*6
ԱՌԱՋ
>
ՏԱՐԻ՜ Մ Դ Ա Լ
...
Տարի մըն ալ - կը ի ո ր հ ի մ ամէն կաղանդ սրտա
դող ֊
դիակնացաւ անցեալի մըշուշին մէ ջ աննշմար,
Ոստում մըն ալ նամբ ո ւն վ րայ կեանքէն ի մաե
թա ւ ալող,
Տարի՜ մըն աւ՝ որ կարծես երրեք եկած իսկ չըլ..
լար. . .
է)կան անցան մի աո մի տարւոյն օրերը փիր ո ւն,
Տարւ^ոյն օրե՜րը բ ո լ ո ր , որոնց համար Նոր Տարին,
լքահուան հանկէս է սարքեր, երկրէ երկիր, տունէ
տուն,
Ալսօր , ե ր կ ա ՚ ՚ ր ցիշերով , րիւր կանչերով ցնծա -
,ի|1
...
Ու կը խ այտ այ ամէն տուն, ու կ ՚ ա ըի ւ նի ՜ ամէն
^
կեանք,
կը թո չ կ ո տ ին մանուկներն ա պ ացային անցիաակ,
Ու Նոր Տարին անկարող՝ միայն անոնց չի սպաո
նար . . .
Տարի՜ մըն ալ — կը խ ո րհիմ — հւ յանկ ա բ ծ օր մր
շնչատ
Պիաի կասի ապրիլն այս , վաշիանա՜յ ամէն մարդ,
Աիշտ կարօտո՜վը կեանքին, ցոր՝ կարծես ապրած
ՎԱՐԳԳԷՍ
6ԱԿՈԲԵԱՆ(*)
՚ԿՈՒՏ՝Մ
ԾԻԾԱՎ
ՄԱՂԹ Ե՜՛ն՛ք
(*)
ՀԼւյինակը,
րանասւոեւյհ
–է1էկան
շնռրՀ
ու. -
նհցող
Լ
-րիաասէՈրգ
մ րն էր , որ երեաււն
աարեկան
Հասակին
,
մեռաւ.
Տ ո
ւնա
ս
տան , անցեալ
սլաաե -
րաղմի
•քերքերր
: Այս քերթուաձ֊ր
գրահ էր
1934/՛
Գեկաեմ
րեր
31
ւ՛ն , իրրեւ
ամ անորեան
ներշնչում
յ
գէմքերէն
Կլաասթոն
ճառ մր խօսեցաւ
Զեսթրր
քաղաքին
մէք եւ րսալ .
« \քառա
յել
Հա յասաանին
, ա յգ կր
նչանակէ
հառա
յե՜ լ քաղաքակրթութեան
: Լուհել
Հա
յկական
հքնղիրր
, ա յգ կր ն չանակէ աղաաաղրե
լ
Հա
յաս -
աանր » ;
Այգ օրերէն
ասգին չատ քուրե ր անցահ
են քա
գաքական
կամուր քներու տակէն
։
էլ
սակա
յն Հա
յերր
ուն Լւն
մ Լ՛ք աղղա
յին գաա
մր, որ լուհում չէ
գտահ
տակաւին
:
֊ւՏորՀ րգա
յԼ՛ն Ս՛ Լաւ թիւնր
գարձեա
լ պիտի օգ–
աագորհէ՞
Հա յերր
իր քաղաքական
նպատակնե -
րուն հառա յեցնելու
Համար
ղանոնք է
հյորՀրղային
Աիութիւնր
Հայերու
պաչապա–
նոլթԼււնր պատճառ
պիտի բռնէ" իբ աղգեղա
թԼււնբ
գգալի
գարձնելու
Համար Ա իք.ին Արեւե
լքի արա -
րական
երկիբներուն
մէքւ
Այ"
Հարցումներուն
պատասխաԵր
կր սաաց -
ուի յառաքիկայ
ամ իսնե բու
լնթացքին
\
Թա ր դմ՛ Ն *
ՏԻԿԻՆԸ
Տոքթոր, գեղ մր, ամուսինս
քու–
նի մէք կր խօսի :
ԲԺԻՇԿԸ
Տիկին,
ի՞նչ գեղ կ՝ուղէք որ աամ
իրեն :
ՏԻԿԻՆԸ
Իրեն Համար չէ , տոքթոր,
այլ
