€6ԱՌԱՋ»
ՄԵՐ
ԿՈՐՈՒՍՏՆԵՐԸ
ՌՈԻՌէՆ ԻՍՐԱՅԷԼԵԱՆ
•
հւՄԲ՚–
ինչպէս հապպւգած է ին ք , վերջ -
նապէս կը հասաաառւի թ է 1953ին Սիպե
ր ի ո յ աքսորավայրին Ա՚էջ ւքեոած է Ռ ո ւ ֊
րէն
Իսրւսյէլեաւն , որ Պ ոլքր էշէն
այլու-ր
վյոյսայգրուած է ր 1944ին , ւււրիշ 20 ֊ 2 »
ա ն Ա ՚ ե ղն ե ր ո Ն հետ,
երր կսւրւ1՚իր րանակը
Ռումանիա կը մ ա ն է ր : Իրազեկ ընկեր մը
հետեւեալ տ եղե կ ո ւթիւննե րը կը հաղոր դ է
ողրացեալ իս ր այէ լ ե անի կեանքի եւ ղո ր ծ ի
մասին —
՛Ծնած
է Հան
1882/՚>՛։
Զաւակն
կլ.
իր
ծննդավայրին
մկ^ շատ
յարգոււած
Կա
-
փուչԼան
րնտանիքի
: Հայրէ՝
ՄաՀտեսի
իսրայէլ
կավւու.չեան
կր մահանայ
,
երբ
Ո-ոլբկն
հաղիւ.
14
տարեկան
կր : Ւ՚ւկ
եր
կու, աա բէ առաջ
դժ բա իւ տ ո ւթ ի ւնն է ր ու
նեցած
կորս նւ/ նելու
իբ
ս է բա
ս ո ւն մա
յրբ
ՍրբւււՀԷ
,
ծնԼալ
Տկր
Մանուկլեան
: Հօր
մահկն
յետոյ
կր վախեն
բնտանիքին
մա
-
կանո ւնր
Լ լ անոր անունով
կբ
կո
շոլին
Ւ՚՚րա
յէլեան
Ո՚՚՚ւբկն
կբ յաճախէ
իրենց նորաշէն
թա–
ղէ ծխական
7"//"՚5՚Հ^՛
շրջանաւարտ
և
՝1
՚ւԼ"՚յ՝–
Ո "՛կայն
հօր մաՀր
արղելք
կբ
դաոնայ
, որոլէսղի
ուսում բ շարունակէ
:
Ւր սլատենական
ուսերուն
վրայ
կբ ծան
-
բանայ
եբեք
քոյրերու
եւ երկու
եղբա
յ ր –
ներու կեանքէ
հողբ : Եկրոբգական
ուոում
ստանալու
փոխարէն
, Ո՚ուբէն
կր
մտնէ
արհեստանոց
մբ եւ
գերձակութիւն
կբ
սորփի • Շ
"1
>ո կանուխէն
կբ ճաշակէ
կեան
քին
ղառնոլթէլկւներր
եւ խորասլէս
կր
ՂԳ"*յ
ղոյո՚-թեան
պայքարին
անհրամեշ
-
տութէլնր
: Զար քաշ ա շիսատանքի
եւ դո
-
յութեան
պայքարին
մէջ ալ
կբ
թբհուի
ան ու կբ կաղմ աւոբուի
իբ
բարո
յական
նկարադիրր–
Ոաբո լական
րարձր
ու փսեմ
նկարաղիր
մբ , որ իբ մէջ
հաստատուն
պիտի
մնար
մինչեւ
մահ
:
Ւ ր լեգափոխական
. մկրտու
թիւնր
Ռու
-
բէն
կր ստանայ
Արմենական
ինքնապաչա–
պան ութեան
խումբերուն
մ էջ
սուր հան -
գակի պաչտօն կատաբելով
; Աակայն
չու–
աով
, երբ Վան
կբ մանէ Վադդէնի
