ոչնչացնեն այդ մողովոլրգքյ^
իսկ Հայ ժո–
ղովուրգր
կ(լ
մերՀք
֊էր
ոչնչանալ— կր մեր -
մէր որթաղենք
դինքր։ կլ աՀա,
Աոաքին
ՀամաշխարՀային
Պատերազմէն
ետք. Հայ
մ-ողովուրգր
րեմ կր րարձրանա
յ ,
իրրեւ.
անկախ
ո՚ղգ
մր։ իլՀակառակ
նոյնիսկ
Փետր–
ւՏին
իրենղ կատարահ– խիղախ
Հե
րոսութեան,
Հայ մողոաԼոլրգի
ղաւաէլնե -
րր չեն կրնար
կասեղնել
հ՛աւա/ապաչտու
-
թեան
յորձանքր
ե լ
նոր Հաստատուահ– աղ
ղա յին անկախռւթիւնր
կարճ
ղոյոլթենէ
մր ետք կ՝անՀետանայ:
Աակայն
ոգին
չաԿւՀետանար
ու այսօր
ա
՚ 1 ւ խ ա խ ւ ո
է Հա
յու
թեան
ձգտումր
գէսքի
ագատութիւն
՚.
« Այո ձգաում
ր, որկայ այսօր
սովե
տական
լուհ-ին տակ գտնուող
Հայ մողո -
վուրգին
մէք, որկ՝աւղրի Ա. ՛ՆաՀանգնե -
րու եւ ա յլ ագատ
երկիրներու
րնակիչ
գարձահ՜
Հաղա րաւո
ր Հայերու
ս րտե
րուե
մէք, մեծ ղեր է կատա րած
վսէռ
սլաՀելու
յ ո յ ս ն ու երագր։ Որ այգ քոյսն ու
երաղր
վերասչրած
են, որչէ մեռած
Հայութեան
մէք աղատութեան
մեծ իտէալր, աՀա այգ
է երաչխիքր
,թէ Հայ մողովուրղր
օր մր
կրկին
սչիաի
տիրանայ
իր աղղա
յին ան -
կախութեան,
այն աղգային
անկախու -
թեան,
որուն ձգտած է գարեր
անրնգ -
Հատ» :
\քՈ յնիմ աստ
յա յաա րա րութ իւենե
ր
կաաարե
քլին Երեսփ–
կողովի
գանագտն
անգամնե
ր:
Տիթրոյթի
1
Լոս Անճելրսի,
՚Բ/ԻՎքըն -
աի,
3)րեղնոյի եւ ուրիչ
րաղմաթիւ
"՚//
քա ւլա քնե
րոլ
մ էք քաղաքապեանե
ր ր եւս
Փետր–
18/՛
յարգանքի
ույիչատակի
օր
Հռչակեցին
I
ԸնղՀանուր
առումով
ամերիկեան
մա
մուլր արձանագրած
է կատարուած
Հան -
գիսութիւններր
եւ
յա րսարարութիւն
-
ներր։
ԹՂԹԱԿԻՑ
Հ– 3– դ.ՆՈՐ Ս ԵՐՈԻ՚սԴԻՁԵ ՌաՐԿ՚ՆԵՐԸ
աՄԱԿ ԽՄՐԱԳՐՈԻԹԵԱ՚ե
^ ՚ ^ ^ ^ ^ ~ 7 7 Տ 5 « 5 / ՚ / 7 / » ^ / ՚ / ՝ ն
ՄԸ »
ԱԼԺԷ՛՜— Կր ցաւիմ որՀարաւ–
Ֆրան
սայի Ագգ– կեգր–
Վ^արչութիւնր
կանգրա–
ղառնայ
միայն
իր
13
Տուն՛
1919
թուակիր
նամակին,
առանց
. յիչեէու–
՝ Վերո
յիշեալ
թուականէն
վերք փոխանակուած
նամաէր
նե րուն եւ Հաւաքական
րողոքաղրին
:
Ես ալ անձնապէս
ծանօթ եմ
Հարաւ՛
Ֆրանսայի
Ազգ՛ Կեգր– Վարչութեան
նիւ
թական
պայմաններուն
: Աենք
երրեք
մեր
