Page 16 - ARM_19-1945_02
P. 16
2 8Ա/ԻԱՋ
բանակէն թեւը դէպի Հարաւ ի^ելով, միացաւ, փան՝» • 3 * Պիաի պա տժ ո լին պատերազմի ոճ բա– աՏԻԱԵԱՆԻ 6ՈԻ1ԱՐԿԱԻՌՐՈՒԹԻՒՆԸ
զօր* Հօճսի
Ա* բանակին. Տէսսաուի չբֆփնին մէջ գոբծ՜նեբը) «եթէ նոյնիսկ ստիպուինք ղանոնք Հե*
եւ երկուքը միասին սլա չարեցին գերմանական տապնդել մինչեւ աշխար Հի ծայրը»* 4 » Ենք
ԳէՐՔ ՚^ԼՀ* ՀաԱէԷ Հիւսիսակողմ ը։ Ուրիշ ամերիկ– անձնապէս ուժ պիաի տայ խաղաղութեան եւ յա* Աղե քս անդր Խ ատ ի սեան ի յուղարկաւո բութի լա
եան զօրքեր Հասած՜ են մեծ՝ քագաքի մը՝ ՀյԷմնիցի ռա^գիմութեան իտէալներուն , «որոնք այնքան նը տեւլի ունեցաւ 14 մարտին Հայոց եկեղեցիին
առջեւ , որ կը գանուի Տրէղաէնի արեւմաեան կոզ– պերճախօսութեամբ Հռչակուեցան Ոողվէլթի կող– մէջ1 ազգ* յուղարկաւորութեամբ է Ներկայ Էէս
մը։ Այս բանակը շաա Հեռու չէ մառէ չալ կոնիեւէ մէ» •»— 5 » Այս մեծ ազգերը ոբ կը կռուին ֆաշա– ֆրանսացի ղօրավաբներ Պրէմօն , Հյաբտինեի եւ
Գ°րքէս ։ Զ°բ * Հօճսի զօրամասերը ուղղակի Լտ յփ~> կան դաւադրութեան դէմ , պէտք է շարունակեի Եըվալիէ , պատերազմական նախարարութեան ն՛եր
Տէհ֊է * ւ \ Ր ա յ հ.ԼՀ քալեն։ Ամ երիկեան 7բգ Բա^՚ա^լՀ գործակցիլ խաղաղութեան ատեն : «Միացեալ պա* կայացուցիչը եւ էերանսայի պետական պաշտօն–
՚^Է^ՍԱ՛ե՛զէրկ մաաւ , Պավաբիոյ երկրորդ մեծ տ ա ս խ ան ա տ ո ւո ւթ ի ւնը կը նշանակէ ծ առա յել աչ– Լ ան եր , Վրաստանի նա խագաՀ լի որա ան իա , նախ
քազաքը որ 4 5 0 0 0 0 բնակիչ ունէր պատերազմ էն խարՀի ժողովուրդին , ոչ թէ տիրապետել անոնց կին նախարարներ ԶխԷնկԷլի , Գէդէչկորի , Ատրբէ–
առաջ եւ ծ՜անօթ է իբրեւ վառարանը Հիթլէրական վրայ»։ 6 ՛ Պէաք է Հաստատել Ա՛իացեալ Ազգե– ջանի եւ Հիւս • Կովկասի ներկայացուցիչները։ Հա–
շռնդա լից տօնակատաբութեանց : Այս միջնադար բոլ զօրաւոր ել տ ե լա կան կազմ ա կերպութիւն մը յերոլ կոզմէ՝ եկեղեցւոյ վարչութեան ել թաղ*
եան քազաքը նաիւապէս տեսակ մը կեդրոն էր զբօ <Աան Ձ)րանչիսկո յի մ է^ , լուծելու Համ ար խաղա խորՀուրգի անդամները^ զոյգ Գաղթ* Աարմիննե–
սաշրջիկներու Համար , էսկ այժմ դարձած՜ է աւե ղութեան խնդիրները արդարութեան յաղթանա բու անդամները , Հա յ Աղդ • ճակատի նա խագաՀ
րակ , օդանա լա յ ին զանդուած՜ա յին ռմբակոծ՛ուէ կով : 7 * Տ եւական ջանքեր պիտի թափուէն , Հ ^ - ՞ Պ– Հ* Մարմարեանգ Աարսիլիոյ Ազգ* Վարչու
թե անց Հետեւանքով։ ք կերա յին լաւագո յն կարգուսարք մը Հաստատեմ թեան ատենապետ Պ* 6՝ Ա իվյրիՀ իսաբլեան ^ զօր*1
Գերման դիմադրութիւնը բոլորովին խորտակ՛* լսւ՛, Հասարակ ժողովուրդին վիճակը բարելաւելու ՚Լօրղանեան , Հայ կամ՚աւորնեբու Ա՝իութեան , Կա–
ուած– է Հիւսիսային Հոլանտայի մէջ, որուն ամհո* Համար։ 8 * Ամերիկան երբեք պիտի չմոռնայ՝ պոյտ Խաչի , կարմիր ֆ$ ա չի , Համազգայինի , Երի
նամեծ քադաքին՝ Կրօնինկէնի գերմա՛ն պաՀակա– զինեալ ծառայութեան մէջ մտած այրեբուն եւ կի՛ տասարդական Ա՝իութեան ներկայացուցիչները :
ոօՐՔԸ անձնատուր եղաւ 2 4 ժամ կատաղօբէն կըռ– ներուն զոՀոզութիւննեբը : Պատուի կեցած էին Հայ Արիները իրենց Համա
ուելէ վերջ * Հիւս ի սա յին Գերմ ան ի ո յ մէջ , գԼ1ս*ա՜ *** Աթալին որոշեց Ա ան Յքրանչիսկոյի խոբՀր–՛ զգեստով ։ Ա՛ օա 2 5 ծաղկեպսակներ ղրկուած է ին՝
դրութիւնը սասակացած՜ է ՝Րիւսթէնի հրանցքին դաժողովին զրկել իր արտաքին գործավարը , Ա՝ո– Հ • 8 • Գ– Կեգր . Կոմիտէին , Փարիզի , իսիի եւ Ալ–