ինհի , որւղէսղի
կարենամ
իրեն պաաասխանել
. . . . :
Ջէք
Հաւաաա՛՞ր
կաղանղ
պապիկին : Աո՛^ւտ է
Կ՝Ր"էք
•• Մ անուկնե՛՛ր
խ աբելոլ
Համար
՚ • •
0՜ ,
ո՛չ : Սս կբ Հաւատամ
անոր : Ի՛՛նչ
Հաճո
յալի
հեբունի է ա՜ե։ Միթէ՞
կաղանգ պապիկր չէ
" ՛ յ ս
չքեղ ել ցնհուն
մթնոլորտր
ստեղհողր։
Աա
միլիոնաւոր
մանուկներր
Հրեչտակի
վերահռղր
I՝
Հապա
մեհերր։
Բոլորն ալ կր Հաւատան ա -
նոր
։ Ակնգէտ կբ սպասեն ;
Մ ի լիոնաւո
բ րանո ւո բնե
բ , պա չտօնեանե
ր ,
աբՀեսաաւո
րնե
ր , արուեստագէտներ
, ր" էո ր ր , ա–
մ էնքր
, ԼսոնարՀ հառան են կագանղ
պապիկին
։
Սնո
բ կբ պարաին
իրե\ց
կեանքն ու կենսաղբ :
Տեսէք
I
Գեմոկրաաաստանի
մէք , որ Ասաուահ
եւ կրօնք,
սուրբ եւ Հրեշտակ
ղամբիւղր
նետեցին
,
բայ՚յ ել այնսլէս,
Հձկալմիբ
Հայրիկր»
սլաՀեցին ոչ
թէ
փոքրերբ
մ իայն
, այլեւ
մեհերն իսկ,
պեխով
մօրուքով
մարղիկր կր Հաւատան
անոր ել կ՝եբ -
կբրպաղեն
• . .
X
ՇնորՀաւո^բ
, չնորՀաւոբ
• • •
« Խ աղաղութիւն
երկրի
վբա
յ եւ
Հաճութիւն
մարգոց մէք . . .»
Համմէ՛^
։ Հապա
Լ՛նչ կարհեցԼւք
։
կաղանգ -
տարեգլուԼս
է : Ա • Ծնունգ է ։ Տնհութիւն
ամէն
կողմ
։ Ա լրա
Լսո ւթ Լււն փո
քբ
ի էլնե րո ւն • • •
Ե րկինքի աստղե
բէն եթէ գիտեն մեբ երկիրր
,
« ինչ Հրեչաակային
ա բա բահնե
ր սա ՛էերկիբ»
կո է–
ռւահ
մոլորակի
բնակիչներր»
պԼւտի րսեն։
Մեհ ու
սլգաԼւկ ուրախ
ղո ւա բ թ խ աղա
ղո
լթ
Լւ ւն
կ^երղեն
։
Իբար
կ՝ողքագուրեն
. . .» :
Ալո՛ չնոբՀաւորանքի
քառտեբոփ
իրար
կր
ռմրակոհենք
...
Խաբելոս
մէք՝ մէկ Հաաիկ են սա եբկրացինե–
րլլ։ Իրար կր կոտորեն՝
բարեմաղթելով
; կաղանգ
է եւ աաբեղլուխ
։
•
Մեր
սլաշաահ
Աստուահն
իսկ Մանուկ
մրն է
այս
օրեր։
«Աստուահ
Մանկացեալ»
Ծնունգ է ։
Մ Լ՛այն
Ասաոլա"
հ
մ անկացահ
է : Բոլոր մե -
հերն ալ մանուկներ
են ղարձեբ այս օրեր, խել -
քերր աոլահ իսաղա լիքի : իրրեւ թէ պղաիկներբ
ու–
բաէսացնելոլ
Համաբ
%
ԳմուարաՀաճր
աղա"^ւ են կբ կարհէք
Հ
0՜ ,
երբեք։
Մամա
սա
Օթո5(
ղնէ ինհի՛՛՛
ինչ աղուոր է;
Մաման
մտահահ
չունԼւ
տղուն
վրայ, այլ
տալոքբ
գէմքր կր ցցուի իրմաքին
մէք։
Անոր
"ւդ՛" Լւ կին
Համ աբ է գնե լիքր
, Լւր ձաղոլկր
կերպով
մբ
կրնայ
գոՀացնել
, բայց եթէ տալբ քիթ - պր -
ռունգ
լնէ^ • • .