գրպանր գոց, ձեռքերր
պարապ
«այցելու
Տեսակ
մր սովորութիւն
եղած է մեր
գաղութին
մէք էղա րով
ւյերքացնել
որեւէ
Հանգէէւ,
այն պէսաճառարանութեամր
թէ
մողոէէոլրգր
միէսյն
պարէն
կախորմի, թէ
մարղիկ
ձէսնձրացտծ
են տոՀմիկ
երգերէն
ու պարերէն
, եւն– : Իմ կարծիքով,
եթէ
քաւ կէսղմէս կեր սլենք մեր Հ էսնգէ է/ներր
, ե–
թէ
ներկայացնենք
խնաւէէէւած, ճոխ եւ
ճաշակաւոր
քսւքտագիր,
կրնանք
վստաՀ
րլլալ թէ ամէն
Հւո լ երիտասարգ
եւ տա -
լ՛եց Հրճուանքոէէ
պիաի
Հետեւի : ինչո՛՛ւ կր
յամաէէ ինք օտարին
պարգեւած
թեթեւ
մամանցներր
Հրամցնեչով
մեր
մոէչոէքուր–
գ ին I Համեստ
արուարձանի
մր,
Պ ՚ ՚ ՚ ն ի է ո յ ի
Նոր Ա ե րունգին
Փետր–
22^
երեկո
յ թ ր
կրնայ
օրինակ
Հանգիսանալ:
Ո՛ք որ ներկայ էր այղ
երեկոյթին,
չէր
կրնար
չ խանղավառոէ
ի լ ի տես
տղոց
մ րաքան
աշխատանքին
եւ պատ
րաստած
՛հանգէսին։
Բոլորն ալ չաա
երիաէսսարգ
— շ^էն
՛թ՛ ր մա ր գ
^կ՚ո
ր — մեծ
ւք
էս
ս ա մ ր
ուսանող,
ուրեմնւ
արգէն իսկ իր^նց
էոնձ՜
նական
էգարտականոլթիւններով
ծէսնրա -
րեռնուած,
արմանի
են քերմ գնաՀաաան -
քի–
Անոնք ապաւինած
միայն
իրենց ու —
մ երուն,
յաքողեցան
ամէն
տեսակէտով։
Ջեռնարկին
ն էղա տակն
է ր
գաղութին
ներկա
րսցնել Նոր Աերունգի
գործունէու՜
թիւնր : Ընկ–
Հրայր
Թորոէէեան
իր
րացման
ւՀառին մէք քիշեցուց
րոլոր
ծնողքներուն
որ
տեսնեն թէ ինչ ք1է.ւլղո ւթեամ
ր կր գործէ
՝1ւոր Աերունգր։
«Մի մոէէ^ւաք որ
ամենէն
1լա րեւո ր գործն է Հա յ ե րիտասա
րգր
Հա յ
պաՀե
լ , Հա քրենասի րակէոն ոգի ներ^ւչե
լ ,
ւլոՀարե րութեան
էէա րմե
ցնե
լ ,
որպէսղի
երր
վերնէոն
Հայրենաղարձի
խոչրնգոա -
ներր,
երիտասարղեերր
ՀէԱյրենիքի ՚^էք^
րլլան
Հա րազատ եւ պա րկե չտ
քագաքացի՜
քաՀանայ
չենք
Հ իւրաս
ի րած» :
«*)՝մրախտ
թիւրիմ
ացոլթեան»
րուն սլատճառ
ր էգէտք
էոռել
Մ եսրոպ
քՀ ՚ ի տուած
նիւթա՜
կան եւ րէսրոյակէէէն
ղեկուցումին
մէք՛.
Հս՚րցու
մ մր, ա յս առթիւ––
Գէսղու -
թէ գաղութ
ազգ
յա րէս րե րութիէննե ր ր
միայն
այցելու
քաՀանաներ
ղրկելւււն
մէ՚^ք
կր կայէսնայ՛
ուրիշ
միքոց, ճար ու ճա -
րակ
չունթնք՛
. .
