* 6 ԱՌ Ա Ջ է
ՕՐՈՒԱՆ
ՇԱՐԺՈԻՄՒՕ
ՀԵՏ
ՖՐՍՆՍ– Ա Զ Դ ծ Ց ՈԻԹԻՒ ՆԸ
Ա-իՋհՆ Ս Ր ե հ Ե Լ ՔԻ ՄԷՋ * | 1 ։
•
Հէւ1
III Ոո Աէքյւ՚ե
ԱրեւԼլքւչ,
մասնաւո ՚
չ։աբ.ւսչւ ա չւ ա րա 1լսւկ, ա շխա
րՀ ր
,
1լր թօթ ա -
փկ օաար
՝, ո ւլա ա ա ր ո
ւթ
է ւ1ւն
Լ ր ր ևւ լուձչլ
,
շաՀԼկան է ւէիանալ թէ էնշ սաացալ Աի -
ք/ւն
Արհւհլքր եւ ւսսլսււչահ
էնշ կր վերա–
սլա֊էկ
էսԼն ;
Ինշսչլս
հանօթ կ
,
ԱԷԸ՚ե
Արեւելքէ
մէք
Ա։.
ւս ր ա կան
՛իա շէւակցութ էւե ր ամ ենա՝^էչօր
կա
ղմ III կԼ ր սչո
լթ
է ւնն
Հ
որուն ՝• էմ
չլ
գչւաւ
Ա՛ ա շէսա ր^^ամ արաէն
գնգ՛
Լււրրնս
:
կա–
րե էէ
Հ
րսեէ
թկ
Ա եծ՜ն Րրէաանէան
կրն -
քաՀայրն
է աեոր,
էնչսչէս
Արեւելքէ
մէք
րաղմաթէլ
կարեւո,,
նաէւաձեէւնո
լ •-
թեանց,
թէեւ
«.Ա՛կ աէ ղէթա
Արսււղ»է
չէնքէն
գրան
վր՚սյ
ֆրանսերէն
գրուած է :
Շաա
գօրաւոր
ե ղաձ է մանաւանգ
ֆչչ
չււսսսա կան ա ղւէե ց ո
ւթ
է
ւ1ւ
չլ Ա է քէն Ար ե ւե է .
քէ երկէՀեերուն
մէք; Հէն սերսւնգչլ յա -
ճախաՇ է ֆրանսական
՛Լ՛՛՛է"^ արաններ
, եւ
աեոԱք
այսօւ։ ա է կր նա էւչլււարեն
՚Լրկեէ է՜
րենց գա ւա
1լե
I. չւ ր էսսւսե անեերուն
կ""^
քոյրերու
գւգրոցնլրր
;
Թրծուեչէ
Լաք ֆր՚ււնսա քչաե
մ չա էլո յ
թէււէ,
՚լ՚՚Ա՚՚՚յքէ^
ելլելէն
եաք1։ ալ Եգէսլաա–.
լքէէ՚երր կր չարոլՆակեն
սլաՀել այգ աղգե– ^
ցութէւնր։
կան որ կ՝լլսեն թէ
ֆրանսակսւն\
թե ր թ ե ր ս
լ
րամա ՛ե որ գ ա ւլ ր ւււա
ծ
են
ե
լ
մէ
- \
այն
ֆրանսերէն
վէսչեր կր կարգան
1ւ լալ
կլլ
ճաԿւչնւսն
ւլա ոա կաննե ր ր Հ փոլ
ւէերէն
ււր Ա էքէ՚ե սւսեւելեաե
՜՚արցերր
կ՝ւււււոլմ •
նասէրէ
, ղր՚՚է թէ •"յէ՛ երկէրներր,
էնչ–
էգէ ս ւ՚րս՚ք եւ էէ
11
,0 ՛լա եան , որոնք ֆրաեսա
.
կան
աղ՚էեցո՚-թեան
չեն
են թալ։
կււ
լ
ած ,
չաա աէ ե լէ
աղմ՚ււկ կր ՚էանեն
ալմե չ՚էա -
կաե
֊էարցէն
։սւ։թէւ. եւ կր սսլաէւեան
մ շա •
կութոէյէն
սլ՚՚յք
՚՚թ
յայա՚սրարել
3)չւա.էսա .
