Page 21 - ARM_19-1945_02
P. 21
ւտ բ ւ ւ ա ա օ յ ւ ա ւ օ ա ս ; ա տ » ւ Թւ տ ա օ բ ը ՊԱՏԵՐԱԶՄ
Րօոճ6 6Ո 1925
6.Շ.Տ. 376.286
տա.օ ^ է տ - Բ ւ օ թ ո ծ յ ս ™ : ա տ տ ձ ա Ի ւ «ՈււրեպաթհաԱ վեքշիԱ ա ո ս դ »
17, ծ ա ։ Օ&աշտատ - Ր ձ 1 Ա Տ ( 1 3 6 ) օ
7*1. : Շ 0 8 . 15-70 - 0. Շ. Բ. Րօոտ 1 6 7 8 - 6 3 Լ Ա Յ Փ Ց Ւ Կ , ձ Ա Մ Պ Ո Ի Ր Կ , ՊԵՐԼԻՆ–..
ուա կը շարունակէ լռութիւն պաՀել զին
Տաոտմւ 21 Ճ՝»՚ո1 1Ց4Տ Շ ա բ ա թ 21 Ապրիլ ուորական գո բծոզոլթեանց րնթացքի մասին եւ
Գերմանները իրենք են որ ժամը ժամին տեղեկու–
« յ ՚ Զ – Տ Ա Ր Ի - 166 ճ ո ո ծ 8 ° 4383-Նոր շրջան թ ի ս 12 Խմբագիր՝ Շ . ՄԻՍԱՔԵԱՆ Գին՝ 3 Ֆր– թիւններ կը Հ ագո բդեն Պերլինի սպառնացող վը~
ՄԵՐ ԽՕՍՔԸ
տանգի մասին։ Միայն վերջին պաՀուն մ աո է շալ
Ա թալիմ՛ի պաշտօնական գեկոյցը Հաււ ա ա ա Լ թէ
ՈԻ ՀԵՐԱԾնԱԻ ՓԻԻՆԻԿԸ րնղՀ * յա րձակողական ը սկսած է ։ Մ ոսկուայի
խո րՀ րգա լոր լռութիւնը ջղագրգռութեան մատնած
է Գերմանները ։
Եւ օր մըն ալ , օգոստափառ բարկ աբեւով , Վերջին լուրերու Համաձայն (գերմտնական ,
պէտք եղաւ որ , մարգը ղաբձեա՛լ խելագարի : ինչպէս կը շեշտ են թերթերը) , քիուսեբը կը դոը–
Թղթատարական Հաղո բղա կց ութի ւննե ր ր կա ՈբովՀետեւ , Երկիրն արդէն ծարաւի էր, մին ծեն Հետեւեալ կէտերուն վրա յ * ՝ք^ոթպուս, 7 0
տար ե լապէ ս վերաՀ ա սաատ ո ւած՜ չեն աակաւին , չեւ յատակն իր բնգեբքին , եւ տոչոբուն քսանա մղոն հեռու Պերլինի Հ արաւ-աբեւելքէն , ուր կա–
շատ մ ր երկիրներու Հետ ։ կանին բոսոր արեան կարօտով : մըրջադլուխ մբ Հաստատած են Հյվւրէ գետին վր–
Տեղ մը նամակներ կ^ընդունին , ուրիշ աեղ մը Տարիներու քսանեակը Համ բուեր էր՝ Խաղա րայ ։ Ա՝ իւնխէնպէ րկ , 2 3 մ գոն Պերլինի ա լաւա ր«*
միայն բառիկներ ( ք ա ր տ - վ ա ս շ » ա լ ) - թերթ եւ գիրք ղութեան՝ այսքան երկար տոկալ 1լ (Լէէա^ր ։ ձաններէն Վրիզէն՝ 3 2 մղոն Պերլինէն, եւ ար.
փո խանակե լու արտօնութիւն կը վա յելեն մ իա յն Երկիրն ագաՀ , Երկիրն անյագ՝ արբեցում ի դէն գրաւուած ։ Գերմանները պարպած են Ֆրանք–
բսւրե կամ երկիրներ , սաՀմ անափակ հ ան բ ո լ՛ա Հ բա յրքովը ղա լա բուն , մ արդ էակին մ առանէն ֆորթի յենակէտը , Օտէր գետին արեւելեան ափին
թե ամբ ։ Անոնք ալ շատ ուշ կբ Հ ասն ին (Էք ուր իա– բիւր - բիւր տակառ գինի* 1լ ուղէր % վրա յ , պա յթեցնե լով կամ ուըջը ։ Գերմ ան ղին ո ւո»
Լիբանանին Հասած՜ թերթերը երկու ամ սուան Եւ ասունը չդիմացաւ այգ պաՀան^ին 1ւ ոսաւ* բա կան թղթակից մ ր , Վալթէր Փլաթօ , կը ծանու
թարմ ութիւն ունին * * . ) : Անգամ մ բ եւս թող ոռոգուի Երկիրս ան ցանէ թէ (հուսերը Վ^րիղէնէն անգին անցնելով Հա
Թղթատարը տակաւին չ ի բան ի ր * Ա իու գութ իմ անսպառ, չռա յ լ արեան Հեղեղով։ սած են Հյթրաուսպէրկ , որ Պերլինի արեւելեան
թեան Հետ , այնպէս որ Հայաստանի ^թերթերն ալ Ու քանի որ , աչխաբՀ յաւէտ նոյն աչխաբՀն արուարձաններէն մէկն է ։
միայն խո րՀ բղային դեսպանատան միմոսաւ կսւ– է , բ.ռնկեցաՀլ անիկա ։ Զ ին ո ւո ր ա կան մ ասնագէտներ կբ կարծեն թէ
րելի է ճարել , պատաՀարար ։ Երկինք, գետին, ցամաք ու ծուի^ սասանեց ան մառէ շալ Ա՝ ո լինով սկի ի զօ րքը Գա շեակիցնե ր ը պի»
՛հ " յն ղ էհս ւա բութ իւն ը , նաեւ , Պ ո լսո յ Հ ամ ար ։ աՀեղ կռուով։ Ղ՝ժոիսք դարձաւ մոլորակը։ տի գիմ աւորէ Զեիսոսլովաքիո յ մ էջ , ուր արգէն
