մէք,
երկուքուկէս
մէլէոնր
Ա՛ . Ն՚ոՀանգնե
րո ւ մէք
մէկ
միլիոն
երեք
չորրորգ՝
ի,. Աիութեան
մէչ,
մէկ
միլիոն
Մեծն
Բրի ասւնիո
յ մ էք եւ մէկ
միլիւ^
ալ ՛Նորվեկիոյ
մէք
է
Ամէնէն
չաա
ձուկ
սսլառոքյներն
են
իսլան–
աան,
Ն"րվեկիան
ել ճափոնը
ուր
իւրաքանչիւր
բնակիչ
աաբեկան
կ՚ուաէ
ՅՕէն
50
քիլօ ձուկ , Աեձն
Բրիաանիոյ
մէք \5 քիլօ իւրաքանչիւր
անձ,
և Մ–
Նահանգնեբբ,
մարգ
գլուխ,
7
քիլօ։
Ամբոգք
աչ–
իսարՀի
մէք մարգ
գլուիս
մի քին
սպառումն
է
եր
կուքուկէս
քիլօ տարեկան
–.ՀեաԼաբաբ
ձյէւկի
պա–
հանքը պէտք
է ոբ աւելի
բլլար
քան
ինչ ոբ
է
ներկայիս
:
Եթէ
ձուկի
աւելի
պահանք
բԱայ
, կարելի
է
բամանումբ
կատարել
համաչափ
հիման
մբ վրայ :
Հակառակ
ագարակի
կեն գան
ինե
բո էն։ ,
որոնք
բուսակեր
են , մեր կերահ՜ ձուկեր բ մսակեր
են,
ինչ
Ոքէ
լրքօրէն
կբ սահմանափակէ
ձուկի
բնական
պահեստ
բ : Ա՝ ե ր կեր ած՛ ձոլկեբբ
համ եմա տա
բաբ
ձ-ովային
սահմտնափէակ
տարածութեան
մբ
վ ր ՚ ^ յ
կբ գտնուին
: Այս ձուկերը
կբ սնանին
աւելի
փ"քր
բուսակեր
ձոլկեր
ուտելով
: Հետեւաբար
կարելի
է բօել
թէ բոլոր
ձուկերը
կբ սնանին
ուղղակի
թէ
անուղղակի
բոյսերով,
(եւ գրեթէ
•արգէն
նոյնն
է պարագան
բոլոր
կենգան
ինե բուն՝) :
կարգ
մբ չրքաններու
մէք,չափազանց
ձկնոբ~–
սութիւնբ
ձուկի
նուազութիւն
յառաք
բեբած
է :
Նոր արհեստա գիտութեան
չնորհիլ,
1914-18^
պա—
տե րաղմ էն փերք ,ին չպէս
ել ձկնորսութեան
լ ^ ւ –
գաբձակումով
, ել վեբքապէս
նուաղ
արգիւնաւոբ
ձկնորսութեամբ,
հաստատուած
են ոբ կբ
նուա
գին
ձուկերր:
Աեեւնո
ւն վտա%գր գո ք ութիւն
ունի
•ա՛յսօր :
Ջ ՚ ՚ ՚ - ր ե ր ո ւ կենսաբանական
հաւասա րակ չռութ
իւն
մ ր կ՝ա յ որ կ՛ո րո շէ սահմ անր
ուրկէ
անգին
քան–
գիչ
կր գառնայ
ձկնորսութիւնբ
; Այս
տեսութիւ–
նբ
էր հաստատուի
կէտ—ձուկի
եւ փոկի
մ ասամ բ
անհետա
ցո ւմ ովբ , գմուարին
ձ1լնորսութե1ւէ
մբ
մհ–^–
կս։րե,ի
է որոչ
ձկնաբաններու
շտհագործու–
մր բաղմտաատեեք
ինչպէս
Փրփր"՚–կ1՚նր
քաՕէՍշ)
Հիւսեր-տրեւմաեան
Ատ,տնաեանի
եւ
հիւսիսային
իքաղադաեանի
մէ9 , եւ թիւնոսինր
(էհօո)
արեւա–
ղ արձա
յիէ
չրքաններու
մէք։
Աւելի
լաւ
արգիւնք–
ներ
կարելի
է ձեոք
բերել
էնտոնէզիայի
եւ
Ջի֊
