Հ
6
Ա Ռ Ա Ջ >
Ն Դ Ի Ր Ը
» Աւ՚գէ
Հ ՚ " յ ե ր է ն շ
բլսւժնուսւծ–
Հ
երքլու
ճէւղէ
քլ՚աք
Հ ա ա ո ւահն ե ր ու. կովկասի
մկչ
մ Լա քլո ւահ՜ լքււլուիհ
ե ւ Արե
ւմ աաՀա
յե րու
գործ ած աձ՜ լեղո էն ;
հ ր ե ւան
է, ա ն ա ր ղի
լեղուն
ենթարքլուած
է ա)
միքաղղային
լաաին
եւ
յունաէլան
ւսրմաաներէն
քաղուած
եւ ռուսացած
ձե՜
լի աղղե ցութե ան (ինչոլէ ո
էլոնֆկրանս
քոեֆերէ
նւյիա ,ոեսսլոլրլի։լ
ա եւ՝ բ)
ղուա
ռուոաէլան
րաոերու
աղղե ց ո ւթ ե ան
. (^ք"^
չ–
ոլէս
էլոլխող,
եւայլն)
;
Արեւմ աաՀայ
ա շխա բ Հ ա բա բ բ էլր ղար
-
ք
ա ե ա
I
ա.
էանաղան
օաար
լեղուներու
աղղեւյութեան
աակ
, Լին չսլէս
արաբե
-
րէն , թուրքերէն
, անղլիերէն
եւ
ֆրանսե
րէն)
եւ՝ բ) կր ձգաի
լեղուի
մաքրու
-
թեան, օաար քառերու
Հայացումր
էլա -
աարելով
գրաբար
ի աբմաաներէն
•
ինչո՞ւ
ղէմ ենք օաար բառե
բու
ներ -
մուծումին,
ինչո՞ւ
էլբ ւղաչասլանենք
Հա -
յերէնի
մ աքբութիւն֊ր
:
Թող
չկարծուի
թ է
թա
լմ ուաա էլաննե բու
նման
բացարձա–
- կապէս
քա բացած
ենք
Հայկաբանութեան
սէլղբունքին
մ
էք :
Այնաեղ
ուր Հայերէնր
չի էլբնաբ
Հայա՛
ցնել
Համ ալս արանին
ղիաական
բաոերր
յ
Համաձայն
ենք որ առնուին
օաար - մի ~
քաղղային
նոբ բառեբր՝
նո յնութեամ բ :
կւ սակայն,
լեղուի
մաքբութեան
ելբ
ձէլաինք անոբ Համաբ
որ, իրարմէ չ–>եոա–
նան
մեր լեղուի
ել մեր մողովուբղի
եր -
կոլ
Հաաուածնեբր
, րնղՀաէլառակն
, եթէ
կարելի
է, ՀեաղՀեաէ
մօաենան
,
իրարմէ
վւո խ առնեն
լեց ուա կան գեղեց
իէլ եւ ար
-
մէքալոբ
ձեւեբր
եւ նոբաէլերտ
բառերր
է
Եթէ
չաբոէ-նակեն
Հա յասաանի
մ էք օ ՜
,աար
, ռուս ացած
բառերու
փոխառո
ւթիւ
նր , չաա
չանցած
Երեւանեան
լեղուն
կր
գառնա
յ անՀասէլնալի
ամ բողք
Հա
յութեան
Համար:
« Անցեալոււէ օաար բաււելւ ն՚երլ1՚ոՆծուհլ
եԹ
Հայոց լեցուի մէջ եւ հայացել»
,/լր ղբէ
աբեւմ
աաՀա
յ
էլի ս
ա
ղբ ա գէ ա
մ աալո բա
-
կան
մր, եւ կր Հեաեւցնէ
• ֊ ֊ «իոէլ ես էլ
առա՚եյյ
մ ա րգա րէանա
լու
էլա բող
եմ
ասե է
՛որ յաքոբղ
Հաբիւր
աարուայ
լ^թացքում
մեր
լեղուի
մէք կր նեբմուծուին
նուաւքա–
ղոյն
1500/՛
չափ
նոր օտաբ
բառեր՛^։
ճիչգ
է
1
ոսկեգտրոլ
չբքանին
եւ
անկէ
առաք Հալերէնբ
աղգուեբ
է իրանեան
, ա–
սորի
եւ
յոյն
լեղունեբէ
, բայց
այղ
չբր–
ք աններուն
մեբ
մո ղո
փո
ւր ղի
ղլւա կան
լե ՜
ղու՜։։
մէէլ կբ, եւ մէկ
ուղղութեամբ
կր
ղա բ գանա
ր ; Այսօբ , Հայ
լեղուն
երկու
Հ ատուած
ի բաման ո ւած
^ "՚ոլրի
ու
կբգ՚՚՚Բ՜
ղս/ևայ
, եւ եթէ
մէէլր
ինչպէս
կր մար
-
դա րէանա
յ Ամ եբիկա Հաստատուած
Հբա–
պաբակադիբր,
ւՏՕՕ
ռուսացած
բառեր
նե բմուծէ
մեր լեղուին
մ
էք
, իոկ
մ
իւս
Հատուածր
Հա
յեր
էնր
պաՀԷ
մ աքուր , քլբ
նա՞ ք երեւակայել
թէ
ինչ վիճաէլի
էլեն
-
թ աբկուի
մ եր
մ ա յրենիքր
-.
