^Ա8
ՀԱՂ^– ՚^ՐԼաենեԱ ԿնէՐԸ
աՕԿԱԿԱՆ ԶմԻհՕնԻԱն
Ա.
Ֆչ՛ ան սական
պա չաօնա
թԼ
ր
թ
շ
(յօԱՈ131
Օքքւ–
€161)
Իւ՛ յ՚՚ւլիս
21 ի
թիլով
Հբատարա1լԼ֊ց
նոր
օ–
բէնք
մբ, որով
կբ սաեւլհու
/ւ
«Գււյղթ–ակա(Տւներւււ
եւ ՀայրեԹազուլւկնհրու ՊաշՄւպա(ւեւՆթեան փրան -
Աակա|11ւ ԳււլԱսեՕ՚եսւկ» մը (0քքւ€6 քքՅոցւստ ճտ Բքօէշօ–
է|»11 ճ6Տ 116քստ16Տ €է ^Բ(1էՈ(|6տ).
Օրէնքի
թուականն
է
25
Տուչյ,ս
1952
եւ
կբ
կրէ
52 ֊ 8 9 3
թիւբ
:
Այս
նոր
օրէնին
Հիման
վր՛"յ
,
այսոլՀեաեւ
Հայ , ռուս , վրացի
, լեՀ , ռում անացի
^
Հոլնգա
-
Ր
՚ " 9 Ի
\ եուկոսլալ^
ուկրայնացի
, չեխոսլովաք
,
" 1 ՚ " – մ 1
՚ " Ր ել պալթեան
Հկսթոնիա,
Լեթոնիա
,
Լիթուանիա)
բոլոր
ղա,լթականներն
ու
Հայրենա–
ղուր1րւերր
ենթակայ
պիաի
բլլան
նորասաեղձ՝
ֆրանսական
ղբասենեակին
, որուն
կեգրոնաաեղին
է 7
աշ Շօթշաւշ,
աՕի
նախկին
պաշաօնա աո ւնբ
;
Նախապէս
ենթակա
յ Ազգերու
Գաշն/ակցու
-
թեան
Գազթականաց
Վե
բա աես
շո ւթեան
,
Հայ,
ռուս
եւն • զագթականւական
Գրասենեակներբ
ա -
ղաաագբութենէն
վեր^ կապուահ
էին Գ՚սզթակա
-
նաց Աիջազգա
յին
կազմ ակերսլութեան
, որ
հանօթ
էր
իրրեւ
աՕ (1ոէշաՁէւօո31 էՀշքսցշշտ՛ Օք§3ուտ3էւօո) •
Այս
կազմակե
բպոլթիլնբ–ջ)ւջուեցալ
եւ
իր՛
գուռներբ
փակեց
1952
Տո
՚^՚՚ւար
ՅՀ
ին , ուսաի
եւ
իրեն
ենւ թ
ակա
յ Հայ , ո
ՈԼս
եւնւ ՚ գա գթ ա
կանւ
ա կան
կ՚րասենեակներբ
( 6
1Ա31է1
§ՈՅշ)
ինքնաբերաբար
փակուեցան
:
Այ՛լ
թո
ւա կան
էն
մինչեւ
այսօր տակաւինւ
պա
շ–՛
աօնապէ
ս
փակուահ
կր մնւան
յիշեալ
զրասենւեակ–
ներբ
:
Փ՚՚խանւցմ
ան ա յս շրջանին։
Համ ար
ան պա
շաօն
կերպով
կարգագրութիւն
մբ եգահ
է՝ գագթական.
