1)Մ6€է61ւք–Բքօւ)Ո6էօւո է ՏՇՈ. Ո/11ՏՏ^ճա4
17. 1Հս6 ՕՅաշտատ ֊
ք ^ Տ
(13)
•
Վ,հցաէք« • 800 ֆր • . Տար– 1600, արա– 2500 ֆթ–
161. 006. 1Տ֊70
Գին 7 ֆր • Շ.€.Բ.ՐՑա 1678^
՜Շա՜^^ււ^ւՏ ԱՊՐԻԼ
ՏՅատճւ 15 *71ԱԼ
1950
26րդ ՏԱՐԻ — 26^ ^ՈՈ6€ ք*օ. 6128–՚1ւոր շրջան
թիէ.
1539
Մ Ե Ր Խ Օ Ս ֊ ք Ը
ԶՐՈ&8 ԱՆ8ՈՐԳԻ
ՄԸ ՀԵՏ
ք*ՐՐ կը. պաՀանքէք
որ Հայր–
Միա֊թեաՆց
անդւսէէներր
Հայերէն
սորվեցնեն
էրենց
զաւակնե֊
րուն , Հաւաքարար
ստանձնելով
ծախքր
,
է^է"
*-
նոյն պարտականութէւնր
չէք
յիշիցներ
քաղաքա
կան
կուսակցութեանց
անզամներուն
է
=֊ Ս՝իշա ալ յիչեցուցած
ենք , սկսելով
Գաչ
-
նակցոլթենէն
: Հակասութիւն
չէ՞
ազզասլաՀսլան–
ման
խրասւնԼ
ր տալ,
զրաւոր
թէ բերանացի
, ու ֊
Րէչին
զաւակներուն
Համար
Հ՛իսկ
վերի արաի
ցո
րեն
Համ արե
իրեննեբր
;
-
Եւ ոս կայն շաաեր
կան
որ կր
խուսափին
այս սլարտա
Լանութենէն
% Երր գիտակիցներն
ալ
այսպէս
կր է՚արուին
, ինչո՛՛ւ
կբ մեզագրէք
Հա
-
մեսա
բա՛նուորն
ու արՀեսաաւորբ
%
=:
Մ՚՚-ն^
խտիր
չենք գնեբ
մէկուն
եւ
միւսին
միքեւ
։ Մեր
ամ բողք
մ աաՀ ոգո ւթիւնր
ա յն է
որ
կարելին
վո ր ձուի
,
տունէն
մինչեւ
եաղկոցր,
փրը՜
կելոլ
Համար
նոր սերունզբ։
Եւ ամէնէն
առաք
ձնոզներբ
իբ՚՚նք
սլէտք
է շարմ-ին։
Նոյնիսկ
իրենց
շաՀուն
Համ Սէր ։
՝Բազւ։ւքական
կուսակցութեանց
անգամ
-
ներբ
կրնային
աւելփ
զարկ
տալ
այս շարժում
ին ,
բաբի
օրինակ
Հանգիսանալով
:
=:=. Անչո՛ ւշտ : Ա անաւանգ
որ կոչուած
են ւէաո
պաՀելու
ազւլա յին
ոգին , օտարութեան
մ էք ։ է՛՛՛նչ
կ^աբժեն
իրենց աւանղած
գիտելի,^եբր,
եթէ
զա
ւակր պիաի
չՀասէ^այ
Հօրր
լեզուն։
Երր
ոչ
Հա
յերէն կաբգալ
կր սորվի
, ոչ ալ գրել : Երր ոչ ազգ
՚
պատմութիւն
գիտէ,
ոչ ալ աշխարՀագրութիւն
։
Տակաւին
կան կարմիր
եւ կապոյտ
իքաչեբր
եւ ուրիչ րտգմազան
1քիութ իւննե ր ։ Եթէ
1^՚՝1քԸ1Լ
մ իացեալ ճակատ
կազմէին
յանուն
նոր սե
րոէնգին
փրկութեան
, որքանն
փայլուն
Հեռանկար
մր
պի–
ախ պարղուէբ
յ ՚
=
Հինեբր
խօսք
մր ունէին՛—
կրթութիւնր
օրօբոցէն
կբ սկսի
է
Եթէ
ժ իա յն կազմ
ակեբպոլած
Միութեանց
անգամներէն
եւ անգամոլՀիներէն
իւ–
րաքանչիւրր
արժանապատուութեան
խնգիբ
գար–
ձնէր
Հայերէնի
ուսոլցումր,
ճտմրուն
կէսր
կտ–
րած
կ՝րլլտյինք
է
Որքան կրցած
եմ Հետեւիլ,
ամէնէն
աւելի
անոնք
են որ մոռացութեան
տուած
են այս պար–
տտկանութիւնր։
Եւ րսել
որ մեծ մասով
րարեկե–
ցիկներ
են ։ Հւատեր
կան
որ պատրաստ
են
մինչեւ
անզ ամ չինա բէն
սորվեցնելու
իրենց
զաւակնե
-
բուն , կամ պարի
ուսուցիչ
վաբձելոէ.