Ուրեմն ստիպուահ– ենք աո այժմ գոՀանալ Մ ի^ Զարը իչ/սեց մ իաՀեծան : Ու մ ա՛ Հն եղաւ լոկ մ տած են Ամ ե ր ի կա ց ին ե ր ը ։ /հուսեր ը Պ րսոյի ան
Բերկրականի ափերէն կամ Հեռաւոր Ամ երիկա յէն պա Հ ա պան ։ ՝ կում ին կը սպասեն , գրոՀ տալու Համ ար դէպի ա–
Հասած թերթերով , անոնս կատարած արտատը– Թարմ Հարսերը այրիացան։ ԱչխարՀն ամբող^ բեւմ ուտք ։ Ա՝ առէ չալներ Ս՛ ա լինովս կի եւ Տ ոլբոլ»
պ ո րով : որբանոց։ 1՝էմքեր գունատ ։ Եւ տրտմութիւն։ խին կը սպառնան Փրտկայի, Պավարիոյ սաՀմա–
Մ իւս կողմէ , տեղական թերթերն ալ միօրիկ Համատարած ծո՛՛վ Տառապանք ։ Եւ Հեծու~ նագյուխին եւ գերմ ան ե ւ ի տ ա լա կան Հ աղո րգա կ–
նակ , մանրանկար ծաւալի մը վերածուած ԷՀԷ1ա~ թիւն ։ Ու Հառաչանք ։ ռ ո ւթե անց գծին ։
լով , Հազիւ կրնան տեղ տալ օրուան անմ իգական Երկնքին մէջ, մօտն ուրեմն Աստուծոյ, Եր՛ Արեւմտեան ճակատին վ ր ա յ > Անգլիացիները
լուրերուն, եւ զանաղտն ազգերուՀ Երբեմն 1լերե– կինքն ի վար դէպի երկիր, մաՀասարսուռ ձայ
աղռաւներու անցնելով էլպա ղետր , իրենց կարգին կո քալեն
ւան թղթա կո ո ւթ ի ւնն ե ր կտմ ուսումնասիրութիւն» րէ վեր 9 , ա րՀաւրտ լից է Հէքը Հ ուր ին Պերլինի վրայ։ Լուրի մը Համաձայն , դ ա շ ն ա կ ի ց
ներ , բա յո ատոնք բաւական չեն , ամ բո զէական , որովայնէն։ Աուգ ու փլատակ ամենուրեք։ հրամանատարները համաձայնած են որ Ռուսերը
իրական գաղափար կազմ ելու Համար , օրինակ , Գո՛ռ արչաւանք : եւ ա ա ս ջ Պ ե ր լ ի ն մ տ ն ե ն , իբրեւ յարգանք իրենց մղած
թուրքի ո յ ծանրակշիռ կա ո ո ւթ ե ան եւ մտաՀ սղու Երկաթագամ մ ո յկեբն անոնց՝ դղրդագին բաց» սքանչելի կռիւներուն՝ Ա՝ոսկուայի եւ Լէնինկրատի
թեանս մաս ին ։ » աՀաւոր ու մոլեգին, վրիժառոլ զարՀոլրելի ու ճըզ~ շրջական եր էն մ ին չեւ Աթալին կրատ եւ ապա մ ին»
Կբ մնայ, ուրեմն , օգտուիլ տրամադրելի նիւ–* ո ւածքն ե ր ո վ ելան , ի^ան , Հարուածեցին չեւ Գերմանիա :
թերէն , սպասելով լաւ աղ ո յն օրերու է մեցին...
Այգ նիւթերէն ինչ ՛՛ր Թուրքիս յ կը վերաբե» Ազատութիւնն անՀ ետացա՛ լ ւ «՝ԲԱՆԳԵՑԷ–Բ , ՎԱՌԵՑԷՀ , ՊԱՅԹԵՑՈՒՑԷ-Բ» •• •
րի , թէեւ անբաւական , բայս շաՀեկան է շատ մը Արեւմտեան կողմն աշխաբՀի , Մեծասքանչին Ան գլի ա կան Հ րամանատա բութիւնը շարժմ ան
կտուցը խրած Հողին մէջ՝
տեսակէտներով ։ Հոյաբաբբառ թռչունը մէջ գրած է իբ զրաՀապատ զօրաբաժիններ ր , գրոՀ
Արյպէս , թուրք մամուլթ էոլրք^ ^տաՀող ու ի քուն մտաւ։ աա լւոու ւ Համ ար մ իաժամ տնակ ։ Ե ղե ր ա կան դէպքե–
թիւն մը կը մատնէ , ա յն օրէն բ վեր որ կարՅ իր Ու արիւնը Հոսեցաւ։ Կբ Հոսի գեռ, կը Հոսի*։ բու կր սպասուի ժամէ ժամ ։ Համ պուրկ , Գերմա
բանակը իր Հովանաւորութեան տակ առաւ քքու– ինչքպէս սպունգ՝ Երկիրն անվերջ կբ ծծէ , Երկիրն նիոյ ամենամեծ նաւաՀանգիստը, կը գտնուի անգ»
մանիան , Պուլկարիան եւ Եուկոսլաւիան , սրրն– անվերջ կթ խմ է ու կբ քամէ քսանականին երակը։ լի ական կրակին տակ։ Լա յփցիկը ինկած է արդէն։
թաց յառաՓխազա ո ութեամբ ։ ք*այց , քանի որ, ամէն սկիզբ վախճան մխունի Անխուսափելի կը Համ արուի նաեւ ՚եիւբրնպէրկի
Մեր ձեռքին տակ եղած նիւթերը, առ այժմ , ղի ոչի՛նչ է տեւական մեր ցաւագա՛ր երկրին անկումը , Հակառակ ՜հացիներու կատաղի գիմա–