դի՛ն -
ուած
խումբր
,
Ռուրէն
ե^աբձանաղրուի
Գա^ակցական
մէնչեւ
կեանքէն
Հ ^ / ՚ ^ Հ ^
Հաւատա
րմօրէ
ն ու անձնուիրաբար
ծա
-
ռայԼլով
Հ– Տ–
Գա ^ա կց ու թեան
գրօչին։
1900 - 1903
թուականներուն
Ո-ուբէն
կբ
պաչտօնավարէ
Ոերկբիի
նահանգին
մէջ
բացուած
վաճառատան
մբ
մէջ,
որուձե
տէրերն
էին Հայ մբ եւ քիւրտ
բէկ
մբ :
Ւ բ աչիսատանքի
բերում ով
լ՛ոյն
ծանօթու
թիւնն եբ կր հաոաուտէ
ա յղ
չլ՚ջ՚ոնի
Հա
-
միտիէ
քիւրտ
աչիրէթներուն
Հետ
(&"/
-
ւբցիներ
եւ Հայդբանցիներ)
: ՇնոբՀիւ
իր
ւս յդ կապերուն
, Ռուրէն
կր
յո՚ջ՚՚ղի
սուբ–
Հանդակի
նոր ճամբայ
մբ
Հաստատել
,
ոբ կ՛՚անցնէր
Նաղաբ
աղա
- հքաչան
-
Ոերկրի
- Գործոթ
վայրերէն։
Հետաղա
-
յին
երբ Վան
կր վ՚ոխագբուի
, կուսակց
ո–
կան
ա յգ աչիսուտանքնելաւն
մէջ
զինքր
կր
էիոխարինէ
Եփրեմ
ՋրբաչԼանբ։
Թէ
ինչ
աստիճան
մեծ
էր Ռուրէն ի, հեղինակոլ
-
թիւնբ
Բիւբտերուն
մէջ
ե ւ
հաստատուն
իբ բարեկամ
ութիւնբ
անոնց
հետ ,
ցո
յց
կուտա
ւ հետեւեալ
գէպքբ։
Անդամ
մ բ Բիւբաեբբ
կբ բռնեն
սուբ
-
հանդակնեբէն
մէկբ
ել կբ գրաւեն
անոր
պայուսակբ
, որուն
մէջ կբ դանուէին
կու–
սակցական
չատ
կաբեւոր
թոլդթեր
;
Եթէ
՚Բիւրտեբբ
այ՛լ պայուսակբ
յանձնէին
կա–
ոավարութեւոն
, կրնար
չատ
ծանր հետե
-
լանքնԼբ
ունենալ
յեղափոխական
ղործին
համար։
Անհրւսժեշտ
էր որեւէ կերպ իսա–
փանել
այգ փտանգբ
. իքնգրին
կարդա
-
գբոլթիլնբ
կբ
յանձնուի
Ռուբէնի
եւ
Ա աբտիրոս
Մաբութեանի։
Ասոնք, օգտա–
դործելով
իրենց
ծանօթութիլննեբբ
, իս -
կոյն
կբ գիմեն
Շալբցիներու
աշիրաթա
-
պետին
ե ւ
քիւրտ
բէկին
համաձա
յնու
-
թեամբ
սոլրհանգակի
սլայուսակէն
կբ
Հանեն
բոլոր
գրութիւններբ
տեղբ
գնե
-
լով
անկարեւոր
ու սովորական
թուղթեր
%
Տակաւին
երիտասարգ
, Ռուրէն
1905^5*
կ
բ1
։տբոլի
Վանի Այգեստա
նի
շրջ՚սնի
են
թակոմ իտէ է անգամ
: Ւրեն
կբ
յանձնեն
շատ պատասիսանատու
աշխատանք
: Ան ,
էբ երկու
բնկեբներ՝
Կողբեցէ
քՏօխէ Տէդ–
բանի
եւ Վահան
Պէննէեանի