՚ . •
= Գժբս-խտաբար
շատ
խոր է վէրքր^
Նախա–
պաշտբումնե^ւ
կան
որոնք
ՀետզՀետէ
կոշկոռ
կա
պած
են ։ կա
յմ ակերպուտծ
Մ իութեան
մ ը անգամ
րլլտն
թէ պարզ անՀատ
, շատեբ
կան
որ
Հտրեւտն–
ցի կր նային կարգ մր Հիւքնտկան
Հռգեբոլ
վրայ
։
կը կարծեն
թէ
մ իշտ ժամ անակ
պիտի
ունենան
սորվելու
կամ
սորվեցնելու
ւ
կարելի
չէ
կչոր սեզանի
մր չո՛՛րք Ր
Հալա–
քել
աքն ու ժախր,
զինուորեալն
ու չէգոքր,
Հտ
-
լաքական
աշխատանք
մը ծրագրելու
Համար։
= Միչտ
ալ կարելի
է, եթէ
մէկգի
գրուին
կանխակալ
կարծիքներբ։
Այգ
րոլորր
ժամանակի
կբ կարօտին
: Աւելի գործնական
պիտի
րլլար
փոր–
ձե/ տարրականր
,անմ իքականր
։թոզ
իւրաքան
չիւր
Միու թ ի ւ ն որոշ պարտականութիւննեբ
ստանձնէ
,
Հոգ չէ թէ իր անգամներուն
Համար։
Այսպէս
պարզէն
սկսե լով , ՀետզՀետէ
կբ կազմ ուի
ցանցր)
նոբ
սերունգին
փրկութեան
գօտին
։
Մամուլին
պարտքն
է միշտ
յորգոբ
կար
-
գալ
այս
ուզզութեամ
բ ։ կենգանի
խօսքե
ալ
մեծ
ղեր
կրնայ կատարել
է
-
ք
՚նչպէս
նաեւ
կենգանի
գործր
։
ք
՚նչո^ւ
ա–
մէն
րտն
մամուլէն,
այս կամ
այն կազմ ակե րպո
լ–
թենէն
կբ սպասէք
։ Պարտականութիւններ
չունի
նաեւ
չէզոք
Համարուած
Հասարպկոլթիւնբ
:
ԱՀա
գեէոին
մբ բոլորովին
չէզոք,
ուր ամէն մարգ կրր՛–
նայ
իր տեզր
զրաւել
եւ գեր
մը կատարել
, փրր–
կելոլ
Համար
Հազգին
զաւակներր»
, սկսելով
իր
ժառտնգո
րգներէն
:
Ջէզոքներբ
միշտ պատրաստ
ենք
աքակցե–
լու որեւէ
Հանրօգուտ
ձեռնարկի
յ
=
Թ՚ոզ քիչ մրն ալ վարժուին
նախաձեոնու
-
թ ի լ ն , պաւոասխանատուոլթիւն
ստանձնելու
,
փո
խանակ
միշտ
քոփնտի
քալելու,
ծափաՀարելու
կամ
անկիւն
մր քաշուելու
•
է–
հմրագիբ՝
5.
