€ 0 Ա Ռ Աճ >
~
1Ո13ՐէնՒ՚Ք. 1ԿՇՏԱ8ՈհեւՒ>
֊ Ո Ս Ց Ւ ՚ Ր , ՈՐԴՒ՛.
ՔնՍՑՒ՚Ր. . .
(Կարդացււլած Շ– Միսաքեանի սգահան -
Դէ^ին, Մարտ 9ին, Ասրպոնի մէջ)
Ո
1
-ր եմ աեսեր՝ չեմ յիչեր
-. Աչքեչւա.ս
մէւ
ււչաւոկե չւ մ չլ կայ , ա յնքան
կենգանի
ել. պայծառ,
ւ,ր ինձ կք թուի թկ եքկկ,
ղեո
եքէկ եմ աեսեր
Առուակ մք, ուր ^ուքչւ. Համակ
լոյս ,
կ
/1
պ՚՚սչղս՚յ,
կր կայծկլաայ
, կր սաՀի կր
փ՚՚՚Ի՚չէ՝
բայւյ կք մնայ
միչա
նոյն
տեղր,
ՔԲք2/"–ն , կա ր կա չո ւն , երեսլչ
սլագսլա -
շուն :
Աո
ոււին աո ո լակին՝
շիրիմ՛
մ ր սառ
յ տրմ ո՛ րկ , որու
ս պի տ ա կո ւթ ի ւն ր իսաւլա–
ղռւթիւն կր Թ^Լ""1է՚է
՚ Հրաւէր
ներամփո -
վւամի եւ աղօթքի :
Եւ ուռի
մր , լացող
ուռի մր ,որ , ինչ
պէս
կին մր Հերարձակ,
վայրաՀակ–, կար
ծես
ղրկեր է չիբիմր
իր ոստերով
, փաթ -
թուեր է քարին ու չագապատեք
,
դբեթէ
ծածկեր
գայն :
Երբ
Հ "վԲ Կ ՝անցնի , ո լռին կ
՛օ
րօբուի եւ
Յ՛՛՛ւս. կբ թավէի
,
էլրսես՝
էլինն կ որ
կուլայ
չիրմաքաքին
վրայ ; Եթէ սլաՀ մր
կենաս
ու. գիտես
, կր խաբուիս թէ էլր լբ–
սես տրտմաթօսութիւն
մ ք .
-
Որգի՜ •՚^
Մայրենի՜
ք իմ ...
Եւ որգին կր պատմէ իր "էրր, իր Հբ"–
կումներր
, իր երաղնեքք : Կր պտամէ իր
պաչտամունքր
, իր նուիրումբ,
իր ղսՀա -
բէհ րութ իւնր ;
Այս
պատկերին
մէշ ճանչցաք
Հաքկաւ
աոուաէլը
, ոք ժամանաէլն է ,
էլր սաՀի
Բ՚"յՅ էէ Հաանիր, կր Հոսի՝
րայց չի սպա^
քէբ ՝ Մ իչա
նո
յն
լո յսին սաՀանքր , մ ի չա
նո
յն
շուրին
Լր" րկ"՛ ^Բ ,
առուս՚կբ
խոր–
•Հրգանչան
յաւիտենականութեան
:
Տաւիտենականոլթեան
ա յգ
Կչ"" .քԹԷ^*
մէշ՝ ծտռ մր , գարերու
ծանօթ
, կն"9
էլե րպա րան ք առ ած՝ կր նե ր էչտ յա ցն է
մ այ–
բութիւնր,
որ լեցուցեր է ղաւէլին
Հողին
Հարստութեամր
, կախարգանքով
, ճաոա–
ղայթներով։
Որ րարբառային
ծիածա -
նով՝
գեղերվւնեան
ղո յնե րուն է րնաելա -
ցուցեր
, ասառւածաթօս
նուագարանով
երտ՚ք՜չտական
ճաչաէլ–– է ^նորՀեր
, մեՀէւ -
նսւէլան
քքմուՀ
ինե քուն
մ իշ^ւս րղութեամ
բ
քերթուլաէլան
ներչնչում է պարղեւեր, Ա–
րարատեան
Համ է տուեր
խօսքին
, Հայ -
կաւլեան
