ստացած
փայլուն
վկայական
: ՜Նոյնսլէս
մեր
ձեո֊
քԱ Հասահ– ղփնուորական
րարենիչներ
կլլ Հաստա՛
տեն թէ , Գաւէթեան
Հայկ
եղահ֊ է նաեւ
չատ
պարկեշտ եւ Հաւատարիմ
ղինուոր ելիր օրինա -
կելի
ը ն թ " ՚ Յ Ք " ՚ Լ
ճարտարութեամբ.
ոլչագրու–
թիւնր
ղրղաւահ՜
էմեհ-աւորներուն
,որոնք աասնա–
պեաութեան
բարձրացուցած
ենղինքբ։հ1աաե
րաղմ
ի
լ^թացքթե
աասնասլեա
Գաւիթեան
իր
տասնեակբ
կ՚աո֊աշնոբդէ
պե լժիական
Հող. ե լ կբ մեռնի
Հայ -
րենիքին
Համաբ։
Այսօբ, այգ չարաղէտ
թուակա
նէն
13
աարի վեր1 մեղի կը վփճակուի
անոր նր -
ւիրական
աճիւնը
վերաթաղելոլ
Նանր պարաակա–
նութիւ^շ
» •• Ապ՛" խօսքը
ուղղելով
անմէսիթաբ
մօրբ
ՏիկիՆ
ԱրշակուՀի
Գալիթեանի
, իր եւ
իյորՀրգականներու
կողմէ
խորին
ցաւակցութիւն֊
^եր յայանեց եւ մ իսի թա րական
խօսքե բով վերշա -
ցուց ճառը ՝,
իսկ
ղ-երեզմ անա աա՜ն մէ^ խօսք աոաւ %ախ-
կին
Ռաղ՚քիկներոլ
նաիւաղաՀը,
Պ • Թրիպիւ։
Յու–
զումով
սչար՚լեց տարաբախտ
Հայկի
անՀատական
կեանքբ, թէ ինչպէս
Հաղիւ
3 4
տարեկան մա -
նուկ, իր "՚յրէ՛
ժօր Հետ կուղայ
Ֆրանսա եւ բնա–
կութիւՆ կբ Հաստատեն
Աաբսէլ
: իր ժրանան աչ -
խաաասիրութետմր
շուտով կ աւարտէ
ղ ՚ ք ւ ՚ ո ^ ը եւ
Հաւլիւ գործի
ձեռնարկած
կբ Հրաւիրուի
զինռւո֊
րական
սլարաականութիւն
կաաարելու
: Աիրով
կը
պատասխանէ
Հրաւէրին ել կը աեղաւորուի
39^՚յ–
Հ
եաեւակա՚լօրքին
մ է^ ծառա
յելու
: Բարեիսղճոլ -
թե՜ամբ ել Հաւաաւսբմօրէն
կբ կաաարէ
իբ
ծանր
սլարաակէսնոէ
թիւններ
բ մինչեւ որ, թյ1ւամի
դ(^՜
գո՚կը
կուղայ
ծակել
իբ ճքսկաաբ։
Երեք չորս օբ -
ուան ճակատաղրական
կռուին
մէ^ կբ
մարտնչի
քաշաբար եւ ի ՚ / ^ / ՛ ^ ՞ յ արիարաբ կ ի յնա
յ պատ -
րւո
յ ղա շա
ին վբ՛"
յ
>
իր եաին
ձղելով
անձնոկէր
գինուորի
բարի յիշատակբ » ;
Հայ
Համայնքին
կողմէ
իւօսեցաւ Պ՛
Հ ՛ " յ կ ՚ " Ղ
Տակոբեան
, շեշաելով թէ , ինչսլէս
Հա
յրենաղուրկ
մեր
գժբախտ
աղղին
սիրելի ու թանկագին
ղա -
ւակնեբբ
Հասակ կբ նետեն , բարձր
մ շակո
յթով
օժտուած եւ ՝• ի՚֊րք^՚կ"՛
է
Ֆրանսայի
մէշ՛. Կբ կրթ՜
ուին ազաաաաենչ
բմ րոնո ւմնե
րո
ւէ ի Հարկին
Հա–
լատաբմօրէն
կատարելով
իբենց
վրայ
ղբուած
ծանր
սլարականութիւԼներ
, մինչեւ ի"կ
արեան
է
^ով
, ինչպէս
