ԵՐԵԻԱՆՆ է ԻՕՍՈԻՄ
ԵՐԵՒԱՆԻ
ԳՐՈՀՆԵՐՈՒ
աան
մէչ աեղի
ունե
ցաւ, Հանղիսաւոր
նիսա , Աաքսիմ
ԳորԱ՚ի
մաՀ
֊
ուան
\5ամեաղին
առթիլ;
Արձակագիր
Գերենիկ
Գեմիրճեան
ել Ներսէսեան
խօսեցան
ռուս գրս՛
֊
գէաի
կեանքի
ել գործի
մասին :
ԱԱԱՌՆԱա՚Ն
ԹԱՏՐՈՆԻ
չէնքի1 մէէ աե.լի ու,
նեցաւ երամչաական
ուսումնարանի
աարեվերքյ.
Համերգ
֊ Հանգէսր։
Եբգեցին
եւ նուաղեցին
ու
սանող
- ուսանողոլՀիներ
, Հայկական
եւ եւրոսքա–
կան գասական
կաորներ
:
Այս
աարի
երամշսւանոցր
կ՝աւարաեն
33
՚ ՛ / * -
գիչնւ՚ւ՛
ք քութակաՀարներ
, թաւ
իւթակահարներ
եւ երամչաագէտներ
: Բոլորն
ալ պիաի
ղործեն
իբ.
րեւ գասաաունեբ
եւ եբղիչ
- երամիչանեբ
ղանա -
ղան
չբքաննե
բու
մէք:
—
Գ. Ծիծէււնակ
ԲԱԶՄԱԹԻՒ
երամշաագէաներ
գրկուած
են Խ - ,
Հայասաանի
Գիաութեանց
Ակաղեմիայի
Արուես
-
աի
բամնին
կողմէ,
պեաութեան
ղանաղան
չլ՚քս՚ն–
. ներր
ձա յնագբելո
լ Համար
մողուԼբղական
երգե -.
րր։
Վերքերս
Աաբտունիի
չրքանր
մեկնած
են ե ,
րամշաագէաներ
Ա ամ՛ոլէ լեան
եւ սլեաական
թում
բի ղեղարուեստական
ղեկավար
թաթուլ
Ալթուն
- ՚
եան
:
իյ. ՀԱ6ԱԱՏԱՆԻ
60
8ԱՑՏՆԻ
ՆԿԱՐԻԶՆԵՐ
գլխալորոլթեամբ
ն՛կարիչ Աարաիրոս
Աարեանի
մեկնած
են Րագոլ
: Պիաի
այցելեն
նալթարվփւ
-
նարերական
շրքաններր
, ղործարաններր
եւ Աէբ–
պէյճանի
այլ գեղատեսիլ
վայրերր;
Պիաի
նկաբեն
աբգիլն
արե րական
ձեռնաբկնե
րոլ
եւ բանուո
րնե
-
րու աչխաաանքի
աե սաբաննե
րր
ինչսլէս
եւ Հան -
րապետ
ութե ան
մ էք ականաւո
ր
մ արգոց
՚էԻ՛^ "՚ ~
նկա
րնե րր ;
8ՈՎՀԱՆՆԼ-Ա
ԹՈՒՄԱՆԵԱՆԻ
ստեղծագոր
-
ծութեան
ամրողքական
մողովածոլն
Հրատարակ
–~
ուած
է Հայաստանի
Գիտութեանց
Ակագեմիայի
կողմէ ; Գրքին
մէք մեծ
տեղ
կր ղրաւեն
թուման
-
եանի
յօղուած
ներր Հա յ եւ վրաց
ի մողովուրւէնե
—
րու բարեկամութեան
մասին
;
« ԱՈՎԵՏԱԿԱՆ
ՀԱՅԱԱՏԱՆ
» օրաթերթին
ուղ–
ղուած
՛նամ ակււվ
մ ր ե րամ շաա կան
ղ ործ իքնե
րու
խումբ
մր վարիչէյեր
1լ
՝առաքւսրկեն
երղեր^ ստեղ
-
ծել
մողո
վրղ ական։
ւլո բծիքնե բու Համ ան ուաղի
Հա
մար,
նկատելւուի
որ մողովրղական
գործիքներու
Համանուաղ
ի Համ աբ
լվւարմէք
երամշտական
գոր
ծիքներ
չկան։
Անոնք կր գանւղատին
նաեւ
թէ՝ ՝Հ՚
ՄԱ Ո՛ (Հա յաստան
) Գիտո
ւթե անց Ակագեմ
իա
քի ե–
բամչտոլթե
ան բամինր
եւ Տ՛ ո ղո ւէր ղտ կան Ատեգ -
ծաղո րծո ւթե ան Տունր
իրենց Հաւաքած
սովետա
-
կտն
չրքանի
մ՛ողովրդական
երգեր
էն
եւ ոչ
մ էկր
մինչեւ
այսօր
չեն
մ չակած
մողո
վրղ ական
ղործ
իք– .