ՄԻԱԱ-ԲԵԱՆ
Օ Ր Ը
Օ Ր Ի Ն
ՆԵՐԱԷԱ
ՕՀԱՆԵԱՆ
* Որբերու
Հայր
» կը կոչէին,
եւ այգ
սփո
-
փանքով
աչ մեռաւ
։
0 բտառուչ
գիպուածով
մը, ա յս անգամ
իր
ՀոգեՀանգիստ
ը
Հ՚իագը)
կը գուգազի
պի Հայա
-
քփնք Աարսափ՜սերու
տարեգարձին
։ Այն
գժոխային
օբե բուն
ուր Հա ր իւր Հագաբալոր
անչավւաՀաս
որ—
րոլկներ
Հայր
եւ մայր
կբ վնտռէին
, արեան
ճա–
պազփքնեբոլ
մէք . . .
/<ք՝էեւ ծանօթ՝
Պոլսէն
, վերքին
արտագաւլթփն
էր
ոբ մտերմացանք,
Աոֆիայի
մէք
(1922 - 24) է
Տետոյ
Փարիզ
յ
Այգ
մտերմութետն
^որՀիլ
էր
որ
կրցայ
ճանչնալ
բուն
մարգը
;
^
ՊաՀպանողական
կը Համարուէր
: Բայց
ոչ
քարացած
տեսակէն
։
իյոՀեմ , ոզքամիտ
ազգասէրն
էր , րառին
աղ–
նուագոյն
իմաստով։
Ունէր
ինքնուրո
յն գիծեր
, որոնք
երեւււն
կր
Հանէին
իր Հարազատ
խառնուածքր
։
՛իեռ Պոլիս
էինք,
երբ «,ճակատամարտ»ի
խմ
բագրատունը
եկաւ
, յանկարծ
, քիչ մը
«
ւլլւ ո յց
անե լու
Համ աբ
> է
Օրուան
Հոգե բէն
վերք, սկսաւ
մ իքագէպ
մր
պատմել,
խորապէս
յուղուած
-
Ազգ
՚ Հիւանգանոց
գացեր
էի :
Որբերու
բաժինը
քննած աաեն ,տեսայ
ոբ տնօրէնր
,
է՚րիգոր
Մարգարեան
խստօրէն
պատժեր
է աշակերտ
մը ։
Պատճա՛՛ռր,֊
տզան
թուրք
բեռնակրին
էշր յա -
փշտակելով,Հեծեր
է ել սկսեր
է քչել գէպի գաշա,
անծանօթ
ուզզութեամր
։ քցեղճ մարղը
տնօրէնին
գիմեր
է Հեծկլտալով,
եւմեը
Մաըգարեան
էֆէն
տին , տլ , իբրեւ վարժապետ
, զոբս գու
պաս-ոլի–
բեցեբ
լուացեր
, ճաչէ գրկեր
է ագան
• • ՚
իրաւունք
ունէի՛՛ք
միքամտելու
ինչո՛՛ւ,
չէ է Զկրցայ
Համբերել
եւ
պո։–ւացի
Մարգարեան
էֆէնտի
, ա յս բոլորն
ալ
վարժա
պետ
, վարգապետ
, փիլիսոփա
յ , գրագէ՛՛տ
ւլիտի
րլլտն
I
Տունր նստած
պաաուելինե՞ր
պիաի
րչլան
։
Այս տեսակնե
բն ալ պէտք
են , Հոգ
չէ թէ քիչ մր
անկարգ
րլլան
I
Տետոյ
ամ փոէիուե լով,–
Ականքիզ.