մեզ
րո լորիս
"իրելի
Հա յկօն
: /ՀՏ»
իր
23
կանանչ
զարուններբ
զոՀաբերեց
մեծն Ֆբ–
բանսայի
սլա շտ սլան ո ւթ ե ան Համար։
իր
յիշատա
կբ պիաի
մնա
յ ա՛նմ ոռանալի :
Տ ԻԿԻ%ՀԱ • Տ ա ղա ւա ր ե ան
է"" ր
յուղմունքով
կարդաց
Ղ՚աւիթեանի
վերտին
նամ ակբ
, Ֆրանս ե -
բէն
՚ ո ւղղուահ՝
իր անյ խիթ
ար մօր , ոբքռն
Համ -
բե բութիւն
ե լ քաջութիւն
կը
մաղթէր
Վ^առվռուն
եբիտս>սարդ
մբն էբ Հայկօն : Եբ ՜
բեմն
մեր
Հանղէսնեբու
վ
""յէՐ
կ ""–^
էյյՆԷ
ր
, իր
յուզիչ ա բտաստ՚ււութիէննե
բով ու երւլերով։
Եղած
էր
նաեւ
վայելչաւլեղ
ու արի սկասւա
մբ Հ՛ Ա՝ •
Ա՛ ՛ի դրօշին տակ եւ առաշնոբղ
մբ ւչայլէւկնե -
բու
: Կ՝ ուղէբ
մ ա յրենի
լեղուն
ղարղ տցնե
լ ֆբան -
սերէնին չավէ % Ա՝ ասնաւո բ
Հ ե աաքրքբ
ութ իւն
ցոյց
կուտար
նաեւ
Հայոց սչատմ
ո ւթ իլն բ սորվելու ;
քիազմիկնե
րոլ
ներկա
յա ց ո ւց ի չն ե ր
սլա տուի
կեցան,
ամբողշ
արարողութեան
բնւթացքին,
ԳՐ՜
բՕչնեբբ
պարղած
, ի"կ քուգարկաւոր
բաղմու -
թիլնբ թաց աչքերուէ կբ Հեաեւէր
թտւիօբին :
Ա յս աոթիւ
, պարտք կբ սե սլեմ
յիշել
նաեւ
Գատւբե
գաղութ
ՀԱՅԵՐ ՀՆԳԿԱԱՏԱՆԻ ՄԷՋ
Հ՚եգկաՀա
յ գաղոլթին
ա յցե
լութ
իւն
տուած է վերտերս
իրա՚եաՀայ
ծանօթ
էւրա–
ւարան
Տոքթ.
քիաֆայէլ
Աղաքաքեան։
Ան
Հնգկաստան
Հ քաւի րուած էր ուրիշ ակա
՜
նաւոր
ի րաւա րաննե րու Հետ, Տ"քթ՛
ՆեՀ–
րուի
կողմէ, կարգ մր
գասթօսոլթիւններ
տալու մեծ քաղաքներուն
մէշ։
Տոքթ՛
Ա ՜
գարա րեան կր գրէ Հ<Ալիք»ի մէ^ թէ Տ ե լ –
^էէ,
ԱլլաՀաբագի,
Լոկնոյի
եւ
Պոմսլէյի
մէջ, Հակաուք/կ
տեղական
իշխանութեանց
լալ
վե րա րե րմ ունքին
, ^ույ
Համայնքր
չաճիր։
Աինչեւ Ա՛ աշխարՀամարտր
Պոմ՜
"ւէյէ
Գո՛յութեան
թիւր
5000
կր
Հաշուէին,
է՚սկ
ներկայէո
Հաղիւ քառասուն,
որոնց
եօթր
— ութր
ույր մարգ։
Այո նուագումր
վախ
կր ներչնչէ
որ
Համ ա
յնասլատկան
կալուածներր
եւ գրամաաան
գումա
րնե րր
անցնին
սլետութեան
ձեռքր։
Համաձայն
ւէա ւե ր ա ց ո ւած՜ կանոնագրին
^\,րգ
յօգուա՜
ծին
նախորո շուած է որ եթէ Համ ա
յնքին
ա յր մարդոց
թիլը
Հ ինդ Հոգիէն
ւղա կաս
րլ -
էոյյ, աղգասլտտկան
կալուածներր
կր փո–
էսանցուին
սլետութեան
է
Պոմսլէյի
^ ՚ "
յ
Համայնքր
խորՀրգակցութեան
Հրաւիրած
է Տոքթ.
