Page 247 - ARM_19-1948_02

•# ա &ա ա -

֊՞էէ՜– Հա–քադործներրէ հաւանեցան որոշ թիսէվ Պ11ԻՏ՝Մ ԾԻԾԱղ սին աջն ալ Համ բո կքեց եւ. Հայրապետական օրՀ–
գործածել ։
եւրոպացի կամաւորներ նութիլևը գանձեց :

Թէեւ երկրագործական բանուորներոլմ իու - Գիտեց ՀեռուԷն , կ ի լի կետն Մ ասիս՝ Տ ՛ուրո սի

թեա՛ն վեր9ին <հողովի\ն մէշ պատգամաւորները ո– Գիո « 8 ա ռ ա ջ ա պ Խ * ի Ա զտդաթը եւ Հաղորդուեցաւ անոր պատգամ ով ր ;
օտար
րոշեցին պահանթլ որ անմիչապէս Հանե՛ն Վերջապէս , « Յառաջ »ի գրապետը , Հոգիով

աչխատաւորներր , այսուհա՚Լգերձ թէ բրիտանա­ ճոխացած , սրտով յագեցած ֊կազդուրուած դուրս

կան ճարտարարուեստր ել թէ երկէ՚-ագորՆ ութ էլ­ Լսեցինք։ Հիւթաքազէ վերադարձած֊ է Արե–
ւելքէ* ;
՛ն ո կ՝օգտ՚ուխ1 այս անձերէն : ե կաւ ա յ դ Հ ա յաճ ոխ մթ՛ ո լորտէն՝ գալ նստելու

•Բանաւոա , Պելմիա, Պըազիլիա եւ քան\ի մր Գրեթէ, տաբի մը ըոլորեց մերայնոց մէջ Ե֊~ Համար Փարիզի օտար փողոցի մր վ ւ ^ " յ թառաՆ
ղիսլտոս - Աոլբիա - Լիբանան ; ՚&րջեցաւ գիլգ ու
"ԼՐԲչ երկիրներ նմանապէս րՆգոճնեցին հազարա­ քագաք : Գիտեց ո լ լսեց ըոլոըբ : իմ խմ բագը ատ ո ւնր : Օրական տասը - տաս\եեր\կու

ւոր գաղթականներ : ժամ թղթակցութիւն , ել յօդուած կարդալու ֊

Ըսա տեղեկագիրն եր,ո լ փորձը յաջողած֊ է եւ Ի՛՛նչ այ՚\լադա$.ութ իւն կեանքի, կենցաղի Ո-Ն փորձ սյ-տբաղրելու եւ տպրարանին Հետ եօլա գնա­

գաղթականները նոյնացաձ են այգ երկիրներուն րմբոնումի : լու պատ իժ ին ենթարկուելու Համար * * *

կեանքին ել գործին մէվ : Թէեւ տակաւին մէկ մի­ Մենք ԱրլքէյՕ|ի|Էն՝ անոնք Հայ : Եւ այս ըոլո^ըր ՚. Ոըպէսզի Հա յ Հօտին դա ո -
նեբբ օտարի փարախէն Հեռու պաՀԷ եւ անո\ն՝ց ս ր–
լիոնդ այր թէ կին կեգրոնացմաճւ, կայաններու մէք ՄII՛֊–ե–նք *ջրախառն «գինի ււնո նք խ ագո զի տերը՝ Հայ սրինգի եղանակով
զուտ Հիւթ ; ւոբէ X պա՛՛բուը է ու ոզե–
են ել աշխարհ չի կրնար որոշեք թէ թ՛է պէտք է

ընէ : Ա՝ենք Հ այակեբպբ Հա յառնելու , անոնք ^ա,ք

Մ ասնագէտներոլ կա\րծ իքէծւ Համաձայն, ան– ուլ ին՛ ա՛ւելի թանձրացնելու ճիղով տարուած է ՛Եւ սակայն « Յառաջ »\ի) խմբագիբբ, իր վա­