ներոլ
Համանուագի
Համար
:
Երբ ո բ գաս
անցնիս Մշ ո յ վ ե ր ե ւից
;
Սալւքայ Գուրանի սւաոկած քաջերի՚ն
Սիրոյ ո զ յ ո յ ն տաս Գէ որ գ Չավ ու շին :
Յարգանք
Տարօնի
նաՀատտկնե
րո ւն եւ
բիւր
Համբո
յր Ա եսրոպներոլ
, Ա ամ իկոնեաննե րոլ
, Հր–
րայրներու,
Աղբիւրնե
րո
ւ , Ջավուչներու
,
Հաճի
Յակոբ
կոտոեաններու
, կորիւններու,
Աճօներու
,
Աոլբատներու
ծննգավայր
Տաբօնին
։
Լ.
ԱԱԱՏՈԻՐԵԱՆ
ԵՐԵՒԱՆԻ
մէք
190
Հտզաբ զարդածառեր
եւ
թուփեր
տնկուած
են այս տարի։
Աթալինի
վթթ
՜
խարի
յուշարձանին
չուրքր
երկու Հեկտար
աարա՛
ծութեամբ
կր
չինուին
ղեղա բուե ստօրէն
ձեւա
-
ւորուած
ծաղկանոցներ
: Երեւանի
ծաղկաղարգ
-
ման
Համաբ րուսապատման
մարմ
ինր
իր քերմոց
-
ներուն
մէք կ՝աճեցնէ
բոլրաւէտ
եւ
բաղմեբտնդ
ծաղիկներոլ
մօտ
Հինդ
միլիոն
սածիլ
I
ՆՈՐ ԳԱՍԱԳԻՐԲԵՐ
լոյս տեսած
ենբ նաև
Հայրենի
Գեղա
չէն
ի մէք (Արտա շատ)
250
մեթր տաբածու
-
թեան
վրա
յ , մ ա րղե ր ր գաս
աւո րուած
են
փայտէ
տաշտակնե
բու
մէք, ղետնէն
մէկ
մեթր
բաբձրու
-
թեամ՛բ;
Այղ քերմոցին
մէք սածի^երր
աւելի
ա -
ռո ղ2^ կ ՝բլլան
եւ ալ ե լի աբագ
1լտ1ճին ;
ՆՈՐ ԳԱԱԱԳՒՐԲԵՐ
լոյս տեսած
են ,
Հայրենի
գրականութեան
գասադիրք
մր վեցերորդ
դասա
-
րանի Համար
; Տարդ
1951–—֊52
ուսումնական
աար.
