Page 48 - ARM_19-1945_03

»ԱՌԱԶ

V^

միԼոցաւ ։ Լորտ կորթ եւ Պ* Տըֆ ՝&ոլ–փըր (այ<ե*ք ԶՐՈՅՑ Մ ԸԱ Թ Ա Լ Ի Ն Ի Հ Ե Տ
թոյլ
անգլ. դ ե ս պ ա ն Փարիզի) (հասլաթ եկան, ուր Փաբիզխ Ազփ Տեւեը

չ ար ո ւե Ա ա ւ Գ " Ր ° Հ ՜ ռ ՝ լ : «Մ ա ս ս է լ ի ա» քշուեցաւ, նաւա–

Հ անգի ս ա էն եւ Ա* անաէ լ ձերբակալուեցաւ ; Յետո յ (ԵՐԵՒԱՆ, ՀԱՅՈՑ ԱԱԹՈԴ-ՒԿՈՍ եհ ԱՅԼՆ) ԽԱԲ Հ ա յ Աղղ. Տան Յանձնախումբէն
ստացած ենք հետեւեալ ղեկոյցը, հբատաբակոլ -
մ ենք բանտարկուեցանք Պուր րասօլի մ ԷԼ եւ մա - թեան խնդրանքով. —

ռէչալը գա տա կան իրաւասութիւնն ել* տուաւ ինքն ինչպէս Լոնտոնի մեր թզթակիցն ալ կբ դրէ յ

իրեն: Առանց լսելու սին դատապարտեց մ՝ըշ - Բէնթրպրիի գսյՀերէցբ, Տոքթ* Հիուլէթ ,&անսըն ,

ան Լենա կան բեբգաբգելութ եան ։ Այս Ը Ր Ա Լ ՝ ճամ֊* վեբԼերս Հայաստան այցելած էր։ ԳաՀեբէցր վե - Ուրախ ենք ՖրանսաՀայ գաղութին յայտնելոլ.

բ ա յ ցուցնելու Համար իիիօմի գաաաւ֊ոբնեբուն Տ բադաբձին տեսակցութիւն մբ ունեցած էԱ թալվ՚նի թէ քանի մրլ նոր խորՀ լ։ ղ յ ս կցական խաււն ժողււվ -

Աբգ յ ա ձ ս վերԼիննեբը վարուեցան իբրեւ ճշմարիտ Հետ, Ա ոսկուա յի մէԼՀ եւ այս առթիւ կբ պատմէ» ներու մէ^, Փարիզի Հայ Եկեղեցւոյ Վարչութեան

Ֆրանսացիներ ։ ԸնգՀ * դատախաղ ^ասանիօ մեր– — Հ ՚ Ն ա խ եւ առաջ շաղակրատեցինք մտերմա­ եւ Հայ Ազգային Արիութեան կեգրոնական՜ վար -

մեյյ շարունակել ղաւո բ եւ ըսել թէ ֆը ան զա կան բար : Հայաստան եւ կովկաս կատարած սամբոբ– չ ա թեան ներկայացուցիչները Հասա՜ե լիակատար

կա ռա վա բ ո ւթ ի ւն ր պատասխանատու էր պատե - դութենէ մը վերադարձած ըլլալով, ըսի Աթալինի Համաձայնութեան մր, ո ր պէ՝սպի Փարիզի \Հա^

բազմին , եւս առաւել՝ << Ֆ ր ո ՚ ն ս ա ն » ; թէ որքան լաւ տպաւորութիւն կրած էի մանուկ­ Ազգային Տ ա ն » օ՜րագիր ր ա յ գ երկու կազմ ակեր -

Այս առթիւ էր որ վկան մանրամասն աեզեկու– ներու ֆիզիքական սքանչելի վիճակէն եւ անոնց սլութեանց միացեալ հա՜նքերով իրականանա յ։

թիկններ Հազոբգեց ֆրանսա յի սպ առա զին ու - զաբզացմսւն աստիճանէն, նոր եւ ծաղկաւէտ ոս– Հա յ Ազգային Տունր սլիտի Հիմնուի 32,, րիլ
թեանց
մասին եւ մասնաւո րապէս շեշտեց թէ 3000 տաԼաերէն: Օրինակ՝՛ Երեւանը ֊ որուն բնակչոլ ^ ար Թրէվիզի չէնքին մէչ–. Երկու մարմիններր