հետ
Բիւր
-
տերէն
ել Թուրքերէն
կր գնեն
ղէնքեբբ
,
որոնք
կբ ոլա հուին
կուսաէլցական
պա
-
հեսանեբոլն
մէջ։
Այ
՛է
գոբծով
Ռուրէն
կբ
ղրաղի
մինչեւ
1907 ,
երբ գմբաիստ
Աէա
-
տահար
մր կբ պարտագրէ
ղինքբ
էքե
է
ծննդավայր
բ ու, ապաստանիլ
կովկաս
:
Թբքական
կառավարութիւնբ
կր ձեբ
-
բակալէ
Բիլրտ
մբ , որ զէնք էր
ծախած
Ռուբէնի,
եւ .բնկերնեբուն
:
Ոստիկանատան
մէջ
Բի՚֊Ր՚ոբ
կբ խոստովանի
իր
յանցանքբ
եւ իրրեւ
զէնք գնողներ
կր
մատնանչէ
Ո՚ուբէնբ
ե ւ
իր երկու
բնկերներ
բ : Անմ ի–
ջապէս
կբ
ձե ր բա կա
ԷՈ
լի Վահան
Պէննէ
-
եան;
Աակայն
Ռուրէն
կբ
յ՚ոչո՚էխ
Ի՚"յ"
տալ
ո ս տ ի կ՛ան ա
1լան
Հետապնդռլմներէ
ե լ
անցնիլ կովկաս
; Ալս գէպքր
տեղի
1լոլ -
նենայ
1907/՛^՛;
Այն ինչ նախորգ
տարին
Ռուրէն
նոր ամ ոլսնացած
էբ
ուսուց
ի չ
Մ ե լքոն
Պս
՚է՛
թեւեանի
աղջկան
Հա
յկանու–
չի Հետ՝
կազմ ելով .լնտանեկան
երջտնիկ
բո
յն մբ : Տանուն
յեղափոխութեան
, նո–
բապսակ
երիաասաբգբ
քլբ բաժնուի
կնոջ
մէն
ո ւ
տունէն
:
Գալով կովկաս
, Ռուրէն
կբ Հաստատ
-
ուի
Բազոլ
քագաքին
մէջ ուր առաջին
իսկ
օրերէն
կբ
նուի բ ուի կուսակցական
"՚ չ —
խատանՓ
՚երուՀ
փուտով
Թուրքիոյ
մէջ
կբ
Հռչակուի
ԱաՀմանագրութիւն
եւ
Ռուբէն
խում բ մբ րնկերներով
կր
վերա գառնա
յ
Վան
։ Այգ
խումբի
մէջ
էին
Աոկացի
Թռչնիկբ
, քէ)ուռկոմցի
Գասպարբ
եւ
ո ւ -
բիչներ
։
ԱաՀմանագբական
չրջանին
երկրի
կու
–է
սակցական
կեանքր
կբ մտնէ նոր
Հունի
՛քէչ՛
Զէնքին
կբ փոխարինէ
գրիչը
ք խօս
քր։
Վերադարձին
Ռուբէն
նորէն
կ^բնտ —
բուի
ենթակոմիտէի
անգամ
,
ղլխաւորա—
պէս կատաբելով
կազմակեբպական
աչ
-
խո՛տանքներ
: Ան կբ զբաղի
, Վան
քաղա
-
•էի ^՚–
11
՚1"՚Կ"՚յ
գիւղերու
«Մասնաւոր
իսումբեբու»
գործեբով
•
Ռուբէնի
Համեմատաբար
խաղազ
կեան–
քբ
կբ տեւէ
մինչեւ
1914
,
երբ կբ
բռնկի
առաջին
Համ աշիսաբՀա
յին պատեբազմբ
,
որ Հիմնական
փոփաիսութեան
պիտի
են -
թաբկէր
ուլջ Հայութեան
կեանքն
ու ճա
-
կատադիբ
բ .