Հատ ազգեր ո՛լ գո րծ չէ ասիկա , այլ Հ աւաքական. Այո րոԷորբ փաստօըէն տեսաւ ու շօշափեց յելած Հիւրընկալութիւնը ինյՀՆ ալ արմաղանով

միջազզա^ին գործ մր։ & ատ գրամ կր ծախսուի « Յառաջ »փ\ խմբագիբբ , & •; մը փոխադարձած պէ՛ոք կ ըլլայ՝ մեր ա յ ս տ ե ղ ի

զան՛ոնք Հոգալու եւ պաՀելոլ, ել քաւարար գրամ Եւ եբջանկախառն տխրութիւն՛ով մը վեր՛ա– Հայ կեանքէն անուշիկ եւ շ^էա^ուցիչ բաներ պատ–
X
չկա յ զա\1.ոն ք տեղա՛ւորելու Համ ար : գ ար ձալ լուս աք ա ղաքն Փարիզ հ կԴնթագըեմ մ ե էով Ա ո ւ ր իաՀ այ երփտ ա ս ա ր դո ւ թե ան :

Շ ո գ ե նա լ ալ չկայ եւ ա-1 ոնց ալ էքար ձքբ ա ոլա— կերա՛ծ - խմ ածն եր ը ա\ն շուշտ ան՛արատ եւ ա– Թէ՝ մենք Հոս , ամէնւ օր նարտ կը խաղանք Վ .

ր ւ՛ ՛ք պիտի վճարուէ : Այս տարուան ելմտացոյոր ռանց չա փատո մսի չեն Հետաքբքրեբ մեզ : Ա— Հ՚ի՚-կոյի թոռաձր Հետ։ Թէ՝ Վ"եք^է"1՚՝ս Ք^"*"//1/՛

150 միլիոն տոլար Էր (37 միլիոն ոթեբ^իֆ) , րայ° ՝ յ " " ֊ ւ ռ ւ ւ ա յ = յաճախ կք տ ե սնենք եւ զրոյց կռանենք անոր Հետ ։

միայն 115 միլիոն (28.750.000 սթեըլթ) պփ1տի Տեսահնե^բբ : Ա.Հա Հեաաքրքրականբ $ Թէ՝ Ան ա թ ոլ $)րանսի , քենեկալը , գոնէ շաբաթ ր

ծախսուի Ա*իացեալ ՚Հ-աՀանգն–երր տան՛ելու : Այս 1ԼսաաՀ եմ : Երբ տունէն դուրս կ ո լղար առ - անդամ մը կը ղասախօսէ մեղի ; Թէ՝ Փարիզի

ւլ ու մա ր ին 60 աո Հար իւրը Ա*\իա ցե ալ ՜(յ աՀ ան գն եր ը տուն՛, Ալօն ծ\\\ֆի տեղ «բարի լուս» կբ մաղթէբ Սորպոնի զռնե գ կոճ՛ակի վրայ բաց են մեզի Հա֊~

ե ւ 20 աո Հ ա. րի ւր Բրի տ անե ան կր ծա խո են : Հանդիպա՛ծ ծանօթին։ ի՛՜նչ յետադիմութիւն ։ մաբ եւ ամ՝/ ն կիրակի , Հոն կբ Հաւաքուէինք Ռի–

1ք ա խ ա պա տ ր ա ս տ ա կան 3 ան՚ձնա խո ւմ բր մի - Ա տի պո ւած չէր , Հռւյ Հ ոտւբտալու Համ ար 1"ԺԷ°Փ ՚» Տէք՚՚՚յ՚թէ) Տիարոյի, Օկիլստ Գոնթի
ժամուն
Փաղւլ ա՛լին երեք գործի միանգամայն ձեռնարկած տա բեգար ձի կ ճամ բո բ գո ւթ ի ւն ո վ , Հայոց Հետ տեսակցելու Համար : Թէ՝ $)րան-ոացի\ ըոլոբ
պատին
Է • ա^ Գտնել եր կնիքներ պատրաստ ընդունելու զձո՛ւ ռբ ա՛փ առնելու եւ ժամեըով անոր մ ենծ, դէմքերը , իրենց տ ՚ ց ե ա ո՛մս ո վ կը նա իւ աղա–