Հա բիւր տաբիէ
ի վեբ ,
մասնաւոբարաբ
աբեւմտաՀայերէեի
մէք , չաա
մր
օտար
քառերու
Համաբմէքնեբր
էլե րաո ւած
եւ
րն՚է֊ւանրացած
են ; Այսօբ
այգ
բառերր
մաս
կբ կաղմեն
Հայերէնի
ղանձաբանին
:
.ինչ
կ՝ բլլար
եթէ
մեր
ա
յսօբուան
Հա
յե -
բէւ՚ի
մէք վվստային
թ֊էլէֆօ՚՚ւ՛,
թ֊ոմաթ–,
ֆոր ոկրաւի , 0թ-ոմռպիլ , ավիո|ւ , սւվիա–
ւր՜է օր
Լօգաչու)
եւ նման բաղմաթիւ
բա
—
ոեր,
որոնց
այնքան
բնտիր
Հայերէննեբր
ու
՛նինք :
Աեծ
սխալ մր պիտի
բէլայ
եթէ
Հայաս
աանի
լեղուական
ինստիաուտր
թո
յլ
տա
յ
օսւար բառերու
ներխոլմումր,
առանց
Հակակչոի
, Հայերէնր
ղսւբդանայ
միա —
կողմանի
ուղղութեամր
; Հետեւանքբ
պի
տի նչանակէր
վերքնական
խղում
մ չաէլո
յ–
թի
էլասլերու
, մայր
եբկրի
եւ
արտտչ
-
խարՀի
Հա
յութեան
միքեւ :
Առնենք
օրինակ
մր
մ էքր օրերուն
կա
-
տարուած
չարմումբ
մր; Աուսթաֆա
Բե–
մ ալի
ղ ո րծա
կի ցնե
ր ր ֊ – Համ աթուր անա
-
կան վարղապեաութեան.
քատագովներ
խոբՀուբգ
տուին
անոր
գուբս
նետեչ
օս -
մանեան
թուրքերէնէն
արաբ
ել իրանա
-
կան բառերր
՚, Գարերէ
ի վեր
այս
մ չա
-
^ք"յ^"Վ
Բ"՚Ր^Բ մողովուբղեե
բու
աղղե ՜
ցութեան
տակ
ղա բղա
ցած
օսմ ան եր
էնբ
յանկարծ
մերկացաւ
իր զարգեբէն
, գար
ձաւ
գէպի
թուրք
- թուբանական
մա
յբ
լեղուն,
անկէ
առնելով
Հին րառերբ;
Եէ.
