Հ 6 ԱՏԻ ԱՋ ։^
իր
գոյութիւնը,Գաշնաւկցութիւնշ,մեր
Ա՚ովսէսն է
" բ Ս փիւոքի
մ էջ կըմնա յ սչա շտ ււչան Հա յ ժողո -
՚Լ՚՚^Բգի
գոյութեան
ել մշակոյթի
ղարգացման»։
Ուղերձներ
կարգացոլած– են ճԱրմենիա^
Երիա •
Միութեան եւՀՕՄի
կողմէ :
Ընկեր Տիգրան ԱւագեաԴ^ յոլզումով
եւ խան -
գավառութեամր
խօսաէՒ է Գա էակցութեան
վաթ֊
էքուն տարիներու
բեղուն
գոր1էունէութեան
մասին :
ՀԳաչնակցոլթիլնը
մեր քաղաքական
գաաին Հա
մար իջաւ ասպարէզ եւ կուրհ^ք կուտայ
ամէն տե–
սակ
դժուարոլթեանց
: Հայոլթեան
այս Հսկան թէ
Հայրենիքի
մէջ եւթէ Սփիւռքի
մէջ,
կը
վայելէ
Համակրանքը
մեր
մեհ֊ զանգոլահներուն
:
Գեղա
րուեսաական
րաժնին
մասնակցահ՛ է ծա
նօթ
երգիչ
Արմէն
կիրակ :
ԱԹԷՆք-Ի
մէջ Հ. Տ– Գ՛ 60ամեակր
աօն -
ուաէք է էքոյեմբեր
2()ին մեհ խանդավառոլթեամբ
,
ի ներկայութեան
խուռն
բազմութեան
մը;
Տունա–
կան
աղղային
քայլերգէն
վերջ երգչախումբր
եր -
ղաձ– է Գաշնակցոլթեան
քայլերգր՝
<(.Մչ՚"կ բան -
ու ր՝՝.–ր
1
քաո աձա
յնի վերաձ-ուաձ՜
ե բաժ
չաագէտՅա–
կոր Փավյազեանի
կոզմէւ ՆախագաՀ
ընկեր աոքթ •
Մ– Նե րսէսեան
բացաարահ– է
աարեգարձնեըոլ
նպաաակր,
^Գա շկւակցութ իւն ր վերազարթնումն
է
"՛յն
Հրաշագ որձ՜ ււգ ի ին՝ որ գարերու
րնթացքին
երեւան է եկէււք^ եւ մեր սլաամութեան
մէջ կործ-ա–
նումէ • փրկաքք աղղր։ Վեց գարերու
ղսպուահ՜
ղա–
րոյթի
սլոոթ քքումն է ։ Խ՚եգո՚-ժօբէն
խողխողուածէ
մանուկնեբու
,
լլկուահ՜
կոյսերոլ
վրէժխնգրու
-
իքեան ղնգակն է ։ Վեց Հարիւր
աարուան
մ էջ
ււսւրոլկ գարձած֊
Հայր , մարաիկի ելՀերոսի
վ։ո -
խակերպոզ
ուժն է : Աշտարթուն
պաՀակն է մեր
Հ ա քբենի
ս ր բո
ւթ իւննե
րո ւն , նոր աղ ո յն պսւամ ու -
թե ան կե րաի ^1 է : Փս՚սաաց
ի
Հ երքեդ ա յն
էլա ր–
^իքր թէ յ1՚ ւլավւոխա
թիւնը
կանխաՀ աս էր եւ
պաաճառր
կոաորահնեբու
\
Տետոյ
խօսաձ՛ է ^Աղս՚ա
Օր՜^ի
արտօնաաէր
րնկեր
Օննիկ Զաքարեան
: Հ^Գաշնակցութիւնը
ամէն
բանէ աոաջ ոգի է, նոր րայց րսա էութեան
Հին :
Այս
ոգին էր որ
451/՚5՛
Նառացուց
Աամիկոնէու -
թիւնր
Աասանեաններու
գէմ ։ ինքնասպանս
ւթ
իւ–
նր՝
պայքարելու
րնգունակոլթենէ
լիովին
ձեորն՛–
թափ
ըլլալուն
մէջ կը կայանայ։ Ոչ միայն կայ
անՀատական
ինքնասպանութիւն