նե րունւ անՀ րամե շտ
իսո բՀո ւրգնե րբ տալոլ
եւ ստի
պոգական
պարագաներբ
իրաւասու
իշխանւութեանւց
նկտտաոմտն
յանձնե
լու
նւ
՚պատակով
;
Այսպէ
ս
, Հա յկականւ
նւախկին գրասենւեակի
քա ր–
տուգսճբր
Պ - Տ՝իրա լբ Արթինեան
առաւօտնւեբբ
Հայոց
եկեգեցին
, կէսօբէնւ– եաք
ալ
^ս^
Շօբշա՜ւշի
գետնայարկի
Հա
յկականւ
նւոբ
գրասենեակինւ
մէ^
քարտո, ւլաբուՀի
Օր •
Ա՚՚՚ս՚լիկ
Առաքելեան
կ^րն -
գ ունւ
ինւ
մ
ե
բ
Հ
՛ս լ րենա
կ ից
՚հե
ր բ եւ կարելի
օմանգա–
կութիլնյբ
կ՝ բնհա
յեն
անւոնւց
:
Տռյո
կայ,
որ ֆբանսւ՚սկան
նոր
գրասենեակբ
պաշսէն.ասլէս գորհ՜ի
սկսի շուտով
;
Նո բ օբէնւքին
մ
ան բ
ա
մ ա սն
ո ւթ
ի ւննե ր բ
քննելէ
սաա
ջ ,
անւՀբամե
շշտ
կբ նւկատենք
Համ
աոօտակի
պարգել
թէ
ինչ
էինք
եւ ինչ եգանք : Բ՛է
ինչ
՚ւլէ"
ագատ
«Հ՚աւյ՚ա.սսւան|ւ քաղաւքացի»/
աստիճանէն
ի–
ջանք «Նանւսէնեան
գ.ագթակսւն
՝»ի
Հանգամ
անքին
։
Եւ
թէ
ինչպէս
Հ
՛ս յկական
գ ե՜սպտնաաո
ւնւնե բն
ու
Հ իւպա
տոսբ
աններբ
վեբս
՚հ
ուեցան
Գ՚սգթականաց
^
գբա
սե՜նւեա
կնւե
բու
,ո իոնւց
ի րաւա
ս
ո
լթ
իւնւնւե
ր
ր
քա–
ռորգ գարու
բնթացքին
ՀեագՀեաէ
կրճատուեցան
, Տ
Հ
առնելու
Համար
ա յսօրուան
վիճ ա կին ;
՚
X
ՀամաչխարՀային
առսՎինւ պատերագմ
ի Զինա>–\
գաւլարբ
Հաճելի
անւակնկալ
մբ վերտսլաՀահ
էր՛՝–
Հայ
բեկորներուն
, ոբոնք Աեհ՜ Եղեռնի
սարսափ
-
ներէն
Հրաչքով
ազատահ՝
Աուբիոյ
եւ Աի^ագետ–
քի
/սնյ
ապատն, երէն
կբ վերադառնային
դէպի
իրենց
ձննդավայրբ՝.
Ա^ոնք նոբ կ՝իմանային
թէ
1918
Ա՛ա
յիս
2Տէ
ի վեր
սաՀմանին
միւս
կողմ բ ստեղ -
^ ուահ
էբ աղատ
եւ անկախ
Հա յաստանի
Հ՚ս/նբա՝"
պեոաւ
թիւն
մբ, որ
իր
պաշտպանութեան
տակ
կ՝ ս։ոնւէ ր աչխարՀացրիւ
Հ այո
ւթի
ւնբ
:
« Ամենայն
Հայոց
Հայբապետռւթենէնէ»
ետք
կ՚ունենայինք
վեբջապէս
նաեւ
«Ամենայն
Հայոց
Հան բապետութիւն»բ
։
թօթափելով
մեր վրայէն
թրքական
եւ
ուրիչ
օ.քաբ Հսլատակոլթիւննեբբ
, մէկ
օրէն
միւսր
կր
դառնայինք
«Հայաստանի
քաղաքացի»
, կբ ճամ -
բոր՚լէինւք
Հայաստս/նի
Հանւրա պետ
ութեան
Հայա–
յեղու անցագրով՛
իսկ
մեր
ինւ քնւ ո լ
թ
ե ան։
թոլգթե
-
լաւն
վրայ
«ձշ
ՈՅէ10Ո31ւէ6 ճոՈ6Ո1ՇՈ116»