երկայնքը։ Գերմանները մոլեռանգօրէն կը կըռ– լոթով) մ՝ին՛չ նաախապէս պիտի գոՀանաբ Ու՛** ֆո րվիէի մ արմիններուն կողմ է , կովկասցիներու (
ուին , փակելու Համար ճամբան՛ դէպի Օլտէն*–* շիսկթրսի խորՀ րգա յին դեսպանով : Նա խագաՀ ը Վրացիներու , \%%րանքեւՀայկ * Ա՝իութեան , կա–
պուրկ, ՎիլՀէլմսՀաֆրն եւ էմտէն։ Գերմանական Ա՛ ոսկուայի դեսպան ին միջոցաւ փափաք յա յտնած պո յտ էք ա չ ի , Հա յ Գաղթականաց ո րՀ ուրդի եւ
2 5 րգ բանակին պաչտօն յանձն ո լած՝ է Հոլանաան էր որ Մ "յոթով ներկայ ըլլայ։ Ա՝ ոսկուայի անթե*֊– բազմաթիւ բարեկամներու կողմէ ։ Գաղաղին վրայ
պաշտպանել իբբ Հինգ զօրաբաժիններով (մօտ լը կը ծանուցանէ թէ խո րՀ րգա յին գործավարը գրուած էր Հա յկ * եռագո յնը , ծաղկեպսակներ կա
5 0 0 0 0 Հոգի) ։ Կը թուի թէ Գերմանները վճռած՜ են այս առթիլ պիտի այցելէ նոր նախագաՀին։ յին՝ եռադո յն ծաղիկներով եւ եռագո յն ժ ա պա*»
կռուիլ արեւմտեան Հոլանտայի վ\–՚րէ\1՚~՛ դէրքէ՜՛ ւէններով ։ Գամբանական խօսեցան՝ Արսէն քաՀ *
վրայ։ Զօր՛ Մոնթկոմրրի Հետզհետէ աւելի ոլ<ե– Գ ա գ ճ մը ե ւ ս Վտ^^ապա^տ Ս իմ ոնեան , Հրանտ-Աամ ուէլ ( Հ * Տ * Գ * եւ Գաղթ •
գնօրէն կր ճնշէ Պրէմէնի ել Համսլուրկի վրայ։ օ հյորՀուրդին կողմէ) գԱնտբէ Ֆայեէ (Լուի Աարէնի
Անգլիացիները էս-ե՚սներոլ հետ կր կռուին Պրէ~ Գատական ատեանը շաբաթ օր մաՀուան դա եւ ՓրանքենՀ այկ * Ա*իութեան կողմ է ) , որ շեշտեց
մէնի ներքին ամրութեանց մ է ^ ։ Անգլիական զրա տապարտեց 1Լի շի ի գաղտնի ո ստ ի կան ո ւթեան աե~ թէ /// ա ւո ի ս Լ ան մ ին չեւ վերջը կը վա յելէր ֆրան
հապատ զօրամաս մթ Համպուրկի վրայ կր քաէէ՛՝ սուչներէն 0)էրնան Տավիտը , որ անլուր չարիքներ սական կառավարութեան վստաՀ ո ւթ ի ւն\ը , Պ • Ա *
Զ°Ր • Հօճսի հետեւակաղօրքր գերի բռնեց գերման գործած էր , ինչպէս իր պե ար ՝ քիոթէ (նո յնպէս Զօպտնեան > (Գաղթ * կեդր * հանձնաժողովին
1 ՅՕրգ զրահապատ զօրագունդը, իր հրամանատար մաՀապարտ) ։ Ե ր զ Աւեալն եբը իրենց վ^,իոը աա ին կողմէ), Պ. Ջխենկեչի (կովկասցիներու կոզմէ),
րով եւ 3 0 0 0 0 զինոլորներով , Ռուրի չր^նին մէշ : Հ տզիւ 1 5 վա յրկեան խորՀ րգ՜ա կցելէ վերջ : Տ ա՛ եւ Զ . Պօտոսեան (Հայ Երիտ* \ք իութեան կողմէ) %
Ֆրանսական զօրամասեր յառաջանալով Պատընէն , վիա որ «ֆրանսացի Հիմ լէ ր ը» կոչուեցաւ րսդՀ * Մ արմ ինը փոխագրուեցաւ Փէր Լաշէղի գերեզմ ա–
՚Բէ^Ժ ՚^էլ\ միացան ուրիշ զօրամասերու։ Զօր– դատախազին կողմ է , Հ անգաբտ ո ւթեամ բ լսեց մ «ճ– նա ա աո ւնը , ուր մասնաւոր դամբարան մը պիտի
Այզրհաուըրի կր ծանուցանէ թէ միայն շաբաթ Հ ա վճիռը Հ Եբգուեալներուն վ ր ա յ ազդելու Հ ՜ա կառուցուի , ո չ-Հ եռու Անդրանիկի դամ բաբանէն ։
օր 8 7 7 7 9 Հ՚՚գի գեր է բռնուաձ՜ են։ Դաշնակիցներ ո մար գ Տավիտ յիչեց թէ ինչպէս բրիտանական ան *** Ա յս կիրակի պա տա րագէն վերջ Հ ո գեՀ ան
7 0 0 0 անգլիացի եւ 1 2 0 0 0 դաշնակից գերիներ եւս թելին ֆրանսական բաժին\ո 1լ ազգա բա րէ բ անգամ գիստ պիտի կատարուի ք\) ատ ի ս ե ան ի մաՀուան քա*»
ազատեցին , գրաւելով երկու արգելարաններ Հա– ռասնօրեակին առթիւ :
նովրրի եւ Համպուրկի միֆեւ։ մը– «Թոզ ձեր ձեռքին արիւնը անիծէ ձեզ եւ ձեր
սերունդը»։ Այգ միջոցին կինը յղի էր։
<Ե°ՐԲ ՊԻՏԻ ԾԱՆՈՒՑՈՒԻ ՑԱ՚ԼԹԱՆԱԿԻ ՕՐԸ Տ ավիտ ամբա ս տ ան ո ւած է բ թէ մ օա երկու
Գաշնակից սպարապետը , Զ°ր * ԱյզընՀաոլըր , Հազար Հա յրենասէրներ ձերբակալած եւ տանջած ֊ԲԱՆԻ ՄԸ ՏՈ՛ԼՈՎ
պատասխանելով զանազան Հարցումներու , յայ– է գ կատարեալ վայրենութեամբ^ գերման գրաւման ՍԱԿԱՐԱՆԻ ԱՇԽԱՏԱՒՈՐՆԵՐԸ գորՆա,Մ.լ