կը վերաբերին պտլքանեան անցուդարձին ։ Վրա լ , երկաթագամ մոյկերն անոնց գղրգագին գր ո ւթեան : ք^բիտանական ղրաՀապատ զօրաբա
Համաձայն այղ նիւթերուն , Ագատ Ա*ակեղ ո– բախումն իրենց ղագրեցոլցին եւ Հեռացա՛ն, ու ժինը կտրած է Պերլինի ճ ամ բուն երեք չորրորդը*
նիա մ ո, ստեղծուած ր/Լալով, թոլՐՔ մամուլը ան– մ ա րեցա՚ն ։ Կ՚ըսուի թէ Հիմլէր, Գերմանիս յ միաՀեծան վա»
ոնդՀատ կը Հնչեցնէ աՀազանգը, ա ո ա Գն որդ ա - Լ՛ ւ աղատ ո ւթիւնն եր ան աւէ*՛ա , Համ բո ւրե լին րիչթ) վերջերս Պրէմէն եւ Համ պուրկ այցելեր է,
թեամբ Հիւսէ յին ՀաՀիտ Եալչընի ( Թ ա ն ի ն ) ։Թուբք մեղ վերստին ողֆունեց ։ յ*ս–էսներոլ զօրամասերը կազմակերպելու ել գե
Հ ր ա սլա բ ա կա գի ր բ շարք մը խմ բա գրականներ ով Հրճուանք է իջած Արտերուն։ ()ւ պայծառ են րագոյն դիմադրութիւնը փորձելու Համար ՚1՛,/՛/
կր պարզէ նոր կացութեան Հետեւանքներբ , եւ կը դէմքեբը ։ Օճախները կրակ ունին ։ Արագները կը Հիւսիսային նաւաՀանգիստնեբուն *^^^։ Հէ^էէբ
յանդի շատ յոռետես եզրակացութեանց , ապագայ վառին ։ Հրամայած է^ <Հ–Պէտք է ձեր արեան վերջին կա»
խաղաղութեան , բայց մանաւանդ իբ երկրին տ– 0 ոյս ու Հ աւատ ք վաղուտն Հ ամ ար ։ 1Լերա– թիլը տաք Առաջնորդին Համարի։
սլաՀովութեան տեսակէտով։ ԱՀաւասիկ իր բառե ծնունգ։ Հրաչափա՚ռ յարութիւն ։ / եՀական զրաՀապատ զօրաբաժնին ձեռքն ան
րը, ա յ դ խմբագրականներէն մէկուն մէջ* Մ արդը դարձեա՛լ գտած է հպարտութիւնն ցած է մ ասնաւո ր Հրամ ան մ բ , որ կո յանձնարա
— « Ա զ ա տ Մ ա կ ե դ ո ն ի տ ն այն. ո ո ւ մ բ ն Է ո ր ապրելու: րէր գերմ ան զին ո ւո րնե ր ո ւն եւ նաւազներուն
ւփլքակոՆընԷ կը տ ե դ ա ւ ո ր ո ւ ի %սլքանեան խսպա–։ ծ ւ փիւնիկն Սփիւռքի , արեւմտեան կողմն աչ*ա \Հ\յաՀանջելէ առաջ քանդեցէք, նոյնիսկ ղերմանա»
ղութեան մէջ։ Ազաա Մակեդոնիան այն խայծն է իսարՀի , Ա՛եծա–սքանչին մաքրակրօն պաՀասլան՝ կան Հողին վրայ, բոլոր ճարտարագործական կեդ
գոբ կը շողացնեն արդէն : Արուեստական միութիւն թօթաւիած է Հնգամեակին ճնչիք քունը ։ րոնները, ուտեստի շտեմարանները, պաշարի մ ը–
մըն է ա յ ն ։ է ւ մենք վստահ ըլլալով որ ^ լ ի ա ն ԱՐՇԱՒԻՐ ԽԱՆեՏԱՆԵԱՆ թերանոցներքւ , մասնագիտական Հաստատութիւն»
ն ե ր ո ւ ա ն դ ո ր ր ո ւ թ ի ւ ն ը պ ի ա ի տ ո ւ ժ է ա ն ո ր աատ– ներ ը եւա յ լ , խափանելու Համ ար Գաչնակիցներու
սաււով , ա յ դ փորձը լաւ չենք նկատեր» • քառաջխաղացութիւնլդ ։ Այժմ ռումբեր կը տեղան
Ուրիշ խմբագրականով մը, Հիւսէ յին ,լ\աՀիտ Դհո. կ ա ր ե յ ի չ ե ղ ա ւ տ ե ղ ճ ա ր ե լ , գ ո ն է մ ա ս - Գերմ անիո յ երկրորդ մ եծ նաւաՀ անգս տին՝ Պրէ*
մաս հրատարակելու համար ստացուած գոլլքաբ– մ էնի վրայ), որ պա Անգլի ա ց ին ե ր ո ւն
Հ.անվստաՀելի գբացիր կր Հռչակէ Պուլկարիան* նեբբ , բացառիկ ր է սովորական բաժնեգին կ ա մ կողմէ։ չտրուած է
— « <ք|.ուլկարներր կ ր ն ա ն հ ր ա շ ա լ ի յ ա տ կ ո լ –
թիւններ ունենալ , բայց մեծ թերութիւն մ ր ունին , նուէր : •Ամերիկացիներբ լրացուցին Լայփց իկի գրա
— ոչ մէկ բան կը գոհացնէ զիրենք եւ իրենց յա– Միւս կողմէ, դէգմը«ողջոլն»նեբ , արձակ թ է ւում–; , մտնելով քաղաքին կեդրոնը, բացի փոքր
ոտանաւոր , կարգի կր սպասեն : Եթէ հարկ ըլլար
՚ ո կ Թ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ը ս ա հ մ ա ն չ ե ն ՛Թանչ ն ա ր : Մ ե ն ք եր– բ ո լ ո ր ն ալ հ ր ա տ ա ր ա կ ե լ , պ է տ ք է ր ա մ է ն օր մ է կ շրջանէ մը որ կը ղնուի քաղաքապետարանին
