Page 67 - ARM_19-1947_04
P. 67
*$ Ա ԱԶ
նագր ւթեան ց ՀԱ քեէ գարուց, ՚ ՚ ի գ Հասա ՊՈՒՏ՝Մ ԵԻԾԱ1 ԵԿԱՆ ԱՆՑԱՆ
կազմած տետր . Հատոր , վեց Հազարից աւելի էչ, (՚Աէբբւպ)
արտագրուած խնամքով, տպագրութեանն պատ - 1ւա/ մ բ ւ ա ս տդհտ...
րաստ ւ * » ՛Եկան անցան որպէս ծաղկանո բոյրր թեթեւ,
2.— Եղնիկ կոզբացի.—կազմած տետր 235 էի Որպէս անուշ Մայիսական զեփիւռի թեկ*
3.— Առաքելի Աիլնեցլււ - տաղաչափութիւնք , Ա՚եԼոլչտ Հայերիս, մէԼ չի կրնաք ըյ±ալ այգ Խաւարակուռ մեր երկնքից՝ է՝^Լաէս փարոս՝
երեք միլիոն տգէտը Հ
85 չափազանց մեծագիր էչ, կարծես կրկնակի Ո ո սա ր աչին չ արշալո յս^ի՝ շոգ֊՛՛ անդեդեւ ։
էչի ւ եհ-ութիլԼ՝ , ել խնամքով արտագր՛ուած : Աչ/սար Հ"՛ մ ս յ գրեթէ երեք բ՛իլիոն Հայ կայ :
4. Հա յ Պարտէզ : Եւ այգ երեք միլիոն Հայերուն Աէսէե աւելին ոչ Եկան ցաւի , տ ա ռա պան ք ի բիւր վէրքեր՛ով ,
,
մ իա յն ագէա չեն , ա յլ «^առա չգիս ական ^ : Հայոց անմաՀ գուսանն ե րի վառ երգերով
:
5. Վրիպակք , ԷԼստուաա չոլնչ գիրս ԼԾր ֊ ՚ Ուրե՞մն : Պէաք է զւնտռել "ւրբշ աղգերոլ Մեր մարգերի, այգիների ու արտերի
նունգք եւայլն^ : արուին՛,
մէչ որ երեք միլիոնի աւելիով կլլ դում ն մոոո - Ամրան նման՝ բարիքներով ու բերքերով
6. Եւսէրի Պտմֆիլիա Կեսարացւոյ մամա - Ա ե՛ծ՜ ազգեր ո լ մէչ *, բազմ ամ բ իրո մԷՀ։
ւ ակա կանք եւայլն ւ
վուրդնեբու մէԼէ •Եկան գո գարիկ, եկան ձՈԱ~ճ\ յամրաքայլ ,
7. Փաւստոս Բիւզանգացսւյ պատմսւթիւն Աս ըսե՛մ միւսին.։ ԱթնաստանԷ Աղչամուղչի երազներով շոլշանափայլ ,
անասուններ՛ի
Հայոց թաբգմանեալ յ՚Ասորլոյնւ է Ո՛ չ ՚՛ Ս ատդ դար առ. դու և՛. : ի՝ ո լո ր թմրած Հ ոգիներում բորբոքեց ին
8. Ժողռվրգական՝ միջոցներ Ս՚իւսթւ : Հնդիզներու մէՀ : Ազատութեան՝ Հուրը վսեմ ել անայլայլ ։
ցաւեր ի գէմ տ • «//^» մ րն ալ քեղի ; ՚\,սաէ տեղդ : Հնդիկնե Անցան , աւա՛՛ղ, Հայոց տթուր ա՝՛• դաստան ից ,
V. ՚Լաղարայ
փարպեցւոյ պատմութիւն եւ րը երէկ չէ առ՛չի օր աղատագրուեցան իւ1|>երէ֊–*11– Մր տ ե րո ւմ լի ղարերի սել վիշան ու թաթիծ ,
թուղթ աո. ՎաՀան
Մ ամ իկոնեան : ^Է^ԱՂՌական յ յեաադէմ լուծէե ; ^ ՍԱ11 Հ^րաաացան : Ո^*֊,ր գնաց ին ... Հանգչել օտար աստզերի տակ՝
10. — Եղիչէի Լեւ ոչ Մամբրէի) ճառ ի 8ա - Աւ֊րեմն տգիտոլթիւնր արմատէն մաքրագործուե ՀԼտարանղձի , կարօտատենչ Հայաստանից ** *
ր ո ւթիւն ՚Լազարու ։
ցաւ Հոն , այդ երկրին մէչ ւ
Լապոնիացինեբու , կ րօէն լատաց թն եր ո ւ յ Գ– ԾԻԾԵՌՆԱԿ
11. Գրիգոր յյ՝ ագձիստ ր ո ս , կազմուած երկու կամ Կ>ո ւատէմ ա լաց ինեբոլ մ է չ • • •
կազմուած
տետր , 518 էչ : Երէց • 327 էչ, Օ՝օ տղա՛յ ուրկէ* գտար այդ անունն՛եր րՀ
12. — ԱբրաՀամ Մ յգ մո ղո վո ւր դն եր ո ւն ե րեքբ մ կ կ դում արելով
Հաղիլ մէկ երկու անոնց թիւ^ը *
տետր I միլիոնի կր Հասնի ցարական իիուսիոյ մէչ֊*»
— Թուրքերո՞ւ մէչ^ մր.ւ.սխ–;
13. Տակոբայ Արճեցւոյ ճառք՛ 329 էչ , - Ան գլի ո յ մէչ–. Գերմանիոյ մէվ, Ամերիկայի
մէչ կամ . . .