կբ
ԳրէԻ^
Ֆբանւսայի
ել
այլ
Օտաբ
երկիբնեբու
մէ^,
ին՛չ որ
–մեհ՚սսլէս
կբ
փայվւայէբ
մեր ագգային
արմանա–
պատռլոլթիւնր
եւ
Հպտբտոլթեամբ
կբ
լեցնէր
մեր
ււ
րտե
ր բ
:
Հա րսստանի կառավա
բո
լթեան
առաջինէ
ղոր՜
հե
բէն
մէկն եգալ
գիւանւաղ իտական
կապեր
Հաս -
աատել դասակից
մեհ պետութեանց
Հետ ,ղեսպա–
նտ
ատուննե բ եւ
Հ
իւպա տ ոսա բաննեբ
բանալ
անոնց
մայբսւքագաքնեբուն
մէ^
, մանաւանգ
Պաաուիբա–
կս՛ թիւն
մբ
ղրկել
Փաբիղ,
ուր
կբ
ղումաբուէր
նՏագագոլթեան
իյ
ո բՀ
բղամողո
վբ
, գհելռւ
Համար
աշխսւբՀի
ն
,հր քարտէսբ
եւ տնւօրինելու
Համար
պա րտուահ
սլետո։ թեանց
եւ ճնշուահ
մոգովուրդ–
ներա
ճա/լաաաղիբբ
:
Հա
յս
,ստան
ի
Հանրապետութեան
Պ ՛սաո ւիրա -
կո՛.թիւնր՝
նա խագտՀ
ութ եամբ ոէյբաց1տաԼ
Աւետիս
ԱՀարոնեանի՝
1919
Յո՛ւնուար
\\ին
Պ՚ոթռմէն
՚^՚-Բ ի
՛ւ իէ րա–^
շ՛՛գ ենաւո՚ի
ճամ
բա
յ Կ՚ելլէր
գէ՚գի
Պո–
լիո,
ուր
կբ
Հասնէբ
երկու
օբ
վեբջ՛, Շաբաթ
մբ
3.—
ԶՄԻԻքԻՆԻՈՅ
ԳԱՎՈՒԹԻՆ
ԳԵՐԸ
ՀԱՑ ՄՇԱ
ԿՈՒԹԱՑԻՆ
ԶԱՐԹՕՆԲԻ
ԳԱՐԱՇՐՋԱՆՒՆ
Գեցարուեստբ
մշա1լոյթի
յարակից
մէկ
^ ի ՚ ֊ ղ ր
կը կազմէ
: Բայց
ի՞նչ զեգարուեստ
կրնայ
սպաս–
ուիլ
Հի^գ կամ
վեց
Հաւլար
Հոդիէ բաղկացահ
Հա^^
մտյնւքէ մբ, ինչսլէս
որ էբ ղմիւռնաՀայ
գաւլութբ։
ԺԸ.
զարու
սկիղբբ
եւ մինչեւ
1
850՛"//"՛^»
թր–
ւականբ,
ինչպէս
ամէնւ տեզ,
այնպէս
եւ
Հոս,
կրօնքն
ու եկեղՇցին
են։ որ Հայ
Հալաքականու
-
թիւնւնւե բու
գեղա րուեստ
ին գրգիռ կուտա
յին : Գե–
ւլաձայն
գպիրնւեր
ու տիրացուներ
մասնաւոբապէս
կբ ւինտռ ոլէիւն
ու կբ քաջալերուէին
մոգովուր
֊
դէն;
Թ՚ոաբոյբ
եւ Համեբգներբ
իբենց
մուտքբ
գոբհահ
չէին
գ ե ռ մեր մէջ֊. Ոչ ալ մեղմէ
չատ
ա -
1
-ելի գաբզացահ՜
ազդեբ
ունէին
ա յսօրոլա
յ
նմ ան
կազմակե
րսլո ւահ թատերական
եւ ա յլ
եբ՚լչակս/ն
իսումբե՜ր , որոնք դեգաբոլեսւռի
արդի
լա
յն գար
-
դացումին։
եւ տաբահ-ումինւ
չաբփբ
նախատեսել
տային
՚,
1 8 5 0
՚ ^ ^ ՚ « Տ «
թուականներունւ
կարհեմ
, , Զմիւռ
-
ն։իո լ ազզ ա քին իշխանս
ւթիւ
նւբ , Կ • Պոլսոյ
ն շանա–
ւոր
զոլիբներուն
քով
կբ զրկէ գեգաձայնւ
վարգան
Փ՚՚՚՚իաւլեանբ
(Տիրացու
Վարգան)