տւիչ
աւիւնին
,
Հայերէն լե -
ղո՛ւն է անիկա
, որ մայրացե՜ր
, մայրա -
ցեր,
մայրացե՛՛ր
է այսսլէս
երշանկօրէն ,
եւ
այսօր
էլը սգա՛՛յ՝
գրկած իր
որգւոյն
չիրէմլ ։
Հայերէն
լեղուն՝
մա՛՛յր
չնորՀարաչխ ,
մ ա՜յր
սլարղ եւ.ատու , մ ա՜ յր
յաւերժ ա -
էւուն
Շիրիմը, որ կր պտատսխանէ
սղաւոր
Մայրէ,նիքին,
ծանօթ է ձեղի իր ան -
ուամր՝
քարին վրա լ արձանագրուած
•
ՇԱԻԱՐՇ՛ ՄԻՍԱք՝է)Ա՚ն
Յաղնէ Հայկայ , ռր ընծայաւնայ ի հանդէս
մարտիրռսական պսակին:
*
* *
Տարիներով
միասին աչխաւոած՝
ղէմ ո՛ււ
գէ ւէ ւլեաե ղուած
ղ րաս եղաններու
վբ"՛
յ ,
ծանօթ իր մտածումներուն
,
Համակրանք
ներուն
, նոյնիսկ
աաե լութեանց
, էլ ուղեմ
Համ աղրե
լ , այսօր , վա ր ղա պէ։ ա ա էլան էւղ -
րերու
մ էշ
՛չնե լ իր
Հ րա սլար ակաղ
րաէլան
պայքարը :
Եթէ
ինձմ է սլաՀանշուէ
ր իր
ամրողշ
մ տաւո րա էչան էլեանքր
րնորոչել մէկ րա -
ց ա ա ր ո ւթ ե ա մ ր , պիաի
՚էսէի թէ
Շաւարշ
Մ իսաքեան
վաքեց Հայլեղուի ճաէլաաա -
մարտ
մը :
Այս
րաց ատր ութե ան մէշ կր ղնեմ ոչ
մ իա լն էեղուի
մ աքրութեան
ճաչաէլր , որ
ար ս լե ս տաղ է տէն կսւղայ,
այլեւ
մանա -
ւանղ
տեսութիւնը
թէ լեղուն
առաշ^ւա -
կարգ
ստո րալ ե լի
մ լն է ժողովուրգ
ի մը
աղղ ա յին
ղ ս յո ւթէւ ան , պաամ ական առա -
քե լութեան եւ քա ղա քա կան պաՀ ան շնե -
րուն Համար –.Վասն ղի անիկա
լեզուին կու
տար այնքան
էլա րե ւո րո ւթ իւն , որքան ու -
բիչնէւր կուտան
Հողին ;
Ա,ռ աւե լասլէս –,այ էլա էլան պա յմ աննէւ
րոլ
մէշ՝
էլ րնգո
ւնէ ր թէ մեր ղաար չատ րան
կր էլորսնցնէ , Հասնելու
Համար
յաշոզու–
թեան
, եթէ թերազնաՀատոլի
լեղուն •
կամ
Հողով
միայն
պա յմանաւո
րոլի ազ -
գային
ղո յութիւնը
: Այսպէս
,
Միսաքեան
Հ"զին
իրաւանքր
փո խագրած էր
լեզուին
մէշ, եւ կարելի է րոել թէ լեղուն վերա -
ծած
է ր Հոգա
յին արմէքի
, Հա յ
լեգուին
տալով փոխա
զրա
կան
Հա յրենիքի
Հ անղա–
մտնք
։ Ի՞նչ
փոյթ թէ այսձեւր, որ յա
տուկ է միալն
Հայուն
, ոմանք
սլիտի
էլս -
չեն
լեղուական նոմատիսմ :
Մեր սլտամ
ու–
թիւնր կըվկայէ թէ , երր թչնամին
մո -
լախոաի
