Page 9 - ARM_19-1945_04
P. 9
ՄԵԾ ՓՈԹՈՐԻԿ
ԼԱՀԱԼԻ
6Ո 19 38 ԴԱՏԻՆ ԱՌԹԻԻ
։.Ց. 376.286
ԱՎթաստաԱեաւի վտտաւնցաւ
Օեշշէշսք-ԲւօթոտէՅետ : Տ Օ Լ \ 1 1 Տ Տ Ճ Ճ 1 ^
17, »Ոէ 0&ա6տա« - 1>ձ1ԱՏ ( 1 3 » )
: (108. 15-70 - Շ. Շ. Բ. ք»»ո» 1678-63
ԲԱԺ՜եԵԴւ՚ն Տար. 750, Ցաւքս. 400, Յամ՛ս. 200֊ ֆրա՚ււք։ դատաատռհԱ
Տտաօմւ 6 ՕօէօԽռ 1945 Շ ա բ ա թ 6 Հ ո կ տ ե մ բ ե ր Ինչպէս գրած է թեք երէկ , Լա վալի դատավա
րութիւնը տեղի ունեցաւ Հինգշաբթի օր : Առաջին
«յ՛է– Տ Ա Ր Ի - Լ76 ճռռԽ Ո՛ 4524-'եոր շրջան թ ի լ 153 Խ մ բ ա գ ի ր ՛ Շ– ՄԻՍ Աք՝ ԵԱ՛Ն ԳԻ՜Ն՝ 3 Ֆ բ նիստէն իսկ վւոթոբիկ մբ պայթեցաւ։ Ամբաստան
եալը կատաղօրէն կը պաշտպանէ ր ի^ՔգիսՔԲ 1 մ ի ֊
եւնո յն ատեն սլաքներ արձակելով Գերագո յն Ատա
ՄԵՐ ԽՕԱքԸ հ տսնի նախագաՀին եւ բնգՀ . դատախազին դէմ :
Վ^եց անգամ միջադէպ ծագեցաւ եւ ի վերջ՛՛ I
Լա վալ գատասրաՀէն գուբս Հ ան ո ւե ց ա ւ :
*Ն Ո Ր Ա Ե Ր Ո հ Ն Գ> ԱւսԱջիՕ. մ ի ջ ա դ է պ Նախկին վարչապետը
ԱԷՆԹ ԷԹԻԷՆ , ( Յ ա ա ո ջ ) . — ԱշխաբՀաւեբ նստած էր Փէթէնի եւ Տարնանի աթոռին վրա յ :
պատերազմէն ի վեր առաջին անգամ ԱԱալով սեպ ՚ւ^էմքը խոժոռ , պատ բաստ մ ո լեգնօր էն կռո ւե լո ւ ւ
Մ եր նեբքին Հ, ո գերուն մ Էջ ^լառյ էադէբ ^Բ տեմբեր 30, կիբակի կէսօրէ վերջ է1^տ6շ 1Հշշ1ստ^ ՆախագաՀը Հարցուց . Ջեր անունբ Փիէռ - Լա–
այնքան կսկծալէ որքան նոր սերունդէն փբ^ԼՈէ֊ ՚ շքեղ սրա Հին մէջ մեծ խանգավառուիժիւնով տօնե֊ վ ա ՝լ է։ ՚ ժան Մ առի - Փիէռ - Լավւսլ ՚. \ախա -
թեան Հարցը։ սի՚եք «Հ՛ 8՛ Գ* Օը»ըւ գաՀը կարգաց պաշտպան փ ա ս տ ա բանն ե բ ո ւն մէկ
քսանամեակ մր րոլորեցէնք արգէն , օտա *• Բեմին խորը, պատին վրայ զետեղուած էին նամակը որով կբ յա յանէ ին թէ չեն կրնար մաս "
րութեան մէջ՛, ձարէցներչլ ՀետզՀետէ նօ սրաց ան : Հ՛Օ* Գաշնակցութեան եւ ֆրանսական ընկերվա– նա կցի լ դատավարութեան , ո րովՀ ետ եւ Ժամանակ
րնչ որ մ էջէն կամ ան ա սլա ա է սերունդ կր կո էէ ՜ րականներուն կարմիր դրօշները, որոնց կեդրոնը չեն ունեցած թղթածրարներ բ քննելու՝. Յետոյ կը
էնք , արդէն դարձաք է Հասուն շագարս մր, բ աա տ եդ դրաւ ած է ր մ ե ր ան մ ա Հ եբրորգութե ան մեղադրէ ին թէ Գերագո յն Ատեանը կ՝ աճ ապա ր է
ոասունէն վեր կամ վար՛. Անոնց եաեւէն բազմու– Բրիստափորի , քհոստոմի եւ քՀաւարեանի Հաւա - փութացնել գա տ ավար ո ւթ ի ւն ր , -* տատա կելով
քաղաքական
թէւնր նորահասներու, ծծ՛կեր երախաներ եր ր քական մեծադիր նկարը։ ՛դրօշներուն երկու կող նպատակներու։ ՆախագաՀը խորՀբր–
Հոս եկան , կամ ծնած այ ս ափերու՛ն վրայ ՚՛ մերը քիօռէսի եւ Վաըանդեանի նկարնեբր , ինչպէս դածութիւններ կ՚ընէր ա յս նամ ակի մասին , երբ
յՒ՚յն չ է գէմագէծր այս բա զմ ո ւթ ե ա՝Ա , մեր եւ բազմաթիւ Հերոսներու նկարներն ու խմ բա - ամ բաստանեալբ միջամտեց, տեզի տալով բուռն