՚րատեւ փորձաւաւթեամր Թանչցած ենք իրենց չուրջր եւ որուն նացի Հ բամ անատարը մերժեց
րագիրը ե ւ ա մ է ն նոր դ է պ ք աւելի եւս հաստա– էջ յատկացնել , ամբողջ մէկ շաբաթ : անձնատուր ՐԼքալ ։ Աաքրուած է նաեւ Հալլէն ։
է մեր կարծիքը։ Հետեւաբար, ներկայ տայ– Ա յ գ մասին ալ սար մ ը ա ի տ ի խ ո բ հ ի ն ք : Ա մ է Զ Ո՝ուրի չրջանին մ էջ ամէն գիմ ագրոլթիւն դագ»
պ ա ր ա գ ա յ ի մ է ջ , ա ն ո ն ք ծ ա ղ կ ե փ ո ւ ն ջ մ ր կ ր կագ–
ր ո լ ն մ է ջ , մ ե զ ի հ ա մ ա ր անկարելի է վսաա– մեն արդէն: րած է այլեւս։ Գերի բռնուած են 3 1 6 0 0 0 Հոգի, ո–
Դ ունենալ %ււլկարիոյ վրայ : Պուլկաբիա Թ ե ր թ ի ն հ ր ա տ ա ր ա կ ո ւ ր ի ւ ն ր ւ | հ ր ս կ ս ա ն ք ա– րոնց մէջ կը գանուին 11 Հրամանատարներ, ինչ
ււանց որ եւ է պատրաստ գումար ունենալու , ե ւ
դ է օ գ տ ա գ ո ր ծ ե լ ո ւ մ ե գ ի հ ա մ ա ր սակա– պէս եւ բաղմաթիւ բարձրաստիճան սպաներ , քա»՝
0 ամէն վայրկեան եւ կր սպասէ աււիթը ղաքային Հագուստով։
ո ւ ։ Պ ո ւ լ կ ա ր ի պ ն բ ա ր ե կ ա մ մ ը ն է ո– տասը օրուան մէջ գանձուած բաժնհգինհրուն ե ւ Հակառակ բուռն ղ իմ ագրո ւթեան , ֆրանսա
նոլէրնեբուն գումաբր արդէն անցած է 200,000
է հաւատալ եւ որուն հ ա ն դ է պ գգու– ֆրանքը : կան Ա * բանակը , Հ րամ անատարո ւթեամ բ զօր *
1եր պ է տ ք է ձեււք աււնել» : Սրտագին շնորհակալութիւն մեր ր պ ո բ բարե Տըլաթրի, յաջողութեամբ կը յառաջանա յ Հռենո»
կամներուն եւ ընթերցողներուն, հինթ է նոր :
կը բաւէ առ այժմ, Թուրքիս յ մըտ– սի արեւելեան ափին վրա յ : Արդէ՛ն գրաւած եՆ
**էկ երեսը բանալու Համար ։ Օպէրքիբխո եւ ուրիշ վայրեր , ինչպէս ել Հեռա
առիթ պիտի ունենանք ուրիչ ծալ– ձիգ թնդանօթներ որոնք նախապէս Աթրազպռւրկի
ււ , օգտուելով զանաղտն ազբիւր– դէմ ո լղզուած էի՛ն ։
թէ եւրոպական ։ Ան Պ– Վ.Ա7.ԱՆ Թ Է Ք Է ե Ա Ն Ւ
1ա^11՛ » "Ր լ^Ոէ֊ՐՔ մամուլը յուսա Վերջին պաՀուն կդիմանանք թէ Ազեքսանգրիոյ (Իիռոնաի ճակատին վրայ, Ֆրանսացիները
՛ք ւ Ատլանտեանի
ու իւ ւո Էն , ա ր/ - մէջ մեռած է Պ* Վահան Թէքէեան , ծանօթ բա գրաւեցին Փա անթ ար կռավը, գետաբերանին Հա»
Ղ "՛Լ ա^՛ Դ " լ3 ԼՄ ա ^ ։ նաստեղծ - Հրապարակագիրբ , որ քանի մը ամիս բա լա կողմբ արեւմ տեան ծ այբ ագո յն կէաը • Ա յ ս
՚ւկագիբնեբը կր կասկածին թէ աոյսջ Երուսաղէմ ղացած էր՛ (Ա՛նցեալ տարի ալ յաղթանակով կը լ՛ացուի Պոռտոյի նաւաՀանգիս»
ներ պիտի կատարուին , աւր ո Ր ո յ ^ ՚ ե ր կր չրջէէ" /՛Ր մաՀուան մասին, բայց ա ին մուտքը, որ խափանուած էր* Ֆրանսացիները
աստատելու , զանազան Հո*» յետոյ Հերքուեցան) ; առ նուաղն 15000 դերի բռնած են այն Լրէ\ասին վը–
ք ա տար ո ւթե ան ենթարկե– Ս անրամ՚ասնութիւննեբ կո պակսին առ այժմ : րայւ, 2 0 3 0 0 0 0 ^ վրայ։ ԱյսուՀետեւ դաշնակից
օդնութեան կը կան՛չեն Ւբ կեանքի եւ գործ ան է ո ւթե ան մ ա՜ս՜խն Հակիրճ նաւերը պիտի կրնան օգտագործել Պնռտոյի նա–
տեսութիւն մը՝ վազուան թիւհվ։ ւաՀանգիսալԼ: ՚^
Fonds A.R.A.M
Րօոճ6 6Ո 1925
6.Շ.Տ. 376.286
տա.օ ^ է տ - Բ ւ օ թ ո ծ յ ս ™ : ա տ տ ձ ա Ի ւ «ՈււրեպաթհաԱ վեքշիԱ ա ո ս դ »
17, ծ ա ։ Օ&աշտատ - Ր ձ 1 Ա Տ ( 1 3 6 ) օ
7*1. : Շ 0 8 . 15-70 - 0. Շ. Բ. Րօոտ 1 6 7 8 - 6 3 Լ Ա Յ Փ Ց Ւ Կ , ձ Ա Մ Պ Ո Ի Ր Կ , ՊԵՐԼԻՆ–..