: Գործ ա
աարարեց թէ վերջնական յաղթանակի օրը պիտի տակ : ք՛ ր ղոՀերէն չատեր ջախջախիչ վկայութիւնք յա յտարարեցին , յաւելում պաՀանջելով մ էջ ։
չծանուցուի , մինչեւ Գերմանիս յ վերջնական զբա~> ներ տուին դատավարութեան ատեն : *Լ կ ան եր 1՜ն նո ւթիւնները դագրեցան նաեւ գաւառի
ւումը : Ո^բիշ խօսքով , Եւրոպա յի պատերազմ ին մէկը , ոստիկան մը , նկարագրեց թէ ինչպէս Տա*
վախճանը պիտի չծանուցուի , մինչեւ որ թչնամի վիա «ցնծութեամբ կդ պարէր» այն սեղանին չուրջ ՊԱՑՒԻԻՆ ՄԸ աեղի ունեցաւ, աՎի օ
դիմադրութիւնը ի^նէ «աւազակութեան» աստի ո բուն վրա յ փռուած էր մերկ մ արմ ինը Հա յրենա* Վիթբիի մէջւ Մէկ Հոգի մեռաւ, 8 Հոգի ծանրա
ճանին : ՏԼօբավարը չատ լաւատես 1լ երեւար եւ խօ– սէ րի մը ուչաթափ սարսափելի խո չտանգո ւմնե– պէս վիրաւո ր ո ւեց ան ։ Անցեալ օգոստոս 2,ճին ալ
սեցաւ աւելի քան մէկ ժամ ։ Երէ՛ք շաբաթէ ի վ&բ բէն : Երբ պաշտպան փաստաբանը , Պ • Լուի հի՜ ռազմ անիւթով լեցուն գերմ ան ական կառա խումբ ՝
առածին անգամ էր որ կը խօսէր մամուլի ներկա– թառ , ոտքի ելաւ խօսելու Համ ար , ներկաներէն մը պայթած էր իվռիի կայարանին մէջ ( 2 7 զոՀ) :
յացուցիչներուն : իր սովորական Համեստու - շատերը գուբս ելան , ի նշան ղժգոՀո ւթեան։ Մի– Մ՛նացեալ վակոններէն 70 թոն ռումբ տեղափոխ
թեամբ, սպարապետը ջերմապէս գնաՀատեց իբ՛ ջագէպ մ ը պաՀատեցալ դատ ա բ ան ին մ էջ , երր ուած էր Վէ$րէ* եւ ահա երկրորդ պայթիւնը։
ղօրավարնե բուն փա յլուն քաֆագո բնութիւնները ամբաստանող վկայ մը մեբժեց որ եւ է յայտարա Գբացի տուները ծանր վնասներ կրեցին ։
վ&Ր^ի՚ն շաբաթներու ընթացքին եւ շեշտեց միաց րութիւն ընել ք մ ինչ կի" մը զո ր մ ատով կը ցու ՊԵԼԺՒՈ8 կառավարութիւնը կը խոբՀի տուրք
ելմտա
եալ ճիգթ ցամաքայի՛ն , օգանաւային եւ ծ՜ովային ցնէ ր գ մնաց դատարանին մէջ՛. Այս ^լԷաՐ ա"^հ^ՕՏ Հաստատել դրամագլուխին վրայ, երկրին
ուժերուն ։ Ըսաւ թէ ծ՛անր սխալ մ ըն է Գերմանիս յ էր ոստիկանական պաշտօնեայ ի մը որ գործակցած կան կացութիւնը բարւոքելու Համսէբ ։
նուաճումի մ աս ին իւո րՀ իլ տառապէս ա շխարՀա– էր Տավիտի եւ Հիմա վար գրուած է : ԱՆԳԼԻՈՅ երեսփ. ժոզովին մէչ՝ ներքին նա–
գրական իմաստով ։ ՛էք ատ աւելի կարեւոր է ոչնչա Պաշտպան վւա ստաբանը իր ճառին մ էջ ըսաւ իսարարվ* յայտարարեց թէ տակաւին կարելի շէ ր–
ցումը դե ր ման բանակի ստուար զօրամ ասերու ։ թէ գատը քազաքական Հանգամանք ունի։ «Տա– սել որ թշնամին այլեւս ի վիճակի էէ օղային յար
Հակառակ աշխար Հա գրական նշանակէտներու վիա միայն Համայնավարներով կը Հեաաքրքբ– ձակումներ կատարելու Աե&ն Բրիտանիոյ վրայ ;
փորձութեան , պիտի քաշուին Հաստատուած՜ կա– ուէր^ պարոնայք երդուեալներ , վճիռ արձակեի Կլլ կարծուի թէ ծանօթ գաղտնի զէնքերըլ պիտի
^Արտագլուխներ է , եթէ տեսնեն որ անոնց պաՀպա–* աււաջ գ խորՀեցէք այն քաղաքական Հետեւանքնե գորձ՜ածուին Նորվեկիայէն :
նումը մեծ՜ կորուստներու կը կարօտի , թէեւ եր րու մասին որ այս գատ,ո յառաջ պիտի բերէ ,
բեք պիտի չգադրի մեծ յաբձակոզակաՖը ւ Արդէն սպառնալով արԼ ան ճապաղիքներու մ ատն ել եր– ա%Ա՝ԲԱՊԵՏԱԿԱՆ ԸՆՏՐՈՒԹԻԻՆՆԵՐԸ պի -
իսկ աւելի քան չորս գերման րանակներ խորտակ կիրր » : տի կատարուին շուտով։ Արդէն իսկ ցանկեր պատ
ուած՝ են հ Հռենոսի անցքէն ի վեր։ Սպարապետը րաստուած֊ են զանազան Հոսանքներու կողմէ X
ջերմապէս գնաՀատեց նաեւ ռուսական բանակնե~ կարգ մը վկաներ , որ էլուզէին արդարացնել ԹՈ՚ԲԻՈՅԻ (ւճափոն) շրջաս^Ը օգանաւա յին՛.
