լ լ րէ^\1ւա Չսօւաււյ՛^ /\ւտճիյւէ։\
|^Ն՚տ^^
Սօռձէ
էո 1925.11.€.Տ. 3:6.286
ԹուՍոպի պկը տեդի տուաէ
17, է^ստ ՕՅատտատ
֊
է^^էՏ (13՛)
Աեււօ
: 70Լ6ԱՇ
ՎեցաԱ-Ա. 1100 ֆր–, Տար. 2200, Արա • 3000 Փր
էտԼ Շ06. 15-70
ԳիՈ 10 ֆր -
9^
1678֊63
1)1՜ւ^^հ7՜30՜1«^1^Տ
1952 Կիրակի 30 ՄԱՐՏ
28րդ ՏԱՐԻ - 28^՛ ձոս66
6726֊՚Նոր շրջան թիւ 2137
ՄԵՐ
ԻւՕՍ-ԲԸ
Յաճախ գող մքլ կ
՝ոլ
.նԼնանք, երբ
յանկարծ
ներս կբ մանէ Հեոաղրական
ոչաչաօնեաՆ
, կապ .
աորակ
թղթիկ
մբ ձեռքբ..
Ս՚յգսլէ"
եղաւ
•հինղչաբթի
օրալ, երբ, Հեւ. //
Հեւ. աշթաաանքի
սյենգին
մէք, երիաասարգ
պաշ֊
աօնեան
Հեռագիր մբ կբ յանձնէր
,
նշանակելով
ժամ
բ ;
Արգարեւ,
մաՀագոյմ
մբն էբ նորէն,
« 9 * " ՛ " -
պար
իփէկեան
մեոալ. այս աոաու.» ։
Ամիսներէ ի փեր , սեւ. գիներբ պակաս շեն
մեր
թեբթեբու.
առաջին
էշեբէն :
Գուժկան
շարքբ
քհոլբէնով եւ Շանթով սկբ .
սալ,
անցեալ
նոյեմբերին
, ել գ ե ռ կբ
շարունակ
ով՛։
Առանց
Հաշուելու
խսնարՀներբ,
անծանօթ -
ներր կամ ուրիշ
աղղային
գէմքեր :
Ան-էրաժեշտ չէ որ նոր փոսեր
բացոլին
, ան-
գամ
մբ եւս յիշեցնելոլ
Համար թէ՝
գիրքերբ ,
ս՚սպարէղնեբբ,
ճակաաներր
կբ պարպոլին
փրգո .
աի/ւչ Համեմաաութեամբ։
Աւելի, շուա քան կր սպա.
սէինք :
ԱնՀեաացողներբ
մեծ մասոփ անոնք
են
Որ,
ա բ ֊
գէն
«փասաակեալ
եւ բեռնաւոր»,
երեսուն
աարի
եւս
քամեցին
իրենց երակներբ,
օաարսւթեան
մէչ–.
Ցմրուր
ծծելով
յողնւսւթեան
,
յուսախաբոլ
-
թեան
, աաււապանքի
լեղին :
Ցիրուցան՝
ի սփիւռս
աշխարՀի,
արմաաաիսիլ՝
բաղմութեանց
Հեա, անոնք
շարունակեցին
ծառա
յել
ժողոփուրղին
եւ
Հայկական
մ շակո յ թ ի ն , Հա -
մա-ձայն
նոր
պայմաններուն
:
Այգ փասաակին մէկ մասբ եթէ կԳրեւայ
Հբ–
բասլարակին
վրայ, շատ կայւեւոր մաս մբն ալ ձե
ռաղիր է կամ ծրագիր
;
Տեսանելին,
շ՚՚շավէ11^էձ
Հասաատութի՛
•
" ՚ * Ղ ^ | ^ * ւՐ՜
Հ լ^աէուսբ ա՛կո ւթիւե
^ – ^ ^ ^ օ /
յութեան
շի կարօ–
ս՚իյւ
։ Անացեալր
գնաՀաաելՈլ
Համաբ,
պայմա՞ն
է որ ղուժկան
լուրեր
Հասնին • • •
Համաղգային
բնկերութեան
կեղր. վաբչու -
թիւնբ
քանի
մր ամիս
առաք
Հրապարակ
Հանեց
Նիկոլ
Աղբալեանի
«Գասա
իսօսութիւննե
բ բ» :
Գբքին
յառաք արանբ
ղ րած էր ողբացեալ
Գաս -
պարբ, Հարաղատօբէն
պարղելով
Աղբալեանի գի
մաղիծբ եւ խառնուածքբ
:
-
« Ի ր պաւշտածր
հ ա յ ո ւ թ ի Ն ն ն
էր,
հ ա յ
մշա -
կոյթը իր բււլոր աուեա1լնեբււվ, հայ կր-օնր , հաց
եկհղհցին , հայ լեզուն . հաւյ դատը , եայ գիրր ,