ոլան Համաբ
լոյս տեսած
են
35
դասադիրքեր
;
ԶԱձ՝1.Լ–Ր
ԳԱԻԱՌկՆ
ՓԱՐԻԶԻ ՎԱՐՁԱԿԱՆ
ԸՆՏՐՈԻԹԻՒՆՆԵՐԸ
(Զե կ ո յ ց
թ ի լ
2)
ՄԱՅԻԱ
28
ԼԱ ՍԻՈԹԱ
Ինչպէս
ամէն տարի
եւ
ամէն
"՚եգէ
Հ –8 ՛գ • «քՍամ ակ
խումբն
ալ տօնեց
Աայիս
28/–
տար
եզ արձր : Անշուշտ
ղղքացին
անոնք
որ
ներկայ
չէին;
Հ. 3՛ Գ– Նոր Աերունգր
ոգեւորեց
Հանղէսր
Լւր Լսմբե րղնե րով
, տ րտասանութ
իւննե
-
բով
եւ մեներզներով
;
Ապրի
Հ՛ 3՛
գ՛
Նոր Աեբոլնդր։
Ունեցանք
կենզ անի պատկեր
մր
եռազոյն
;
0 րուան
նախաղ աՀ ր , րնկե բ Գրի՚ԼՈ ր
Գաւիթ–
եան րացատրե
ց տօնակատա բ ո ւթեան
իմ աստր
է
Նոբ Աերունղի
կողմէ
ուղերձ
մր կաբղաց
ընկ՛
ծ ՛
Ագամեան։
«Խամակ»
իսումբին
կոզմէ
իսօսեցաւ
րնկեր
Աճէմեան։
Օրուան
բանախօսը
, լ^կեբ
թա
-
գոյեան
վւաոաբանեց
Հայ մողովուրգին
աղաաասի–
րոլթիլնը
եւ Հայրե՚էւաս
ի ր ութ
իլն ր,
Վաբղանանց
պատերազմ
էն
մ ինչեւ
մեր մամ ան ակնե րր : Շ՛եչտեց
թէ Հ* 8՛
Գաշ^ւակցութիւՆր
նոր սերունգԼւն
կ՝ու—
սո լցանէ
պա յքար
յանուն
արղա րութե ան եւ աղա
տու թեան
։
Յետոյ
Ն՛՛ր Աերունղի
անզամներր
պաբեցին
Հայկական
պարեր
իրենց տարաւլներով
:
կեցցէ
Հ՛Յ՛
Գ՚ո^ւակութիւնր
, որ միչտ սլատ
րաստ
է ծաոա
յել Հա յրենիքի
Համ ար ;
ՇնորՀակա
լութիւն
Մ արս էյլէ եկած
Նոր Ա երունդի
րնկեր
-
նեբոլի։
,
ԹՎԹԱԿՒՑ
՚|
ՇԱՐԺԱՆԿԱՐ
ՀԱՄԱՅՆԱԳԻՏԱՐԱՆ
մր իրա
–\
կտնացնելու
Համար
Փարիզի
մէք կազմուած
է կո– ,
մ ի՛ոէ մր բաղկացած
չարմանկարի
մ ասնադէտ
- :
ներէ , արո ւես տաղէ տներ է եւ գրագէտնւե
բէ
:
Ա–
մ էնէն
սլա տ կե րա լի ց բառերր
, եւ կամ
սաՀմ անույէ-
ներր որոնք
կրնան պտակերի
վւոխա իլ , Համայնա.
դ իաա րանին
մէք պիտի
գրուին
բարձր
ոճով ,
րստ
Հեղինակին
: Ամ էն մէկ
«յօզ ուած
՜ծ
պիտի
ծաո
ա
յէ
կարճ
մեթբի
, ողբերղութիւն
, փասաանկաբ
, կեն.
գանի
ուրուագիծ
: Թ՛էեւ
այս տեսակ
չարմանկար–
ներբ գպրոցներու
եւՀամ ա լսա րաննե
րո լՀամ ա ր են ,
բա
յց պիաի
արուին
նաեւ
մողո փուրդ
իւն ,
սբաՀնե–
բու
թէ Հեռաաեսիլի
մէք
(է^I^V^Տ^Օո) :
Հայաստ՛
Եկեղեցւոյ
կրօն՛
Ընկերակցութեան
րնտրական
յանձնամո
ղովր
կր Հաղորդէ
Հետեւ
-
եալր .
1 ••
Փարիզի
եւ
շբ քակա
յից
Հայոց
եկեղեցւոյ
վա ր չո
լ թե ան անղամ՛նե
րո
լ րետ րութեանց
գործ ո -
ղութ իւններր
Հակակշռելու
նպատակալ
, կատար
-
ուած
բողոքներու
վրտյ
, յանձնամողովս
պաՀան.