յէ
ղէ՛ք : Այ" ուղաոնա լէքով
է րենք մեծ
ր֊ան շեն քչոի սնցնք, չ։
,
էք՝էա
յն
ւլէ
ս։ քան թէ
Ֆլւ"՚եւ։։։։ե
։չէւ
՚։ ս։ղւչ։ււծ է էր ւսղգք. ց սւ
թ
քա ս։ ե
ա ե ս ա քլէ ա էն ;
Հաքլսաաքլ ա յս
ր։։ լոր է՛ե
,
՛լ՛է՛" քէ
ն։է1֊,։։։նք
մ՛ր քլաաա րած է ֆրանսք,րէ նր Արե
է
քա լ -
քէ մէք;
Հեււու
են այլեւս
"՛յե
թւ։
։ ։ւ։ էլ։։ւ
հ
ն երլլ , եքէր Ե՛էէ ՛գ
՚ո
։ւսէ
Ն ՚"խ*"1՛
"՚չ՛ է՛ ք՛ ր "
՚–
էյոր՝%
էէ
ւ.Կ էլ՛էն նէ։։։ոե Րր ֆրանսելւէն
լքաէլ
։։լով^
աեգէ
1լ ։։ւնե Նա յէն , եւ քլամ
Եգէոլաոսէ
« (իոլւէեալ
Օֆէոիէրր
ֆրանսերէն
քլր Հբ •
րաաար։ս
քչոլէր
քա ւ 3)"ւ""" Ա •
թ՚"՚լ
աւորլւ
սաէւղէէւէոքք էր ։։էչ։ոէրերէն
։լո։սել։
աոնել,
էր
յ ։ւ։լ
։։վ
։։ւր։լէն
է։օսքալ։։լ
^աւ1՚։սր Այ"
Բ"ւ՛՛լ՛ր
երեսէէւն աարէ աո ա^ էր:
Թէեւ
ֆ
չ. ։ււն ս ք, չ։ էն
չչ
մ է շ։ո ալ մաաւորական
ագ ••
նուա
քլ։։։՝1։։։ ւթէ ւնր կր սլ։ւ։ Հ է :
՝իրաքչւ։ւեու
թեան
քէ
լ
է րա ւա ր։սնւ։
լթ
ե ։սն
•էամալսա -
րա
՚՚նքա րոԼն
1ԷԱ1
։։։ո՚–։։ւն։լ
։։լթե ոէն լե։լ։։ւն ֆբ՜
րսւնսե րէն է ՜. Վե բքե ր ս Ե ղ է ոլէոոսէ մէք օ -
բէէ՛ք
՛ք՛բ կբ սլարաագրէր
ւ։ր
*էէ
։լրանր
գասւս
լ
։ւ։ն։լ
։։։ է ր ն։։։ե
ւ
օ՚ո։։ւչւ
ւէսլլ։ ։։ ց՛ե ք,
րու
մէք
: Այս աււթ է
լ
րո։լւ։ք՚եե
ր քյղան
անւլլ -
եւսաքոոն եւ
ֆյւ ան ս
։էէ
քլան
ւլսլր ս ցեե
լ։
է։
ւ
կուլմէ ; Կ՜լչ
թ
։ււէ թէ ։լէք։։։.մ
քլ։։։ ։։։ ։ււ ր ուե ֊
ցաւ։
ք՝ոլոր օւոար աչխարՀաքչան
կամ
քչչ՚օ-
նաքլան
ղսլրոցնք, ր ր ։էսւ յր
մ ր սլէաէ
ուրա
մ աղրեն
Կ՛ւ։ ւրս։ն է ։լւս
։ւալ
։սնղ
ու թքէ ո՛ն Հա՛^
մա,ր , ե՛ աւլա։ո սլէաէ
ձղեն
էրենց
աշս։
էլերաներր
ուր բա
թ օրերր , էս
լ։սմ էն
ւ։։։ւ րլէ
օրր :
.
Արեւելքի
մէք էրքէնց ,ո,լ։չեցութէւնչչ
,լՕ-
րացնելու
Հ։ոմար Ա եծն
ք՚յւէաանիան
եւ^
Ա • ՆէոՀ անգնե
րր
քլր թ ա թ ո շա քլն ե ր քլբ
յաա կաւլնեն
Հ
«Փաէ։
է Փոէս»ի
յօ՚լւ"
"՛ծ ։ս -
՚է/՚ՐԲ
՚
Կբ թ^ք՚՚էբէ
"Բ
քչբ թ՛ս թոշ՛" կէ՛ե ր
յա։ոկ։ոցնէ
նաե
լ
Ֆբանսան ա յն ուսանուլ -
ներուն
որոնք
կսււլան
Փաբէ՚է
էբենցբարձ–
բս՚՚լ
" յէ։
։։ւսու։ք
լչ
շս։ բ ո ւն ա քլե լ " ւ ՝• ՛ս՛է
"է
ր :
Աքլնաբքլ մր էսլամ
ուբեւելքէ
՛է՛էք, ֆբ -
ր։ո՝ե։ււոքլ։։ւն
մ շաէլ)։ յթ
է մասէն
•
ԵԳԻՊՏՈԱ^–
Գ՚"Հէբէէ
մէք
բաղմաթէլ
ֆրաեսա
քլան ս՛ շխա րՀա քլան եբկբո
րւլ աք լան
։էաբմաբսւննեբ
էլ։սն , որոնց
նէւթաէրսնբ
Կբ
՝՝՚"լ
՚" յ
ֆ բ "՛է""" քլ՚"ն կաքւա։էա բութ
է լ -
նբ ; ԳոէՀէրէի
մէք երեք Հագար
աշ։ոքլեբա
քլ ուսէսնէ : կա թ ո լէկ
ղ սլր ո ցն ե րբ
( Ց
է""ւս–
ք,։։։՝ե , եւա
յլն)
լեցուէոծ են եւ կբ
մեբմեն
։ս շւ։։ 1լք, բ ա լ^գոլեէ
լ
;
3 ի։ւէ։ւսք, աննե բ ր նա -
էէասլսւ։ո։։ւ։։ւթէւն
կուաան
քլա թ ո լէ քլ աշա •
կե բանե բուն , սակա
յն ւլլխաւո ր Հաստա -
աու թեա՛եց
մէք
1*.՛)
աո
Հաբէւբբ
սրէք
։։։ո։։քւ։
ե լ ։չ>։.նուէլու՚հ
քլր օն ք՛ե ե բու
քլբ սլա ս։ կ։ււ՚ե էն
,
է"կ
՝-•) ՛ս" Հարիլրր
իսլամ
են - Րւսէլմ աթ
է լ
քլաթ " լէքչ
՛չ սչր ո ցնե ւ, /չան Վե բ էն Ե ՛չէ ՛գ՛" ՛՛
սէ մէք
, էսլամ ա շա քլե
լ։ անե բ ու
Հ։սմ։։էր
Ներկայէս
ամ էն ագւլ է քլաթոլէկ
ւլսչր ոց
նք,չւո։ն
՛է՛էք, ւլլէւսէ ւո րա բա
չ։
ֆբանսաքչա
հէն ,
70
Հագար
աշ։ոքչք,յ.ա քլա յ ; Ւոէլոքա -
քլան էէէղբո ցնե բուն
էք
Լ ւէէխա ւո բ ա րա ր
ա՚էււլլքա ւսաքսոն
^ երքասոէնւ •^աղար
ա շտ -
կեբա
՜.