Վեբքապէս
, մեհ ու պղտիկ , ամէնքն ալ ման–
կացահ
են : Ա Լւ Հաւատաք որ փոքրե րուն
ուբախու–
թիւնն է որ կր մաաՀոգէ
մեհերր։
իրենք ալ փոք–
բերուն չափէ Հաճոյք կր գգան այգ խաղալիքներէն
։
Իրենք ալ կբ մանկանան
անոնց Հետ ՚ ՚ ՛
Աք
խ մեր մանկութիլնբ,
որքանն չոր էբ։ \Տա–֊
ղալի ք ՝•
ԷՀ
, ափ մր չիր ու չամիչ
ին չի՜ ղ չէբ բա
ւեր։
ԼուցկիԼ՛ պարապ
տուփերբ
ինչ մեգք
ունէին
I
Աեբ ձեռակերտ
թուղթէ
լասլտեբներբ
Հապա՜
I
Աչ՜
խարՀ
մերն էբ եւ մենք, այգ աղքատ Վաղար խա–
ղալիքնեբոփ
մարգ
եղանք։ Ագգ
կազմեցինք
եւ մ
ր–
չակո
յթ ստեղհե
ցինք եւ
Փա
ր իղի
բաբձր
սալոն -
նեբուն
Համար
«ա
ւԱ ուա կաննե բ» պատրաստեցինք
։
X
Բանի
Հ իւլէառում
բր չէ սալառնահ
մ եր գրլ^
խուն փերեւ, անգամ
մլն ալ ԱորՀալորենք
իրար ,
մ ագթե
լոփ ոբ յաքորգ
տաբի
ՄԱԿի
անղամնե
ր բ ,
անգո
բհ
մնա
լոփ
թեւթեւի
տուահ
րոէոբբ մէկ պԸ–
տոյտի
ելլեն Ատլանտեանի
եզերքներր
...
կ.
ՊԵՏՈԻՇ
ԼՐԱՏՈՒ
ԱՐՈՒԵՍՏԻ
նի Հետ ունե ցահ է չաՀեկան
տեսակցութիւն
մ բ ,
՝•
~
որուն
ամբհղքռւթիւնր
պիտի
լսենք Աունուար
2 / 4 ։
Տեսակցութիլնր
վե րքա ցնե
լո վ եւ խօսքր
Պ •
Մ ութաֆեանին
ուղզե լով Պ •
\ ՚ Ո Ո Յ է
կ՝Ր"Կ ՝
Ջեր
արեւելեան
խառնո
ւահ
քր
, իտա
լացի
վսյրպ1յ
^՚կյէ
ր
^ւ^
այնքան
ղեղեցիկ
ղասր եւ Փա
րիզի
Ֆրանսական
թերթերբ
կր չարունակեն
գնա - ա րուե ստով
զեգուն
մ իքավա
յրր
, տա գանգով լե -
ցուն ձեր աբուեսաին
կուտան
բնութեան
չաա
ինք–
նատիպ մէկ արաա
յտ յտոլթիւնր,
ապաՀովելով
ձեզի
րնտԼւր տեղ մբ, այսօրուան
նկարչական
աշ—
խաբՀին մէք ։
ՈՒՐԻՇ
ԳՆԱՀԱՏԱՆԲՆԵՐ
ԶԱՐԵՀ
ՄՈՒԹԱՖԵԱՆԻ
ՄԱԱԻՆ
Հատական
տողեր
նուիրել
նկաբիչ
Պ •
ԶարեՀ
ւթխ
ՄութաֆեանԼն
, իր
նկարաՀանղէսին
Ատորեւ՝
վաւնք մբ եւս ՚
Լէ Նուէլ Լ իթ է ր է ր
ԱնՀատական
նկարա -
Հանգէսներ
բազմաթիւ
են : Նչանակենք
անոնց ա–
մէնէն
աչքառուներբ
: Ա ութաֆեանին
կտաւնեբր
ոլնԼն
կառուցում
ել ախո
րմե
լի են
ւ
Օւիէրա
Արուեստի
լոյս մր կ՝ողողէ
Աոլ -
թաֆեանի
բնանկարներր,
«մերկ»երր
եւ
՚լասական
ձեւով
Հագուահ
կԼներր։ Այգ լոյսր կբ հա՛լի
գոբ
հահուահ
կաբմ Լ՛ւ՛էն ու կանանչէն
, որոնք
կիրաբ–
կուահ են իրենց առաւելագոյն
վ՚այլովր
։
Ֆիկարօ •
Մ ութաֆեանի
նկա րնե
ր ր ,
նուրր