նաստանի
ծովերուն
մէք։ Ասկէ գատ
կաբգ մբ
ձու
կերու
որսորգութիւնր
բաւարար
չափով
չէ
զար–
ղացած
, ինչպէս
Աեբաստինը
հիւս •
Ատլանտ
եանի
մէք և սաոտինը
հ արա
լային
երկրադունգին
մէք,
ինչ որ
թ ո յ լ պիաի
տար
աւելցնելու
ձկնոբ–
սու թիւնը
5-10
միլիոն
թոնով։
Անունգի
տեսակէտով
մաբգիկ
որոչ
ճա՚չակ–
ներ
ունին։
Այն ձուկր
ղոր կ՚ուտեն
այսինչ
երկ
րին
մէք,
կ՚արհամտրհուի
ուրիչ
երկրի
մը
մէք։
՛կան ձուկեր
ալ որ ուտուելիք
են , բայց
անծանօթ
մարգոց
: Աննգական
աղբիւրներր
չատ
պիաի
տ–
լեինային
եթէ
այս
«արհամարհուած–»
ձուկեբբ
մտնէին
բնթացիկ
սսլաոման
մէք։
,
Անուչ
քուրի
ձուկերու
բուծումբ,
մասնաւո–
րաբար
արեւագարձային
չրքաններու
մէք,
մեծ
կարելիութիւններ
կը ներկայացնէ
:
Մաոնագէա–
ներ
կբ կարծեն
թէ այգ
ուղղութեամ բ ձեռք ատւ–
նուած
միքոցներբ
պէաք
է աւելցնեն
այգ
չրքան
ներու
սննգական
աղբիւրներբ,
գլիսաւորաբար
Ա–
ԳպացակաԱ ԹաաէոԱ
Հետեւելով
Հին աւյԱՒեգութեան
մ բ,
որմ
օա
երկու
գարոլ պատմ ո ւթ ի ւն
մ բ
ուն ի ,
քՐԻ*՚Ի թա բ–
եան
վարմ֊ա րաննե բու
հա յրերր
կբ ճո խացնեն
ի–
րենց
ղ ո րծո ւն էո
լ թ
ի ւն ր նաե թատերական
ներկա–
յացումնե
բով , իրրեւ ազգակ
մ ը տոհմ՛ային
դաս
տիարակութեան
:
Արգարեւ
անոնք
էին որ հիմբ
գրին
թատեբԱէ–
կան
գրականութեան
, թարգմանածոյ
կամ
ինք–
նազփր
երկերով։
Անոնց
զպրոցներէն
ելան
արեւ–
մ տահա
յ թատրոնի
նա խ ակա
րա պետնե բ ր՝ Մ •
Պէ–
շիկթաչլեանէն
, Ագամեանէն
, մինչեւ
մեբ օրերուն
՚
*Լ ՚ Փափազեան
:
Այգ
ճիզն
է ոբ ամէն տարի,
անխափան
կբ
կատարէ
նաեւ Աեվռի
Աուրատեան
վարժարանի
|
աեսչոլթիլնր
,այն համոզումով
թէ թաաբոնբ
Հա
յոց աղգա
յին
ու պատմական
հերոսական
կակք
տխոլր
գրուազներր
ներկայացնելէ
ղատ
,
կ՚ազ–
նուացնէ
միտքն
ու
հողին։
Մեր
իւօսքբ
՛անչուչտ
բարոյացուցիչ
ու պատմական
նիւթերու
մասին
էէ
Ւնչսլէս
գեղեցկօբէն
կր ներկայացնէր
մեր
անզու
գակ՛ան թատերագիրբ՝
ողբացեալ
Լ՛
Շանթ։
կարեւոր
պարագայ
մբ եւս՛
Այժմու
մեբ
ա ս տան
զա կան
վ իճ՛ակ ին
մ էք՝
անկա՛խ
աղղա
յին
պատմոլթիլնր
սորվելէ ,թատրոնր
անոնց
մանուկ
հող
ինե բուն
մէք կբ գրոչմէ
Հայուն
վւառքի
ել ան
կումի
ղանաղան
երեսները։
Բնաղգաբաբ