Ե՚էէ՚գաոսի
մէք ֆրանսերէն
լե։լուոէէ
թքաբթեր
քլան , որոնց
թէւբ
ՀեաղՀետէ
քչր
ւղա
էլս է : Այ" թերթէ. բէ՚ե երկուքբ
էլաո։ո -
յւսրութեան
սկո ւլէէ ւթե
ան աակ
են. Ֆր -
րանսեբէն
գէբք կբ ծախով։
, բ ՚ " յ ց քէչ •
Ֆր
՚ւ
՚նսաքլան
շ։։։ բժ ան 1լ։ս ր բ ՛էչ՛ ե թ է ։։։ն~ւե -
։ո ա ց ։ս ծ է սր ա ՝։ն ե ր էն
:
ԼՒՐԱՆԱՆ
Լէբան,ոն
թէեւ
երքլու մէ ֊֊
լէոնէ
հ ։։լակաս
բնաէլէչ
ունի ,
սակէոյն
ֆլ։։։էնսական
մչ
՚ււ
/չո
յթէ
Արեւելքէ
ամէ եէն
ւլօրւա որ
կ՚՚բէ՚լբ
կբ 1լ""էմէ : Այ"
աաքէ
ֆրանսական
գսլբոցնե
բր
52 "000
տ չաէլե բտ
ունէացւոն , ոբոնց
ւթ՛ ց
Հաղարբ
է։։լամ
:
^ ^ է յ Բ ՚ ՚ ՚ թ
է
ֆ ր ա ե ։,։։։ էլա՛ե լի"էէն,
Աաքէլլչ
՝Բէօ։ւ է ՛իւ։ ւէմ
էն
ե ւ •։։ յչկւ , ։սչակե բանե բու
թէւբ
էքէցւ։ւէսծ է եւ կբ մերժեն
այլեւս
նոբ
ա չա քլէա բ ո։ լ^ւգու՚ե
է
լ
; • //
օա
110
՜՚աէէաբ ա
չակերտներ
ան՜էատաէչան
ղէգբոցներ
էլ՝է՛Բ ՜
թո։
՝. , ուր կէ" Բ ֆ ր՛՛՛էւ սեր էն չե։լէ
՚ւ
ոէէ^
քլր տրուէն
էէասեչ/ր
քաւ մեծ մասւ։։է
էսլամ
"՛չակերտներ
ձն
Բսան տաբէէ
ի ւԼէ– ր
կբ էլն աոչա
ու քլո։ ո՛ծ
են
ֆրո։ն։ւե
րէն
ււ
ւսմ
էոն
՛ԼԿ՛"յ
"է
էչաններ է
Հ"էբթ1՚ֆէք՚"
)
:
ւ՛բ աւա բան ական
Համա -
լսաբանր
752
էսչա/լք.րւո ո՛նէ , բմշ/լաքլա
֊֊
նր
470։
Լէբանանցէ
րմէշէչներուն
մօ։ո
70
աո. ֊էէէէբէւրբ ֆրան սա էլան
մ շաէլո յթէ
սւ՛լ ՜
էէ1։ց։։ւթէւն
կրած են :
Ֆվ
՚՚է
՚նոայէ
մէք էլա՛ե
202
լէ՛ բա՚ե ։ս՚ե ց ի ու–
սանէւ։լէ։եբ,
ոբոնք
աւ
–ւււ
չ։ւոք/լէ եաք բմշկոլ...