օրերու նոր սերունդէն ; նկարները ։ միջադէպի մը։
Անշուշտ Հո* յ են ամէնքն աչ , Հայկական սեւ ՆախագաՀ բնկեր Յակոբ Աճէմեանի (Սէն Հյա– ^ Գոլք խարդախութեան խօսք ըրած էք :
աԼքերով եւ. մէւս րոլոր յատկանէ շնե բով ։ Ու՜շիմ , մոն) ս°էկ ազդանշանին վրայ ՖրանսաՀայ կա ՜ Հթ ատոնց է որ տօնավաճառ տեգի չունենար Հյա -
վառվռուն եւ Հ ամա կր ե լէ ։ Ա ե ծ մասով էւ րաց ու՛ պոյտ ի) ա չի ԱանոլՀիներու Միութիւնր, որ սա ան թէլտօնի մէջ (իր բնակավայրր) ;
ցած՝ րարձրագո յն կրթութեան մ ր բարիքները , ձն տհ էր դե դա բ ո ւե ս տ ա կան բաժ ինը , նեբգաշնակ– 3 ետո յ ուդեց շարունակել , բա յց ՜հա խազ աՀ ր
էնչսլէս եւ միջավայրին չարն ու րարէն ՚. օրէն երգեց «ՄՀակ Բանուոր»ը , մինչ անդին յամ– ազդարարեց թէ պիտի խօսի երբ խօսք տար Ասոր
Բա յց , է^նշ կր ներկա յացնեն անոնք , է բրել րաբար կը բացուէր վարագոյրը , Յոյց տալով վրայ Լա վալ պոռթկաց*
՚յյկական Հւ •բբէ ժ առանգո րգներբ պէնկալեան կարմիր բոցերու մ էջ ողողուած փա " Բա յց դուք բո լորդ ալ կա ո ա վա բութ եան
ց Է բո լցան բազմ ո ւթեան
մր որ կր յամ առ Է յարա ռաւոր բեմբ ։ Ար տ ա ս ան ո ւթ ի ւնն ե ր ըրին Օր * Ար ՜ Հրամանին տակ էիք՛. Գո՛լք ալ, պարոն ընգՀ . դա
տեւել, այս թորթ սլոդոաաներուն վրայ՛. շալոյս Աեդրակեան (Ափ մ բ մոխիր) , Օր* Վարդե– տախազ : Գոլք իրաւունք ունիք գատապարտելու ,
Ամէնէն Հիմնականը, լեզուի կապը մետաքսէ նիկ Հայթաեան «Րշսբ\շ , ՏՕա^ՇՈՏ - է01» , Հեզինակ՝ մ աՀացնե լու զիս , բա յց իրաւունք չունիք անս։ ր -
թելէ մբ վերածուած է մեծ մասին Համար։ «էնՏթՕՄ» թերթի խմբագրապետ ^ՏՈ 1\օշհ^ որ գելու : Ես կը սիրեմ Ֆրանսան : Ես լաւ & բ ան -
՚ / հ * խօսին աարրական , թերխաշ Հայերէն մր։ մասնաւորապէս Հրաւիրուած էբ^ սակայն վերջին սաց ի եմ 4 . .
ԸնգՀ ան րապէս Հ ա յ բէկէն - մա յ բէկ էն Հեա , բա յց պաՀուն բացակա յած ԲՀ1աէով ն ե ր ո զո ւթ իւն կը ԱրաՀբ կր խլրտէր ։ ԸնգՀ . դատախազը տեղէն
շաա քէչ անգամ եղբօր կամ քրո\ Հեա ։ 1*սկ երբ խնդրէ ր ։ Պատանի Մ ամ ըրէ 1Ս ա չա ա ո ւր եան արտա ցատկեց : Ն ա խ ա զա Հ բ ազդ արարեց պաՀ ակներ ուն
իրարու Հ անգի պին , 6օՈյ01Մ , - \3ւ 7 ել մնաց֊ սանեց ֆրանսերէն կ1"որ մը, «ք՜ք^աՈՇ ճոոՏՈ16Ո »: որ զսսլեն ամբաստանեալը ։ քՍ առնաշփո թութ իւնր
եալր ։ կր վախնան որ պզտիկցած , ՀՀասէացածդ Լիոնէն մասնաւորապէս Հրաւիրուած էր յայտնի զա դա թնա կէ տին Հասած էր :
կ^լւլյան , եթէ իրարու Հեա ալ Հայերէն խօսին։ երդչուՀի Օր * Ծովինար Տէր Պետրոսեան , որ սրա– Երկրորդ միջադէպ Երբ Հանգարտութիւնր
Գալով կարդալ - գրելուն , ա յս անգամ գուն Հր թնդացուց թունգ Հանելով նաեւ մեր Հայրենա վեբաՀաստատուեցալ , նախագաՀբ խօսք տուաւ
կր վախնաս Հարցնել , յուսախաբութեան չմաա - Լավալի, որ յայտարարեց .