կազմուած տետր : Տղա՛ս, Թուրքիոյ մէչ թերեւս երեք մի - Ապրիս տղաս ՛Ծ ամ իա ո ս ։ Այո Ամերիկայի ,
1 4. Թուղթ Գաչանց : լիոնի մօտ ,ան.ոլնր գրելուկարողղարգտցած մարգ Մի՛ացեալ ՆաՀանգներալ մէչ՛* Երեք միլիոն Հատիկ
15. –— Ամիրտովյաթ.– Օգուտ բմչկութեան , կը գտնուի ել «Հայրապետական - գեմոկբատ ^ տգէտ մարգ կալ եգեր * * . որոնք լուր չ՛ունին եղեր
(Ամասիացի) : ^~ո*ԼոէԼ"Կրդ են անոնք յ տակաւին որ «Հիւլէառումբ՝$> մը Հնարուած է, գո՛»
16. Ամիրտովլաթ • Անգիտաց ա&՚պէտ , Պարոն, ՀուիցելէԷոյ մէի– Ոչ պար ոն յութիցն աւնի իրենց երկրկին մէչ*** չ
( 1Լմասիացի ) ՚։ մէչ։ նաթկին
Տուէտի Ոչ ո չ* ես գտայ մ իւս իւ* -—- Ւնչ կ՚ըսէք մ իւս իւ, կարելի՞ բան\ է ։
17. Պատմութիւն Աղուանից , չորս Հատոր բեղմ ան ա տան մեռելն՛երն իսկ լ՛՛ ւր ունեցան ա յգ
տետր կազմուած, (327 էչ, 315 ^ , 361 ^ք, 3 6 6 ) ։ բանէն՝ ։ Հ
29. Տ աւելուած֊ տաղից ՚ԼյաՀ ասլե ա ի *ի*ո ւչա– Ես չեմ որ կ ըսեմ տղաս ։Ամերիկեան թեր^
թէ մը առնելով գրած էր տեգիս
18. ԱչխաՐ^ս՚ՅոյՅ Վտբգանանց վրգտի • կի * ՑովՀ . է/րղնկացու ել այլոց յ մականներու՝^ ի&եր՛թը ։ Հայ «Հառաչեի ՚-Պ
19. ֊ ֊ Տեսիլ Ա. Ա աՀա կայ : Ես չր թլեցի նոյ֊Տիսկ կէսր, նոյնիսկ մի եր -
ՀՕ.— յ/՛ ովսէս է/ որեեաց ի :
Րո ՐԴՐ Նորա յր Բիլղանգացո լ իր ամ էս ն երի րն՝ -֊* Պարոն , ս իս այ կա րղ ա ցած էք % Հիւլէա -
21. Բառագիրք արգի Հայերէնի , Զգաւառա թաց քում քննա ծ բո լո ր կենսագրեր ի թո րագրերր Հ ո ո ւ մ բի գո յոլթենէն ^ մ եծ մ ա յբիկս ի՚"կ աեզեկու–
կան ՝այ րէնի^ :
Աակայն վե ր՛ր թւածեերն արգէն՝ բաւական՝, են
մի գ ա ւլա ւի ար կա ղմ ելու (յո րայրեան ձեռագրեր ի թիւն ոէՏեիւ Ամէն օր 1լաղօթէ որ պատերազմ
22.– Հ • Ոսկեբերանի 1 . Մեկնութիւն Գա,յա - քանակի ու տրակի մասին։ չծագի ։
սւացւ էո՝ , 2,, Մ եկնութիւն
թիւն Ա* Թէսաղոնիկեցւոց Ե փեսացլո ց , 3. Մեկնող Նոր այր ի*վ՛ ւղանդա ցոլ գրակ ան ան տիպ մա - ՝^ու մեծ մայրիկդ , կ%ե րելայ թէ, «Հառա^
՛գիմ ական » չէ • * •
: ռանգութեան\ մասին՝ մտածողր - ցաւողր , Հրատա
23. Թ՚ովյքա Արծրունի եւ ան՛ա՛նուն Արծբու՝* րակողը որպէ սղի Հա յա գի տ ո ւթ ի ւն ր կարո ղա «-» . Պարոն ֊ միւսի, անկարելի է որ Ամերիկայի
՛֊ ի ել կո է ա յ լ ե ւ ա յ լ պատմ ագիբք եւն * : մէչ ա յւլքան տգէտ մարգ գո յո ւթ ի ւե ա լնեն ա յ յ
նայ օղտուել Նորայր եան ֊ գ ի տողո ւթ իւննե րի ց - յ֊-նչպէ՞ս կարելի է Հաւատալ տ
Հ 4.— Փիչօն եւ Ոսկեբերան յ միայն Հայը կարող է էի՚ևել; Հայ Հասար ա կո լ -
ձ յ,
Բ ա ր ս եզ կ ե սա րաց ի % թեան՝ 1ւ Հայկական գրական գի տ ա կան Հ ա ս տ ա տ ո ւ– •—• Տզաք, ես կը Հաւատամ ։ Գոլք ալ Հաւա -