, կայ նաեւ Հա -
լաքական
ինքնասպանութիւն
։ Ընկեր
Ո՚՚՚ւրէն
Գալ–
ֆայԼան
(Բ՝ե սագոնի կէ էն) րսահ^ է թէ սլարղ ղա–
ղ՛որ
մ րն էր վիսլային
ել աոասպելական
Հեըոսու–
թիւններու
պաամաթեան
մէջ՝. ՅեաԱ՚գարձ
ակ -
նարկ
մր եւ կամպրսլաում
մր ներշնչման
աղրիւր–
ներոլ
: Սպարգացի
Հայրեբր
իրենց
յառաջացած–
"՛արիքներուն
, երբ այքեւս կր գագրեցնէին
իրենց
սլաբաականոլթիլնները
Հայրենիքին
Հանդէսլ ,
մ ասնաւո ր աօնակատարու
թեամ բ իրենց
ղաւակնե–
րէն
կը սլաՀանջէին
ուխաել թէ պիտի
շարունակեն
Հայրենիքի
Հանգէպ
Հայրերու
պարտականոլթիւ–
. նր : \արւսրաղցի
հերունի
մր ոտքով
ղացաձ– է Անի
I
պեգումներէ
մէջաեգ
ե լաէէ
կ՚աղիկ
թագաւորին
սւրձանր
Համբոլրե/ու : Վեց Հարիւր տարուան
րն
թացքին
քանի
քանի
հ^երունինե ր վյակեցին
իրենց
աչքերր
անկախութիւն
երաղելով :
ԿԱՐԳԱՑԷԲ ԵՒ
ՏԱՐԱԾԵՑհ՚Բ
€ 6 Ա Ռ ԱՋ » Ը
Թ ո Ն Ր ւ ի ա Ա
միշտ
Վ տ ա Խ գ
ՀՑՈՒՍԱԲնՐ»Ի
ԲԱՑԱՌԻԿԸ
^ԵԹԷ
ՀԱ%Ը ՊԱՏԵՐԱԶՄ
ԾԱԳԻ, ԱՄԵՐԻԿԱՆ
ՊԻ
ՏԻ ՋԿՐՆԱ8
ՕԳՆԵԼ
ՄԵԶԻ »
ԽՄԲ •
— Թ ա ֊ ր ք ՜լքաւքուլը նորէն ահակոչ կը
հն չ ե ցն է , անշուշտ ագդուելով փ ո ր է այի ւլէպքե ֊
ր է ն ։
Այսպէս, ծանօթ– հրապարակագ|ւր Ապիտին
Տ ա վ էր կ ՚ ո ղ բ ա յ
ճիլմհուրիյէթ\ւ
մէջ (21
Գեկա.) •
Օգային
ղօրավար
Շէլալ Եաքալ, որ երի -
տասա րգ տար
իքի
մէջ Հանգստեան
կոչուեցաւ ,
երէկի
՚^Վաթան»իւ
մէջ,
յօգոլաքք
մը Հրատարա -
կա^ է ,
Մէ ր ա պ ահո վ ութիւնը վտանգի տակ է
խո–
րագրին տակ : Զօրավարը
կ՚ըսէ թէերբ
երրորգ
աշխարՀամարտբ
հ՜ագի , Համ ա յնավա
րնե ր ր պիտի
օգ առլին
այսօրու ան քս։ղաքական
կացութենէն
եւ
անպատճառ
պիտի
յարձակին
մեր վրայ,
սլիտի
գ բաւեն
երկիրր
Հ Այսպիսի
ւէաանգի
մը
առջեւ
,
առաւելագոյն
չավւով պէտք է իաբՀխնք
մեր ապա–
Հովո ւթեան
ել ամ րաս^ւգենք
ղա յն , մ ինչգեո. ա
յգ–
պէս
չենք րներ, եւանխորՀոլրգ
եւ անղգոյշ քա -
ղաքականութեան
մ ր կր Հետեւինք
, մ ինչեւ
Հ իմ ա
մ եհ՜ սխալեր
գորէէ՚եցինք եւ զանցառու
թիւններ
ըրինք :
Ջօբավարր
կ^րսէ տակաւին
՚
^ամանակա -
վրէպ
քանի
մը ղէնքերով,
պատերազմական
բե -
կորներով
չենք կբնաբ
գիմագրել
ռուսական
յար -
ձակողականի
մր, չենք կրնար
փրկել
երկիրը գրա
ւումէ
եւ ի ղլուխ
Հանել անոր
պաչտսլանողականր՛.