ն ո ւե լո ւ Համ ար , ինչպէս ամ եր էկաՀայ զէն ո ւո բներ կարօտ սրտերբ։ Երգեց քանի մը Հայերէն եւ ֆը -
Հարցաքննած ատեն . • . բանս եր էն կտորն եր մասնակցութեամբ գաշնակա– 3 ուզում ս չ^բոա յ ղսպել , պարոն նա խա «
Ջաբէքբ այնքան բացորոշ է որ, աւելորդ պխ֊ Համար ուսուցիչ Պ* ք շ ա ո / ՛ : կապոյտ Խաշի Ս ա - գաՀ ; Ջ զար մ ացա յ ւիա ս տա բանն եր ո ւս տուած ո -
տի ըլլար խաացնե լ պա ակերը ։ նուՀ ինեբբ ներկա յացոլ ցին պատ կեր մը , « Անո* ՚շ-% բ։;*շումէն ; է*մ ղործս կարեւոր է եւ նախաքննու -
ի՞ն չսլէս դարմանել ։ Այս Հարցում բ Հրապա օփերային ձՆախեըգանքֆը որ շատ յաջող էր՝. թիւնր լրի*– չէ կատարուած ; Ես ամբա ս տ ան ո ւտծ
րակաւ ուղղած ենք աարէներ առաջ ։ Ուրիշներ ալ Հակառակ ընտրութեանց օր ըլլալուն , ներկայ եմ իբրեւ դաւադի բ պետութեան ապաՀովոլթեան
Հարցարաններ բացին վերջերս , աւել ի կամ նուազ էր Լուառի ընկերվարականներու ը^՚դՀ * քարտու - դէմ : Ես չՀարցաքննուեցա յ ամբա ս տ ան ո լիք ե ան
գործնական առաջարկներ սա ան ալով : զար բնկեր յՇՑՈ քՀօեշւէ : Ընկեր 3* Աճէմեան ֆր ֊ գլխաւոր կէտերու մասին, մասնաւորապէս Ազզ. ՚
Անշուշա մեր ուժերէն վեր է խափանել չա « բանս եր էն գրութիւն մը կարդաց ամ փոփելով Հ • ժողով ին մէջ կատարած զերիս , ոչ ալ ներքին քա
րէքը I ք՝այց , կրնանք սաՀմ անափակե լ ։ Իսկ ատոր 3 • Գա շնակցութեան ծագումն ու զարգացում բ : ղաքականութեան մ ասին ։ Ես ամ բաս տան ո ւած եմ
Համար պէաք չ ո ւն ինք Հրաշագործ միջոցներ փոն– Ը՛նկեր Աարգիս Ընտրիկեան (Սէն Ծամոն) կարդաց Իբրեւ դաւակից թշնամ ի պետութեան Հ ետ , բայց
տռելու ։ ՝$էչ մը կամք եւ աշխատանք , ճամբան Հայերէն դրութիւն մը , վեր Հանելով Հ • 3 * Գաշ– չՀարցաքննուեցա յ ոչ Ս՛ ոնթուառի , ոչ կատարած
ինքնին կբ Հարթուի ։ նակցութեան 55 երկար տարիներու գոբծունէու - բան ա կց ո ւթ ի ւնն ե բ ո Լ ս , ոչ ալ զ։երմ տնական բբռ ա
Կամք եւ աշխատանք ոչ միայն Հաւաքաբար , թիւնր։ «Կեցցէ՛ Հ. 3* Գա շնա կց ո ւթի ւնը , կեցցէ՜ նազ բալո ւմնե բու մասին։ կր կարծէիք է^է ի***
ա յլեւ անՀաաապէս ։ Նախորդ պատերազմ ին , Հա Հայ ^՜ողովոլրդր եւ կեցցէ* մեր այսօրուան փոք - դատս , ո բ աւելի շատ քա զա քա կան ո ւթ ե ան մը կը
յաջինջ Աարսափներու շրջանին Հայկական բեկոր րիկ Հայաստանը , որ կորիզն է վագուան մեծ ու վերաբերի քան մարդու մր, կրնայ շաՀիլ այսպէս
ներ կը փրկէին Անատոլուէ խորեբբ, <&Մ է կ Հայ բարգաւաճ Հայաստանին»։ Ընկեր յ&ԱՈ Աօհշճ իր կեզծուելով :
մէկ ոսկի»։ Կ՚ըսէին Րիւրաին (կամ թուրքին), կարգին շեշտեց . Յետոյ վստաՀոլթիւն յայտնելով դատաւոր -
որ
Ողջ մնացած Հայ մր բեր , մէկ ոսկի կ՚առնես ։ « Այս եբկրորգ անգամն է որ բախաբ կ՚ու ներուն , խնդրեց մ ամ ու լի ներկայացուցիչներէն
,
Եթէ ամ էն Հայր ու մայր աարրական արմս։ - նենամ ձեր մէջ^ դտնուելու , առաջինբ ՀԱայիս լայնօբէ ն արտատպեն իր յայտաբաբո ւթիւններր շ-
նապատուութեան խնդիր դարձնէին Հայերէն սոր 28»/, սէոիմիւ, իսկ այսօր հայ րնկերվարականնե - քանի որ մերժած են զանոնք Հրատարակել պա
վեցնել իրենց գա ւա կն ե ր ո ւն , ո րքան նոր բեկոր - րոլգ 55/»^ւ տարեդարձի հանդէսին : Հոդ չէ թէ տօնաթերթին մէջ՛.
ներ -—• կոոր բուստ նե, փրկուած կ^՝ԱԼէային : Ան - մեր լե զուներր եւ սովորութիւները տարբեր ըլ - Կ ա ր ե լի չէ բոն ագատե լ որ երեք վւաստա -