բուն Հսկայական ճիգը Աւստրիոյ մէջ եւ Գերմա Տա վիա ր , ներկա յա ցած է ին իբրեւ անգամ Գիմ ա" ռմ բակոծ ո ւթ ե ան ենթաբկուելով , Հ բդեՀնեբ ծա–
նիս յ կեդրոնին դէմ ։ դրա կան ,(Հա կա տ ին : Նա խագաՀ ը Հ եգնո ւթեամբ ղեցան 10 մ ղոն տարածութեան մը վրա յ ։ *
*** Երէկ վերջին պաՀուն Հաղորդած էիսք գիտել տուաւ * « ՚ / 1 ա մ չնամ ազատ մնալուս Հ ա–
քհուայանի գրաւումը ֆրանսական զօրքին կոզմէ մար , երբ այսքան Հերոսներ բանտն են* • • Անոնց ՓԱՐԻԶԱՀԱ6 ԵՐԻՏԱՍԱՐԴՆԵՐՈՒ ԸՆԳՀ֊
(Ժիռօնտի նաՀանգին մէջ, Ատլանտեանի վրայ)։ մեծ մ ասը կը խոստովանին թէ զո զեր են» ։ Փաս ՄԻՈՒԹԵԱՆ յա1ոՐԳ դասախօսութիւնէ Հինղ–
թերթերը կբ գրեն թէ Գերմաննեբու այնքան փա տաբաներ պատասիսանեց , իբրեւ թէ սրտմտու շարթի , 19 Ապրիլ է <եամր շՕուկԷսին , « Տ է տ հ օ ^1շա–
ռաբանած^ Ատլանտեան Պարիսպը Հալեցաւ շաքարի թեամբ՛ 1 «Ա՚արգ կրնայ թէ՛ դոգ Րէլաէ եւ թէ դի շհ&հ»/> մէչ, 19 ՇտւտաՈա, ատէա 1\1&ճշ16տ6, 0 –
կոյտի մը պէս։ Այ" յաղթանակով պիտի բաց ուի մադրական» ։ ըեձ կամ Ւ^ՅV^^ ^^սա&^է^ո : ՛ Ն ի ւ թ ը — « Հ ա / նոր սե
Պոռտոքի նաւաՀ անգիստ ին բերանը։ քհուայան *** Գատական ատեան ո ց կեանս թիապարտ ո ւ՛ րունդներու բարոյական յեղաշրջումը եւ անոր հե–
Գերմ աններու կղպանքին գլխաւոր բանալիներէն թեան դատապարտեց երբեմնի «0ժ ո ւռտ ի ւի» թեր** տեւանքներր» : Բանախօս՝ Պ– Սուրէն Շահլամեան ։՛
մէկն էր , ուժեզապէս ամ բացուած՜, թէ ցամ աքի թին խմբազրտպետը ^ Ռոպէռ Փէռիէ , որ 3 7 յօդ Մուտքր ազատ է :
եւ թէ ծովու կողմէն։ Միայն Հինդ մղոն՝ Հեռաւո ուածներ դրած էր գործակցութեան Համար ; Ամ -
րութեամբ բաժնուած էր ժիռոնտի գետաբերանին բա ս տ ան ե ա լը յա յտարարեց թէ ուր ի չ բաներ ՛ալ
միւս ափէն։ Ֆրանսական Հրասայլերր քաղաք մը– գրած է , կարդ մը յարձակումներ սաՀեցնելով &ԻԼԻԲ ԱղԱՋԱՐԵԱՆԻ ՋՈՒԹԱԿԱՀԱՆԳԷՍԸ ֊
Կիրակի, 22 Ապրիլ, ժամը
տան առթի դիշեր , բայց ամբողջական գրաւումը Նացիներուն դէմ եւ թէ պատասխանատու չէ \430ին, Սալ կավօ ,
45 1*ս6 Ա 806Ա6. Գիներլ,՝
վեր^ացաւ երկուշաբթի կէս օրին : Գեռ կը մնան $՝ոռժ Աիւարէզի յօդուածներուն Համար *(Աիւա–՝ 4 0 ֆր ան օ հ 2 0 0 , 150, 100, 75 եւ
կարգ մը դարանակալ խորշեր։ բէզ դնգա կա Հարուեցաւ ամիսներ առաջ) ։ 0 ետո յ
խոստովանեցաւ թէ 5 0 0 0 0 ֆրանք ստացած է շաՐ՜
Մ– ՆԱՀԱՆԳՆԵՐԸ ԿԸ ՄՆԱՆ ՎՃՌԱԿԱՆ ժ ան կա ր ի նիւթ մը խմբադրե լու *Համ ար , բայց
Մ– Ն աՀանգներու նոր նա խագաՀ ը իր առածին բան մը չէ ըրած , ա յ լ պարզապէս տեղեկագիր մ ը– Ր Լ էV6Լ
պատգամը ուղղելով երեսփ* ^՜ոԳՈէՍ^ եւ ծ՜երակոյ յանձնած է՛, ապացուցանելու Համար թէ կաբելի 2 5 2 , ք Ն ջ • Տէ • Ւ^օոօ^^ , 1^6էա 1 6 ա շ տ
ՐԱՖՖԻ ՊԵՏՐՈՍԵԱ՛Ն
տի միացեալ նիստին՝, յայտարարեց թէ անփոփոիս չէ շարժանկարի վերածել առաջարկուած նիւթը :
կը մնայ Ամերիկայի քաղաքականութիւնը։ 1• Մ • Դ-աշնակ՚ահաբ
ՆաՀ անգները պիաի շարունակեն կռուիլ աղաաո՜լա ՊԱՆԵԷՕ-աՇԱՆԻ Հայ գսլրոցի աոաջին հան– Շարաթ 21 Ապր՛իլ 1945, Համը, 20ին
թեան Համ ար , մինչեւ որ Գերմ անիա ել $ավա% դէ"Ր՝ Ա՚ՂրէԼ 2 2 ւ Կ.1՚ՐաՂէ °Ր ՚ ՎէսօԲէ ետք ժամը
անպայման անձնատուր ըԱան ։ 2 » Պէաք է չա Յին , $3ւ%ոշաի Ոս6 ձ՝ԽօսՇս\ի ֆրանսական դպրոցի
րուն ա կուի Ա՝ իացեալ Ազգերհւ պաաերազմական սրահին մ է ^ ։ Կր հրաւիրուին շրջանիս րոԼոր Հա
քք՚եծ՛ ո.ա՝վմագթտհւթյիւնը գ զանփոփոխ եւ անէւա» յեր ր։ Մուտքլչ ազատ էւ 1 ա բ ո ա 6 ո 6 0 է » – ձ Շ 0 Ր 1 ձ 1 < , 1 7 , « ա » Օտատտաօ
13՛
Fonds A.R.A.M