ուա կը շարունակէ լռութիւն պաՀել զին
Տաոտմւ 21 Ճ՝»՚ո1 1Ց4Տ Շ ա բ ա թ 21 Ապրիլ ուորական գո բծոզոլթեանց րնթացքի մասին եւ
Գերմանները իրենք են որ ժամը ժամին տեղեկու–
« յ ՚ Զ – Տ Ա Ր Ի - 166 ճ ո ո ծ 8 ° 4383-Նոր շրջան թ ի ս 12 Խմբագիր՝ Շ . ՄԻՍԱՔԵԱՆ Գին՝ 3 Ֆր– թիւններ կը Հ ագո բդեն Պերլինի սպառնացող վը~
ՄԵՐ ԽՕՍՔԸ
տանգի մասին։ Միայն վերջին պաՀուն մ աո է շալ
Ա թալիմ՛ի պաշտօնական գեկոյցը Հաււ ա ա ա Լ թէ
ՈԻ ՀԵՐԱԾնԱԻ ՓԻԻՆԻԿԸ րնղՀ * յա րձակողական ը սկսած է ։ Մ ոսկուայի
խո րՀ րգա լոր լռութիւնը ջղագրգռութեան մատնած
է Գերմանները ։
Եւ օր մըն ալ , օգոստափառ բարկ աբեւով , Վերջին լուրերու Համաձայն (գերմտնական ,
պէտք եղաւ որ , մարգը ղաբձեա՛լ խելագարի : ինչպէս կը շեշտ են թերթերը) , քիուսեբը կը դոը–
Թղթատարական Հաղո բղա կց ութի ւննե ր ր կա ՈբովՀետեւ , Երկիրն արդէն ծարաւի էր, մին ծեն Հետեւեալ կէտերուն վրա յ * ՝ք^ոթպուս, 7 0
տար ե լապէ ս վերաՀ ա սաատ ո ւած՜ չեն աակաւին , չեւ յատակն իր բնգեբքին , եւ տոչոբուն քսանա մղոն հեռու Պերլինի Հ արաւ-աբեւելքէն , ուր կա–
շատ մ ր երկիրներու Հետ ։ կանին բոսոր արեան կարօտով : մըրջադլուխ մբ Հաստատած են Հյվւրէ գետին վր–
Տեղ մը նամակներ կ^ընդունին , ուրիշ աեղ մը Տարիներու քսանեակը Համ բուեր էր՝ Խաղա րայ ։ Ա՝ իւնխէնպէ րկ , 2 3 մ գոն Պերլինի ա լաւա ր«*
միայն բառիկներ ( ք ա ր տ - վ ա ս շ » ա լ ) - թերթ եւ գիրք ղութեան՝ այսքան երկար տոկալ 1լ (Լէէա^ր ։ ձաններէն Վրիզէն՝ 3 2 մղոն Պերլինէն, եւ ար.
փո խանակե լու արտօնութիւն կը վա յելեն մ իա յն Երկիրն ագաՀ , Երկիրն անյագ՝ արբեցում ի դէն գրաւուած ։ Գերմանները պարպած են Ֆրանք–
բսւրե կամ երկիրներ , սաՀմ անափակ հ ան բ ո լ՛ա Հ բա յրքովը ղա լա բուն , մ արդ էակին մ առանէն ֆորթի յենակէտը , Օտէր գետին արեւելեան ափին
թե ամբ ։ Անոնք ալ շատ ուշ կբ Հ ասն ին (Էք ուր իա– բիւր - բիւր տակառ գինի* 1լ ուղէր % վրա յ , պա յթեցնե լով կամ ուըջը ։ Գերմ ան ղին ո ւո»
Լիբանանին Հասած՜ թերթերը երկու ամ սուան Եւ ասունը չդիմացաւ այգ պաՀան^ին 1ւ ոսաւ* բա կան թղթակից մ ր , Վալթէր Փլաթօ , կը ծանու
թարմ ութիւն ունին * * . ) : Անգամ մ բ եւս թող ոռոգուի Երկիրս ան ցանէ թէ (հուսերը Վ^րիղէնէն անգին անցնելով Հա
Թղթատարը տակաւին չ ի բան ի ր * Ա իու գութ իմ անսպառ, չռա յ լ արեան Հեղեղով։ սած են Հյթրաուսպէրկ , որ Պերլինի արեւելեան
թեան Հետ , այնպէս որ Հայաստանի ^թերթերն ալ Ու քանի որ , աչխաբՀ յաւէտ նոյն աչխաբՀն արուարձաններէն մէկն է ։
միայն խո րՀ բղային դեսպանատան միմոսաւ կսւ– է , բ.ռնկեցաՀլ անիկա ։ Զ ին ո ւո ր ա կան մ ասնագէտներ կբ կարծեն թէ
րելի է ճարել , պատաՀարար ։ Երկինք, գետին, ցամաք ու ծուի^ սասանեց ան մառէ շալ Ա՝ ո լինով սկի ի զօ րքը Գա շեակիցնե ր ը պի»
՛հ " յն ղ էհս ւա բութ իւն ը , նաեւ , Պ ո լսո յ Հ ամ ար ։ աՀեղ կռուով։ Ղ՝ժոիսք դարձաւ մոլորակը։ տի գիմ աւորէ Զեիսոսլովաքիո յ մ էջ , ուր արգէն
Ուրեմն ստիպուահ– ենք աո այժմ գոՀանալ Մ ի^ Զարը իչ/սեց մ իաՀեծան : Ու մ ա՛ Հն եղաւ լոկ մ տած են Ամ ե ր ի կա ց ին ե ր ը ։ /հուսեր ը Պ րսոյի ան