կ՛՚ապրին
Իրենց
անձին
մէք մարմ^ւալոր՛ած
գերով։
Մենք
այգ
եբեւոյթբ
նշմարեցինք
իրենց
վեր–
քին
ներկայացման
լ^ւթացքին
, որ տեղի
ունեցաւ
փետր–
17/՛^,
գպրՈցին
թատերասրահին
մէք։
Տ ա րօ րինա կ են մեբ տղա՛քբ ; ք՚րենց
հոգեբա–
նութիւնբ
բաբգ
է եւ թաքուն,
նոյնիսկ
անոնց հ՛ա՛
մաբ
, որոնք
տա՚րինե
րոմ
կր հետեւին
իրենց
քա
յ –
լերուն
։ կարծէք
մեռած
է հայկական
քիզր
իրենց
մ էք • Վեբապահ
են եւ
ղ բեթէ
անբաբեացակա՚մ
հայկական
կեանքին
եւ անոր
արժէքներուն
հ՛ան–
գէպ
• Յանկարծ
, սակայն
, տյգ
մեռած,
սառած,
կարծուած
քիղբ նոր աւիւն
կբ ստանա
լ , կբ
բոր
բոքի
իէ
տես
մ ատնիչ Վա-սակ^ մբ կամ
Գաբ
քո
յլի
մ բ ուբացման
է
^1^
Մեր
նոբազ ո լն պատմ ութեան
հտնգտմ
անօրէն
՚աւտնզ ումբ , կբ կարծենք
որ մեծ նոլաստ
մբ
սլի
տի
բերէր
ա յգ
ո լղղո
ւթ ե ամ բ
։
րե ւե լքի
ոբոչ
երկի
րնե
բու
մէք , ուբ
մոգոփուբգ–
նեբբ պակաս
սնունգ
կբ սաաՆան
է
Եղած
են մարզիկ
որ անօթութենէ
մեռած
են
ծովուէւ
վբա
յ , երբ
իբենց
չու֊բքբ
հազարաւոր
ձու
կեր
կային։
Մ անր թա՚վ^ս^ռա ձուկեբբ
օրինակ
,
հ՛ա՛րուստ
են
իրենց
գոէ՚՚վ
եւ
հում
վ ի ճ՛ա կ ի մէք ալ կ՛ուտ—
ուին : կապոյտ
կէտ—ձուկը
, որ
մ իմ իա յն
թափա–
ռա
ձ ո լկ ե ր էն կ՚առնէ
իր սնունգը
երկու
տարուան
մէք
15
մէթր
կ՚երկննայ։
՛Օր պիտի
գայ,
կ՚բսէ
Տէր
Հէյէրտալ,
ոբ ծովու
՛այս մանրուք
թափա–
Ուսւձուկեբբ
պիաի
հնձուին
, ինչպէս
կբ
հնձեն՝
՚աբմտիքբ
գաչտեբուն
մէք։
Այս ծովա
յին
հունձքը
ներկալիս
կ՚ուսում^ւասիբուի
գիտական
աչխատա—
նո ցնե
բու
մէք, եւ
յ " յ " կայ որ սնունգի
անսահմ՛ան
աղբիլրներ
ունենանք
:
Ս1՝յք1ՏՇ0
Վաբգանանց
յիչատակին
նուիրուած
«Աւ
Ր"^յրՒ
հոկումբ»
, չափածոյ
գիլցազնե
րգո
ւթիւն
մբ
բաբգ կառուցուածքով,
Բ– գասարանի
տզա
քր տարին
քաջալերիչ
յաքոզութեամբ
: Տսաակ
՛ա–
ռոզանոլթեամր
ել իւրացումով։
իյաղին տպալՈէ–
րոլթեանբ
նպաստեցին
ն՛աեւ պատմ՛ական
հին ոս–
կեճամուկ
ղզեստներբ,
զէն ու
ղբտհբ։
Նոյնքան
յաքողութեամբ
նեբկա
յացուեց
՚ալ
«Կեգծ
Ոստիկանապետ
՝%բ
, կոլչտ
ու
կուռ
խնդաց–
նելով
ժողովուբգբ
:
Բ • մասբ վերա՚պահուած
էր ֆրանսերէն
կբ՜
տորներու։
«Սո օ1ւ€Ոէ ՏՇՈՇՍՏ» ,
մէվ արարով
կա
տակերգութիւն