նմ ան թափանցեց
աղղա
յին
մ եր
սւն ղ ս։ ս ա ան էն ներս,
ողոզեղ
ծածէլեց
Հայ–
էլան Հսգերր, մեր լեգուն
սէլսալ ծփալ
էլղ–
ղիներու
նման , որոնք
վանքերն էին սաՀ
մաններէն
ներս եւ ստՀմաննէւրէն
ղուրս
,
արգարեւ
մեր մոգովուրգր
ղիտցալ
Հայրենիքր
վւոխագրել
վանքերու
մէշ ,
պաչտպանելու
Համար
արեւելեան եւՀա -
րաւա
յին ասպատա կութեանց
ղէմ : Ա-1Գ
օրէն Աայրենիքր
փոխարինեց
Հայրենիքր–
Այս
Հաստատումէն
ուժ– տոած
,
Շաւարչ
Մ իսաքեան
կբոնքի վեքածեց
լեգուի պաչ–
աամունքը
, Հաւատքի
վերածեց
Մեծա -
սքանչին
կախարղական
ոլէՒր, այնքան որ
տնսսլառ կր Համ արէ ր Հա յէլագետն
րա բ -
րսա ին ինչպէս
էլենգանութեան
, նո
յնսլէս
աճման
էլա ր ե լիո
ւթ իւնն էտր ր , որքան ալ
ղմուար
թուին պա յմաններր
, սլէսամաէլան
կամ
րնկե րա րանա կան գասաւլ
ի րքե բու
ան.
ծանօթ :
Լէւզուի այս ւգա չտամ
ուն
քին մէշ, Մի ՜
սաքէ՛ տն ունէ ր ուրի* նպատա
էլ ւէ րն ա ւ -
Հողեէլան մեր մառանղոլթեանղ
մէշ,
Հայ
կական
ճա րտա րա սչե ա ութեան
նման
, աղ -
ղա լին Հսչարտոլթեան
չօչավւէտլի
վէլայսւ •
թիւն
մ ք։ կը էլաղմէ , անուրանալի
պար -
ծանք
մը. Հայկազեան
րարրառը;
Եթէ
մ ատ չե լի ըլլար
մ եր
լեզուին
ուսումնտս
ի–
րութիւնր
օւոարներսւն՝
այնչափով
որ
մաաչէտլի է Հայ ճաքտա քասլե աութեան
ու
սու մնտսի րոլթիւնր
, ս իւա, չէ լա յաարա -
րել թէ սլեզումներու
Ր" լո ր
վարոլետնէւրր
կամ
Հեղփնաէլոլթիւններր
սլիտի թավւէ
ին
մ էտ ր լեղուին
վր՚"յ–ւ
քնն՛ելու եւ վերլուծե -
լու Համար Հա լկաւլէւսւն րարրսւռին
ատւս՚լ–
ձր
, էչաո ոլցոլածքր
, Հէնքր , Հո յակապ քե–
րա էլան ութի
ւէւ ր : Հալատացէ
ք
ս ր կայսէտ -
րաէլան
լեղու է մեր լեգուն
, աչխարՀ ա -
կա լնե րսլ
սլատմ ութեան էափ Հեաա
քրք՛
րական։ Արգ * այս ղանձր
, աղղային այ"
Հա ր ստ ութի
ւէւ ր ներկա
յա ցնե լով մեր հոր
Աերունղին
, Մ իսաքեան
էլաչխատէր
վա -
նե լ ստոր աղղ ած
ո ւ թ
իլեր
Հալ
մ ատ ղաչ
Հ
Ա ղ ի ն ե ր
ուն
մէշէն
, օտար
ա
րւք
-էքնէւ
րով
չլացած
էւ րիտասա
րղո ւթեան
մտքէն, րս -
տեղծեչու
Համար
աւլողէ
էօֆսրի
մր , ա -
մէնէն
էլեն
սա էչան , ամէնէն