ինչո՛ւ
, ոբպէսղի
թուբքեբէնը
Հասկնա/ի
դառնայ
Տաճկաստանի
եւ Թիւբքմենիս
-
աանի
միլիոնաւոր
մողո վուրգներուն
•։
Թ՛՛յլ պիտի տա^նք ոբ մեր լեղուն
թո -
՛լու իբ Հայրենի
արմատներր,
այլասեբե
եւ անՀասկնալի
ղառնայ
իբ
Հարաղաա
ղաւաէլնեբու
մեծ
մասին
կ՛ո՜ղմէ
տ
Եզրակացութիւն.—
/ 4
ղո ւա էլան Հարցին
մ էշ նկատի
առ
-
նուելիք
առաքին
սկղբունքր
պէտք
է
րլլայ
մեբձեցում
լեղուական երկու հատուա՛ծ -
ներու ,
ոբպէսղի
մէէլ Հատուածին
լեգոան
չդառնա
յ անՀասէլ^ւալի
միւսին
; Աւբեմն
,
արտասահմանի
ւչբ ողնե րու1ւ պարա^ւ
է
լնղունիլ
եւ գործածել
Հայաստանի
լեղ -
ուա քլան ինստիտուտի
յաքող բառերր
;
վերքեբս
Հայաստանի
մէք սէլսուած
է
ղոր ծածել
հեոուստաւււես
բառր՝
թելեվի–
ղիոՕ
բառի
տեղ . իսկ տբտասաՀմ
անի
մ էք
չաաեր
կր դոբծածեն
հեոապատկեր
յ
ու -
րիչներ
պատկերասփիւո
բառեբր.
&• Մի^
սաքեան
էլտռաքարկէ
Հեռատեսիլ
բառր :
Թէէ րեւս այս վեբքինր
ամէնէն
աւելի
ճա
-
չակաւոբ
Համարուի
չաաերու
էլողմէ,
եւ
սակա
յն յանուն
լեղուական
մ իութեան
յւ
կտբղապաՀութեան
սլէտք է
րեդունէինք
այն բառբ,
որ րնգոլևտծ
է
Հայաստանի
մէք։
Լէյմբ.–
Պիտի խօսինք այս բաոի
եւ ուրիշ վիհելի կէաերու մասին) ;
Եբքլր"լ՛՛է
պարաղայ
մր, Համալսաբա
-
նական
մ ասն աղէ տներ սլէտք
ունին
օտ՚սբ
բառերու
. անՀրաժեչա
է կարղ
մր օտար
ղիաաէլան
բառերու
ներածումբ։
Արղ, "՞՛ր
լեղո ւէն սլէտք
է կտտա բուի
այգ , ռուսե
րէնէ՛^ թէ լատինեւյունաբենէ
;
Տաբմար՚ս–
ղո յնբ
տ յն էր ոբ ա յս էլտրդի
բառե բու
Հա յա ցումր կաաաբւււէ
ր լատին
եւ
յուեա~
կան աբմատնեբէն
եւ միքաղղային
ձեւէն
I
Եւ ոչ թէ ռուսերէն
եւ կամ
նոյն
բառերու
ռուսական
ձեւերէն
;
Երրորգ՝
րնղոլնիլ
ռուսերէն
բառեբր
նոյնէււթեամբ
այն սլարաւլային,
երբ ա —
նոնք ղուտ ռուսական
յ՚լ՚ոցք
են եւ րն -
զ ունուած՝
եւբոպաէլան
լեզունեբէն
,
ինչ
պէս՝
կոլխոզ, սուվխող , ստախանով
եւն • :
Ա,Հա Հիմնական
տեսակէտնեբր
, որոնք
եթէ
նէլատի
առնուին
, կարղ. մբ
թի՚֊րի
՜՜
մ աց ութիւննե
ր կբ վերցուին
, եւ
^՚որցր
չառներ
լեղուական
սլտ յքարի
Հանղա
-
մ՚սնք
Հայաստանի
եւ ւսբտասաՀմանի
մի—