ովսէս խորենացի եւ առաջին թարգմա ա թիւների՝ պարտականութիւնն՝ է մտածել, թէ ին՛չ–* տացէք\ փանի որ ամերիկեան «Հակագեմոկրա *
պէս անել^ ար մի նոր 32 տարի եւս չփտեցնեն\ տականք երկիր է ։ Ուր Հ արի ւր յիսո ւն միլի ոնն ոք
նեւք ՝• Նորայրեան ձեռագրերը սկանտինաւեան՝ սաունա -
Հ7.-— Գիտողութիւնք եւ տ աղա գիրն՛ Ոսկեբե - մ ան իքն ե ր ո ւմ ՝ ո րպէս մի անպէտ թղթա կո յա : մա ղո վո ւր գը , մէկ «>՛ երկու Հ ատ ի կ կա պիտա լի սա
բանի քյսայէի մեկնութեան ; *Լե րչա ցն ե լո վ իմ ա յս թղթակցութիւն՛ս ,ես ուղում ներու մատին շաբմումով միայն շո ւձնչ 1լ առնեքհ
չ \, Հատրնտիր տաղարան՛ Հայ բանաստեղ– եմ ա յստե ղ Հրապար ա կաւ յա յտնել իմ թո րին կուտան։ Ուր* մոգովուրգր չի կրնար իր չոլզա^ծվ*
հ ութ անց ի գարուն <իԲ Ժէ՛ է շն ո րՀ ակա լութ իլն ս ել եբաթտաղձիտութիւնս Ուսչ~ չրնել եւ ուզած բան ր ընել։ Ոկր ամէն մարդ կրր–
(քաւն–՝ առաջին* $աղք Սթափականք (փո «* պս ալայ ի Հ ամ ալսա ր ան ակ ան դրա գար անի գլթա - նայ մտածածր թօսիլ ել դրել իբր թէ յանուն
թարկն /ւրաթական ք բաոձի ) : լոր գրադարանապետ - փի լիս ո փա յո ւթեան տօքտ • ռամկավարութեան ։ Ուր մարդիկ, իրենց անցա -
1Րաւ Կ երկրորդ •— Տաղք ՚՛ի՛րոյ * Ան դրէ աս Գրապէ ին , ար ր ամ էն ա՚չա կ ցաւթ ի ւն ինձ ղիբԲ գր աա նբ գրած , իր են ց ո լզած եր կ իրն երր
Լ՚ալե երբորդ* Տաղք Հ ո գե ւո ր ա կանք ւ ցո յց աո լեց իմ գրական ա շթ ա տ անքն ե ր ս դՀ,էլ ֊–՛ կրնան ճամբորդել պաշը.սլօզւ1Նիօ/7^–/ - կարելթ
<1՝՚աս չորրորդ՛ Տաղք աշթարՀականք : ր ա ց ն ե լո լ // / ււլ պ ս ա լայում եւ թ ե թ եւա ցն ե լո ւ մի բան, է, որ այգ «բռնակալականդ ՛երկրին մէչ,երեք
Մասն Հինգեբորդ * Տաղք պաամականք : Հայէի մամանումր ՛Էյուէտիայում է միլիոն տգէտ չգտնուի •• •
Մասն վեցերորդ* Տաղք աւսումնականք ւ Ա. ԼՕՐԵԱԻ Կ– ՊԵՏՈՒՇ
Մասն եոթերորգ* Տաղք Հ ա յ ականք :
կո յր աշուղի ձա յն,ր , եւ նրա ա յգ թօսքեբր, այս փուլ գար իր դլթին\ %
անգամ , լա ր ո ւած լռութեան մ էչ , տագնւապով Ա ինչ այդ ճրագվառոց ր մօտենում էր յ նրա
բոն ո ւած Հ ոգիների Համ ար թո լաց ին մի տեսակ Հետ եւ վտ ան գը յ
ւսփոփիչ ու յուսագր\իչ ; Ամէն քը դարձեալ լուռ էին՝, կարծես չէին Հա.
Ե սթե ր ր սակայն այգ իսօսքերի մէչ ոչինչ չզ մարձակւում մի բան ասել։ Միայն Տէաքարի պա -
ղաց , նա պարզ գիտակցում էր , որ թէկուղ ամէն֊ ռաւն էր , որ ձեռր\ զարկում էր ծնկանն ու տրոր ֊
Տ զամարդկանց տեսնելով1 կանանց յուզումր քըն սփոփեն իրե^Լտ, մթիթարեն * միեւնոյն՝ է ւում յ Հառաչում :
թեթե լցաւ մի փոքր , նրանք լռեց րն , եւ այգ լռու Թ՛ ո ւրքեր ին Հակ առա կ ել չեն կա բո ղ , կամ ինքն - Աղչի Զանի , ի՛՛նչ ես... Հերիք է,– յան .