Հղօր
ա լ ի շ ր ,
որ Հայը կր պաՀԷ
Հայ։
Ցոյց աալ նոր
սերունղին
մեր լեղուն՝
իրրեւ պաամ
ու -
թիւն
այնքան
ւիաոաՀեղ
ոչւքան մեծ ժողո
վուրգի
մ ր սչաամ ութիւնը : Ա ե ր
ւեղսւն
իբրեւ
յիչա տակա րան
"՚ յնքան
պանծալի
որքան
մէէծ մողովո
ւրգնե րս ւ
յի չաաաէլա -
րաննե ր
լ
:
Աեր լեղուն
պատմութիւն
է եւ
յիչաաակարան
, ո չ միա
յն
մ եղի
Համ ար
,
այլ եւ օտարներուն
Համար։
Անցողաէլի
ըսեմ թէ վերշե քս Պարսիկները
սկսած
են
ուսումնասիրել
ոչ մ իա
յն
մ եր սլատմ
ու –՛
թիւնը
, այլ եւ լեղուն
, ատաղձներ
որոնե
լով էբենց
լեղուական եւ աղւլային պաա -
մութեան
Համար •
Հ ր ա պա ր ա էլա ղր ա կան այս
Հ ան ղանա
էքը
նե ր կա յացնե
լու
մտմ անաէլ՝
պակաս
/սւո
ր
սլիաի
ըլլա ր ամ էն
ուսումնասիրութիւն
,
էտթէ մսռցուէբ
տրուեսաազէտ
-
ղրաղէտի
իսառնուածքը
, որով
օմաուած էբ Հյա -
ւարչ
Մ իսաքեան : Այստեղ
, սաէլայն
,Հարէլ
է արձանաղրել
թէ Միսաքեան
զոՀեց
ղբ՜
րաղէտը
Հրապարակաղրին
,
Հասատտելով
այն տեսաէլէտր թէ ժողովուրւլի
մր վ՚էր -
էլութեան
Համար աշխատալր
սլարտաւոր է
որ ղատորոշել
ղիանա
յ
անմ իշա էլսւն ր :
ք՝ուրճր
ղրաէչէսն
ութ
իւնը այն մարւլաւլե -
սւինր էէէ ուր էլր
՚1ւայ
ճարաէլիլ "վ որ ղեռ
կը
սնանի մատղաց
շիւղերով եւ րնձիւղ -
ներով։
Պարագաներ կան, երբ բաբձր
ղը՜
րաէլանութիւնը
պերճանք կր գաոնա
ւ եւ
անօգուտ
, Արղ , էնչ որ անօգուտ վաս -
աաէլ է կամ յոգնութիւն
, վնասակար
է
վտանղի
պաՀուն ;
ԵԼ Շաւարչ Ա իսաքեան
, սր մեծցաւ Ա ե–
ծա
րեն ցնե
բ ո ւ
է, լ Վար ուժ անն է, բու
մ
աեր -
մ ա իմեան մէշ , նս
յն աւիչով ու նո
յն արե
ւով , նո
յն խաոՅաւածքով
ու նս
յն
ձիրքե
րով ,նախբնարեց
ծառայել
անմիշա էլան էն ^
իր
ոսկեղէն
գրէէը
ղոբծածեց
պաՀանշե
լու
Համ ար տսչբե լու
իրաւունք
մեր ժ-ողո–
՚է." ՛է՛գէն
Համ աբ , ա բ գա ր ո ւթ ի՜ ւն
անի -
քաւուած
մեր ժողովուրղին
Համար,
• 1
այն
մողովուրղին
ոբ գիաէ ապրչում
Հի– ••
նել պատմ ութեան
Հո րին
վրա
յ , ոէ ր
սւ
յմմ \
ւււրիչհեբ
էլր
բանին
խոզան ու
ծ է լ օ ա
ծած–
կելու
Համաբ
իրենց տանիքը,
քուրձ
ու. ՝.