թ (" նբ
էա
լ
ճոէրտարւ։։
։։լքա ։ո։։ւթէւ^ւր
քլ ՝ ք,
լ։
թ ան
Ի Ն Ջ Ո ՚ հ ԿԸ Տ ՕՆէ ւՆՔ
, յեՐՈՍԱւքԱՐՏՆեՐԸ ե Տ ՅՒՇՍՏՍԿԻ
•
• եւ վեր,ջիւԼ մաս)
Հայրէքլէ
ց,սե։ոծ
սեբմերր կբ ծ էէն աՀա ;
՚Լանէ
մէք՝
Արմքա՝եակ։ս՚ս՚եեբ
,
Եւբ""չ"՚յէ
մէք՝
Հնչակեաններ
, կովէչասէ
մէք՝
Հ–
՚ի։ոշնա/չց։։լԼժէւնբ
-.
0 բ է ս՛ասա րգե եբ , աեփէ։
բձ
ե ւ ա՛եսլա
• -
աա ո խա՚եա աու
, անցած են էլոբծէ
Անշէ։լշա
1ւ1րէմե։ս՝ե
մ է՛եա էլբ շէ
էբբեւ
յ ք. ։լա
։է ո խո
ւթ ք, ան
ւլա
ւլա
վ։ ։ո.ր Է՛Ս քաբ
"՛էէ
շբ : տէեէլաւէոէէաքլաններր
քլբ ծեի՚ե սաէլա
յն
1885 - 1890
տա
լ։ էնե րոլ րեթացքէ՚ե
սլաա --
մէ։ւթեան ՝,բ ա մ ։ս յուլա էլան սլա~,ւսնքքէն ;
Աոլլթան
Հ։ոմէա Բ՛, սբ մէնչեւ
1882
թուակասնեբբ
՛՛այ
մւ։։լովուբէէէ
•էանգէւղ
գէ
չ մտաւլբութէլննե
բ չունէր
,
քննու -
թեա՛ե
քլենթ։։ւբկէ
քչ։ոց ո ւթ է ւե բ–,
կ։սյս.րու֊–
թէ։նր
՚սյ՚է
ասէրէնեբէ։ւ1։ կբ քլորսնցնէբ Ե ՜
ւէէոլաոսբ;
Կ՚"լ՚Գբ
՚գէ՚"է
՛Է՛՛՛Բ
Արեւելեան
՚եաՀսւ Կւ ղ ն
է
բ ո լն
ւ՛բ շլ։քս։։էլա։ոբ
էա./, ո ւր։լ
էլուաայ
ճնշել
Հսւյէաբր
այւլ
նա ՝, ա՚եգեե ր ս էն մէք; Փճա
ցնե լ անոնց անտե
սւ։ ւթէ
ւնբ ծ "՛էւբ
աուր
քեբու աակ : ԲէւբաեբոէԼ
եւ մ՛աՀ յ ետա -
էլաննել""Լ
լեցնել
ա՚ե։։նց գաչաերն
ու. ա •
րօտ՚եերր ;
Այսսլէս կբ սէլսէն –ոա լած անքԿ։ ե ր ր :
Հ
,ա–
յր էլբ Հաւաաաբ էբ ւլա ա է՛ե , որու ղաաա–
ւ՚՚րբ
,
՛էեց մեծ ւղետութե։։էնց
քլե է։ սլ՛" ր ա՛ե
~
ք։էվ
սլէ։։ոէ ՛էար ՝,ասասւաե լէէւ
^այ։։ց է -
ր ա լո
ւն քն ե լ։ ր :
Հա յր
քլբ Հաււսաաբ
Ե՚Վ՚ո՚գա
յ է
՛է է՛ք՛"
մտսւթեան
, Հաէլաււակ էր բանասաե
ւլծէն
ոբ կ՝երէլէր «Ոչ , եգբաբք, ոչ,
Օէո՚սբ՚եե–
րէն
չէլ։սյ
յոյս • ՚ .» ;
Գում
Գս։վ,ուէ
ցոյցբ
(,1895),
Պանքայէ
ղէւղքր
(1890)
եէլս։ն ւլործէ
մղելու
Աուլ -
թս/եբ
;
ԸնգՀ անւ։
լ
ր ՚քաչւգե <""է
, որ՚ւնց
լչե -
թ ս։ ցքէ ն երէաք Հաբէւր
՛թաղարէ մօտ Հա -
յեր
կստորուեցան
^ /• . ՚է՚ուււր
եկաւ
֊,աս–
Կէ՚յյէ՚ել։։ւ թէ մէնչեւ
ուր էլրնաբ
Հասնիլ էբ
ծբ։ո.լէրր ,
Վա
ս սչս լրա էչան բ էոմէնէԿէ եբքանէէլկւ էբ
՝""յկ՚"կան
ղաւ՚սռնեբէն
;
Շրքասլատուած
լե ո՛ե ե ր ս ։է
,լ1
։եէմէ էչէլէլէացած
,
էլա՚ղբէբ
էբ ւոեղաէլան
էս՚եւէէ րնե բ ով;
Լեղու էր
։լբ–
էոած էր քլառավաբէչներուն
Հեա,
ուեէր
Ա՚էթամէսրէ
քլա թ
։։ ւլէ էչո ս ութ է ւնբ եւ անոր
Հաբուս,,,
եէլամուա՚եերբ
, Պ ո ։լո " ե ան
֊Ասլօ–
ւլսսեան
էսնգէր՚եեր
, որոնք Վանի
երեւե ~
լիէ՚երր