Բերկրականի ափերէն կամ Հեռաւոր Ամ երիկա յէն պա Հ ա պան ։ ՝ կում ին կը սպասեն , գրոՀ տալու Համ ար դէպի ա–
Հասած թերթերով , անոնս կատարած արտատը– Թարմ Հարսերը այրիացան։ ԱչխարՀն ամբող^ բեւմ ուտք ։ Ա՝ առէ չալներ Ս՛ ա լինովս կի եւ Տ ոլբոլ»
պ ո րով : որբանոց։ 1՝էմքեր գունատ ։ Եւ տրտմութիւն։ խին կը սպառնան Փրտկայի, Պավարիոյ սաՀմա–
Մ իւս կողմէ , տեղական թերթերն ալ միօրիկ Համատարած ծո՛՛վ Տառապանք ։ Եւ Հեծու~ նագյուխին եւ գերմ ան ե ւ ի տ ա լա կան Հ աղո րգա կ–
նակ , մանրանկար ծաւալի մը վերածուած ԷՀԷ1ա~ թիւն ։ Ու Հառաչանք ։ ռ ո ւթե անց գծին ։
լով , Հազիւ կրնան տեղ տալ օրուան անմ իգական Երկնքին մէջ, մօտն ուրեմն Աստուծոյ, Եր՛ Արեւմտեան ճակատին վ ր ա յ > Անգլիացիները
լուրերուն, եւ զանաղտն ազգերուՀ Երբեմն 1լերե– կինքն ի վար դէպի երկիր, մաՀասարսուռ ձայ
աղռաւներու անցնելով էլպա ղետր , իրենց կարգին կո քալեն
ւան թղթա կո ո ւթ ի ւնն ե ր կտմ ուսումնասիրութիւն» րէ վեր 9 , ա րՀաւրտ լից է Հէքը Հ ուր ին Պերլինի վրայ։ Լուրի մը Համաձայն , դ ա շ ն ա կ ի ց
ներ , բա յո ատոնք բաւական չեն , ամ բո զէական , որովայնէն։ Աուգ ու փլատակ ամենուրեք։ հրամանատարները համաձայնած են որ Ռուսերը
իրական գաղափար կազմ ելու Համար , օրինակ , Գո՛ռ արչաւանք : եւ ա ա ս ջ Պ ե ր լ ի ն մ տ ն ե ն , իբրեւ յարգանք իրենց մղած
թուրքի ո յ ծանրակշիռ կա ո ո ւթ ե ան եւ մտաՀ սղու Երկաթագամ մ ո յկեբն անոնց՝ դղրդագին բաց» սքանչելի կռիւներուն՝ Ա՝ոսկուայի եւ Լէնինկրատի
թեանս մաս ին ։ » աՀաւոր ու մոլեգին, վրիժառոլ զարՀոլրելի ու ճըզ~ շրջական եր էն մ ին չեւ Աթալին կրատ եւ ապա մ ին»
Կբ մնայ, ուրեմն , օգտուիլ տրամադրելի նիւ–* ո ւածքն ե ր ո վ ելան , ի^ան , Հարուածեցին չեւ Գերմանիա :
թերէն , սպասելով լաւ աղ ո յն օրերու է մեցին...
Այգ նիւթերէն ինչ ՛՛ր Թուրքիս յ կը վերաբե» Ազատութիւնն անՀ ետացա՛ լ ւ «՝ԲԱՆԳԵՑԷ–Բ , ՎԱՌԵՑԷՀ , ՊԱՅԹԵՑՈՒՑԷ-Բ» •• •
րի , թէեւ անբաւական , բայս շաՀեկան է շատ մը Արեւմտեան կողմն աշխաբՀի , Մեծասքանչին Ան գլի ա կան Հ րամանատա բութիւնը շարժմ ան
կտուցը խրած Հողին մէջ՝
տեսակէտներով ։ Հոյաբաբբառ թռչունը մէջ գրած է իբ զրաՀապատ զօրաբաժիններ ր , գրոՀ
Արյպէս , թուրք մամուլթ էոլրք^ ^տաՀող ու ի քուն մտաւ։ աա լւոու ւ Համ ար մ իաժամ տնակ ։ Ե ղե ր ա կան դէպքե–
թիւն մը կը մատնէ , ա յն օրէն բ վեր որ կարՅ իր Ու արիւնը Հոսեցաւ։ Կբ Հոսի գեռ, կը Հոսի*։ բու կր սպասուի ժամէ ժամ ։ Համ պուրկ , Գերմա
բանակը իր Հովանաւորութեան տակ առաւ քքու– ինչքպէս սպունգ՝ Երկիրն անվերջ կբ ծծէ , Երկիրն նիոյ ամենամեծ նաւաՀանգիստը, կը գտնուի անգ»
մանիան , Պուլկարիան եւ Եուկոսլաւիան , սրրն– անվերջ կթ խմ է ու կբ քամէ քսանականին երակը։ լի ական կրակին տակ։ Լա յփցիկը ինկած է արդէն։
թաց յառաՓխազա ո ութեամբ ։ ք*այց , քանի որ, ամէն սկիզբ վախճան մխունի Անխուսափելի կը Համ արուի նաեւ ՚եիւբրնպէրկի
Մեր ձեռքին տակ եղած նիւթերը, առ այժմ , ղի ոչի՛նչ է տեւական մեր ցաւագա՛ր երկրին անկումը , Հակառակ ՜հացիներու կատաղի գիմա–
կը վերաբերին պտլքանեան անցուդարձին ։ Վրա լ , երկաթագամ մոյկերն անոնց գղրգագին գր ո ւթեան : ք^բիտանական ղրաՀապատ զօրաբա