օդանաւեր զինուած է ին , թէ զինադադարէն վեր Լ թիւնը 25 տարուան մէջ 27.000էն բարձրացած է կաղմաձ՜ են \Հ Հոգինոց (Հանձնախումբ մր, որ սլի­
որոնց
4238 օդանաւեր կային աղատ ԼըԼանին մէԼգ 250.0(ք0ի : Յետոյ խնդրեցի մէկ-եբկոլ Հարցումներ տի վարէ ա յ գ չէնքին գոր&ո ղութի ւնն երբ : (Հանձ–

վրայ ս/ է ա ք է աւելցնել Հ իւս • Ափրիկէ փա խած բնել։ Ա թալին գլխու նշանով Հասկցուց թէ կբ Հա­ նախմբին անգամներն են Ա* Աճէմեան , Ա . Գա–

1800 օդանաւեր Ա ։ Այս թ ո լան շանն Լ ր բ էլապացու - ւանի : ԱմրոդԼ մեր տ ե ս ա կց ո ւթ ե ան բնիմացքին զա զեան, 3՝ Գա րակիւլեան գ Վ* ք^ռսուննան , Կ*

ցանեն թէ ինչո՛ւ էշաբունակուեցաւ էէիօմի ւչ աաբ ; Հ աղիւ վեր առաւ ա է ք ե ր բ : Ա իայն երբեմն *ԷԼոլխր Օ ա կո բե ան , Ա* Ջալեան, Ա* Հօպանեան , Վ* 2ի ,

Անգամ մ բ եւս մ առէ շալը զինա գա զ ար կ՝ որո շէր , վերցուց եւ երեսս նայեցաւ» : լինկիրեան , Ե * Պարկիբճեան , Պ * Պոաոսեան , 3*

բայց ոչ խաղաղութիւն , ռրովՀեաեւ կբ յայտա - ԱյԴ Հարցումներէն մէկբ կապ ունէր կբօնա - Աաբափեան , Հ* Աարզիսեան։ Գիւանի կազմ բ*—-

ր արկ ր քժ է անՀ րամեշտ է պատերազմի պատասխա– կան ազատութեան Հեա : Ա թալին բսեր է* Պ ատ ո ւո յ նախաղաՀ՝ ֊՜ Աշոա ՜ Ֆ^րէնկեան , ատենա -

նա տ ո ւո ւթե անց դա ար վերսկսիլ նոր Հիմ եր ու վ բ՜ ^* 1*–Ւ °րթոտոքս եկեղեցւոյ պատրիարքբ պետ Պարկիբճեան, փո խ֊աաենապետ ^1Լբմ • Ա -

բ ա յ , Հ ա ւան ա բ ա ր Հաճո յ ք պատճառե լու Համ ար նզովք կա ր դա ց խորՀ րղ ա յ ի ն նոր կառավար ու - ճէմեան, ֊ատենադպիր՝ Հ. Աարգիսեան, փոխ -

Հէք^Լէր է ։ ՚ ՝ ա յ ^ դատաւո բնե ր բ գանելով չուսեց ին թեան գէմ եւ ժողովուրդին Հ րամ ա յեց տուրք ատենադպիր Պ * Պոաոսեան , էլանձապաՀ՝ "1Լ . քառ­

նոր նախաքննութիւն մբ կատարել» ; չվճարել, մենք ստիպուեցանք ինքն ապա շտպանո լ– սուն եան ։

Վ^կան վերջացնելով , ր ս ա ւ թէ որ եւ է ոխ չէ թեան գիմել։ ք՝այց պատերազմ բ նոր կացութիւն 3 տն ձնա խո ւ մ րին ամ ԷնԷն ս տ ի պո դ ա կան գոր­

պաՀած այդ բոլոր դէպքերէն * կբ յուսար թէ Տ1/1 յ՜ մբ ստեղծած է ։ Ան $ոյս ու ուաւ Եկեղեցիին թէ ծբ պիտի բլլտ յ շա ր ո ւն ա կե լ եւ լրացնել սկսուած

բենասիրութեան պոռթկում մբ տեղի պիաի ու - խորՀ րգա յ ի ն կա ռա վա ր ո ւթ ի ւն ր էապէս Հա յրենա– աշխատանքբ, շէնքին գնման եւ յարդարման Հարկ