Աղա
րա րեան,
որւգէսգի
վերաշի
նեն
եկեգեցիներր,
որոնք
փլելու
վտան ՜
գէն
մ էջ են : ք^ացի փոքր եկեղեց
իէ մր կ ու–
ղեն
կառուցանել
րաղմ ա յարկ
արգիական
շէնք
մր, որ սլէւտի ունենայ
խանութներ
եւ
գրասենեակի
յա րմա րութ
իւններ
է
Շէնքէն
վերի
յ՛"րկերր
սլէւտէ յատկացուէն
ԳԸ՚Գ
՜
րոցէ։
ի՛րանէն
կ՛՛՛րելէ է տանէլ
աշա -
կերտներ եւ սչաՀել
գի շե րօ թ էւ կ սան
է
Ղ՚րւգ՜
րոցին
մէջ^ կրնան
սլարաւգիլ
գործնական
դիտե լ իքնե բով :
Պոմսլէ լի
եկեղեցին
ու -
նի կալուած
մր որ կրնայ
ծառայել
կտտա՜
^ելագործուած
Հողամշակութեան
Համարէ
՚–
կալկաթայի
մէջ եւս Հայ
Համայնքին
թի՚-ր
նուազած
ԷՀ
\,երկայիս
900
Հ՚"յեր
կան։
Շուտերր
Հարուստ
են կամ րարեկե -
ցիկ՛
սակայն
ոլսոււՈւականնե
րոլ
^Ի
՚՜Ր
. սլակաս է % Ունին
տզոց եւ
ագջփ1լներու
րարեկարգ
գի՛շերօթիկ
գւգրո ցնե ր,
իրենց
երեք սարսելաբնակ
եբիտասարգնեբ
որոնք
նոյն -
պէս
զո Հ ուեցան
: Մեր ե րկր որդ
Հա յրենիքին Հա -
մ տր •
Օննիկ
Մ է յմ արեան ու ատենին
փոխա -
գբրուեցաւ
, Օննիկ
Ֆէրմանեան
, որ
դերոլթենէն
Հիւանգ
վե բաղաբձաւ
սլ մ եռաւ , ի"կ
Հմ ա յեակ
Հալէպեան
տնՀետացաՆ
է :
կ. ԵՐԱՆԵԱՆ
^ՑԱՌԱՋ»Ի
ԹԵՐԹՕՆԸ
(27)
ԱԻԵՐԱԿՆԵՐՈՒ ՄԷՋ
կարելի
է մխիթարել
երիտասարգնե–
ՐՐ^
Կիներր,
ծերունէւներր
ու սլառաւնե
-
րր՛
կարելի է գերեզմանի
սեմին
գտնուոզ
անբախտներու
յոյսի եւ երանութեան
ճա
ճանչ մր փայլեցնել,
րայց
ի՛՛՛նչ կրնանք ր–
նել
՚ոյս
տզեէլնեբուն
յամառոզ
եւ տարա -
մերմ
վիշտին
Համա ր է
Ա բտերնիս
ճնշուած–,
Հ ո գինիս
լեցուեր
գառնութիւնով
կբ գեգերինք
մէկ սնա -
բէն
միւսբ ու ամէն անգամ
ուն որ արձա -
նագրութեան
կր
տեղեկանանք՛
—
Հայբ՝ ՝ սսլաննուած,
մայբ՝
սսլան–
նուած կամ կո
յբ, կամ խեղանգամուած.
՚ .