Համաձայն այղ նիւթերուն , Ագատ Ա*ակեղ ո– բախումն իրենց ղագրեցոլցին եւ Հեռացա՛ն, ու ժինը կտրած է Պերլինի ճ ամ բուն երեք չորրորդը*
նիա մ ո, ստեղծուած ր/Լալով, թոլՐՔ մամուլը ան– մ ա րեցա՚ն ։ Կ՚ըսուի թէ Հիմլէր, Գերմանիս յ միաՀեծան վա»
ոնդՀատ կը Հնչեցնէ աՀազանգը, ա ո ա Գն որդ ա - Լ՛ ւ աղատ ո ւթիւնն եր ան աւէ*՛ա , Համ բո ւրե լին րիչթ) վերջերս Պրէմէն եւ Համ պուրկ այցելեր է,
թեամբ Հիւսէ յին ՀաՀիտ Եալչընի ( Թ ա ն ի ն ) ։Թուբք մեղ վերստին ողֆունեց ։ յ*ս–էսներոլ զօրամասերը կազմակերպելու ել գե
Հ ր ա սլա բ ա կա գի ր բ շարք մը խմ բա գրականներ ով Հրճուանք է իջած Արտերուն։ ()ւ պայծառ են րագոյն դիմադրութիւնը փորձելու Համար ՚1՛,/՛/
կր պարզէ նոր կացութեան Հետեւանքներբ , եւ կը դէմքեբը ։ Օճախները կրակ ունին ։ Արագները կը Հիւսիսային նաւաՀանգիստնեբուն *^^^։ Հէ^էէբ
յանդի շատ յոռետես եզրակացութեանց , ապագայ վառին ։ Հրամայած է^ <Հ–Պէտք է ձեր արեան վերջին կա»
խաղաղութեան , բայց մանաւանդ իբ երկրին տ– 0 ոյս ու Հ աւատ ք վաղուտն Հ ամ ար ։ 1Լերա– թիլը տաք Առաջնորդին Համարի։
սլաՀովութեան տեսակէտով։ ԱՀաւասիկ իր բառե ծնունգ։ Հրաչափա՚ռ յարութիւն ։ / եՀական զրաՀապատ զօրաբաժնին ձեռքն ան
րը, ա յ դ խմբագրականներէն մէկուն մէջ* Մ արդը դարձեա՛լ գտած է հպարտութիւնն ցած է մ ասնաւո ր Հրամ ան մ բ , որ կո յանձնարա
— « Ա զ ա տ Մ ա կ ե դ ո ն ի տ ն այն. ո ո ւ մ բ ն Է ո ր ապրելու: րէր գերմ ան զին ո ւո րնե ր ո ւն եւ նաւազներուն
ւփլքակոՆընԷ կը տ ե դ ա ւ ո ր ո ւ ի %սլքանեան խսպա–։ ծ ւ փիւնիկն Սփիւռքի , արեւմտեան կողմն աչ*ա \Հ\յաՀանջելէ առաջ քանդեցէք, նոյնիսկ ղերմանա»
ղութեան մէջ։ Ազաա Մակեդոնիան այն խայծն է իսարՀի , Ա՛եծա–սքանչին մաքրակրօն պաՀասլան՝ կան Հողին վրայ, բոլոր ճարտարագործական կեդ
գոբ կը շողացնեն արդէն : Արուեստական միութիւն թօթաւիած է Հնգամեակին ճնչիք քունը ։ րոնները, ուտեստի շտեմարանները, պաշարի մ ը–
մըն է ա յ ն ։ է ւ մենք վստահ ըլլալով որ ^ լ ի ա ն ԱՐՇԱՒԻՐ ԽԱՆեՏԱՆԵԱՆ թերանոցներքւ , մասնագիտական Հաստատութիւն»
ն ե ր ո ւ ա ն դ ո ր ր ո ւ թ ի ւ ն ը պ ի ա ի տ ո ւ ժ է ա ն ո ր աատ– ներ ը եւա յ լ , խափանելու Համ ար Գաչնակիցներու
սաււով , ա յ դ փորձը լաւ չենք նկատեր» • քառաջխաղացութիւնլդ ։ Այժմ ռումբեր կը տեղան
Ուրիշ խմբագրականով մը, Հիւսէ յին ,լ\աՀիտ Դհո. կ ա ր ե յ ի չ ե ղ ա ւ տ ե ղ ճ ա ր ե լ , գ ո ն է մ ա ս - Գերմ անիո յ երկրորդ մ եծ նաւաՀ անգս տին՝ Պրէ*
մաս հրատարակելու համար ստացուած գոլլքաբ– մ էնի վրայ), որ պա Անգլի ա ց ին ե ր ո ւն
Հ.անվստաՀելի գբացիր կր Հռչակէ Պուլկարիան* նեբբ , բացառիկ ր է սովորական բաժնեգին կ ա մ կողմէ։ չտրուած է
— « <ք|.ուլկարներր կ ր ն ա ն հ ր ա շ ա լ ի յ ա տ կ ո լ –
թիւններ ունենալ , բայց մեծ թերութիւն մ ր ունին , նուէր : •Ամերիկացիներբ լրացուցին Լայփց իկի գրա
— ոչ մէկ բան կը գոհացնէ զիրենք եւ իրենց յա– Միւս կողմէ, դէգմը«ողջոլն»նեբ , արձակ թ է ւում–; , մտնելով քաղաքին կեդրոնը, բացի փոքր
ոտանաւոր , կարգի կր սպասեն : Եթէ հարկ ըլլար