բանակէն թեւը դէպի Հարաւ ի^ելով, միացաւ, փան՝» • 3 * Պիաի պա տժ ո լին պատերազմի ոճ բա– աՏԻԱԵԱՆԻ 6ՈԻ1ԱՐԿԱԻՌՐՈՒԹԻՒՆԸ
զօր* Հօճսի
Ա* բանակին. Տէսսաուի չբֆփնին մէջ գոբծ՜նեբը) «եթէ նոյնիսկ ստիպուինք ղանոնք Հե*
եւ երկուքը միասին սլա չարեցին գերմանական տապնդել մինչեւ աշխար Հի ծայրը»* 4 » Ենք
ԳէՐՔ ՚^ԼՀ* ՀաԱէԷ Հիւսիսակողմ ը։ Ուրիշ ամերիկ– անձնապէս ուժ պիաի տայ խաղաղութեան եւ յա* Աղե քս անդր Խ ատ ի սեան ի յուղարկաւո բութի լա
եան զօրքեր Հասած՜ են մեծ՝ քագաքի մը՝ ՀյԷմնիցի ռա^գիմութեան իտէալներուն , «որոնք այնքան նը տեւլի ունեցաւ 14 մարտին Հայոց եկեղեցիին
առջեւ , որ կը գանուի Տրէղաէնի արեւմաեան կոզ– պերճախօսութեամբ Հռչակուեցան Ոողվէլթի կող– մէջ1 ազգ* յուղարկաւորութեամբ է Ներկայ Էէս
մը։ Այս բանակը շաա Հեռու չէ մառէ չալ կոնիեւէ մէ» •»— 5 » Այս մեծ ազգերը ոբ կը կռուին ֆաշա– ֆրանսացի ղօրավաբներ Պրէմօն , Հյաբտինեի եւ
Գ°րքէս ։ Զ°բ * Հօճսի զօրամասերը ուղղակի Լտ յփ~> կան դաւադրութեան դէմ , պէտք է շարունակեի Եըվալիէ , պատերազմական նախարարութեան ն՛եր
Տէհ֊է * ւ \ Ր ա յ հ.ԼՀ քալեն։ Ամ երիկեան 7բգ Բա^՚ա^լՀ գործակցիլ խաղաղութեան ատեն : «Միացեալ պա* կայացուցիչը եւ էերանսայի պետական պաշտօն–
՚^Է^ՍԱ՛ե՛զէրկ մաաւ , Պավաբիոյ երկրորդ մեծ տ ա ս խ ան ա տ ո ւո ւթ ի ւնը կը նշանակէ ծ առա յել աչ– Լ ան եր , Վրաստանի նա խագաՀ լի որա ան իա , նախ
քազաքը որ 4 5 0 0 0 0 բնակիչ ունէր պատերազմ էն խարՀի ժողովուրդին , ոչ թէ տիրապետել անոնց կին նախարարներ ԶխԷնկԷլի , Գէդէչկորի , Ատրբէ–
առաջ եւ ծ՜անօթ է իբրեւ վառարանը Հիթլէրական վրայ»։ 6 ՛ Պէաք է Հաստատել Ա՛իացեալ Ազգե– ջանի եւ Հիւս • Կովկասի ներկայացուցիչները։ Հա–
շռնդա լից տօնակատաբութեանց : Այս միջնադար բոլ զօրաւոր ել տ ե լա կան կազմ ա կերպութիւն մը յերոլ կոզմէ՝ եկեղեցւոյ վարչութեան ել թաղ*
եան քազաքը նաիւապէս տեսակ մը կեդրոն էր զբօ <Աան Ձ)րանչիսկո յի մ է^ , լուծելու Համ ար խաղա խորՀուրգի անդամները^ զոյգ Գաղթ* Աարմիննե–
սաշրջիկներու Համար , էսկ այժմ դարձած՜ է աւե ղութեան խնդիրները արդարութեան յաղթանա բու անդամները , Հա յ Աղդ • ճակատի նա խագաՀ
րակ , օդանա լա յ ին զանդուած՜ա յին ռմբակոծ՛ուէ կով : 7 * Տ եւական ջանքեր պիտի թափուէն , Հ ^ - ՞ Պ– Հ* Մարմարեանգ Աարսիլիոյ Ազգ* Վարչու
թե անց Հետեւանքով։ ք կերա յին լաւագո յն կարգուսարք մը Հաստատեմ թեան ատենապետ Պ* 6՝ Ա իվյրիՀ իսաբլեան ^ զօր*1
Գերման դիմադրութիւնը բոլորովին խորտակ՛* լսւ՛, Հասարակ ժողովուրդին վիճակը բարելաւելու ՚Լօրղանեան , Հայ կամ՚աւորնեբու Ա՝իութեան , Կա–
ուած– է Հիւսիսային Հոլանտայի մէջ, որուն ամհո* Համար։ 8 * Ամերիկան երբեք պիտի չմոռնայ՝ պոյտ Խաչի , կարմիր ֆ$ ա չի , Համազգայինի , Երի
նամեծ քադաքին՝ Կրօնինկէնի գերմա՛ն պաՀակա– զինեալ ծառայութեան մէջ մտած այրեբուն եւ կի՛ տասարդական Ա՝իութեան ներկայացուցիչները :
ոօՐՔԸ անձնատուր եղաւ 2 4 ժամ կատաղօբէն կըռ– ներուն զոՀոզութիւննեբը : Պատուի կեցած էին Հայ Արիները իրենց Համա
ուելէ վերջ * Հիւս ի սա յին Գերմ ան ի ո յ մէջ , գԼ1ս*ա՜ *** Աթալին որոշեց Ա ան Յքրանչիսկոյի խոբՀր–՛ զգեստով ։ Ա՛ օա 2 5 ծաղկեպսակներ ղրկուած է ին՝
դրութիւնը սասակացած՜ է ՝Րիւսթէնի հրանցքին դաժողովին զրկել իր արտաքին գործավարը , Ա՝ո– Հ • 8 • Գ– Կեգր . Կոմիտէին , Փարիզի , իսիի եւ Ալ–
երկայնքը։ Գերմանները մոլեռանգօրէն կը կըռ– լոթով) մ՝ին՛չ նաախապէս պիտի գոՀանաբ Ու՛** ֆո րվիէի մ արմիններուն կողմ է , կովկասցիներու (