քլր գբա,լեցնէէն
; Բ՚սյց
աՀաւասէկ
Վ՚"նէ
երէաաոարգ՚եեբր
էլր է՛մ բուէն,
կ բ
քչա,լմ։սէլԼլ,լղսւին
,
լ՚՚էէլ
մ՚եքվ՚էլ
էլ՝՚"չէս՚" -
•"էն;
Աէմ են։ո էլաննե ր ,
Հնչակեաններ
,
Գա չէւա էլցա քլա՚ենե ր ,
էնքեա՚լա
ր։լացում
է՛է
մէ՛եչեւ
ւլինաէրոն
վարժութե։սն
նուաձում-
եեբ
քլր /լատսէրէէն
;
1890/1
էլաբնան
կարգբ
/լուէլաբ
վյոԿւէ :
Աա։։ււոէթ։ոէն
՛՛լէ յ
՛լէ՛ն։։ ւււբաքլա՚ե
ուժեբւ։վ
կբ
ժ։ոյ անէբ Վա՚ե : Կր
/լաղմ։ս կերսլ է է՛
քէւրա
սլէ կեբբ , էլ աւղա Հո ւէէ լ։ անոԿւց
էլո ր -
ծ ա էլց ութ է։ ւնբ՝
Հ՛" յ
յէա ղա էէ ո է։ ա էչա են ե բ ո ւե
է։ւէ։։։։ո էէաս
մ բ տա լու
–.ամա ր ;
1890/՛
Ա ուն է էէէ։
է.ւո ։սւօա
։է՚բ քէ՛։ բ՛"
է՛ ւ
թուրք
էսէէւմէսնբ կր մտնէ Վանէ շուկան :
Տե էլա փ էէ էէ. ՛ս էք ո։ ՛ե էս ո ւմրէ
մ ր եւ
սչ ա
.>Աէկէէե–
բու
մէէքեւ
կ բ
սչատաՀԷ
բախում
մր , էչչ՛
սսլաննուէն
ե.ւ։էչ։։ւ թուրք
էլէ՚եուորնեբ
ե ւ
էլբ վ էւբ աւո
բու
էւ էժ ւււր ք ոսլայ
մ լ։ ; Հե ։ո ե
Լ –
եաէ
օրբ էլռէլներբ կր սկսէն
՚. Զօբքբ էլբ
ք՛՛՛լէ, 1Լյ։լեսաա՚եէէ
վբայ։ Ե՛՛ երբ
35
՛էէբ
՜ ՚
քերէ
էլր։ւ։քլ քլր ։ո ե ւլա
յ անոեց
՚էյ՚"՚յ
յ
՚" էէ՛
ատեն
մէայն
Վան էէ Հայ
սլաՀէղանոէլական–
նեբչ։
էլբ •>ուսկնսւն թէ էնշ բաէէէ։
սլւսաբաս–
աոլած
էէ՛ե քաղաքի՚ե
ե բէւուոսա բւէնե բ բ
Վյսնայ
քչււէւԿէեբբ շաաեբու
ծանօթ են :
Արւէ՚եԿէաէլանԿւեբ , Հնշա
քլե ա՛նն ե ր
էւԳաշնաէչ–
ցաէչան՚եԼր
էբէ՚՚եց
վար է չնե բուէ
քլաւլմ եց է՛ե
ղէնոլորաէլա՚ե
էոսրՀուրղ
մ բ ; Եօէժր
օր
աեւէացէն
կււէէլԿւք.բբ ; Եկրսսլաէլա՚ե
Հէլսլա–
աո սներ ո լ
մէւ քամ աս ՛թե ամբ
յե էէափո էսա -
էլաննե բբ
յանձԿւ աււ էւ՛ե Հեււանաէ
Վանէն
Եբեք խում բէ, բու
բաժ՚եոլած
,
՚է^ա՚եէ։
էլււուոէլներշ
թուլուցին
քաէլա
քբ ;
Աւեէոէսեանէ
էսումբբ,
եբեք
Հաբիւրէն
աւելի
Արմ ենա քլա՚ենե ր , էբենց Հետ աււած
չ"ւբք
՜՛է՛՛՛է
֊•"՛բէւր
աեգէն
երիա-՚ս ւ։սւբ։լ -
էէրեԿ։ց եբկրէն
ղա՚եաէէան
էլոէլմեբր եւ մ էա -
"էէ՛ էլբ էոանէ՚ե ֆրանսաքլա՚ե
մչակոյէԺր
Պէյքութէ
մէք երկու
ֆբաեոեբէն
թեր-
թեր
էչբ Հբ։։։աա բակս ւէ ն ;
էւք մբ
։ս էէէ։ ական
աեսաէլէաով
շատ էաւ ես
:
Համեմատա
-
բաբ քէչ ֆրանսեէէէ՚ե
՚էէբքեր
քլբ սսլսէոէե :
Աէէէ^^ՐՒԱ
Ֆբանսաէչա՚ե
աղղեցութէւ–
՚նր աէչեերեւ
նաՀանքէ
մէք է Աոլրէոյ
մէք
ֆ ր III եսւս էլա՛ե ՚Է^Բ^Էէ՛
մեէլեումէն
է վեր •
Ֆրանսե բէ Կւ լեղոլէ։
ուս։։ւցու։ք
բ
նո յԿւէսկ
՚լագբեցուցէն
ւ945 - 1949։
Այ" աաբէ։ Գա .