խա քաղ՝ ծէսծէլե լու
Համ աբ
իրենղ
մ է՛ լկու– \
թիւնր
այծի եւ ձիու
մ աղե բով ;
*
քիամ
անէէւէլ.բ
չէ խօսելու
,
էչչէ
էքու
չւծեւք
,
Շ– Մ ի"աքեանի
բնէչերվարաէլէս՜Կ
(սւաիա -
լիստ)
եւ էսշխաբՀական
(լայիք)
րմբ։ռ -
նէէ
ւմնե բուն
մ ասին , ուստէ կը էլո Հ էէէնէսմ
չա լտնե լէէէի թէ Ր" լո ր այղ
պսէ
յքսէ րնե րէէան
մէշ
իրասլւսշէո այս Հ րապա
բէո
էլէսւլ
ի
չւ բ
ո ւ -
րիչ բան չէր էէնառեբ
, եթէ ւէչ՝
ւ1՝
ւէւրւլէրս–
լէն սլա յէէ
էսննէա
ր էլո յութեան
եւ աչէւէսւոէսն–
քէ Համաբ,
էէէ։րէլսէչնակութէւն
Լ՛ւ
էււլճմր–
ս ւ ա ն ք ՝
կետն քէ ւգա
լ մ
անն ե ր էէ ւ ր՛" չ
ի
՛ւ
ում
ին
էքէշ, իոկ նէտրքէն ճակատի
վքայ
մ ո է ք ր ո ւ –
թէւն
րէէէ
րքե բո
Լ , ս րրա գրութիւն
կղե րա -
էլան Հնոաէքնեբու
,
այլմէէէնաւանւլ. կր
ՕՐՈԻԱՆ
ԳԻՐ-ԲԵՐԸ
« ԵԳԻՊ Տ Ա Կ ԱՆՔ »
Հեղինակ* ԱՐՍԷՆ հՐԿԱԹ
Այս
ՀէՍէոէէբին արձաէլ
էՈէսէլէ։րէլ ւէլթէւն -
ներր աէլէւէլ էէճով եւ խոբէււնէլ
նէ, բ
շ1ւ
չո ւմ էէ էէ
յօրինուած
են Արսէն
ԵբԼլաթ
ծանօթ բտ–
նաստեւլծն է , սաէրսյն
ֆրէոնէէէ,քէն
լեղուով
Հրատարէոէլած
առաշէն իր
•> աէէէո ր էէ էտ ր ր՝
« ՛Լէ Ակառապէ»
կը թուին
անծէսնօթ
մբ..
նա ցած
՛յ՛լլա
լ ՀայՀասարա էլէէ ւթէ։ ան
մ եծ
մասէն : Աէէսէէս , չաա յաշէէէլ են անոնք
Տաբէնեբ ետք աՀա , Արսէն Երկաթ ան -
ձամբ
կէէ ւտա
յ մեղէ այգ քեքթուածնե
-
բուն
Հայե րէն ձեւր եւ «Լէ Ա էլառապէ »
կոչէէւած
գո
յղ Հաաորներբ
էլր մէսէէյնէ ^Ե–
գիպտաէլտնք»
էւէւբէսէլրէն
էոաէլ : ք^էսրէլմա–
նութէ^էնէ : ՝֊ԼէէտաՀարար
ոչ : Ա^ւէլարէալէ է
թ էսր ւլմ ս/էէէ։ լ
ւլ ր էէ լէսծ քն ե ք էւքւէնց
Հմ էէէ չ,քբ
բաււէտբէէւն
ե րէլէէ վբ էլր Հէւսէէէէ : կարելէ է
մէայն
անոնց
ալին փոխանցել
, այչ լեգուի
մր տարրէւր
բէսռերոէի^ւ եւ
էլրա
յաաոլէլ
տրուեստովբ
էլեբաէէւած
նէւր
մարմնէն
մէշ֊ Այս յաշռղելոլ
Համաբ բանաստեղծ
ր
պէտք է վերապրէ իբ երբեմնէ
նե բ չն չու -
մ ր , պէ աք է վե ք ստեղծէ իք ի"կ յգացա–
^Ր • Ռ • թաէլոր այս
ձեւով
անւլլեբէնի
վերածած
է իր տա գեբ ւլութ իւննեբր
ե ւ
թաաե
ր։լո լթիւնէնե ր բ • Անտեէլեաէլ
լնթեր -
ցոգր չի էլրնար