ազէտին
օրերուն
քստմնելի
եւ
շառագոյն
պատկերբ
երեւոյթի
մբ պէս կ անցնի
ա -
րագոլթեամբ
մ ր աչքերուն
առաջքէն
:
Երկարատեւ
Հեծեծանքներ
, խղդուած
Հա -
ռաչան քնեբ
մ եբ ուչա բութիւնը
կը ղաբձնեն ան-
գին
պղաիկ
անկոփի
մը վրայ, ու ամէնքս ալ կբ
դիմենք
դէպի
Հոն։
^•ժուաբ է երեւակայել
մաբգ–
կա
յին
կա
ր ռ ղո
ւթ ե ան սաՀմ անին
մ էշ ա յն աՀռե
լի
աեսարանբ որ կբ պարղուի
մեբ ղէմ–
մօտաւորա–
"չէս
իՆբ տարեկան
, ամբողշ
մարմիՆբ
ղրեթէ
քայքայուած
մանչ
մլ^ւ է ոբ վերմակին
նեբքեւէն,
իբ աներեւակայելի
րարակութեամբ
՛Ա՛ղբ կըձդ -
՚ " է
՚
ԿՌ. ՚ՂՐԿ՚՚՚-Է
է
Մ
"Լ
՚էԼ"՚–1"(Լ
>
1՚ք
մաղէ
զուրկ
եւ ոսկորի
ղեղնութիւն
ստացած
դանկը
դէ՛զէ
վեբ,
ղէպի
մաՀճակալին
երկաթնեբբ ;
Տաւի
ցնցումներ
է՚Նքբ կբ ղալարեն
ամէն
ուզ–
ղութեամբ
, եւ ղանկոսկրբ
Համաչավ^
աղմուկով
մբ կբ ղար՚Լուի
անկուլնին
երկաթին
չարաղուչակ
ապաւո րութիւն
մբ յառաշ
բերելով՛՝՛՛
Երբ վեբ ՜
մակը կբ վերցնենք
, նո յնիսկ
անկարող կբ դառ - •
նանք արտասուելու
• արցունքը կբ չորնա
յ մեր
կոսլերուն
լիրայ՛ դաժան եւ մթին
երեւոյթներ
բս–
աացած
ենք ամէնքս
. • . Տ՚ոխաակի
կասբնհրու
մէշ
անգամնե
բ բ բռնուած
եւ
վե բակա պնե
բով
սեղմ ուած
Հէք տղեկին
մա բմ ինը
, ցաւատանշ ու
եղերական
մարմինբ
անշարժացահ՜ է
անկուլնին
՚էր՚"յ
՚ Երկու բտրաՏլ
ձողիքլներ
դուրս կբ ձդաին
՚էիրակապներէն
, երկու
անՀաւատալի
ձոզի1^եր,,,
ու ատոնք
իր սրունքին
վարի
մասերն
են
... եթէ
"աքե
րբ
չ բլլան , պիտի
չբմբռնենք
. . . ու տ յգ ոտ
քեբուն, այդ կապտացահ՜, այդ գալարուն
ոտքե -
րուն ամէն մէկ մատր, ձղտուած
, կորացած
ել իբ
բնական
ուգգութենէն
շեղած
է
անդիմաղրելի
ցաւերու
տադնապին
մէշ :
սեփական
շէնքերով
եւ լձւգարձակ
Հոգե
՜
բուէւ
Ունին նաեւ եկեզեց
ի ւ Հոն եւս կաբե^
լի է Հաստատել
արՀեստագիտական
գր"( ՜
բոց ել րնգունիլ
իրանաՀայ
Հարիւրաւոբ
աշակերտներ,
բստ Տոքթ.
Ագարաբեանի
յտ յտա բարութեան
ւ՜
Հ ՚ ո
յ իրաւագէտ
բ Գեկտ.