հււսյ պաամւււթիւնր, հայ գրյայկաւնաւթիւնը իր բռ–
լոր երեսներով, հայ երաժշտութիււնւը, եաւյ Աար–
աարասլեաութիւնը :
Ամ բոգքական
Հայ մարգն էր,
իր
ա ռ ա ւ ե
լութիւննե բով
ե ւ
թեբութիւնւներով» :
ԱնՀետացալներէն
շատերուձն
եղաւ այս գա -
լանանքբ
, խանգավառ
պանծա ց
ո
ւմ
Հա
յկական
Հանճարի եւ ստեղծագո
բծութեան
, որուն
ծառա -
յելու պատրաստ
էին մինչեւ
վերքին
չունչբ :
Հիմ ա որ ՀեաղՀետէ կր նօսրանա
յ նուիրեալ -
ներու ա քգ սեբունգբ
, անչուչտ
մեր
առաքին
մ տա–
Հողութիւնբ
պիտի
բլլայ
լեցնել
պարպուած
գիր
քերբ : Նոբ եւ աւելի
աբգիւնալէտ
անգա
ստաննե
ր
բանալ
մռայլ
փոսերուն
վերեւ :
Այս
պարտակտնութիւեբ
կբ թելագրէ
բաղ ՚
մապատկոլիլՀ
ձակատներբ
գրաւել
մէկի
տեղ
ե–
բեքով։ Ոչ միայն
իբբեւ
Համրանք
, այլ
ե լ
իբբեւ
արժէք :
իրաւունք
չունի՛՛նք
այս
ճիգբ
պաՀտնքելու
նոր
սե րո ւնգէն
, որ կբ վայելէ
բաղմաղան
առա -
լե լութիւններ
;
Տաբէցներբ,
վաստակալՈրներբ
երեսուն տա -
ր ի եւս
գիմացան
ու տպեցան
,
գիւբացնելոլ
Հա -
մաբ նորաՀաս
ուժերուն
մուաքբ։
Անոնք չաա
մ բ ճամբաներ
Հարթեցին
վաղ -
ուան Համար,
իրենց
եաին
ձղելով
թանկաղ
ին ժա–
.ռանգոլթիւն
մր։ Միշա
այն Հաւատքով
թէ
պիտի
ունենան
գերագանց
յաքորգներ
,
/ « ՞ Հ ՞ / ՛
ճակատնե
րուն
վբայ :
.Եւ անշուշտ
կ՚ունենան
, եթէ նորերբ
իրենք
•ամէնէն
առաք Հ
ալա
տան
իբենց
կոչումին
ել կա.
բողութեանց
;
Ժամանակներբ
այնպէս են որ տնտնալու
, բն–
կբկե/ու
, մեկուսանալու
իբաւունք
չունինք
Ա քգ իրաւունքբ
չունին
մանաւանգ
եբիտա -
սաբգներբ,
ինչ ասպարէղի ալ պատկանին
:
Ասսլարէ՛ղ,
մէկի աեղ
երեքով։
Ո՛ւր որ ա,
պտնուին
:
Ե •
ՈՀԲԱՏԵԱԼ
ԸՆԿԵՐ ԳԱԱՊԱՐ
ԻՓԷԿԵԱՆ
(Մեսած Պէյրութի մէջ, Մարա 27ի^)
Օ Ր Ը
Օ Ր Ի Ն
իրէկ հետենեհսլ նսւմակը սաացայ «(^աբեկսւմ
ընթերցողէ մը» :
֊ « Աիբելի
ՎաՀԷ, Հ<Տառաք»ի
2132
թիւին
Հէք Պ՛ Ա– Պ՚"րթեւես.ն
գրութիւն
մո ստոր՚Սէշր-^քծ
է, սրուի կբ բացատրէ
իր Հ՛ամերգին
ձաիսողման
սլատճառներբ
: Այս
աււթիլ
/ յ
մի՛քի
՚"յԼ՚՚ց
կր մե -
ղտգրէ
ֆրանսախօս
երիտասարգներբ
, որոնք
չեն
Հասկնա քւ
թէ՝
«Թս՚դւորբ»
կր նշանակէ
փեսայ ,
«՚քէբւո՛
մաւյր, «գլույս աըմբող»^՝ աավուլ • • •
կԳրեւի Պ– Պարթեւեան
ինք ալ չի Հասկնար
աքդ
եր՚լին
բառերուԽ
իմաստբ,
որովՀետեւ
խնգ -
բոյ առարկայ
երգբ
Հայ ժողովրգական
ղաւեշտ\ա–
կան
երգերէն է , ուր Հ՚աբսնեւորնեբբ
Հարսբ փե -
սային
տունբ տարած ատեն,
՚իեսայի
գրան
աոքեւ
կ՚եբ՚լեն
.