րսեմ
,
գուրսէն
չփմանան
՚ ^ –
ՀՄ
աքբոզական՝»ն
ալ պէտք
է երրեմն
> • *
/՛՞Տ՛չ
րսել
կ՝ուղէք
,
. ^ ^ ^ ^
~
ինձմէ"
ալ կր պաՀես
,
<ձ,մաքրողակսն՝»չէ"ր
սա
գիմացի
չէնքին
առքեւ
եզածր։
«Անկարգ»
Հինգչարթի
օր Հ/էբպուռի
մէք
պարպուեցաւ
Գաչնակներուն
գործր
չէ՛՛ր՛՛՛
ամերիկեան
առաքին
զինաբարձ
շոգենաւր,
«իմ -
կ՝ակնարկէր
քարգարաբ
ճիվանշփբի
աՀարե
-
փորթրր-ի
, առանց
որեւէ միքագէպի։
Ցամաք
Հան–
կումին,
որ տեղի
ունեցած
էր
խմրագբտտունէն
ուեցան
քառասուն
խոշոբ
թնգանօթներ
ել
12
ռմ–
քիչ
անգին, Բերա Փալասի
տռքեւ
։
բաձիգներ
։ Որեւէ
ցոյց
տեզի
շունեցաւ,
Հակա
-
ՎԱՀԷ
ռակ
շաբաթներ
առաք Հրատարակուած
կոշերոլ
։
^^^^^^^^^^^^^^^^ա^^^^^^^^^^^^^աաա^^^^^^
^էրսլուռի
բանուորները
սկիզբէն
ի
են Համ ա յնավարներուն
, թերեւս
անոր
Համ ար
որ
ԿԻԼԻԿԻՈՏ
ԿԱթՈՎԻԿՈԱԸ
ՓԱՐԻԶ ԿՈԻԳԱՏ
առաքին
անգամ
ազատռւեցան
Գաշնակիցնեբուն
կոգմէ,
ւաին։
Պտրպումի
գործողութետնց
ներկայ
էին
Ազգ.
պաշտպանութեան
նախարարբ՝
Պ ՚ Փլեվէն
, ծո
-
վային
նախարարր՝
Պ՛ Լոռան , ամերիկեան
Հիւ–
պատոսբ
եւ ուրիշ
երեւելիներ
։ Երբ նաւէն
կր
Հա
նէին 15՜րգ Հրանօթր,՝Պ՛
Փլեվէն
ամերիկեան
Հիւ
պատոսին
ուղղելով
խօսքր,
յայտարարեց
.
Աքո
զէնքերուն
մամանումր
կ՚ապացուցանէ
թէ Ատլանտեանի
միւս ափերուն
վբայ
կ՝բմբոնեն
ազատ
ժոզովո
ւրգնե
բու
Համ ե բաշխ
ութ
իւնր
ւ Ատ
-
նուն
ֆրանսայի
եւ իր բանակին
, ^ոբՀակալու
-
թիւն
կը յայտնեմ
ամերիկացի
բանուո
րնե րուն
,
անոնց
որ գաբբնեցին
այս թնգանօթներր,
նաւաս֊
աիներուն
որ Հոս բերին
զանոնք,
Մ -
ՆաՀանզնե–
բու
ժոզռվուբգին
որ վճարեց
անոնց
գինը
ել
կա–
ււավարութեան
։
Գործոզութեանց
աւտրտումէն
վերք,
Պ՛
Փլե
վէն քեբմապէս
\նռրՀաւոբեց
բանուորներբ,
խօս֊
քրն
ուզղե լով Ա ենտիքայի
քա րտուզա
բին .
-
Գուք ապացուցիք
ձեր Հա յրենաս
իրութիւնր
եւ պայծառատեսութիէնր։
ՇնորՀակալ
եմ որ կ^աշ––
խատիք
մեր եբկրին
ապաՀովութեան
եւ խազա
-
ղութեան
Համար։
Ըսէք
ձեր րնկերներուն
թէ
այ–
սօբ իսկ
50-000
ֆրանք
կր յանձնեմ
ձեր Համե
-
րաչխութեան
սնտուկին
ել կր յու^սամ
ուրիշ
գալ^
մարներ
ալ տրամագրել
է
Մ էսմուլի
նեբկա յացուցիչներուն
առքեւ
ալ
խօսելով
, նտխաբաբբ
յայտարարեց
.