€օԱ1է61|ռ6^ ,
ուր
հեղինակբ
կբ
^ազկէ
գա տակա՛ն
խեղկատակութիւնբ
:
Այստեղ
երէց դասարաններու
աչակեբտներն
ունեցան
չա՛տ
լ^ակսն
1սաղ ար կո ւթիւն
, եւ կաատրելապէս
տխ
րացած
էին ֆրանսերէն
լեղուի
նրբին
գտբձուածք–
նեբուն
: Օրոտրնդոստ
ծափեր բ հ՛այ
եւ–
ֆրանս՛ացի
ունկնգիրնեբուն
կողմէ՝
ատոր ապացոյց
:
Այգ
խաղին
բեմազ րութեան
եւ
գե բ ո ւս ո լց
ման
համար
ս իրա լօժա ր եւ բոլորանուէր
քանք
չէ Ր
իսնս։ յած
ֆրանս ական ժապաւէնե
րու
հայ
գեբա^
սանբ,
Պ՛
Միչէլ Աբաան
(Գսւղազեան)
, որուն
Հա
ւք
տբ
ուսոլմնտսլետ
Հ . Ա ե րո բէ Ազրլեան
զնահա–
տանքի
ել
^ ո բհ տ կա
լո ւթեան
խօսքեբ
ուզզե ց :
Եւ ահա
ամենափւոքրեբն
«Լշտ 1սէ1ՈՏ (Յտ
0(1Ո1&Շ»
ՕբՏւՇէէՕ^
ներկայացման
մէք
:
Պ ա լատա կաննե ր բ ՚
մանկլալիկնեբ՝
պճնուած
չողչողուե
զգեստներով
,
փերիներ՝
որ կ՚եբգեն
ու կբ պա
րեն
։ Հիանալի
էին
"ԺՐԺԿ
մանչոլկնեբն
իբենց
բազմաձայն
թէ
մի
աձա՛յն
երգերով։
Անոնց ղաչնակով
կ՛բնկեբակցէբ
երդին
ուսուց
ի չբ
Պ • Օհան
Տ" ՚-րեան
•
քութա՚կով
Վարուժան
; Այս տաղանգաւո
ր պատանին
քանի
մբ
կտո րներ
ա՛լ
նուագեց
միքնաբաբի
լ ^ թաց
քին :
Պէաք
է չեչտել
նաեւ
որ տգաքբ
աս
չորս կտոբ–
ներբ խաղացին
ա՚ոյանց
լոլչարարի
:
Մեր
գոյնղ–
գոյն
«գե բ ա սան%ն ե ր բ
գաս
առնէին
անոնցմէ
եւ
բեմ
ին վրա
յ աչք
ու ՚ականք
չյառէին
յուչաբաբի
խցիկին
վրայ...
Գիտեմ
,չատ
երկաբեցալ
, սիրելի
խմբագիր
,
բայց արգար
է որ յիչեմ
անուններբ
գէթ
քանի
մբ
երախաներուն
, ոբոնք ապրեցան
իրենց
գեբերուն
մէք։
Առսւքնութիւնբ
պէտք
է տալ
Մ • Մ,լիքս՚ա1ք–
ետնին , մանա՛ւանդ
փաստաբանի
գերին
մէք,
նաեւ
Խ ա չատ
ուր ե՛ան , Գզիրեան
, Եփ՚րեմեան
Եաղճեան
,
Մ աբտիկեան
, Զէրեան
,թո ր իկեան
, Մ՚ահմ ոլղեան
,
Մենդիլճեան
, ճապուռեան
, Գեւոնեան
:
կբ տեղեկանամ
թէ
տեսչութիւնբ
քա քալեր
-
ուելոփ
ներկալաղումին
գտած
քերմ
բն՚դունւե
լու–
թենէն
, պիտի
կր1^ւէ
զա՛յն
մ արտ
9ին ։
Ա • ՚ք^ "
ՍՏԱՑԱՆԲ
-
1՝ւ1օէւշ6 տսք 16Տ ւ՚յէքշտ շէ է^&V^սx Տշւշոէւքւզսշտ
Ճւ&1է61 ՜քշհՑեւոՅՈ, 1\^3ւէք6 է1շ ^^^հ6^^հ^տ &ս Շշոէքշ Ւյտ–
էւօո31 (^շ 1& ք^^^հ6^^հ6 Տշւշոէւքւզսշ, ԲՁՈՏ, 1ուբոա6116
^. ԼՅհսքշ, 9, 11սշ ^^6 ք՚Խսւստ. 1952.