Եթէ
չունինք, վա՝ լ է եկեր մեր գրլ -
խո՚-ն:
ԱՆԵԷՆ
ԿԱՐՕՏՈՒՆԻ
ներ» :
Հանգէսր
էէկսաւ
«Մչակ
րանուորոէք»
ու ՀեւոոՀ ետէ ղա^ակի
վրայ
նուաղեցին
Աեղա
ել Պերճ Տակորեան,
երգուԽցան
Հէս–
յէսսէոանեէսն
մողովրղական
երգեր,
րնկե–
րէսկցութեամր
կիթառի : Արտասա
նեցին
րնկերուՀի
Ա . Տակորեան
«Լուսաւորչի
քքանթեղր» եւՄ՛ Ղ՚ոչարեան
«Աասունցի
Գաւիթ»ր
:
Արուեստի
ճաշակի
ապացո
«Մ եծասլաա
իլ Ա ւււրա ց կաննե ր»էն մէկ
պատկեր,
րեմաղրուած
րնկ– Ա– Թ՚՚րոս -
եանի
կողմէ։
Ղ՛ե րակատա
րներր
լաւ կա -
աա րեց ին իրենց
գե րե ր ր : Հանգէսի
՛թ ր -
քին մասր
ամրոգքութեամր
յատկացուած
է ր Հէսյկ - եւ կով կասեան պա րերու,
՜\2է
խմրասլար եւմենապար
որոնք
այնքան
յաքոգ
էին որ
կրկնուեցան:
Պարերու
սաեղծած
խանգավառու
-
թեան
վրաք վերքացաւ
Հանղէսր,
կաղ-
մ ակե
րսքի չնե րր քոգնած
րայց
ոգեւորուած
իրեն^ք
քէոքողութենէն,
կոչ ուգղեցին
ներ՜
կաներուն
որւգէսղի
իրենց
ղաւաէլներր
ղրկեն
Ն՛՛ր Ա ե րունգի
I Հանգիսականնե
-
րր կրնան վկա քել թէ Նոր յ)երունգր
միայն
Հասարակ
մաւէ ա^ւ բնե
րոլ չի վատներ իր
մամէսնակր
:
Եթէ
երէցներր
գիտնան
քաքալերել
ե՜
րիտտսէս
րգ1ւե
րր , յաճա խ կ ունենանք
այս–՛
պիսի
Հանգէսներ
ու չենք վախնար
ւքեր
լեղուի եւ մշակոյթի
կորուստէն։
ՆԵՐԿԱՏ ՄԸ
• ԽՄԲ–^ Տեււի ա6ձւյութ1յսւ(ւ պատուա -
ււէւվ ակամայ դանց աււած 1յ1ւք անանԹհրր,
մանաւ֊անդ որ սովորական աաւՆ1յրը չե&
վւյրահասաաաուած տակաւ|ւն:
ՄԱՀՈՒԱՆ
ԳԱՏԱՊԱՐՏՈՒԵՑԱՆ,
Աե–
րոնիկի
գին՛
էււտեանին
1լողմէ,
ւղոէլկար
՛քր,
Իրրե՛֊
լր՚ոես եւ երեք
մեղսակիցներ,
որոնց
մէկր
կին։
Ուրիչ
եօթր
ամրաս -
աանեա
լնե ր " ՛ լ րանտէս րկո ւթեան
պատիմ
ստացան
է
—
Պոռտոքի
ղին՛ աէոեանր
մաՀ–
ուան գատ՚աէղէսրտեց
Փերիկէոյի
կեսթ ա -
փոյին
վարիչր
Հալւղրեխա,
իսկ
տասր
էՈէսրուան
իր մ եղսակից
ր , ՝^ից •
ՀՐԵԱՆԵՐՈՒ
տիեղերական
Համա -
գում ա ր ր մուլէէէէ ղում արե
լով
Լոնտոն
իմ է ք,
որոչեց
խնգրե
լ ք(1 • Ա իոէ թենէն որ արտօնէ
Հ ր եան ե ր ո լ արտագէսգ
թր
, Ո^ուսիա
յէն եկ
Արեւելեան
Եւրոպա
քէն : Հրէակէսն
կէսզ -
մա1լե–րւգութիւններր
յանձն
կ՚առնեն
րոլոր
ծաիսքերր
։
«ՏԱՈ՚ԱՋ»Ի
ԹԵՐԹՕՆԸ
ԱԻԵՐԱԿՆԵՐՈԻ ՄԷՋ
(22)
Գե րագոյն
յոյսր
կրկին
ճաճանչեց ծե՜
րունիին
աչքերուն
մէք՛՛՛
— Զեր ճակատագիրր
մերն ալ է, ա -
ւե լցուց մեր րնկերր,
ձեր կրած
Հարուա -
ծով
մենք ալ զարնուած
ենք– . . մենք օ -
աարնե րուն րրածր
չենք
կրնար
րնել,
մի՜
քոց եւ ղրամ
չունինք,
րայց մեր աչքե ~
րուն մէքնոյն
արցունքր կայ ,մեր երակ ՜
ներուն մէք նոյն թափուած
արիւնէին ցա–
*~քէ՝ * • մենք մէկ ընտան
իքի գաւաէ^ե
ր
ենք։
— Մ էկ րնտանի՛՛ք,
կրէլնեց
ծերունին
անսաՀմանելի
ձայնով
մը՛**
յետոյ րազ ՜
կատա րած
իր սեւ եւ գալարուն
ձեռքերր
գնելով մեր գլուխներուն
վրայ
Հաստատ
եւ կորոէէի
ձայնով
մր
րսաւ՛
— 0րՀնեա^լ
րլլաք
գուք եւ ձեր
րնկեր–
ները
, ուձեր սերունգնե
րր , գարերու
մէ
քէն.