ուին , փակելու Համար ճամբան՛ դէպի Օլտէն*–* շիսկթրսի խորՀ րգա յին դեսպանով : Նա խագաՀ ը Վրացիներու , \%%րանքեւՀայկ * Ա՝իութեան , կա–
պուրկ, ՎիլՀէլմսՀաֆրն եւ էմտէն։ Գերմանական Ա՛ ոսկուայի դեսպան ին միջոցաւ փափաք յա յտնած պո յտ էք ա չ ի , Հա յ Գաղթականաց ո րՀ ուրդի եւ
2 5 րգ բանակին պաչտօն յանձն ո լած՝ է Հոլանաան էր որ Մ "յոթով ներկայ ըլլայ։ Ա՝ ոսկուայի անթե*֊– բազմաթիւ բարեկամներու կողմէ ։ Գաղաղին վրայ
պաշտպանել իբբ Հինգ զօրաբաժիններով (մօտ լը կը ծանուցանէ թէ խո րՀ րգա յին գործավարը գրուած էր Հա յկ * եռագո յնը , ծաղկեպսակներ կա
5 0 0 0 0 Հոգի) ։ Կը թուի թէ Գերմանները վճռած՜ են այս առթիլ պիտի այցելէ նոր նախագաՀին։ յին՝ եռադո յն ծաղիկներով եւ եռագո յն ժ ա պա*»
կռուիլ արեւմտեան Հոլանտայի վ\–՚րէ\1՚~՛ դէրքէ՜՛ ւէններով ։ Գամբանական խօսեցան՝ Արսէն քաՀ *
վրայ։ Զօր՛ Մոնթկոմրրի Հետզհետէ աւելի ոլ<ե– Գ ա գ ճ մը ե ւ ս Վտ^^ապա^տ Ս իմ ոնեան , Հրանտ-Աամ ուէլ ( Հ * Տ * Գ * եւ Գաղթ •
գնօրէն կր ճնշէ Պրէմէնի ել Համսլուրկի վրայ։ օ հյորՀուրդին կողմէ) գԱնտբէ Ֆայեէ (Լուի Աարէնի
Անգլիացիները էս-ե՚սներոլ հետ կր կռուին Պրէ~ Գատական ատեանը շաբաթ օր մաՀուան դա եւ ՓրանքենՀ այկ * Ա*իութեան կողմ է ) , որ շեշտեց
մէնի ներքին ամրութեանց մ է ^ ։ Անգլիական զրա տապարտեց 1Լի շի ի գաղտնի ո ստ ի կան ո ւթեան աե~ թէ /// ա ւո ի ս Լ ան մ ին չեւ վերջը կը վա յելէր ֆրան
հապատ զօրամաս մթ Համպուրկի վրայ կր քաէէ՛՝ սուչներէն 0)էրնան Տավիտը , որ անլուր չարիքներ սական կառավարութեան վստաՀ ո ւթ ի ւն\ը , Պ • Ա *
Զ°Ր • Հօճսի հետեւակաղօրքր գերի բռնեց գերման գործած էր , ինչպէս իր պե ար ՝ քիոթէ (նո յնպէս Զօպտնեան > (Գաղթ * կեդր * հանձնաժողովին
1 ՅՕրգ զրահապատ զօրագունդը, իր հրամանատար մաՀապարտ) ։ Ե ր զ Աւեալն եբը իրենց վ^,իոը աա ին կողմէ), Պ. Ջխենկեչի (կովկասցիներու կոզմէ),
րով եւ 3 0 0 0 0 զինոլորներով , Ռուրի չր^նին մէշ : Հ տզիւ 1 5 վա յրկեան խորՀ րգ՜ա կցելէ վերջ : Տ ա՛ եւ Զ . Պօտոսեան (Հայ Երիտ* \ք իութեան կողմէ) %
Ֆրանսական զօրամասեր յառաջանալով Պատընէն , վիա որ «ֆրանսացի Հիմ լէ ր ը» կոչուեցաւ րսդՀ * Մ արմ ինը փոխագրուեցաւ Փէր Լաշէղի գերեզմ ա–
՚Բէ^Ժ ՚^էլ\ միացան ուրիշ զօրամասերու։ Զօր– դատախազին կողմ է , Հ անգաբտ ո ւթեամ բ լսեց մ «ճ– նա ա աո ւնը , ուր մասնաւոր դամբարան մը պիտի
Այզրհաուըրի կր ծանուցանէ թէ միայն շաբաթ Հ ա վճիռը Հ Եբգուեալներուն վ ր ա յ ազդելու Հ ՜ա կառուցուի , ո չ-Հ եռու Անդրանիկի դամ բաբանէն ։
օր 8 7 7 7 9 Հ՚՚գի գեր է բռնուաձ՜ են։ Դաշնակիցներ ո մար գ Տավիտ յիչեց թէ ինչպէս բրիտանական ան *** Ա յս կիրակի պա տա րագէն վերջ Հ ո գեՀ ան
7 0 0 0 անգլիացի եւ 1 2 0 0 0 դաշնակից գերիներ եւս թելին ֆրանսական բաժին\ո 1լ ազգա բա րէ բ անգամ գիստ պիտի կատարուի ք\) ատ ի ս ե ան ի մաՀուան քա*»
ազատեցին , գրաւելով երկու արգելարաններ Հա– ռասնօրեակին առթիւ :
նովրրի եւ Համպուրկի միֆեւ։ մը– «Թոզ ձեր ձեռքին արիւնը անիծէ ձեզ եւ ձեր
սերունդը»։ Այգ միջոցին կինը յղի էր։
<Ե°ՐԲ ՊԻՏԻ ԾԱՆՈՒՑՈՒԻ ՑԱ՚ԼԹԱՆԱԿԻ ՕՐԸ Տ ավիտ ամբա ս տ ան ո ւած է բ թէ մ օա երկու
Գաշնակից սպարապետը , Զ°ր * ԱյզընՀաոլըր , Հազար Հա յրենասէրներ ձերբակալած եւ տանջած ֊ԲԱՆԻ ՄԸ ՏՈ՛ԼՈՎ
պատասխանելով զանազան Հարցումներու , յայ– է գ կատարեալ վայրենութեամբ^ գերման գրաւման ՍԱԿԱՐԱՆԻ ԱՇԽԱՏԱՒՈՐՆԵՐԸ գորՆա,Մ.լ
: Գործ ա