Ռուբէն
արՀեոտով
դերձակ
էր ; կառա
վարութեան
Հետ
թուրք
ղինուորներու
համաբ
Համազգեստ
պատրաստելու
պայ–
մանագիբ
ունէր
եւ կբ զբաղէր
այգ
աշ
-
իսատանքով։
Երբ
Թուրքիա
իր մասնակ
-
ցոլթիւնր
կը բերէ պատերազմին
, Հայե
-
րէն
կը սկսին
ղինուոր
Հաւաքել
ու ճակատ
կամ աչխատանքի
գում արտա
1
^ե բ բ
ու -
ղաբկելւ
Ռուբէն
կ**օգտագործէ
իր հան -
գամ անքը
եւ արհեստանոցին
մ էջ
կ՚առնէ
չուրջ
Հարիւբ
յիսուն
Հա յ երիտասարգ
-
ներ , ոբոնք
ղերծ
կբ ւքնան
դինուոբական
ծ՚սռայութենէ
% Այդսլիսով
կր մնան Վան՝
կարեւոբ
գեր կատաբելով
ինքն ա պաչտ
-
պան ութե ան կռիւնե
բու ատեն
;
Պատե բաւլմ բ զգաստութեան
կը
մղէ
Վ^անի կաղմ ակե րպութիւն
բ ։ Բոլորն
ալ կը
զգան
, թէ կը մօտենան
չաբագոլչակ
օբե–
Է՛Բ : Պէաք
է ր պա տ ր ա ս տ ո լի է գիմ ագրա
-
ւելու
գ՚ոլիք
վտանդբ։
Այ՛է մտաՀոդու
-
թեամբ
ալ կուսակցական
մաբմինբ
Ռու
-
բէնբ
կբ
՚ւրկէ
Թիմ արի
շէ՚չանր՝
կաղմ ա ~
կերսլելոլ
ա լնւոեղի
Հայութեան
ինքնա —
պտչտպանութեան
ւլոբծբ։
Թուրք
ոստի
-
կանութիւնբ
այգ
չրջանին
մէջ սանձար
-
ձակ
կը գործէր
, ամէն ւոեսակ
նեղոլ
-
թիւննեբ
սլատճառելով
Հա յ ղիւղացինե
-
լաւն : ք՚բեն
յատուկ
եռանգով
ու վճռւս
-
կանութեամբ
, Ռուբէն
կբ լծուի աչխա
-
աանքի
մէկ կալմէ
կազմ ակե րւղե լով
ժո —
ղովուրգին
ինքն ա պա չտ պանո
ւթ իւն բ ,
միւս
կողմէ
Հսկելով
որ վաղաժամ
պոռթ–
կումնե բ տեղի
չունենան
յ
Հակառակ
ձեռք առնուած
բոլոր
ղդոլ
-
չաւոր
միջոցներուն
կռիւբ
անիւուսափելի
կբ ւլաոնայ
; Թուրք
ոստի1լաններն
այն -
պիսի
բռնութիւններ
կբ գործադրեն
Բեր —
գակ
ղիլզին
մէջ,
որ այլեւս
գիւզացինե—
.
րբն , անկարող
տոկալու
, կ\բնդ.վղին ու կբ
գիմեն
դէնքի : կռուի
զե կավա ր ութ
ի ւն ր
կը ստանձնէ
Ռուբէն
, իբեն օգնական
ու
նենալով
Մ կէ՛աի չ Նա լրանա եանր :
Թուրք
ոսաիկաններուն
կբ միանա
յ ձրջ՚՚՚կայ
թր—
քտկան
ղիւղերու
խռւժանբ;
Եբթ՚"էով
կը–
ռիւր
աւելի
մեծ
Հ ամ եմ ատութ
իւննե բ
կ՛՚առնէ
:
Ո "աի կաննե բուն
կ՝
օժանդակէ
թբքական
կանոնաւոբ
ղօրքր : Ւ"կ
Բեր
-
ղակի
Հա լեր
ուն
օզնութեան
կբ
Հասնին
գրացի
՛լիւղ՛" ց ինե
րբ : Վանի
թուրք
իչ -
խանութիւն
բ տեսնե
լով
թէ չի կրնար կոտ
րել
Թի՛մ ար ի Հա լութեան
7՜/"^""/
բական
կոր ովբ , կր
ղ իմ է Արամ
