108
ՎԵՐԱԾՆՈՒՆԴ
Հետաքրքրակա՛ն
երեւոյթ
մըն է։
Պատմարանին
Համար, Հայ գրականութիւնը
կը Հայթայթէ,
՚Բրիստ
fe.
գարէն սկսած
գրեթէ
անընգՀատ
՛չարք մը պատմութիւներու
նա կա գրութիւնն
երու՝ որոնք կուգան
վերաձեւել
(reCOUper ^
բիւդանդական
արաբական
բնադիրներր։
ինչ կր վերաբերի
Հայ արուեստին,
մասնաւորապէս
ճարտարապետո
թեան վերաբերեալ
գիւտերն ու Հրատարակութիւնները
դիւրացուցին
գտնե
այգ արուեստի
Հետքը
մինչեւ իսկ Հռոմէական
ե կոթական
ճարտար
տութեան
դործերու
մէք։ Հայ ղեղագրութեան
և մանրանկարչութեան
նուիր–
ւած
Հրատարակութիւնները
նոյնպէս
ցոյց կուտան
Հայ արուէստ
մր, որ չը–
շփոթուիր ո չ րի ւզան դա կան ին, ոչ իսլամականին
ե ոչ լատինականին
Գալով գրականութեան,
առանց խօսելու
թարգմանութիւններուն
վրա
որոնք երբեեն կը պարուն ակ են թանկագին
բնադիրն եր,
որոնց
իսկականը
կորսուաՆ է, կան թանկարժէք
գործեր, նախ աստուածաբանական,
զանազան
նիւթերու
վրայ։
Արեւելքի
մէք գոյութիւն
ունեցած
քրիստոնէա
կան
աղգային
գրականութիւններուն
մէք, Հայերենը
եթէ ոչ ամենէն Հա
րուստներէն
մին՝ գէթ ամ1քն1քն ինքնատիպներէն
մին է։ էւնոր
ժամանակա
ւորքանին
մէք, անցեալէն անկախ,
նոր զարգացում
մրն է որ կը
շա
աւելի կենդանի,
աւելի բարգաւաճ
կերպով՝
քան երբէք։ ,
Աւրոպայ ի առաքին
Հայագէտն
երր բաւականացած
են միայն եւ
կան
Հասարակութեան
տալու
Հայ գիտուններու
գործերը։
ԱՀնկէ ի վեր
ւա բաններ,
պատմաբաններ,
բանասէրներ,
գեղարուեստ
ական
քն
աւելի առաքնետուեցան,
ՀետզՀետէ
աւելի
իրենց
անձնական
նպաստը
րին
Հայերէնի
ուսումնասիրութեան
գործին։
Ա յսպէս
անոնք
ազդեց ութիւն
գործեցին
Հայ գիտուններուն
վրայ–, որոնք իրենց կարգին, ընդունեցին
ուսում
նասիրութեան
եւրոպական
դրութիւններր։
Պէաք է զա ր գա ցն ել այս ար
նաւոր
փոխադարձութիւններր։
Այս ճգնաժամային
— ե վճռական — շրքանին, ուրկէ կանցնի Հայ ազգը,
կարեւոր է բացայայտ
կերպով
մէք տեղ
Հանել
լեզու մը, պատմութիւն
մը,
արուեստ
մը, գրականութիւն
մը որոնց ինքնատպութիւնը
կը վկայէ որ
Հա
իրաւունք
ունին ապրելու ե զարգանալու։
«Հայերէնի
Ըուսո
ասիրութեան
Ընկերութիւն»
մը ՀիՏնելու
նպաստելը՝
Հայ ազգին իր իրաւոնքները
լ
Հաստատելու
նպաստել կը
նշանակէ։
Այս
ինկերութիւնր
կրնայ գործել
Հաւաքոյթներ
և մանաւանդ Հրատա
րակութիւնն
եր ընելով։
Մտադիր է գլխաւորապէս
Հրատարակել
—
իր. ունեցած
միքոցներուն
— տարեկան
Հատոր մը որ պիտի պարունակէ
մասեր»
Ա. Նորագիւտ
յ ի շատ ակար անն եր Հայաստանի
լեզուին,
գրականու
թեան, արուեստին
ե Հնախօսութեան
վրայ։
Բ. S
ա
րիի
ընթացքին
մէք Հրատարակուած
Հայաստանի
վերաբե
գործերու
մատենագրութիւնը
և գլխաւոր
Հրատարակութիւններուն
վրա
քննադատական
տեղեկութիւններ։