Աւե
լի քան երեք տարիէ ի ՚էե ր , քա րոգո
ւ թ իւնւնե ր
կը կատարուին
, իբր թէ Ամերիկա
մեգի պիտի օգ
նէ եւ պիտի սլաՀպանէ
ռուսական
յարձակումի
մը
դէմ , բա յց այս քարոզութիւննե
բով
մ ենք
զմեզ
խաբած– ենք սլարգապէս » :
Զօրավարր
նոյնպէս
կ՚առարկէ թէ երբառա -
ջին
առթիւ
ամերիկեան
օժանգակութ
իւն ր
րնդուն–
ուեցաւ
, խնղ իրր Հիմնովին
չքննուեցաւ եւ
իսմէթ
վւաչա յեաագային
անղրադարձալ
վաանգին
, Հարկ
գատուեցաւ
Թ"ւրքիան
առնել
Ատլանաեանի
Ուխ—
տին
մ էջ , անՀ րաժե շտ չափով
ուժ եւ ռազմ
անիւթ
գիգելու
Համարէ Գեմոկրատ
կուսակցութիւնն
ալ
թէ իբրեւ
րնդգիմ ագիր ելթէ իբր
ել կառաւէա -
րական
կուսակցութիւն
, չկրցաւ
րմբււնել
կացու —
թեան
լրջութիւ՚1։բ եւ
անՀրաժեշտ
միջոցները
ձեոք չաոաւ : Ալքժմ միակ
սլա րտականո
ւթ իւն
Բ
կը ծ՜անրանաք
մեր էէրայ ; Լալ գիանանք որ երբ
ՀամաշիսարՀա
յին պաս։երաղմ
մր ծագի,
այսօր -
ոլան
կացութեան
մէջ Ամերիկա
մեղի ոչմէկ օգ
նութիւն
պիտի
րնէ : Ա՚ենք մեր
ի՚-՚Լով պիտի տապ—
կուինք , մ իս
մ ինակ պիտի
մնանք
յարձակող
երկ–
րին գէմ եւմեր սեվւական
ուժերով
պիտի պաշտ–
սլանենք
Հայրք՚նիքբ՝^ ;
Ա քՈ , գօրավարին
այսՀամողոլմր ես ալ կբ
բաժնեմ
: Երբ Համ ա շխա րՀա յին պատերագմ
մ ը
ձ ագի : Ամ երիկա
պիտի
չկրնա
յ
Հ իմն ական
օգնու
թիւն
մբ ք^ել
մեղի : Միայն
զէնք եւ
ոագմանիւթ
տալով
, մաս ւքբ օգանաւ եւ քանի
մր նաւ
ղրկելով
պիտի բաւականանա
յ եւ ա յս
օղն
ու թիւնր
չի
կբր–
նար փոխե
լ
մ եր ոաղմ աճ ակա
տին կացու թիւնը :
Պէտք չէ ասկէ
աւելին ակնկա
լե լ Ամ երիկա
յէն եւ
ա յս պատճ առուէ է որ տարիներէ ի վե ր գ բիչ կը •
«ՅԱՌԱՋ»Ի
ԹԵՐ0-ՕՆԸ
(34)
ԼՐՏԵՍ ԿԻԿԵՐՈն ՍնԴււՐՍՅԻմէճ
(Գրեց՝ գերման դեսպանատան կցորդ Մ113Զ1՚Շ)
յ.Ա.– ԿԻԿԵՐՈՆ
ԻՆԶՈՒ
Կ՝ԱՇԻւԱՏԻ
Բնական
կը նկատէ
ին այգ ել կր շարունա -
կէին
ճնշել վրաս
Հարցումներով,
որոնց չէ ի
կըբ–
նար պատասխան
մ ը գանել
։ կարելի չէրոր Հա -
ղորգակցութեան
մտնէի
կիկերոնի Հետ եւ ոլգգէի
անոր
այն Հարցումները,
որոնց
պատասխանը
կը պաՀանջէին
անյապաղ։
Ատիպուահ– էի սպասել
որ ինքը մէջտեղ
ելլէ, բայց Կիկերոն
կը
Հեռաձայ–
նէ ր
մ իա յն , երբյաջողութեամբ
կատարած՛
բլլար
իր
գիչերային
գործէր։
Պերլինի
մէջ,
չէէ՚ն
կրնար
Հասկնալ որ տա -
կալին
չէ ի կրցած՜ գտնել
ուղած՜ պաՀուս
կիկերոնը
տեսնելու
միջսցբ