նենաբ ։ <<%սհակ մը ինծի կը հ ա Ա ց ն է ր լուրեր երի­ սէբ էր : Ան երեւան Հանեց նաեւ Եկեղեցիին Հայ– եղած դո ւմ արը Հա յ թ ա յ թ ե՜լու Համ ար ։ 3անձնա -

տասարդ սպաներէ որոնք ինծի կը ծանուցանէին րենասիրութիւնբ է խումբբ ի մօտոյ Հրապարակ պիտի Հանէ 1000

թէ զինապահեստներ կը կազմեն - թ է զօրք ցամաք տ Այս առթիւ գաՀերէցբ կբ խոստովանի թէ ֆրանքնոց բամնե թուղթե ր եւ պիտի Լան այ զա -

հանուած ատեն մաոէշալը ինք պիտի տար դիմա–, տեսակցութ– իւննե բ ունեցած է եկեղեցական բազ - նոնք կարճ Ժամանակի մ ԷԼ տեղ աւորել ժողովրդի

դրութեան ազդանշանը։ Եթէ այդպէս ընէր* ի՜նչ մաթիլ իշխանութեանց Հետ* Համայն քիուսիոյ բո լո բ խաւերուն մ ԷԼ :

փառաւոր էջ մը դրած պիտի ըլլար : Ես հաւատա­ պատրիարքին , Լէնինկրաաի արքեպիսկոպոսին , է հ ի ւ տբ Թրէվիզի շէնքին սենեակներն ու փոքր

ցի - ես յուսացի : 1942 "Նոյեմբեր 8—11 ես ակնդէտ Ամենայն Հայոց կաթողիկոսին– Երուսաղէմի սրաՀներբ կրնան դնում բ լրանալէ քանի մբ ամիս

սպասեցի ըմբոսաութեան ա յ դ մարտակոչին ։ք^այց պատրիարքին , 1Լրաստանի արքեպիսկոպոսին եւն* յետոյ ի վիճակի գրուիլ զանազան Հաւաքոյթնե -

բանտէն լսեցի միայն դերման զինուորներուն քայ­ Հետ եւ թէ «խօս ա կիցն ե ր յէն» ոչ մէկբ գանգատ բու եւ նիստերու իբր Հաւաքաաեզի ծառայելու.

լերը եւ մեր զինաթափ զինուորներուն աղաղակնե­ յայտնեց : Աովեաներու գ ո ր ծ բ ապաՀովաբար գո– Համար ։Գետնա յարկի մեծ ս բաժներ բ թատերական

րը : Ոչ մէկ ձեււնարկ այն մարդուն կողմէ որ հիմա Հունակութեամ բ բն դո լնուած է անոնց կողմէ»։ ներկ այացմանց, պա բաՀ անդէ սնԼ բո ւ , նուագա Հ

կը դատուի : Գերմանները - փոխանակ իրենք զի - Ա թալին կ՚եւլրակացնէ . Հանդէսներու եւ բանախօսութեանց յատկացուելու

բենք գանելու Ֆրանսայի մսւռէշալի մը դիմացը- «կարելի չէ խափանել կբօնբ ։ կաբելի չէ Համար, պէաք պիաի Րէէայ սպասել որոշ ատեն

՛Նոյեմբեր 11ին գտան միայն զոբծակաաար մը խ. լռեցնել խիզ^բ • Կբօնբ խղճի գործ է ել խիդ^Ր ա՜ մբ, որպէսղի ֆրանսական կառավարութեան կող­

րենց հրամանին տակ»։ զատ է : Կբօնբ եւ դա ւան ա կան պա շտ ա մ ունքբ ա– մէ ա յդ սրաՀներբ վարչական գործի մ բ յաւոկա -

ռատ են : ոնե լու Հաբկբ վեր Լ գտած բլլա յ եւ կա՛բելի դառ­
լա յ՛ն աո/ար ած
նե1ԱՑւ1Ւ8Ւ2 ՃԱՐՑՈհՄՆեՐ եհ ԲԱՆԱ֊Լէճ ԳաՀերէցբ քաղաքական Հարցեր ալ ՀՕ շափած նա յ զանոնք թատե րասրաՀ ի մ ը փո­