աարարեց թէ վերջնական յաղթանակի օրը պիտի տակ : ք՛ ր ղոՀերէն չատեր ջախջախիչ վկայութիւնք յա յտարարեցին , յաւելում պաՀանջելով մ էջ ։
չծանուցուի , մինչեւ Գերմանիս յ վերջնական զբա~> ներ տուին դատավարութեան ատեն : *Լ կ ան եր 1՜ն նո ւթիւնները դագրեցան նաեւ գաւառի
ւումը : Ո^բիշ խօսքով , Եւրոպա յի պատերազմ ին մէկը , ոստիկան մը , նկարագրեց թէ ինչպէս Տա*
վախճանը պիտի չծանուցուի , մինչեւ որ թչնամի վիա «ցնծութեամբ կդ պարէր» այն սեղանին չուրջ ՊԱՑՒԻԻՆ ՄԸ աեղի ունեցաւ, աՎի օ
դիմադրութիւնը ի^նէ «աւազակութեան» աստի ո բուն վրա յ փռուած էր մերկ մ արմ ինը Հա յրենա* Վիթբիի մէջւ Մէկ Հոգի մեռաւ, 8 Հոգի ծանրա
ճանին : ՏԼօբավարը չատ լաւատես 1լ երեւար եւ խօ– սէ րի մը ուչաթափ սարսափելի խո չտանգո ւմնե– պէս վիրաւո ր ո ւեց ան ։ Անցեալ օգոստոս 2,ճին ալ
սեցաւ աւելի քան մէկ ժամ ։ Երէ՛ք շաբաթէ ի վ&բ բէն : Երբ պաշտպան փաստաբանը , Պ • Լուի հի՜ ռազմ անիւթով լեցուն գերմ ան ական կառա խումբ ՝
առածին անգամ էր որ կը խօսէր մամուլի ներկա– թառ , ոտքի ելաւ խօսելու Համ ար , ներկաներէն մը պայթած էր իվռիի կայարանին մէջ ( 2 7 զոՀ) :
յացուցիչներուն : իր սովորական Համեստու - շատերը գուբս ելան , ի նշան ղժգոՀո ւթեան։ Մի– Մ՛նացեալ վակոններէն 70 թոն ռումբ տեղափոխ
թեամբ, սպարապետը ջերմապէս գնաՀատեց իբ՛ ջագէպ մ ը պաՀատեցալ դատ ա բ ան ին մ էջ , երր ուած էր Վէ$րէ* եւ ահա երկրորդ պայթիւնը։
ղօրավարնե բուն փա յլուն քաֆագո բնութիւնները ամբաստանող վկայ մը մեբժեց որ եւ է յայտարա Գբացի տուները ծանր վնասներ կրեցին ։
վ&Ր^ի՚ն շաբաթներու ընթացքին եւ շեշտեց միաց րութիւն ընել ք մ ինչ կի" մը զո ր մ ատով կը ցու ՊԵԼԺՒՈ8 կառավարութիւնը կը խոբՀի տուրք
ելմտա
եալ ճիգթ ցամաքայի՛ն , օգանաւային եւ ծ՜ովային ցնէ ր գ մնաց դատարանին մէջ՛. Այս ^լԷաՐ ա"^հ^ՕՏ Հաստատել դրամագլուխին վրայ, երկրին
ուժերուն ։ Ըսաւ թէ ծ՛անր սխալ մ ըն է Գերմանիս յ էր ոստիկանական պաշտօնեայ ի մը որ գործակցած կան կացութիւնը բարւոքելու Համսէբ ։
նուաճումի մ աս ին իւո րՀ իլ տառապէս ա շխարՀա– էր Տավիտի եւ Հիմա վար գրուած է : ԱՆԳԼԻՈՅ երեսփ. ժոզովին մէչ՝ ներքին նա–
գրական իմաստով ։ ՛էք ատ աւելի կարեւոր է ոչնչա Պաշտպան վւա ստաբանը իր ճառին մ էջ ըսաւ իսարարվ* յայտարարեց թէ տակաւին կարելի շէ ր–
ցումը դե ր ման բանակի ստուար զօրամ ասերու ։ թէ գատը քազաքական Հանգամանք ունի։ «Տա– սել որ թշնամին այլեւս ի վիճակի էէ օղային յար
Հակառակ աշխար Հա գրական նշանակէտներու վիա միայն Համայնավարներով կը Հեաաքրքբ– ձակումներ կատարելու Աե&ն Բրիտանիոյ վրայ ;
փորձութեան , պիտի քաշուին Հաստատուած՜ կա– ուէր^ պարոնայք երդուեալներ , վճիռ արձակեի Կլլ կարծուի թէ ծանօթ գաղտնի զէնքերըլ պիտի
^Արտագլուխներ է , եթէ տեսնեն որ անոնց պաՀպա–* աււաջ գ խորՀեցէք այն քաղաքական Հետեւանքնե գորձ՜ածուին Նորվեկիայէն :
նումը մեծ՜ կորուստներու կը կարօտի , թէեւ եր րու մասին որ այս գատ,ո յառաջ պիտի բերէ ,
բեք պիտի չգադրի մեծ յաբձակոզակաՖը ւ Արդէն սպառնալով արԼ ան ճապաղիքներու մ ատն ել եր– ա%Ա՝ԲԱՊԵՏԱԿԱՆ ԸՆՏՐՈՒԹԻԻՆՆԵՐԸ պի -
իսկ աւելի քան չորս գերման րանակներ խորտակ կիրր » : տի կատարուին շուտով։ Արդէն իսկ ցանկեր պատ
ուած՝ են հ Հռենոսի անցքէն ի վեր։ Սպարապետը րաստուած֊ են զանազան Հոսանքներու կողմէ X
ջերմապէս գնաՀատեց նաեւ ռուսական բանակնե~ կարգ մը վկաներ , որ էլուզէին արդարացնել ԹՈ՚ԲԻՈՅԻ (ւճափոն) շրջաս^Ը օգանաւա յին՛.