մ տածել թէ
նախապէս
Հնգկե րէնով
յօրինուած
են ա յղ
եր -
կերբ
X Նոյնն է պարաղէսն
Արսէն
ԵրԼլա -
թին
, այս րսել է թէ յաշողտծ
է ֆրան -
սեբէնէ
Հէո
յերէնի
իր վեբածումին
մէշ :
Տաէէնեաէլ
մը աարիներ
էէէռոէշ էլտբգա -
ցած եմ Վ.Լբ Ակառտպէ»ին
էւէրձակ րանաէէ–
տեէլծս
ւթի ւնէնե բ ը : ՚էժ՜ րէս խւոէս բա ր Հ՚Աաէւր–
ներբ
չունիմ։
Այսօբ երր էլ)բ էլաբւլտմ
«ծ–
ղ ի պաա էլան ք»ին
բան ա ս տ ե ւլծ ա էլան աբձա -
կը, կքէ վերաւլէոնեմ
նոյն
տէւլաւոբւէւթիւն -
նեբբ , ւէր ս վՀ էա էո ե լ է ա էլանր՝
մթնոլէէբսւր
սպաէւած է իր խռրՀռլրղն
սւ
Հտրէսղա -
տութիւնբ
• Այս տաղեբէլո
ւթ իւնւնե բո ւն Հա
ղո րւլ ական
էէլայէէ էսննե ր ր ա՛էւ սո էխւր են
՚իէո րե բուն ա ր տ տ չն չած
մ չուչին
մէշէ՚ս
,
ւլիմէէէցի
աներեւոյթ
ափէն
էլր Հնչեն եր -
էլերբ
մեւլմ ու ւլբալիչ ; Ա տիկ
կ՝բնեն ք :
Ոչ միէս յն բսէէւ եբու
ե էլանաէլին
ւլ եւլէացկու -
թիւնբ կբ յոլզէ
մեղ այլ իմասաբ՝
այնքան
ծանօթ
, այնքան մտե րիմ : Մանաւէսնգ
եբչւ
էլ անւլրաէլ էսէէնանք թէ ա յւլ
թչւթէւացոէլ
պաՀանշէ բ
Հա յէչա էլան մաւէ՚սւ ցո յց ր լարե
լ
նո ր էլա րա չրշաննե
բու
ժ՜ամ ացո յ՛յ էւն վր՛"
յ ,
վասնղի
, ամօթ չէ խոստովանիլ
, ե՜էո
է, չա՜տ ետ է մեր ժ՜ամէսցոյցբ ;
Այսպէս
, իբ մ էշ աճած ու ՛է՛" Ր՛է
"՚ց՛"^՝
էր խոր գմո՚֊աբաՀաճութիւն
մր, "էս -
էլէ՝ իբ արՀտմարՀանքր
անոնց
՚էէմ
ւրւնք
Հրապւսրակաւլբութիւն
էլլ^են
՚ է " է 1 ՚ " 3 ՚ " ՜
կանի
թեբխս՚չ
Հէսյերէնով
մը, բայց ան–
պաբաէլելի
յաւաէչնութիւններուի,
էչէէւմ ո ~
րէէնք ա էբլա էիա ր էէ լթ ե էսն ե րոծ են խէտ չքուի
մ ր էէ ր էլբ գտնուի
իբենց գբամ ասլա՚եակ
ին
՚էէշ,
էլամ ւիերշէսսլէս
որոնք
էլբւսկէսնոլ -
թիւն
էլբ ծո՚խեն
ւոսւէլանգ.ով մր
է1
ր իմօչ -
նսէծ է անշբէլի
Հւէգեբէւլ
վբայ
:
Շ–
ՆԱՐԳՈԻՆԻ
(Մ՚ւացքեալը յաջորղյւվ)
ՊԱՏՄՈԻԹԵԱՆ
ՀԱՄԱՐ
ՇԱԻ1ՄՇ ՄԻՍԱՔԵԱՆԻ
3 Ո Ւ Շ Ե Ր Ը
•
\
էէէ. նորէն
ոււլէ,ցին
Հ աս աէէւ էոել թէ խելքս •
բացուէոձ է , լէաէլէէւս սէլ միասին :
է^սւացքէն
վերշը–
էչը էլս՚բծեմ
իժէ 12 -
15
օր մը անցած էր անէլումէս
մինչեւ
" ՛ յ ՛ չ
օբբ -