Թաղւորի մէր դոնս արի՛,
Տե՛ս քե՛ ինչեր ենք րերե,
ճ ա | Նր ա կ
մաւնող ենք բերե ,
>7ամ իստիկող ենք
բ ե ր ե ,
Տայսա աւլող ենք բերե ,
Գլյսոսդ ղմբաղ ենք
բ ե ր ե
.
« Գլխոլգ
գմբոգ » կբ նշանակէ
գլխուգ
ղաբ–
նող». ուրիշ իսօսքաթ
մեր բերած
Հարսբ
փորձանք
մբ պիտի
բլլայ
գլիւոլդ :
Ջէ՛՛ք կարծեր թէ
ՀՕՐՐ
օրին» մբ կ՝աբժէ Պաբ–
թեւե՚ս^ւի
սա
աավու^ր :
Եթէ ս՚ռկայն
անխուսա ֊
փելի
Չիթունք^
առաքնութիւնբ
չէ շաՀած»
• • •
Այս կւաւր-ն եւ աղղ ու դասէն ետք, անշուշտ չէք
սպասեր ՛որ ես ա^ ձեր գլիաւն «դմբալ» մր դսա–
նամ. աղի - լեղի իւոբհրդածութիւններով:
« Յառաք
»ի խմրագրութիւնը գիտէր թ է ի՛նչ
րսեյ կ՚ուգէր, երբ կ՚առաւջարկէր որ •ուրիշ իթա -
ղեկներ եւ մասՏաւգէւոներ ալ աթտայայտուին :
ՎԱ1հ
ԳԱՄԱԱԿՈԱԷՆ
կք Հեոագբեն
թէ ռումբ
մր
"1"՚յթեցաւ
ամերիկեան
տեղեկատու
ղբասենեա -
կին
մէք, քանգելով
չէնքր եւ սպաննելոփ
անթելի
պաչտօնեան,
24
տարեկան
երիտասաբգ
մբ :
ՋԻՒՆ - ՋՄԵՌԸ փերսկսաւ
ամբողք
Ֆրանսայի
մէք։
Առքի
օր ձիւն տեղաց
նոյն իսկ Փարիգի
մէք,
իսկ
քիչեբբ՝
տեղատարափ
անձրեւ :
ՆՈՐ
ՆԱՒԹՈՒՂԻ
մբ (Փա,Փ Վ՚"յն)
սկսաւ
բսմեիլ
Հիւսիսային
Իբաքէն
Պանիաս
ԼԱուբիա)
,
՚Րէրքոլքի
նալթաՀոբեբէն
800
քիւոմեթր
Հեոոլ :
Պի՚ոի
կրնայ տարեկան
14
միլիոն
թոն
Հում քա -
բի՚-ղ
մւոխյսգրել :
ԱԶԳԱԺՈղՈՎԻ
ղինտթափոլթևան
յանձնա -
•խումբին
խոբՀրգա
քին պատոլիրակբ
, Մալիք, առ
քի օբ կարղե
Հրաւիրուեցաւ
, երթ նորէն կր պրե–
ռէբ թէ Ամե– ի՜կա՛, իներ ր մանո1,ներ
ձ–; ..՛ծ են ՛Ր՛ ո–
րէտյի
մէք
ՆՈՐ ՎԱՐԶԱՊԵՏ
ՄԸ՛֊
ԱԶԳԱԺՈՂՈՎԻՆ
ՈՒՎ -
ՎՈՒԱԾ ԳԱՆԳԱՏԱԳԻՐԸ
ԵՏ
ՊԻՏԻ
ԱՌՆԵՆ–
ԲԱՐԵՆՈՐՈԳՈՒՄՆԵՐ՝
ՆԵՐԲԻՆ
ԻՆԲՆԱՎԱ–
ՐՈՒԹԵԱՆ
ՅԱՆԳԵԼՈՒ
ՀԱՄԱՐ
Իբրեւ
Հետեւանք
Ֆրանսայի
Հանրապետու
-
թեան
նաԼսագաՀին
միքամտոլթեան
,
Թունուղի
՚՚ւէյքԼ
Վերքին
պաՀուն
Հաւանեցալ
նոբ եւ չափա -
լոր փաբչապետ
մբ նչտնակել, Պ՛ Շենիքի
տեղ,
Որ
աքսորուած
է երեք նախարարներուն
Հետ, իբ
բեւ պտտասխանատոլ
նեբկա
յ կացութեան
: Ն"Ր
փաբչապետբ,
ԱալաՀէտտին
Պաքոլշ,
արգէն իսկ
ձեռնարկած
է գաՀլիճին
կաղմութեան
:
Պէյբ
միեւնո
յն
ատեն