,երղեցռղոլ
-
թեան
եւ ղսլրռւթեան
ա րուեստ բ
կատաբելաղոբ
հելոլ
Համ տր
:
Ասկէ առաջ,
Զմիւռէ՚ի՚Ոք
փնւոռուահ՜
գպի
րնե —
բու
կաբզ
ինւ, Հալանւականէ
է որ Տէր
Ցս՚թ՚ան
՚Լա–
նանէգե՜ց ինէ եւս , Հակառակ
իր բաբձր տագանւգ
ինւ ,
երզահ
ԲԱայ
Ա՛ Աաեւիանոսի
եկեգեցիինւ
մէջ,
ո–
րովՀետեւ
իր թոռն
ալ րաբձրաձալն
գսլիբ
մբ ե -
գահ
է , եւ
ձայնն
ալ՝
ինւչպէս չատ
մր յաւոկոլ
-
թիւններ՝
մառանգական
է ։ Պէաք է նկատի
ունե
ն՛ալ
այնւ ւղարագանւ
որ «տիրացու»
բառբ
այսօբ
-
ուան պէս
նսեմին
Հւսմամիա
չէր եւ ոչ ալ
«ղւզիր»ը
նշանակելի
: Զմիւռնիոյ
ազզային
իշխանութիւն
-
նեբր
միեւնոյն
եռանղբ
ցո քց կուաան
նաեւ
ն։ էլա բ -.
չութեան
Հանւդէ պ ^ եւ ե՜րբ տկնբախ
բնդո ւնւա կ ո
լ -
թիւնւ
մ բ կր տեսն/ւն
տեղացի
երիտասարդ՝
Պօղոս
Թ՚ոզիկետնի
մէջ
(որ յաջոզութեամբ
քանւի
մբ
սուբբեբոլ
պատկերնւերբ
կը գհէ) , չեն
վաբանիր
սւգգայինւ
հախքով
նկարչութիւն
ուսանելու
գրկել
գայնւ Եւրոպա
, ուր քանի
մբ տարի
մնալէ վերջ
,
երր
կր ՚իերագաոնայ
իլլմիր,
կր նւկաբէ մաբզա
-
չավւ մեհութեամբ
սլատկեբբ
Ցիսուսի
թագման՝
որու վերեւ Աստո
ւ ահամսւ
յրբ
կուլայ
իր
րնկեբէքլ–
Հինեբով.՛.
թաշկինւակ
ի ձեռին։
Գմուաբ
է ան ^
շուշտ Հաւատալ
թէ քսանւ գաբ առաջ
Հրեւււք
կին
մր թսւշկինւտկ
գոբհ՚սհահ
րԱա
յ՝ երես
կամ
քիթ
սբբելոլ
Համաբ,
մինչ,
այսօբ
իսկ շատ
մը կի -
ներ , գ ե ռ
իրենց
շբջազզ
՛լ ես տին քգանցքով բ
կամ
գոզնւոցի
Հակառակ
կոգմով
կյւ փոխարինենւ
անոբ
անՀ բամե շառ լթի
ւնբ
:
մնա
լէ ետք
Օո՚ք անեան
կայսրութեան
մ ս՚յրաքա
-
զա
քին
մէջ , որ գբաւուահ
էլ՛
Գա շնակիցնւերո
ւն
կոգմէ , Պատուիբակութիւնբ
Ցունոլաբ
20ին
կբ
մեկնէր
Պոլսէն
եւ Աալթայի
ու Աարսիլիոյ
ճամ–
րո՚է Փաբի՛զ կբ Հասնէբ
Փետրուար
4ին ։
Գիւանագիտական
առաջին
նե բկա յացուց
չո
լ -
թիւնն
էր այս դաշնակից
մայրաքագաքի
մբ մէջ,
ո բ ա յդ
օբե բուն քաղաքական
ամ էնէն
կա
րեւոբ
կեդրոնն
էբ ։ Հ՛ Հ ՚ ՚գտտուիբակոլթեան
վիճակ
-
ուահ
էբ շատ
կաբեւոր
՛լեր մ բ ։
Ասիկա
Հայաստանի
կառավարութեան
ներ
1
կայացուցիք
էր ոչ միայն
Ֆրանսայի
, այլ
բռլոբ
«դասակից
ու բնկե րակից