մասկոսէ
լէսէէն
։է՚էք
1100
աչաէլեբա կայ,
ակէցեէոլ աարուաԿէ
950/՛
գք,՚է • Աո՚֊բէ՛"յ
՛է էք
12
ֆ,ււ ա՛ե ։ւ ա էլաԿւ էէէղր ոց
էլայ
սբէէ՚եց
։ո։ս։։բ
կրօնա կա՛ե
,
ութ ե բ էլր ո ր գա էլան եւ
չ"ր"լ՛
նա էսէոսչոււո ր ու ս տա էչաԿւ , մօտ ութր
•էաղար
ա չա էչե բ ՚ոԿ/էա չ՚՚՚վ
: Ուսւււց է՛չէ "չաէչասէ
Հե -
տ ե լան
քո վ
։։լաքւ։։
լո
լ։ էա
յէ
ներկա
յացուէ
0000
թե
էլն ած ունե.չ՛էն
4000/.
էոնղլեբէնբ
ն ա էսբ ՚ետբէացէն
ՅԱՐԳԱէԱՆ
Այ" երէլբին
մէք մչա -
էլութա
յէն
ա։լ։էեց։։ւթեա՝ե
տեսաէչէաով
"՚նղէերէնր
՚եաէսասչէստէւ
է ; Ամմանի
ւէ էք
երեք ֆրոէնսաքչան
ղոչբոցնեբ կան :
Ա" է՛՛լ
՛է
՛ն ան ե ԱէԿւ
էէէ
ո չէէ բէլա ււանր ո բ ՛էե բ ՜
քեբս
ր՚՚-ծ ուեցաւ
, ոչւ։ յ ք "
թ Հէւչակած
բ
Ֆրանսա
յէ գէմ ;
իէ^ԱԲ
Անղլէէաէչան
մ շա էչո ւ թ ա յ էւն
"՛՛է՛լեց ՛՛ւթ է լեր գե բաէլշէռ է-.ՖրաԿ։ սական
Ա շսւ
էլո ւթա
յէն
էլեգբէէն մբ էլայ
Պս՚՚լ՚՚՚՚՚՚՚՚՚է՛
՛՛էւ
՚–
ԱքէՒՏԱՆ
• - Երեք քառոբգ
ւէ
՚Ար
ա՛եղ. -
Iէական
աղգեցութ
էէւն ր բացարձսէէչ
եւէած
է : Օէ՚բէչայէս
ֆբ՚ոեսոէկան
մ շաէլո յթչ։
կբ
ներէլէսյացնե՛ն
յ>աեէէ ։է՚ր
Ֆէ՚անսէսցիներ ,
Լէ ք՛՛՛՛է՛՛՛՛ն ց էնե բ , Յոյներ։
կր Կւաէւատես -
ուէ։
էւէ՚՚՚բթ՚՚ւ՚է
է՛ մէք լէ՛՛՛է՜ մբ
բանալ
Նէ՚ՒԹԵՐ
ՊԱՏՄՈՒԹԵԱՆ
ՀԱՄԱՐ
Ս Տ Ս Փ ՍՋՍ ՐԻ
•
1– Արամեսւն Ըեկելաւթիւն (1847)
Ատավւաէէարէ
մէք առաքէն
անգամ
յէչ՜
ուած
Ընէլեբո
ւէժ էւնբ կբ էչոշուէ «Աբամ -
եան
Ըն էչեյ. ութէ ւ՛ն» , որուն
Հէմնույր
էլա
աա
րուած
էլեբեւայ
1^47^
"կէզբէ՚եբբ
•
Պսլսոյ
«Հայասա։։ւն»
էչբ աեղե կացեէ
1817
0՚է""աոս
–ձէն,
«Այս
օրեչւս ղէր ա–
ռէևք որ էլբ ծանուցւսնէ
մեւլէէ թէ Աբմա
--
շոլ
վանքէն
Առ։սք.
ւէոէսաԿւորէէ աբմ.
ՍԱւեվււս1լ վ,րդ–,|ւ
եւ 1՚ղնէմէ։ոու
էէոլբ՚սաան
գասատսւ եւ այն կողմեբու
ղսլբատուննե–
րուն րեէէՀ
. խն։սմած՚։ւ
Հ՚"լէ"լյէ՛
աէրացոլ
Մյււււաա Աքւրահաււ՚եսւն պաաւււելի վար ֊
Ժապետր
Աաափաղարու
եբեւելեաց
է։։՚ն.