՝• Կ՝ուզէին
գիտնալ
նաեւ թէ ինչ
պիաի
ընէինք եթէ պատաՀէր որ մարգր
այլեւս
կեանքի
նշան
ցոյց չտար :
Այն ատեն
ամէն բան պիաի վեբջանար
, որ -
քան աաեն որ կ ի կերոն
կարելի
ութ
իւն
ունենար
մեղմէ դրամ
ստանալու
, իր կարելին
պիտի
ք^՚էր
տիրանալու
Համար այդ դրամին
%
Հետեւաբաբ,
պիաի աշխատէր
մեր
Հաշւոյն ,
որքան ատեն որ կարենար
անդլ. գաղտնի
վւաստա–
թուղթեր
ձեռք
ձգել,
բայց եթէ այգ կարելիու -
թիւնր
չունենար
այլեւս
օր մ ը գան աղան պատճտռ–
ներով,
զոր կընախք^ւտրեմ
չխորացնել,
այն ա -
տեն պիտի
ցամքէր
թանկագին
աղրիւր
ը եւ Ռայ–
խի
ամբող^
ոսկին ու աչիւարՀի
բովանդակ
պե բ -
ճախօսութիւնը
պիաի
չկարենային
ոեւէ բան փո–
խել :
Օր
մ ր, ձա յնա սփիւռով
Հ եռա գիր
մ ը գրկե -
ցին
ինՆի
Պերլինէն
, մեղագրական
շեշտով մր
Հարցնելու
Համար թէ արդեօք
տակաւին
չէի՛^
յա–
ջոգած՜ Կիկերոնի
իրական
անունը
ճշդել
՚ Հետեւ -
ես՛ լ Հեռագրով
պատաս խանեց
ի -
« Տարդ անկա րե լփ է գտնեէ իր անունը ; Ա՝ իակ
միջսցը
, Հարցնել
ուղղակի
անգլ • դեսպանատռլ
-
նր
յ
՚Լբկեցէք
ինծ^ի գրաւոր
Հրաման
, սկսիմ
գո բ–
ծ-ի »:
Այգ
օրէն
սկսեալ
Հանգիստ
թոգուցին Ղէ"
Կիկերոնի
բուն
անունին
Հարցով :
՝\յոյեմբերի
առաջին
օրերն
էին՛, քօիստ յատ —
կանշական
, ՚ տարօրինակ
գրոլագ
մը կըպատկա -
նի այդ շրջանին
՚.
Հաղորդուեցաւ
մեղի , անմիջական
ժամանոլ -
մ ը ռուս գ ի լան ա գէ տ ի մը, որ կուգար Ա թօքՀօլ -
մէն եւՈւսշինկթըեէն
: Տրուած՜
ՀրաՀանգներուն
մէջ
կ՚ըսուէր թէ այգ գիւանագէաը
իր կառավա -
րութեան
կողմէ պիտի
բերէր առաջարկներ
, որոնք
ատակ
էին ռուսեւ գերման
մերձեցում
մր սաեղծ՜ե—
լւււ։ ՀրաՀանգներ
տուին
ինծ^ի , որպէսղի
աննշմար
կերպով
յարաբերութեան
մտնեմ
անոր Հետ , ան–
մ իջասլէս որՀասնի Անդա րա :
Ամ ենանուբբ
Հ րամ
անն էր ա յ դ , ղոր
դերմ ան
դիւանագէտ
մ ր սաացաՆ
րք լա յ երբեք Անգարա
յի
մէջ
, որովՀետեւ
, ռուսեւգերմտնական
ամենա -
փոքր
մերձեցում
մր ք^ուրքիոյ
մէջ կրնար փոթո -
րիկ
յառաջ
բերել :
(Շ1«Ր֊^
Ստացանք
Յ ւ ւ 1 – Ա ա րհր ^
բացառիկը,Հ
–8 գ • *ամ–
եակին
առթիւ,
94
մեծ՜ագիբ էջ եւ պաակերա -
՛լարդ,
ընտիր տպագրո
ւթե ամ բ : կր
պարունակէ
66
գրոլթիլններ
Հին եւ նոր գրողներէ
, ինչպէս եւ
սլատմական
նիւթեր,
մեծ՜ մասով
անտիպ
Գին
30
եգիպտ
• գաՀեկան
: Հասցէ–
6. Ր.