Հրաժեշտ չէ որ մէկ ոսկի խոստանան ։ կրնան ... լան , մեր սիրտերուն բաբա թումբ նո րնն է : \յս ձե բաններս կատ ա բեն ի ր են ց պա ր ա ա կ ա ն ո ւթ իւնր : Պ ի -
սինէմա տանիլ կամ շ ո քո յա Հբամց նել : զի կը խօսիմ ոչ թէ իբրեւ ֆրանսացի րնկե րվա բտ տի րսէք թէ վ/տ ստաբան էք , սլա շ տոլ ան ի սլէտք
ԱնՀ ատ ական նախանձախնդրութեան պա կա ս ր կան մր այլ իռոեւ միջազգային րնկերվտրական , չունիք՛. Երբ բմիշկ մբ Հիւանդ է , պէտք չունի՞
պիաի լրացնէ Հաւաքական ճիգը ։ հետեւաբար մեր բազձանքն ու ^անքերբ այն պիտի ուրիշ բժիշկներու։ Ես չեմ ուզեր վիճիլ զատա ֊*
Ադա տա գրութենէն ի վեր աւ ելի ո ւշադբու - Ր֊ԼԼ"յ^՛ 1 "Ր °Ր V վերադառնաք ձեր երկիրը, հոն վարութեան եղանակի մասին; Բայց, պարոններ ,
թիւն կ՚ընծայուի ծադկոցնեբու բացման կամ զար կտոուցանեւոլ համար միջազգային րնկերվարոլ– ձեր Ատ ե ան բ ն շան ա կո լ ած է տոժ ամ եա յ կաո ա -
գացման ։ Յետոյ , զանագան Ա՛էութիւննեբ Հաս - թեան անխորտակելի շէնքը : Այս տոթ իւ պատ - վարութեան մբ կողմէ : Գուք միայն առժամեայ
ա ատ ած են Հա յերէնի դա ս բնթ ա ցքն ե ր , թէեւ բաստ ենք ոչ միայն բարոյապէս, աձԼ Ի ՝՝աբհԻ՝1՛ զեր մբ ունիք ։ Եթէ ե րեսփ * ժ ո զո վր եւ ծ ե բ ա կո յ֊
Հոգիդ կը մսի, երբ կը լոես Հետեւողներուն թէ*֊ը՛ նիւթապէս օգնելու ձեզի»։ (Ծափեր)։ աո պիտի վերաՀաստատուին , իմ ղատս զարս կբ
Դասընթացքներուն Հետ միաժամանակ, նա - Վէրչ^րն խօսողն էր ընկեր Թագւոր Այվաղեան մնայ ձեր ձեոնՀասութենէն ; քծ՝երեւս իմ զատս
խ ա ա ե ս ո Լ ած են զ ասա խօսութ իւններ , աւելի խո (Լիոն), որ կ՛որճ ակնարկ մը նետելով Դաշնակ - վւու թացնելոլ. մտաՀ ոգոլթիւնր կապ ունի բնտրա–
րացնելու. Համար Հայկական պաշարը ։ սու թեան 55 ամեայ բեղուն գործունեութեան վ ր– կւսն սլա լքարին Հետ : Ե" շեմ կրնար ձզել որ իմ
Այգ Միոլթիւններէն մէկն է «Նոր Սերունւբր , Ր՚՚՚յ ՚ Բ"՛"՛ • «՛Բանի զեռ Թրքահայ Գատր չէ լուռ֊, զոբծո զատուի ինշսլէս կր դատեն վաճառատան մբ
որուն առաջին խումբբ , Րաֆֆէ , առջի օր կատա ու աքէ , Դաշնակցութիւնը կայ ու կր մնար Յա - մէջ զ ործա ած գողութիւնը։ կ՚ըսէք թէ կրնամ ա֊
րեց իր շաբաթական դաստ խօսու թ եանզ շաբքբ , նուն մեր սրբազան Դատին կոչ կ՝ ուղղեմ բոլոր զատօրէն արտս։յա րոուիլ առտու ն , կէս օրէն վեր–՝
լեցուն բազմութեամբ քաղաքական թէ հանրային կաղմակերպութիլննե - ջբ , նոյնիսկ էրէկանբ։ ի)նգբեմ , զաւաթ մբ ջուր՝.
Տեսակ մբ դպրոցներ ալ ասոնք , ուր կարգով բուն , ձեռք ձեռքի տուաօ՜ մէկ մարդու պէս կանդ– (Հանքայէն ^ " ՚ / ՛ տուէն) ։
պիտի Հ ր աւի բո լին տրամ ագբե լի ուժերը ։ նիլ հասարակաց թշնամիին՝ ոճրապարտ Բ՝ուր - ԸնգՀ* գատաէյազը սլաշւոպանեց Գեբաղոյն
Որպէսզի կէս ճամբան չմնան այս ձեռնարկ - քին գէմ»: Ատեանին ձեոնՀասութէւնը ։ Այդ ^էջոցէն Լավալ
ները , անՀրաժեշտ է որ նախ երիտասարղ նեոն ու Հանդէս ր փակուեցաւ Սանուհիներու «Բամ ոտքէ ելլելով բողոքեց շարժանկարէ լուսանկարի
պատանիները իրենք տոդո բուին Հաւատքով եւ Փորոտան» խմբերգով ; — Հարգանցի չի մ՛ր գէմ որ կր յածէր իր շուրջը։ Յետոյ ուզեց
խան գա վա ռո լթեամբ : պատասխանել րնդՀ . դատախաղին , բայց նախա
ԱնՀրաԺ-եշտ է ի ն ք ն ա գ ո ր ծ ո ւ ն է ո ւ թ ե ա ն ՚^զ^ւ գաՀբ բնգգիմտցաւ ՚. Այգ միջոցին նոր միջագէպ