Տալաաիէ ի յա յ ա ա ր ա ր ո ւթ ի ւնն եր էն անմ իԼա ** Ր է է ա է ո վ է Ա թալին անՀրամեշտ Համարած Է որ մո– խարկել ։

պէս վ յ ՛ լ ՛ էր ՝> զանազան Հարցումներ եզան փաստա­ ղովուբդնեբբ իրարու Հ ան դիպին , ւիոխադարձ այ­ Այդ ^.Ազգային Տ ա ն » մ ԷԼ իրենց նիստեր բ կամ
բոլոր
բաններուն ել երդուեալներու կողմէ ել նոր փորձ ցելս ւթ ի ւնն եբ սաբքուին եւն*։ ( Այրանս֊ ԱուԱԱԼ ) ; Հաւաքս յթներբ սլիտի կարենան ունենալ
կրթա՛կան
մբ կատարուեցաւ մառէշալէն պատասխան ստա­ ^ ԳաՀիրԷի «Արեւ»բ էԼմիածինէն վերադար­ մ շակութտ յ ին , բարեսիրական , մ արմնա

նալու , բայց անօղուտ : ձող պ ա տ գ ա մ ա ւ ո ր ն ե ր է իմացած է թէ եկեղեցա­ կազմ ակե րււլութ իւննե բ բ :

Գլխաւոր փա ս տա բան բ կարգ մբ վեր ապա - կան մոդովի փակման առթիւ (25 Յունիս) , Գէորգ Բ աժն ե տ է բ ե բ բ բնգՀ * Զոդովի մ բ մ ԷԼ պիտի

Հումներ յայտնելով Տալաաիէ ի յա յա արար ու - Զ * կաթոգիկոսբ Հետեւեալ յայտարարս լթիւնն բ– բնտրեն «Հա յ Աղղ ւս յ ի ն Տ տն» ղեկավար մարմինբ :

թեանց մասին, բսաւ թէ աւելի վերԼը պիտի յա յա­ րած է * Ա յն Լեր մ բԳէէէունե լութ իւնբ ղո ր Ազդ * Տ ան

նէ մ առէ շալին գաղտնի Հակագեբմ ան գործոլ - — « Կ՛օրհնեմ ոուս մեծ էսզզը եւ անոր առաջ­ գաղափար բ գտաւ վեբԼերս մեր գաղութի ղանա–
տուաւ թէ նորդ մարաջախտ Սթալինը– որ ոչ միայն բացաւ
նէութիւնբ (ծիծաղներ) : Յետոյ գիտել մ՛եր եկեղեցիները, այլեւ խռաոացաւ լայնցնել մեր ղտն շ ր Լանա կն ե բ ո ւն մ ԷԼ , եւ ա յգ գ ա ւլա ւի ա ր ի ն
երկրին սահմանները» :
վկան մ ի շա մ առէ շալի մ ասին խօսեցաւ ել երբեք յարած երկու մեծ կազմակերպութեանց սրտագին

Լա վ ա յ ի մասին ւ Համ աձա յնութիւնբ զայն միասնաբար իրագործե­

Տալաաիէ Ջեմ գիտեր ինչ անցած դարձած Կբ յուսանք ստոյգ եւ լրացուցիչ տեգեկոլ - լու , մեղի է1՚ո1Լէն յուսալ կուտան որ այդ ազդօ -

է ա յ ս երկու մարդոց մի Լեւ , ՐայԱ գիտեմ որ Լա– թ իւննե ր ստանալ շուտով ։ ւ էլ ո ւա ծրաղիրբ, որուն մարմնացումը շատոնց ի

ւլալԲ վռնտելէ վերԼ, մ աո է շա լր նորէն ետ կանչեց է վեր կը ցանկար մեր գ ա գ ո ւ թ բ , մօտիկ ապագայի

Պետբ ինքն Էր, պատասխանատուն ալ ինք : մը մ ԷԼ իրականացած պիտի րլԼայ Հ
, իսկապէս
Փաստաբանը Պ • Տալաաիէ կբ ռէշալբ վերԼին պաՀուն բսաւ, թեթեւօրէն դող ՜

Հաւատամք թէ մառէ շա լբ դ ա ւ ա ճ ա ն է : դ ո Լուն ձա յնով մբ.