էլ աղթտ կաննե ր ր եւ չպաՀան^ել որ անոնք ըլլանք տակ գիրք բռնելու *» . Հեն՛ մեր Հանդէսներուն

ան\պա յմ այ՛– փորձառու եւ ճա՛րպիկ : բ ) Ընտրեք Տեսաւ Հայ Ա \ոը սեվՀո լնդ ը ոբ դասախօս ու֊– Ասոնցմէ դուրս հ Անխտիր^ ըոլոբ օտար ս՝աա–
թեան ս ր աՀ ին մ Էկ աթոռը երկու 1ոլ\ն կնդիի ի յատ­
իժ եկն ածոմւ՛եր զրկե լո լ Հ ամուր յար մ ա՛ր՝ գործ երու X կացնելու չափ խիտ էին ; մակն\ները խելք կը թռցնեն մեր աղոց Համար , եւ

էլ ) Փ՛ոխադրական մփ^ո զն ե ր ճարեի ե րր վեջնապէ ս ա\նոնց քսակն ու խելապտուկր պարպելէ ՛Լերջ֊

պատ աւէտ ը՛լլան մե կնելոլ կա՛յաններէն ՚ « Հբաժարած» Հ՛ Մ՛ Ը* Մ –ականերու չքեր– կ՝անՀետթ՝ փե ատելիք բան չգտնելով Հոն։ Թէ՝

Վե–յ.ջին–՛ մոգողի մը մէջ պատգամաւորն՛՛երը թ Ր ի\ր ենց դրօշին՝, տակ յ , մ ենք Հոս ազատութիւն՝ ՛ո ւն ինք մ եր ուզածին չափ

աւելի իրապաշտ էին եւ բազէ ի բազ յա յա արա - 5 ես ա՜լ , ւո ես ալ անշուշտ Հ այ դպր\ատուննե– կնիկ պաՀելու կտմ աղջիկ արածելու :

բեցին թէ ի զուր ժամանակ կի վատնեն , խն՛դիր բ ԲՐ , ուր՛ շաբթուան վեց °\րեբր, ^ " ^ ձ մանւկտին կ ր յուսամ , Յառա՚ջապետբ չէ մոռցա՛ծ մեր

ո ւ ս ո ւ մն ա ս ի բ ելո լ Համ ար : մես բո պե բէւն1 կը ս եր՚տ է ու կ ր ճռո լողէ ։ « ա|ննսւխը|ն1թ–աց»15յ եր ով ե լ «շ քէւլ պաւհ».ն՚եբով ո–

Խօսքէն ա՛ւելի գործն է որ պիտի լուծէ Հաբ– Փ ակեզակի ր Հայ տէրտէրը , որ\ «ող ջո յն՝ զա­ գեւո ր ել ո լ շլացնել ս ո կրիա Հայ եր ի տաս ար՛դու–
սբ, վե\Բ ջ գնելու Համար ա ք ո մարդկային ողբեր–
զո ւթեան ւակս «ով կր բարեւէ Հայ քբ ի էէ տոն եան Հ թիճնբ . . .

Անշուշտ, Ա՛՛ե ծի Տանն Կիէիկիոյ կաթոզիկո–~ Այո՛, իրաւ եւ ճշմարի՛տ է ։ Ա՝ենք այս ըոլոր\ը

կը վայելենք Փարիզի մէջ, շաբաթը մէկ Հեզ

« դիր քա ւո ր ո ւմ ի » են՚թարկուոզ եւ օտար գրակա­

ԲԱՑ ՆԱՄԱԿ ՎԱԼԱՆԱԻ թին մ էի նութիւնը գոց ը^՚-ե-լով զբաղած Հա ք մտաւոր՚ական–
ՀԱՅ ՄԱՐԶԱԿԱՆԻ ՎԱՐ9ՈՒԹԵԱՆ
քյ՚նւբի ր ի Հ ան\ր ո լ թե ա՛ն * յ ան ձնելէ կամ վճ ի ռ մբ ներով շրջապատուած X Կ՚ապրինք գեզաըու\եստ ա–
արձակելէ առաջ, կբ փափաքէ ի ոը լուսաբս$էուէը
րնգՀ * ժողովի մր առջեւ : կսԽ մթնոլորար անյագօրէն ծծելով * *•