քած
էր եկեղեցւոյ
Հին վարչութեան
նախադաՀՊ
՚
Գ ՚ Պաղտաա լեանէ , իր տրամ ագրոլթեան
տակ
՛թ՛ել
լնա րութիւննե
բու
վերարերեալ
փաստաթղ
-
թեբն
ոլ տռմաբներր
:
Մինչ
այդ,
ինքնակոչ
«վարչութիւն»
մը ինք -
՚չինքը
ղործի
կոչելով,
մերմեց
մեբ
օրինական
սլաՀանքր
;
Հնարաւորութիւն
չունենալով
քննելու
րնտրոլ^
թետն
գո րծողո
լ
թիւններր,
միւս
կողմէ
նկատի
ունենալով
որ կարղ
մը ապօրինութիւններ
զոր —
ծուած
են , չրսելու
Համար
բացարձակ
ղեղծում
՝-
ներ, Ոբոնք
միայն
յետ
քննութեան
կարելի
է Հաս.
աաաել. Ընտրական
Յանձնամողովս
կը
յայտարա
րէ
1951ի Յունռւ֊արի ր1նարութիւններր անվաւեր :
2.
ինքնակոչ
վարչութեան
կ՝աղգարաբէ
որ
իրաւունք
չունի
Հայ. եկեղեցւոյ
Հաւատացեալնե.
բու
կրօն, րնկեբակցոլթեան
դործերր
վարելու
ք
ապօրինի
դործեբով
կատարուած
իրողութեան
առ
քեւ գնելով
Հասարակութիւնր;
Կը դ՚լուչացնէ
ինք–
նակոչ
վարչութիւնր
ապօր ինո ւթեանց
ծանր Հետե
ւանքներէն
, որոնց պատասխանատուները
Հասա
-
րակաց
կարծիքին
յանձնել
իր
պարտականութիւ
նր պիտի Համարէ
:
Ապօրէն
կր յայտարարէ
ինքնակոչ
վարչու
-
թետն
կողմէ քաՀանա
յի մր րնտրութեան
վերա
-
բերեալ
րնգՀ
. մողովի
Հ րաւէ րր
:
Ընտբ. Յ՚սնձնամողովս
բացած
է
քննութիւն
մր,
րնտբ
. գործին
վերարերեալ
անկանոնու
-
թիււններուն
փաստա
թուղթ
երբ
Հաւաքելու
Հա -
մար
։ Յանձնամ ողոփս րնգՀ • մողովփ պիտի
Հրա
-
լիրէ
Հսքյ • Եկեղեցւոյ
կրօն՛
Ընկ՛
բոլոբ անդամ
-
ներր. Հաղորդելու
Համար
անոնց
իր
քննութեանւց
աբդիւնքր
:
Ի
դիմաց Ընտրական Յանձնաժո դ ո վի
րնդհ •
քաբտոււլար՝
Վ. ՄԵԼԻք՝ԷԱ՚1», նախագահ՝ Մ–
Գ ՈԻն ՈԻՄՃ Ե Ա ՚ ն ։
ՆԱՄԱԿՆԵՐ
«ՅԱՌԱԶ»Ի
^կՆԿԻԼկՐԻ
ՄԱԱԻՆ
« Այսօր
» իր
132
թիլով տպեց
«Նիւթեր
Հտ–
յ՛՛ց պտտմ ութեան
Հ ամար»
իսո րտդրով
յօդուած
մ ր , որով
Զէն կի լէ րց ինւե բուն
կր վեբաղ
բուի
«բո–
շա յական ծագում»
:
Յօգոլածագիբր,
Յակոբ
Ալոճեան
ի՛՛նչ
Հիման
վրայ
իբրեւ
իբա կան
ութ իւնւ կր նեբկա յացնէ
ա
յ դ
ենթ ագբո ւթիւնր
Հ
1915/5–,
չարաչար
խոչտանգուած
գաւառացին
չի կրնար
Հանդոլրմել
որ նոր կսկիծներ պատճա
-
ռեն
իրեն
;
Համախո
բՀոլբգ՝
դիլզիս
մնացո րղնե բուն
Հետ
,