քեւ։
Պէաք է նքլատի
առնենք
որ Հայ ժողո
-
՚էուբգր
կր գտնուի
բացառիկ
պայմաննե
-
րու տաէլ : Անոր
լեղուն
էլբ
ղաբղ՚սնայ
ե՜րէլբային
տարբեր
սաՀմաններու
մէշ :
Եբկբէն
դուրս՝
նո յն
լեղուն
խօսող
Հատսւածր
պէտք
է Հեաեւի
մայր
էեղու
-
ին , մայր
եբկրի խօսած
եւ գրած
լեղուին
ղաբգտցմա1ւ,
ցորչափ
այգ
լեղուն
էլր ՛ղա—
Հէ իր մ աքր
ութ
իւնր եւ էլբ ձգաի
լեղուա
կան անկախութեան
:
Միւս
էլողմէ անչուչա
շիտակ
չէ ոբ
աբ
տասաՀմ
անի
մ էք
մ եբ
լեղուն
կանղ. առնէ
1908/^
մ շաէլոլած
լեղուին
սաՀմ
աններուն
վրայ,
չք՚ոլէ
Հտ յաստանի
մչաէչած
էեղ –՜
ուին
Հետ , մնայ
իր սէլղբնական
չրքանի
ղարղացումին
փրայ։
Այսպէս
բրին
Ա խիթարեան
Հա յբեբբ
,
անոնք
քլտբուէւցան
մողոփուբդի
Հետ
կեն
դանի կապէն
, ու արեւմտաՀայ
դբական
լեղուէն
, անոնց դրած
լեղուն
կատարեց
ինքնուրոյն
ղարղացում
մր ու մինչեւ
" ՛ յ
սօբ՝
քլբ սլաՀԷ էլաբգ մբ ձեւեր
եւ ղար
-
ա բ
Աթ-էնքի
կլէֆթեբիա
օրաթեբ–
թր հետեւեալ խւքբագրականը հրատարա
կած է, Սեպտ. 6ի դէսլքերուն աոթիւ՛։—
Աւելի
քան տասր
օրեր անցած
են ՀԿՈԱ–
տանղնուսլոլսոյ
Երկրորղ
Առում^էն
/՚
ւէեր։ Գործուած
փայրտգոլթիւններոլ
եւ
իր վրայ
ծանրացող
աՀաւոբ պատասխա
-
ն ա տ ո
լո լ թ
ի ւնն ե բ ո
լ
չսւլ՚ք
տ ե ղե էլո
ւթ
ի ւն -
ներու
սպբդումր
արղիլելու
Համար
թուրք
կառավարութեան
կողմէ թափուած
բ"լ՛՛Ր
էէ
իղ երուն Հակառակ
, Հ իմ ա , ամ րո՚էքով
ին
էլրնանք պա տկե րա ցնե է ոճիրր : փաէսստա—
կաննեբու
ել ղոՀերոլ
վկա
յո
լ թ
ի լնն ե ր բ
կան : կայ
նիլթբ
ղոբ տբագ աէ^արկ
մր
նեաելէ
փերք իրենց
Հեա
բերին
յունաէլան
թերթեբու
կողմէ
ղրկուած
թղթաէլիցնե
-
բ բ ։
կայ նաեւ՝
ձայնր
մէկ ֆրանսացի
եւ
մէկ
անղլիացի
լրս՚՚էրողի
, որ իրենց
սր
տաճմլիւկ
ն կա րա ղր ո
ւթ
ի ւնն ե բո փ փբկե
ցին
աղատ աչվսարՀի
մամուլին
պատիլբ
;
Ակո
ինք
փեբ քամ ասէն : Կ ո ս աանղն ո ւսլո
լ–
՛այ
մէք քսան
Հաղար
Թ՚՚ւրքեր
,
երկու
Հաղաբ փաճառաաոլննեբ
փճացուցին
, տ -
ւելի քան Հարիւբ
միլիոն
անգլիաէլան
ոս -
էլի արժողութեամբ
բարիքներ
թտլանեցին
ել յափչաաէլեցին
եւ մէէլ ղիշեբուան
մէք,
Հաբիւր
Հաղաբ
Հելլէններ