էիոիէէսգրեցին
երկբոքղ
յաբկր,
մ իչ՛" "՚" էէէն ձին
էւ ենէ, աէլ մբ , բա յց մտՀ-
ճաէլէսլսէի։
Ոաքեքռւէ,
չղթան ալ
ղլիսսւո
վերէ.ւ : ՜ ^
Օրե ր էէ էի աե էէաէլ մբ անասէէւն էիղաբ -
ձեր , եւ , աււտուն
կանէւլխ , մամ ր
5 - 6
աէսէչէուին
խոՀէսքարր
չէէէրթնցահ
, «/,^ -
մէք»
Լլլ էէլոռէսյի : (է՛նչ սրբերտծ էին,
քե էէէ
II
ք էիակեցին
Աալօնին մէշ
բււնէէւ ած
Հին։լ
Հնչէէէն
ոսէլիով) ;
Այս՝
բն՛"խօսէէւէլս՚ն
ւիփւճաէլս էբ , Աա/ւաի
վերշերր
(աճ
)։Իոկ
Հողեէչէէէ՚՚նբ :
կչւաէլռտ
րայց էոնբախա
Ա՚էսռին, որ ՝Լչւ–
լատիմ
իրի
կողմ է
մ ատն ուէ, լւէվ բան տար -
կռւած
է բ՝ (եբէլէւլ տէէիս) , էլ չէ ղրէ իր յ " ւ –
շաաետրին
մէշ, ձե ր րաէլէս լութ իւնէս եր -
կու ամիս
յետոյ
(1916
մայիս
20) :
- « Երէկ աեսայ Շալարշր,
այնքան
ընկնւլւած էր որ նոյնիսկ
կարելի էր
չճանչնալ (լիձքը , տաո աէսլւսնք լւ , աանջան–
քր հիւծելէ աւելի աարրեր րամ մը ղ֊ալւ -
ծու((ե^, էին (փհքլւ . քարսսյած էր կարծես ,
աչքերր կւսյսուած էին, արտայայտութիւ–
նք ստացեր էր ցարհռւրելի յսասնոՆրդ ւ1՚ը ,
վշտի . ատելուշ>եան . անէծքի ղարհուրելի
յսաււնսՆրդ մ|ւ : Մօտեցայ իրեն , ժպիտը
շրշ>ունքիս, ուրայս էհ այդ վայրկեա1ւին,
քոյրս տեսեր էի .
տրաւ1՚ադրույ>իւններս
մեղմ էխ'1 . անչժպտեցաւ , ո՜հ , երացիս
մէջ մսլահր էը ան . աչքհրռւ անհուն յսո -
լաւ լյ-եամր : Մինչդեո ան կը նայէր քարա
ցած ու |սիստ, ձեոքերս %ւկալւեցի, վա -
րանեցաւ։ Վերջապէս ւքէկ ձեււքր տուաւ֊
միայն եւնստանք. |սօււեցանք։ ի՞նչսլէս
սկսւսնք , անիմաստ , անտրամարանական ,
իր տանջանքէն մեոնիլ փորձեր՝ է, մեոնիլ
ուղեր է . . .»%
Աչս
՛ոէ, սաէլւյէէէ թ իւնր
էլա բւլա ղրած էէն
Րէշս՚տ
ս/էյէ
միշոցսէւ
... Կ՝ուղեմ
վ ե րշացնե
լ : Զղ՚լշացի
սկբ–
սելուս
, քանի որսչ ք՛՛ւչ ղրեչու
, ոչ "՛լ
եզեբսէէլսւն
չք՚շ՚ոնի մր սլատմութիւնբ
նէտբ–
էլէոյէսցնե լու միւսք
ոէնւէի։
է)էոիսլոււսծ էի
Կ՛՛՛ր՛է
էԼ Լուոաբանութիւննեբ
տալ, «Զ՛" -
ման»ի
յուչե բսւն
էէէ ււ իժ իլ ;
ԵԼ
՚լբեցի
չէլ՚ոմւււթէ,ամբ
, ոււլղսէէլի աա–
ռասլելով,
ինչսլէս եթէ վէրք մր
քեքէի,