. • Հիմա կր Հասկնամ շատ րա՛՛ն, շատ
րա՛՛ն– • . աչքերս
մաՀուան
քունով
գոցուե–
լէ առաք րացուեցան
ճշմարտութեան
Հա ՜
մար– - - օրՀնեալ
րլլաք
գուք եւ րոլոր ա–
նոնք որցրուած
աշխարՀիս
շուրքր, աս -
ւոէսնգական
ու վտարանգի
, սրտով կամ
մարմնով
խոցուած՝
մխիթարութեան
ու
Հանգիււէոի կր կարօտին
՚ • . օրՀնեալ
ըլ -
լան.՛– Նոյ նաՀաււլետի
օրՀնոլթիւնր
ան ՜
ււլա կաս րլլա
յ իրենց
սեղաններուն
՚էրա -
յէն–՛.
ձեռքերնին
երքանիկ ու
Հոգինին
անղորր
ապրին
էսլ ասկէ եաքր– - -
ցաւէէվ
ու արցունքով
կապուած
իրարու,
աքլեւս
էէլրախութ
իւնով ու ե րքանկու
թ իւնո վ կապ
ուած
ւլգաք
ին քղթն քն ի էլ , ու
ը1
/տէսնիքին,
մեծ
րնտանիքին
պակսած
անգամներուն
տեգերր
տասն անգամ
էւելովյէ
լեցուած
աեսնաք
՚ ՚ - 0րՀնեա՛՛լ
րԱԱ՚ք՝ • • ու աքքեւս
տիւշմ անին
ղիտաւո
րութ իւննե
ր ր էսնկա -
րող
գսէոնան
ձեր գօրութեէսն գէմ:
Մ էկիկ
մէկէւէլ
ինչպէս նոր
ուխաի
քրմասլետ
ձեռքր
կրկին
ւլրաւ մեր գլւււխ -
ներուն
էքրայ ելաղօթքներ
մ րմնքեց։
Ու
երր
Հրամեչտ
առինք
իրմէն,
ուզեց
էլրկին
պառկիլ ու աչքերր
գոցեց
Հանգարաու
-
թ եամ
ր : Մ աՀտտիպ
տմգունութիւն
մ ր
ՀետզՀետէ կր ճերմկցնէր
իր
ճակատր։
Գմկէսմ ակութ
եամ
ր Հեռացանք
Հ իանէս
լի
ծերունիին
քովէն՛
կարծես մեր
Հողիներր
օծուած
էին խունկով ու մեղրով եւ
օրՀնոլ–
թիէնր իր տառապանքով
մաքրացած
Հո -
զիին՝ կր ծածէսնէր
մեր գլուխներուն
վյր -
րայ ու այլեւս
պիէոի
Հետեւէ
ր մեզի մեր
շուքերուն
սլէս։ Անգամ
մրն ալ
նայեցանք
իրեն՛
գէէքքր
մեռելի
անղորրութիւն
Աէոա–
քլեր էր եւ 1լնճիռները
պարղուեր
էին՛ եւ
ո^՛ք գիաէ թնչ լուսեղէն
երաղ,
ի^նչ տե -
"Իւք իր մաՀէսմերձ
ծերունիի
սլայծառա
՜
տեսոլթեէսն
էլերեւար որերր գիմացի սր–
րաՀր պիտի
մ անա
յինք
, վերքին
անգամ
լսեցի^ւք իր ձայնր
քինք եւ րարձր որ իր
ե րքո՚նի1լ
օրերուն
ձա յնն է ր անտա րա կո յս :
—- Փառք
քեղ տէ^ ր , յաղաղս
ամենա
յնի
փառք
քեզ– ՚ ՚
ԱրաՀին մէք առաքին
անգամ մեր ու ՜
չագրութիւ՛նր
կր գրաւեն
մայր ու աղքիկ,
երկու
Հայաստանցի
կիներ–
մօրր մէկ թե
ւը կէորուած էր եւ աք ձեռքին
չորս մատ ՜.
ներր՛ իսկ "՚գքիկր՚ւ
որ Հազիւ
տասնը-էինգ
տա րեկան կար, կորսնցուցտծ
էր•
երկու
սրունքներր
: Ոզորմելի՛՛,
խոշտանգուած
կենգէսնիի
էոչքե րով կր նա քէին
մեզի եւ
կա րծես
րսել կ^ուզէին՛
«Կ ր տեսնէ՛իք մեր
գմրախտոլթիլնր
՚ ՚՚» : Աայրը գ ե ռ երի-
տաէւարգ էր եւ երկուքլէւ ալ գեղեցիկ
էին,
անսովոր
, արաակարգ
գեղեց
1լութիւնով
մր,
ինչ որալ աւելի
տամանելի
կր գար -
ձընէր
իրենց
խեզանգամ
էէւած
երեւո
յ թ ր ։
տաաէԼ
Խտւ6աէ
(Շար.)
,
. ,
. ՝ ^ , ^ ^
Fonds A.R.A.M