անգործ
եւ
տբ–
նանկ
գարձուցին
• Ասիկա
է արգիւնքր
•
Եւ
՚ւ-քվ""՛–
պտո
յտ
պատճառող
" ՛ յ ս աբդիլնքբ
նոյնիսկ
անուանաէլան
պէտտոլթեան
մր մէք, խուժան
մր չէր
կր–
նաբ ձեռք
բերել
այղքան
կարճ ժամանսւ
-
կամիքոցի
մր բնթացքին
•. Աիայն՝
իբբեւ
Հաւաքաբար
էլաղմակե բսլուած
ղո բծո
գու֊
թեան
արգիւնք
էլրնար իրագոբծուիլ
; Եւ
իսէլապէս
ալ, այլեւս
ամէն ասլացոյց
էլայ՝
թէ եբկար ատենէ ի վեր թուրք էլառավա
-
րութեան
եւ իր պետական
մեքենայի
Հո -
վանաւոր
ութեան
տակ
մանրամասնօրէն
յղացուած
ծ բաղի
բ
մ բն էբ որ
ղՈ
րծա
ղբր–
ուեցաւ
• Ապացոյցներր
աՀաւասիկ
•
Աս.աջին
Օղ ոստոսի
վեբքին
օրերէն
,
ի՛ք ուբք էլառավա
րութիլնր
գիաէր
, թէ ւս
մէե
ինչ պատրաստ
էր ; Աիայն
,
ոլատեՀ
առիթին
կր սպասէր
ղործաղրութեան
ղ-բ–
նելու
Համար
ծրաղիրբ,
որուն
մէք
միայն
ժէսաական
մէէլ
ՀրաՀանղ
էլար։
Պատ
-
րիարքաբանին
չգպիէ։ Ատոր Համար
ալ ,
Օդոստոս
շ՚յէն
անոր
առշեւ
գրուած
էր
ոոովէկանաէլտն
պաՀաէլա էսում բ մր,
ւ–բուէւ
ուժբ
ամէն
օր էլ^աւելնաբ : Նախապէս՝
^0
՜՛՛՛՛էի էր՜– Ցետոյ
եղաւ
Հարիւբ
տ
Աւելի
վեբք
150։
Եւ Աեպաեմբեր
վեցի
գէչերբ
այնքան չատցաւ,
որ անպատէւ
Աենտե
-
տո
լղո ւթիւննե
բ ;
Ուրեմն
եթէ
մէէլ կողմ է ա րտասաՀմ
տեր
պէտք
է ճիղ բնէ Հետեւելու
արեւե լաՀա
յ
լէքղուի բարե
շր քում ին , նո յնքան
եւ
նո
յն
Հիմնաէլան
պաՀանքէն
մեէլնելով,
Հա յա
ւլ–
տանն
ալ պէտք
է րլլա
յ նա էսանձա էսնղի
ր
Հայերէնի
մաքրութեան
,
չէսորթանալու
Համար,
անՀասէլնալի
ղտոնալով
աբաա —
սաՀմանի
ժողովուրդին
յ
Վ՛
ՄԵԼԻԲԵԱՆ
րէսէւ ոչ մէկ ^անբէւծ
ուսանողէ
կրնար
ա–
նոր
մօտենալ
: Ոպ՚եմն
, է՛նչ որ թուրք
էլա–
ռավա
ր ո ւէժ է լն ր
էլ ուղէ ր
Ո
բ
չբլէ՚ոբ՝
չէ՛ -
ղաւ։
Եւ է՛նչ որ ե՛լաւ՝
կ՝ուղէբ
որ բլլաբ
՚
Ե՛– ոչ միայն
էլուղէ
լ՛, ՚"յլ նաեւ
էլաղմա
-
կեբսլո՚էր
ինք էր :
Երկրորդ .
Փճացուելիք
Հ
աՏ
\առա
—
տուններու
եւ տուներու
ցուցաէլներ
կա —
յէ՛ն ; Ա՛ անր ա մա սն
՛ո ե ղե էլո ւթի ւննե բ ով^
ոբպէսղի
սէսալ մբ չսլատաՀ էր ; ( Ա յղ
ցան–
էլեէ՚էն մէկ քանին,
յետաղային,
էւր աչքե–
ն՚լլիաէրսն
«ծ՝Հ
յէէ
Մ է
յլ»
ա
ե ս ս՛