էէղւււ
՚1ււլ
նե բո՛ի ՝•
Աո՚՚՚շին
օրէն մտէսէլբեր էի "լլ՛կել,
էլարճ
կապէտլ, բայց
աբգէն չաա բան րսած ե -
գայ , առանց
ամէն րան լսելու :
Րէսցատբեցի
թէ ինչ էբ այն էլս ր
թուրք
յուչ՚ս՚լիրր
էլր կոչէ , ^սուա
իւենւլութիւն»
(աէ|ի րօլունտա) :
Վերի սենեակի
մէշ, բուռն
չէսրմուձեւե–
րուն , նո պաներուն
յաշոբգած
էինշիզե -
բու
ք՛ո յ^ա յմ էէէն չրշանր : Եւ
մ գձսէլ
անշ
էէր ւլ Ոէրանա էլա լ , ոբ էէի չա
ւլլոլխս ծած էլե լ
կուաար
բարձին
աաէլ :
ւ՚՞նչ
էլբ էլաաաչւէէլի
գուրսբ • • •
կէորուած
աքէոաքին
աչխէոբ~։էն,
է,րէչու
պաաուՀան
միայն
ունէի , մէէլչէ
բանտի
ր՚սէլ ին վ րայ
, մ իւսբ՝
ղէպի
Պ՛" ք՛՛՛՛լի տի՛
Հ րասլա բէէէ էլբ , աչնէէւէւէլ ուր էչ էս խ ա ւլէոնն ե -
բու ստուէտՐր էչ/,
յածի
Եւ Լւր կարծէի
ւէէէլուն տանիքէն
/տւ
մ իւսին
Հո ր իւլոնէն
ւոեսնել
գուբսի
անցու–
ւլ արձր
. . •
Մ օտաւո րասլէս ե չ՚է,ք ամ իս մնացի ոս -
էոիԼլսւ^աւթԼտսէն րանտբ : ,
Բէէէնի մբ անւլամ
էԱ ք Հա չւցաքննութե
սէ1ւ
՛է" բձե ր էլա ա՛ս ր ո ւէտւյան , առանց
արղիւՍ -
քի • Գիշեր
՛էչւ նոբէն
Գրսէէ ր Աիասի տա -
րին , մեծ ղղուշութեամբ
, եւ ես
նոր կն
սէչսս1կ
մաէսծել
տ՚քւճնաէէսլանութե
ան ւէա -
սին :
. . . Աոաու մբ
1916
Տունիսի
սկիղբր,
յանկարծ
ոստիկաններ
սենեակս
խումև -
լով,
սլէ" տո լի րե ց ին րեռնե րս էլապել :
էյւլած - չեղս՚ծր
ժալվեցի եւ երր սան -
գոււլներէն վար ի շ ՛ " յ կտ՚լն ի էլաւլ,
րս՚էչէն
մէշ տեսայ
12
Հողի :
Ամ էնքս
իբար
իս՚սււնելոէէ , ղս յղ - ղ՚՚յ՚լ
կաէւլեւյին եւ քշեցին
ղէսլի
պէՍէոէտ
բաղմսէ -
կ ան ա ՛ո ե սէ ն : իմ ձեոն աէլա սլի
" ՛֊՛/ Կ է՚ժ "
էր՝
Հին
րնէլեբ մր
1895/՛
սեբունգէն ,
ՄիՀրս՚ն
է^՚ոո՚բէճեան
, որ մեռաւ
յ
Օբր ԿԷ1""ԿԷ էբ եւ էէիտյն
իսլաէէական
խանէէւթներր
բ՚սց
րլւաչէէվ , թուրք
էէէմ րո
է՛ Ր Կր թոնուէ բ ճ էէէէէբուն
վ րւէէյ եւ Հալ ՜
Հումեր
կ՛՚արձակէր
մեր Հասցէին :
Անոնք սբ Պոլիս ե՛լած
է.ն, ղիաէէն թէ
էնչ՚՚ւէսէ
միշավայքէ
էլ՝սւնցնի
"՛յղ ճ՚սմ -
րան , Մ աՀմ ուա
Փ"՛ չա յէն
մինչեւ Պա յտ -
գիաի Հրապարա
էլբ ;
(Շար.
22)
Fonds A.R.A.M