թեամբ թւում էր չարագուշակ ու ան ասելի ծանր , ուղի լ\ոլգէ միեւձ^ոյն է իրեն կր տանեն , եթէ գիմ անում է ր տատմէ րը ։ Հո զիմ նրանց ԴէոլթէՀ ւ
ոչ աք չէր կա րո գան ո ւմ մի խօ •սք ասել, բոլորն ի– որոշուած է * * * Նրա արցուԼքից թր^լա^– աչքերր շատ է լ իսօսք է, ասել են, գուցէ մոռացան, է լ չեն
ր ենց ղգո ւմ էին վի րաւոր ո ւած , կ աշկ անգո ւա ծ ու Հ իմ ա վաթալո բած տեսք ունէին , բա յց նա ղո յգ գալիս * * *
ամօթաՀար ։ Եւ լռութիւեր թղեց դարձեալ ե -» ձեռներով շարունակ ծածկում էր երեսր ել ւլ լո լիս ը Բա եթէ գա՞ն՛, լսուեց մէկի երկչոտ
ռանգ ո՛՛ւն տատմէրր, դառն՛ալով ա ղ ա մար գ կ ս/ հ ց • կաթում , կամենալով կարծես մ ո ո ան ա լ իրեն ձա յնր Հ
Լաւ յ Հիմի՝ ի^՚նչ ենք ան՛ում , ասա լ նա մի սպառնացող թա յտառա կութ իւնր : Բայց մ ա քե ր ր ՚ Եթէ գան, տատմէրր յանկարծակի չե -»
տեսակ վրդովուած : շարաւնակ եռում էին նրա գլթում , չթողնե լո վ մի կաւ : - եթէ գան յ էն մամանակ կը տեսն՝ե\նք ։ Նա
լռեց եւ յ^իչ յետոյ շարունակեց ։ Եթէ գան՝ Ես -
բանի վբայ մտա՛ծելու, եւ նա մերթ ցաւում էր է
Ասում ենք՝ Զաքար ապին գնա էդ անօրէն՛ թերին մենակ չենք թողնի • • •
ոբ չէր էԱել կազ ՄարտիրոԱւչ. կնոչ իսորՀալրդր՝ ե՛**
թուրքի , մօտ , տատմօրը պատասթանեց որ - Ոչ ոք չՀ աս կա ցաւ , թէ ինչ է նշանակո ւմ
րեսթն մուր քսելու մասին : կարծում էր նա ծագ - «- ւ՜ *- ս - լ՛ա.*––՛ ՝-֊ /<•
«Ես թե րին մենակ չենք թողնի» * * * Ի՞նչ կարող Էին
դին՝ դաբբինր ։ Գնա ասի , որ Հարսս Հիւանդ բում է իրեն կամ ն ա իս ան ձ ո ւմ է իր չաՀել գեղԼ ց–
ա , երեիսով ա , կամ թնգրոլի , որ էդ չանենե * * • կալթիւնր ... եթէ նրա\ն լսէր ան՛ել, ոբ նա մենակ չլինէր... Մթչ Տէգը Հարց
Բայց նրան՝ կր լսե՞ն որ, վչ*Լշաց ՀԼաքարի թուրք, սպան իրեն կբտար , տատմէրր պարղեց իր միտքր^*
չէր է լ նկատի** ՛Մերթ էլԵսթերին թւում էր, թէ Եթէ գան՝ Զանին՝ կեսուրը կ՚երթայ Հետը։
*էո՚Ր*է" 1քՈ1՜հ. աառաւը յ է ինքր երազի մէչ է, ոլ Հէնց արթնանա յ ամէն Զաքարր չէ, նրան բան՛ի տեղ չեն ղ& ի , տղամարդ
Եթէ ոսկի , արծաթ ունք՝ տարէք եւ րեխ ֊. ինչ կր չքանայ ւ Բայց աւելի շուտ յիշալմ էր ա «•՝ է , Զանին կ՝երթայ , ես կ՚երթամ . . . տեսնենք ի"ձք
տիրական
ներր քցէք% նորից թօսեց տատմէրր մուսնունւ* թնչ կ՛՛ասի Արամր։ Եւ Եսթերը մտովի են ուռուս գր՛
Տատմօր իսօսքերր կարծես փոքր ի&չ թեթե
ձայն ով է .բարկանում էր մարդու վրայ, որ չէր մնացել իրեն
Ւնչ ունեմ կը տամ , ե ր կար Հ ո գո ց քա սլաշտպանե լու , նրան թւում էր* որ թոնրատանբ լացրին ծանրացած մթնոլորտը, կարծես ելք գա–
շեց պառաւր ֊ Հոգիս , շորերս է լ կր Հանեմ կը Հաւաքուած տզամ աբգկան ց ի ց ել ոչ մ է կր թի - նււլեց ... րոլոր\ր մի տեսակ ազատ չարմո ւեցին
տամ՝ միայն թէ*** թեզճ Հարսին փրկենք։ Բայց ղաթութիլն չի ալԼ<ե\ ա յ իրեն պաշտպան ելու * * * նստած տեղերում , ԶաՔա,րը ԳԼոլ՜խըլ ՐաԲ^Ր՚"ռՐ^Յ »
վա թե նում եմ թեղճ Հալեւոր ից ամէն բասն առնեն՝, Ե՛– նրան թւում էր , որ թա յտառա կո լթիլն ից (իրեն նրա պառաւը թողեց իր Հառաչանքները. «•
ու իրեն է լ • * • կարող է փրկել մ իա յն Հ րաշքը —• եթէ Թուրքերը (10)
-- Աստուած ողորմ ած է »• չեց յանկար՛ծ յանկարծ փա իս չէ ին կամ թոն րաաո ւն ր յան կաբծ ՍՏԵՓԱՆ ԶՕՐԵԱՆ
Fonds A.R.A.M
նագր ւթեան ց ՀԱ քեէ գարուց, ՚ ՚ ի գ Հասա ՊՈՒՏ՝Մ ԵԻԾԱ1 ԵԿԱՆ ԱՆՑԱՆ
կազմած տետր . Հատոր , վեց Հազարից աւելի էչ, (՚Աէբբւպ)
արտագրուած խնամքով, տպագրութեանն պատ - 1ւա/ մ բ ւ ա ս տդհտ...