Ով Ե գի Աք ա՛՛ո սի , Ա ուր իա - Լի բանանի Հայ ե–

ՄԱՐՍ ԷՅ Լ Թիւրիմացութի՞ւն թէ սեւձեռ– Ես կրնամ իմ ստորագրութեան տակ պա՛տ աս– ըիտասաբգութիլյն , կր մաղթեմ որ դուք ալ ար–

քերու արդիւնք , Աաբզակա՞ն թէ կուսակցական իւանել , սակայն –Լա՚լանսի Աարղականիւ չ^"^՝Ր կը ժա\ն՚տնա՝ք այո դրախտային կեանքին; ։

կիր՛քեր • ամ էն պարագա յի մէջ ,Պարււն նախագաՀ , պա Հա նջէ որ դո ւք պ աշ տ օ5՝. ապ է ս ՛պա տաս խան էք Եկէք Հոս եկէք այս Լոյս վՀագաքբ ։

երբ դուք, Աուշեգի եւ Թարիքճանի Հետ Արայիս նոյն թերթի մէջ ել այԼուր հ Ա*իա յն՛ մի մո ռնաք Հ ետեբգ բերել յո լսախա–

^ է ք՝ձ °Բ" ՔՈէԼ" եկաք, կ՝ուզէ\իք խօսիլ Վալանսի Գիտէք թէ Վալանսի Աաբզական Աիոլթեան\ բութեան դէմ սրուակ մր զօրաւոր գեգ եւ աո ա՛տ

ելԱ՝ ա ր ս ի լի ո յ միջեւ ծագած ԿաՐԳ մը անկանոնու­ յաջողութեան ջատագովբ եդած եմ միշտ ։ Ու - գրամ , աս բոլորին գոնէ մէկ փոքր մասին կա՚բե—

թիւնէ երոլ մ աս ին : Համ աձա յն ես անք Տ ո մնի ս 7 ին բեմն կը սպասեմ ձեր .պա՛տասխանին , Ա*իութեա$Հ նալ Հասնելու Համար - . .

Վալանսի բնդՀ • ան դա մ ական՛ ժողովին մէջ քննել շաՀերուն Համար իսկ։ Անշուշտ դուք ալ կը խորի֊֊ ^^ . Կ • ՊեՏՈԻԵ

խնդիրը Հ շիք անոն ցմէ ո բ մութին մ էջ կբ գո րծ են : ՌՈԻՄԱՆԻՈՅ նախկին թագաւոր ՄիՀալի ի շ–

Կր ցաւիմ որ , Հակառակ մեր ներկայութեան՝ Ինծի Հետ , ձեր պատասխանին՝ կր սպաս են իյանոլհի Ա1\նա ար Պոլլլսլւոն ֊ փս։ւ1–մփ հետ ա–
եկած ըլլալուն, ու–
եւ Հեռուէն մասնաւորապէս բոլոր անկեղծ մարզիկներն՝ ու մ ա ր ղա ս է բները , մ ո ւսնո ւթ ի ւ\ն\ը կատարուեցաւ ուրբաթ օր Աթէնքի
, չոլգեցիք լուսաբանե լ
Րիշ Հ արցերով զբաղեցաք : որոնք \935էն ի վեր իրենց նիւթականբ , բարոյա­ մէշ^գ օրթոտոքս օ՜էսով։ Այս պարագան՝ , մեծ ռժ–

ե ւ մ ո ռ ցաք ձե ր խո ոտ ո ւմբ կանը եւֆիգիքականբ զոՀա՚ծ են՛ որպէսզիՎալանսի ղոՀութիւն պատճառեց Վատիկանի , ուր կ բսեն\