զանոնք , փոբւանազ զանազան շուքերու կամ խնա ՍԵՐ Բ Ա Ժ Ա Ն Ո Ր Դ Ն Ե Ր Ո Ւ Ն մբ ծագեցաւ։ ԱրաՀին խոբբ խմբուած փաստա -
մակալութեան ւոակ սլաՀելոլ; բաններ կբ բողոքէին ։ Ն՛՛՛իւ աղա Հին եւ ամբաս -
Իսկ իբբել
զօզանչ^ աո ւո ո լ - իրիկուն յիշեոնել Եշ– օր Փարիզի կեդրոնին մէչ ելեկտրական հո տանեալին միջեւ ծագած բանավէճէ մբ վերջ , ա֊
թէ ուղզակի բաբո յական անձնասպանութեան կբ սանքը քանի մը անգամ խանգարուելով , թերթին տենապետբ սկսաւ կարդալ ամբաստանագիրը :
տպագր ութիւս ր երեք մամ ուշացաւ։ Այս պատ -
դիմեն, Հ աւաքարար , եթէ շարունակեն Հլրւիան - Բայց նախագաՀ ր ընգՀատեց նիստը, կարգադրէ -
թէն»ի , Հքոզմոփոլիթֆի հոգեբանութիւնը։ ճառով շաա մը բաժանորդներու թերթերը պիտի լու Համար պաշտպան փաստաբաններու խնգիբը։
ուշանան :
Ին չսլէս Հայրենիքը, նոյնպէս Մայրենիքը ա՛ Երրորդ միջադէպ երբ նիստը վերաբաց -
մէն բանէ վեր։ Ո՛ւր որ ալ գտնուինք։ է1 անգար ում ր երէկ ալ շա րո ւնակո ւեցաւ : ուեցաւ , նախագաՀ ը ազդարարութիւն մը ուղղեց
Fonds A.R.A.M
ԼԱՀԱԼԻ
6Ո 19 38 ԴԱՏԻՆ ԱՌԹԻԻ
։.Ց. 376.286
ԱՎթաստաԱեաւի վտտաւնցաւ
Օեշշէշսք-ԲւօթոտէՅետ : Տ Օ Լ \ 1 1 Տ Տ Ճ Ճ 1 ^
17, »Ոէ 0&ա6տա« - 1>ձ1ԱՏ ( 1 3 » )
: (108. 15-70 - Շ. Շ. Բ. ք»»ո» 1678-63
ԲԱԺ՜եԵԴւ՚ն Տար. 750, Ցաւքս. 400, Յամ՛ս. 200֊ ֆրա՚ււք։ դատաատռհԱ
Տտաօմւ 6 ՕօէօԽռ 1945 Շ ա բ ա թ 6 Հ ո կ տ ե մ բ ե ր Ինչպէս գրած է թեք երէկ , Լա վալի դատավա
րութիւնը տեղի ունեցաւ Հինգշաբթի օր : Առաջին
«յ՛է– Տ Ա Ր Ի - Լ76 ճռռԽ Ո՛ 4524-'եոր շրջան թ ի լ 153 Խ մ բ ա գ ի ր ՛ Շ– ՄԻՍ Աք՝ ԵԱ՛Ն ԳԻ՜Ն՝ 3 Ֆ բ նիստէն իսկ վւոթոբիկ մբ պայթեցաւ։ Ամբաստան
եալը կատաղօրէն կը պաշտպանէ ր ի^ՔգիսՔԲ 1 մ ի ֊
եւնո յն ատեն սլաքներ արձակելով Գերագո յն Ատա
ՄԵՐ ԽՕԱքԸ հ տսնի նախագաՀին եւ բնգՀ . դատախազին դէմ :
Վ^եց անգամ միջադէպ ծագեցաւ եւ ի վերջ՛՛ I
Լա վալ գատասրաՀէն գուբս Հ ան ո ւե ց ա ւ :
*Ն Ո Ր Ա Ե Ր Ո հ Ն Գ> ԱւսԱջիՕ. մ ի ջ ա դ է պ Նախկին վարչապետը
ԱԷՆԹ ԷԹԻԷՆ , ( Յ ա ա ո ջ ) . — ԱշխաբՀաւեբ նստած էր Փէթէնի եւ Տարնանի աթոռին վրա յ :
պատերազմէն ի վեր առաջին անգամ ԱԱալով սեպ ՚ւ^էմքը խոժոռ , պատ բաստ մ ո լեգնօր էն կռո ւե լո ւ ւ
Մ եր նեբքին Հ, ո գերուն մ Էջ ^լառյ էադէբ ^Բ տեմբեր 30, կիբակի կէսօրէ վերջ է1^տ6շ 1Հշշ1ստ^ ՆախագաՀը Հարցուց . Ջեր անունբ Փիէռ - Լա–
այնքան կսկծալէ որքան նոր սերունդէն փբ^ԼՈէ֊ ՚ շքեղ սրա Հին մէջ մեծ խանգավառուիժիւնով տօնե֊ վ ա ՝լ է։ ՚ ժան Մ առի - Փիէռ - Լավւսլ ՚. \ախա -
թեան Հարցը։ սի՚եք «Հ՛ 8՛ Գ* Օը»ըւ գաՀը կարգաց պաշտպան փ ա ս տ ա բանն ե բ ո ւն մէկ
քսանամեակ մր րոլորեցէնք արգէն , օտա *• Բեմին խորը, պատին վրայ զետեղուած էին նամակը որով կբ յա յանէ ին թէ չեն կրնար մաս "
րութեան մէջ՛, ձարէցներչլ ՀետզՀետէ նօ սրաց ան : Հ՛Օ* Գաշնակցութեան եւ ֆրանսական ընկերվա– նա կցի լ դատավարութեան , ո րովՀ ետ եւ Ժամանակ
րնչ որ մ էջէն կամ ան ա սլա ա է սերունդ կր կո էէ ՜ րականներուն կարմիր դրօշները, որոնց կեդրոնը չեն ունեցած թղթածրարներ բ քննելու՝. Յետոյ կը
էնք , արդէն դարձաք է Հասուն շագարս մր, բ աա տ եդ դրաւ ած է ր մ ե ր ան մ ա Հ եբրորգութե ան մեղադրէ ին թէ Գերագո յն Ատեանը կ՝ աճ ապա ր է
ոասունէն վեր կամ վար՛. Անոնց եաեւէն բազմու– Բրիստափորի , քհոստոմի եւ քՀաւարեանի Հաւա - փութացնել գա տ ավար ո ւթ ի ւն ր , -* տատա կելով