858, Լշ 031ք6 (Ը§>՚բէ6) :
շարժեմ
, կը շեշտեմ թէ ամերիկեան
օզնութիւնը
անբալարար է եւ պէտք չէ ցնորքներէ
տարուիլ
Հ
ինչպէս կը յիշեցնէ
ղօրավարր
մէկ
երկու
տարուան
մէջ պարտաւոր
ենք ունենալ
առնուաղն
30
ցաւէ աքային
զօրաբաժին
,
( 1 Օհ^
ղրաՀ ալոբ եւ
20հ1
մեքենա յագէն
) ել
7 8
օդա
յին
մ իութ իւննե բ ,
Հ՚լօր
ել արդիական
բանակ
մը ել զայն ոտքի
վրայ
պա֊էՈղ վւոխաղ րական
ցանց
մը, կա յաննե ր Հ իմ -
նենք եւմթերենք
ամէն
տեսակ
ռազմանիւթ ,
ռումբ
, սլէնւլին ել պաՀեստի
պարէն
,
Հանգերձե–
դէն
, շինենք արդիական
օդակայաններ
, եւ
միլյւ
կոգմէ
զարկ տանք մեր Հողադործ^ութեան
եւ ճար–
աարարուեստին
։
Զօրավարր
մոռցած՜ է կարելոր
պարագայ
մ ըն
ալ • Ս ենք պէտք
ունինք
նաեւ
զօրաւոր
նաւա -
տորմի
մը։ ^նորՀաւոբենք
զինքը, որ աՀազանգ
կը
Հնչեցնէ
այսպէս
, ել Հանրային
ուշադրութիւնը
կր Հրաւիրէ
մ եր Աղգ • պաշտպանութեան
վրայ ;
Ս ե ղք որուրիշ
ղինո ւո րա կաննե ր
մ ինչեւ
Հ իմ ա
չՀետեւեցան
իր օրինակին ; \,ոյնը
նաեւ
մեր
լըա–
զրոգներր
: Ամէ ն օր սիւնակներով
բան կր գրենք
քաղաքական
խնդիրներու
եւ կուս սա կցական
լիէ -
ճերոլ
՚1յ՚այ , րայց շատ քիչ կ՛անգրադառնանք
մեր
ագգ • պաշտպանութեան։
Ս՚ինչդեռ
վաղը երբ պա
աերաղմ
ծ՜ագի, ան է որ պիտի
ըլլայ
մեր
միակ
կռուանը
: Ամ բողջ
մ ամ "ւլր
զօրաշարժի
ենթար -
կենք ա յս ուղղութեամ
բ :
ՁԱ6ՆԵՐ
ԳԱՒԱՌԷՆ
ՄԱՆՈՒԿՆԵՐՈԻ ՕՐԸ
ՎԻԷՆ • Այո տարի եւս մ եծ՜ յաջողութեամ
բ
աօնուեցալ
Հայ Ա՝անուկնեբուն
Օրը։ Կիրակի
24
Գեկտեմ բեր
կէսօրէն
վերջ
Հոծ՜ րաղմ ոլթիւն
մ ը
լեցուած– էր «Սէրքլբ
Կաթոլիկ^ի
սրաՀր։
կապոյտ
Խաչի
վա ր չո ւթ իւն
ը չաբաթնե
ր առաջ սկսած՛ \ր
նախապատրասաական
աչխատվւնքնեբուն
; Այգ օրբ
յաջողապէս
տօնե լու
Համ ար ջանք չէ ր իսնա յուած՛ :
Ա րաՀին
մ էջ կտտա
րու ելիք
բոլոր
աչխատանքները
յանձնոլած^
էին կ. իքաչի
սանոլՀ
ինե
րո
ւն X Մեր
սե՜ւաչեայ
, սիրունիկ
ագջիկնե՜րը
լիուլի
կաաաըե–
ց ին իրենց
պա րաա կանո ւթ իւնները ;
Հանդէսը
բացուեցալ
կապո
յտ
քՍաչին
քա
յ -
լեր՚լով
ղորս երգեցին
երեք դսլրոցներու
120
աշա
կերտները