՚ Տալաաիէ Ջեմ լսեր , որովՀետեւ ականԼս ծանր է: ՊԷՅՐՈՒԹԷՆ կը Հեռագրեն թէ առժամեայ

ԱմրոգԼ խղճովս կրնամ րսել թէ Համաձայնութիւն մը գոյացաւ անգլիական եւ ֆը–՝

մ առէ շա լբ դաւաճանած է իր պա շտ օնին պա ր տ ա - Նո յն իսկ չեմ գիտեր թէ խնդիր բ ին չ է ։

Այս առթ իւ պաշտպան փաստաբաններէն ի- րանսական Հրամանատարներուն մ ի Լեւ , ֆրանսա­

կանոլթեանց : ղորնի յ ի շ ե ց թէ \944ին մեծ բանաստեղծբ, Փօլ կան ղօ րքի մ ասին : Այդ Համ աձա յնո ւթե ամ բ , ֆը–

Փաստաբանը Միեւնոյն բանբ չէ։ Վալէռի , կբ գնաՀատէր մառէշալր, յայտարարե­ րանսական ՚Լ° Լ՛Ք(՚ ս լ ի ու ի պարպէ արեւելեան Ա ո ւ–
ո ւթե ան զանազան
Տալաաիէ - .աճ ան ե լով. «Ան ինքզինքը ղոՀեց պաՀպանելոլ Համար րիան, բայց պիաի մնայ արեւմուտքի սուրիական
դաւաճանած է իր Ֆը–
զանակներ կան ։ Ա՝ առէ շալբ ազգին միոլթիւնլյ» ։ ծովեզերքին վրա յ ե լ Լիբանանի մ ԷԼ ։ Յետո յ յ
Բանաստեզծներբ
բանսացիի պարտականութեան : Գալո վ թշնամիին ՜Նախագահը անպատճառ Ֆրտնսա սլիտի պաՀ է նաեւ կարգ մբ օդակայան­

Հետ դաւակցութեան (էսթէլիԺանս) բան մբ չեմ մարգարէներ չեն՛. ներու Հ ս կո դո ւթ ի ւն բ ։ Համ աձա յնութիւնբ առժամ-

գիտեր այգ մասին։ եա յ է , մ ինչեւ որ կա ր գա գ ր ո ւի բոլոր օտար ղին­

Երդուեալ մը Երր Գաշնակիցներբ փորձե­ X Երր վկաներէն մէկը թարցում ոլոգել ա՜ ուո րնե ր բ պարպելու խնդի բբ ;
•
ցին դօրք Հանել $իէփ, մառէ շալբ շնորՀաւորոլ - ղեց , նա1սագաՀը րարձր ձայնով րսսյւ. Փէթէնի, ա«»աաւէւ*»–ւ–ա–աււ՜ււ»• ւ • . • • ^ • ^ ^ ^ ^ ^ « ^ ^ ^ « • ^ • ւ – •

թիւններ չո ւզգեՓ ց Հիթէէրի 1 առաԼարկելով որ «Ոաքի ելէք եւ աատասխանեցէք Հարցումներուն^ :

Ֆրանսան ալ պատերազմ Հռչակէ Ան գլի ո յ գէմ : Ամբաոտանեալր մերմեց : Ասոր վրայ նախագաՀր ՅՈՒՇԱՏԵՏՐ

ՆախագաՀ բ կարդա լով Հեռագիր բ , Հարցոլց Հրամայեց ո ս ա ի կան ի մր որ ոաքի Հանէ ամրաս– ՎԱԼԱՆԱԻ Հայ Մ ար զական Միութեան դաշ -
Մալիսալի
թէ մառէշալր կ՛ուզէն պատասխանել։ Փէթէն «ոչ» աանեալր։ Ա ս տ ի կանն ալ չլսեց՛, ի Լ ս յ փաստա­ աաՀանդէսբ այս կիրակի , 29 Յուլիս յ տեղւո յ ն

պատասխանեց նշանացի : բաններ Հլ Համոզեց ին Փէթէն ր որ Համակերպի : անտառին մ ԷԼ ։ Ա ան րամ ասնո ւթ ի ւնները

Երդուեալ մը՛ Տէր մառէ շալ, ձեր պատ իւր X ԵրրոՐդ վկան Էր հանրապետութեան նա - վրայ :