րաստ ւ * » ՛Եկան անցան որպէս ծաղկանո բոյրր թեթեւ,
2.— Եղնիկ կոզբացի.—կազմած տետր 235 էի Որպէս անուշ Մայիսական զեփիւռի թեկ*
3.— Առաքելի Աիլնեցլււ - տաղաչափութիւնք , Ա՚եԼոլչտ Հայերիս, մէԼ չի կրնաք ըյ±ալ այգ Խաւարակուռ մեր երկնքից՝ է՝^Լաէս փարոս՝
երեք միլիոն տգէտը Հ
85 չափազանց մեծագիր էչ, կարծես կրկնակի Ո ո սա ր աչին չ արշալո յս^ի՝ շոգ֊՛՛ անդեդեւ ։
էչի ւ եհ-ութիլԼ՝ , ել խնամքով արտագր՛ուած : Աչ/սար Հ"՛ մ ս յ գրեթէ երեք բ՛իլիոն Հայ կայ :
4. Հա յ Պարտէզ : Եւ այգ երեք միլիոն Հայերուն Աէսէե աւելին ոչ Եկան ցաւի , տ ա ռա պան ք ի բիւր վէրքեր՛ով ,
,
մ իա յն ագէա չեն , ա յլ «^առա չգիս ական ^ : Հայոց անմաՀ գուսանն ե րի վառ երգերով
:
5. Վրիպակք , ԷԼստուաա չոլնչ գիրս ԼԾր ֊ ՚ Ուրե՞մն : Պէաք է զւնտռել "ւրբշ աղգերոլ Մեր մարգերի, այգիների ու արտերի
նունգք եւայլն^ : արուին՛,
մէչ որ երեք միլիոնի աւելիով կլլ դում ն մոոո - Ամրան նման՝ բարիքներով ու բերքերով
6. Եւսէրի Պտմֆիլիա Կեսարացւոյ մամա - Ա ե՛ծ՜ ազգեր ո լ մէչ *, բազմ ամ բ իրո մԷՀ։
ւ ակա կանք եւայլն ւ
վուրդնեբու մէԼէ •Եկան գո գարիկ, եկան ձՈԱ~ճ\ յամրաքայլ ,
7. Փաւստոս Բիւզանգացսւյ պատմսւթիւն Աս ըսե՛մ միւսին.։ ԱթնաստանԷ Աղչամուղչի երազներով շոլշանափայլ ,
անասուններ՛ի
Հայոց թաբգմանեալ յ՚Ասորլոյնւ է Ո՛ չ ՚՛ Ս ատդ դար առ. դու և՛. : ի՝ ո լո ր թմրած Հ ոգիներում բորբոքեց ին
8. Ժողռվրգական՝ միջոցներ Ս՚իւսթւ : Հնդիզներու մէՀ : Ազատութեան՝ Հուրը վսեմ ել անայլայլ ։
ցաւեր ի գէմ տ • «//^» մ րն ալ քեղի ; ՚\,սաէ տեղդ : Հնդիկնե Անցան , աւա՛՛ղ, Հայոց տթուր ա՝՛• դաստան ից ,
V. ՚Լաղարայ
փարպեցւոյ պատմութիւն եւ րը երէկ չէ առ՛չի օր աղատագրուեցան իւ1|>երէ֊–*11– Մր տ ե րո ւմ լի ղարերի սել վիշան ու թաթիծ ,
թուղթ աո. ՎաՀան
Մ ամ իկոնեան : ^Է^ԱՂՌական յ յեաադէմ լուծէե ; ^ ՍԱ11 Հ^րաաացան : Ո^*֊,ր գնաց ին ... Հանգչել օտար աստզերի տակ՝
10. — Եղիչէի Լեւ ոչ Մամբրէի) ճառ ի 8ա - Աւ֊րեմն տգիտոլթիւնր արմատէն մաքրագործուե ՀԼտարանղձի , կարօտատենչ Հայաստանից ** *
ր ո ւթիւն ՚Լազարու ։
ցաւ Հոն , այդ երկրին մէչ ւ
Լապոնիացինեբու , կ րօէն լատաց թն եր ո ւ յ Գ– ԾԻԾԵՌՆԱԿ
11. Գրիգոր յյ՝ ագձիստ ր ո ս , կազմուած երկու կամ Կ>ո ւատէմ ա լաց ինեբոլ մ է չ • • •
կազմուած
տետր , 518 էչ : Երէց • 327 էչ, Օ՝օ տղա՛յ ուրկէ* գտար այդ անունն՛եր րՀ
12. — ԱբրաՀամ Մ յգ մո ղո վո ւր դն եր ո ւն ե րեքբ մ կ կ դում արելով
Հաղիլ մէկ երկու անոնց թիւ^ը *
տետր I միլիոնի կր Հասնի ցարական իիուսիոյ մէչ֊*»
— Թուրքերո՞ւ մէչ^ մր.ւ.սխ–;
13. Տակոբայ Արճեցւոյ ճառք՛ 329 էչ , - Ան գլի ո յ մէչ–. Գերմանիոյ մէվ, Ամերիկայի
մէչ կամ . . .