20
^5(
Յուն՛
4
Հիւբ եզած է Հնգկական
կառավարութեան
ել զեկոլցումներ
տուած մեծ
քազաքներուԽ
մէի
ՊԵԼԿՐԱՏԻ
Հայ ղաղութբ կբ բաղկանայ
100
Հոգիէ
որոնք
մեհ՜ մասով
Հոն Հասաաաուած
են
1920^^
ետք: Հին գաղութ
մը գ ո յութիւն
ունե -
ց՚սծ է, ել եկեղեցի
մը Նովի - Մագի
մէշ, որ ժո
ղո վրգական
Հ ան ղանւակո ւթեամբ
շինույսծ է
1746–
ին
, 1 849Հ
՚1՛
ա
յս եկեղեցին ա յբած
եւ
աւերակ
մւ ացած է մ ինչեւ
\
872
եւ
վերստին
վերա
շին -
Լէւահ՜ , սակա
յն անգո րծութեան
գաաասլաբաուած
մ ինչել
1 891
ներքին
կա Հաւոբ
ումի պակասէն
, եւ
, լասւին
ե
կեզեցին
ս տանձն ահ՜ է
Հայ
.
Եկեղեցւո
յ
Հողբ : Այրած
եկեղեցւոյ
աբձանազրութ
իւննե բուն -
Համաձա
յն Հայ
Համ ա յնք
մբ դո յութիւն
ունե ցած՚\
է
II
րու
Հ ոդեւո բ առաշնորղբ
մ իչա եղած է վե -
Ն ելքի
կեան
միաբանութենէն
անղամ
մը , որ վա–
բած է նաեւ
Գանուբի
ավւերուն
՚էբ՚ոյ Հասաատ -
ուահ՜
կաքՅողիկէ
Հայերուն
Հոգեւոր
ղործերբ :
Տ՚ամանակի
լ^թացքին
մօա Հաբիւբ
տարի
առաշ,
Նովի Աադի
աոաքելութիւնբ
՚Լեւեաիկի
Մէսիթ՚ոբ՜
եան
էն անցած է Վիէ
նէա
կան
Ա՛ իսի թա րե աննե բու ,
վ.՝ոիյադարձ
Համաձա
յնէո
ւթեամբ
: Ա յս
գաղութբ
ամէնէն
բարղաւաճ
շրշանին
ալ
Ա98ին
,
102
Հո -
՛լիէ
աւելի
եղած չէ :
1849/՛Տ՛
թէ՚֊Ր
յանկարՆ
պակ
սած է, իոկ մնացեալ
մասբ
ձուլսւահ՜
է ։
Այսօբ
Հաղիւ
քանի մբ Հոգի ղիտակէւց է թէ ինք Հայ է ։
1949/՚Տ՛
՛է՛՛՛ր առնուած է Հայկ
. Եկեղեցւո
յ
միա -
յ
՚՚՚րկ
քա
Հ
ան
ա յաաունբ
, ո րովՀետե
լ փողոցբ
սլո •
ւլոաայինւ
սլիաի վկրահուէբ
%
Րանւակցութիւններէ
վերշ
իբրեւ
Հատ
ուց
ո
ւմ
, Հա յե րուն
աբուեցաւգեա–
նայարկ
Հին աուն
մ բ ։ Եկեղեցին
%ոբոգուեցաւ
սակայն
՚/եբշին
պաաերաղմին
նորէն
ւինասներ կբ–
րեց։
1951/'Տ/
եկեղեցւոյ
շէՆքբ
պեաական
յիչաաա–
կարան
Հռչակուեցաւ
կառավարութեան
կոզմ է ;
Աւ
^անւգատան
ետեւը կր գտնուի
Հտ յկ • ղ ե րեզմ ա -
նաաան
աեղը ոբ այժմ
մ
ա
բդաղետ
ին է , մաՀար -
ձան
մբ որուն
չոբս կրանիդեայ
սբբաաաշ
երեսնե–
բուն
վբայ
դերմաՆերէն
քանդակուած
են ծնընգ -
եան եւ մաՀուան
թուականները
աւխուաաոՀմ Տօ–
մ տնովի
չ
ֆբան
ց իական
Եօզէֆա
յի ,
Գլարա
յի »
Մելիկ Զէնաշիւի,
Աիմէոն Մեւփկ կետունի
Զէնա -
շիի
, եւ
իւրաքանչիւրին
վբայ
քանդակուած
է
Հան բաժանելի » ;
ՏՈԲԵԼԵԱՆ Հ– Ա՛ Վ՛ ՏԷՐ ՄՈՎԱԷԱԵԱՆԻ
(Շար.)