Ա անուկեանի
եւ
ուրի^եբու
մ իջա՛ք տութեան
եւ
այգպիսով
վերջ
կր արուի
աբիւնաՀեղ
կռիւներուն
:
Բ երգակի
կռուի
բնթացքին
Հերոսաբար
կ *ի յնա
յ Մ կ րաիչ Նալբանգեան
բ ;
Աակայն
Բեբգա/լէ
գէպքր
ոկիղրն
էր
եբկանց
; Թուրք կառավար
ւււթիլն
րմ
ու
-
ՏՕն ԺՈՒԱՆԻ
Ս Ր Ռ Ա 8 Ո Ւ 1 Ր Ը
Վատիւկանի
ձեռնՀաս
ի չիսան ո ւթ ի ւնն ե ր ը
վերջերս
ծանուցին
թէ Հաւանաբաբ
Տօն
(իոլան դասուի
սուբբերու
կարղբ :
Ա յս լուբբ
զաբմ անք պատճառե
ց
րոլոր
ս նոնց որոնք ծանօթ
չեն ցարգ
իբլ՚ել
նը–
չանաւոր
կնամոլ
մբ
ճանչցուած
Տօն
Տ*ուանի
իսկական
անձնաւորութեան
:
Ռօմանթիք
գբագկանեբու
սիրական
Հե–
րո"բ,
առասսլելա1լան
տիսլաբ
մը իսոբՀր—
գանչոզ
Տօն էհուանբ երգած
են չատ
մ ը
բանաստեղծներ
, թատեէ՚աւէի՚բներ
, երա
-
ժիչտներ
: Մոլձ՚էո֊
, Պայբրն
,
Ա՚ոցաբթ
,
Պուչկին
եւ տակաւին
ուրի յնել՛
ներ^
-
չուած
են այս տիպարով։
Մէկուն
Համար
Տօն
ժուան
անկրօն
անՀաւատ
մլ^։
էր
է
միւսին
Համար կատարեալ
խաբեբայ
ան
բ՛" բոյ
մբ
յ
Ըսա Աեվիլլա
քաղաքի
տարե՚լբութեանց
-
որմէ քադ՚սծ
է Մոլիէռ
իբ
նիւթբ՝
«Բարի
բնթրիքբ»
Տօն
Ժո՚֊՚ոն
Թօնէբիօ,
Աէվիէէո՚յի
՚ողգեցիկ
մեծատուննեբէն
մէ
կուն
որդին,
ղիչեր
մբ կր սպաննէ
Հբա–
մ անաաա բ Ուօլանբ
, առեւանղե
էով
անոբ
՚ողջիկր՛՛
Հրամանատար
բ կը թաղուի
Ա՛
Ֆբանչեսկոս
վանքին
մէջ ուր իր
լնտանի–
քը
ունէր սեփական
մատուռ
մբ :
Ֆբանչիսկեան
միաբանները
րնգվւլած
Տօն
Ժուանի վարած
՛էա յ իժ ա կզա լի ց կեան
քէն
, կ՛՝ուղեն վերջ
տալ
անոր
անբտբոյ
էէոբծունէութեան
, սաքլայն
ինչ ոբ
1է
՝էւնեն
չեն
յաջողիր
, որովՀետեւ
Տօն ժուանի
լ ^ ւ –
տանիքբ
աղգեցիկ
բէէաէով
, բա իստ ա իսն գիբ
երիտասաբղբ
միչտ
աէ ղերծ
կը մնայ
օ -
րէնքին
խստութենէն
: Միո՚բ՚ոններբ
սա
-
կայն ծուգակ
մբ կը լարեն
եւ ՛էի
Հ1՚
է՛
մը
պատրուակով
մբ Տօն ժուանբ
վանք
Հբա–
՚-իրեէով
կբ սպաննեն
; Տետոյ
էուր կբ
տա–
րածեն
թէ Տօն Ժուան
՚էիչեբանց
վանք
՛ք անելով
անգամ
մ բ եւս ուղած
է անաբ
-
ղեէ սպաննուած
Հրամանատարին
գամբա–
նբ
, եւ Հոն կանգնած
ւսբձանբ
ա յս
սբբա–
պղծութենէն
ղա յրացած՝
գժոխքի
բաժին
գարձռւցած
է ղինքբ :
ԱՀաւասիկ
այս առասպելբ
, Հրւսմանա
-
աարբ,
անոր դուստրբ,
արձանը
եւ
այլն
՚էրողներու
երեւակայութեան
թռիչք
տա՛
~.