ԱՈՒՐԲ
ՓՐԿԻԶ,
աեղեկ ատու
Ազգ
՚
Հիւան–
գանոցի։
Գ. Տարի,
թի՛–
30 (1952
փետրոլտր)
։
Տ՛ա րեկան
բաժնեգին
5
տոլաբ
։ Հասցէ
.
Րշք–
օհշաե6թՁ23ք քՀօաՅՈ Ւ1ՅՈ 1*^0 1-2, Շ313էՅ — 1տէՅոես1
('^ս^^ս^^):
,
«ՅԱքհԱՋ»Ի
ԹԵՐԹՕՆԸ
ԹԻԻ
4
(ՎԷՊ ՎԵՐԶԻ՚ն ՊԱՏԵՐԱԶՄԷՆ)
ԹԱՐԳՄԱՆՈՒԱԾ
ԱՆԳԼԵՐԷՆԷ
Նայեցէք
Ջբրչիլին
, բսաւ
Փօնթիւի
, եր–
քանիկ
է : Ան յաղթանակբ
տարած
է ել գ ե ռ
կ՛ու
զէ չաբունակել
: Ահա՛ իր ժպիտին
նչանակոլթիլ–
նբ : Հ^ատ
լաւ , մենք
ալ պիտի
օգնենք
իրեն
որ–
պէսղի
ուրիչ
յաղթանակՆեր
չահի :
Յաքոբգ
աոտու
դարձեալ
ոստիկանատուն
Գացինք
, յ"՚֊"ագրիչ
ոչինչ
կար
։
Գինով բ ո րուն
քով
70
ոսկի
կբ գտնո ւէ ր ա լգ
օրբ
ձիաբչաւի
ղացած
եւ տեգին
վրա
լ չահած
էբ
ա յդ
դոլմ աբբ
։ Ծ"վային
սպան
ել կինբ հա
չտուեբ
էին
եւ ուրիշ
ոչ մէկ կասկածելի
դէպք պատա–
հած
էր
։
կոլտվին
չտտ
կր ցաւէր
որ չէ Ր Կր^ած
օգնել
ն չանա՛ լ ո բ Փօնթիւի
:
Հանգաբտ
նաւահտնղիստ
մբն է
Պ չէնք–
տօբթբ
, արտասովոր
ո չին չ կբ պատահ
ի հոս :
Մենք ալ ուրիչ նաւահանգիստներ
կբ
փբն–
Հառենք,
բս՛ալ
Փօնթիւի
ժպտելով։
Ահաւասիկ
աոաքին
անգամ
բրա լոփ
մեր
ծեբուկբ
սխալ
ճ՛ամ բու
մէք է, բսաւ
Մ՚արչբլ
տ–
կանքս
ի վար
է
Այնպէս
կ՚երեւի
առ
այժմ,
սակայն
չեմ
կարծեր
որ հրաժարի
իր մաագրութենէն
, պատաս–
խանեցի
:
Յաքոբգ
օբր պիտի
մեկնէինք։
Մաբչըլ
ե լ
ես
պատրաստած
էինք
պա յուսա1լները
, երբ յանկա
րծ
Փօնթ
իլի
մեբ սենեակբ
մ
աաւ է
Պիաի
չմեկնինք
գեռ,
բսալ,
նաիսաղգւս–
ցումս
կ՚բսէ
թէ մեր
փնտռ՚ածր
պիտի
գտնենք
Պքէքփօրթի
մէք։
Անգամ
մր եւս
կ՚ուզեմ
ա
չքէ
անցբնել
կուտփ ինի
ա րձանտղ
րութիւննեբ
բ
։
Անօգուտ
է բ փ իճ ա բան ի լ ,
յամ առ
ծերունին՛
երբեք
սլիտի չփոխէր
միտքբ։
Գա՛բձեալ
ո
ւգղո ւեցանք
ոստիկանտաուն
, մեծ
զարմանք
պատճ՚առելոփ
կոլտվինի
։ Գաբձեալ
ե–
րեւաՆ
ելան
արձանագրութեան
տետբակներբ
:
Փօնթիւի
մանրամասն
տեդեկոէ
թիւննե ր
կ՝ու.ղէբ
իւրաքս-նչեւր
գէպքի
մասին։
Ժ՝ամերբ