պեաութեանց
մ օա»
եւ
պա չտօնւ ունէ բ
մ ասնակցե՜լոլ
Փարիզի
հյագաղոլ
-
թեան
իյ ո
րՀրզամոգցվին
Իր
"՛յ՛* Հանգամանքով
էր, որ
1920
Օգոստոս
\Օին ստորագբեց
Աեւռի
գաչնագիբբ,
դաշնակից
պեաութեանց
նե րկա յացո
լց ի չնե
րո ւն Հետ
Հաւա
-
սար
գիհի
վբայ։
Այո դաշնագբին
%%բդ եւ
89քււք
յօդուահ՜ն^երբ
պաշտօնապէս
կբ սաեգհէին
«անկախ
ե
՜լ
մ իացեալ»
Հա յաստանբ
։
Հ. Հ . Պատուիրակութիւնն
էբ , որ
Երեւանի
կեդրոնական
կառավա
րո
ւ թե ան ՀբաՀտնւղով
դիլա–
նագիաական
նե բկա
յաց ո լց չո ւթիւնւնե
ր ել
Հիլլգա–
տ ոստ բանն եր Հաստատել
Լոնտոնի
, Ուո շինկթբ .
նի. Նիւ Եոբքի,
Պերլինի,
Հռոմի,
Աթէնքի^
Պուք
րէշի^
Ա՚՚ֆԻ՚"յԻ,
Մարսէ
յլի ել այլ
քազաքներոլ
մէջ
:
Փարիզի
մէջ Հ. Հ. Պատուիրտկոլթեանւ
կոզքին
առուռսաւ
Հիւպ ատոսա կան
զբասենեակ
մբՀՕւց^^–
բ՚սց
. ^ - -
ՇՇւԽոտ) ,
որ իրեն դիմռգ
Հայերուն
կուտար
Հա -
քասաանւի Հանրապետութեան
անցագիբ
,
հննդեանբ
վ/լա քաթսւզթ
եւ պաշտօնական
ամէն
կարզի
թուղթերբ,
ինչ որ մեհապէս
կբ դիւրացնէր
մեր
տար
Հիւպատ՜ոսարաններբ
առանց
այւեւայլի
կ՝րնլ–
դոլնէին
ու կբ վաւերացնւէին
Հ. Հ՛ Պ–
Հիւպսւտո–
սական
գբասենեակնւերէն
տբուահ
բոլոր վալեբա
-
թուգթեբր
, ինէչ որ մեհապէս
կբ զիւբացնէր
մեր
Հայրենա1լիցներու
գոբհբ։
Հա յաստանի
խո րՀ րղա
յն ա ցո է մ էնւ ետք , տա
-
Թերեւս
ղմիւռնաՀայ
՚^կաբիչբ
չէ ուզահ
/
Հայրենայլիցնել՚՚՚ւն
՚ ղ ՚ ս չ ՚ ^ կ ի
.ք^՚՛^
ք
՛՛՛մ.
Սյ
սուցադրել
՚լ՚՚եՀիկ
կիներու աստիճաՆովբ
^
ջերմեռանգ
զ՛լացումները
չղայթակզեցնելռլ,
^
մար։
ԵԼ սակայն,
այգ սլ՚սակերը,
Ա^ագ
Ուրբաթի
թաղման
փառաւոր
տօնակ՚ռաա
րո ւթեանց
«րլ,^^^
կր կաւլմէբ,
մինչեւ
մեր
Օրերը,
որու ի աես՝ Հ^^^
ւաաացեալ
Զմի՚^՚՚նաՀայեր
եւ ՀայոլՀինեբ,
Բրի^^
աոսի իրական
ւլերեղմանին
առջեւ
՚լտնոլահի
պէս,^յաբաասուս
՚իղ^կելով
Հողեւին
կբ
վերսլ^,^
նային
:
Այս
բնդՀանուբ
յուղսւմր
եւ սլացումբ
միայն
յուչաբե բելով,
կրնանք
իրաւամբ
Թագիկե^^ի
այղ ՚գաակերբ
նկատել՝
եթէ
ոչ գլուխ
դորհոց
մր^
գէթ
յաջոգահ
նկար մր։ Ամէն պաբագա
յի ս,ակ ^
աներկբայ
ենք որ Հեգինակբ
պիաի
կրնար
^բ .