ԶԱՊԷԼ ԵԱԱՅԵԱՆ
Մարա
22ին , կիրակի
օր, Ա՛
Մուրաաեան
վարժարանի
թաաերասրաՀին
մէշ պիտի
տօնուի Հ ՚
ԱաՀակ Վ • Տէր Ա՛ովսէսեանի
յոբելեանը
, ^քաՀա–
նա յական
ձեռնադրութեան
եւ
ուսուցչութեան
յիսնամեա
յ , ի"կ ա ե՜ ս չո
ւթե
ան 2նամ եա
յ) :
Անցեալ
աարի Ա • ՛Հազարի
ւէանքին
մէշ
չքեղ–
օբէն կատարուեցան
իր քաՀանա
յութեան
յոբել -
եանի
առթիւ
կրօնական ու ակադեմական
Հան -
գէսներ։
Այժմ
իբ աչակեբանեբն
ո Լ
բարեկամներն
են որ ձեււնաբկած
ենկատաբելու
իբ երեք
յոբել–\
եաններբ,
արտայայտելու
Համաբ
իրենց
եբախաօ^
գիաական ու Համ ակրանքի
զգաց ումնե
բբ
ԴՐ"* ՚
կա նու դե՜ղարուեստական
Հանղէսաէ
մբ ;
Հ • ԱաՀակ
՛Լ ՚ Տէր Մովսէսեան
Հանրածանօթ
դէմք
մբն է ա՛լդ՛
շբշանակներոլն
մէշ։ ^նած է
\Տ79ին
Մուչ
: 1895/<Տ.
կ՚ր^դդրկէ
վանական
կեան
քը Ա • ՚Լազարի
մէշ։
19,02//Տ՛
կբ ձեռնաղբուի
քա -
Հանտյ։
Մ ի"՛ բ՛ո՛՛՛՛՛ւթ է՛՛ն ը գնաՀաաելով
իր պատ -
մական
ձիրքերբ,
նաէս կբ ՛լլ՛կէ
Լուվէնի
Համա -
լսա ր անբ կաաա րե լաղո րծե
լու
էւբ ուսում բ , եւ ա–
պա
կ. Պոչիս Հայաշատ եւ եռոլղեռի
մայրաքաղա–
քր , ուր երեսվլ֊սխանւ կ բնտրուի
Հայ
կաթողիկէ
""Լ՛ւ
՚
՚^՚՚Ղ՚՚՚ԼՒ
^՚՜ ՚" քն՚՚ւՀետեւ
կր սկսի իր
ուսում
նական եւ Հանրային
ղո րծո
ւնէ
ութիւնը :
Հ ՚ ԱաՀակ
վ բ՛լ
• ի Հանրա
յին
դոբծունէու
-
թեան
վերշին
շբշանբ
եղաւ
Աամուէլ
Մուբաաեան
վարժարանի
քսաԿւ բՀինգամ
եա
յ տեսչական
շրշա -
Տ՛ր,
ղոր վարած է անխոնշ ու մեծ
փորձառոէ
թեամբ
Հ
Վարդապետը
Հեղինակն է չաբք
մբ պատմա -
կան
ղ րքե բու
: Մ ինչեւ ա յ"օր
Հ բատարակած
է ան
պատմ ութիւն
Հա յ " ց , լ^ղաբձակ
եւ Համ առօտ ,
պատմութիւն
արեւելեան
ա՚լզերոլ
,
պատմութիւն
Հսոմի, իսկ անէոիսչ կբ մնայ,
քննական
Պատմու
թիւն
I ՑՅՕ
^Տ*
ասղին
: ՈւՆի նաեւ թատե րական
Հը~
րաաա րակութի
ւնն եր Հ,Աւաբա
յրի
Գիւցազնե
ր ը » ,
ՀԱրչակ Ր
Լանաիպ) ու ղանազան
թարղմանու -
թիւն.ներ :
Անշուշա
Հասարակութիւն
բ պիտի
փութայ
իբ
մ
եծարանքբ
յա յտնե
լ
այս յոբելեանին
առթիւ ւ
9–.
հ՛
Fonds A.R.A.M