լ ա
է՛՛՛վ
թեբթի
թ՚լթաէլից
Պ– Նոէէ Պարսլրբ)
:
Ո\
էսմբաւէրեց
ա յս ցուցակներբ
յ
Խ ո՚-մա՚^ն
բ :
Ցանկերու
ղո յութիւնր
էլ՛ ենթադրէ
ե բ կս՛
է՛
ձս
տեւ
նա էսա պատբաս առ
լթէ
ւն՝
ղո րծա
կ–
ցութեամբր
պեաական
մ եքենա
յէն
էլամ
կէւ
- պետական
քլաղմ ա կե րպո
՚֊թ եան
մբ
ս՚ռնուաւ^
նոյնքան
աբդէւնաւէտ
եւ
նոյն—
քուն ղօրաւոր
:
Երրորդ.–
ինչպէս
երե ով՛ ոխանա կան
մ ո գովէ՛ն
առքեւ
ալ խոոտո՚էանեցաւ
՛է շ -
տաժպիտ
կանկս թրապեաբ՝
Ա ենաերէս
,
՚քէե քանի
վայբքլետնի
մէք, ամբողք
Պո -
լիսբ
ո ղո ղո ւե ց ա
լ
՚^մ ա սն ա էլց ո
ւթ
ե ամ
բբ
արդէն
նաէսապս՚տբաստուած
մտքերու
%\
Ո՞ ՛է չտբժմ ան մէք դրաւ
եւ քսան
Հազար
Ա
՛նասուններու
այս մտքերր
ցբուեց ծրա—
՛լբ ով նա խս՛ տեսուած
բոլոր
էլողմ երբ –.Աէ՛
եւնոյն
մամուն
, Պոլսոյ
Հաբիւր
զանազան
էլէտեբուն
՛էբ՛" յ Հարիւբ
ՀբգեՀներ
"՚^ Վ
վս՚ռե-ց
է
Պատմութիւնր
էլբ ՛էկ՛ս յէ թէ
ամ
բոխր
երբ իբբեւ
ս՛մբոխ գործէ
, սովոբա–
բ՛սբ մէկ թիրախ
քլ ունենա
յ եւ չի էլրնա ր
իր ումերբ
ւլեէլավաբուած
ձեւով
բամնե
լ :
Չորրորդ
Բանի մր մամուան
մէք
պողպատեայ
փեզէլեբոփ
օմաուած
եւ
եր
կաթեայ
Հասա
նէ՚՚էեբոփ
ապաՀովուած
երէլու
Հաւլար էսանութեեբ
բանալու
Հա -
մաբ
մ ո լեռանգո
լ թ
ի ւն ր բաւական
չէ ;
Ոչ ե զո ւնգնե րոփ եւ ոչ ալ էլա ա՛ս ՛լո ւթե
ան
ւիբփո ւրնե րոփ խանութներ
եւ աուներ
կր
բացուին
• Պէաք
են թեյ^իք
մեծ
միքոց
-
՝1ւեբ , լծաէլնեբ , տապարներ
, էլացիններ
,
ոչ սովորական
տեսակներէն
֊ Եւ այգ մէ՛ -
քոցնեբր
չեն ունենար
քաղքենի
կեդրոնի
մր
անՀատնել՚ր
:
Ա՚սկտյն
, ,
կ՚ուն՛ենայ
թուրք
բանակի
մ եքենա էլան ճիւղր
եւ
Հ բ–
չէշ
սպասաբկսւթիւնր֊
Ատոբ Համաբ
է
որ , բեռանատտր
ինքնա չտ բմե բոփ կր
փո–
էէ
՚աէէբոլէին
եւ էլբ բաժնուէին
ղանաղան
էլէ աեբո
լ
փբա
յ
՛լ է՛րք բռնած
դո րծա
դիր
էսում բեբուն
;
Հինդերորդ
Ամէն
մէկ
չրշանի
մէք
երկու
տեսաէլ
ճիււչեր
դո բծեցին
:
՚քյախ
քլ՚սյին
Հեաաղօաիչ
խում բերր,
ոբոնք ի -
բենց
ձեռքր
ունէէն
ցանէլեբր
եւ էլր քրն՜
նէին փ՛ճացուելիք
ու կո ղյ՛ պտ ո ւե լի ք փա
-
ճառաաոլննեբն
ու բնա էլա բաններր
; Ա -
սէա
Հարուածող