քաղաքական
թէւնր նորահասներու, ծծ՛կեր երախաներ եր ր քական մեծադիր նկարը։ ՛դրօշներուն երկու կող նպատակներու։ ՆախագաՀը խորՀբր–
Հոս եկան , կամ ծնած այ ս ափերու՛ն վրայ ՚՛ մերը քիօռէսի եւ Վաըանդեանի նկարնեբր , ինչպէս դածութիւններ կ՚ընէր ա յս նամ ակի մասին , երբ
յՒ՚յն չ է գէմագէծր այս բա զմ ո ւթ ե ա՝Ա , մեր եւ բազմաթիւ Հերոսներու նկարներն ու խմ բա - ամ բաստանեալբ միջամտեց, տեզի տալով բուռն
օրերու նոր սերունդէն ; նկարները ։ միջադէպի մը։
Անշուշտ Հո* յ են ամէնքն աչ , Հայկական սեւ ՆախագաՀ բնկեր Յակոբ Աճէմեանի (Սէն Հյա– ^ Գոլք խարդախութեան խօսք ըրած էք :
աԼքերով եւ. մէւս րոլոր յատկանէ շնե բով ։ Ու՜շիմ , մոն) ս°էկ ազդանշանին վրայ ՖրանսաՀայ կա ՜ Հթ ատոնց է որ տօնավաճառ տեգի չունենար Հյա -
վառվռուն եւ Հ ամա կր ե լէ ։ Ա ե ծ մասով էւ րաց ու՛ պոյտ ի) ա չի ԱանոլՀիներու Միութիւնր, որ սա ան թէլտօնի մէջ (իր բնակավայրր) ;
ցած՝ րարձրագո յն կրթութեան մ ր բարիքները , ձն տհ էր դե դա բ ո ւե ս տ ա կան բաժ ինը , նեբգաշնակ– 3 ետո յ ուդեց շարունակել , բա յց ՜հա խազ աՀ ր
էնչսլէս եւ միջավայրին չարն ու րարէն ՚. օրէն երգեց «ՄՀակ Բանուոր»ը , մինչ անդին յամ– ազդարարեց թէ պիտի խօսի երբ խօսք տար Ասոր
Բա յց , է^նշ կր ներկա յացնեն անոնք , է բրել րաբար կը բացուէր վարագոյրը , Յոյց տալով վրայ Լա վալ պոռթկաց*
՚յյկական Հւ •բբէ ժ առանգո րգներբ պէնկալեան կարմիր բոցերու մ էջ ողողուած փա " Բա յց դուք բո լորդ ալ կա ո ա վա բութ եան
ց Է բո լցան բազմ ո ւթեան
մր որ կր յամ առ Է յարա ռաւոր բեմբ ։ Ար տ ա ս ան ո ւթ ի ւնն ե ր ըրին Օր * Ար ՜ Հրամանին տակ էիք՛. Գո՛լք ալ, պարոն ընգՀ . դա
տեւել, այս թորթ սլոդոաաներուն վրայ՛. շալոյս Աեդրակեան (Ափ մ բ մոխիր) , Օր* Վարդե– տախազ : Գոլք իրաւունք ունիք գատապարտելու ,
Ամէնէն Հիմնականը, լեզուի կապը մետաքսէ նիկ Հայթաեան «Րշսբ\շ , ՏՕա^ՇՈՏ - է01» , Հեզինակ՝ մ աՀացնե լու զիս , բա յց իրաւունք չունիք անս։ ր -
թելէ մբ վերածուած է մեծ մասին Համար։ «էնՏթՕՄ» թերթի խմբագրապետ ^ՏՈ 1\օշհ^ որ գելու : Ես կը սիրեմ Ֆրանսան : Ես լաւ & բ ան -
՚ / հ * խօսին աարրական , թերխաշ Հայերէն մր։ մասնաւորապէս Հրաւիրուած էբ^ սակայն վերջին սաց ի եմ 4 . .
ԸնգՀ ան րապէս Հ ա յ բէկէն - մա յ բէկ էն Հեա , բա յց պաՀուն բացակա յած ԲՀ1աէով ն ե ր ո զո ւթ իւն կը ԱրաՀբ կր խլրտէր ։ ԸնգՀ . դատախազը տեղէն
շաա քէչ անգամ եղբօր կամ քրո\ Հեա ։ 1*սկ երբ խնդրէ ր ։ Պատանի Մ ամ ըրէ 1Ս ա չա ա ո ւր եան արտա ցատկեց : Ն ա խ ա զա Հ բ ազդ արարեց պաՀ ակներ ուն
իրարու Հ անգի պին , 6օՈյ01Մ , - \3ւ 7 ել մնաց֊ սանեց ֆրանսերէն կ1"որ մը, «ք՜ք^աՈՇ ճոոՏՈ16Ո »: որ զսսլեն ամբաստանեալը ։ քՍ առնաշփո թութ իւնր
եալր ։ կր վախնան որ պզտիկցած , ՀՀասէացածդ Լիոնէն մասնաւորապէս Հրաւիրուած էր յայտնի զա դա թնա կէ տին Հասած էր :
կ^լւլյան , եթէ իրարու Հեա ալ Հայերէն խօսին։ երդչուՀի Օր * Ծովինար Տէր Պետրոսեան , որ սրա– Երկրորդ միջադէպ Երբ Հանգարտութիւնր
Գալով կարդալ - գրելուն , ա յս անգամ գուն Հր թնդացուց թունգ Հանելով նաեւ մեր Հայրենա վեբաՀաստատուեցալ , նախագաՀբ խօսք տուաւ
կր վախնաս Հարցնել , յուսախաբութեան չմաա - Լավալի, որ յայտարարեց .