ճաչակի եւ նկարչական
խոր Համոզում ի
ԳՐ"չմր
ունին :
Ասկէ ղատ Հաճոյքով
կ՝իմանանք, որ ֆրան -
սական
ձայնաս՚իիւռէն
Պ՛
\^ՈՈՅէ ,
Պ՛
Մութաֆեա–
Հ– 6՛ Գ՛ ՇԱՐԲԵՐԸ ԿԸ իյՏԱՆԱՆ
«Հայրենիք»էն
կ՝իմանանք
, որ վերքերս Ա -
մերիկա
յԼւ մէք
28
նոր րնկերներ
միացահ
են չար -
քերուն
,
25
երիտասարղներ՝
Փբովիտէնսի
կո -
միտէին, եւ
3
Հոգի՝
Աիրաքիլղի
կոմիտէԼ՚ն։
ԿԱՐԳԱՑԷԲ
ԵՒ
ՏԱՐԱԾԵՑԷԲ
« 3
Ա Ռ ԱՋ
9
Ը
«ՅԱՌԱՋ»Ւ
ԹԵՐԹՕՆԸ
(33)
լՐՏեՍ ԿԻԿեՐՈն Ա1411ՐԱՅԻ մ ե ձ
(Գրեց՝ ցերման դեսպանատան կցորդ Մ Ո ՅԶԻՇ )
ժ՛
ԳԵՍՊԱՆԻՆ
ԲԱՆԱԼԻՆԵՐՈՒ
ՏՐՑԱԿԸ
|
յ
Թէեւ
մամր աոաւօաեան
երկուքն էբ ,
լո յս ՝
կար տակաւԼն
Եէնքէներոլ
տունբ
։ Մ աա յ ներս ,
վ՛նտռե
ցի տ անո ւտ է բ ր եւ երկու
ղաւաթ
ղօրաւոր
սուրճ
ոււլեց ի ։ Ե րկու սեղաններու
վրա
յ
«փոքէբ»
կը խաղա
յԼն տակաւին։
Հեռ Եէնքէ
ուգեց
գիտնալ
թէ ինչ նորութԼււն կար : Հետեւեցաւ
ինհի
Հ իւրա–
սրաՀԼն մէկ անկիւնը, ուր կարելի էբ Հանգարտ -
^ոէն
խօսիլ
։
Պարոն
լիազօր նախաբար
, կարհեմ թէ նոր
անակնկալ
մր կայ։
Նորէն
տեսայ
կիկե րոնր, եբ -
կոլ
նոր ^ֆիլմ»եբ
չորնալու
փրայ են մութ
սեն -
եակին
մէք, տակաւին
հանօթ չեմ անոնց
պաբու–
նակութեան
, կրցա
յ
մ իա յն անղրաղառնա
լ թէ
խԼւստ չաՀեկան
են :
Գագավւար
մր ունի ք թէ այս անգամ
ինչ
լուսանկաբահ
է սենեկապանր
:
Անչուչտ թէ ղաղավւաբ
ունէի,
րայց
գոՀացայ
Հետեւեալ
պատասիսանր
տալով
։
Բնաւ
տեղեկութիւն
չունիմ
,
Համբերեցէք
մինչեւ վաղ առաւօտ
։
Խոյացայ
գէպի
փոքէրի
սեղաններէն
մէկբ,
Գրաւելսւ
Համար տեղբ ճափոնի
դեսպանին
որ կը
պատրաստուէր
մեէնե
լու : Բանի մր խազխազաց
ի ,
բայց
կո բ սն ց ո լց ի , ո րոփՀետեւ
խելքս
խաղին չէր
եւ չատ
աւելի կր խոբՀէի
մութ
սենեակին
մէք
կարդաց ահնե բուս :
Ժամր
երեքի ատեն, ամէն ոք
Հրամեչա ա -
ռաւ։
Յարմարագոյն
մամն էր աչխաաանքի
լհուե–
լու : Մ իւս
Հ բաւի րեա կերուն
Հետ մ իասին
գուբս
ելայ, եւ ոչ ոք անդբագա
րձաւ թէ գուբս
չէի
ելեր
գեսպանատան
չբքա փակէն ։
Րոլորոփին
չոր էին «ֆիլմ»երր
; Ակսայ
մեհ–
Յէ^ել
զանոնք։
Ժամր
վեցի մօտ, վերքացահ
էր
գոբհս ել անգլիական
ամենակարեւոր
գագտնի
փաստա թուզթե
բու
26
օրԼնակներ
ունէի
աչքիս
աււքեւ \ ժամ
ր ութին
դիտէի