խում բերր,
ոբոնք այլ -
եւս
առատօրէն
պարենաւո
բ ո լած
պո՚տ
-
բաստ
իրենց արուած
անՀ րաժե չտ
թեքնիք
բոլոբ
միշո ցնե
ր ո ՛թ
ղո րծա
ղբե
ցին
իբենց
քանդիչ
ղոբծբ
-
Վեցերորդ
Մոլաբչալբ
տեւեց
՛ութ
ժամ
: Այո
ժամ անա կտմիքոց
է՛ն
ի՛՛նչ
րբաւ
ո ս տ է՛կան ո
լ թ
ի ւն ր , բանաէլր , էլառավա
-
բութիւնբ
:
կարելի՛^
է
երեւակա
յել , ոչ ներկայէ՛
, այլ Հեռաւոր
անցեա
լէւ
նո քնէւսքլ ձեւակ՚ոն
սլեաութէւն
մր , ոբ
ու–
ԹՐՔԱԿԱՆ Վ^ԿԱՅՈՒԹԻՒՆՆԵՐ
ՈհՐծՍՅհ ԿՈ-ՒՒՆէւՐՈհ մՍՍհՆ
(ՀԵՐՈԱԱՄԱՐՏԻ
ՏԱՐԵԳԱՐՋԻՆ
ԱՌԹԻԻ)
*
Չէթէապետ Հանի
՚^էամիլ
Զատէ
Մուսթաֆա, որ Ս. Սարդիս վանքին
եւ
քաղաքին միջեւ րնդարձակ տարածու -
թեան մը վրայ մեծ ագարակ մր ուն՛էր,
հետեւեալը պատւքած է , ղինադադարէն
վերջ վանքի որբանոցին տնօբէ|ւ Գէոբգ
Պէրպէրեանի :
(Տես
« Գէլց՚ոզնական
Ուբ
ֆան–»)
.—
Ասլսաամբութիւեր
ծաղելուն
,
քաղաքր
չէէ
՛է
երրորղ
օրբ փեբազարձայ
:
իմացայ
որ ծառաներս
ու աղա խ էնն երս բանտա
ր -
կոլած
էէն ա ղա ր ա էլէն
մ էք , օրերէ
ի
վեբ
լուր
չհ՛"
բ
"ւնոնցմ է
:
Ղ
.Ո
լումնե բէս
ե րկու
Հատ առէ՛ Հեաս,
եւ լւնգարձակ
չրքան
մբ
բրէ
բեբգէ՚ն
եաեւէն,
Այնզլխայէ
չրքանէն
մար՛է
չէբ կրնար
անցնիլ,
Հայերբ
կբ
ծակծկէին
զ ա յ ն ։
Ո՞՛֊ր սորված
էէ՛ն ա -
տոնք ատանկ
նչանառութէւն
;
իբէւէլ՚ււնր,
մամր մէկէ ատեններր
մու
թէն
օ՚էաուելով
Հոն Հասայ– ՎէքէէՈ ,
ծա
ռաներս
ու
աղախիններս
ուլք առողք
էին
է
Բիչ
մբ Հանղչելէ
վեբք
Հրամ ա յեցի
ոբ
պաարասաուին
քաղաք
երթալու
• Վէքիէ"
կբ
ղողղ՚լար
, պատմեց
, թէ այդ
օր ցե —
բեկէ՛ն
Հալէպէւ
ճամ բուն
եղե րքին
վք""
յ
( մ օ տաւո րապէս
մ է էլո ւէլէ ո
քէ՛ Մ՚մ եթր
)
ղտնուող
պաՀաէլանոցր
գրաւուած
էբ, յե՜
ա՛՛յ
Հայերր
զայն պարպելով
վեր
քաչ —
ուած
էին , ա յս կռիւր տեւած
է բ
կէ"
ժամ
: Լէքէէբ
գէ՚՚-՚էէ
թ"՚–ԲՔ
՚^՜՚՚՚ք
՚Լ
՚՚՚-ՐԳքԼ
էրենց
տունե Բր թողած՝
վ՛ախած
էէն
է
ս՛ յս
ղի՚-՚լբ
պա
բ իսսչին ստորոտ բ կր
ղբա–
նուի : Աբեւմ ուտի
մ՚սմ ս՚նաէլ տեսած
էէ՛ն
երկու
Հայեր
, ոբ աղս՚րակին
չո՚-բքբ
կբ
պատէ է՛ն
. չատ
ստբսաւիած
էին ոբ մօ -
տաքլս՛ յ վանքին
մ
էշ
ալ երկու
պաՀաէլնե–