կազմուած տետր : Տղա՛ս, Թուրքիոյ մէչ թերեւս երեք մի - Ապրիս տղաս ՛Ծ ամ իա ո ս ։ Այո Ամերիկայի ,
1 4. Թուղթ Գաչանց : լիոնի մօտ ,ան.ոլնր գրելուկարողղարգտցած մարգ Մի՛ացեալ ՆաՀանգներալ մէչ՛* Երեք միլիոն Հատիկ
15. –— Ամիրտովյաթ.– Օգուտ բմչկութեան , կը գտնուի ել «Հայրապետական - գեմոկբատ ^ տգէտ մարգ կալ եգեր * * . որոնք լուր չ՛ունին եղեր
(Ամասիացի) : ^~ո*ԼոէԼ"Կրդ են անոնք յ տակաւին որ «Հիւլէառումբ՝$> մը Հնարուած է, գո՛»
16. Ամիրտովլաթ • Անգիտաց ա&՚պէտ , Պարոն, ՀուիցելէԷոյ մէի– Ոչ պար ոն յութիցն աւնի իրենց երկրկին մէչ*** չ
( 1Լմասիացի ) ՚։ մէչ։ նաթկին
Տուէտի Ոչ ո չ* ես գտայ մ իւս իւ* -—- Ւնչ կ՚ըսէք մ իւս իւ, կարելի՞ բան\ է ։
17. Պատմութիւն Աղուանից , չորս Հատոր բեղմ ան ա տան մեռելն՛երն իսկ լ՛՛ ւր ունեցան ա յգ
տետր կազմուած, (327 էչ, 315 ^ , 361 ^ք, 3 6 6 ) ։ բանէն՝ ։ Հ
29. Տ աւելուած֊ տաղից ՚ԼյաՀ ասլե ա ի *ի*ո ւչա– Ես չեմ որ կ ըսեմ տղաս ։Ամերիկեան թեր^
թէ մը առնելով գրած էր տեգիս
18. ԱչխաՐ^ս՚ՅոյՅ Վտբգանանց վրգտի • կի * ՑովՀ . է/րղնկացու ել այլոց յ մականներու՝^ ի&եր՛թը ։ Հայ «Հառաչեի ՚-Պ
19. ֊ ֊ Տեսիլ Ա. Ա աՀա կայ : Ես չր թլեցի նոյ֊Տիսկ կէսր, նոյնիսկ մի եր -
ՀՕ.— յ/՛ ովսէս է/ որեեաց ի :
Րո ՐԴՐ Նորա յր Բիլղանգացո լ իր ամ էս ն երի րն՝ -֊* Պարոն , ս իս այ կա րղ ա ցած էք % Հիւլէա -
21. Բառագիրք արգի Հայերէնի , Զգաւառա թաց քում քննա ծ բո լո ր կենսագրեր ի թո րագրերր Հ ո ո ւ մ բի գո յոլթենէն ^ մ եծ մ ա յբիկս ի՚"կ աեզեկու–
կան ՝այ րէնի^ :
Աակայն վե ր՛ր թւածեերն արգէն՝ բաւական՝, են
մի գ ա ւլա ւի ար կա ղմ ելու (յո րայրեան ձեռագրեր ի թիւն ոէՏեիւ Ամէն օր 1լաղօթէ որ պատերազմ
22.– Հ • Ոսկեբերանի 1 . Մեկնութիւն Գա,յա - քանակի ու տրակի մասին։ չծագի ։
սւացւ էո՝ , 2,, Մ եկնութիւն
թիւն Ա* Թէսաղոնիկեցւոց Ե փեսացլո ց , 3. Մեկնող Նոր այր ի*վ՛ ւղանդա ցոլ գրակ ան ան տիպ մա - ՝^ու մեծ մայրիկդ , կ%ե րելայ թէ, «Հառա^
՛գիմ ական » չէ • * •
: ռանգութեան\ մասին՝ մտածողր - ցաւողր , Հրատա
23. Թ՚ովյքա Արծրունի եւ ան՛ա՛նուն Արծբու՝* րակողը որպէ սղի Հա յա գի տ ո ւթ ի ւն ր կարո ղա «-» . Պարոն ֊ միւսի, անկարելի է որ Ամերիկայի
՛֊ ի ել կո է ա յ լ ե ւ ա յ լ պատմ ագիբք եւն * : մէչ ա յւլքան տգէտ մարգ գո յո ւթ ի ւե ա լնեն ա յ յ
նայ օղտուել Նորայր եան ֊ գ ի տողո ւթ իւննե րի ց - յ֊-նչպէ՞ս կարելի է Հաւատալ տ
Հ 4.— Փիչօն եւ Ոսկեբերան յ միայն Հայը կարող է էի՚ևել; Հայ Հասար ա կո լ -
ձ յ,
Բ ա ր ս եզ կ ե սա րաց ի % թեան՝ 1ւ Հայկական գրական գի տ ա կան Հ ա ս տ ա տ ո ւ– •—• Տզաք, ես կը Հաւատամ ։ Գոլք ալ Հաւա -