արգէն
անոնց պա -
րունակութ
իւնր :
Թանկաբմէք
գանձր
սլաՀեցի
ղրամարկղին
մէք
եւ
ղուրս
ելայ տաղաւարին
կողմի
ետեւի
դուռ -
նէն։
Եբկբորդ
անքուն այս գիչերէն
փեբք,
բարիք
մբ եղաւ քա լե լր առաւօտեան
գով
օղին մէք :
Երբ տուն Հասա
յ , կԼնս արղ էն ելահ
է բ ։
Զննող
նայոլահք
մր նետեց փբաս : ՎՀոլկ
րլլալու
պէաք չկար գուշակելու
Համաբ թէ ինչ կբ մաա–
հէր :
Պարտականութիւն
, գորհ
, սիրելիս
, կրր~
նաս ասլաՀով
րլլալ։
Ամբողք
գիչեբբ
աչխատեցայ
գեսպանատան
մէք եւ պաՀ մլն ալ փոքէբ
խազա -
ց ի Ե է էն քէն ե ր ո ւն տունբ
։ Հաւատաց
իր , ա
յնպէս
Այո , անշուշտ
Հաւատացահ
էր ՚ միակ մաա -
հում
մ ր ունէ ի ա լմմ •
քնանա
/ ; ՀրաՀ անգե ց ի որ
մամր
11/4
արթնցնեն
գի" ՚ Անմիքապէս
թաղուե -
ցայ կարճ րայց խոր քունի
մր մէք ։
Կէս
օբէն քիչ առաք
մ տա
յ գեսպանին
աչխա–
աաս ենե ակը : Գանձի
մը պէս բռնահ էի սեւ պա -
յուսակս որ
40
ամ ենակա րեւո
բ փաստաթուղթ
կր
պարունակէր
եւ ի միքի
այլոց , առաքին
տեղեկա–
գրե բր
Մ ոսկուա
յի խո բՀ բգամո
ղո փէն
, որուն
կր
մասնակցէ
ին իտլն եւ Գորտէլ
Հրլ եւ որուն ար -
գԼ՚ւնքին
մասին փարչապետ
Ջրբչիլ չէր ուզահ ա
բ–
աա յա յտոլիլ
երեսվւո խանական
մոգովին
մ
էք
ԺԱ—
ԿԻԿԵՐՈՆ
ԻՆՋՈՒ
ԿաԽԱՏԻ
Այսպէս
սկսալ
չբքան
մը, ուր աշխատիլ
կր
նշանակէ
ր օրեր ամբողք կարգալ,
գրել ել հահկա–
դրել
Հեռագիրնեբ։
ՀետզՀետէ
Հասեր էի աստի -
ճանի մր, ուր «ՀեռագԼւր»
անունր չէի ուղեր ի -
մ անալ ; Գաղտնի
քբ
պաՀելու
Համ ար , սա Լ։ պուահ
ԷԼւ անձամբ կատարել
աչխատանքին
մ եհ
մ ասբ :
ՊերլԼն
Հարցում կր տեղացնէ
բ գլխուս
կ Լ՛ կեր
ոնի
եւ իբ դո րհ ո ւն է ո
լ
թ ե ան
մ ասին :
Մասնաւորաբաբ
կար Հարցում
մր, որ ան -
գագար
երեւան
կուգար
Հեռադիրներուն
մէք։
Ի " ն չ էր կիկերոնի
բուն
անունր ել ուրկէ կուգար .
կարհես թէ անուն
մ ր կբնար բան մ ր նչանակել ,
բոլորն ալ Համարմէք
չե՚^ն
միթէ ։կատարոլահ
աչ
խատանքր
տեսնելէ
վերք,
կրնային
Փիէոով կամ
կիկերոնով
գոՀանալ։
Պէաք է սակայն խոստովա -
նիմ
, որ Հարցումներու
մեհ մասբ
կատարելապէս
տրամաբանական
եւ Հիմնուահ
էր որոչ տուեալ
—
ներու
վրայ։
Պատասխանահ
եմ անոնց,
ամէն ան
դամ որ կարոդ եգահ
եմ
(Շար
Fonds A.R.A.M