թին
մէջ կբ նախապատբաստէր
ամբողջ
Վա
՛ւսլ ուր ականի
Հա յութեան
բնաջնջումբ
:
քցաբ՚լախ
՚քիջոցներ՚՚ւ
դիմելով,
ան
1լու—
զէր
նւսխ եւ աոաջ գլխատել
Հայ
ղեկաւէա–
բութի
ւնր
: քԼյ ՛լ
ն են՚է
. դա
ւաղ
լ՛ ութ ե ա ն
ղոՀ
կ՛՚երթան
Վռամ եանբ
եւ
ք՛շխանբ
;
Այլեւս գանակբ
ոսկորին
Հասած
,
Վանի
Հսւ քութիւն.բ
կբ ոլարւլէ
ապստամբութեան
գրօշբ : Կր սկսի ապրիլեան
Հելասամար
-
տր,
որուն
՚քէջ իր Համեստ
գեէ՚բ
1լուն
՚ե
-
նայ
նաեւ
Ռուբէն
Ւսրայէլ1
։ան
:
ԸՆԿԵՐ
ՄԸ
«ՏԱՌԱՋ»Ի
ՊԱՏՄՈՒԱն՚ԲՆԵՐԸ
խքքբ
—
Սթոյան Խրիսթսվ թէ ե ւ բնիկ
Մակեդոնացի է, բայց մեծցած եւ կըր -
թուած է Ամերիկա։ Իր աոաջին պատ
՜՛
մսւա՚ծքնհրր լոյս տեսած են ամեբիկեան
հանդէսի մը մէջ : ՛Րանի մը ցիրքեր ցրած
է իբ հայրենիքին՝ Մակեդոնիոյ մասին :
Ամեբիկեան համալսարան մը աւաբտելէ
ետք , ժամանակ մը ղրաղած է թերթերու
եւ համայնադիտարաննեըու յսմբագրու -
թեաւքբ : 1927ին մեկնած է <11ալքանեան
Եբկիրներր իբրեւ մ՛ասնաւոր
թղթակից
«Շիքակօ Տէյլի ՚Նիւ–ց»ի։
Մեծ
Հայրս,
Պոկոմիր,
ձեոքո
ուժով
մը
բռնած
էլ՛ , երբ ես
՚էինքբ
արաՀետէ
մը
կ՝ առաջնորդէի
բլրակի
մբ
՛լա
՛լա թբ , ուր
կբ կանգնէր
վ՚ոքբիկ
մատուռը։
Մեծ
Հայ–
բբս տկաբ
էր տակաւին
,
եպիսկոպոսին
նաիսորդ. օրուան
ա յցե լութեան
սլ՚ստճա
-
ռած
յուղումին
Հետե ւանքով
;
ԱրաՀետին
եզերքբ կանգ առի
քիչ մր եւ
գայն
նստեցուցի
քարի
մբ փբ՚սյ
ոբւղէււղի
Հանդչի
: Տ ք՛՛ոռ լ նորէն
սկսանք
յառաջա–
նո՛լ ղանղաղօրէն
:
Պղտիկ մատսւոբ
թաղի
մբ պէս
գբուած
1
՚Ա""հԻ^՛
՚ ւ ՚ ո ղ ո ՚ թ ր
եւ վերէն
կբ
գիտէր
էքիււ^
ու Հովիտը։
Ւբ եռանկիւնաձեւ
աա–
նիքին վրայ,
իրարու
գամուած
երկու
Հին
աախտակնեէւ
խաչ
մբ կբ կաւլմէին
,
քիչ
մը մէկ կողմ ծռած, կարծես
՚լիւղր
ծաղ–
րելու
Համար ;
Ա՚ութ
մատուռէն
ներս մտանք :
քյեբսը
լեցուած
էր մեղբամոմի
եւ ձէթի
բուրու
մով
, ոբ կու՚լար
սուրբին
առջեւ
գրուած
լամ բաբէն
: Օ՚էբ իսանու