ովսէս խորենացի եւ առաջին թարգմա ա թիւների՝ պարտականութիւնն՝ է մտածել, թէ ին՛չ–* տացէք\ փանի որ ամերիկեան «Հակագեմոկրա *
պէս անել^ ար մի նոր 32 տարի եւս չփտեցնեն\ տականք երկիր է ։ Ուր Հ արի ւր յիսո ւն միլի ոնն ոք
նեւք ՝• Նորայրեան ձեռագրերը սկանտինաւեան՝ սաունա -
Հ7.-— Գիտողութիւնք եւ տ աղա գիրն՛ Ոսկեբե - մ ան իքն ե ր ո ւմ ՝ ո րպէս մի անպէտ թղթա կո յա : մա ղո վո ւր գը , մէկ «>՛ երկու Հ ատ ի կ կա պիտա լի սա
բանի քյսայէի մեկնութեան ; *Լե րչա ցն ե լո վ իմ ա յս թղթակցութիւն՛ս ,ես ուղում ներու մատին շաբմումով միայն շո ւձնչ 1լ առնեքհ
չ \, Հատրնտիր տաղարան՛ Հայ բանաստեղ– եմ ա յստե ղ Հրապար ա կաւ յա յտնել իմ թո րին կուտան։ Ուր* մոգովուրգր չի կրնար իր չոլզա^ծվ*
հ ութ անց ի գարուն <իԲ Ժէ՛ է շն ո րՀ ակա լութ իլն ս ել եբաթտաղձիտութիւնս Ուսչ~ չրնել եւ ուզած բան ր ընել։ Ոկր ամէն մարդ կրր–
(քաւն–՝ առաջին* $աղք Սթափականք (փո «* պս ալայ ի Հ ամ ալսա ր ան ակ ան դրա գար անի գլթա - նայ մտածածր թօսիլ ել դրել իբր թէ յանուն
թարկն /ւրաթական ք բաոձի ) : լոր գրադարանապետ - փի լիս ո փա յո ւթեան տօքտ • ռամկավարութեան ։ Ուր մարդիկ, իրենց անցա -
1Րաւ Կ երկրորդ •— Տաղք ՚՛ի՛րոյ * Ան դրէ աս Գրապէ ին , ար ր ամ էն ա՚չա կ ցաւթ ի ւն ինձ ղիբԲ գր աա նբ գրած , իր են ց ո լզած եր կ իրն երր
Լ՚ալե երբորդ* Տաղք Հ ո գե ւո ր ա կանք ւ ցո յց աո լեց իմ գրական ա շթ ա տ անքն ե ր ս դՀ,էլ ֊–՛ կրնան ճամբորդել պաշը.սլօզւ1Նիօ/7^–/ - կարելթ
<1՝՚աս չորրորդ՛ Տաղք աշթարՀականք : ր ա ց ն ե լո լ // / ււլ պ ս ա լայում եւ թ ե թ եւա ցն ե լո ւ մի բան, է, որ այգ «բռնակալականդ ՛երկրին մէչ,երեք
Մասն Հինգեբորդ * Տաղք պաամականք : Հայէի մամանումր ՛Էյուէտիայում է միլիոն տգէտ չգտնուի •• •
Մասն վեցերորդ* Տաղք աւսումնականք ւ Ա. ԼՕՐԵԱԻ Կ– ՊԵՏՈՒՇ
Մասն եոթերորգ* Տաղք Հ ա յ ականք :
կո յր աշուղի ձա յն,ր , եւ նրա ա յգ թօսքեբր, այս փուլ գար իր դլթին\ %
անգամ , լա ր ո ւած լռութեան մ էչ , տագնւապով Ա ինչ այդ ճրագվառոց ր մօտենում էր յ նրա
բոն ո ւած Հ ոգիների Համ ար թո լաց ին մի տեսակ Հետ եւ վտ ան գը յ
ւսփոփիչ ու յուսագր\իչ ; Ամէն քը դարձեալ լուռ էին՝, կարծես չէին Հա.
Ե սթե ր ր սակայն այգ իսօսքերի մէչ ոչինչ չզ մարձակւում մի բան ասել։ Միայն Տէաքարի պա -
ղաց , նա պարզ գիտակցում էր , որ թէկուղ ամէն֊ ռաւն էր , որ ձեռր\ զարկում էր ծնկանն ու տրոր ֊
Տ զամարդկանց տեսնելով1 կանանց յուզումր քըն սփոփեն իրե^Լտ, մթիթարեն * միեւնոյն՝ է ւում յ Հառաչում :
թեթե լցաւ մի փոքր , նրանք լռեց րն , եւ այգ լռու Թ՛ ո ւրքեր ին Հակ առա կ ել չեն կա բո ղ , կամ ինքն - Աղչի Զանի , ի՛՛նչ ես... Հերիք է,– յան .