Հ բապա րակա
լ կր Հրաւիրեմ
յօգո ւածա
դի
րբ
եւ
կբ
սոլասեմ
իր լուսաբանութեան
;
Գույո՚-մՔեան
«ՑԱՌԱՋ»Ի
ԹԵՐԹՕՆԸ
(86)
կ. ՊՈԼՍՈՑ ԴՈւԻՈԻմԸ
« Ալավօն
ժտմանակագրոլթիլնր
» նոյնր
կը
պատմէ։
Իսկ Ֆրտնցէս
ալ կ՝րսէ թէ
երկինքին
մէք
յանկարծ
սաստիկ
լո յս մը չողչողաց
ել
քազսւքին
վրայ
սաւաոնած
մնաց
ամբողք
գիչերր՛՛
Եթէ
՛՛չ
անկաբե լի , դոնէ շատ
գմուար
է
մողովրդական
աւելորդապաշտութեան
երեւակայածսխա
թւ
ու ու–
ՂԷ՚ԼԸ
Լւրաբմ է զանազանել
ա յս վկա
յո
լ թ
իւննե րո
ւն
մէքէն
:
Ամէն պարագայի
մէք տպաւո բութ իւնւ ր քախ
-1
քախիչ
եղաւ : Պարպարօ
աւելի
ճշմարտանման
ել
աւելի
պարղ պատճառ
մը կը ցուցնէ
եւ կ՝րսէ
որ
թէ իր ղէնուո
րնե բ ր ուրախացնելու
եւ անոնց
սիրտ
տալու
եւ թէ
մ օտալուտ
դե րագո
յն
յարձակումը
տօնելու
Համաբ
թր քակտ՛է։ բանակին
ե րկա
յնքին
վրտյ
Աուլթանին
կողմէ վառել տրուած
Հսկայա
-
կան
խարոյկաՀանղէսներու
ց.ոլքն էր
այւլ
լոյսը՛–
Այդ ցնորական
լուս ավառո
ւթիւնր
որու
կ՚րն -
կերանային
թրքական
բանակին
եռոլղեռն
ոլ
պոէւչտոլքները
, սարսափ տարածեց
ամբ"ղք
քա
-
՚լաքին
վբայ
եւ ամէնքն
ալ լալով պոռալով
աղա
չեցին
Աստուծոյ
եւ Ա՛
Աարիամի
ոբ
՚էԻրենք
պաշտպանէ
պաշտ րոզնե բու
վրէմ խնղ բ ո ւթե
ան
՛լէմ : Օր ցերեկի
պէս
լոյս
էբ ամէն
կողմ :
Նոյնիսկ
մ ոռցան
ռմ բա կոծ ո ւթ ի լն ր , որ բնաւ
չէր
գագրեբ
եւ որ այդ
Օրր ուրիշ
ամէն
Օրէ աւելի
աւե
րի չ
գեր
կաաարեց
: 3 ստակօբէն
ամ էն
մ՛էկ վյւան
կ՛ երե
լար
թչնամի
բանակին
մէք, այնքան
վԼ՚թթարի
լոյս
մը^
կ՝աբձակէ
ին ա յգ անՀամ ար
Հուրերը
:
՝\
ինչ
որ պատմ ագիրներոլ
ՎԿ՛Ա
յութիւններէն՛
քիչ
չատ
որոշ կարելի
է Հասկնալ,
սա
է թէ
այգ
լո յսե բուն առթած
յուզումին
աակ
շատեր
յորդո
րեցին
կայսբր
որ ձդէ փաիսչի , քանի
որ յայտնի
էր
թէ Տէրը
դԼ՚նքը լքած
էբ , բայց կոստանդին
մինչեւ
վե րքր
անղ բդուե
լի մ՚եաց
եւ չուղեց
Հ եռանալ
իբ
սիրելի
քաւլա քէն
, ուր դիրկլ^դիսառն
կռուի
մ էք
ան՚էեա
պիտի
րլլար սպառսպուռ
:
Պ ա չտ ր եա
լն ե րը սպաււում
ի ՛Լե րքին աստիճա
—
՛հի՛ն Հասեր
է Լւն , աւելի
քան ՛Լեց
շարաթէ
ի
վեր
ձեոքր
ոտքր
բռնող
րնակչութԼււնր
,
էբիկմարգ
,