միասնաբար,
ղեկավա
րո լթեամ բ Հ՛ Տ–
ՎրԴ • Լեւոնեանի :
Բանի
մը խմբակներէ
վերջ ,
բաղմ աթիւ
աշակերտներ
կա րգով
արտասանեց
ին
ղանաղան
ոտանաւո
րնե ր ել գրական
կտորներ
,
ջե րմ ապէս
ծ՜աւիաՀարուե
լով
նե ր կան եր էն ;
Տիկին Ա– Մագաքե՜ան
քանի
մր խօսքով
պար
ղեց կապոյտ
/Տաչի աչխատանքները
, Հայր Հայ
սլաՀե՜լոլ
Համար
այս օտաբ ափերու
վրայ։
Ունին
երեք գպրոց
երեք Ուսուցի^երով
եւ
120
"՛Լա -
կե րտներով
: Բո լո բովին
^րի են դասաւանդոլ
-
թ իւննե րր : Գուք
բոլորդ թեւթիկոլնք
պէտք է
Հանգիսանաք
մեղի :
Աշակերտներուն
կոգմ է ներկա յացուեցան եր
կու մանկական
խազեր
։ Առտջինր
ցոյց կուտար թէ
կ - քյաչր
ինչպէս
շուաոփ պաՀապան
Հրեշտակի
պէս
օգնութեան
կըՀասնի չքաւոր
րնաանիքներուն
ամէն
տեղ։
Երկրորգը
պատկեր
մրն էր
1830
թուին
Ամիրանեբուն
կոզմէ կառավարուած՜
Հայ
ԳԲ՚Գ ~
րոցներէն
, Պսլսոյ
մ^էջ՝. Շատեր
առաջին
անգամ
էր որ բեմ
կ՚ելլէին
, բայց
յաջող
էին ֊.
Այդ
պաՀուն
աիկին
նա խաղա
Հ ը
յա
յտարարեց
թէ
Լիոնէն
Վիէն եկած^ են Տիկին
Շ– Միսաքեան
եւ
5 -
Նաբգունի
, յատկապէս
մեր
մ անո ւկնե
րուն
Հանդէսր
տեսնելու : Առաջին
անգամ
էսօսք տըր -
ուեցաւ
Տիկին
Մ իստքեանին որբացատրեպ
թէ
տարրական
պաՀանջ է մայրենի
լեզուն
սորվեցնել
նոր
սերունդին, եթէ կ՚ոլգենք
փրկել
գայն ,զա -
նոնք օտարացումէ
ել այլասերումէ ՝. Ե՛–
ի"Օսքր
ոլգգելով
Ննոգներուն
, շեչտեց
.
Գուք ալձեր
կարգին
ջանք թավւեցէք բառ մր աւելի
սորվեցնե
լու
ձեր ղաւակնե րուն–» :
( է ք ա փ ե ր ) ;
Ւր
կարգին
խօսք առաւ
մեր աննման
Նտրգունին :
«
^ԲԲ ե"
տլ մանուկ
էի, դպրոց
էլ երթայի եւ այս
մանուկ
ներուն
նման
արտասանոլթիւններ
1լ՝րնէի։
Ման
կական այդ տարիներր
երջանկութեան
տարիներ
են : Մանուկներու
այս սէրն է որ ազդ եւ պատմու
թիւն կր շինէ : Այսօր
մենք կր կատարենք այս
գործ-երր, վագր
անոնք պիաի գան մեր տեղը։
Օր
մը ասոնցմէ
Հանճարներ
դուրս
պիտի գան, ո -
րոնցմով
Հայր պիտի Հպարտանայի : Այս
խօսքերն
ալ հափաՀարուեցան
ջերմապէս :
Գժբախտաբար
օրուան
Հանդէսի
հանգամանքը
թ ո յ լ չտուաւ
պէաք
Fonds A.R.A.M