ն ո ւե լո ւ Համ ար , ինչպէս ամ եր էկաՀայ զէն ո ւո բներ կարօտ սրտերբ։ Երգեց քանի մը Հայերէն եւ ֆը -
Հարցաքննած ատեն . • . բանս եր էն կտորն եր մասնակցութեամբ գաշնակա– 3 ուզում ս չ^բոա յ ղսպել , պարոն նա խա «
Ջաբէքբ այնքան բացորոշ է որ, աւելորդ պխ֊ Համար ուսուցիչ Պ* ք շ ա ո / ՛ : կապոյտ Խաշի Ս ա - գաՀ ; Ջ զար մ ացա յ ւիա ս տա բանն եր ո ւս տուած ո -
տի ըլլար խաացնե լ պա ակերը ։ նուՀ ինեբբ ներկա յացոլ ցին պատ կեր մը , « Անո* ՚շ-% բ։;*շումէն ; է*մ ղործս կարեւոր է եւ նախաքննու -
ի՞ն չսլէս դարմանել ։ Այս Հարցում բ Հրապա օփերային ձՆախեըգանքֆը որ շատ յաջող էր՝. թիւնր լրի*– չէ կատարուած ; Ես ամբա ս տ ան ո ւտծ
րակաւ ուղղած ենք աարէներ առաջ ։ Ուրիշներ ալ Հակառակ ընտրութեանց օր ըլլալուն , ներկայ եմ իբրեւ դաւադի բ պետութեան ապաՀովոլթեան
Հարցարաններ բացին վերջերս , աւել ի կամ նուազ էր Լուառի ընկերվարականներու ը^՚դՀ * քարտու - դէմ : Ես չՀարցաքննուեցա յ ամբա ս տ ան ո լիք ե ան
գործնական առաջարկներ սա ան ալով : զար բնկեր յՇՑՈ քՀօեշւէ : Ընկեր 3* Աճէմեան ֆր ֊ գլխաւոր կէտերու մասին, մասնաւորապէս Ազզ. ՚
Անշուշա մեր ուժերէն վեր է խափանել չա « բանս եր էն գրութիւն մը կարդաց ամ փոփելով Հ • ժողով ին մէջ կատարած զերիս , ոչ ալ ներքին քա
րէքը I ք՝այց , կրնանք սաՀմ անափակե լ ։ Իսկ ատոր 3 • Գա շնակցութեան ծագումն ու զարգացում բ : ղաքականութեան մ ասին ։ Ես ամ բաս տան ո ւած եմ
Համար պէաք չ ո ւն ինք Հրաշագործ միջոցներ փոն– Ը՛նկեր Աարգիս Ընտրիկեան (Սէն Ծամոն) կարդաց Իբրեւ դաւակից թշնամ ի պետութեան Հ ետ , բայց
տռելու ։ ՝$էչ մը կամք եւ աշխատանք , ճամբան Հայերէն դրութիւն մը , վեր Հանելով Հ • 3 * Գաշ– չՀարցաքննուեցա յ ոչ Ս՛ ոնթուառի , ոչ կատարած
ինքնին կբ Հարթուի ։ նակցութեան 55 երկար տարիներու գոբծունէու - բան ա կց ո ւթ ի ւնն ե բ ո Լ ս , ոչ ալ զ։երմ տնական բբռ ա
Կամք եւ աշխատանք ոչ միայն Հաւաքաբար , թիւնր։ «Կեցցէ՛ Հ. 3* Գա շնա կց ո ւթի ւնը , կեցցէ՜ նազ բալո ւմնե բու մասին։ կր կարծէիք է^է ի***
ա յլեւ անՀաաապէս ։ Նախորդ պատերազմ ին , Հա Հայ ^՜ողովոլրդր եւ կեցցէ* մեր այսօրուան փոք - դատս , ո բ աւելի շատ քա զա քա կան ո ւթ ե ան մը կը
յաջինջ Աարսափներու շրջանին Հայկական բեկոր րիկ Հայաստանը , որ կորիզն է վագուան մեծ ու վերաբերի քան մարդու մր, կրնայ շաՀիլ այսպէս
ներ կը փրկէին Անատոլուէ խորեբբ, <&Մ է կ Հայ բարգաւաճ Հայաստանին»։ Ընկեր յ&ԱՈ Աօհշճ իր կեզծուելով :
մէկ ոսկի»։ Կ՚ըսէին Րիւրաին (կամ թուրքին), կարգին շեշտեց . Յետոյ վստաՀոլթիւն յայտնելով դատաւոր -
որ
Ողջ մնացած Հայ մր բեր , մէկ ոսկի կ՚առնես ։ « Այս եբկրորգ անգամն է որ բախաբ կ՚ու ներուն , խնդրեց մ ամ ու լի ներկայացուցիչներէն
,
Եթէ ամ էն Հայր ու մայր աարրական արմս։ - նենամ ձեր մէջ^ դտնուելու , առաջինբ ՀԱայիս լայնօբէ ն արտատպեն իր յայտաբաբո ւթիւններր շ-
նապատուութեան խնդիր դարձնէին Հայերէն սոր 28»/, սէոիմիւ, իսկ այսօր հայ րնկերվարականնե - քանի որ մերժած են զանոնք Հրատարակել պա
վեցնել իրենց գա ւա կն ե ր ո ւն , ո րքան նոր բեկոր - րոլգ 55/»^ւ տարեդարձի հանդէսին : Հոդ չէ թէ տօնաթերթին մէջ՛.
ներ -—• կոոր բուստ նե, փրկուած կ^՝ԱԼէային : Ան - մեր լե զուներր եւ սովորութիւները տարբեր ըլ - Կ ա ր ե լի չէ բոն ագատե լ որ երեք վւաստա -
Հրաժեշտ չէ որ մէկ ոսկի խոստանան ։ կրնան ... լան , մեր սիրտերուն բաբա թումբ նո րնն է : \յս ձե բաններս կատ ա բեն ի ր են ց պա ր ա ա կ ա ն ո ւթ իւնր : Պ ի -
սինէմա տանիլ կամ շ ո քո յա Հբամց նել : զի կը խօսիմ ոչ թէ իբրեւ ֆրանսացի րնկե րվա բտ տի րսէք թէ վ/տ ստաբան էք , սլա շ տոլ ան ի սլէտք
ԱնՀ ատ ական նախանձախնդրութեան պա կա ս ր կան մր այլ իռոեւ միջազգային րնկերվտրական , չունիք՛. Երբ բմիշկ մբ Հիւանդ է , պէտք չունի՞