րէ ղատ
ուբիչ
զինուո
բ չկար %
Գեռ
վէքիլի"
Հետ
էսօսքս չէէ
էր՚սց"՛–
-
ցած,
մէկր
Թուրքերէն
Հրամայեց
անձնա
տուր
րլլալ
եւ դուրս
ղալ ;
Զէնքեբնու
ս
վս՚ղե ց ինք
եւ պա՚ո՚՚ւՀաննե
բուն
տակ
ղիրք
առինք : ծառաներս
վարն
էին ;
Հբամաեբ
էլբէլնոլեցաւ
, բա յց մարգ
չէբ ե բեւնար
յ
Մէկէն
ծառերոլ
ստուերներէն
եբեք
Հոգի
սկսան առաշ
գալ. ասոնք
մ եզ կան չեց
էւն
ու րսին,
^Աղա
քէօլէներղ
եեք,
Ալօն ,
Մշմն ու Օմալ՚ր,
Հայերր
մեղ
կապեցին
եւ
ղրկեցէն
, ոբ ձեղ րսենք,
թէ անձնա
-
տուր
եղէք^ ; Զպատասխանեցինք
, բա
յց
ղո էս՚մն ե բ
է
ս
մ էկբ պաաուՀանէն
•ռւղեց
նա յիլ , էոկ
մ իւսին
Հ րամ ան բբի առտս
-
տաղի
լամբր
մարել
, Հաւլիւ
խեղճբ
Լամ -
բէն
էր Հասած
, գուբսէն
Հրացանն
է, րր ո–
բոտացէ՚ն
, ղոլամնեբ՛ւ
իրենց
եղած
՚ոեղբ
ինկան : Անմ իշասլէս
մէկ
Հարուածով
լամ բբ մարեցի
ու
մ էւ ք՚սնի
ձեռք
սւննպա–
աաէլ էլրակեցի
, իք՛ս յ աոաքէն
յա րէլբ ,
էա՚ոէէւէ՛ ՚լռնէն
դուրս
սլբծայ
, կ՛ուղէ ի էէան՜
քր
տ պո՛ ս տ՛՛՛նէ
լ , եբ/լբոր՚լ
, եբբորւէ
Հա -
մա՚լտբէլեր
էբ՚"Բ
յ՛"ք"Բ՚էե
3
է՛ն
:
Հաղե*–
քսան
քայլ
Հեռացած
էէ՛, եբբ էէնէլայ ծ ա–
ոանէէրէէւս
՚էէաէլեերուն
վբա
լ , եւ
՛ղաՀ ՜
ուեցսէ
լ անոնց
մէք
յ
« Տ՚որձաէլոէլներր
չէնքէն
նէէբէէ մատե ,
քէ՛չ
յեէոոյ
գուբս
ե լէսն , չէնքէն
չբշսէկա
յ–
քր բան էէր
մ ր էլր էէւն ււէռէ էւն ,
ուչա
էլբ ու
-
թեամ բ նա յեցա
յ : Անւլ ւււթնե րր
ւլէւաէլնեբբ
կր գանէլէոէին
, կաբգր
ինծի պէ՛տէէ զար :
Ա ո՛ւ" սկե լով
Հեռացա
յ էէէ տ կից
ու մօտա ~
էլայ
քր՚՚՚֊դէ՚է՛
մ բ մկք
սլ՚սՀուեց՚սյ
•
՚Լել՚շա–
պէ՛է Հէ՛ո.ո՛ ց Ոէ ն էէ էէ՛ցէէն . էսկ
ես ւսռէսԿէց ե–
տեւ
նա յե ԷՈԼ վւախա
յ , բարեբախսէ
էէւ , ոբ
աղտ տած
էի : Տասնեւմէկ
Հոգի
Հոն քար–^
ղո Լէէէծ կ էէն ա յւլ էէէէչե ր : Ի բաւ
որ
մ
ենք
չատ
բէսնեբ
բրինք , էոեւչի կամ
էւէնէոք,՚լի ,
բայց պատասխսւնաաոէն
մենք
չենք,
վէ՚՚քբ
ւոաէլբ
մնայ
րեե
լ տէէւուլ^էե բուն • • •
բայց
Հայերն
"՛լ պակասր
չթողուցին
;
Ա^ ՐՐ
սլաէոմեմ
, այս աչքերս
չաա
բան
՚ոեսսւն
է
ԽՄԲ
—
Ուրիշ վկայութիւԸ մը՛ վաղ -
ուան
թ ի լ ո վ
:
^
Fonds A.R.A.M