րաեօքր
ՀոԿ։ էէացեէէ են է,ւ էէէղրաաոէնԿւե -
բու
էւ"՚րե1լարղութեանր
վբայ
էսորՀելով՝
մէէլ
Ընէլեբութէէն
մր Հաստատեր
եԿւ
Ա -
րսւմեաԸ ԸԱկելաւթ-իլԱ
անունով;
Բս>ոն եւ
չորս արմանաւոբ
անձէւնք այս Ընէլերոլ
••
թեանս
տեսուչ եւ Հոէլաբաբձու
էլրոլ/ւր
եէ՛,
"Բ"ւէ"՚լէ՛
Ընկեբութէւնբ
ւս բ ,ԷԷ լկէա ւո ր
1ԼԱ"՚լ"Վ՝
յէչեալ
քա,էաքէն
մէք
մաաւորա
կան յաոաքգէ
մութ եան աբւէէւնքկ,
։ս չ տես..
ն։ւլէ : Ե՛– առ այժմ
մէայն
Հայերէն
քեչ՚ա -
կանութեան
գասաաու
մր գրեր ենսլատ ••
ո։ արման
տէր։ոցոէ
Առաքել վարժապեար
Այւրահամեա1ւ
որ վեր"
յէ շեա
Է
տէրացռւ^
Մ ռւււատ
սլա տ ո ւե էէ էն ա շա քլե բ ա ^ ե՜լ։ էն է»
(Հայսաաաււ,
կ. ՊԱԷԷ՚Ա
1847
թ՛
58)։
Արամեան
Ը՛նկե բութ էլ՛եր
1849/^5՛
էբ
սլաշաւղանւ։ւթե
ան տաէլ ունէր
մանչեր՛"
էէ լ
ս։ ։լ^/լա՝ե ց ք, րկու
էէէղբո ցնեբ , ո րոնք
է^Ա—
կս-րսԼթեաքլ աԱՈւնսվ
էլբ էլոչուէէնՀ
Հ,01 -.
յասաաէւ, 1849
թ՛
139,
Փետրուաբ)
.
2– Սիսակեան ԸԱկերսւթիւն (1847-8)
Կբ յէչուէ
1Տ48
Աեսլաեմբերէն
;
կրն,սյ
Հէմն ուած Բէէա լ
1848/՛ "
Կէքբէ՚եբբ
կ ամ
ւ847/՛
՚էեբքեբբ։
Իր խնամքէն
աակն
է ^.
Ատավւաւլաբի
Ս • կարասլեա
եկեզեցւոյ
յ>–աղլւ(ւ
էէոլրոցշ։
1848
Աեսլտ– աէ՛ն Աաա-
փսէէէա լւէ՝ե գրուած
նամակ մբ
էլէմացնէ
թէ
«էյ|աակեա(ւ ԸԸկելաւթ–եա1
յ"՚ԲՂւ՛
անօրէննեբր
եւ ւչ.սւնձ աւղա Հնե
բբ ել ՚էսչ
բատա՚ե տե սուշնե բ ր ժ՜ողուե՜ էով , սբբո։ -
էլան Աււաքնորէէէէն
յոբւէորանօքբ
քե բ ա կս։ -
նութե աէւ գասաաէէւ
ղրէէ՛
Աեալան եւ
՚1|եարւա ՎարժապեաՕերլւ» (ՀայաստաՍ ,
1848
թ–
120) :
Ընէլեբութեան
այղ
էէսլբոցբ
«Աէոակեան
Ընկերութեան
էէսլրոց
էչբ
կոչուէր
այէէ ատեն
(ՀայաԱաաՕ
անէէ։ թ՛
139) :
3– ԹորդոմեաԱ Ընկելաւբ֊իւն (1848-9)
Ընկերութեանս
Հէմնումէ
թուաէլան շէ
յէչ"ւիբ
: Յէշատակութէւնբ
1849/՛
Ա"չրէ՜
էէն
բԱ՚"լ"էէ՝
Հաէ անական է ոչւ
1848/՛^
Հէմնուած
ԲԱ"՛յ
^1849/՛*/
Ատսւվւագարէ
չոբս
թաղերէն
մէկուն
վարժարանի
պաշապաՍՐւ է
Ընէլերութէւնս
, բայց մա -
մանակէսկէց
թ երթէն տուած
տեգեկոլ -
թէւնր
ճչէչուժ
չունէ (տես
Հայասաւսև ,
1849
թ–
154) :
4– Ո֊ւււրինեան Ընկերւււրիւև Լ1848 - 9)
Կբ յէչոլէէ Ատափազաբէ
ուբէւչ
րեէլեբու–
թեահց
ՀէէՈէ էէբչւեէ– սլաշասչա՚ե
նոյ՛ն քաէլա -
քի
արական վարքյարասի Սր,
որուն
եռաս֊
սես։ յ յ>՝ննութ էւեր աեղէ
ունէ, ցած է
1849
""էէ՛ւ՛լ
-1/՛*՛ (Հայաստաէւ,
թ՛
154)։
5– Հււ(ւփւվս1եան ԸնկելաւրիւԱ (1849)
Ընկե էէ՛է ւթԼէ՜անո
Հէմնումր
եէէՍէծ կր Հա -
մւորէէեք
1819/՛
ոԼլէղբներ ր : ԱԿւ ւղաշա -
ոլաեհ է Աս։ավ։։սէէաբէ
այն
աւլջկաԱց վար
ժարանին,
որ նախասչէս
«Արամեան
Ըն -֊
քլեբոէ.թեա՛ե»
էսնամ քէն
յանձԿւո։ ւսծ էր եւ
որ
1849/՛ ղւ^Ր՚՚՚Ա՚քւ
յո,.