էքս անոնցմէ չեմ որ իրեն՛ց ստորագրութիւն ր Մարդականբ ա\պբի է թէ՝ իշխանուՀին կրնայ բաՀեագրոլիլ ոչ-կաթոլի\կ
գտնելու քաջութիւն
իսկ չունին այս կամ այնթերՒ– Ա ա\ր դա կ ան բաբե ւ ներով Վ. ՊԱՊԻԿԵԱՆ կբ լսնաւորի մր կողմէ պսակս ւ ած ՐԷԼ՚^Լ"^ Համար։

*ՅԱՌԱՋ»Ի ԹԵՐԹՕՆգ (24) Կը մռնչէր Երկա՛թը առիւծի մռնչիւնովդ եւ դիւցաղնր ։ Եկեղե ցիներու եւ վանքերս լ մ էջ կը

սար ու ձոր կը դողային , քարերը լեզու ^ելլէին ս կ սին ժամերղ ութիւննե ր% \ ու պատ ար ադը , սբբոց

եւ կր գոռային* « եկաւ, Աշոա Երկաթը եկաւ»։ պատկերներու խնկարկութիւնն ու շաբականնե -

ա ւ տ ԷՐԿԱԹ Կը լսէին կարծես այս կ^^ԼՀր Ե ուսուֆի իշխան՝–– ըու անուշ երգեցողութիւնը :

(ՊԱՏՄԱԿԱՆ ՎԷՊ) ներն ու զինուոիներբ, եւ մաՀուաԽ տենդբ կը Բայց Աշոտ գեռ ծարաւի է արեան, դեռ չէ

պատէր զիրենք ։ յագեցած վ\ր\էժիւնդ բութ եան Հուր՛ը ։ Կը սլանայ իր

իր քաջերով կբ մտնէ Աշոտը Վազարշա՚կեբտ • երկրի սաՀմ անն եր էն դուրս , գէաի Գուգա՛բացա շ–

ԺԲ * Արաբնեբբ վախէն փախուստի կբ դիմեն , մէկ քա­ խաբՀւը, կր վտարէ թշնամին անկէ ալ , եւ կառա­

նիները կբ Վազեն գէսքի էրենց զէնքերը ։ Կը ժ՛պտի վարիչ կը կարգէ Գնթունեաց երկու եղբայրները՝

ի՞նչպէս , միթէ գուն Կարօ՛՛ն ես ։ 0՜ , ըսէ , Աշոտբ գառն ժպիտով* անՀաւատները կը սկսին՛ Վասակ եւ Աշոտ ։

Կաըօ ճան), ո՞ւբ է Աստղիկս : գոդալ , սոկրեըբ կը \ն.ետեն; քաջի ոտքեր ուն տակ Ապ ա կ1 ար շ ալ է Տ փէ՚է ս 1 ոլ–.ի ղԷ^* ո լ ո Ր^ե րու

—- ի՞ն՛չ յԽեմ որդիս X Հաւանական է որ արաբ եւ գթութիւն կը Հայցեն ։ ՛Բայց չկայ գթութիւն–, մ եծ բազմ ութէւններ , ն ա էէ ա բ արն ե րո լ Հետ մ\իա -

իշխանի մբ ստբկուՀիվ֊՝ դար\ձած է յ եւ կամ սպան­ չկայ թողութիւն : սին , ՀանզԷստ կես/ևք կբ վա րէ էն : Հյ գթայ է կի

նուած է : Աշոտի սիրտը ժայռի պէս ^ա,Ր^՜Ր է ո լ ա ~ զարնէ նախա՛րարները ու կր բանտարկէ , ոըպէսզի

-—- Զէ յ ես պիտի փնտռեմ զա^յ՛, պիտի գտնեմ, մ ուր * աղերսանքի ու լաց ի ոչ մէկ ձա յն կը Համն\ի կարենա յ ւիոխանա կե լ Հայ գերիներու Հետ : Ապա

իսկ եթէ չգտայ, վայ Եուսուֆին , կատաղաբար իրեն : ԱՀեզգայ է ան * արիւնէ կ^ուզէ • ան՛Հաւա՛տ– կը դիմէ Ուտ՛ի, վերա կացու կբ կարգէ Հոն քաջ ու