պիաի լրացնէ Հաւաքական ճիգը ։ հետեւաբար մեր բազձանքն ու ^անքերբ այն պիտի ուրիշ բժիշկներու։ Ես չեմ ուզեր վիճիլ զատա ֊*
Ադա տա գրութենէն ի վեր աւ ելի ո ւշադբու - Ր֊ԼԼ"յ^՛ 1 "Ր °Ր V վերադառնաք ձեր երկիրը, հոն վարութեան եղանակի մասին; Բայց, պարոններ ,
թիւն կ՚ընծայուի ծադկոցնեբու բացման կամ զար կտոուցանեւոլ համար միջազգային րնկերվարոլ– ձեր Ատ ե ան բ ն շան ա կո լ ած է տոժ ամ եա յ կաո ա -
գացման ։ Յետոյ , զանագան Ա՛էութիւննեբ Հաս - թեան անխորտակելի շէնքը : Այս տոթ իւ պատ - վարութեան մբ կողմէ : Գուք միայն առժամեայ
ա ատ ած են Հա յերէնի դա ս բնթ ա ցքն ե ր , թէեւ բաստ ենք ոչ միայն բարոյապէս, աձԼ Ի ՝՝աբհԻ՝1՛ զեր մբ ունիք ։ Եթէ ե րեսփ * ժ ո զո վր եւ ծ ե բ ա կո յ֊
Հոգիդ կը մսի, երբ կը լոես Հետեւողներուն թէ*֊ը՛ նիւթապէս օգնելու ձեզի»։ (Ծափեր)։ աո պիտի վերաՀաստատուին , իմ ղատս զարս կբ
Դասընթացքներուն Հետ միաժամանակ, նա - Վէրչ^րն խօսողն էր ընկեր Թագւոր Այվաղեան մնայ ձեր ձեոնՀասութենէն ; քծ՝երեւս իմ զատս
խ ա ա ե ս ո Լ ած են զ ասա խօսութ իւններ , աւելի խո (Լիոն), որ կ՛որճ ակնարկ մը նետելով Դաշնակ - վւու թացնելոլ. մտաՀ ոգոլթիւնր կապ ունի բնտրա–
րացնելու. Համար Հայկական պաշարը ։ սու թեան 55 ամեայ բեղուն գործունեութեան վ ր– կւսն սլա լքարին Հետ : Ե" շեմ կրնար ձզել որ իմ
Այգ Միոլթիւններէն մէկն է «Նոր Սերունւբր , Ր՚՚՚յ ՚ Բ"՛"՛ • «՛Բանի զեռ Թրքահայ Գատր չէ լուռ֊, զոբծո զատուի ինշսլէս կր դատեն վաճառատան մբ
որուն առաջին խումբբ , Րաֆֆէ , առջի օր կատա ու աքէ , Դաշնակցութիւնը կայ ու կր մնար Յա - մէջ զ ործա ած գողութիւնը։ կ՚ըսէք թէ կրնամ ա֊
րեց իր շաբաթական դաստ խօսու թ եանզ շաբքբ , նուն մեր սրբազան Դատին կոչ կ՝ ուղղեմ բոլոր զատօրէն արտս։յա րոուիլ առտու ն , կէս օրէն վեր–՝
լեցուն բազմութեամբ քաղաքական թէ հանրային կաղմակերպութիլննե - ջբ , նոյնիսկ էրէկանբ։ ի)նգբեմ , զաւաթ մբ ջուր՝.
Տեսակ մբ դպրոցներ ալ ասոնք , ուր կարգով բուն , ձեռք ձեռքի տուաօ՜ մէկ մարդու պէս կանդ– (Հանքայէն ^ " ՚ / ՛ տուէն) ։
պիտի Հ ր աւի բո լին տրամ ագբե լի ուժերը ։ նիլ հասարակաց թշնամիին՝ ոճրապարտ Բ՝ուր - ԸնգՀ* գատաէյազը սլաշւոպանեց Գեբաղոյն
Որպէսզի կէս ճամբան չմնան այս ձեռնարկ - քին գէմ»: Ատեանին ձեոնՀասութէւնը ։ Այդ ^էջոցէն Լավալ
ները , անՀրաժեշտ է որ նախ երիտասարղ նեոն ու Հանդէս ր փակուեցաւ Սանուհիներու «Բամ ոտքէ ելլելով բողոքեց շարժանկարէ լուսանկարի
պատանիները իրենք տոդո բուին Հաւատքով եւ Փորոտան» խմբերգով ; — Հարգանցի չի մ՛ր գէմ որ կր յածէր իր շուրջը։ Յետոյ ուզեց
խան գա վա ռո լթեամբ : պատասխանել րնդՀ . դատախաղին , բայց նախա
ԱնՀրաԺ-եշտ է ի ն ք ն ա գ ո ր ծ ո ւ ն է ո ւ թ ե ա ն ՚^զ^ւ գաՀբ բնգգիմտցաւ ՚. Այգ միջոցին նոր միջագէպ
զանոնք , փոբւանազ զանազան շուքերու կամ խնա ՍԵՐ Բ Ա Ժ Ա Ն Ո Ր Դ Ն Ե Ր Ո Ւ Ն մբ ծագեցաւ։ ԱրաՀին խոբբ խմբուած փաստա -
մակալութեան ւոակ սլաՀելոլ; բաններ կբ բողոքէին ։ Ն՛՛՛իւ աղա Հին եւ ամբաս -
Իսկ իբբել
զօզանչ^ աո ւո ո լ - իրիկուն յիշեոնել Եշ– օր Փարիզի կեդրոնին մէչ ելեկտրական հո տանեալին միջեւ ծագած բանավէճէ մբ վերջ , ա֊
թէ ուղզակի բաբո յական անձնասպանութեան կբ սանքը քանի մը անգամ խանգարուելով , թերթին տենապետբ սկսաւ կարդալ ամբաստանագիրը :
տպագր ութիւս ր երեք մամ ուշացաւ։ Այս պատ -
դիմեն, Հ աւաքարար , եթէ շարունակեն Հլրւիան - Բայց նախագաՀ ր ընգՀատեց նիստը, կարգադրէ -
թէն»ի , Հքոզմոփոլիթֆի հոգեբանութիւնը։ ճառով շաա մը բաժանորդներու թերթերը պիտի լու Համար պաշտպան փաստաբաններու խնգիբը։
ուշանան :
Ին չսլէս Հայրենիքը, նոյնպէս Մայրենիքը ա՛ Երրորդ միջադէպ երբ նիստը վերաբաց -
մէն բանէ վեր։ Ո՛ւր որ ալ գտնուինք։ է1 անգար ում ր երէկ ալ շա րո ւնակո ւեցաւ : ուեցաւ , նախագաՀ ը ազդարարութիւն մը ուղղեց
Fonds A.R.A.M