^/Լ Հիանամ
ձեռք առնուած
միքոցներուն
Մոսկոէա կը խոստովաԱի
ԻԱԿ ԱՄԵՐԻԿԱՑԻՆԵՐԸ
ԳԵՌ
ԿԸ
ՓՆՏՌԵՆ
ԿՈՐԱՈԻԱԾ
ՕԳԱՆԱՒԸ
Մէկ չաբաթէ
ի վեր
Ամեբիկացիները
արաա–
կարզ
միքոցներ
ձեռք առած
են , գանելու
Համար
Պալթիկ
ծովուն
մէք կորսուած
օգանաւր,
^Փրայ–
ՎէԲիբ^–
Խուզարկութեանց
արգիւնքէն
վերքր
պի
տի պատասխանեն
քյ . Միութեան
բոզոքագրին
, որ
ծանր
տպաւորռլթիլն
գոբծած
է։
Այս
անգամ
ալ
Մոսկուայի
կուսակցական
պաշտօնաթերթբ
, «Փբավտա»ն
է
որ
ուզզակի
կ՚՚ամբաստանէ
Մ՛ ՆաՀանգներր
եւ ասպարէզ
կր
կարզայ
, Նիքոլա
կորտիյեւ
ստորագրութեամբ
։
Մ իեւնո
յն ատեն
կբ Հաստատէ
թէ իսկապէս
իրենք
զարկած
են ամերիկեան
օգանալբ
։
Ակնարկելով
այն առարկութեան
թէ Մ - Նա
-
Հանգներբ
չեն ճանչցած
Լատվիայի
կցում բ
քէ •
Միութեան
կոզմէ
, յօ գո ւա ծագի
բբ
կ ր գր է .
-
* Ամ ե ր իկաց ի ա րկածա խնգի
բնե
րբ
Հիթլէ–
րականնեբոլ
ճամբուն
կր Հետեւին
,
իւրացնելէ
վերք Հիթլէբական
գիւանագիտութեան
ֆաշական
գազափա րականո
ւթիւնր
: Ամերիկացի
աբկածա
֊
խնգիրնեբր
կատղած
են : Մ ՚ ՆաՀանգնե
բու
«ամ–
րոզքական
գիւանագիտութ
իւնր»
կր րանի : Հա
-
մաշխարՀային
գերակայութեան
տենչին
մէք,
"՛յգ
քազաքականութիւնր
նոր
ա րկածա
խնգբոլթեօւնց
մէք
կբ նետուի
, առանց կանգ առնելու
ոբ եւ. է
միքոցի
ել մեթոտի
աոքեւ,
իր նպատակին
Հա֊։
-
նե լու Համար : Եւ սակա /ն կրնան վստաՀ
ՐԼ՚ալ
թէ
այս անգամ
եւս պիտի
ձախողի
այգ տբկածա–
խնգրական
քազաքականութիւնր
։
« Ամերիկեան
զինուորական
ի շխան
ութ իւննե
-
ՐՐ լուռ
կր մնան
սա
իրողութեան
վբայ
թէ կ՛^ -
րուսեալ
օգանաւր
րռ1ւարարած
էր օրէնքր
,
իբ^յեւ
թէ վարժութեան
փորձ
ժր կատաբելով
իսոբՀրղա–
յին եբկրին
վեբեւ
յ
Ամերիկացի
լբտեսներր
իրենց
ա յս կոպիտ
րնթացքին
արժանի պատասխան
բ րս–
տացան
խոբՀ րդա
յին
սաՀմ անապաՀ
օդանաւերուն
կոդմէ
։ Այգ
լ1՚րրերր աբգար
գաս
մր ստացան
ե ւ
Հարկադրուեցան
իրենց
տեզբ վերադառնալ
%։
՝4
Հ Խ
՛ Միութեան
Գերագոյն
քցոբՀուրդր
Եչ–
օր
մ ասնաւոր
Հ րամ անագրուէ
մ ր կարմ իր
Գր**ձ/՛