գոչեց Գաւիթ, նոբէն ձին Հեծաւ ^ մտըակեց եւ (նեբու արիւն , այգ միայն կրնալ սփոփել իր Հոդին վիթխարի Մովսէսր,եւ կր դառնայ $ ա շ ր ա ց դա­

անյայտացաւ գիշերային՝ մթութեան՝ մէջ X ու ամոքել իը վիշաը : Կը Հրամայէ տանջել իր իժ շ՜­ ւառբ :

ԺԳ՛ նամիւեր՚ը ճիշգ այն. տանջանքներով , որով անոնք ԺԳ>

Անօթի ու ծարաւ ուրուրի նմււ/ն կբ սլանար Ա— տանջած էին Հայերբ* Րաձ° չէ բաւական՛անար ՛Տաշիր կամ Տաշըաց դաւաոբ ուրիշ անուամբ
կր կոչուի ա ռ ալ Աշ ո տ Ե ր–
շոտ Երկաթը իր խում բով գէպի առաջ եւ որս կը այգ չափով ալ , ու կբ Հրամայէ տէկեր շէնել ա– կաթ ։ նաեւ Լօ ռի * Հ ոն կ ան֊ գ

փնտռէր։ Ան ծարաւի էր արեան, կ^ուզէր վրէժ նոնց կաշիներէն ո լ կաէւել պա բ է սպներ՚ո մւ.՝ վըա յ :

լո ւծել անՀաւատ ն՛երէն՛ ։ ք՝ադրեւանդի դաւառբ կբ մաքբուէ անօրէն - ՛Բնութենէն Հբաշալիօրէն օժտուած երկի՛ր է Լօ­

Սոսկալի էր անոր վրւէմխնգրոլթիւՏնը. կը նր– ներէն* ապա կը թոչի Աշոտը դէաի Հյիր՝ակx Հոն ռին իր կանաչապատ լեռնեյ-ով > ծազկազաը՚դ դաշ­

մանէր ահեղ մրրիկի։ Կը սլանար միշտ առա^ ել Հուր ու մոխիր կր սփռէ , կբ կոտորէ , կբ ջարդէ տերով ու մա՛րդագետ ինն երով եւ պագպաջուԱ՛ աղ­

իր ձիու սմբակներուն տակէն ամպի Ա՚մանտ երկինք Եուսուֆի Հբոսակնեբբ։ Յետոյ կը սալանա յ Ոկրիյ բիւբն եր՚ուի : Մ էկ կողմը կբ բարձրանալն՝ վիթխա­

կը բարձր,անար փոշին՛ : կոդմ , իր աշխարՀի ամէն կոգմր։ Աջ ու ձախ մ աՀ րի լեռնեըու շսՀբքեր , որոնց փէշեր\ուն տակ կբ

Զի՚նքը կը քաջալերէ ր փր հօր ստուերը, ան֊ իր կբ սերմանէ հ կբ Հալածէ թշնամփնեբբ իրՄււց ա ար ած ո լի ընդարձակ դաշտավայրբ : Այս քՀե՜

հետն էր միշտ , գիշեր թէ ցերեկ : կը նայէր ա– թագստոցներէն։ կարճ ժամանակ ետք, տէր կր դարձակ դաշտավայրին մէջէ\ն կ^անցնի Լօռիի մէկ

ռա^, օգին մէչ՝, եւ կը տեսնէր զայն՛. Սմբատ դառնայ իր եր՛կրի բոլո ր բերդերուն՝ ու քաղաք - գետակը եւ երկու մառերու կր՛ բաժնէ զայն X

արքան , իր թալկացած՜ աչքեր՛ով , գէս/ի վրէմ կր) ներուժ ։

մզէր ղինք : Ազատ շունչ կը քաշեն ՀայերյՀ եւ կ՝օբՀնեն

ԲԱԳՐԱՏ ԱՏՎԱՋԵԱՆԱ

Fonds A.R.A.M