ւոա՚լրել
, թերեւս
շատ
աւելի
յաջոզներ
, եթէ ա ^
նողորմ
ախաը
հս՚՚լիկ
Հասակէն
կենազբալ
^ ^ յ , ^ ^
զ թ ք ։ Իր եզբայրնեբբ
Հաստատեցին
«Թագիյլէ^ւ^
նշանաւոր
տսլարանբ, սլատկե բաՀանո
լ
թեան
Լ,
այգ արուեսաին
բոլոր
յաբ՚ոկից
ճիլգեբբ,
(վիմա
գրութիւն
,եւայլն)
գարգաւյնելով
։
Պօղոս
Թ՚^՚գիկե՚^^՚է՛՛՛՝
աոաջ, լսահ
եմ Հ
բիչի
մբ դո յութիւնբ
Ւղմիբի
մէջ,
որուն
սակայն
ոչ անունբ
կր յիշեմ,
ոչ ալ արտագբահ
գոբհերոլն
վրայ
գազա՚իաբ
մբ ունիմ
։ Անկասկահ
ան
ալ
սուրբերու
պատկել/ներ
նկաբոդ
մբ եզահ պէաք
է
բլլա
ք •
Աւելի
յետոյ,
քցասկալեան
եղբա
յ
րնւե
րէնր՝ մին
մեհ
ընդունակութիւն
ցոյց տալով
նկարչոլթւան
եւ փոբաղրութեան
մէջ, տպարան
մբ կբ Հասաա
աէ,
ուր՝ վիմագրութեան
եւ գինկօկրաֆի կատա–.
րելագորհեալ
ղոբհեբ
կ՝աբտադրոլին
:
Հայ
թատրոնի
պատմութեանւ
՚քէջ ալ Զմիւռ
-
նիա ունւեցահ
է
իո Համեսա
գերր։
Առաջին
անւ -
գամ.
Տէր
Ցո՚Ր՚անւ
Վանանգեցիի
երկու
թոոնեբը
Հա /ոց սլաւռք ութենւէն
քա.լու.ահ
ն.իւ թերով
յօրի -
նահ
են ոզրեբզ
ոլթիւններ
, որոնք
ինչքան
ալ սկս.
նւակե ւիորձեբ , յաջոգահ
ղոբհեր
կբնւան նկատ
-
ուիլ՝
թէ տ՚լգա
յինւ գւլ՚սցո ւմն՛ե բո՛ ՚ոեսակէտով
եւ
թէ իրենց
գբակո
/՚1ւ
ու թաւոերական
կառուցուահ
-
քով ։
ինչսլէս
Ա՛մէնւ տեղ , Հոս ալ , թատեւ։ականւ առա–
ջինւ
փո բձե բ ր
ուսոլ
ցի չնե
բո
ւ
եւ
գ.պրո ցական
՜բա րձրտգ ո քն
գ ա ստ բ աննւե րո
լ
ա չակե բաո
ւթե
ան
ձեռքով կատա բուահ
են ։
Մ ես բոսլես/1յ
ւիա րմարանւ
քւ թլլւնւզ՚ա բ ան ինւ ՚ ^ է ջ
տաբիներ
աուււջ տեգի;
քլ ո լնեն անւ նւաիս գվւչեբա
քին
լսարանւականւ
զ ոււքա րո ւմնե բ եւ յետռյ՝
թս՚տհբս՚–
կան
ն երկու քսւցո ւ։քն եր :
1860
թ ու՚սկաննւերուն
,
սւ
յնւքլլւն խո րասլէս
կր
գնաՀատուին,
Մեսբոպեան
վլա րմա րանւի
տարեվբ–
ջի Հանգէսինւ
տռթիւ
աչակերւոնւհր՚ււ
կոզմէ
տրո
-
ուահ
նե բկա յացո ււքնե բ ր , (որոնւց գեոուսո
քցր կ^ՐԼ՜
լայ Աաբգիս
Միբիճեան
, բնիկ
Զ՛^ի՛^"՛^՛Ի՛՛՛ՏԻ)
եէ.