կը
սահէին,
ծերունի
(հրանստցին
չէր վհատեր
:
Ահաւասիկ
ուրիշ
մը, բսաւ
կույիվին
,
սա
կ՛ա՛ւն չեմ կարծեր
որ ձեր փնտռ՛ած
մարգբ
ԲԱայ։
կարդացէ՛ք,
ես եմ
որ
պիտի
ոբոշեմ ատի–
կա , բսալ
Փօնթիւի
խիսա
չեշտով
մբ։
Լաւ , տսիկա
Հ՚աչփնսբե
անուն ածուխի
վա
ճառական
մբն էր։
Ուրկէ՞
կր ստանար
ածուխը։
էւիոլքասբլէն։
Շ՜աբոլնակեցէք
, խնգրեմ
• ի՛՛նչ բրեր
է այս
ածուխի
վաճաոականբ
։
Շատ
քաբգելհ
անձնաւոբոլթիւՍ
մբն
էբ
^
սակայն
օր
մր ոստիկան
մբ կբ կեցնէ
ղինքբ
երբ
չափաղանց
աբագ
կբ վարէր
իբ
քէնքեաչարժբ։
Վ^իւճ՚ա բս^ալթիլն
մբ եր ծագի
ել
Պ–
Հաչինոբն,
որ
իբրեւ
պագա
բ
ի ւ ն
մ ա ր գ
մ
բ
ճանչցոՍէէծ
էբ ,
բռուԼցքի
հարուած
մբ կ՚իքեցնէ
ոստիկանին։
Ան
միքապէս
կբ ձերբակալուի
ել երկու
ամիս
բան
տարկութեան
կբ դատապարտուի
։ Պատիժր
չի յե–
տաձդ ուիր
։
Հեաքրքբական
դէպք
մբ. խնգրեմ
չարու
նակե ցէք
է
Ուրիշ
բան
մբ չկայ։
Մարգբ
երկու
ամիս
մնաց
բանտին
մէք, աղա-տ •աբձակոլելէ
վեբք
հե
ռացաւ
Պլէնքփօբթէն
X
–բ ղնաց արգեօք
:
Զեմ գիտեր
։
կարելի
չէ՞ գանել
զինքբ։
կբ քանամ
։ Այս մարգբ
միեւնոյն
աաեն
կրօնաւոր
^տ լ էր, փայբկեան
մը աբտօնեցէք
,
թեր
եւս գտնեմ
իր
հասցէն;
կռւտփին
իսկոյն
գործի
լծուեցաւ,
քանի
մբ
տեղեր
հեռաձ՚ա
յնելէ
ետք
փեբքապէս
յագթական
ժպիտոփ
մբ յայաարաբեց
թէ յաքողած
էր Հա
չի–
սբ1էի
հետքբ
գտնել,
շնորհիւ
իր
մէկ
քահանայ
բարեկամին
, ռբ լայտնտծ
էբ թէ ածուխի
վաճա
ռականը
Լոնտոն գտցած
էր իր– մէկ լոկերս
ք
քով։
Բահանան
ունէր
այգ
րնկերոք
հ՛ասցէն
ինչ
պէս
նաեւ
Հ-աչիսբնի
մէկ
նկարբ։
Փօնթիւի
ուրախ
էբ ։
Մարշբլ,
բսաւ,
իսկոյն
հեռաձայնեցէք
Լոնտոն. ահաւասիկ
Հաչիսբնի
րնկերոք
հ՛՛ասցէն,
իր
մ աին տեդեկռլթիլն
կ՚ուղեմ
:
Մաբշբ,
հնազանգեցաւ.
երկու
ժամ վեբք
հե–
ռ՚աձա քնր հնչեց
. Փօնթիւի
յափչտակեց
րնկալուչբ
եւ սկսսւ^լ հետաքրքրութետմբ
մտիկ
բնել։
Նոբ
փ՛այլ մբ կաբ
իբ խորամանկ
աչքերսւե
մէք–
-• - - • -
(Շար.)
Fonds A.R.A.M