՚ ո կ Թ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ը ս ա հ մ ա ն չ ե ն ՛Թանչ ն ա ր : Մ ե ն ք եր– բ ո լ ո ր ն ալ հ ր ա տ ա ր ա կ ե լ , պ է տ ք է ր ա մ է ն օր մ է կ շրջանէ մը որ կը ղնուի քաղաքապետարանին
՚րատեւ փորձաւաւթեամր Թանչցած ենք իրենց չուրջր եւ որուն նացի Հ բամ անատարը մերժեց
րագիրը ե ւ ա մ է ն նոր դ է պ ք աւելի եւս հաստա– էջ յատկացնել , ամբողջ մէկ շաբաթ : անձնատուր ՐԼքալ ։ Աաքրուած է նաեւ Հալլէն ։
է մեր կարծիքը։ Հետեւաբար, ներկայ տայ– Ա յ գ մասին ալ սար մ ը ա ի տ ի խ ո բ հ ի ն ք : Ա մ է Զ Ո՝ուրի չրջանին մ էջ ամէն գիմ ագրոլթիւն դագ»
պ ա ր ա գ ա յ ի մ է ջ , ա ն ո ն ք ծ ա ղ կ ե փ ո ւ ն ջ մ ր կ ր կագ–
ր ո լ ն մ է ջ , մ ե զ ի հ ա մ ա ր անկարելի է վսաա– մեն արդէն: րած է այլեւս։ Գերի բռնուած են 3 1 6 0 0 0 Հոգի, ո–
Դ ունենալ %ււլկարիոյ վրայ : Պուլկաբիա Թ ե ր թ ի ն հ ր ա տ ա ր ա կ ո ւ ր ի ւ ն ր ւ | հ ր ս կ ս ա ն ք ա– րոնց մէջ կը գանուին 11 Հրամանատարներ, ինչ
ււանց որ եւ է պատրաստ գումար ունենալու , ե ւ
դ է օ գ տ ա գ ո ր ծ ե լ ո ւ մ ե գ ի հ ա մ ա ր սակա– պէս եւ բաղմաթիւ բարձրաստիճան սպաներ , քա»՝
0 ամէն վայրկեան եւ կր սպասէ աււիթը ղաքային Հագուստով։
ո ւ ։ Պ ո ւ լ կ ա ր ի պ ն բ ա ր ե կ ա մ մ ը ն է ո– տասը օրուան մէջ գանձուած բաժնհգինհրուն ե ւ Հակառակ բուռն ղ իմ ագրո ւթեան , ֆրանսա
նոլէրնեբուն գումաբր արդէն անցած է 200,000
է հաւատալ եւ որուն հ ա ն դ է պ գգու– ֆրանքը : կան Ա * բանակը , Հ րամ անատարո ւթեամ բ զօր *
1եր պ է տ ք է ձեււք աււնել» : Սրտագին շնորհակալութիւն մեր ր պ ո բ բարե Տըլաթրի, յաջողութեամբ կը յառաջանա յ Հռենո»
կամներուն եւ ընթերցողներուն, հինթ է նոր :
կը բաւէ առ այժմ, Թուրքիս յ մըտ– սի արեւելեան ափին վրա յ : Արդէ՛ն գրաւած եՆ
**էկ երեսը բանալու Համար ։ Օպէրքիբխո եւ ուրիշ վայրեր , ինչպէս ել Հեռա
առիթ պիտի ունենանք ուրիչ ծալ– ձիգ թնդանօթներ որոնք նախապէս Աթրազպռւրկի
ււ , օգտուելով զանաղտն ազբիւր– դէմ ո լղզուած էի՛ն ։
թէ եւրոպական ։ Ան Պ– Վ.Ա7.ԱՆ Թ Է Ք Է ե Ա Ն Ւ
1ա^11՛ » "Ր լ^Ոէ֊ՐՔ մամուլը յուսա Վերջին պաՀուն կդիմանանք թէ Ազեքսանգրիոյ (Իիռոնաի ճակատին վրայ, Ֆրանսացիները
՛ք ւ Ատլանտեանի
ու իւ ւո Էն , ա ր/ - մէջ մեռած է Պ* Վահան Թէքէեան , ծանօթ բա գրաւեցին Փա անթ ար կռավը, գետաբերանին Հա»
Ղ "՛Լ ա^՛ Դ " լ3 ԼՄ ա ^ ։ նաստեղծ - Հրապարակագիրբ , որ քանի մը ամիս բա լա կողմբ արեւմ տեան ծ այբ ագո յն կէաը • Ա յ ս
՚ւկագիբնեբը կր կասկածին թէ աոյսջ Երուսաղէմ ղացած էր՛ (Ա՛նցեալ տարի ալ յաղթանակով կը լ՛ացուի Պոռտոյի նաւաՀանգիս»
ներ պիտի կատարուին , աւր ո Ր ո յ ^ ՚ ե ր կր չրջէէ" /՛Ր մաՀուան մասին, բայց ա ին մուտքը, որ խափանուած էր* Ֆրանսացիները
աստատելու , զանազան Հո*» յետոյ Հերքուեցան) ; առ նուաղն 15000 դերի բռնած են այն Լրէ\ասին վը–
ք ա տար ո ւթե ան ենթարկե– Ս անրամ՚ասնութիւննեբ կո պակսին առ այժմ : րայւ, 2 0 3 0 0 0 0 ^ վրայ։ ԱյսուՀետեւ դաշնակից
օդնութեան կը կան՛չեն Ւբ կեանքի եւ գործ ան է ո ւթե ան մ ա՜ս՜խն Հակիրճ նաւերը պիտի կրնան օգտագործել Պնռտոյի նա–
տեսութիւն մը՝ վազուան թիւհվ։ ւաՀանգիսալԼ: ՚^
Fonds A.R.A.M