կալին
ամբոզջ
ութ տարի,
Հ՛Հ՛
ՊատուիրԱքկո՛– -
թեան
Հիւպաասսարան.՚նեբբ
չար ունւ ակե
ցիւն։
իրենց
գոբհունէութիւնբ
Փարիղի,
Մաբսիլիոյ,
Հոոմի
Գ
Պուքրէշի
ել այլ քագաքներոլ
մէջ։
ԽորՀրգային
իշիսանութեան
ճանաչումբ
գաշնւակից
պետու
-
թեանց
կոզմէ՝
տրգելք
չէ բ
եզահ
Հայաստանի
Հանրապետութեան
Հ իւպաաո սա բաննե
բու
՛լոր -
հունէոլթեանյ
;
Մինչեւ
1928
Միացեալ
ՆաՀանռչնեբն
ու Հարա
՛ւային
Ամերիկայի
կարդ
մբ երկիրնեբբ
կ՝բնդո՛– ՜
նէինւ Հ՛ Հ՛ անցազ իրնեբբ
, իսկ ԼեՀաստանւ
ու Ջե–
իսոսլովաքիա
սւնւոլայման
Հայ յլա/լա^
անցս՚՚լիր
կՐ
պաՀանջէին
իրենց
երյլիրնեբբ
Հաստատուիլ
ուզող
Հայերէն։
Ֆր՚՚՚նսակտն
իչխանոլթիլններր
մինչեւ
՚իեբջ
Հ՛
Հ.
Պ՚սաոլիբակոլթեան
Գբասենեակբ
կբ
ղրԿԷԻ^
իրենց
գիմոզ
բոլոբ
Հայեբբ,
ինչ
Հոլատակութեան
ալ որ պաականէին
, ^էւՀՃ\էՅ\ ձ՝Օոփո^ առնելու
Հ՛"–
մար
;
Գաւառներու,
ինչ,.լէ,լ
նաեւ
Պելճիք՚սյի
"՚֊
Զուիցերիոյ
Հայեբբ
նսյնպէս
Հ՛ Հ– Պաաուիք"՛
՜
կութեան
Փ՚սբի՚լի
Գբասենեակբ
կբ գիմէին՝
սաա՛
նտլու
Համաբ
անՀրամեշա
վա ւեբա
թո
լ զ թ ե բ բ
հննգեան,
ամոլ։։նոլթեան
, մառտնգոլթե։սն
, "Ո ֊
վորոյթ՚եբոլ
վկալտգբեր,
օտար
լեւլուով
խմբո"
գրուահ–
պաշտօնաթոլզթեբու
թաբղմանութի՛^
»
"տսբագբոլթեան
՚լաւերացում
, բարի
՚էաբո՚ց
վ ք
կայաթոզթ
եւայլն։
Այս
՚Ա՚ճակբ
տեւեց
մինչեւ
1928/.
ամառրք
երբ այլեւս
գաշնւակիցներբ
տեսնելով
խորՀբզ՚՚՚յԻ^
իշխւսնոլթեան
ամբաւզնգումբ
եւ գոՀացում
ւոս՚լ՛"–
Համար
անոր
կբէլնակի
պաՀանջներուն
,
ո՚-՚լեցՒ
՚իերջ տալ
ար.ոա..աՀմ,սնի Հայերուն
եւ
Ո-ու՚՚եր"՛^
վայեքսւհ
աղղային
քագաքացիի
Հանւգ ամ լոնքին
ե՛–
"՚ոեգհեցին
նոր իրաւական
՚Լիճակ
մբ անոնց
Հ՛"՜
մւսր։
Ոբռշեցին
«Հայասա,ոնի
Բազտքացի»ն
ղՈ
՚Ր՜
ձնել
«զազթա1լան.՝
Հա յ յլա կան
հ ագ ո . մ ո վ»
։«/^՛"^"
քագաքացի»նեբնւ
ալ զարձ,ււն
«զազթական,՝
ոու
֊
սական հադոլմով».
ԱՀա
թէ ինչպէս
։
ՀՐԱՆՏ
-
ԱԱՄՈԻԷԼ
Fonds A.R.A.M