շքանշանր
նուիրեց
չորս խոբՀ րգա
յին օգա
չո ւնե
-
բու , որոնք ^բացառիկ
յաքոզութեամր
կատարած
էին
իրենց
յանձնուած
պաշտօնբ»
։
կր կարծուի
թէ ասոնք
ա յ ն օգաչոլնեբն
ե ն որ
զարկին
տմ եր իկեան օդանա
ւր , Լիպալի
վեբեւ
՝^ Վերքին
լուրերու
Համ աձա
յն , Ամ երիկա
-
ցենեբր
ա/սօբ
- վաղր
պ ի տ ի
պատասխանեն
քք •
է՛ եութեան
ծանուցագրին,
նոյն
ումղնոլթեամբ
Մ Ոսկուայի
յա յտա
րա րութենէն
ի վեր
,
խոՀեմ
լռութիւն
մր կր տիրէ Ուոշինկթրնի
մէք։
Այն
աս–
տքէճան
ռր , նախաղաՀ
թրումրն
մերմեց
որեւէ
կարծիք
լա/տնել
/րագբական
ասուլիսին
մէք,
սպասելով
ք1ւնութեանց
արգիւնքին
:
ԱՎհէիկեան
զհնքԽոՆ
V
|ա^պո^մը
^ե^պա^ոի
Վկ
կաթող
. պատուիրակութեան
դիւանէն
Հ ա–
ղո րգուած
ղեկս յցի
մր Համ աձա
յն , Կ է էիկէո
յ
Գա–
րեղ ին կաթոզիկոսր
Ապրի
լ
2
թուակիր
պա
շտօնէս–
գրով
մը կը տեղեկացնէ
թէ
մինչեւ
Աայիս
Փտ
-
ԸԷՂ
Կ՝Ը.11"՚յ ^ մասամբ
բուժուելոլ
եւ մասամբ
Ա,—
թոոի
գործերով
ղբաղելու
Համար։
կաթոզիկոսր
ամ իս մր մնալով
Փարիզ , քանի
մբ օրուան
Համար
պիաի
երթայ
Լոնտոն
:
ԱՆԳԱՐԱՏԷՆ
կբ Հեռագրեն
թէ Հազաբ
մ ո լե —
ռանգ ազանգաւո
րնե ր պատժական
ատեանին
վրա
ք
յարձակե
լով , խափանեցին
իրենց
առա
քնո րդին ՜
•Բէմալ
Փիլ աւօղլուի
գատավարութիւնբ
։ կ
րսուի
թէ ամ բաստանեալր
50 ՛ՕՕՕ
Հետեւորգներ
ունի
է
30-000
ՀՐԵԱՆԵՐ
Իսրայէլ
պիտի
.իոխադրռւին
Մարոքէն
:
Տ՚իւլ
Մոք,
3)րանսայի
նախորդ
ներ
քին նախարարր
, թէ
լ - Ավ իվ Հասաւ
ուր
պիտի
մնայ
15
օր : կ՝ըսուի
թէ պիտի փորձէ
ԱրՀեստակ
ցական
Մ իութեանց
ՀամտշխարՀա
յին
Գաշնակցու–
թենէն
( Համ ա յնավար)
բաժնել
Հ ր է ական
ժ ասնա
ճիւղր
։
թՈԻՆՈԻԶԻ
ազգ.
շաբժման
վարիչներէն
Պսւ֊ր՛
կիպա
Փարիզ եկաւ, կառավարութեան
Հետ
րա
-
նակցելռւ
Համաբ՝
անկախութեան
մասին։
Այս
աոթիւ
րսեր
է «Լբ Մոնտ»ի
^Մէնչ
արաբական
աչխարՀ
ին
2/3ր
վերսէոէոցած
է իր անկա խութ
իւ
նր,
միայն
Ֆրանսան
է որ կբ յամառի
պաՀել
իր
թեւարկու
թիւնր
» :
(ԼուրեբււՆ շարոն8ակ
»Նթիւ
|ր կտրգալ Դ– է^;
Fonds A.R.A.M