կին
, աղա
յ , աղքիւկ , քաՀանա
յ^ կրօնաւոր
, մ տ յբա՛
պետ
դիշեր ցերեկ
կր նոբողէին
սլա ր իսւզին
շարու
նակ
փուլ եկած
իսրամներր
, մանաւանղ՝
Լիկոսի
Հ ո վա
ին
մ էք ուր կարծես
թէ կեգ րոնա ցած
է ր թչ–
նամիին
գրոՀր,
ուր ան կր նետէր
իբ Հբէչ թնգա
-
նօթիէն
վիթի՚ա
րի
ռում բե րբ , որոնք
մինչեւ
Հաղա ր
ե րկու
Հարիւր
լի սլր ա կր կշռէ ին եւ ո րոնց
բախու
մ է ն քաղաքր
կը ղղրգար
մինչեւ
Ոսկեղքիւրի
մէքը
զանուող
նաւե րր ;
Ա այիս
23/՛ 5՛
նաւին վերադաբձր
եւ իբ
բերած
լուրը
թէ
աւելորղ
էբ սպասել
Եւբոսլա
քէն
ոեւէ
օղնական
նաւատո
բմի
, վե րքին քաքո
ւթ իւննե
րն
ալ
բնկճած
էր ; ժամէ
մամ , ալս
թչուաււ
բնակչո
լ —
թիւնր
էիեբաւական յարձակումին
կր սպասէր
,
որ
պիտի
չուչանաբ
ա յլեւս
;
Անչուչտ
, Ա ուլթան
Մ ուբատի
օրով ,
\
422/
ամբան՝
Պոլսոյ
վերքին
պաչաբման
եւ
նաՀանքի՛
յիչատակբ
պաշարեալներուն
մաքին
մէք էր ել ա–
տով
կր յուսադրուէին
քիչ մ՛ը։ Այգ բարեպաշտ
եւ
աւելորգապաչտ
Հոգիները
գ ե ռ
յոյս
ունէին
այն
ղեբբնական
մաբգաբէ
ութեան
վբայ՝
թէ յազթա
-
կան
Թուրքերը
մինչեւ
Այա Աօֆիա
պիտի
յառա–
քանան , րայց
Հոն յանկարծ
ՏԼ՚րոքր
Հրեչտակր
պի
տԼւ ե րե ւա բ ո ր յա րձա կո ղը պիտի վտարէր
եւ իշ -
Լսանոլթիլնը
դարձեալ
կայսեր
պիտի վեբադար
-
ձնէր
;
Բայց
այդ
ամէնը,
աւաղ,
ղռւր
ու
տարտամ
յոյսեր
ել պարապ
իսօսքեբ
էին միայն։
Պոլսոյ
մէք
ամէն մարդ որոշապէս
դիտէր
թէ անկարելփ
էր
այլեւս
դիմաղրել,
մանաւանղ
որ Թուրքերը
թը -
լական
աՀռելի
առաւելութիւն
մը
ունէին։
Ամէն մարգ վստաՀաբար
գիտէր
թէ
վերքը
մօտալուտ
էր, թէ
կ՚՚Լ՚ւը
մաՀացու
կ՚՚-իւ
մրն էր եւ
թէ պաշարեալներուն
համ ար միակ ապաՀ ով
բան
մր կար
միայն,
մեռնիլ
եւ կամ
անաբղօրէն
գերի
ԸԱալ
:
(Շար.)
ԿԱՐԵՒՈՐ
ռաղմափորձեր
պիտի
կատարուին
Յուլիսին,
մասնակցութեամբ
արեւմտեան
չորս
պետոլթէանց
օդատորմիղնեբոլն
; Ֆրանսական
Օ–
զանալեր
պիտի
փորձեն
ռմբակոծել
Հռոմը,
Նա
-
փոլին
ել ուրիչ իտալական
քաղաքներ
:
Հրաման
ները անգլերէն
պիտի
տրուին
:
ԱԹկՆԲկՆ
կր Հեռաղրեն
թէ
Վոլոյի
ղինուո–
բական ատեանր
մաՀուան
զատասլարաեց
վեց
Հա
մայնավարներ
յ
.
-
Fonds A.R.A.M