թեամբ թւում էր չարագուշակ ու ան ասելի ծանր , ուղի լ\ոլգէ միեւձ^ոյն է իրեն կր տանեն , եթէ գիմ անում է ր տատմէ րը ։ Հո զիմ նրանց ԴէոլթէՀ ւ
ոչ աք չէր կա րո գան ո ւմ մի խօ •սք ասել, բոլորն ի– որոշուած է * * * Նրա արցուԼքից թր^լա^– աչքերր շատ է լ իսօսք է, ասել են, գուցէ մոռացան, է լ չեն
ր ենց ղգո ւմ էին վի րաւոր ո ւած , կ աշկ անգո ւա ծ ու Հ իմ ա վաթալո բած տեսք ունէին , բա յց նա ղո յգ գալիս * * *
ամօթաՀար ։ Եւ լռութիւեր թղեց դարձեալ ե -» ձեռներով շարունակ ծածկում էր երեսր ել ւլ լո լիս ը Բա եթէ գա՞ն՛, լսուեց մէկի երկչոտ
ռանգ ո՛՛ւն տատմէրր, դառն՛ալով ա ղ ա մար գ կ ս/ հ ց • կաթում , կամենալով կարծես մ ո ո ան ա լ իրեն ձա յնր Հ
Լաւ յ Հիմի՝ ի^՚նչ ենք ան՛ում , ասա լ նա մի սպառնացող թա յտառա կութ իւնր : Բայց մ ա քե ր ր ՚ Եթէ գան, տատմէրր յանկարծակի չե -»
տեսակ վրդովուած : շարաւնակ եռում էին նրա գլթում , չթողնե լո վ մի կաւ : - եթէ գան յ էն մամանակ կը տեսն՝ե\նք ։ Նա
լռեց եւ յ^իչ յետոյ շարունակեց ։ Եթէ գան՝ Ես -
բանի վբայ մտա՛ծելու, եւ նա մերթ ցաւում էր է
Ասում ենք՝ Զաքար ապին գնա էդ անօրէն՛ թերին մենակ չենք թողնի • • •
ոբ չէր էԱել կազ ՄարտիրոԱւչ. կնոչ իսորՀալրդր՝ ե՛**
թուրքի , մօտ , տատմօրը պատասթանեց որ - Ոչ ոք չՀ աս կա ցաւ , թէ ինչ է նշանակո ւմ
րեսթն մուր քսելու մասին : կարծում էր նա ծագ - «- ւ՜ *- ս - լ՛ա.*––՛ ՝-֊ /<•
«Ես թե րին մենակ չենք թողնի» * * * Ի՞նչ կարող Էին
դին՝ դաբբինր ։ Գնա ասի , որ Հարսս Հիւանդ բում է իրեն կամ ն ա իս ան ձ ո ւմ է իր չաՀել գեղԼ ց–
ա , երեիսով ա , կամ թնգրոլի , որ էդ չանենե * * • կալթիւնր ... եթէ նրա\ն լսէր ան՛ել, ոբ նա մենակ չլինէր... Մթչ Տէգը Հարց
Բայց նրան՝ կր լսե՞ն որ, վչ*Լշաց ՀԼաքարի թուրք, սպան իրեն կբտար , տատմէրր պարղեց իր միտքր^*
չէր է լ նկատի** ՛Մերթ էլԵսթերին թւում էր, թէ Եթէ գան՝ Զանին՝ կեսուրը կ՚երթայ Հետը։
*էո՚Ր*է" 1քՈ1՜հ. աառաւը յ է ինքր երազի մէչ է, ոլ Հէնց արթնանա յ ամէն Զաքարր չէ, նրան բան՛ի տեղ չեն ղ& ի , տղամարդ
Եթէ ոսկի , արծաթ ունք՝ տարէք եւ րեխ ֊. ինչ կր չքանայ ւ Բայց աւելի շուտ յիշալմ էր ա «•՝ է , Զանին կ՝երթայ , ես կ՚երթամ . . . տեսնենք ի"ձք
տիրական
ներր քցէք% նորից թօսեց տատմէրր մուսնունւ* թնչ կ՛՛ասի Արամր։ Եւ Եսթերը մտովի են ուռուս գր՛
Տատմօր իսօսքերր կարծես փոքր ի&չ թեթե
ձայն ով է .բարկանում էր մարդու վրայ, որ չէր մնացել իրեն
Ւնչ ունեմ կը տամ , ե ր կար Հ ո գո ց քա սլաշտպանե լու , նրան թւում էր* որ թոնրատանբ լացրին ծանրացած մթնոլորտը, կարծես ելք գա–
շեց պառաւր ֊ Հոգիս , շորերս է լ կր Հանեմ կը Հաւաքուած տզամ աբգկան ց ի ց ել ոչ մ է կր թի - նււլեց ... րոլոր\ր մի տեսակ ազատ չարմո ւեցին
տամ՝ միայն թէ*** թեզճ Հարսին փրկենք։ Բայց ղաթութիլն չի ալԼ<ե\ ա յ իրեն պաշտպան ելու * * * նստած տեղերում , ԶաՔա,րը ԳԼոլ՜խըլ ՐաԲ^Ր՚"ռՐ^Յ »
վա թե նում եմ թեղճ Հալեւոր ից ամէն բասն առնեն՝, Ե՛– նրան թւում էր , որ թա յտառա կո լթիլն ից (իրեն նրա պառաւը թողեց իր Հառաչանքները. «•
ու իրեն է լ • * • կարող է փրկել մ իա յն Հ րաշքը —• եթէ Թուրքերը (10)
-- Աստուած ողորմ ած է »• չեց յանկար՛ծ յանկարծ փա իս չէ ին կամ թոն րաաո ւն ր յան կաբծ ՍՏԵՓԱՆ ԶՕՐԵԱՆ
Fonds A.R.A.M