խնդրո յ առա ր կա յ է , կբ պաՀ անԼենք որ պատաս­ խագահը , 1). ԼըպբԷօն, որ ատեան առաջնորդուե­ ՍկՆ ՇԱՄԱՆ — ԳԱՇՏԱՀԱՆԳԷՍ Խտնասորի

խանէք ։ ցաւ աւանդական պատիւներով եւ որուն համար արշաւանքին ՚–\^)րդ տարեդարձի առթ իւ , Հ * 3 • Գ *

Մաոէշալը– ինչպէս կ՛ո լզէք որ պատաս - թիկնաթոռ մը տրամադրուած Էր : Խօսեցաւ չա - Սէն Շ աժ ոն ի Վճարում ան կո մ իա է ի կողմ է , այ ս

խան եմ . բան ՀձԱեցի ։ վւաւռբէ բայց իաբապէս յոլզուած , փղձկելով։ կիրակի, /Տ Յուլիս, կէս օրէն մինչեւ իրիկուն,

1 կ՚ուզէ^ք որ ձեզի ցուցնենք գրկուած Հե - Շատ մր ունկնդիրներ ալ կուլային : Մանրամաս - Փ ոն - Նտնթէնի դաշտավայրը ԼՎ^արիղէլ) ։ Բանա­

ռագբին բնագիբբ ; նութիւններր յաջորդով : խօսութիւն եւ գեդա րոլեստական ճոխ բաժին։
Աւելորդ
Մաոէշալը է։ Պատասխան պիտի ԱՏԷԼՑԱՆ՝Բ Խորհրդային Մեծ Հայաստան,

չտամ ։ 11 ՀՈԳԻ ՁԵՐԲԱԿԱԼՈՒԵՑԱՆ Փտրիզի մէլ, ոտանաւոր եւ արձակ։ Հեգինակ՝ Աբամ - Զարըգ

՛Լ, ա իւ ա զ ա Հ բ բարկանալով դիտել տուաւ թէ ամ՝ բաստ անո ւած ՐԷԼաէով թէ Կ/՛ փորձէին մաՀա– Վտարանդի : կողքի ն կա ր ա ղա ր գ ո ւմ՝ Մ * Բ է պա պ–

մառէ շալբ ամէն բան կր լսէ , Ր ա յ ո է*ոլԼ \ր ձեւա­ վւորձեր կատարել պա յ թ ո ւց ի կն ե ր ո վ , «ՀակաՀ ր էա­ ճետն է :

նա յ : Փէթէն երկու ա ն գ ա մ Հաւանեցալ բեբանբ կան եւ Հա կարո լշեւի կեան քարոզութեան Համար» ։

բանալու եւ քանի մբ բ ա ռ արտասանելու, բայց ոչ քՍումբբ ենիԺակայ էր ոմն Ա առի Լոլիզ տբ Նէօ ՜ ԿԸ ՓՆՏՌՈՒԻ Աչոտ կարիպեան իր քրոչ՝
արցումնե–
մէկբ ուզգակի պատասխան է ր եղած Հ Հաւաք– վիէի է ո ր յաԼոզած էր Գիմադրական ^ակատին Շուչանիկի կողմէ։ Հասցէ՝ էթէրլի, Ա էն էՈուազ,

րուն ։ Ի1 ր երեք փա ս տ ա բաննե ր բ իր շա֊րԼբ չի լսեր , մԷԼ մտնել եւ կարեւոր պաշտօն մբ ունէր՛ Հոնէ Փիկո Պօ։

ուելով , յա յտարաբեց ին թէ «մ առէ շալբ ում բբ ունէ ր նաեւ կա ր ե ւո ր դում ար մ ը որուն

թէ չի ճանչնար Գ ե ր ա գ ո յն Ատեանք եւ պիաի ագբիւբ՛բ Հասկնալու Համ ար քննութիւն բացուած

չպատասխանէ ։ է ։ քյ ուզաբկութեան ատեն բոն ո ւեց ան մեծ քանա­

Աս*էն էլոզմէ ե ղ ա ծ ճնշումներուն վ ր ա / * մ ա– կութեամբ պայթուցիկներ ։ 1ա|ւոա«Ո6 0 & » – ձ Զ 0 ա 1 * , 17, &ա 0&ա«*ա« . 13"

Fonds A.R.A.M