բուն Հսկայական ճիգը Աւստրիոյ մէջ եւ Գերմա Տա վիա ր , ներկա յա ցած է ին իբրեւ անգամ Գիմ ա" ռմ բակոծ ո ւթ ե ան ենթաբկուելով , Հ բդեՀնեբ ծա–
նիս յ կեդրոնին դէմ ։ դրա կան ,(Հա կա տ ին : Նա խագաՀ ը Հ եգնո ւթեամբ ղեցան 10 մ ղոն տարածութեան մը վրա յ ։ *
*** Երէկ վերջին պաՀուն Հաղորդած էիսք գիտել տուաւ * « ՚ / 1 ա մ չնամ ազատ մնալուս Հ ա–
քհուայանի գրաւումը ֆրանսական զօրքին կոզմէ մար , երբ այսքան Հերոսներ բանտն են* • • Անոնց ՓԱՐԻԶԱՀԱ6 ԵՐԻՏԱՍԱՐԴՆԵՐՈՒ ԸՆԳՀ֊
(Ժիռօնտի նաՀանգին մէջ, Ատլանտեանի վրայ)։ մեծ մ ասը կը խոստովանին թէ զո զեր են» ։ Փաս ՄԻՈՒԹԵԱՆ յա1ոՐԳ դասախօսութիւնէ Հինղ–
թերթերը կբ գրեն թէ Գերմաննեբու այնքան փա տաբաներ պատասիսանեց , իբրեւ թէ սրտմտու շարթի , 19 Ապրիլ է <եամր շՕուկԷսին , « Տ է տ հ օ ^1շա–
ռաբանած^ Ատլանտեան Պարիսպը Հալեցաւ շաքարի թեամբ՛ 1 «Ա՚արգ կրնայ թէ՛ դոգ Րէլաէ եւ թէ դի շհ&հ»/> մէչ, 19 ՇտւտաՈա, ատէա 1\1&ճշ16տ6, 0 –
կոյտի մը պէս։ Այ" յաղթանակով պիտի բաց ուի մադրական» ։ ըեձ կամ Ւ^ՅV^^ ^^սա&^է^ո : ՛ Ն ի ւ թ ը — « Հ ա / նոր սե
Պոռտոքի նաւաՀ անգիստ ին բերանը։ քհուայան *** Գատական ատեան ո ց կեանս թիապարտ ո ւ՛ րունդներու բարոյական յեղաշրջումը եւ անոր հե–
Գերմ աններու կղպանքին գլխաւոր բանալիներէն թեան դատապարտեց երբեմնի «0ժ ո ւռտ ի ւի» թեր** տեւանքներր» : Բանախօս՝ Պ– Սուրէն Շահլամեան ։՛
մէկն էր , ուժեզապէս ամ բացուած՜, թէ ցամ աքի թին խմբազրտպետը ^ Ռոպէռ Փէռիէ , որ 3 7 յօդ Մուտքր ազատ է :
եւ թէ ծովու կողմէն։ Միայն Հինդ մղոն՝ Հեռաւո ուածներ դրած էր գործակցութեան Համար ; Ամ -
րութեամբ բաժնուած էր ժիռոնտի գետաբերանին բա ս տ ան ե ա լը յա յտարարեց թէ ուր ի չ բաներ ՛ալ
միւս ափէն։ Ֆրանսական Հրասայլերր քաղաք մը– գրած է , կարդ մը յարձակումներ սաՀեցնելով &ԻԼԻԲ ԱղԱՋԱՐԵԱՆԻ ՋՈՒԹԱԿԱՀԱՆԳԷՍԸ ֊
Կիրակի, 22 Ապրիլ, ժամը
տան առթի դիշեր , բայց ամբողջական գրաւումը Նացիներուն դէմ եւ թէ պատասխանատու չէ \430ին, Սալ կավօ ,
45 1*ս6 Ա 806Ա6. Գիներլ,՝
վեր^ացաւ երկուշաբթի կէս օրին : Գեռ կը մնան $՝ոռժ Աիւարէզի յօդուածներուն Համար *(Աիւա–՝ 4 0 ֆր ան օ հ 2 0 0 , 150, 100, 75 եւ
կարգ մը դարանակալ խորշեր։ բէզ դնգա կա Հարուեցաւ ամիսներ առաջ) ։ 0 ետո յ
խոստովանեցաւ թէ 5 0 0 0 0 ֆրանք ստացած է շաՐ՜
Մ– ՆԱՀԱՆԳՆԵՐԸ ԿԸ ՄՆԱՆ ՎՃՌԱԿԱՆ ժ ան կա ր ի նիւթ մը խմբադրե լու *Համ ար , բայց
Մ– Ն աՀանգներու նոր նա խագաՀ ը իր առածին բան մը չէ ըրած , ա յ լ պարզապէս տեղեկագիր մ ը– Ր Լ էV6Լ
պատգամը ուղղելով երեսփ* ^՜ոԳՈէՍ^ եւ ծ՜երակոյ յանձնած է՛, ապացուցանելու Համար թէ կաբելի 2 5 2 , ք Ն ջ • Տէ • Ւ^օոօ^^ , 1^6էա 1 6 ա շ տ
ՐԱՖՖԻ ՊԵՏՐՈՍԵԱ՛Ն
տի միացեալ նիստին՝, յայտարարեց թէ անփոփոիս չէ շարժանկարի վերածել առաջարկուած նիւթը :
կը մնայ Ամերիկայի քաղաքականութիւնը։ 1• Մ • Դ-աշնակ՚ահաբ
ՆաՀ անգները պիաի շարունակեն կռուիլ աղաաո՜լա ՊԱՆԵԷՕ-աՇԱՆԻ Հայ գսլրոցի աոաջին հան– Շարաթ 21 Ապր՛իլ 1945, Համը, 20ին
թեան Համ ար , մինչեւ որ Գերմ անիա ել $ավա% դէ"Ր՝ Ա՚ՂրէԼ 2 2 ւ Կ.1՚ՐաՂէ °Ր ՚ ՎէսօԲէ ետք ժամը
անպայման անձնատուր ըԱան ։ 2 » Պէաք է չա Յին , $3ւ%ոշաի Ոս6 ձ՝ԽօսՇս\ի ֆրանսական դպրոցի
րուն ա կուի Ա՝ իացեալ Ազգերհւ պաաերազմական սրահին մ է ^ ։ Կր հրաւիրուին շրջանիս րոԼոր Հա
քք՚եծ՛ ո.ա՝վմագթտհւթյիւնը գ զանփոփոխ եւ անէւա» յեր ր։ Մուտքլչ ազատ էւ 1 ա բ ո ա 6 ո 6 0 է » – ձ Շ 0 Ր 1 ձ 1 < , 1 7 , « ա » Օտատտաօ
13՛
Fonds A.R.A.M