քո րքուած է Ընէլե -
բութեանս
անունով՝
Հււրփսիմեան վար
ժարան
(Հմմա.
Հայաստան, 1849
թ–
154) ;
Թէեւ
ԸՆէլերսւթեանս յէշ
ս։ տ ։ո քչ։։
լթ
ե ա՛ն
չէ՛նք
Հա՚եէչիսչէր
յաքոբւլ
տարէնեբսւն
,
սակայկ, նէչաաեէսվ որ
1883^>՛
էլբ
յ է չ " ՚ ֊ է
ան՝
ասչացսյց կր Համաբէնք թէ մէշտ էր
գւ։ յէէլթէւեր
սչաՀած եւ գո
բծ ած է
; 1Տ83^*՛
Աաւուէտ՚լարէ
Ս– ԼւււսաԼււր|ւչ րաւլի «Հր -
ււիփսիմեանց Ընկելաւթեան
» ատհԿւաոլե -
տբե է
11դաւ.նի Բփւթէրեան,
1(յշ
,լրլ.
Հ։։։ւ։սքսւծ է Պէււոոյ
«Աւբլանուէ^բ
ՀայոլՀ–
եաց
Ընէլե րութ եան»
Համաբ
(Ս՚Աւսիս ^
կ. Պ՛
1883
թ–
3500) :
6– Գայիանեան ԸնկերսւրիւՍ (1849)
1849/՛ ցարնան
կբ յ է չ " ՚ է
"՚^բէչ չ"Բ"
րնկեբոլթէւններու
Հեա եւ ունէւխհԱ
յա.
տճււկ այլջկասց ւլարււարաԱը,
որ էր անու–
՚ " " Լ ՛լբ Բ՚ւ՚է՚՚ւ՚ն՚Վ՛
«՚՜է՚այրամեաև ԸԱկ1յ -
րւււյյ> սաԱ վարժսւրա1ւ»
Լ Հայասսւան ,
անղ
) : Ընկեբութէւես
Աաոէփաղարէ
Ս .
ՀրՕշԱ1ա1լապ1ւտ
թաէվէ մէք էլաղմուած է եւ
ղոյութէւե
ու՛եէր գեռ
1^03/՛*՛,
երբ ւէաբ ~
չոլթևէսՆ աաե Կւա ՛ղ ե ա ե էր
Ս՚ արի աւ1 Տ •
(յիզողւաեան (Ս՜ասիսյ
աե,չ)
7– ՍեսլոԱւեան Աո.եւտրակաս
է^նկելալթիսլ Լ1852)
ք՚ամանոլ։ւէ՚ս1լա՚ե
Ընկե
լ։ ւ։լէժ է լԱւ
մ՝ է ,
ՀէմԿ։սւած
1852
Ա՛այէս
1ԷԿ, ;
Նէկո՚քէ՛լէոյ
ժ աման ավա
էլէ ց սլա բբե րաթ երէէ ր կր ,լբէ
•է։յս վերնա։էբոէէ–«Այս
ԸԿէէլերոլթԼտն
ւէբա–
յօք
1/
՛է ւլէէ կբ ծ ՚սեուցանե՚ե թէ անցեաէ աա–
րէ
1852
մ " ՚ յ է "
ւ/՛^
Ատաւիաէէէսբի
մէք
վեց
եր|ւաասարդիկ սլատանիներէ
էլաղմո լեր
է , աո-անց սէլղբնական
էէբամաւէլխի
^ մէ–
այ՛ե սէլսած
օրէ՛ն էւբաքանչէլբ
բնկեբ
օրբ
ՃՀ)աէչաե
վ " " բ " ՚ յ
Ըէ՛ էլե բութ եան
ւէանձանա–
կր գնէ եղեր : Ընէլերութեաե
անէլամնեբբ
աո եւաուրէ
" ՚ է բ ե՛. աբՀեսաաւոբ
անձէւնք
Բլչ՚"չ"Վ եւ ւ " յ " օրէ օրԺսգոէէուած վաք -
րէկ
գրամաղլուխբ
էբե՛նց
ւէործ "ցբ
մէ ք
բանեցունեէով՝
մէկ տարուան
մէք գար -
մակ։։սլէ կերպ՛՛՛է
չաՀեցոլցած
են
ղա յ՛ե ՚
անանկ "Բ այս օլաւա՚ե օրս անով
/լբԿւաԿ։
1-0-000
գաՀեկանէ
աււելտոլրէ
մր
ձեռք
զարներ
(Հայրենասէր,
Նէկսմէգէա
1853
թ ֊
75)։
Հ– Ե՛
ՊՕ՚ԼՈՍԵԱՆ
(1)
(Շաբ՛)
Fonds A.R.A.M