էր եւ ՚էով :
Լուց
կի մը ՚էարկի
եւ վառեցի
մոմ մբ, ՚էոբ
մեծ
Հայրս
բռնած
էր եւ իր ձեռքբ առաջնոր
-
#1
եց ի սուրբին
առջեւ
գրուած
մ ոմ ակա
-
լին : Ան մոէքբ տե ղաւորեց
ե
Լ
պատկերին
ււռջել
երեք անւլամ խաչակնքեց
, աջ
ձեռ–
^"վ
ւ՛ո քն չարժ–ումնեբ
գծեէով
օգին
մէջ •
յետոյ
ռւ՚լե՚յ
ո ր ՛էինքբ գուէւս
առա
ջն ո ր -
ղեմ
:
— ֊ Հոս քիչ
մ բ նոտ ինք
եւ Հովիտը
՛էի–
տենք , բսաւ , երբ գուբս
եէանք
աբեւու
լոյսին
:
Նս՚ոանք
բէուբին
ճիչգ
եղերքէ՛ ,
՚իոքրիկ
սրբավայրին
՚էիմացբ։
Գէպի
աջ,
բէուբին
ոտքերուն
՛քեր գիւղը
կը տաքնար
արե
-
լուն
ճաոադայթներուն
տակ։
Հ՚՚վփ
ալիք
մը,
կենդանիի
մբ չունչին
պէս տաք՝
կբ
Հոսէր
մբ՚չասաաններէն
եւ թբքական
ոս -
տիկանատան
՚էբայ
կարմիր
՚էբօչր
կր
ծա–
հանկբ
իբ սպիտակ
մաՀիկով։
Գրօչա
-
/էէն
քանի
մբ տանիք
անղին, տաբտամօ
-
րէն
կ^ուրոլադծոլէբ
եկեղեցիին
կարմիր
ղղակի
նմանող
ղմբէթբ
, վրան խաչով
,
"է՛ հր պսպղաբ
արեւուն
՛էէմ, իր պատ
-
եան
էն դու րս քա չուած
սոլբի
մ ր պէս
է
Ու՚՚էւլակի
մեր գիմացը,
նեգ
Հովիաը
/լեբէլննար
իբ երկու
լեռնա շղթաներով
,
որոնց
ողնայարը
կարծես
եր/լնքին
/էբ քս–
ուէբ
Հ Ւս/լ Հովյիտին
մէջտեզէն
ղեէոը /է ՛Հ–
լորոլէր
ծոլլօրէն
օձի մբ պէս է
Մ եծ
Հա յբս , Պսկոմ
իր , կուրացած
էր
իմ ծնելէս առաջ • Բայց
իմ ծննգեանս
գի—
չերբ , երազին
մէջ տեսած
էէ՛ ոլ՛
աչքերբ
բացուած
էին
յ
Տաջորղ. ա ռա ւօա ո լն՝
երբ
իրեն բսած
էին թէ բնաանիքին
մէջ
արու
զաւակ
մը աւելցած
էր ^ Լ՚^Ք անմիջապէս
,
իր
եբաղի՚ն
այն մե/լնութիւնբ
տուած
էբ
թէ , նորածինբ
իր վերագտած
ւոեսողոլ
-
իւք–իւնբ
/լբ ն չանա/էէ ր եւ թէ անոր
չնո
բՀ
իւ
սլիտի /լաբենար
իր չուէ՚ջի
աչէսարՀբ տես–
նել։
իր
երբ մեծցայ,
մեծ
Հօրս
աչքերբ
գտբձա
լ ; Ան եւ ես ան բաժան
է -
ինք , նո յն ի"կ
՚էիւգ՚ս/էան
աչխատանքի
եւէանա/^եբուն
,ել՚բ
ամէն
".ք>
՚ԷՈԷ
՚ծի
վբայ
էր գաչտերուն
մէջ , ինծի
/էր
թոյլատրէին
ււր տունբ
