս ,
եբկռւ
ժ ամանա/լով
, այն
որ
ւորամադլւելէ
կ
, եւա
յկլ
որ 1լլէ պակսի
մեւլի :
Հաս/լցայ թէ
աԿէէէքէ
տե
ւ ւււ կուԿէէէ ւ
թ ի ւն լ,
էլր
պարտինք
չէլթ
ա
յին
Օէլաէլեէ,
րո ւն
ումին ,
այն
ումին
,
որ
էլայ օղակներէն
իւրաքան—
չիւրին
մկք։
Անոնցմէ
ամկն
մկէլոլկ,
պատ–
էլե բացում
ի ն ե լ թավւանցէլւէ
ւ թ ե
ան
մկք » :
Պղաիկ
քերթուած
մբ այսաէ
,էլ
թարգ -
մանենք
, ցո
քց
տալւււ
Համար
թկ
որքան
մեծ
աեւլ կր ղ բաւեն
Հոն ա
յլաբանակէսն
պատէլերներԿէ ու
գ ո յն ե բ բ •
Թ Ա Ր Մ
Ն Ե Ր Կ
«Թ ա ՜ րմ նհրկբ ղ ղ ո ՜ յ շ , չհպիլ–.–»
Հո գ ի ՛ ս , ո ւշ ա դ ր ո ւթիւն չըրիր դ ո ւն ,
Ու ահա , յի շ ո ղ ռ ւ թի ւ ն ս լեցուն՝
Իր սրունքներուն արատներով, ի բ այ -
տերուն ,
Թե ւ ե ր ո ւն, կ բ շ բ թն ե բ ո ւ ն , աչքերուն :
իմ բ ո լ ո բ ո ւր ա | ս ո ւթիւննհբ է ս աւե |ի ,
իմ բ ո լ ո բ դժրաիւտութիւններէս աւելի ,
Կը սիրէի քէղ, դ ո ՛ ւն, որ կ ՚ըն ե ս
Ցեբե կ ուան դեղին լ ո յ ս բ
Աւելի Գերմակ քան սպիտ ակադեղբ :
Ու կ ՚ ե ր դ ն ո ւ մ քեղի , բա.բեկամ՚ուհիս ,
Ո՜վ իմ մշուշս ,
Որ անղամ մը ղ է թ ան պիտ՛ դ ա ոնայ ,
Աւելի ներմակ քան ղստ.անցայնքբ ,
է ուս ամփոփբ քան ^
Աւելի սպիտակ քան
ճ երմա կ վիրակապ մը ՛ ՚նակտի մը վ բ ւ ս ն :
ԱՀա եւ ուբիչ
մ ր ։ Ն՚՚յն
լ ո յ ս ի
խաղերն
են , ւլո յներ ուն բոլոբ
Կ,րբե բանղնե
րբ , ա
յ—
լա բանա կան ամկ նէն
ան ււ ոլտ ս ե լի պատ -
էլե րնե բուէ Հ
ԳԱՐՈՒՆԸ
Տեսէ՛ք, ղաբունն է ։ Փ ողո ց է ն կուգամ.
Ուր բարտին կեցած է ղարմացած ,
Ուր հեոական կր վալսնայ ,
Ուր աունր կր վ ախնայ , որ չ ը լ լ ա ՜ յ թ է
փ փ
յ
Ուր օդը կ ապոյտ է ,
է ա թի ծրարի մ բ նման՛
Մէ կ ո ւ մը , որ հիւանդանոցէն կ ՚ ե լ լ է :
Ուր եբեկոն դատաբկ է,
Ընդմիջ ո ւ ա ծ պ ա տմութե ան մր պէս ,
Անհետեւանք ձղո ւ ա ծ աստղհն կ ողմ է ,
Ապշահար՝ հաղաբ ո ւ հագար
կ ապոյա նայո ւ ա ծ քնե ր ո ւ դիմա ց ,
Անթափանցե|ի, անարտ այայտ ;
Կ.
Փ Օ Լ Ա Տ Ե Ա Ն
(4 Շաբ–)
Fonds A.R.A.M