՝» անգա րտ ո ւթե՛ան
Կ՛՛ է
ժբ
"՚-՚Լ՚լեց
Ժողովուրգին
,
ե լ
խոստացաւ
եա առ -
նել
Ազգաժողովին
Ուղղուած
գանգատաղիրր
կամ
թ " յ լ չաալ որ ուրի^եբ
ԱսլտՀովութեան
հոբ ՚
Հուրդին
դիմեն :
Պէյբ այս որ ո շո ւմն ե ր բ աուալ
ուրբաթ
օր , եր
կաբ տեսակցութենէ
մբ վերք։ Այգ օրբ
ունկնդրու
թեան
բնգունած
էր Ֆրանսա
յի
Հանրապետութեան
նտխագաՀին
եբկու
նե բ կա
յա ց ո ւց ի չնե
ր բ եւ Թ՛՛ւ ՜
նոլգի
մտբզպանբ,
Պ՛ աբ Հօթլոք։
՚Ագանաւեբ կբ
Հսկէին
պալատին
վրայ,
ունկնգրութեան
բնթաց.–
բին։
հ)օսակցոլթիլԼբ
տեւեց
ճիշգ մէկ ժամ :
Հրատարակուած
տեղեկութեանց
Համաձա
յն ,
"ւէյբ, որ Եշ՛ օր մեբժած էր ք^դունւիլ
մարզոլանւբ,
Հաւանած
է գործակցիլ
ՖքանսայիՀետ
, Հանրա -
պետութեան
նախտգաՀինւ
գիբբ եւ
բտրենոբոդում–
ներոլ
ծրազիրբ
կարդալէ
ետք։
Իբագեկնեբ
կբ
Հաւաստեն թէ նախաղաՀ
բ խոստացած
է
կարելին
վ՚՚ւբձել
, ոբպէսղի
բանակցոլթիլննեբբ
վերսկսԼ՚ն
բտրենորոդումնեբոլ
մ՛ասին : Ֆրանսական
ծքագխ
բբ կբ տրամտդբէ
աստիճանա
րա
բ պակսեցնել
ֆբ՜
բանսական
սլա չտօնէո
լ թ Լ, ւնւբ , տեղացիներ
ք^՚^ճ
եօթբ
ֆբանւսացԼ,
նա
Լսա բա
բնե
րո ւն Հետ ,
աւելի
մեծ
թիւով
Թ ո ւնո
ւղց Լ՛ն ե ր պա չտօնԼւ կոչել
սլեզւսք–
կանւ
զո րծե
բո
լ
մ էք , ԼսորՀ րգա
բան
մ բ
ստեւլծե՛լ
բԼ-գՀ • քոլէաբկութեամբ
, ինչսլէս եւ
Ֆրո^նքեւ
-
թռւնուզեան
ժոզով
մ բ՝
գլխ ա ւո բ ա բա բ
ելմ տական
խնգիրնեբու
Համար :
հ/՚առն
յանձնաժողով
մբ ա յս խնգիրներբ
պի
տի քննէ Ա՛պրիլ 24էն՛ սկսեալ : Այն ատեն
"քիաի
ՀբատարակոլԼէ
բտրենո
րոդումներու
ամբոզքական
ծբագիրբ :
X
Ունկնզրութենէն
ետք , մ ա րզպտնբ
՝ լա յտա
բաբեց թէ
տ ե ս ա կց ո ւթ ի ւն բ
գո Հ ո ւն ա կո լթ Լւ ւն
պատճտռեց
եբկուկողմեբուն
ալ։ «կարդ մբ ան -
^նչսւն տարակաբծոլթիլններ
չեն կրնար
ազդել
.Հաստատուած
սքանչելի
մ թնոլորտին
՚Լր՚՚՚՚՚յ »: Այ
առթիլ
բսալ թէ աղգա յնական
կո ւս ակց ո ւթ
իւնլԼ
Նոր
Տէսթուրբ
կբ զոբծակցէբ
Հ ամ ա յնւա վա րնե -
բուն Հետ , թէ երկուքբ
միասինէ աՀուոարսավւ
էին
Թունուղի
մէք , արարքներ
,ւյ։ռնյւ
՛անցեալ
լուն -
ուարին
յանգեցին
ծանբ
խռովութեանց