մ1ւամ
մեծ
Հօրս Հ/ւտ եւ
ղինքբ
ւսռաջնորգեմ
Հոս ու Հոն , մէ/լ խօսքով
իւր
Ա
՛չքերբ ՐԱամ
:
Մեծ
Հայրս
/լը սիրէլւ
դիս ,ինչսլ էս
մարգ
իր աչքերը
կբ սիրէ : Երբեք
չՀարցոլցի
թէ ինչպէս
կուրացած
էր։ Ես
միայն կ^օգ–
նէի
իբեն
որ տեսնէ , եւ քանի
կ՝օդնէի
, ես
աէ այնքան
աւեէի լաւ /լը տեսնէի
: « Ա՛՛խ ,
ղաւա/լս»
, /լրսէր
երբ բան մբ կբ նկաբա
-
՚էբէի
իրեն , « երկու
ան՚լամ
1լբ
տեսնեմ
,
նախ
կբ տեսնեմ
ինչպէս
ծերունի
մբ
եւ
յետոյ
ինչպէս
մանուկ
մ բ» : Զեռքս
կբ
սեղմէր
եւ դլոլխս
կը շոյէր
է ր
ոսկրուտ
մ ատնե
րով
Ե
է
՛ր իմ տաբե/չիցնեբս
Հ աւլիւ խօսիլ
կը
սկսէին
, ես , /լո յբ պապուս
շնոբՀիւ
, ա
յ ն
պէ "է բառացան/լ
մբ ունէ է եւ
խօսելու
ա յնպիսի
սաՀ
ուն ութեան
մ բ
տիրացած
էի , որ նո
յնէս1է
չաւիաՀասներոլն
նաիսան–
ձր
/էբ
չարժէի
•
քք
րովՀետեւ
եբէէ
խօսէէ
ս/լսայ,
մեծ
Հա յբս էնծէ
շաբ ունա/լ
/լը
սսբ՚իեցնէր
արտա
յա յտուելու
արուեստէք
եւ այ"ոէէ""փ
Ի^՚Ք
"՛է
""–եէի էաւ կբ տես —
նէր
իր չուբջր
:
Բայց
ան ՀետղՀեաէ
սլաՀանջկոտ
կբ
գառնար
: Կ՝ուզէր
որ տեսնէի
մանոլ/լի
մը
ա չքե լ՛ով եւ ծերունիի
մր խելքով
: Կ՝ու -
զէր
որ, ոչ միայն
իմ աչքերովս
դիտէի
չբջ՚ոպ՚ոաբ
,
ԱՀ
յլ նաե ւ թավւանցէ
ի
անոբ
թաքուն
իմաստին
: Ան՚էամ
մբ , լաւ
կը
յ ի շ / " , ա լնքան
լո՛ւ
ն/լարադբեցի
մեր
պալքանեան
՚էի՚-՚ԼՐ
՚ " յ Ա ե է " ՚ լ
Ֆր՚՚ւնսացի
մ բ , որ
մ եծ
Հայրս
ղի"
Դէ
՚կե
լ"՚Լ
ւ
բսաւ՛
ՀՀսքանչելի
է , ղաւա/լս , սքանչելի
է »
եւ
՚քէ/լ
չունչով
աւ/ւլցուց
,
« Հիմա ,
Ր
"է
տեսնեմ
, ա յս զարմ անա
էի ա յցե էուին
Հո -
դին
ինչպէ՞ս
է
. . .» :
Երբ եպիսկոպոսը
եկաւ
մեր նոր
եկեղե–
զին
օծելու,
պա։–լուռ
յոլզում
բ եբ ղա
-
գաթնա/լէտին
Հասաւ
: Շ՚ոբաթներէ
ի ՛Լեր
1լբ
իսօ՚՚էբ
այս ՚դատւսՀե
լիքէն
մասէն
է
« Աքխ%
փառաաւոր օր մբ պիտի
բԱայ , երբ
եպէս/լոպոսբ
գայ»,
կ
ը"էբ
ԱԹՈՑԱՆ
ԽՐէ՚ԱԹՈՎ
Թաբգմ.
Պ–
ՆԻԿՈԼԵԱՆ
(1)
Fonds A.R.A.M