, սնկարե–
լիք գարձնե
լով
բանակցո
ւթեսնց
վե րսկսումբ : ինք
Լ՛ զուր վ՛ո բձած էր Համ աձա
յնո լթեան
մ՝ բ
ք՚ան՚գիլ
Պ՛
Շենիքի Հետ, «որ աոժամապէս
Հեռացուած
^՜՝
քաղաքական
բեմէն»
:
X
Նոբ վարչապետբ
մեծ կալուածատէր
մ լ ^
է ^՚– Կ.Բ պատկան
ի վաղեմի
լ^տանիքի
մ բ : քտնա -
մութԼ՚ւն
Հաստատած
է Թ ո ւհ՚ո լ,լե անւ բարձբ
տոՀմի
մբ՝ Պէն Այէտի Հետ, որուն
ա\ղ,ոմներէն
մէկբ
Նափոլէոնւ Գ՛ի Հիւր եղած
է ։
Առաքինիունւուզցին
եղած է որ յաճախած
է Լիսէ Բառնօ
(Փարիզ) :
Աստ Լւճանա բա ր բտ րձրացած
է կուս ակա լութեան
:
1943/՛
Մայիս
\Տին
, երբ երկիրբ
կ՝ ազատա գրուէ
բ ,
պէ
յին
կողմ է վար չապե տո ւթեան
կոչուեցաւ
եւ
այգ պաչտօնբ
վարեց
մինւչեւ
\^47ի
Յուլիս
21 :
Յետոյ
քա չռւեցաւ
քաղաքա կտն կեանքէն
,
բայց
ամոլբ կապեր կբ պաՀէր վեՀապետԼւն; Հետ,
որուն
կատաբեալ
վ ստաՀո
լթ Լ,ւն՚ր կբ
վա
յելէ :
Մ ա րզպան
բ իբ
յա
լտա բա րութեան
մէք բա
ցատրեց թէ Նոր Տէսթուրբ
ա Հ ա բե կ չա կտն կազ -
մակերսլութիւն
մբ չէ , Բ"՛ 13 կ^օգտագո րծէ աՀա
բեկիչ
դոբծակալնեբբ
: «Ասլա՛ ց ուզ ուած է որ Հս՛^՛
մ ս՛ լնավարներոլ
կո զմ է ^ենուտծ
ռոււէբեբբ օգա-ա՛–
զո րծո
լեր
էին
Նո
ր
Տէսթուրի
կուսակիցնե
-•-՝
բուն
միքոցաւ :
Հեռագիբներր
կ՝բսեն թէ ուրբաթ
օր կտ -
տա
րեա
լ Հսւ
)։գա
րտութ ե ւն կբ տիոէր
Թունուզի
մէք։
Կ*բսո
լի թէ պէ յբ պաշտօնէ
պիտի արձակէ
իբ
որդին
ե լ
դիւս/Լապետբ՝
իշխան
Շատլի
,
որ
Հա ֊
մ
Ա
։ձո։ յն չէ Հա շտա բա ր քաղաքականութիւն
մ բ
վա
րե լու :
X
Թերթերբ կբ գրեն թէ նոր վաբչապետո
պաշ
տօնի կոչուած
ատեն , բազմութիւն
մր
խռէւուած
էր իր բնւսկարանին
առքեւ,
թչնամական
ցոյցեբ
•կատարելոլ
Համաբ։
Շ՛ատեր
այն կարծիքն
ունին
թէ Ֆրանսա
լի դերին է
Հ
ՀԱՆԳԱՐՏՈՒԹԵԱՆ
ԿՈՉԸ
Թունուղի
պէլի՚ն արարողապետբ
յանուն մե -
Հապետ
ին կոչ մբ ուղղեց
ժողովուրդին,
ուր կ՛՛ բսէ
թէ «կարգ
մբ մարզիկ
Լսռով ութ
իւննե
բ յառաք
բե^
րեն
եբկոհն
մէք, որոնւց Համամիտ
չենւք մեր ամ -
բողք ուժով
ե լ
ղոյ,ս կր դատապարտէ
մեբ կրօն ,
(Լ8ւր1ք|աւ շաըունակութիւնր կաբդալ դ. է յ )
Fonds A.R.A.M